Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
İş Hukukunda Çalışma Süreleri
İş Hukukunda Çalışma Süreleri
Tahsin SINAV / Arif TEMİR / Murat KALA
Sayfa Sayısı
:
344
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2009
ISBN NO
:
9786055929220
1.400,00
TL
Tahsin SİNAU - E. Baş İş Müfettişi
istanbul Üniversitesi iktisat Fakültesi (Siyaset ilmi - Maliye Disiplini)\\\′nden 1975 yılında \\\"iyi\\\" derece ile mezun oldu. Lisans öğrenimi sırasında girdiği doktora sınıfı sınavını kazanarak, sosyal siyaset ve çalışma ekonomisi vb. konularda doktora seminerlerine katıldı. Eylül 1976\\\′da iş Müfettiş Yardımcısı olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı\\\′nda görev aldı. iş Müfettişi i ve Baş iş Müfettişi olarak 29 yıl kadar aralıksız çalıştı. ÇSGB iş Teftiş Kurulu iş Teftiş istanbul Grup Başkan Yardımcılığı ve Baş İş Müfettişliği görevlerini sürdürürken 16.07.2004 tarihinde emekli oldu. 15 yıldır iş mevzuatı ve sosyal güvenlik uygulamaları alanlarındaeğitim seminerleriyürütmeyi sürdürmektedir. Ayrıca beş yıldır \\\"Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği\\\" de yapmaktadır. Bu
çalışmaları yanında çalışma ve sosyalgüvenlikhakkında yazılar yazmakta;YeniŞafakGazetesi\\\′ndeköşe
yazarlığı ve Mahkemelerce görev verilmesi halinde bilirkişilik yapmakta; TVNETTelevizyonundadaçalışmave
sosyal güvenlik sorunları hakkında \\\"Çalışanın Sesi Programı\\\"nıherhaftaPazar günleri öğleden sonra hazırlayıp sunmaktadır.
Arif TEMİR - İş Müfettişi
101.01.1970 tarihinde Adıyaman-Tut-Akçatepe Köyü\\\′nde doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini I sırasıyla Akçatepe Köyü ilkokulu, Adıyaman Gazi Ortaokulu, Adıyaman Lisesi\\\′nde yaptı. Yüksek öğrenimini Gazi Üniversitesi iktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü\\\′nde 1991 yılında tamamladı.
1993 yılında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş Teftiş Kurulu Başkanlığfnda iş Müfettiş Yardımcısı olarak göreve başladı. 1997 yılında yapılan yeterlilik sınavını geçerek iş müfettişliğine atandı. Halen iş müfettişliği görevine iş Teftiş Kurulu Ankara Grup Başkanlığı\\\′nda devam etmektedir.
Başbakanlık Devlet Lisan Okulu\\\′nu 1999-2000 eğitim öğretim yılında bitirdi. Türkiye ve Ortadoğu Amme idaresiEnstitüsü\\\′nde Kamu Yönetimi alanında yüksek lisansını 2002 yılında tamamladı ve Kamu Yönetimi Uzmanı unvanını aldı.
Arif TEMİR evli ve iki çocuk babasıdır.
______Murat KALA_İş Müfettişi____ ı
101.01.1965 tarihinde Elazığ - Palu - Yoncalıbayır Köyü\\\′nde doğdu, ilk, orta ve lise öğrenimini sırasıyla Elazığ Namık Kemal ilköğretim Okulu, Mezre Orta Okulu, Elazığ Mehmet Akif Ersoy Lisesi\\\′nde yaptı. Yüksek öğrenimini Gazi Üniversitesi iktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Maliye I Bölümü\\\′nde 1991 yılında tamamladı.1993 yılında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş 1 Teftiş Kurulu Başkanlığı\\\′nda iş Müfettişi Yardımcısı olarak göreve başladı. 1997 yılında iş / Müfettişi oldu. iş Teftiş Kurulu istanbul Grup Başkanlığı, Ankara Grup Başkanlığı ve Malatya Grup Başkanlıklarında görev yaptı. Halen iş Teftiş Kurulu Malatya Grup Başkanlığı\\\′nda göreve devam etmektedir. Evli ve iki çocuk babasıdır. Malatya Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası Başkanlığı tarafından 2005 yılında yayınlanan (iş Müfettişi Muzaffer Koç ile ortak çalışma) \\\"4857 Sayılı İş Kanunu İlgili Yönetmelikler ve Formlar\\\" adlı kitabı bulunmaktadır.
SUNUŞ
Çalışma hayatında çalışanların mutlu ve huzurlu bir şekilde çalışmalarının en önemli koşullarından biri de mevzuatta öngörülen çalışma sisteminin işyerinde uygulanmasıdır.
insan doğası gözetilerek uzun deneyimler sonucu oluşan yasal çalışma sürelerine uyulmaması ve çalışanların işte uzun süre çalışmalarından dolayı verimlilikleri ve işe karşı motivasyonları azalmaktadır, işyerinde yasal çalışma sürelerini aşan çalışmaların yapılması, çalışanların yaptıkları işte doğal olarak daha dikkatsiz davranmalarına ve iş kazalarının oluşmasına neden olmaktadır. Bu anlamda çalışanların işlerinde verimliliklerinin artırılması ve sağlıklarının korunması için mevzuatta öngörülen çalışma sürelerine uyulması gerekmektedir. Çünkü çalışma süresi uzadıkça verimlilik azalmaktadır. Örneğin günde 7 saat çalışan bir işçinin verimliliği ile günde 12 saat çalışan işçinin verimliliği aynı değildir. Yapılan gözlemlere göre, çalışma süresi uzadıkça verimlilikte belirgin bir düşüş olmaktadır. (Bkz. Arif Temir, \\\"iş Kanununda Çalışma Süreleri\\\", Anahtar, S: 226, Ekim 2007, Ankara)
Çalışma süreleri işçilerin verimliliği, iş kazaları ve işe karşı motivasyonu olumlu veya olumsuz etkilemektedir. Dolayısı ile çalışma süresi işçi ve işverenlerin üzerinde dikkatle durmaları gereken bir konudur.
Bu kitapta çalışma süreleri ve çalışma sürelerinin uygulanmasına yönelik iş Kanunu, Özel Öğretim Kurumları Kanunu, Basın iş ve Deniz iş Kanunlarında yer alan mevzuat hükümleri ile Özel Öğretim Kurumlan Kanunu irdelenmiştir. Ayrıca radyoaktif ışınlara maruz kalanların çalışma süreleri üzerinde de durulmuştur. Konuya ilişkin yargı kararlarına yer verilmiştir. Çalışma sürelerinin kayıt altına alınmasına yardımcı nitelikte olan çeşitli kayıt ve belge örnekleri de yine eser içerisinde bulunmaktadır.
Görüş destek ve katkılarından dolayı sayın hocamız Prof. Dr. Şükrü KIZlOT\\\′a, kitabın basılmasına olan katkılarından dolayı Yaklaşım Yayıncılık Yönetim Kurulu Başkanı sayın Ekrem SARlSU\\\′ya ve Yaklaşım yayıncılık Denetim Kurulu Başkanı Sezgin ÖZCAN\\\′a, ayrıca Yaklaşım Yayıncılığın bütün kıymetli çalışanlarına ve kitabın sayfa düzenini hazırlayan sayın Cengiz ŞİMŞİR\\\′e teşekkür ederiz.
Kitabımızın ilk baskısı olması nedeniyle ilk baskının bir takım noksanlık ve hatalardan tamamen arınmış olması mümkün değildir. Kitabımızın bundan sonraki baskısının daha mükemmel olması, elbette ki değerli okuyucularımızın görüş, eleştiri ve önerileri ile mümkün olacaktır. Kitabımızın bütün okuyucularımıza yararlı olmasını diliyoruz.
Saygılarımızla...
Tahsin SINAV E. Baş İş Müfettişi
Arif TEMİR
İş Müfettişi
Murat KALA İş Müfettişi
GİRİŞ
Ekonomik Krize Çözüm Olması Öngörülen Esnek Çalışma Uygulamaları
Sosyoekonomik tarihimizi bugünü de kapsayacak şekilde analize tabi tuttuğumuzda \\\"ekonomik kriz\\\"lerin etkilerine karşı son derece direnç yetersizliği ile malûl olduğumuz; fakat yeni dönemlerde yavaş yavaş bu yetersizliğe çare oluşturmaya başladığımız ortaya çıkmaktadır. 1998-2001 krizimiz sonrasında yaşadığımız gelişmelerin bu anlamda \\\"okul işlevi\\\" taşıdığı anlaşılmaktadır.
Bunun için şimdi ve gelecekte kapitalizmin genel dokusunun yansımasından doğabilecek belirsizlik ve uyumsuzlukların oluşturabileceği krizlere karşı dirençli olabilmemiz; yani KRİZLERE DİRENÇ KAZANMIŞ olmamız gerekmektedir. Şu zamanda yaygın bir şekilde yaşadığımız \\\"küresel kriz\\\"e karşı hangi korunma mekanizmalarıyla korunabiliriz; krizi firmalar nasıl giderecek; devlet, nasıl giderecek sorularını cevaplayabilmeliyiz.
- Ekonomik krizin firmalarca, firma ekonomisi bünyesinden giderilmesi,
daha öncelikli. Çünkü firma ekonomileri, çok daha narin ve korunmaya muh
taç. Ve ekmek, aş, vergi de firma ekonomisinden çıkıyor ve toplumsal ze
minde paylaşılıyor. Öyleyse firma ekonomilerini sürekli gözlem altında tutma
lıyız. Eğer herhangi bir firmamız krizin tasallutuna uğramışsa ya da uğraya-
caksa, hemen beslemeye almamız gerek. Reel sektör dediğimiz ve üretim ve
hizmetlerin bütün aşamalarında etkin varlıklarını hissetmek istediğimiz firma
ekonomileri, dış dünyada yaşanmakta olan ekonomik kriz nedeniyle, ihraca-
tımızdaki Pazar daralmasından olumsuz etkileniyor. İhracatımızın yöneldiği
gelişmiş ekonomilere ait Pazar alanlarında yaşanmakta olan küresel ekono
mik kriz, bu sonuçla karşılaşmamıza sebep olmuş bulunuyor.
