Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
İş Hukukunda Geçersiz Fesih Ve Geçersiz Feshin Hüküm Ve Sonuçları
İş Hukukunda Geçersiz Fesih Ve Geçersiz Feshin Hüküm Ve Sonuçları
A. Eda MANAV ÖZDEMİR
Sayfa Sayısı
:
453
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2009
ISBN NO
:
9789944265935
960,00
TL SUNUŞ 4773 sayılı Kanunla hukukumuza giren iş güvencesinin, birçok hukuki problemi de beraberinde getirdiği ve buna bağlı olarak da öğreti ve uygulamanın çözüm noktasında üzerinde en çok yoğunlaştığı bir iş hukuku kurumu olduğu tartışma dışıdır. İş güvencesini, bir iş hukuku problematiği yapan temel sorun, işçinin işinin korunmasını, bir sosyal koruma hukuku olan iş hukukunun, işverenin sözleşme ve girişim özgürlüğüne anayasal bir ilke olarak değer veren özgürlükçü bir hukuk düzeninde nasıl sağlayabileceği ve buradan da işverenin fesih hakkının nereye kadar sınırlandırılabileceği hususudur. Bu alanda, aralarındaki çıkar çelişkileri nedeniyle, sosyal tarafları tatmin edecek düzenlemeler getirmek kolay değildir. Ancak önemli olan da genel yararı amaçlayan, kollektif vicdanı tatmin edecek nesnel çözümlere ulaşmaktır. Bu bakımdan öğretiye büyük bir sorumluluğun düştüğünü belirtmeliyiz. İşte bu bağlamda Dr. Eda Manav, geçersiz fesih gibi son derece sıkıntılı bir konuda doktora tezi olarak yaptığı çalışmasıyla iş güvencesi alanına böyle ciddi, nesnel bir bilimsel katkıda bulunmakta, çözümler önermektedir. Dr. Manav, geçersiz feshi, erişimi itibariyle 4857 sayılı Kanunu aşan ve genel hükümler ile usul hükümlerini de kapsayan sorunsalıyla ele almakta, kavramı, doğurduğu sorunlar ve çözüm önerileriyle birlikte iş güvencesi kurumundaki yerine isabetli bir şekilde oturtmaktadır. İş güvencesi hükümlerinin, feshin geçersizliği esasında oluşturulmuş bir yapıyı ifade ettiği göz önüne alınacak olursa Dr. Manav′in, yapının temeline inen ciddi bir çalışma yaptığı görülecektir. Bu başarılı ve yararlı çalışması nedeniyle kendisini kutlar, bundan sonraki çalışmalarının da böyle başarılı olmasını dilerim. Prof. Dr. Hamdi Mollamahmutoğlu öNSöZ Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Anabilim Dalı Doktora Programı bünyesinde "Doktora Tezi" olarak sunulan "İş Hukukunda Geçersiz Fesih ve Geçersiz Feshin Hüküm ve Sonuçları" başlığını taşıyan bu çalışma, 20.04.2009 tarihinde Prof. Dr. Hamdi Mollamahmutoğlu (Başkan-Danışman), Prof. Dr. Adnan Tuğ, Prof. Dr. Kadir Arıcı, Prof. Dr. Emine Tuncay Kaplan, Doç. Dr. Süleyman Başterzi′den oluşan jüri önünde savunulmuş ve oybirliğiyle başarılı bulunarak kabul edilmiştir. İşverenin sözleşmeyi fesih hakkı ve işçilerin işverence yapılan fesihlere karşı korunması çalışma hayatının çok önemli bir sorununu oluşturmaktadır. İş hukukunun temel amacını oluşturan iş ilişkisinin devamlılığının ve böylelikle iş güvencesinin sağlanabilmesi için işverenin fesih hakkına birtakım sınırlamalar getirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla