İslam ve Osmanlı Hukukunda Hakimlik ve Hakimlerin Nitelikleri

Türk Hukuk Tarihi kürsüsü araştırma görevlisi olarak yüksek lisans tez konumu belirleme aşamasına geldiğimizde aklımıza hâkimlik konusunun gelme sebebi gerek fakülte hayatında gerekse avukatlık stajımız esnasında gördüğümüz üzere hukukçular arasında hâkimlik mesleğine bu kadar ilgi duyulmasıdır.

Hukukçular hâkimlik mesleğine ilgi duyuyorlar ve fakat meslek hayatındaki birçok hâkim mesleğinden memnun değil. Bunun birçok sebebi olabileceği gibi biz bu durumun uyguladıkları kurallardan ve verdikleri karalardan memnun olmamaları, yoğun iş temposu gibi hususlardan kaynaklandığını düşünüyoruz.

Dolayısıyla olması gereken hâkimliğin nasıl sağlanacağı konusunda İslam ve Osmanlı hukukundaki durumun araştırılmasının elzem olduğu kanaatindeydik. Tezi yazdıktan sonra da bu fikrimiz perçinlendi. Bazı oryantalistlerin İslam ve Osmanlı hukukuna bakış açıları ve halkımızın da bilgiyi batılılardan alma konusundaki hevesleri maalesef halk arasında bazı yalan-yanlış bilgilerin ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Bu açıdan at gözlüklerini çıkarabilmek için özellikle Klasik dönem çalışmalarının artırılması gerekir ve biz de naçizane kendimizi yakın hissettiğimiz bu alandaki çalışmamızın özelde hâkimlere ve genelde bütün hukukçulara faydalı olacağını temenni ediyoruz.

