İş Kazasından Doğan Destekten Yoksun Kalma Tazminatı

GİRİŞ Sosyal Sigortalar Kurumunun istatistiklerine göre 2001 yılı itibarıyla Türkiye′de 4.886.881 sigortalı bulunmaktadır. Aynı yıl içinde toplam 72.367 iş kazası olmuş ve bu kazaların 1.008′i ölümle sonuçlanmıştır. İş kazası sonucu ölüm halinde Sosyal Sigortalar Kanununun 23. ve 24. maddeleri uyarınca hak sahiplerine iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından gelir bağlanmaktadır. Sosyal Sigortalar Kurumu verilerine göre 2001 yılı sonu itibarıyla iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölüm geliri alan hak sahiplerinin toplam sayısı 124.990′dır. Meydana gelen bir iş kazası sonucunda Sosyal Sigortalar Kurumunun yaptığı yardımların yanısıra gündeme gelebilecek bir diğer konu da destekten yoksun kalma tazminatıdır. Borçlar Kanununun 45.maddesinde düzenlenen bu tazminatı talep edebilmek için ölen kimse ile davacı arasında herhangi bir akdi ya da kanuni bakım yükümlülüğünün olması aranmamaktadır. İş kazası sonucunda ölen işçinin desteğinden yoksun kalan kimseler ortaya çıkan zararlarını iş kazasından sorumlu olan işverenden Borçlar Kanununun 45.maddesi uyarınca talep edebilmektedirler. Destekten yoksun kalma tazminatının amacı davacının desteğin ölümü nedeniyle sarsılan hayat seviyesini yeniden kurmak, bu kimsenin bakım ihtiyacını gidermektir. İş kazasından doğan destekten yoksun kalma tazminatı konusundaki çalışmamız altı paragraftan oluşmaktadır. Birinci paragrafta işverenin işçiyi gözetme (koruma) borcu incelenmiştir. İkinci paragrafta iş kazasının tanımı yapılmış ve işverenin hukuki sorumluluğunu doğuran iş kazalarının özelliklerine değinilmiştir. Bu belirlemenin yapılabilmesi için iş kazaları Sosyal Sigortalar Kanunu anlamında ve Bireysel İş Hukuku anlamında iş kazaları olarak ikiye ayrılmıştır. İşverenin sorumluluğunu doğuran iş kazalarının Bireysel İş Hukuku anlamında iş kazası olduğu ayrıntıları ile açıklanmıştır. İncelememizin üçüncü paragrafı ise destekten yoksun kalma tazminatı kavramının açıklanması ile ilgilidir. Bu paragrafta yabancı hukuklardaki ö-lüm tazminatları, tazminat talebinin bağımsızlığı ve zarar kalemleri de incelenmiştir. Destekten yoksun kalma tazminatının zorunlu unsurları olan ölen kimse ile davacı arasında destek ilişkisinin ortaya çıkmış olması, yardımların sürekli ve düzenli nitelik taşıması, bakım gücü ve bakım ihtiyacı kavramları dördüncü paragrafta incelenmiştir. Uygulamada genellikle destekten yoksun kalma tazminatı talep eden hak sahipleri de beşinci paragrafta incelenmiştir. Bu paragrafta incelenen hak sahiplerinin dışında başka kimselerin destekten yoksun kalma tazminatı talep edemeyecekleri düşünülmemelidir. Destekten yoksun kalma tazminatı talep edebilmek için Borçlar Kanununun 45.maddesi ölen kimse ile davacı arasında herhangi bir hukuki ilişki aramamaktadır. Destekten yoksun kalma tazminatının esaslı unsurlarının gerçekleşmiş olması tazminat talep edebilmek için aranan tek şarttır. İncelememizin son paragrafında ise destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanması ile ilgili açıklamalar yapılmıştır. Bu paragrafta iş ilişkisinin niteliğinden kaynaklanan ve tazminatın hesaplanmasında özellikler gösteren konular incelenmiştir. İÇİNDEKİLER SUNUŞ 7 ÖNSÖZ 9 İÇİNDEKİLER 11 KISALTMALAR 15 GİRİŞ 17 § 1. İŞVERENİN İŞÇİYİ GÖZETME (KORUMA) BORCU 19 I. GÖZETME BORCU KAVRAMI ,". 