iş mevzuatımıza giren iş güvencesine ve geçersiz feshe ilişkin hükümler, çözülmesi gereken pek çok hukuki sorunu da beraberinde getirmiştir. Bu bağlamda öncelikle böylesine önemli bir konuyu doktora tez çalışması olarak seçmemde bana yol gösteren ve araştırmamın her aşamasında bana her konuda yardımcı olan, tüm sorularımı sabırla tartışan, görüş ve önerileriyle bana destek olan ve tezin yazımı aşamasında değerli vaktini fazlasıyla bana ayıran, bu mesleği sevmem ve devam etmem konusunda çok büyük katkıları olan, disiplini ve titizliğiyle örnek aldığım, tez danışmanlığımı kabul ederek beni onurlandıran saygıdeğer hocam Prof. Dr. Hamdi Mollamahmutoğlu′na sonsuz saygı ve teşekkürlerimi sunarım. Çalışmamın aksamaması için her türlü anlayışı gösteren, değerli görüş ve önerileriyle beni yönlendiren, tez jürimde yer alarak çalışmamı değerlendiren asistanlığını yaptığım çok kıymetli hocam Prof. Dr. Emine Tuncay Kaplan′a gerek bilimsel katkısı gerek manevi desteği için şükran borçluyum. Tezin yazımı aşamasında beni daima cesaretlendiren, değerli görüşleriyle çalışmama katkıda bulunan ve doktora tezi savunma jüri üyeliğinde bulunan birbirinden değerli hocalarım Prof. Dr. Adnan Tuğ′a, Prof. Dr. Kadir Arıcı′ya ve Doç. Dr. Süleyman Başterzi′ye minnetlerimi sunmak isterim. Çalışmam sırasında beni her zaman destekleyen ve çalışmamı daha verimli şekilde yapabilmem için her türlü olanağı sağlayan Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı sayın hocam Prof. Dr. Kudret Güven′e, değerli görüş ve önerileriyle beni yönlendiren ve destek olan sayın hocam Prof. Dr. Sarper Süzek′e, araştırmamı tamamlamak için dört ay süre ile bulunduğum Almanya-Giessen Justus Liebig Üniversitesi Hukuk Fakültesindeki çalışmalarımı yurt dışı araştırma bursu ile destekleyen TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme Daire Baş-kanlığı′na ve bu bağlamda Giessen′de bulunduğum süre içinde çalışmamın her aşamasında bana yardımcı olan ve değerli fikirlerini benimle paylaşan, misafir-perverlikleriyle beni mutlu eden Prof. Dr. Wolf-Dietrich Walker′a ve çalışma arkadaşlarına, Prof. Dr. Walker′ın kürsüsünde çalışan ve dört aylık süreçte beni hiç yalnız bırakmayan çok sevgili asistan arkadaşlarıma, mesleğe başladığımdan bu yana ve çalışmamın her aşamasında değerli fikirleriyle beni cesaretlendiren, bana her zaman destek olan ve Yargıtay kararlarına ulaşmam konusunda bana yardımcı olan, çözümleyemediğim konularda kendileriyle tartışma olanağı sağlayan saygıdeğer Yargıtay 9. Hukuk Dairesi Başkanı Dr. Mustafa Kılıçoğlu′na, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi Tetkik Hakimleri Seracettin Göktaş′a, Şahin Çil′e ve Bektaş Kar′a, beraber çalışmaktan mutluluk duyduğum kürsü arkadaşım Esra Taşkın′a, asistan arkadaşlarım Elif Küzeci′ye, Dr. İştar Urhanoğlu Cengiz′e ve Ulaş Baysal′a, canım arkadaşım Av. Değer Derviş Orun′a, çalışmam sırasında manevi desteğini