-
- Firma ekonomilerindeki krizlere karşı 4857 sayılı İş Kanunu\\\′ndaki es
neklik imkânları ile 4447 sayılı işsizlik Sigortası Kanunu\\\′nun öngördüğü
\\\′ücret garanti fonu\\\" ve \\\"kısa çalışma ödeneği\\\" imkânlarını kullanmayı et
kin bir şekilde başarmalıyız. Öncelikle Türkiye İş Kurumu, işçilerin işve
rence mevcut olumsuz ekonomik şartlar nedeniyle işten çıkarılmaları
sonucunda işsiz kalmalarından önce, firmalara \\\"ücret garanti fonu\\\" ve
\\\"kısa çalışma ödeneği\\\" imkânlarından nasıl yararlanacaklarını mutlaka
anlatmalı ve derinlemesine endişelenen ve yoğun işçi çıkışma giden
firmalarla direk yapıcı temaslara girişmelidir. Bu çalışmayı önyargısız
yapmalıdır, İŞKUR. Bu çabalar, firma krizlerinin makroekonomik krize,
yahut toplumsal düzeye yayılan devlet krizine dönüşünü önlemede
önemli bir adım olacaktır.
Hemen belirtelim ki, kısa çalışma uygulaması ve kısa çalışma ödeneği, bir işsizlik sigortası uygulaması olmakla birlikte; kısa çalışma ödeneği ile işsizlik ödeneği entegrasyonu birbirini tamamlayan ayrı ayrı müesseseler olarak ele alınmalıdır -ki bu talebimiz, mevzuat yönünden krizle mücadele süreci itibariyle gerçekleşmiş bulunuyor-. Sigortalının farklı ekonomik şartlar içerisinde de karşılaşabileceği \\\"bireysel işsizlik riski\\\"ne karşı koruyucu olan \\\"işsizlik ödeneği\\\" ile firmaların karşılaştığı zorlayıcı nedenlerle genel ekonomik kriz uygulaması olan ve sektörel krizlere de deva haline getirilmesi gereken \\\"kısa çalışma ödeneği\\\", dönemsel olarak birbiriyle entegre edilmemelidir. Çünkü kısa çalışma ödeneği, zorlayıcı nedenlerden kaynaklanan firmasal krizlerde ve genel -hatta sektörel- ekonomik krizlerde sigortalıların ve bilhassa firmaların çaresizliklerine çözüm müessesesi olabilmelidir. Ve bu müesseseler, benzer ödeme normları taşısalar da farklı işsizlik sigortası uygulamaları olarak ve yasal şartları düzenlenerek, etkin kullanıma hazırlanmalıdır. Kısa çalışma ödeneği uygulaması, derde deva olmadan sona erecek şekilde kısa dönemli olmaktan çıkarılmalıdır.
Yasal olarak belirlenecek tavan süreyi aşamayacak şekilde, kısa çalışma ödeneği devam süresi, firma bazında bilimsel esaslara dayalı olarak Bakanlık İş Müfettişi Raporuna dayanmalı; bu raporlara bilimsel esaslara dayalı idarî ve yargısal itiraz yolları da geliştirilmelidir. (Üçlü Yapıda -Hükümet, İşçi, İşveren- Komisyon veya Kurul, idarî itirazların değerlendirmesini yapabilir; karar önerisi geliştirebilir.)
- 4857 sayılı İş Kanunu\\\′nun ve değişiklik yapan yasaların genel gerek
çesi ve madde gerekçelerini okuduğumuzda ekonomik krizlere maruz ka
lan veya kalabilecek olan firmaları koruma yaklaşımının öne çıktığını görüyo
ruz. Firma ekonomilerindeki krizlere karşı 4857 sayılı iş Kanunu\\\′ndaki esnek
lik imkânlarının analizine gelince; firmaların esnekleşme uygulamalarını ger
çekleştirebilmesi için yoğun çalışma yapılmalı, işçi ve işveren sendikaları bu
alandaki katılık tehlikelerini görerek, firmaların esnekleşme uygulamalarının
önünü açmalıdırlar. İşçiler de istihdam zorluklarının işten çıkarmaları uyara
cağını görerek, işverenlerinin denkleştirme ve serbest zaman uygulamalarını
yapabilmelerine kapılarını açmalıdırlar, işçiler, haftalık 45 saatlik çalışma sü
resinin, kısmî süreli iş sözleşmeleriyle daha aza indirilmesine ya da iş oldu
ğunda günlük çalışma süresinin 11 saate kadar artırılabilmesi yolunu açarak
ya da şeffaf bir analizle durumunu ortaya koyan işverene yasal karar alma
önceliği -inisiyatifi- tanınarak, iki (2) ayda denkleştirilmesinde ve denkleştiri-
lemeyen sürenin de serbest zaman adıyla dinlenmeye dönüştürülmesinde
sorun çıkarmamalıdırlar.
- Çalışma süresinde esnekleşme uygulamalarını iyi kullanabilen; tam sü
reli iş sözleşmelerinin kısmî süreli iş sözleşmelerine dönüştürerek uygula
manın yollarını bulabilen firmalar, işçilerinin iş sözleşmelerini feshetmeden
yollarına devam şansını yakalayabilirler. Bu açılımı engelleyen işçiler ve işçi
kuruluşları da firma krizlerini tetikleyebileceklerdir. Ancak bu uzlaşma ortamı,
kolayca oluşabilecek bir ortam değil, elbette. Tarafların uğraş ve özverileriyle
güven verici yaklaşımları, bu sonuçların üretilmesinde çok önemli. Bu geleceği olumlu kurgulama çalışmalarının en önemli harcı da gayret! Gayretler, kışkırtılmadan doğruların peşinden koşamayız.
- Esnekleşmenin fesih tercihini yenilgiye uğratabilmesi için, kısa ve makul
ölçüleri aşmayan ücretsiz izin uygulamalarından da yararlanılmalıdır. İşveren
ve işçiler arasında yapılacak iş sözleşmesi eki ücretsiz izin sözleşmeleriyle
ücretsiz izin uygulaması, sözleşmelere konularak uygulanabilecektir. İşin
ve işyerinin gereklerinden oluşan (stoğa üretim sürecinin başlaması, ham
madde - enerji vb temin edilememesi, ücretlerin finansal zorluklardan öde-
nememesi, ihracatın düşmesinin yani dış piyasalardaki daralmanın tespiti, iç
piyasa daralması vb) bazı şartlarla verilebileceği yasal olarak düzenlenecek
\\\"ücretsiz izin\\\" ve işçinin sosyal hayatta karşılaşacağı şartlarda kullanabile
ceği \\\"mazeret izinleri\\\" düzenlemeleri, İş Kanunlarında mutlaka yer al
malıdır. Bu düzenlemeler, birçok uygulama sorununu çözümleyebilecektir.
Ancak bu uygulamada, ücretinden başka geliri olmayan işçilerin korunma
sında işverenler gayretli olmalıdırlar.
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı birimlerine, bilhassa İş Teftiş Ku-
rulu\\\′na intikal etmiş olan şikâyet dilekçeleri ve benzeri başvuruları analiz edip
sayısal artışı gözlemlediğimizde, krizin patlak vermesinden takriben 6 ay ön
cesinden istihdam krizinin sinyalleri alınabilmektedir. Bu, bütün kriz dönemle
rinde böyle olmuştur. Öyleyse bu tür sinyallerin alınması üzerine Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından krizi tespit, tahlil ve alınacak tedbirler
mekanizması harekete geçirilmelidir. Bakan, kriz hakkındaki gizli raporunu
Bakanlar Kurulu\\\′na sunmalı ve bunun için yasal zemin hazırlanmalıdır.
- Ekonomik krizlerde istihdam maliyetlerini azaltma mekanizmasının oto
matik olarak devreye girmesi süreçlerinin yasal zemininin oluşturulması ge
reklidir. Krize yakalanma ve krizden çıkış analizleri, bilimsel ve sosyoekono
mik anlamda yasal takip için kullanılmalıdır.
Kitabımızın konularıyla ilgili analizlerimize başlamadan önce kısaca vurgulamak yararlı olacaktır. Ağzımızı kapatarak esnemeyelim. Uyanalım, es-nekleşelim. Eğer esnekleşmeyi firma ekonomilerinde temellendiremezsek, firma kapanışlarını desteklemiş olacağız. Bu da istihdam daralması; işçilerin işten çıkarılmasını kışkırtmayla sonuçlanacaktır. Çünkü 2009 başından itibaren hem iç pazarda hem de dış pazarda daralma, gözden uzak tutulamayacak kadar gündeme oturmuş bulunmaktadır. Esnekleşmeye gayret etmeden akılcı çözümler oluşturamayız. Krize ancak esnekleşerek direnebiliriz. Ve mutlaka direnelim!(1).
Ekonomik krizde esnek çalışma sisteminin uygulanması işyeri maliyetlerini azaltacak ve işçi çıkarılmasını da önemli ölçüde engelleyebilecektir^).
1 Tahsin Sınav, \\\"Ağzını Kapatarak Esnemek Değil, Esneklik\\\", Yeni Şafak, 10.11.2008.
2 Arif Temir, \\\"Krizde Esnek Çalışma işçi Çıkarılmasını Önler mi\\\", Referans Gazetesi,
18.02.2009.
Hepimizin amacı çalışma hayatının ahengini bozmadan devamını sağlamak olmalıdır(3).