19 II. TÜRK HUKUK SİSTEMİNDE GÖZETME BORCUNU DÜZENLEYEN HÜKÜMLER VE BU BORCUN KAPSAMİ 20 III. GÖZETME BORCUNA AYKIRILIĞIN YAPTIRIMLARI 25 § 2. İŞVERENİN İŞ KAZASINDAN DOĞAN SORUMLULUĞU 29 I. İŞ KAZASININ TANIMI 29 II. İŞVERENİN HUKUKU SORUMLULUĞUNUN DOĞUMU 29 1. Sosyal Sigortalar Kanunu Anlamında İş Kazası 29 2. Bireysel İş Hukuku Anlamında İş Kazası 31 3. Nedensellik Bağının Kesilmesi 36 a) Zorlayıcı Neden 36 b) Zarar Görenin Kusuru 37 c) Üçüncü Kişinin Kusuru 38 III. İŞVERENİN HUKUKİ SORUMLULUĞUNUN DAYANDIĞI ESAS 40 1. Yabancı Hukuklarda İşverenin Hukuki Sorumluluğu 41 a) Fransa 41 b) İsviçre 43 c) İngiltere 44 2. Türk Hukukunda İşverenin Hukuki Sorumluluğu 46 a) Sosyal Sigortaca Karşılanmayan Zarar Sorunu 46 b) Kusursuz Sorumluluk Görüşünü Savunanlar 47 c) Kusur Sorumluluğu Görüşünü Savunanlar 48 d) Yargıtay in Uygulaması 50 e) İşverenin Hukuki Sorumluluğu Konusunda İleri Sürülen Görüşlerin Değerlendirilmesi 54 IV. İŞVERENİN SORUMLULUĞUNDA HAKLARIN YARIŞMASI 56 V. İŞVERENİN KUSURUNUN BELİRLENMESİ 59 § 3. DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI KAVRAMI 63 1. GENEL OLARAK 63 11 II. YABANCI HUKUKLARDA ÖLÜM TAZMİNATI 66 1. Almanya 66 2. Fransa 68 3. İngiltere 71 4. Belçika 72 5. Hollanda 73 III. DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI TALEBİNİN BAĞIMSIZLIĞI 74 IV. DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATINDA ZARAR KALEMLERİ 79 1. Cenaze Masrafları 79 2. Tedavi Masrafları 80 3. Çalışamamaktan Doğan Zarar 80 § 4. DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ KOŞULLARI 83 ; I. DESTEK 83 1. Gerçek Destek 85 2. Farazi Destek 86 II. SÜREKLİLİK VE DÜZENLİLİK 88 III. BAKIM GÜCÜ 90 IV. BAKIM İHTİYACI 92 § 5. DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI TALEP EDEBİLECEK KİMSELER 97 I. KARI-KOCA 97 II. NİKAHSIZ BİRLİKTE YAŞAYANLAR (FİİLİ BİRLEŞMELER) 103 III. NİŞANLI 105 IV. ÇOCUKLAR 107 V. EVLATLIK 110 VI. ANNE-BABA 111 VII. KARDEŞLER 116 VIII. DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI - MİRAS HUKUKU İLİŞKİSİ 118 1. Mirasçılıktan Çıkarma 119 2. Mirastan Yoksunluk 125 3. Mirastan Feragat 126 4. Mirası Red 127 § 6. DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ HESAPLANMASI 131 I. GENEL OLARAK 131 II. ÜCRETİN BELİRLENMESİ 136 III. ÜCRETİN PAYLAŞTIRILMASI 144 IV. ZARAR SURESİ 147 V. DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATININ HESABINDA DÖNEMLER 160 1. İşlemiş Dönem 160 2. İşleyecek Dönem 163 VI. TAZMİNAT MİKTARINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER 169 1. Kusur 170 a) İşverenin Kusuru 170 b) İşçinin Kusuru 172 c) Üçüncü Kişinin Kusuru 176 2. Sosyal Sigortalar Kurumu Tarafından Yapılan Ödemeler ve Bağlanan Gelirler „ 177 a) Eşe Gelir Bağlanması .*. 178 b) Çocuklara Gelir Bağlanması 179 c) Anne- Babaya Gelir Bağlanması 180 3. Miras Menfaatleri .′ 187 4. Evlenme ve Çalışma İhtimali 189 5. Kaçınılmazlık 194 6. Hal ve Mevkiin İcabı (BK 43/1) 195 7. İndirimlerde Sıra 197 VII. FAİZ 198 1. İşlemiş Dönem 198 2. İşleyecek Dönem 200 VIII. TAZMİNATIN ÖDENME ŞEKLİ 201 1. İrat 201 2. Toptan Ödeme 204 IX. TAZMİNAT BORCUNU ORTADAN KALDIRAN NEDENLER 206 1. İbra 206 2. Feragat 210 3. Takas 210 4. Zamanaşımı 212 SONUÇ 213 ÖZET 217 SUMMARY 219 KAYNAKÇA 221