esirgemeyen canım arkadaşım Av. Biriz Demirkaya′ya ve tezin yazımı aşamasında tüm stresime katlanıp yanımda olan bütün arkadaşlarıma sonsuz teşekkürlerimi sunarım. Akademisyen olarak mesleğe başlamam ve devam etmem konusunda beni teşvik eden, yaşasaydı çok başarılı olacağına ve iş hukukuna katkı sağlayacak çok önemli eserler yaratacağına inandığım çok saygıdeğer hocam Yrd. Doç. Dr. Hülya Akıntürk Türkmen′i de rahmetle anmak ve asistanlığını yaptığım süreçte bana verdiği destekten dolayı yürekten teşekkür etmek isterim. Yaşamımın her anında beni her konuda destekleyen, tüm sıkıntılarımı, sevincimi, mutluluğumu paylaşan, bana sevgi dolu bir yaşam sunan, hayatta daima güçlü olmayı öğreten, dürüst ve başarılı bir insan olarak yetişmemi sağlayan ve bu konuda her türlü imkanı sağlayan, eğitim ve öğretim hayatım ve meslek hayatım boyunca tüm kaprislerime sabırla katlanan, çocukları olmaktan gurur duyduğum canım babam Hakkı Manav′a ve canım annem Hülya Ma- nav′a, disiplini ve çalışkanlığıyla örnek aldığım, her zaman fikirlerinden yararlanacağım canım ablam Hilal Yücel′e, hukukçu olmasından onur duyduğum, hayatımın her dakikasını paylaştığım canım kardeşim Seda Manav Dursun′a bütün kalbimle teşekkür ederim. Son olarak tezin basımını üstlenen başta Turhan Kitabevi′nin sahibi sayın Turhan Polat′a, Arif Deniz′e ve Turhan Kitabevinin değerli çalışanlarına içtenlikle teşekkür ederim. Haziran 2009, Ankara Dr. A. Eda Manav GİRİŞ İş sözleşmesi, taraflara ücret ödeme ve karşılığında bir iş görme borcu yükleyen sürekli edim ilişkisi doğuran bir sözleşmedir. Ancak süreklilikten maksat, bu sözleşmenin sonsuza kadar sürdürülmesi değildir. Nitekim Anayasa ile güvence altına alınmış sözleşme özgürlüğü ilkesi gereğince, tarafların kanuna uygun olarak fesih yoluyla sözleşmeyi sona erdirmeleri mümkündür. îş hukukunun en önemli konularından birini oluşturan fesih, işverene ve işçiye, karşı tarafa yöneltilmesi gereken tek taraflı irade beyanı ile iş sözleşmesini sona erdirme yetkisi veren bir haktır. İş hukukunda fesih, süreli fesih ve haklı sebeple (derhal) fesih olmak üzere iki türlüdür. Haklı sebeple fesihte, sözleşmenin feshine neden olabilecek haklı nedenler kanunda belirtilmiş olmasına karşın, süreli feshin hangi hallerde ve ne şekilde yapılabileceği uygularnada sorunlar yaratmaktadır. Çalışma hayatında işverene kişisel ve ekonomik bakımdan bağımlı olan işçilerin, işveren tarafından yapılacak fesihlere karşı korunması gerekmektedir. Bu anlamda, iş güvencesinin sağlanması iş hukukunun en önemli sorunlarından birisini oluşturmaktadır. Nitekim modern iş hukukunun temel amacı, işçilerin feshe karşı korunmasını ve dolayısıyla iş ilişkisinin devamlılığını sağlamaktır. Her ne kadar temel amaç gerek işçiyi gerek geçindirmekle yükümlü olduğu ailesini işçinin işini kaybetmesi neticesinde oluşacak olumsuz ekonomik ve sosyal etkilere karşı korumak olsa da, işverenin fesih hakkı tamamen ortadan