Bu eser altı kitaptan (ana bölümden) oluşmaktadır. Birinci bölümde 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında olan çalışma şekilleri işlenmiştir. Bu bağlamda çalışma süresi, ara dinlenmesi, denkleştirme esasına göre çalışma, telafi çalışması, kısa çalışma uygulaması, gece süresinde çalışma, hazırlama tamamlama ve temizlik işlerinde çalışılması, çalıştırma yasakları, çocuk ve genç işçilerin çalıştırılması, kadın işçilerin çalıştırılması, postalar halinde çalışma, fazla ve fazla sürelerle çalışma, ulusl bayram ve genel tatil günlerinde çalışma gibi konulara yer verilmiştir.
İkinci kitap bölümünde Deniz İş Kanunu, üçüncü kitap bölümünde zararlı ışınlara maruz kalanların durumu, dördüncü kitapta Basın iş Kanunu, beşinci kitapta Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında bulunanların çalışma süreleri ayrıntılı olarak incelenmiştir.
Altıncı kitap bölümünde ise çalışma sürelerine ilişkin yargı kararlarına da yer verilmiştir.
Arif Temir, \\\"Ekonomik Krizde Kısa Çalışma Ödeneği Nasıl Alınır\\\", Radikal Gazetesi, 29.11.2008.
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ KİTAP
4857 SAYILI İŞ YASASI\\\′NDA ÇALIŞMA SÜRELERİ
BİRİNCİ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRESİ
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 23
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 23
1- 4857 Sayılı iş Yasası, Çalışma Sürelerinde Nasıl Bir Esneklik Öngörmüştür? 23
2- Çalışma Süresi Nedir? 24
3- Çalışma Süresi Haftada Kaç Saattir? 25
4- Çalışma Süresi Nasıl Uygulanır? 31
5- Çalışma Süresinden Sayılan Haller Nelerdir? 31
6- Günlük Çalışmanın Başlama ve Bitiş Saatleri işçilere Bildirilir mi? 32
7- Günlük Azami Çalışma Süresi Ne Kadardır? 32
8- Çalışma Sürelerine ilişkin Sınırlamalar işleri Mi / işçileri mi Kapsar? 32
9- Kısmi Süreli Çalışma Nedir? 32
10- Kısmi Çalışma Saat Olarak Uygulanabilir mi? 33
11- Kısmi Çalışma Saat Olarak Uygulandığında Sigorta Primleri Nasıl Hesap Edilir?.. \\\\,.\\\′?
13- Çalışma Saatleri işçiler için Farklı Düzenlenebilir mi? V
14- Çalışma Süresi Nasıl Belgelenir? :\\\′3
İKİNCİ BÖLÜM
ARA DİNLENCELERİ
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 34
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VI\\\" CEVAPLARI 35
15-Ara Dinlenmeleri Çalışma Sürelerine Göre Nasıl Belirlenir? 35
16 - Ara Dinlenmeleri işçilere Aynı Saatler Arasında mı
Kullandırmalıdır? 35
17 - Ara Dinlenmeleri Çalışma Süresinden Sayılır mı? 35
18- Ara Dinlenmeleri Nasıl Düzenlenir? 35
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DENKLEŞTİRME ESASINA GÖRE ÇALIŞMA
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 36
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 36
15- Denkleştirme Esasına Göre Çalışma Nedir? 36
20- Denkleştirme Esasına Göre Çalışma Nasıl Uygulanır? 37
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TELAFİ ÇALIŞMASI
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 41
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 42
21-Telafi Çalışması Nedir? 42
22- Telafi Çalışmaları, Fazla Çalışma veya Fazla Sürelerle Çalışma Sayılır mı? 42
23- Telafi Çalışmaları, Günde En Fazla Kaç Saat Yapılır? 42
24- Tatil Günlerinde işçilere Telafi Çalışması Yaptırılır mı? 42
25- Telafi Çalışmasının Nedeni, Başlangıç ve Bitiş Tarihinin işçilere
Bildirilmesi Gerekir mi? 42
26- Telafi Çalışması Ne Kadar Süre içerisinde Yapılmalıdır? 42
BEŞİNCİ BÖLÜM
KISA ÇALIŞMA
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 43
I!. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 45
27- Kısa Çalışmayı Doğuran Nedenler Nelerdir? 45
28- Genel Ekonomik Kriz Nedir? 46
29- Zorlayıcı Sebepler Nedir? 46
30- Kısa Çalışma Nedir? 46
31- Geçici Olarak işin Durması Nedir? 46
32- Kısa Çalışma Ödeneği Nedir? 46
33- Kısa Çalışmaya Başvurulabilecek Durumlar Nelerdir? 46
34- Ekonomik yada Yönetsel veya Organizasyona Dayalı Olarak işyerinin
Kendisinden Kaynaklanan Bir Krize Maruz Kalması Ekonomik Kriz Olarak
Değerlendirilir mi? 47
35- Kısa Çalışma Hangi Kurumlara Bildirilir? 47
36- Kısa Çalışmada işverenin Yapacağı Bildirimde Bulunması Gereken
Hususlar Nelerdir? 47
37- Bakanlık iş Müfettişi Kısa Çalışma Ödeneği Verilip Verilmeyeceğine
İlişkin Genel Olarak Hangi Kayıt ve Belgeleri incelerler? 48
ALTINCI BÖLÜM
GECE SÜRESİNDE ÇALIŞMA
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 49
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 50
37- Gece Dönemi Süresi Hangi Saatte Başlar Hangi Saatte Biter? 50
38- Gece Çalışmasının Yasak Olduğu işyerlerine ilişkin Düzenleme Var mıdır? 50
39- işçilerin Gece Çalışmaları En Fazla Kaç Saat Olabilir? 50
40- işçilerin Gece Çalışmaları En Fazla Çalışma Saatinin Üzerine Çıkarılabilir mi? 50
41- Kadın işçilerin Gece Çalışmaları En Fazla Çalışma Saatinin Üzerine Çıkarılabilir mi?... 51
42- Gece Çalıştırılacak işçiler için Sağlık Raporu Alınır mı? 51
43- Gece Çalıştırılan işçiler Kaç Yılda Bir Periyodik Sağlık Kontrolünden Geçirilirler?.. 51
44- işçilerinin Sağiık Kontrollerinin Masrafları Nasıl Karşılanır? 51
45- Gece Çalışması Nedeniyle Sağlığının Bozulduğunu Raporla Belgeleyen
işçiye işveren Gündüz Postasında iş Vermek Zorunda mıdır? 51
46- Gece Çalışması Nedeniyle Sağlığının Bozulduğunu Raporla Belgeleyen işçiye
işveren Gündüz Postasında Uygun İş Bulamazsa Ne Yapmalıdır? 51
47- işveren Gece Postalarında Çalıştırılacak işçiler için işe Başlamadan Önce Alınan ve
Periyodik Sağlık Raporlarının Bir Suretini Herhangi Bir Kuruma Veriri mi? 52
48- Gece Postalarında Çalışacak işçiler Hakkında Bir Kuruma Bildirimde Bulunulur mu?... 52
49- Postaların Değişimi Nasıl Yapılır? 52
50- Gece Çalıştırılması Yasak Olan işçiler Kimlerdir? 52
51- Gece Çalışması Özel Usullere Bağlanan işçiler Var mıdır? 52
YEDİNCİ BÖLÜM
HAZIRLAMA, TAMAMLAMA VE TEMİZLEME İŞLERİNDE ÇALİŞMA
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 53
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 53
52- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işleri Hakkındaki Yönetmelik
Kimler Hakkında Uygulanır? 53
53- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işleri işyerinde Çalışan işçilere
Yaptırıldığında Bu işçiler En Fazla Günde Kaç Saat Çalıştırılır? 53
54- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerinin Asıl iş Yapılırken
Yapılması Mümkün müdür? 54
55- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerinde Çalıştırılacak
işçilerin Sayısı Çalışan işçi Sayılarına Göre Nasıl Belirlenir? 54
56- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerinin Yapılmasının Özel
Riskler Yaratması ve Özel Bilgi, Beceri ve Deneyim Gerektirmesi
Durumunda Bu işçiler Nasıl Belirlenir? 54
57- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerinin Yürütülmesi
Sırasında Bir işçinin, Ekip Başı Olarak Görevlendirilmesi Gerekir mi? 54
58- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerinin Yürütülmesi
Sırasında iş Sağlığı ve Güvenliğinin Sağlanması için işverenler
Tedbir Almak Zorunda mıdır? 55
59- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerinin, işyerinde Çalışan
işçilere Nöbetleşe Yaptırılması Gerekir mi? 55
60- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerine Başlamadan Önce
Ne Kadar Ara Dinlenmesi Verilmesi Gerekir? 55
61- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işleri de Dahil Olmak Üzere
Çalışma Süresi En Fazla Ne Kadardır? 55
mmM
62- Günde Yedibuçuk Saatlik Sürenin Aşılmaması Gereken işlerde
Hazırlama Tamamlama ve Temizlik işleri Asıl işçilere Yaptırıldığında
Uyulması Gereken Hususlar Nelerdir? 55
63- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerinde Gece Çalışması Nasıl Yapılır? 56
64- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerini Yapmak Üzere Ayrılmış Olan
işçilere Çalışmaları Gereken Saatlerde Başka işler Yaptırılabilir mi? 56
65- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerini Yapmak Üzere Ayrılmış Olan
işçilerin Bu işlerde Geçirmiş Olduğu Sürelerin Ücreti Nasıl Ödenir? 56
SEKİZİNCİ BÖLÜM
ÇALIŞTIRMA YASAKLARI
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 57
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 61
66- Yer ve Su Altında Çalıştırma Yasağı Kimler için Öngörülmüştür? 61
67- Kadın işçiler Doğumdan Önce ve Sonra Kullanmaları Gereken izin
Süreleri Ne Kadardır? 62
68- Kadın işçiler Doğumdan Önce ve Sonra Kullanmaları Gereken izin
Süreleri Artırabilir mi? 62
69- Hamilelik Süresince Kadın işçiye Periyodik Kontroller için Ücretli izin Verilir mi?.... 62
70- Hamilelik süresince kadın işçi daha hafif işlerde çalıştırılmalı mı? 62
71- Kadın işçilere Bir Yaşından Küçük Çocuklarını Emzirmeleri için
Günde Kaç Dar Saat Süt izni Verilir? 62
72- Ağır ve Tehlikeli işlerde Çalıştırılmayacak işçiler? 62
73- Ağır ve Tehlikeli işlerde Çalıştırılacak Genç ve Kadın işçilere işe
Başlamadan Önce Sağlık Raporu Alınır mı? 63
74- Ağır ve Tehlikeli işlerde Çalıştırılan Genç işçiler için Ne Kadar
Sürede Bir Sağlık Raporu Alınır? 63
75- Ağır ve Tehlikeli işlerde Çalıştırılan işçiler için Ne Kadar Sürede Bir
Sağlık Raporu Alınır? 63
76- işyerinden ilişkileri Kesilerek Yeni Bir işe Giren işçilerin Raporları
Yeni işyeri işverenleri Tarafından istenebilir mi? 63
77- Kadın işçiler Özel Günlerinde Çalıştırılabilir mi? 63
DOKUZUNCU BÖLÜM
HAFTALIK İŞ GÜNLERİNE BÖLÜNEMEYEN ÇALIŞMA SÜRELERİ
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 64
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 64
78- Haftalık iş Günlerine BöTünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği
Hangi işlerde Uygulanır? 64
79- Çalışma Dönemi Nedir? 6\\\′j
80- Çalışma Süresi Nedir? 65
81- Bir Çalışma Dönemindeki Çalışma Süresi En Fazla Ne Kadar Olmalıdır? 65
82- Çalışma Süresinin Haftalara Tam Bölünemediği Hallerde Çalışma
Süresi Nasıl Tespit Edilir? 65
83- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliğine
Göre Haftalık Çalışma Süresi Ne Kadardır? 66
84- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliğine
Göre Ara Dinlenmeleri Şoförlere Nasıl Verilir? 66
85- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği
Kapsamında Çalışanların Günlük Dinlenme Süresi Ne Kadardır? 66
86- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği
Kapsamında Çalışanların Hafta Tatili Süresi Ne Kadardır? 66
87- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği
Kapsamında Postalar Halinde Çalışma Nasıl Yapılır? 66
88- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği
Kapsamında Çalışanlar Fazla Çalışma Yapabilir mi? 67
89- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği
Kapsamında Çalışanlar Zorunlu ve Olağanüstü Durumlarda Fazla
Çalışma Fazla Çalışma Yapabilir mi? 67
90- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği
Kapsamında Çalışanlar Hazırlama, Tamamlama, Temizleme
işlerinde Çalışabilirler mi? 67
91- Hareket Halindeki Taşıtlarda Çalışan işçilerin Günlük Çalışmalarının Oturdukları
Yer Dışında Sona Ermesi Halinde işveren, işçilerin Oturdukları Yere Kadar
Gitmelerini veya Yatacak Yeri Sağlamakla Yükümlü müdür? 68
92- iş Sözleşmesinin Feshinde işçinin ikamet Ettiği Yere Götürülmesi Gerekir mi? 68
93- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği Kapsamında
işverenlerin Kayıt ve Belge Tutma Yükümlülüğü Neleri Kapsar? 68
94- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliğinin
Trafik Kazalarının Azalmasına Etkisi Var mıdır? 69
ONUNCU BÖLÜM
ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERİN ÇALIŞTIRILMALARI
95- Çocuk işçi Kimdir? 70
96- Genç işçi Kimdir? 70
97-Hafif iş Nedir? 70
98- Çocuk işçilerin Çalıştırılabilecekleri Hafif işler Nelerdir? 70
99- Genç işçilerin Çalıştırılabilecekleri işler Nelerdir? 71
100- Çocuk ve Genç işçilerin Çalıştıramayacakları işler Nelerdir? 72
101- Çocuk ve Genç işçilerin Çalıştırılma Esasları Nelerdir? 73
102- Temel Eğitimini Tamamlamış ve Okula Gitmeyen Çocukların
Çalışma Saatleri Günlük ve Haftalık Ne Kadardır? 73
103- Çocuk ve Genç işçilerin Günlük Çalışma Süreleri Nasıl Belirlenir? 74
104- Okula Devam Eden Çocukların Eğitim Dönemindeki Çalışma
Süreleri Nasıl Belirlenir? 74
105- Çocuk ve Genç işçilerin Ara Dinlenmesi Ne Kadar Olmalıdır? 74
106- Çocuk ve Genç işçiler Yönünden Günlük Çalışma Süresinden
Sayılan Haller Nelerdir? 74
107- Çocuk ve Genç işçilerin Hafta Tatili izinleri Ne Kadardır? 74
108- Çocuk ve Genç işçiler Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde Çalıştırılır mı?... 74
POSTALAR HALİNDE ÇALIŞMA
109- Postalar Halinde Çalışma Nedir? 75
110- Postalar Halinde Çalışma işyerinde ilan Edilmelidir? 75
111- işçi Postaları Sayısının Düzenlenmesinde Nelere Dikkat Edilir? 75
112- Postalar Halinde Çalışma Sisteminde Gece Çalıştırılma Yasağı
Kimler için Vardır? 76
113- işçi Postalarının Sayısının Azalması veya Postalarda Çalışma
Süresinin Azaltılması Ücrette indirim Yapılmasını Gerektirir mi? 76
114- Postalar Halinde Çalışma Sisteminde Gece Çalışma Süresi Ne Kadardır? 76
115- Çalışma Süresinin Yarısından Çoğu Gece Dönemine Rastlayan Bir
Postanın Çalışması, Gece Çalışması Sayılır mı? 76
116- işçi Postalarının Değişme Süresi Nedir? 76
117- Posta Değişiminde Dinlenme Süresi En Az Ne Kadardır? 77
118- Postalar Halinde Çalışmada Ara Dinlenmesi Süresi Ne Kadar Uygulanır? 77
119-Postalar Halinde Çalışmada Hafta Tatilinin En Az Ne Kadar Olması Gerekir? 77
120- Postalar Halinde Çalıştırılan işçiler ile ilgili Hangi Bilgiler Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürlüğüne Bildirilir? 77
ONİKİNCİ BÖLÜM
FAZLA ÇALIŞMA VE FAZLA SÜRELERLE ÇALIŞMA
121- Fazla Çalışma Nedir? 78
122- Fazla Sürelerle Çalışma Nedir? 78
123- Fazla Çalışmanın Ücreti Nasıl Hesap Edilir? 78
124- Fazla Sürelerle Çalışmanın Ücreti Nasıl Hesap Edilir? 78
125- Parça Başına veya Yapılan iş Tutarına Göre Ücret Ödenen işlerde, Fazla
Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Ücreti Nasıl Hesap Edilir? 78
126-Yüzde Usulünün Uygulandığı işyerlerinde Fazla Çalışma Ücreti Nasıl Ödenir?.... 79
127- Fazla Çalışmada Günlük Sınır Ne Kadardır? 79
128-Fazla Çalışmada Yıllık Sınır Ne Kadardır? 79
129- Fazla Çalışma veya Fazla Sürelerle Çalışma Sürelerinin Hesabında
Tam Saatten Az Süreler Nasıl Dikkate Alınır? 79
130- Fazla Çalışma veya Fazla Sürelerle Çalışma Yapan İşçi, Bu Çalışmalar
Karşılığı Zamlı Ücret Yerine Serbest Zaman Talebinde Bulunabilir mi? 79
131- Serbest Zaman Uygulaması Nedir? 79
132-Serbest Zaman Talebi Nasıl Yapılmalıdır? 80
133- Serbest Zaman Tatil ve izin Günlerinde Kullandırılabilir mi? 80
134- Fazla Çalışmada ve Fazla Süreli Çalışmalarda Serbest Zaman Nasıl Hesap Edilir?... 80
135- Fazla Çalışma Yapılamayacak işler Nelerdir? 80
136- Hangi işçilere Fazla Çalışma Yaptırılamaz? 80
137- Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yaptırmak için işçinin
Yazılı Onayının Alınması Gerekir mi? 81
138- Zoruniu Nedenlerle veya Olağanüstü Durumlarda Yapılan Fazla Çalışma ve
Fazla Sürelerle Çalışma için işçinin Yazılı Onayı Alınır mı? 81
139- Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Saatlerinin Belgelenmesi Gerekir mi? 81
130- Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Ücreti Ücret Hesap
Pusulalarında ve Ücret Bordrolarında Gösterilir mi? 81
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİL GÜNLERİNDE ÇALIŞMA
131- Ulusal Bayram Günleri Hangileridir? 82
132- Genel Tatil Günleri Hangileridir? 82
133- Bir Takvim Yılı içerisinde Ne Kadar Ulusal Bayram ve Genel Tatil