ÖNSÖZ-VII

İÇİNDEKİLER-IX

KISALTMALAR CETVELİ-XIII

GİRİŞ-1

BİRİNCİ BÖLÜM

ESKİ DEVİRLERDE HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ

I. TARİH ÖNCESİ TOPLUMLARDA HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-5

A. ESKİ HİNT HUKUKUNDA HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-5

B. ESKİ MISIR HUKUKUNDA HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-6

C. SÜMER HUKUKUNDA HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-8

D. BABİL HUKUKUNDA HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-9

E. ASUR HUKUKUNDA HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-10

F. ESKİ İBRANİ HUKUKUNDA HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-10

G. HİTİT HUKUKUNDA HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-12

H. ESKİ İRAN HUKUKUNDA HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-13

İ. ESKİ ÇİN HUKUKUNDA HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-15

J. ESKİ YUNAN HUKUKUNDA HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-16

K. ISPARTA HUKUKUNDA HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-19

L. ROMA HUKUKUNDA HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-20

1. Krallık Döneminde-20

2. Cumhuriyet Döneminde-21

3. İmparatorluk Döneminde-23

M. CAHİLİYE DÖNEMİNDE ARAP HUKUKUNDA HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-25

N. ESKİ TÜRKLERDE HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-26

II. İSLAM DEVRİNDE HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-27

A. HZ. PEYGAMBER DEVRİNDE HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-27

B. DÖRT HALİFE DEVRİNDE HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-30

C. EMEVİLER DEVRİNDE HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-32

D. ABBASİLER DEVRİNDE HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-34

E. SELÇUKLULAR DEVRİNDE HÂKİMLİK VE NİTELİKLERİ-35

İKİNCİ BÖLÜM

HÂKİM KAVRAMI, HÂKİMLİK YAPMANIN DAYANAKLARI

VE HÂKİMLERİN NİTELİKLERİ

I. HÂKİM KAVRAMI VE HÂKİMLİK YAPMANIN DAYANAKALARI-39

A. HÂKİM KAVRAMI-39

B. HÂKİMLİK YAPMANIN DAYANAKLARI-42

1. Kur’an-42

2. Sünnet-43

3. İcma-44

4. Akıl-45

II. GENEL OLARAK HÂKİMLERİN NİTELİKLERİ-45

A. GİRİŞ-45

B. BAĞIMSIZLIK-48

1. Yasama Organına Karşı Bağımsızlık-48

2. Yürütme Organına Karşı Bağımsızlık-49

3. Yargı Organına Karşı Bağımsızlık-58

4. Bağımsızlığın Sağlanabilmesi için Gerekli olan Hususlar-60

a)-Hâkimlerin Atanma ve Tayin İşlemleri Bakımından Bağımsızlık-60

b)-Hâkimlerin Görev Süresi ve Şartları Bakımından Bağımsızlık-61

c)-Hâkimlerin Mali Durumları Bakımından Bağımsızlık-65

d)-Hâkimin Dış Baskılardan Korunmasına Yönelik Bağımsızlık-67

e)-Hâkimlerin Vicdani Kanaatlerine Göre Hüküm Vermeleri

Bakımından Bağımsızlık-71

f)-Mahkemenin Toplum Gözünde Bağımsız Olarak Görünmesi-73

5. Bağımsızlık Niteliğinin Sağlanabilmesi Bakımından Hâkimin

Sorumluluğu-75

C. TARAFSIZLIK-80

1. Genel Olarak-80

2. Hâkimin Devam Eden Bir Davanın Taraflarıyla Özel İletişimi-85

3. Hâkimin Devam Eden Bir Dava Hakkında Görüş Beyanı-86

4. Hâkimin Özel Hayatında, İnsanlarla Olan İlişkileri-87

5. Hâkimin Mali Faaliyetleri-88

D. DÜRÜSTLÜK-89

1. Hâkimin Hukuk Kurallarına Bağlılığı-90

2. Yargılama Faaliyeti Esnasında Hâkimin Davranışları-93

3. Hâkimlerin Toplumdaki Görünümünü Olumsuz Etkileyecek Durumlar-96

4. Hâkimin Özel Hayatında Dürüst Olması-100

E. MESLEĞE UYGUNLUK - YERİNDELİK-103

1. Genel Olarak-103

2. Hâkimlerin Taraflara Farklı Muamele Yapması-105

3. Hâkimlerin Sır Saklama Yükümlülüğü-106

4. Hâkimlerin Yargı Makamının İtibarını Kötüye Kullanması-107

5. Hâkimlerin Hediye Alması, Alış-veriş Yapması ve Davetlere Katılması-109

6. Hâkimlerin Sosyal İlişkileri Bakımından Mesleğe Uygunluk-115

7. Hâkimlerin Toplumun Eleştirileri Karşısındaki Tutumları-117

F. EŞİTLİK-121

1. Genel Olarak-121

2. Hâkimlerin Eşitlik Vasfını Korumaya Yönelik Negatif Yükümlülükleri-122

3. Hâkimlerin Eşitlik Vasfını Korumaya Yönelik Pozitif Yükümlülükleri-127

G. EHLİYET ve LİYAKAT SAHİBİ OLMAK-131

1. Genel Olarak-131

2. Hâkimlere Gereken Eğitim Bakımından-137

3. Hâkimlerin Yargılama Ehliyetine Sahip Olması Bakımından-142

III. İSLAM HUKUKUNA ÖZEL NİTELİKLER-143

A. MÜSLÜMAN OLMAK-143

B. KÖLE OLMAMAK (HÜR OLMAK)-144

C. ERKEK OLMAK-145

D. DUYU ORGANLARININ SAĞLAM VE SIHHATLİ OLMASI-147

E. MÜÇTEHİD OLMAK-148

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

HÂKİMLİK MESLEĞİNE ATANIRKEN VE MESLEĞİ

SÜRDÜRÜRKEN ARANAN NİTELİKLER

I. HÂKİM ATANMASINDA ARANAN NİTELİKLER-151

A. HÂKİMLERİN ATANMASI-151

1. GENEL OLARAK HÂKİMLERİN ATANMASI-152

2. HÂKİMİN ŞARTA BAĞLI OLARAK ATANMASI-159

3. GENEL VE ÖZEL YETKİLİ HÂKİM OLARAK ATANMA-161

a)-Genel Yetkili Hâkimler-161

b)-Sınırlı Yetkili Hâkimler-163

i. Genel Olarak Sınırlı Yetkilendirme-163

ii. Yetkinin Zaman İtibariyle Sınırlandırılması-164

iii. Yetkinin Yer ve Konu İtibariyle Sınırlandırılması-165

4. AYNI BÖLGEYE BİRDEN FAZLA HÂKİM ATANMASI-167

5. HÂKİMLİĞE ATANMA İSTEĞİ-168

6. ZALİM YÖNETİCİNİN HÂKİM ATAMASI-173

7. YENİ ATANAN HÂKİMİN YAPACAĞI İŞLER-174

II. NİTELİKLERİ KAYBETMENİN SONUÇLARI-176

A. SORUMLULUK-176

1. HUKUKİ SORUMLULUK-176

2. CEZAİ SORUMLULUK-184

B. HÂKİMİN DAVADAN YASAKLILIĞI-185

C. AZİL-191

SONUÇ-197

KAYNAKLAR-209

Yorum yapabilmek için üye girişi yapmalısınız, üye değilseniz tıklayınız...

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	62,00 TL.-	62,00 TL.-
2	31,00 TL.-	62,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	62,00 TL.-	62,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	62,00 TL.-	62,00 TL.-
2	31,00 TL.-	62,00 TL.-
3	20,67 TL.-	62,00 TL.-
4	15,50 TL.-	62,00 TL.-
5	12,40 TL.-	62,00 TL.-
6	10,33 TL.-	62,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	62,00 TL.-	62,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	62,00 TL.-	62,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	62,00 TL.-	62,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	62,00 TL.-	62,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	62,00 TL.-	62,00 TL.-

Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
Peşin	62,00 TL.-	62,00 TL.-

Hafta İçi:
Saat 16:00'ya kadar verilen siparişleriniz aynı gün, özel durumlarda bir sonraki işgününde kargoya verilir.

Saat 16:00'dan sonra vermiş olduğunuz siparişleriniz bir sonraki iş gününde kargoya verilir.

Kitabın stoklarımızda olmaması durumunda kitabın temini yayınevinden, dağıtıcılar kanalı ile yapılacaktır. Gecikme yaşanabilecek durumlarda üyelik bilgilerinizde kayıtlı telefon numaralarınızdan bilgi verilecektir.

Cumartesi ve Pazar Günü verilen Siparişler:
Cumartesi günü verilen siparişleriniz Saat 11:00'e kadar ve Pazar günü verilen siparişleriniz ise bir sonraki iş gününde kargoya verilecektir.

Kargo Teslim Süresi:
Kargo teslim süresi, İstanbul içi ve çevresinde genellikle 1 gündür. İstanbul dışı illerde iki güne çıkabilmektedir. Kargo firmasından kaynaklanan problemlerde bu sürenin uzaması söz konu olacaktır.

Hava koşullarına, yol durumuna ve özel durumlara bağlı olarak teslimat süresi uzamaktadır.

Vedatkitapcilik.com'dan satın aldığınız her ürünü, teslim tarihinden itibaren 7 gün içerisinde ürün hasarlı olmasa dahi hiçbir gerekçe belirtmeksizin- iade edebilirsiniz.

İade için, satın aldığınız ürünün tahrip edilmemiş, kullanılmamış veya tekrar satılabilirliği bozulmamış olması gerekmektedir.

Ambalajı açılmış, kullanılmış ve tahrip edilmiş ürünlerin iadesi kabul edilmemektedir.

Hiçbir gerekçe belirtmeksizin yapabileceğiniz ürün iadesinin, ürünün tarafınıza teslim edildiği hali ile gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Satın aldığınız üründe veya ürün ambalajında herhangi bir bozulma, açılma, kırılma, yırtılma, aksesuarlarında eksiklik ve sair hallerin tespiti halinde ürün iadesi kesinlikle kabul edilmemektedir.

Ürünün faturası gönderilmemişse, eksikse iade kabul edilmez.

İade edilecek ürünlerin mutlaka ürün faturasının orijinali ile birlikte teslimi gerekmektedir.

Gerekçesiz ürün iadesi malın tarafınıza teslimini takip eden 7 günlük süre içerisinde ve yazılı şekilde yapılmalıdır.

İadesi yapılacak ürünler Vedatkitapcilik.com'un çalıştığı kargo şirketleri aracılığı ile tarafımıza ulaştırılmalıdır.

Ürün, paket koruyucu bir ambalaj içerisine yerleştirilmeli ve kargo şirketinin etiketi ürün ambalajının üzerinde bulunmamalıdır.

Ürünün ambalajında meydana gelecek olan deformasyon, ürünün tekrar satılmasını engelleyen durumlar arasında yeralmaktadır.

Yukarıda belirtilen koşulları taşımayan ürün iadeleri kesinlikle kabul edilmemektedir.

Ürün iadesinin yukarıda belirtilen koşullara uygun şekilde gerçekleştirilmesi halinde, iade işlemine konu ürün bedeli en geç 7 iş günü içerisinde iade edilecektir.