kaldırılamaz. Ancak kanun hükümleri çerçevesinde, işçileri korumak amacıyla, işverenin fesih hakkına sınırlamalar getirilebilir. Hukukumuzda iş güvencesi ile ilgili düzenlemeler ilk olarak 09.08.2002′de kabul edilerek 15.03.2003′te yürürlüğe giren 4773 sayılı "İş Kanunu, Sendikalar Kanunu, Basın Mesleğinde Çalışanlar ve Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" ile ve sonrasında 22.05.2003 tarihinde kabul edilerek, 10.06.2003′te yürürlüğe giren 4857 sayılı İş Kanunu ile getirilmiştir. Tezimizin konusunu oluşturan "İş Hukukunda Geçersiz Fesih ve Geçersiz Feshin Hüküm ve Sonuçlan" nın temeli de bu düzenlemelere dayanmaktadır. Nitekim, bu yeni yasal düzenleme ile, iş güvencesi kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçileri geçerli sebebe dayanmayan fesihlere karşı koruyan birçok hüküm getirilmiştir. Çalışmamızda uygulamada pek çok tartışmaya konu olan ve çalışma hayatında çözülmesi gereken önemli bir problemi oluşturan geçersiz fesih konusu, temel olarak 4857 sayılı İş Kanunu′nun ilgili hükümleri, doktrin görüşleri ve Yargıtay′ın gerek geçmiş dönemde gerek yakın dönemde vermiş olduğu kararları, 158 sayılı "Hizmet Akdinin İşveren Tarafından Sona Erdirilmesine İlişkin ILO Sözleşmesi", karşılaştırmalı hukuk, özellikle Alman Hukuku düzenlemeleri ve Alman Federal İş Mahkemesi kararlan çerçevesinde incelenmiş ve bu kapsamda uygulamada oluşan sorunlara çözüm getirilmeye çalışılmıştır. Bu doktora tezi, esas olarak iş hukukunda feshin geçersizliğini ve geçersizliğin sonuçlarını açıklamaya çalışmakla birlikte, genel hükümler çerçevesinde feshin geçersizliği konusu çok ayrıntılı bir şekilde incelenmemiştir. Nitekim tezimizin asıl çalışma konusunu oluşturan geçersiz fesih, İş K.m.l8-21′de düzenlenen iş güvencesi hükümleri bağlamında düzenlenmiştir. "Türk İş Hukukunda Geçersiz Fesih ve Geçersiz Feshin Hüküm ve Sonuçları" başlıklı bu çalışma, iş hukuku düzenlemeleri çerçevesinde giriş ve sonuç bölümleri dışında üç bölümden oluşmaktadır. "İş Güvencesi Kavramı, İş Sözleşmesinin Feshi ve İş Güvencesine İlişkin Esaslar" başlıklı ilk bölümde, öncelikle iş güvencesi kavramı, bu kavramın önemi ve gerekliliği açıklanmaya çalışıldıktan sonra, uluslararası hukukta, Avrupa hukukunda ve Türk hukukunda iş güvencesinin tarihsel gelişimi incelenmiştir. Daha sonra iş hukukunda feshin hangi durumlarda geçersiz olduğunu açıklayabilmek bakımından, fesih kavramı tanımlanarak, işçinin iş güvencesinden yararlanma esasları ve iş güvencesi kapsamında olan işçilerin sözleşmesini geçerli olarak feshetmek isteyen işverenin uyması gereken esaslar ayrıntılı olarak incelenmiştir. Bu bağlamda, geçerli neden kavramı açıklanarak, bu kavramın haklı neden kavramından farkları ele alınmıştır. Bu bölümde ayrıca feshin geçerli olup olmadığını tespit edebilmek için gerekli olan iş güvencesi kapsamında süreli fesih hakkının kullanılmasında uygulanacak ilkeler üzerinde durulmuştur. "Geçersiz