İstinaf El Kitabı ( Avukatlar için Sorularla Hukukta )
İstinaf El Kitabı ( Avukatlar için Sorularla Hukukta )
Adem ALBAYRAK
Birinci baskının önsözünde de belirttiğim gibi, bu kitabın amacının yeni olan istinaf kanun yolu sisteminin ülkemizde iyi uygulanmasına, uygulayıcılara bir nebze olsun yardımcı olmasına, yargımızın sorunlarına küçük bir çare üretmesine, bir kişinin bile olsa adalete daha hızlı ve daha kaliteli bir şekilde erişmesine vesile olması dileğinde bulunduğumu belirtmiştim.
Kitabın ikinci baskısının da kısa sürede tükenmesini bu amaca yeterince hizmet ettiğinin bir belirtisi olarak görüyorum. Gerçekten bu kitaba atıf yapılarak yazılan dilekçeler ve kararları görmek beni son derece mutlu etmiştir. Bu süre içerisinde küçük sorunları bir kenara bırakacak olursak istinaf uygulaması çok iyi başlamış ve Türk yargısına çok iyi hizmetler vereceği yönünde ümitkar olmayı haklı kılacak örnekler vermiştir. Özellikle bölge adliye mahkemesi kararlarının bir çoğunun ciddi gerekçeler içeren kararlar olarak yazılmış olması bu uğurda küçükte olsa çabalar gösteren biri olarak mutluluğumu katlamış bulunmaktadır.
Üçüncü baskının yapıldığı şu sıralarda önemli bir kanun değişikliği daha yapılmıştır. Daha önce 01. 07. 2016 tarihinde kabul edilen Danıştay Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 23. 07. 2016 tarihinde yürürlüğe girmiş ve bu Kanunun 34. maddesi ile 6100 sayılı HMK'nın geçici 3. maddesinde değişiklik yapılarak zaman bakımından uygulama açısından önemli bir değişiklik yapıldıktan sonra ikinci önemli değişiklik 6763 sayılı Ceza Mahkemesi Kanunu ile Bazı kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 24. 11. 2016 tarihinde kabul edilmiş ve 02. 12. 2016 tarih ve 29906 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu Kanun ile hem istinafa başvuru hem de temyize başvuruda parasal sınırlar değiştirilmiş ve bu parasal sınırların yeniden değerleme oranına göre artırımı öngörülmüştür. Bu değişiklikler hem metin içerisinde sorulara verilen cevaplarda hem de mevzuat kısmında anlaşılır bir şekilde işlenmiş ve bu konuda uygulayıcıya rehber olunmak istenilmiştir.
Üçüncü baskının da hukukçulara faydalı olması en büyük arzum ve dileğimdir.
ÖNSÖZ-VII
İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ-XI
ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ-XIII
İÇİNDEKİLER-XV
1. KANUN YOLU NE DEMEKTİR?-1
2. KANUN YOLLARININ TİPİK ÖZELİKLERİ NELERDİR?-2
3. MEVZUATIMIZDA KAÇ TÜR KANUN YOLU VARDIR?-3
4. İSTİNAF KANUN YOLUNA NEDEN İHTİYAÇ VARDIR?-4
5. İSTİNAFIN KELİME ANLAMI NEDİR?-4
6. İSTİNAF İLE İLGİLİ KAÇ TÜR SİSTEM VARDIR? BİZİM KABUL ETTİĞİMİZ SİSTEM HANGİSİDİR?-4
7. İSTİNAFIN LEHİNE OLAN GÖRÜŞLERİN DAYANAKLARI NELERDİR?-6
8. İSTİNAFIN ALEYHİNE OLAN GÖRÜŞLERİN DAYANAKLARI NELERDİR?-7
9. İSTİNAF İLE TEMYİZİN TEMEL FARKLARI NELERDİR?-8
10. TÜRKİYE’DE İSTİNAF TEŞKİLATI NE ZAMAN VE NASIL KURULMUŞTUR?-9
11. İSTİNAF MAHKEMELERİNİN YARGI ÇEVRELERİ NERELERDİR?-9