Günü Vardır? Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Cuma Günü
Sona Erdiğinde Müteakip Cumartesi Günü Tatil Yapılır mı? 82
134- Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde işçiler Çalışmak Zorunda mıdır? 83
135- iş Sözleşmesinde Hüküm Yok ise işçinin Kabul Etmemesi Halinde
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde işçi Çalışmak Zorunda
Bırakılabilir mi? 83
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÇALİŞMA SÜRELERİNE AYKIRILIK HALİNDE UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARİ
136- Çalışma Sürelerine Aykırılık Halinde işveren veya işveren Vekili
Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 84
137- Çalışma Sürelerine (iş Süreleri Yönetmeliği ve Günde 7.5 Saat ve Daha Az
Çalışılması Gereken işlere ilişkin Yönetmelikteki Hükümlere) Aykırılık Halinde
işveren veya işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 84
138- 4857 Sayılı Kanunun 64. Maddesinde Öngörülen Telafi
Çalışmasına ilişkin Hükümlere Aykırı Davranan işveren veya
işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 84
139- 4447 Sayılı Kanunun Ek- 2. Maddesinde Öngörülen Kısa Çalışma
ve Kısa Çalışma Ödeneğine ilişkin Hükümlere Aykırı Davranan
işveren veya işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 84
140- 4857 Sayılı Kanunun 68. Maddesindeki Ara Dinlenmelerine Aykırı Davranan
işveren veya işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 85
141- 4857 Sayılı Kanunun 69. Maddesine Aykırı Olarak işçileri Geceleri Yedibuçuk
Saatten Fazla Çalıştırmak, Gece ve Gündüz Postalarını Değiştirmeyen işveren
veya işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 85
142- 4857 Sayılı Kanunun 71. Maddesi (Çalıştırma Yaşı ve Çocukları
Çalıştırma Yasağı) Hükmüne Aykırı Hareket Eden işveren veya
işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 85
143- 4857 Sayılı Kanunun 72. Maddesi Hükümlerine Aykırı Olarak Bu
Maddede Belirtilen Yerlerde Onsekiz Yaşını Doldurmamış Erkek
Çocukları ve Gençleri ve Her Yaştaki Kadınları Çalıştıran işveren
veya işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 85
144- 4857 Sayılı Kanunun 73. Maddesine Aykırı Olarak Çocuk ve Genç
işçileri Gece Çalıştıran veya Aynı Maddede Anılan Yönetmelik
Hükümlerine Aykırı Hareket Eden işveren veya işveren Vekili
Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 85
145- 4857 Sayılı Kanunun 74. Maddesindeki Hükme Aykırı Olarak
Doğumdan Önceki ve Sonraki Sürelerde Gebe veya Doğum
Yapmış Kadınları Çalıştıran veya Ücretsiz izin Vermeyen işveren
veya işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 86
146- 4857 Sayılı Kanunun 76. Maddesinde Belirtilen Haftalık iş Günlerine
Bölünemeyen işlere ilişkin Yönetmelik Hükümlerine Uymayan işveren veya
işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 86
İKİNCİ KİTAP
DENİZ İŞ KANUNUNDA ÇALIŞMA SÜRELERİ
BİRİNCİ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRESİ
147- Gemi Adamının Günlük ve Haftalık Çalışma Süresi Ne Kadardır? 87
148- Deniz iş Kanunu Sürelerine Kimler Dâhil Değildir? 87
İKİNCİ BÖLÜM
FAZLA SAATLERDE ÇALIŞMA
149- Gemi Adamı Hangi Hallerde Fazla Saatlerde Çalışmış Sayılır? 88
150- Yapılan Fazla Çalışmanın Saat Başına Düşen Miktarı Ne Kadar
Zamlı Ödenir? 88
151- Gemi Adamı Hangi Hallerde Çalıştığı Zaman Fazla Çalışma Ücreti
Alamaz? 88
UÇUNCU BOLUM
HAFTA TATİLİ
152- Gemi Adamı Haftada Kaç Gün Tatil Yapar? 89
153- Hafta Tatilinde Çalışmayan Gemi Adamına Ücret Ödenir mi? 89
154- Hafta Tatilinde Çalışan Gemi Adamı Ücretini Ne Kadar Fazla Alır? 89
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
FAZLA MESAİ ÜCRETİ, HAFTA TATİLİ VERMEME HALİNDE UYGULANACAK İDARİ PARA
CEZALARI
155- Hafta Tatili Vermemenin Cezası Var mıdır? 90
156- Fazla Çalışma Ücretini Ödememenin Cezası Var mıdır? 90
ÜÇÜNCÜ KİTAP
RADYOLOJİ, RADYOM VE ELEKTRİKLE TEDAVİ MÜESSESELERİ HAKKINDA NİZAMNAME KAPSAMINDA ÇALIŞANLARIN ÇALIŞMA SÜRELERİ
BİRİNCİ BÖLÜM RÖNTGEN MUAYENEHANELERİNDE ÇALIŞMA SÜRELERİ
157- Röntgen Muayenehanelerinde Günlük Çalışma Süresi Kaç Saattir? 91
158- Röntgen Muayenehanelerinde Haftada Kaç Gün Çalışılır? 91
159- Röntgen Muayenehanelerinde Fazla Çalışma Yaptırılır mı? 91
160- Röntgen Muayenehanelerinde Haftada Kaç Saat Çalışılır? 91
161- Röntgen Muayenehanelerinde Gece Çalışması Yapılabilir mi? 91
162- Röntgen Muayenehanelerinde Çalışanlara Hafta Tatili Dışında Tatil
Verilebilir mi? 91
İKİNCİ BÖLÜM
RADYOLOJİ, RADYOM VE ELEKTRİKLE TEDAVİ MÜESSESELERİ HAKKINDA NİZAMNAME KAPSAMI VE PARA CEZALARI
163- Radyoloji, Radyom ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkında
Nizamname (Tüzük\\\′ün) Hükümlerine Aykırı Davranılması Halinde
Hangi Cezalar Uygulanır?
DÖRDÜNCÜ KİTAP
BASIN MESLEĞİNDE ÇALIŞANLARLA ÇALIŞTIRANLAR ARASINDAKİ MÜNASEBETLERİN TANZİMİ HAKKINDA KANUN KAPSAMINDA ÇALIŞANLARIN ÇALIŞMA SÜRELERİ
BİRİNCİ BÖLÜM
HAFTA TATİLİ, ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİL GÜNLERİNDE ÇALIŞMA
164- Gazetecilerin Hafta Tatilleri Kaç Gündür? 93
165- Gazeteci Ulusal Bayram ye Genel Tatil Günlerinde, Hafta Tatilinde
Çalışırsa Ücretleri Nasıl Ödenir? 93
166- Gazeteci Hangi Hallerde Fazla Saatlerde Çalışmış Sayılır? 93
167- Gazetecilere Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde Yaptıkları
Çalışmaların Ücretleri Neye Göre Ödenir? 93
168- Gazeteciye Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde Yapılan Çalışmalar
Karşılığındaki Ödemeler 4857 Sayılı Yasadan Farklı mıdır? 94
İKİNCİ BÖLÜM
GÜNLÜK ÇALIŞMA SÜRESİ VE FAZLA ÇALIŞMA
169- Gazeteci için Günlük Çalışma Süresi Kaç Saattir? 95
170- Pazar Günü Çalışan Gazeteci Fazla Mesai Yapmış Sayılır mı? 95
171- Fazla Mesai Yapan Gazeteciye Her Bir Saat için Ne Kadar Zamlı
Ücret Ödenir? 95
172- Hangi Hallerde Fazla Mesai Ücretleri Gazeteciye Bir Misli Fazla Ödenir? 95
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİNİ ÖDEMEME HALİNDE UYGULANACAK İDARİ PARA
CEZALARI
173- Gazeteciye Fazla Mesai Ücretini Ödememe veya Eksik Ödemenin
Cezası Nedir?
.96
BEŞİNCİ KİTAP
ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARI KANUNU KAPSAMINDA ÇALIŞANLARIN ÇALIŞMA
SÜRELERİ
174- Öze! Öğretim Kurumlarında Kimler Görevlendirilir? 97
175- Resmi Okullarda Görevli Öğretmenler Haftada Kaç Saat Ders Verebilirler? 97
176- Uzman Öğretici, Usta Öğretici ve Öğretmenlik Yapma Nitelik ve
Şartlarını Taşıyanlar Haftada Kaç Saat Ders Verebilirler? 97
177- Öğretmen ve Usta Öğreticiler Özel Okullarda Kaç Saat Derse Girerler? 97
178- Öğretmen ve Usta Öğreticiler Özel Dershanelerde Kaç Saat Derse Girerler? 97
179- Öğretmen ve Usta Öğreticiler Kurslarda Kaç Saat Derse Girerler? 98
180- Öğretmen, Uzman ve Usta Öğreticiler Kendi Okullarında Dışındaki
Okullarda Kaç Saat Derse Girerler? 98
181- Yöneticiler Kaç Saat Derse Girerler? 98
ALTINCI KİTAP
YARGI KARARLARINDA ÇALIŞMA SÜRESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRESİ GENEL
Yargı Kararlarında Çalışma Süresi 99
İKİNCİ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRESİ HAFTA TATİLİ
Çalışma Süresi Hafta Tatili 126
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRESİ ARA DİNLENMESİ
Çalışma Süresi Ara Dinlenmesi 133
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRELERİ POSTALAR HALİNDE ÇALIŞMA
138
Çalışma Süreleri Postalar Halinde Çalışma.
BEŞİNCİ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRELERİ GECE ÇALIŞMASI
Çalışma Süreleri Gece Çalışması 146
ALTINCI BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRELERİ DÜZENLİ OLMAYAN ÇALIŞMA
Çalışma Süreleri Düzenli Olmayan Çalışma 149
YEDİNCİ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRELERİ DİĞER
... 151
Çalışma Süreleri Diğer.