Fesih" başlıklı ikinci bölümde, öncelikle genel olarak geçersizlik kavramı, geçersizlik türleri ve feshin genel olarak geçersizliğine yol açan haller incelenmiştir. Daha sonra iş hukukunda geçersiz fesih kavramı tanımlanarak, bu kavramın benzer kavramlardan farkı açıklanmaya çalışılmıştır. Bu incelemelerden sonra, çalışmamızın en önemli kısımlarından birini oluşturan feshin geçersizliğine yol açan haller, yasal düzenlemeler, yargı kararları ve doktrin görüşleri çerçevesinde ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Çalışmamızın son bölümü, "Geçersiz Feshin Hüküm ve Sonuçları" başlığını taşımaktadır. Bu bölümde feshin geçersizliği ve itirazı, bu bağlamda feshe itiraz davası, söz konusu dava sonucunda mahkemenin vereceği kararlar detaylı bir şekilde açıklandıktan sonra, dava sonucunda mahkemenin verdiği karara ilişkin olarak feshin geçersiz ya da geçerli olmasının hukuki sonuçlan ayrıntılı bir şekilde irdelenmiştir. Daha sonra mahkemece geçersiz sayılan feshin hüküm ifade edebilmesi için gerekli olan işçinin işe başlamak üzere başvuru koşulu ve bu başvurunun hukuki sonuçları üzerinde durulmuştur. Bu bölümde son olarak, geçersiz feshin sonuçlarına ilişkin kanun hükümlerinin hukuki niteliği incelenmiştir. İÇİNDEKİLER Sunuş , v Önsöz vii Kısaltmalar xix GİRİŞ .1 Birinci Bölüm İŞ GÜVENCESİ KAVRAMI, İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ VE İŞ GÜVENCESİNE İLİŞKİN ESASLAR I. İŞ GÜVENCESİ KAVRAMI 5 A. Tanımı = 5 B. İş Güvencesinin Amacı ve Önemi 11 C. İş Güvencesinin Tarihsel Gelişimi ., 16 1. Genel Olarak 16 2. Uluslararası Alanda İş Güvencesinin Tarihsel Gelişimi 17 a. Birleşmiş Milletler′in Statüsü ve Kararları 17 b. Uluslararası Çalışma Örgütü Sözleşme ve Tavsiye Kararları 18 3. Avrupa Hukukunda İş Güvencesinin Tarihsel Gelişimi 20 a. Avrupa Konseyi Kapsamındaki Anlaşmalar 20 b. Avrupa Birliği Mevzuatı 23 4. Türk Hukukunda İş Güvencesinin Tarihsel Gelişimi ve Aktüel Durum 25 II. İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ VE İŞ GÜVENCESİNE İLİŞKİN ESASLAR 29 A. Genel Olarak İş Sözleşmesinin Feshi 29 1. İş Sözleşmesinin Haklı Sebeple (Derhal) Feshi 30 2. İş Sözleşmesinin Süreli Feshi 31 B. İş Güvencesine İlişkin Esaslar 32 1. İş Güvencesinden Yararlanma Esasları 32 a. İşyerine İlişkin Esaslar 32 b. İşçiye İlişkin Esaslar 47 (1) İşçinin İş Kanunu veya Basın İş Kanunu Anlamında İşçi Olması 47 (2) İşçinin Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi İle Çalıştırılması... 49 (3) İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshedilmesi 51 (4) İşçinin En Az Altı Aylık Kıdeminin Olması 54 (5) İşçinin Belirli Konumdaki İşveren Vekili Olmaması 63 c. İş Güvencesinin Kapsamını Düzenleyen Hükümlerin Hukuki Niteliği 67 İşverenin Süreli Fesih Hakkını Kullanırken Uyması Gereken Esaslar 68 a. İşverenin Feshi Geçerli Bir Nedene Dayandırma Zorunluluğu 68 (1) Geçerli Neden Kavramı 69 (2) Geçerli Neden Türleri 71 i. İşçinin Kişiliğine İlişkin Geçerli Nedenler 72 1.1. İşçinin Yetersizliğinden Kaynaklanan Geçerli Nedenler 74 1.2. İşçinin Davranışlarından Kaynaklanan .