12. İSTİNAF MAHKEMELERİNDE İŞBÖLÜMÜ NASIL YAPILMIŞTIR?-11
13. İSTİNAF DAİRELERİ ARASINDA ÇIKABİLECEK İÇTİHAT AYKIRILIKLARI NASIL GİDERİLECEKTİR?-11
14. HANGİ KARARLARA KARŞI İSTİNAF KANUN YOLUNA BAŞVURULABİLECEKTİR?-13
a)-İlk Derece Mahkemesi Kararı Olması-14
b)-Nihaî Karar Olması-15
c)-İlk Derece Mahkemesi Kararının Kesin Nitelikte Olmaması-16
aa)-Kesinlik Sınırının Belirlenmesi-18
bb)-Kesinlik Sınırının İstisnası ve Katılma Yoluyla İstinaf-19
cc)-Özel Kanunlarda Kesinliği Kabul Edilen İlk Derece Mahkemesi Kararları-20
aaa)-Tüketici Mahkemesi Kararlarına İlişkin Getirilen Kesinlik Kuralı-21
bbb)-İcra Hukuk Mahkemesi Kararlarına İlişkin Getirilen Kesinlik Kuralı-21
ccc)-Komanditerin Denetimi Sırasında Bilirkişi Atanması Kararı-23
ddd)-Kooperatifler Kanunu’nun 21. Maddesine Göre Verilen Kararlar-23
eee)-3533 Sayılı Kanunla Getirilen Kesinlik Kuralı-24
15. HANGİ KARARLARA KARŞI İSTİNAF, HANGİ KARARLARA KARŞI TEMYİZ YOLUNA BAŞVURULACAKTIR? ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA NASIL OLACAKTIR?-24
16. GEÇİCİ HUKUKÎ KORUMALARDAN OLAN İHTİYATÎ TEDBİR ve İHTİYATÎ HACİZLE İLGİLİ KARARLARA KARŞI İSTİNAF YOLUNA BAŞVURULABİLİNECEK MİDİR?-29
a)-İhtiyatî Tedbirle İlgili Kararlar Konusunda İstinaf İncelemesi;-29
aa)-İhtiyatî Tedbir Talebinin Kabulü Halinde Kanun Yolu-29
aaa)-Karşı Tarafın Yokluğunda Verilen Kabul Kararına Karşı Kanun Yolu-29
bbb)-Karşı Tarafın Huzurunda Verilen Kabul Kararına Karşı Kanun Yolu-30
ccc)-Kabul Kararına İtiraz Üzerine Verilen Karara Karşı Kanun Yolu-32
ddd)-İhtiyatî Tedbir Talebinin Reddi Halinde Kanun Yolu-33
bb)-İhtiyatî Hacizle İlgili Kararlar Konusunda İstinaf İncelemesi-36
17. İSTİNAFA BAŞVURMADA HUKUKÎ YARAR ŞARTI ARANACAK MIDIR?-37
18. YETKİLİ İSTİNAF MAHKEMESİ NASIL TESPİT EDİLİR?-37
19. İSTİNAFA BAŞVURU SÜRESİ NE KADARDIR?-38
20. SÜRENİN GEÇİRİLMESİ HALİNDE SONUÇ NE OLUR?-43
21. SÜRENİN GEÇİRİLMESİ HALİNDE İSTİNAF MAHKEMESİ NASIL BİR KARAR VERİR?-44
22. İSTİNAF SÜRENİN GEÇİRİLMESİ HALİNDE BAŞVURULACAK YASAL BİR YOL VAR MIDIR?-46
23. İSTİNAF BAŞVURU DİLEKÇESİ NASIL OLMALIDIR? DİLEKÇE ÜZERİNE HANGİ İŞLEMLER YAPILACAKTIR?-46
24. İSTİNAF BAŞVURU TARİHİ NE ZAMANDIR?-49
25. İSTİNAF BAŞVURUSU HARCA VE MASRAFA TABİ MİDİR?-50
26. İSTİNAF DİLEKÇESİNİN ŞEKLİ VE İÇERİĞİ NASIL OLMALIDIR?-51
a)-Taraflara İlişkin Bilgiler;-52
aa)-Başvuruda Bulunan ile Karşı Tarafın Sıfatları-52
bb)-Başvuruda Bulunan ile Karşı Tarafın Kimlik ve Adres Bilgileri-52
cc)-Başvuruda Bulunan ile Karşı Tarafın Temsilci ve Vekil Bilgileri-53
dd)-İmza-53
b)-İlk Derece Mahkemesi Kararına İlişkin Bilgiler-53
aa)-İlk Derece Mahkemesi Kararının Künyesi-54
bb)-Tebliğ Tarihi-54
cc)-İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti-54
c)-Başvuruya İlişkin Bilgiler-55
aa)-Başvuru Sebepleri ve Gerekçesi-55
bb)-Talep-56
27. İSTİNAF DİLEKÇESİNDE EKSİKLİK BULUNMASI DURUMUNDA İSTİNAF MAHKEMESİ İNCELEMEYİ HANGİ YÖNDEN YAPAR?-60
28. İSTİNAF DİLEKÇESİNE CEVAP VERMEK MÜMKÜN MÜDÜR?-60