SEKİZİNCİ BOLUM
ÇALIŞMA SÜRESİ FAZLA ÇALIŞMA
Çalışma Süresi Fazla Çalışma 156
EKLER
İLGİLİ MEVZUATA GÖRE DÜZENLENMESİ GEREKEN FORM VE YAZI ÖRNEKLERİ
Ek- 1: Kısa Çalışına Talep Formu 174
Ek- 2: işçinin Telafi Çalışması ile Gidermek Koşulu ile işverenden izin Talep Yazısı 176
Ek- 3: işveren Tarafından işçiye izin Verildiğine ve Telafi Çalışması
Yaptırılacağına ilişkin Yazı 177
Ek- 4: işyerinde Faaliyetin Belirli Bir Süre Tamamen Durdurulduğunu Bildiren Yazı Örneği... 178 Ek- 5: Faaliyetin Geçici Olarak Durdurulduğu Konusunda ilgili Sendikaya Yazılacak Yazı. 179
Ek- 8: işyerinde Faaliyetin Durdurulduğuna ilişkin ilan Örneği 180
EK- 7: Denkleştirme Esasına Göre Çalışma (iş) Sözleşmesi 181
EK- 8: Denkleştirme Dönemi Çalışma ve izin Takip Formu 182
Ek- 9: Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen işler için Düzenlenecek Çalışma Çizelgesi 183
Ek-10: Çalışma Saatleri ilanı 184
4857 SAYILI İŞ KANUNU 185
5953 SAYILI BASIN MESLEĞİNDE ÇALIŞANLARLA ÇALIŞTIRANLAR
ARASINDAKİ MÜNASEBETLERİN TANZİMİ HAKKINDAKİ KANUN 235
854 SAYILI DENİZ İŞ KANUNU 245
5580 SAYILI ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARI KANUNU 263
4447 SAYILI İŞSİZLİK SİGORTASI KANUNU 273
KISA ÇALIŞMA VE KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ HAKKINDA YÖNETMELİK 286
İŞ KANUNUNA İLİŞKİN ÇALIŞMA SÜRELERİ YÖNETMELİĞİ 290
SAĞLIK KURALLARI BAKIMINDAN GÜNDE ANCAK YEDİBUÇUK SAAT
VEYA DAHA AZ ÇALIŞILMASI GEREKEN İŞLER HAKKINDA YÖNETMELİK 293
İŞ KANUNUNA İLİŞKİN FAZLA ÇALIŞMA VE FAZLA SÜRELERLE ÇALIŞMA YÖNETMELİĞİ.. 301
HAZİRLAMA, TAMAMLAMA VE TEMİZLEME İŞLERİ YÖNETMELİĞİ 305
HAFTALIK İŞ GÜNLERİNE BÖLÜNEMEYEN ÇALIŞMA SÜRELERİ YÖNETMELİĞİ 309
ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERİN ÇALIŞTIRILMA USUL VE ESASLARI
HAKKINDA YÖNETMELİK 373
POSTALAR HALİNDE İŞÇİ ÇALIŞTIRILARAK YÜRÜTÜLEN İŞLERDE ÇALIŞMALARA
İLİŞKİN ÖZEL USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK 319
KADİN İŞÇİLERİN GECE POSTALARINDA ÇALIŞTIRILMA KOŞULLARI
HAKKINDA YÖNETMELİK \\\′ 322
AĞİR VE TEHLİKELİ İŞLER YÖNETMELİĞİ 325
YARARLANILAN KAYNAKLAR 342
istanbul Üniversitesi iktisat Fakültesi (Siyaset ilmi - Maliye Disiplini)\\\′nden 1975 yılında \\\"iyi\\\" derece ile mezun oldu. Lisans öğrenimi sırasında girdiği doktora sınıfı sınavını kazanarak, sosyal siyaset ve çalışma ekonomisi vb. konularda doktora seminerlerine katıldı. Eylül 1976\\\′da iş Müfettiş Yardımcısı olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı\\\′nda görev aldı. iş Müfettişi i ve Baş iş Müfettişi olarak 29 yıl kadar aralıksız çalıştı. ÇSGB iş Teftiş Kurulu iş Teftiş istanbul Grup Başkan Yardımcılığı ve Baş İş Müfettişliği görevlerini sürdürürken 16.07.2004 tarihinde emekli oldu. 15 yıldır iş mevzuatı ve sosyal güvenlik uygulamaları alanlarındaeğitim seminerleriyürütmeyi sürdürmektedir. Ayrıca beş yıldır \\\"Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği\\\" de yapmaktadır. Bu
çalışmaları yanında çalışma ve sosyalgüvenlikhakkında yazılar yazmakta;YeniŞafakGazetesi\\\′ndeköşe
yazarlığı ve Mahkemelerce görev verilmesi halinde bilirkişilik yapmakta; TVNETTelevizyonundadaçalışmave
sosyal güvenlik sorunları hakkında \\\"Çalışanın Sesi Programı\\\"nıherhaftaPazar günleri öğleden sonra hazırlayıp sunmaktadır.
Arif TEMİR - İş Müfettişi
101.01.1970 tarihinde Adıyaman-Tut-Akçatepe Köyü\\\′nde doğdu. İlk, orta ve lise öğrenimini I sırasıyla Akçatepe Köyü ilkokulu, Adıyaman Gazi Ortaokulu, Adıyaman Lisesi\\\′nde yaptı. Yüksek öğrenimini Gazi Üniversitesi iktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü\\\′nde 1991 yılında tamamladı.
1993 yılında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş Teftiş Kurulu Başkanlığfnda iş Müfettiş Yardımcısı olarak göreve başladı. 1997 yılında yapılan yeterlilik sınavını geçerek iş müfettişliğine atandı. Halen iş müfettişliği görevine iş Teftiş Kurulu Ankara Grup Başkanlığı\\\′nda devam etmektedir.
Başbakanlık Devlet Lisan Okulu\\\′nu 1999-2000 eğitim öğretim yılında bitirdi. Türkiye ve Ortadoğu Amme idaresiEnstitüsü\\\′nde Kamu Yönetimi alanında yüksek lisansını 2002 yılında tamamladı ve Kamu Yönetimi Uzmanı unvanını aldı.
Arif TEMİR evli ve iki çocuk babasıdır.
______Murat KALA_İş Müfettişi____ ı
101.01.1965 tarihinde Elazığ - Palu - Yoncalıbayır Köyü\\\′nde doğdu, ilk, orta ve lise öğrenimini sırasıyla Elazığ Namık Kemal ilköğretim Okulu, Mezre Orta Okulu, Elazığ Mehmet Akif Ersoy Lisesi\\\′nde yaptı. Yüksek öğrenimini Gazi Üniversitesi iktisadi ve idari Bilimler Fakültesi Maliye I Bölümü\\\′nde 1991 yılında tamamladı.1993 yılında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş 1 Teftiş Kurulu Başkanlığı\\\′nda iş Müfettişi Yardımcısı olarak göreve başladı. 1997 yılında iş / Müfettişi oldu. iş Teftiş Kurulu istanbul Grup Başkanlığı, Ankara Grup Başkanlığı ve Malatya Grup Başkanlıklarında görev yaptı. Halen iş Teftiş Kurulu Malatya Grup Başkanlığı\\\′nda göreve devam etmektedir. Evli ve iki çocuk babasıdır. Malatya Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası Başkanlığı tarafından 2005 yılında yayınlanan (iş Müfettişi Muzaffer Koç ile ortak çalışma) \\\"4857 Sayılı İş Kanunu İlgili Yönetmelikler ve Formlar\\\" adlı kitabı bulunmaktadır.
SUNUŞ
Çalışma hayatında çalışanların mutlu ve huzurlu bir şekilde çalışmalarının en önemli koşullarından biri de mevzuatta öngörülen çalışma sisteminin işyerinde uygulanmasıdır.
insan doğası gözetilerek uzun deneyimler sonucu oluşan yasal çalışma sürelerine uyulmaması ve çalışanların işte uzun süre çalışmalarından dolayı verimlilikleri ve işe karşı motivasyonları azalmaktadır, işyerinde yasal çalışma sürelerini aşan çalışmaların yapılması, çalışanların yaptıkları işte doğal olarak daha dikkatsiz davranmalarına ve iş kazalarının oluşmasına neden olmaktadır. Bu anlamda çalışanların işlerinde verimliliklerinin artırılması ve sağlıklarının korunması için mevzuatta öngörülen çalışma sürelerine uyulması gerekmektedir. Çünkü çalışma süresi uzadıkça verimlilik azalmaktadır. Örneğin günde 7 saat çalışan bir işçinin verimliliği ile günde 12 saat çalışan işçinin verimliliği aynı değildir. Yapılan gözlemlere göre, çalışma süresi uzadıkça verimlilikte belirgin bir düşüş olmaktadır. (Bkz. Arif Temir, \\\"iş Kanununda Çalışma Süreleri\\\", Anahtar, S: 226, Ekim 2007, Ankara)
Çalışma süreleri işçilerin verimliliği, iş kazaları ve işe karşı motivasyonu olumlu veya olumsuz etkilemektedir. Dolayısı ile çalışma süresi işçi ve işverenlerin üzerinde dikkatle durmaları gereken bir konudur.
Bu kitapta çalışma süreleri ve çalışma sürelerinin uygulanmasına yönelik iş Kanunu, Özel Öğretim Kurumları Kanunu, Basın iş ve Deniz iş Kanunlarında yer alan mevzuat hükümleri ile Özel Öğretim Kurumlan Kanunu irdelenmiştir. Ayrıca radyoaktif ışınlara maruz kalanların çalışma süreleri üzerinde de durulmuştur. Konuya ilişkin yargı kararlarına yer verilmiştir. Çalışma sürelerinin kayıt altına alınmasına yardımcı nitelikte olan çeşitli kayıt ve belge örnekleri de yine eser içerisinde bulunmaktadır.
Görüş destek ve katkılarından dolayı sayın hocamız Prof. Dr. Şükrü KIZlOT\\\′a, kitabın basılmasına olan katkılarından dolayı Yaklaşım Yayıncılık Yönetim Kurulu Başkanı sayın Ekrem SARlSU\\\′ya ve Yaklaşım yayıncılık Denetim Kurulu Başkanı Sezgin ÖZCAN\\\′a, ayrıca Yaklaşım Yayıncılığın bütün kıymetli çalışanlarına ve kitabın sayfa düzenini hazırlayan sayın Cengiz ŞİMŞİR\\\′e teşekkür ederiz.
Kitabımızın ilk baskısı olması nedeniyle ilk baskının bir takım noksanlık ve hatalardan tamamen arınmış olması mümkün değildir. Kitabımızın bundan sonraki baskısının daha mükemmel olması, elbette ki değerli okuyucularımızın görüş, eleştiri ve önerileri ile mümkün olacaktır. Kitabımızın bütün okuyucularımıza yararlı olmasını diliyoruz.