* Geçerli Nedenler 80 1.3. İşçinin Yetersizliğine veya Davranışlarına İlişkin Nedenlerin Geçerli Neden Oluşturma Koşullan 87 ii. İşletmeye, İşyerine ve İşin Gereklerine İlişkin Geçerli Nedenler 95 1.1. İşletmeye, İşyerine ve İşin Gereklerine İlişkin Nedenler 95 1.2. İşletmeye, İşyerine ve İşe İlişkin Nedenlerin Geçerli Neden Oluşturma Koşullan 98 (3) Geçerli Neden-Haklı Neden Ayırımı 101 (4) İş Güvencesi Kapsamında Süreli Fesih Hakkının Kullanılmasında Uygulanan İlkeler 109 i. Türk Hukukunda Uygulamada Kabul Edilen İlkeler 109 1.1. Feshin Son Çare Olması (Ultima Ratio) İlkesi.. 109 1.2. Sosyal Seçim/Objektif Seçim Kriteri İlkesi 117 ii. Türk Hukukunda Öğreti Tarafından Dile Getirilen İlkeler 129 1.1. Menfaatlerin Tartılıp Değerlendirilmesi İlkesi.. 129 1.2. Beklenilmezlik İlkesi 131 1.3. Orantilüık İlkesi 132 1.4. Öngörü İlkesi 135 1.5. Eşit İşlem İlkesi 140 b. Fesih Bildiriminde Belirli Bir Şekil ve Usule Uyma Zorunluluğu 144 (1) Fesih Bildiriminin Yazılı Yapılması 144 i. Adi Yazılı Şekil Zorunluluğu ve Hükmü 144 ii. Eylemli Fesih Halinde Durum 145 (2) Fesih Nedeninin Açık ve Kesin Bir Şekilde Belirtilmesi 146 (3) İşçinin Savunmasının Alınması 150 i. İşçinin Savunmasının Alınmasını Gerektiren Geçerli Sebepler ve Savunmanın Zamanı 150 ii. Savunmanın Şekli ve Usulü 154 (4) Feshin Makul Bir Süre İçinde Yapılması 155 İkinci Bölüm GEÇERSİZ FESİH I. GENEL OLARAK GEÇERSİZLİK 157 A. Kavram 157 B. Geçersizlik Türleri 159 1. Kesin Hükümsüzlük (Butlan-Nichtigkeit) 160 2. Askıda Hükümsüzlük (Schvvebende Unwirksamkeit) 162 a. Eksiklik (Noksanlık) 162 b. İptal Edilebilirlik (Anfechtbarkeit) 163 C. Feshin Genel Olarak Geçersizlik Sebepleri 167 1. Anayasal Hakların/Temel Hakların İhlali: 168 2. Fesih Bildiriminde Bulunan Kişinin Ehil Olmaması 172 3. Fesih Bildiriminin Şarta Bağlanması 172 4. Fesih Bildiriminin Bir İrade Fesadı Nedeniyle Sakat Olması.... 174 5. Ahlaka Aykırılık 175 6. Doğruluk ve Dürüstlük İlkesine Aykırılık 178 7. İş Sözleşmesi veya Toplu İş Sözleşmesi İle Kararlaştırılan Hükümlere Uyulmaması 181 II. GEÇERSİZ FESİH KAVRAMI 183 A. Tanım 183 B. Benzer Kavramlardan Farkı 190 1. Usulsüz Fesihten Farkı 190 2. Haksız Fesihten Farkı 192 3. Kötüniyetli Fesihten Farkı 200 C. Göreceli Bir Kavram Olması 204 1. Geçersiz Sayılan Bir Fesih Kanundaki Koşullarla Geçerli Hale Gelebilir 204 2. Geçersiz Fesih Kural Olarak Geçerli Sebep Esasında Oluşturulmuş Bir Fesihtir 205 III. FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE YOL AÇAN HALLER 206 A. Genel Olarak 206 B. Geçerli Bir Sebebin Bulunmaması 206 1. Kanunda Geçerli Sebep Olarak Kabul Edilmeyen Sebepler 206 a. 4857 Sayılı İş Kanunu′nun 18. Maddesinde Belirtilen Sebepler 207 (1) Sendika üyeliği veya çalışma saatleri dışında veya işverenin rızası ile çalışma