29. KATILMA YOLUYLA İSTİNAFA BAŞVURMAK MÜMKÜN MÜDÜR? BU HALDE SÜRE NE KADARDIR?-65
30. İSTİNAF HAKKINDAN FERAGAT MÜMKÜN MÜDÜR? KOŞULLARI NELERDİR?-71
31. İSTİNAFA BAŞVURMAK HÜKMÜN İCRASINI DURDURUR MU?-72
32. İSTİNAF YARGILAMASINDA ÖN İNCELEME NASIL YAPILIR?-73
33. İSTİNAF YARGILAMASI DURUŞMALI MI? DURUŞMASIZ MI YAPILIR?-74
34. DURUŞMA YAPILMADAN KARAR VERİLEBİLECEK USULE İLİŞKİN HALLER VAR MIDIR?-74
35. DURUŞMA YAPILMADAN KARAR VERİLEBİLECEK ESASA İLİŞKİN HALLER VAR MIDIR?-76
36. İSTİNAF UYGULAMASINDA ÖNEMLİ YER TUTAN KAMU DÜZENİ KAVRAMI NEDİR?-77
37. İSTİNAFTA İNCELEME (TAHKİKAT) NASIL YAPILACAKTIR?-90
38. İSTİNAF İNCELEMESİNDE İSTİNABE MÜMKÜN MÜDÜR?-92
39. İSTİNAF İNCELEMESİNİN KAPSAMI NASIL BELİRLENECEKTİR?-93
40. İSTİNAF YARGILAMASINDA DURUŞMA NASIL YAPILACAKTIR?-93
41. İSTİNAF YARGILAMASINDA GİDERLERİN YATIRILMAMASI HALİNDE NASIL BİR DURUMLA KARŞILAŞILIR?-95
42. İSTİNAF İNCELEMESİNDE YAPILAMAYACAK İŞLER NELERDİR?-96
a)-Karşı Dava Açma Yasağı-97
b)-Müdahale Talebinde Bulunma Yasağı-97
c)-Islah Talebinde Bulunma Yasağı-98
d)-Birleştirme Talebinde Bulunma Yasağı-98
e)-Yeni Delil Gösterme ile İddia ve Savunmada Bulunma Yasağı-100
f)-Yetki Sözleşmesi Yapma Yasağı-101
43. İSTİNAF MAHKEMESİ NASIL KARAR VERECEKTİR?-102
44. İSTİNAF MAHKEMESİNCE VERİLEN KARARLARA KARŞI TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURUDA BULUNULABİLİR Mİ?-104
a)-Kararın kesin olmaması-105
aa)-HMK’nın 362. Maddesi Kapsamında Kesin Kararlar-105
aaa)-Miktar veya Değeri Belli Bir Miktarı Geçmeyen Davalar Bakımından-105
bbb)-Sulh Hukuk Mahkemesi’nin Görevine Giren Davalar Bakımından-107
ccc)-Yetki ve Görev Uyuşmazlıkları ile Merci Tayinine İlişkin Kararlar-108
ddd)-Çekişmesiz Yargı İşleri Bakımından-109
eee)-Nüfus Kayıtlarının Düzeltilmesine İlişkin Davalar Bakımından-109
fff)-Davanın Nakline İlişkin Kararlar-109
ggg)-Geçici Hukukî Koruma Tedbirlerine İlişkin Kararlar Bakımından-110
bb)-HMK’nın 353. Maddesi Kapsamında Kesin Kararlar-110
cc)-5521 Sayılı Kanun Kapsamında Kesin Kararlar-110
dd)-2004 Sayılı Kanun Kapsamında Kesin Kararlar-111
b)-Başvuruda hukukî yarar bulunması-111
aa)-Karar Aleyhine Sonuçlanan Tarafın Temyizde Hukukî Yararı-112
bb)-Karar Lehine Sonuçlanan Tarafın Temyizde Hukukî Yararı-112
45. TEMYİZ BAŞVURUSUNUN SÜRESİ NE KADARDIR?-112
46. TEMYİZ DİLEKÇESİ HANGİ MAHKEMEYE VERİLMELİDİR?-114
47. TEMYİZ DİLEKÇESİNİN ŞEKLİ VE İÇERİĞİ NASIL OLMALIDIR?-116
48. TEMYİZ DİLEKÇESİNE CEVAP VERİLEBİLİR Mİ? KATILMA YOLUYLA TEMYİZ MÜMKÜN MÜDÜR?-120
49. KATILMA YOLUYLA TEMYİZ BAŞVURUSU NASIL YAPILACAKTIR?-121
50. TEMYİZE CEVAP DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ NASIL OLMALIDIR?-122
51. KATILMA YOLU İLE TEMYİZ DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ NASIL OLMALIDIR?-125
52. TEMYİZ İNCELEMESİNDE DURUŞMA İSTEMİNDE BULUNULMASI MÜMKÜN MÜDÜR?-129
53. TEMYİZDEN FERAGAT MÜMKÜN MÜDÜR?-130
54. BOZMA SONRASI DOSYA İSTİNAF MAHKEMESİNE Mİ? YOKSA İLK DERECE MAHKEMESİNE Mİ GÖNDERİLECEKTİR?-131
İLGİLİ MEVZUAT-141
KAYNAKÇA-219