Saygılarımızla...
Tahsin SINAV E. Baş İş Müfettişi
Arif TEMİR
İş Müfettişi
Murat KALA İş Müfettişi
GİRİŞ
Ekonomik Krize Çözüm Olması Öngörülen Esnek Çalışma Uygulamaları
Sosyoekonomik tarihimizi bugünü de kapsayacak şekilde analize tabi tuttuğumuzda \\\"ekonomik kriz\\\"lerin etkilerine karşı son derece direnç yetersizliği ile malûl olduğumuz; fakat yeni dönemlerde yavaş yavaş bu yetersizliğe çare oluşturmaya başladığımız ortaya çıkmaktadır. 1998-2001 krizimiz sonrasında yaşadığımız gelişmelerin bu anlamda \\\"okul işlevi\\\" taşıdığı anlaşılmaktadır.
Bunun için şimdi ve gelecekte kapitalizmin genel dokusunun yansımasından doğabilecek belirsizlik ve uyumsuzlukların oluşturabileceği krizlere karşı dirençli olabilmemiz; yani KRİZLERE DİRENÇ KAZANMIŞ olmamız gerekmektedir. Şu zamanda yaygın bir şekilde yaşadığımız \\\"küresel kriz\\\"e karşı hangi korunma mekanizmalarıyla korunabiliriz; krizi firmalar nasıl giderecek; devlet, nasıl giderecek sorularını cevaplayabilmeliyiz.
- Ekonomik krizin firmalarca, firma ekonomisi bünyesinden giderilmesi,
daha öncelikli. Çünkü firma ekonomileri, çok daha narin ve korunmaya muh
taç. Ve ekmek, aş, vergi de firma ekonomisinden çıkıyor ve toplumsal ze
minde paylaşılıyor. Öyleyse firma ekonomilerini sürekli gözlem altında tutma
lıyız. Eğer herhangi bir firmamız krizin tasallutuna uğramışsa ya da uğraya-
caksa, hemen beslemeye almamız gerek. Reel sektör dediğimiz ve üretim ve
hizmetlerin bütün aşamalarında etkin varlıklarını hissetmek istediğimiz firma
ekonomileri, dış dünyada yaşanmakta olan ekonomik kriz nedeniyle, ihraca-
tımızdaki Pazar daralmasından olumsuz etkileniyor. İhracatımızın yöneldiği
gelişmiş ekonomilere ait Pazar alanlarında yaşanmakta olan küresel ekono
mik kriz, bu sonuçla karşılaşmamıza sebep olmuş bulunuyor.
-
- Firma ekonomilerindeki krizlere karşı 4857 sayılı İş Kanunu\\\′ndaki es
neklik imkânları ile 4447 sayılı işsizlik Sigortası Kanunu\\\′nun öngördüğü
\\\′ücret garanti fonu\\\" ve \\\"kısa çalışma ödeneği\\\" imkânlarını kullanmayı et
kin bir şekilde başarmalıyız. Öncelikle Türkiye İş Kurumu, işçilerin işve
rence mevcut olumsuz ekonomik şartlar nedeniyle işten çıkarılmaları
sonucunda işsiz kalmalarından önce, firmalara \\\"ücret garanti fonu\\\" ve
\\\"kısa çalışma ödeneği\\\" imkânlarından nasıl yararlanacaklarını mutlaka
anlatmalı ve derinlemesine endişelenen ve yoğun işçi çıkışma giden
firmalarla direk yapıcı temaslara girişmelidir. Bu çalışmayı önyargısız
yapmalıdır, İŞKUR. Bu çabalar, firma krizlerinin makroekonomik krize,
yahut toplumsal düzeye yayılan devlet krizine dönüşünü önlemede
önemli bir adım olacaktır.
Hemen belirtelim ki, kısa çalışma uygulaması ve kısa çalışma ödeneği, bir işsizlik sigortası uygulaması olmakla birlikte; kısa çalışma ödeneği ile işsizlik ödeneği entegrasyonu birbirini tamamlayan ayrı ayrı müesseseler olarak ele alınmalıdır -ki bu talebimiz, mevzuat yönünden krizle mücadele süreci itibariyle gerçekleşmiş bulunuyor-. Sigortalının farklı ekonomik şartlar içerisinde de karşılaşabileceği \\\"bireysel işsizlik riski\\\"ne karşı koruyucu olan \\\"işsizlik ödeneği\\\" ile firmaların karşılaştığı zorlayıcı nedenlerle genel ekonomik kriz uygulaması olan ve sektörel krizlere de deva haline getirilmesi gereken \\\"kısa çalışma ödeneği\\\", dönemsel olarak birbiriyle entegre edilmemelidir. Çünkü kısa çalışma ödeneği, zorlayıcı nedenlerden kaynaklanan firmasal krizlerde ve genel -hatta sektörel- ekonomik krizlerde sigortalıların ve bilhassa firmaların çaresizliklerine çözüm müessesesi olabilmelidir. Ve bu müesseseler, benzer ödeme normları taşısalar da farklı işsizlik sigortası uygulamaları olarak ve yasal şartları düzenlenerek, etkin kullanıma hazırlanmalıdır. Kısa çalışma ödeneği uygulaması, derde deva olmadan sona erecek şekilde kısa dönemli olmaktan çıkarılmalıdır.
Yasal olarak belirlenecek tavan süreyi aşamayacak şekilde, kısa çalışma ödeneği devam süresi, firma bazında bilimsel esaslara dayalı olarak Bakanlık İş Müfettişi Raporuna dayanmalı; bu raporlara bilimsel esaslara dayalı idarî ve yargısal itiraz yolları da geliştirilmelidir. (Üçlü Yapıda -Hükümet, İşçi, İşveren- Komisyon veya Kurul, idarî itirazların değerlendirmesini yapabilir; karar önerisi geliştirebilir.)
- 4857 sayılı İş Kanunu\\\′nun ve değişiklik yapan yasaların genel gerek
çesi ve madde gerekçelerini okuduğumuzda ekonomik krizlere maruz ka
lan veya kalabilecek olan firmaları koruma yaklaşımının öne çıktığını görüyo
ruz. Firma ekonomilerindeki krizlere karşı 4857 sayılı iş Kanunu\\\′ndaki esnek
lik imkânlarının analizine gelince; firmaların esnekleşme uygulamalarını ger
çekleştirebilmesi için yoğun çalışma yapılmalı, işçi ve işveren sendikaları bu
alandaki katılık tehlikelerini görerek, firmaların esnekleşme uygulamalarının
önünü açmalıdırlar. İşçiler de istihdam zorluklarının işten çıkarmaları uyara
cağını görerek, işverenlerinin denkleştirme ve serbest zaman uygulamalarını
yapabilmelerine kapılarını açmalıdırlar, işçiler, haftalık 45 saatlik çalışma sü
resinin, kısmî süreli iş sözleşmeleriyle daha aza indirilmesine ya da iş oldu
ğunda günlük çalışma süresinin 11 saate kadar artırılabilmesi yolunu açarak
ya da şeffaf bir analizle durumunu ortaya koyan işverene yasal karar alma
önceliği -inisiyatifi- tanınarak, iki (2) ayda denkleştirilmesinde ve denkleştiri-
lemeyen sürenin de serbest zaman adıyla dinlenmeye dönüştürülmesinde
sorun çıkarmamalıdırlar.
- Çalışma süresinde esnekleşme uygulamalarını iyi kullanabilen; tam sü
reli iş sözleşmelerinin kısmî süreli iş sözleşmelerine dönüştürerek uygula
manın yollarını bulabilen firmalar, işçilerinin iş sözleşmelerini feshetmeden
yollarına devam şansını yakalayabilirler. Bu açılımı engelleyen işçiler ve işçi
kuruluşları da firma krizlerini tetikleyebileceklerdir. Ancak bu uzlaşma ortamı,
kolayca oluşabilecek bir ortam değil, elbette. Tarafların uğraş ve özverileriyle
güven verici yaklaşımları, bu sonuçların üretilmesinde çok önemli. Bu geleceği olumlu kurgulama çalışmalarının en önemli harcı da gayret! Gayretler, kışkırtılmadan doğruların peşinden koşamayız.
- Esnekleşmenin fesih tercihini yenilgiye uğratabilmesi için, kısa ve makul
ölçüleri aşmayan ücretsiz izin uygulamalarından da yararlanılmalıdır. İşveren
ve işçiler arasında yapılacak iş sözleşmesi eki ücretsiz izin sözleşmeleriyle
ücretsiz izin uygulaması, sözleşmelere konularak uygulanabilecektir. İşin
ve işyerinin gereklerinden oluşan (stoğa üretim sürecinin başlaması, ham
madde - enerji vb temin edilememesi, ücretlerin finansal zorluklardan öde-
nememesi, ihracatın düşmesinin yani dış piyasalardaki daralmanın tespiti, iç
piyasa daralması vb) bazı şartlarla verilebileceği yasal olarak düzenlenecek
\\\"ücretsiz izin\\\" ve işçinin sosyal hayatta karşılaşacağı şartlarda kullanabile
ceği \\\"mazeret izinleri\\\" düzenlemeleri, İş Kanunlarında mutlaka yer al
malıdır. Bu düzenlemeler, birçok uygulama sorununu çözümleyebilecektir.
Ancak bu uygulamada, ücretinden başka geliri olmayan işçilerin korunma
sında işverenler gayretli olmalıdırlar.