saatleri içinde sendikal -* faaliyetlere katılmak 207 i. Genel Olarak 207 ii. Yargıtay Kararlan Uygulamasında Sendikal Sebeplerle Fesih 213 (2) İşyeri sendika temsilciliği yapmak 215 (3) Mevzuattan veya sözleşmeden doğan haklarını takip veya yükümlülüklerini yerine getirmek için işveren aleyhine idari veya adli makamlara başvurmak veya bu hususta başlatılmış sürece katılmak 218 (4) Irk, renk, cinsiyet, medeni hal, aile yükümlülükleri, hamilelik, doğum, din, siyasi görüş ve benzeri nedenler 219 (5) 74 üncü maddede öngörülen ve kadın işçilerin çalıştırılmasının yasak olduğu sürelerde işe gelmemek 222 (6) Hastalık veya kaza nedeniyle 25 inci maddenin (I) numaralı bendinin (b) alt bendinde öngörülen bekleme süresinde işe geçici devamsızlık 222 b. 4857 Sayılı İş Kanunu′nun 6. Maddesinde Belirtilen Sebep (İşyerinin Devri) 227 c. 4857 Sayılı İş Kanunu′nun 34. Maddesinde Belirtilen Sebep (İşçinin İşgörmekten Kaçınma Hakkını Kullanması) 230 d. 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu′nun 42. Maddesinde Belirtilen Sebep (Kanuni Greve Katılma) 231 2. Yargı Kararlarında ve Doktrinde Geçerli Sebep Kabul Edilmeyen Haller 232 a. Daha Önce Geçersizliği Tespit Edilen Fesih Sebebinin Tekrar Fesih Sebebi Olarak Gösterilmesi 232 b. Emeklilik 233 c. Eşit İşlem İlkesinin İhlali 237 d. İşçinin Kendisine Kişisel Bilgi ve Ehliyeti Dışında İş Verilmesi Nedeniyle İşyerine Zarar Vermesi 241 e. Mobbing 241 f. İşçinin Davranışlarının veya Yetersizliğinin İş İlişkisinin Devamına Herhangi Bir Olumsuz Etki Yapmaması 244 g. İşçinin Davranışından Kaynaklanan Sebeplerle Yapılan Fesihlerde Önceden Uyarılmaması 246 h. Geçerli Olarak Kurulmamış Olan Asıl-Alt İşveren İlişkisine Bağlı Olarak Bazı İşçilerin İşten Çıkarılması 247 ı. İşçinin Ardı Ardına Yaptığı Birbirine Benzemeyen Nitelikteki Davranışları 248 i. İşçinin İşverenin Fazla Çalışma Talebini Reddetmesi 249 j. İşçinin İşverenin Baskısı Sonucu İstifa Dilekçesi Vermesi. 249 k. İşverenin İşçileri Usulüne Aykırı Olarak Ücretsiz İzne Çıkarması 250 1. Ekonomik Nedenlerle İşgücünün Azaltılmasından Sonra İşten Çıkarılan İşçilerin Yerine Yeni işçi Alınması 251 3. Geçerli Sebep Olarak Bildirilen Sebebin Kanıtlanamaması 259 4. Feshin Sebebinin Bildirilmemesi 260 a. Hiç Sebep Bildirilmemesi 260 b. Bildirilen Sebebin Açık ve Kesin Bir Şekilde Belirtilmemesi 261 Feshin Geçerliliği İçin Uyulması Gereken Usule Uyulmaması 263 1. Fesih Bildiriminin Yazılı Olarak Yapılmaması 263 2. İşçinin Davranışına veya Verimine İlişkin Nedenlerle İş Sözleşmesinin Feshi Halinde İşçinin Savunmasının Alınmaması , 267 3. Fesihte Son Çare İlkesine Uyulmaması 270 4. Sosyal Seçim/Objektif Seçim Kriterlerine Uyulmaması 275 D. Feshin Makul Bir Süre İçinde Yapılmaması 276 Üçüncü Bölüm GEÇERSİZ FESHİN HÜKÜM VE SONUÇLARI I. FESHİN GEÇERSİZLİĞİ İTİRAZI VE USULÜ 281 A. Genel Olarak 281 B. Feshe İtiraz Davası 281 1. Feshe İtiraz Davasının Niteliği 281 2. Feshe İtiraz Davasının