İşçi Avukatlık İş Sözleşmesi ile Çalışan Avukatlar
İşçi Avukatlık İş Sözleşmesi ile Çalışan Avukatlar
Nilgün ŞAHİNKAYA
KİTAP HAKKINDA
Avukatlık mesleği klasik biçimi ile serbest ve bağımsız şekilde icra edilmekte iken özellikle son 30 yılda yaşanan ekonomik dönüşümün etkisi ile avukatlık mesleğinin bu "klasik" biçimi dönüşüme uğramış, avukatlar işçileşmeye başlamıştır. Bir avukatlık bürosunda bir ya da daha çok işçi avukatın çalışması şeklinde başlayan işçileşme süreci, giderek çok sayıda avukat çalıştıran daha büyük bürolar yahut avukatlık ortaklıklarına doğru evrilmektedir.
Eserde işçi avukatlığın tarihsel ve ekonomik gelişimi belli bir ağırlığa sahiptir zira işçi avukatlık oluşum halinde bir hukuksal alanı teşkil etmektedir; henüz tekâmül etmemiştir.
İşçi avukatlık, avukatlık mesleğinde tabakalaşma, işçileşen avukatlar açısından teknisyenleşme, yoksullaşma, güvencesizleşme, statü kaybı yaşanmasına neden olmaktadır. İşçi avukatın iş mevzuatının koruyucu hükümlerinden yararlanamaması ile eşzamanlı olarak avukatlık mesleğinin kamusal yanından doğan bağımsız yapısının korunamaması bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.
Avukatlık mevzuatı ve iş hukuku karşısında işçi avukatın durumu değişiklik göstermektedir. Eserde, avukatın genel hak ve yükümlüklerinde işçileşme ile birlikte meydana gelen farklılıklar, işçi avukatın vekalet sözleşmesinin tarafı olmadığı halde sorumluluğu gibi hususlar, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, yerel mahkeme kararları ve TBB Disiplin Kurulu'nun kararları ışığında incelenmiştir. İş hukukuna ait ücret, fazla mesai, yıllık izin, iş güvencesi konularına, işçi avukat açısından taşıdığı özellikler açısından değinilmiştir.
Avukatlık mevzuatı mevcut durumu karşılamaktan uzaktır. Eserde bu eksikliğe ilişkin tartışmalara, önerilere ve mevzuat girişimlerine de yer verilmiştir.
Konu Başlıkları
Avukatlık Mesleği
**İÇİNDEKİLER**
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 9
Giriş 11
Birinci Bölüm
AVUKATLIK MESLEĞİ
I. AVUKATLIK MESLEĞİNİN TANIMI 15
II. AVUKATLIK MESLEĞİNİN NİTELİKLERİ 16
A. Kamu Hizmet Niteliği 16
B. Serbest Meslek Niteliği 21
C. Bağımsızlık Niteliği 24
1. Devlete Karşı Bağımsızlık 25
2. Müvekkile Karşı Bağımsızlık 28
3. 3. Kişilere Karşı Bağımsızlık 32
D. Tekelci Niteliği 33
III. AVUKATLIK MESLEĞİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ 35
IV. AVUKATLIK MESLEĞİNİN İCRA EDİLMESİ İLE İLGİLİ SÖZLEŞMELER 41
A. Vekalet Sözleşmesi 41
B. İş Sözleşmesi 43
C. Avukatlık Sözleşmesi 47
V. AVUKATIN ÇALIŞMA BİÇİMLERİ 52
A. Serbest Avukatlık 52
B. Özel Hukuk Tüzel Kişiliklerinde İcra Edilen Avukatlık (Şirket Avukatlığı) 54
C. Hukuk Müşavirliği 62
D. Kanundan Kaynaklanan Zorunlu Anonim Şirket Avukatlığı 63
E. Kamu Avukatlığı 64
F. Ortak Avukatlık Bürosunda ve Avukatlık Ortaklığında Çalışan Avukat 65
İkinci Bölüm
İŞ SÖZLEŞMESİ İLE ÇALIŞAN AVUKAT
I. İŞÇİ AVUKATIN TANIMI 69
II. TÜRKİYE’DE İŞÇİ AVUKATLIĞIN TARİHSEL GELİŞİMİ 70
III. İŞÇİ AVUKATLIK OLGUSUNA AVUKAT MESLEK GRUBUNUN YAKLAŞIMI – İSTANBUL BAROSU 2018 YILI SEÇİMLERİ ÖRNEĞİ 79
IV. MUKAYESELİ HUKUKTA İŞÇİ AVUKATLIK 82
V. AVUKATLIK MEVZUATI VE İŞ HUKUKU KARŞISINDA İŞÇİ AVUKATIN DURUMU 85
A. İşçi Avukatın Vekâlet Sözleşmesi ve Avukatlık Sözleşmesi ile İlişkisi 85
B. İşçi Avukatın İşverene Karşı Borçları 88
C. İşverenin İşçi Avukata Karşı Borçları 88
D. İşçi Avukatın Baroya ve Kamuya Karşı Borçları 100
E. İşçi Avukatın İş Sahibine Karşı Sorumluluğu 104
F. Avukatın Hak Yetki ve Yükümlülükleri Açısından İşçi Avukatın Durumu 109
1. Tevkil Yetkisi ile İş Görme Borcunun Karşılaştırılması 109
2. Ruhsatname Sahibi Olarak İşçi Avukatın İşlerin Tümüne Ehliyetli Kabul Edilmesi ile Özen Borcunun Karşılaştırılması 113
3. İşin Reddi Hakkı/Yükümlülüğü ve Avukatlık Mesleğine Özgü Koruyucu Hükümler ile İşverenin Emir ve Talimatlarına Uyma Borcunun Karşılaştırılması 115
4. Serbest Meslek/Kamu Hizmeti/Bağımsızlık Nitelikleri ile Bağımlılık Unsurunun ve Sadakat Borcunun Karşılaştırılması 120
5. İşçi Avukatlık ve Rekabet Yasağı 128
VI. SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU AÇISINDAN İŞÇİ AVUKATIN DURUMU 130
VII. İŞÇİ AVUKAT ÖZELİNDE İŞ AKDİNİN KURULMASI DEVAMI VE FESHİ İLE İLGİLİ ÖZELLİK GÖSTEREN BAZI UYUŞMAZLIKLAR 132
Sonuç 135
Kaynakça 141
Kavramlar Dizini 153
İş Sözleşmesi İle Çalışan Avukat