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	90,00 TL.-	90,00 TL.-
  2	45,00 TL.-	90,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	90,00 TL.-	90,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	90,00 TL.-	90,00 TL.-
  2	45,00 TL.-	90,00 TL.-
  3	30,00 TL.-	90,00 TL.-
  4	22,50 TL.-	90,00 TL.-
  5	18,00 TL.-	90,00 TL.-
  6	15,00 TL.-	90,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	90,00 TL.-	90,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	90,00 TL.-	90,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	90,00 TL.-	90,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	90,00 TL.-	90,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	90,00 TL.-	90,00 TL.-

• 

• Taksit	Taksit Tutarı	Toplam Tutar
  Peşin	90,00 TL.-	90,00 TL.-

Hafta İçi:
Saat 16:00'ya kadar verilen siparişleriniz aynı gün, özel durumlarda bir sonraki işgününde kargoya verilir.

Saat 16:00'dan sonra vermiş olduğunuz siparişleriniz bir sonraki iş gününde kargoya verilir.

Kitabın stoklarımızda olmaması durumunda kitabın temini yayınevinden, dağıtıcılar kanalı ile yapılacaktır. Gecikme yaşanabilecek durumlarda üyelik bilgilerinizde kayıtlı telefon numaralarınızdan bilgi verilecektir.

Cumartesi ve Pazar Günü verilen Siparişler:
Cumartesi günü verilen siparişleriniz Saat 11:00'e kadar ve Pazar günü verilen siparişleriniz ise bir sonraki iş gününde kargoya verilecektir.

Kargo Teslim Süresi:
Kargo teslim süresi, İstanbul içi ve çevresinde genellikle 1 gündür. İstanbul dışı illerde iki güne çıkabilmektedir. Kargo firmasından kaynaklanan problemlerde bu sürenin uzaması söz konu olacaktır.

Hava koşullarına, yol durumuna ve özel durumlara bağlı olarak teslimat süresi uzamaktadır.

Vedatkitapcilik.com'dan satın aldığınız her ürünü, teslim tarihinden itibaren 7 gün içerisinde ürün hasarlı olmasa dahi hiçbir gerekçe belirtmeksizin- iade edebilirsiniz.

İade için, satın aldığınız ürünün tahrip edilmemiş, kullanılmamış veya tekrar satılabilirliği bozulmamış olması gerekmektedir.

Ambalajı açılmış, kullanılmış ve tahrip edilmiş ürünlerin iadesi kabul edilmemektedir.

Hiçbir gerekçe belirtmeksizin yapabileceğiniz ürün iadesinin, ürünün tarafınıza teslim edildiği hali ile gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Satın aldığınız üründe veya ürün ambalajında herhangi bir bozulma, açılma, kırılma, yırtılma, aksesuarlarında eksiklik ve sair hallerin tespiti halinde ürün iadesi kesinlikle kabul edilmemektedir.

Ürünün faturası gönderilmemişse, eksikse iade kabul edilmez.

İade edilecek ürünlerin mutlaka ürün faturasının orijinali ile birlikte teslimi gerekmektedir.

Gerekçesiz ürün iadesi malın tarafınıza teslimini takip eden 7 günlük süre içerisinde ve yazılı şekilde yapılmalıdır.

İadesi yapılacak ürünler Vedatkitapcilik.com'un çalıştığı kargo şirketleri aracılığı ile tarafımıza ulaştırılmalıdır.

Ürün, paket koruyucu bir ambalaj içerisine yerleştirilmeli ve kargo şirketinin etiketi ürün ambalajının üzerinde bulunmamalıdır.

Ürünün ambalajında meydana gelecek olan deformasyon, ürünün tekrar satılmasını engelleyen durumlar arasında yeralmaktadır.

Yukarıda belirtilen koşulları taşımayan ürün iadeleri kesinlikle kabul edilmemektedir.

Ürün iadesinin yukarıda belirtilen koşullara uygun şekilde gerçekleştirilmesi halinde, iade işlemine konu ürün bedeli en geç 7 iş günü içerisinde iade edilecektir.