Tarafları 284 3. Feshe İtiraz Davasının Konusu 297 4. Feshe İtiraz Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme 298 5. Dava Açma Süresi 301 6. İspat Yükü 312 7. Yargılama Usulü 316 8. Feshe İtiraz Davasının Diğer Davalarla Birlikte Açılıp Açılamama Sorunu 317 9. Feshe İtiraz Davasından Feragat 321 10. Yargılamanın Devamında Gerçekleşen Olayların Davaya Etkisi 329 a. Yargılama Devam Ederken İşçinin İşe Davet Edilmesi 329 (1) Yargılama Devam Ederken İşçinin İşe Başlatılması 330 (2) İşçinin İşe Davete Olumsuz Yanıt Vermesi 336 b. Yargılama Devam Ederken İşçinin Ölümü 337 c. Yargılama Devam Ederken İşyerinin Kapanması/Kapatılması 339 d. Yargılama Devam Ederken İşçinin Emekli Olması 341 II. FESHE İTİRAZ DAVASI SONUCUNDA MAHKEMENİN VEREBİLECEĞİ KARARLAR 342 A. Genel Olarak 342 B. Davanın Kabulü Kararı 343 C. Davanın Reddi Kararı 343 III. MAHKEMENİN FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE KARAR VERMESİ SONUCUNDA İŞÇİNİN İŞVERENE BAŞVURMASI 345 A. Başvurunun Süresi 346 B. Başvurunun Muhatabı 348 C. Başvurunun Yöntemi 349 IV. İŞVERENİN İŞÇİYİ İŞE BAŞLATMASI HALİNDE GEÇERSİZ FESHİN HÜKÜM VE SONUÇLARI 351 A. Fesih Bildiriminin Geçersiz Sayılması 351 B. İşçinin Başlatılacağı İş ve İşe Başlatılma Süresi 353 1. İşçinin Eski İşine İadesi 355 2. İşçinin Başka Bir İşe İadesi 356 C. Boşta Geçen Sürelere İlişkin Ücretin Ödenmesi 360 1. Yargılama Devam Ederken İşçinin Başka Bir İşte Çalışması Halinde Boşta Geçen Süre Ücretinin Ödenmesi 366 2. Yargılama Devam Ederken İşçinin İşsizlik Ödeneği Almış Olması Halinde Boşta Geçen Süre Ücretinin Ödenmesi 370 3. Boşta Geçen Sürenin Hukuki Niteliği ., 372 4. Boşta Geçen Süre Ücretinin Ödenmemesi ve Sonuçları 377 5. Boşta Geçen Sürenin İşçinin Kıdemine ve Kıdeminden Doğan Haklara Etkisi 380 D. Peşin Ödenen Bildirim Sürelerine İlişkin Ücret ve Kıdem Tazminatının Mahsubu 382 V. İŞVERENİN İŞÇİYİ İŞE BAŞLATMAMASI HALİNDE GEÇERSİZ FESHİN HÜKÜM VE SONUÇLARI 386 A. İş Sözleşmesinin Sona Ermesi 386 B. İşverenin İşçiye İhbar ve Kıdem Tazminatı Ödemesi 387 C. İş Güvencesi Tazminatı 388 D. Boşta Geçen Sürelere İlişkin Ücretin Ödenmesi 403 VI. GEÇERSİZ FESHİN HUKUKEN GEÇERLİ FESİH SAYILDIĞI HALLER 403 A. Kanuna Göre Geçersiz Feshin Geçerli Fesih Sayıldığı Haller (İşçinin İşe Başlamak Üzere İşverene Başvuruda Bulunmaması). 403 B. Bilimsel ve Yargısal İçtihada Göre Geçersiz Feshin Geçerli Fesih Sayıldığı Haller 405 ′ 1. İşçinin Süresi İçinde Feshin Geçersizliği İtirazında Bulunmaması 405 2. İşçinin Başvurusunu Geri Alması veya İşe Başlamaktan Vazgeçmesi 405 3. İşverenin İşçinin İş Sözleşmesini Geçersiz Bir Nedenle Feshettikten Sonra İşçi Henüz Dava Açmadan İşyerini Kapatması 411 4. İşçinin Dava Sürerken Başka Bir İşte Çalışması 411 VII. GEÇERSİZ FESHİN SONUÇLARINA İLİŞKİN KANUN HÜKÜMLERİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 413 SONUÇ 415 KAYNAKÇA 425
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı