İŞ YASALARI
İŞ YASALARI
Vedat LAÇİNER
Önsöz
Türkiye'de yasaları çıkarmaya tek yetkili kurum Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Meclisi'dir. Yasalar Resmî Gazete'de yayımlanmalarıyla yürürlüğe girerler ve dolayısıyla her yasanın metnine aslında Resmî Gazete'den ulaşılabilir. Yani; kitapçılarda veya internette, farklı derleme ve düzende gördüğümüz bütün yasa metinleri, aslında Meclis tarafından çıkarılan kanunların basılmasından ibarettir. Piyasada çok sayıda mevzuat derlemesi bulunmaktadır. Bu eserler sayesinde, Meclis tarafından çıkarılmış yasa metinleri sistemli bir şekilde okuyucuya ulaşır. Yasa derleme çalışmalarının temel amacı; belli bir konu ile ilgili mevzuatın sistematik olarak aynı eserde derlenmesidir. Örneğin, bu kitapta iş yaşamıyla ilgili yasalar derlenmiştir.
Meclis, yasa metinlerinde, toplumun ilerlemesiyle birlikte değişiklikler yapar. Bu değişiklikler başka bir yasanın söz konusu yasayı değiştirmesiyle olur ve yine Resmî Gazete'de yayımlanır. Meclisin çıkardığı birçok yasa içerisinde, yasanın metninin en son halini bulabilmek oldukça önemlidir. Çünkü yasanın uygulaması, yasanın yürürlükteki en son hali üzerinden olur ve yasanın eskimiş metninin prensip olarak bir kıymeti yoktur.
"İş Yasaları" derleme kitabı içerisinde temel iş kanunları yer almaktadır. Türkiye'de iş sözleşmesiyle çalışanların büyük bir çoğunluğuna 4857 sayılı iş Kanunu uygulanmaktadır. Genel itibariyle diğer işçilerden farklı nitelikteki basın işçileri :çin Basın iş Kanunu, gemi adamları için ise Deniz iş Kanunu uygulanır. Bu kanunların uygulama alanı dışında kalan işçiler için ise prensip olarak Borçlar Kanununun hizmet sözleşmesine ilişkin hükümleri uygulanır. Derleme içerisinde bu dört kanuna da yer verilmiştir. Bunun yanında, iş hukukuyla doğrudan ilgili bütün kanunlar bu çalışma içerisinde bulunmaktadır. Derleme kitapta yer alan 1475 sayılı iş Kanunu kısmının mevcudiyeti, 4857 sayılı İş Kanunu yanında sanki ikinci bir iş Kanunu varmış izlenimi yaratmaktadır. 1475 sayılı eski iş Kanunu, 4857 sayılı yeni iş Kanunu ile (bir maddesi haricinde) yürürlükten kaldırılmıştır. 1475 sayılı eski iş Kanununun yürürlükteki tek maddesi kıdem tazminatını düzenleyen 14.maddesidir. Yeni iş Kanununda kıdem tazminatını düzenleyen bir madde bulunmamaktadır, işçilerin kıdem tazminatı haklarına ilişkin olarak bir "kıdem tazminatı fonu" kurulması planlanmaktadır. Fon kurulana kadar 1475 sayılı iş Kanununun 14.maddesiyle düzenlenen kıdem tazminatı hükümleri yürürlüğünü sürdürmeye devam edecektir. 7 Kasım 2012 tarihinde, bireysel ve toplu iş hukuku açısından büyük önem taşıyan 2821 sayılı Sendikalar Kanunu ve 2822 sayılı Toplu iş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu yürürlükten kaldırılmış, yerine 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu yürürlüğe girmiştir. Derlemenin bu son baskısında yeni Kanuna yer verilmiş. Kanun içerisinde değişiklik atfı yapılan maddeler yerlerine işlenmiştir. Derlemenin kullanımı: Derleme içerisinde kanun metinleri, içindekiler kısmındaki sırasıyla art arda yer almaktadır. Sıralamada öncelikle bireysel iş hukukuna ilişkin kanunlar bulunmakta, en son olarak ise toplu iş hukukuna ilişkin kanunlar yer almaktadır.
Çanakkale, Ekim 2013
Yard. Doç. Dr. Vedat LAÇİNER
İçindekiler » Kısaltmalar................................................................................................ VI »Önsöz........................................................................................................ VII •> Anayasa (İlgili Maddeler)............................................................................. 1
- Borçlar Kanunu (İlgili Maddeler).................................................................. 13
- 4857 Sayılı İş Kanunu.................................................................................. 53
- 1475 Sayılı İş Kanunu.................................................................................. 97
- İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu.................................................................... 101
- İşsizlik Sigortası Kanunu............................................................................. 125
- Deniz İş Kanunu......................................................................................... 149
- İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun....................................... 181
- Özel Öğretim Kurumlan Kanunu (İlgili Maddeler)....................................... 185
Türkiye İş Kurumu Kanunu (İlgili Madde)................................................... 215 ■ Türk Soylu Yabancıların Türkiye'de Çahştırılabilmelerine İlişkin Kanun....219
Öğle Dinlenmesi Kanunu............................................................................ 223
Hafta Tatili Hakkında Kanun..................................................................... 227
Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun...................................... 231
Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
(İşçi Buluşları İle İlgili Maddeler)................................................................ 235
Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Ya
pılması Hakkında Kanun............................................................................ 245
Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu.................................................. 249
Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu........................... 287
İş Mahkemeleri Kanunu............................................................................. 315