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı birimlerine, bilhassa İş Teftiş Ku-
rulu\\\′na intikal etmiş olan şikâyet dilekçeleri ve benzeri başvuruları analiz edip
sayısal artışı gözlemlediğimizde, krizin patlak vermesinden takriben 6 ay ön
cesinden istihdam krizinin sinyalleri alınabilmektedir. Bu, bütün kriz dönemle
rinde böyle olmuştur. Öyleyse bu tür sinyallerin alınması üzerine Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından krizi tespit, tahlil ve alınacak tedbirler
mekanizması harekete geçirilmelidir. Bakan, kriz hakkındaki gizli raporunu
Bakanlar Kurulu\\\′na sunmalı ve bunun için yasal zemin hazırlanmalıdır.
- Ekonomik krizlerde istihdam maliyetlerini azaltma mekanizmasının oto
matik olarak devreye girmesi süreçlerinin yasal zemininin oluşturulması ge
reklidir. Krize yakalanma ve krizden çıkış analizleri, bilimsel ve sosyoekono
mik anlamda yasal takip için kullanılmalıdır.
Kitabımızın konularıyla ilgili analizlerimize başlamadan önce kısaca vurgulamak yararlı olacaktır. Ağzımızı kapatarak esnemeyelim. Uyanalım, es-nekleşelim. Eğer esnekleşmeyi firma ekonomilerinde temellendiremezsek, firma kapanışlarını desteklemiş olacağız. Bu da istihdam daralması; işçilerin işten çıkarılmasını kışkırtmayla sonuçlanacaktır. Çünkü 2009 başından itibaren hem iç pazarda hem de dış pazarda daralma, gözden uzak tutulamayacak kadar gündeme oturmuş bulunmaktadır. Esnekleşmeye gayret etmeden akılcı çözümler oluşturamayız. Krize ancak esnekleşerek direnebiliriz. Ve mutlaka direnelim!(1).
Ekonomik krizde esnek çalışma sisteminin uygulanması işyeri maliyetlerini azaltacak ve işçi çıkarılmasını da önemli ölçüde engelleyebilecektir^).
1 Tahsin Sınav, \\\"Ağzını Kapatarak Esnemek Değil, Esneklik\\\", Yeni Şafak, 10.11.2008.
2 Arif Temir, \\\"Krizde Esnek Çalışma işçi Çıkarılmasını Önler mi\\\", Referans Gazetesi,
18.02.2009.
Hepimizin amacı çalışma hayatının ahengini bozmadan devamını sağlamak olmalıdır(3).
Bu eser altı kitaptan (ana bölümden) oluşmaktadır. Birinci bölümde 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında olan çalışma şekilleri işlenmiştir. Bu bağlamda çalışma süresi, ara dinlenmesi, denkleştirme esasına göre çalışma, telafi çalışması, kısa çalışma uygulaması, gece süresinde çalışma, hazırlama tamamlama ve temizlik işlerinde çalışılması, çalıştırma yasakları, çocuk ve genç işçilerin çalıştırılması, kadın işçilerin çalıştırılması, postalar halinde çalışma, fazla ve fazla sürelerle çalışma, ulusl bayram ve genel tatil günlerinde çalışma gibi konulara yer verilmiştir.
İkinci kitap bölümünde Deniz İş Kanunu, üçüncü kitap bölümünde zararlı ışınlara maruz kalanların durumu, dördüncü kitapta Basın iş Kanunu, beşinci kitapta Özel Öğretim Kurumları Kanunu kapsamında bulunanların çalışma süreleri ayrıntılı olarak incelenmiştir.
Altıncı kitap bölümünde ise çalışma sürelerine ilişkin yargı kararlarına da yer verilmiştir.
Arif Temir, \\\"Ekonomik Krizde Kısa Çalışma Ödeneği Nasıl Alınır\\\", Radikal Gazetesi, 29.11.2008.
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ KİTAP
4857 SAYILI İŞ YASASI\\\′NDA ÇALIŞMA SÜRELERİ
BİRİNCİ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRESİ
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 23
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 23
1- 4857 Sayılı iş Yasası, Çalışma Sürelerinde Nasıl Bir Esneklik Öngörmüştür? 23
2- Çalışma Süresi Nedir? 24
3- Çalışma Süresi Haftada Kaç Saattir? 25
4- Çalışma Süresi Nasıl Uygulanır? 31
5- Çalışma Süresinden Sayılan Haller Nelerdir? 31
6- Günlük Çalışmanın Başlama ve Bitiş Saatleri işçilere Bildirilir mi? 32
7- Günlük Azami Çalışma Süresi Ne Kadardır? 32
8- Çalışma Sürelerine ilişkin Sınırlamalar işleri Mi / işçileri mi Kapsar? 32
9- Kısmi Süreli Çalışma Nedir? 32
10- Kısmi Çalışma Saat Olarak Uygulanabilir mi? 33
11- Kısmi Çalışma Saat Olarak Uygulandığında Sigorta Primleri Nasıl Hesap Edilir?.. \\\\,.\\\′?
13- Çalışma Saatleri işçiler için Farklı Düzenlenebilir mi? V
14- Çalışma Süresi Nasıl Belgelenir? :\\\′3
İKİNCİ BÖLÜM
ARA DİNLENCELERİ
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 34
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VI\\\" CEVAPLARI 35
15-Ara Dinlenmeleri Çalışma Sürelerine Göre Nasıl Belirlenir? 35
16 - Ara Dinlenmeleri işçilere Aynı Saatler Arasında mı
Kullandırmalıdır? 35
17 - Ara Dinlenmeleri Çalışma Süresinden Sayılır mı? 35
18- Ara Dinlenmeleri Nasıl Düzenlenir? 35
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DENKLEŞTİRME ESASINA GÖRE ÇALIŞMA
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 36
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 36
15- Denkleştirme Esasına Göre Çalışma Nedir? 36
20- Denkleştirme Esasına Göre Çalışma Nasıl Uygulanır? 37
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TELAFİ ÇALIŞMASI
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 41
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 42
21-Telafi Çalışması Nedir? 42
22- Telafi Çalışmaları, Fazla Çalışma veya Fazla Sürelerle Çalışma Sayılır mı? 42
23- Telafi Çalışmaları, Günde En Fazla Kaç Saat Yapılır? 42
24- Tatil Günlerinde işçilere Telafi Çalışması Yaptırılır mı? 42
25- Telafi Çalışmasının Nedeni, Başlangıç ve Bitiş Tarihinin işçilere
Bildirilmesi Gerekir mi? 42
26- Telafi Çalışması Ne Kadar Süre içerisinde Yapılmalıdır? 42
BEŞİNCİ BÖLÜM
KISA ÇALIŞMA
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 43
I!. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 45
27- Kısa Çalışmayı Doğuran Nedenler Nelerdir? 45
28- Genel Ekonomik Kriz Nedir? 46
29- Zorlayıcı Sebepler Nedir? 46
30- Kısa Çalışma Nedir? 46
31- Geçici Olarak işin Durması Nedir? 46
32- Kısa Çalışma Ödeneği Nedir? 46
33- Kısa Çalışmaya Başvurulabilecek Durumlar Nelerdir? 46
34- Ekonomik yada Yönetsel veya Organizasyona Dayalı Olarak işyerinin
Kendisinden Kaynaklanan Bir Krize Maruz Kalması Ekonomik Kriz Olarak
Değerlendirilir mi? 47
35- Kısa Çalışma Hangi Kurumlara Bildirilir? 47
36- Kısa Çalışmada işverenin Yapacağı Bildirimde Bulunması Gereken
Hususlar Nelerdir? 47
37- Bakanlık iş Müfettişi Kısa Çalışma Ödeneği Verilip Verilmeyeceğine
İlişkin Genel Olarak Hangi Kayıt ve Belgeleri incelerler? 48
ALTINCI BÖLÜM
GECE SÜRESİNDE ÇALIŞMA
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 49
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 50
37- Gece Dönemi Süresi Hangi Saatte Başlar Hangi Saatte Biter? 50
38- Gece Çalışmasının Yasak Olduğu işyerlerine ilişkin Düzenleme Var mıdır? 50
39- işçilerin Gece Çalışmaları En Fazla Kaç Saat Olabilir? 50
40- işçilerin Gece Çalışmaları En Fazla Çalışma Saatinin Üzerine Çıkarılabilir mi? 50
41- Kadın işçilerin Gece Çalışmaları En Fazla Çalışma Saatinin Üzerine Çıkarılabilir mi?... 51
42- Gece Çalıştırılacak işçiler için Sağlık Raporu Alınır mı? 51
43- Gece Çalıştırılan işçiler Kaç Yılda Bir Periyodik Sağlık Kontrolünden Geçirilirler?.. 51
44- işçilerinin Sağiık Kontrollerinin Masrafları Nasıl Karşılanır? 51
45- Gece Çalışması Nedeniyle Sağlığının Bozulduğunu Raporla Belgeleyen
işçiye işveren Gündüz Postasında iş Vermek Zorunda mıdır? 51
46- Gece Çalışması Nedeniyle Sağlığının Bozulduğunu Raporla Belgeleyen işçiye
işveren Gündüz Postasında Uygun İş Bulamazsa Ne Yapmalıdır? 51
47- işveren Gece Postalarında Çalıştırılacak işçiler için işe Başlamadan Önce Alınan ve
Periyodik Sağlık Raporlarının Bir Suretini Herhangi Bir Kuruma Veriri mi? 52
48- Gece Postalarında Çalışacak işçiler Hakkında Bir Kuruma Bildirimde Bulunulur mu?... 52
49- Postaların Değişimi Nasıl Yapılır? 52
50- Gece Çalıştırılması Yasak Olan işçiler Kimlerdir? 52
51- Gece Çalışması Özel Usullere Bağlanan işçiler Var mıdır? 52
YEDİNCİ BÖLÜM
HAZIRLAMA, TAMAMLAMA VE TEMİZLEME İŞLERİNDE ÇALİŞMA
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 53
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 53
52- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işleri Hakkındaki Yönetmelik
Kimler Hakkında Uygulanır? 53
53- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işleri işyerinde Çalışan işçilere
Yaptırıldığında Bu işçiler En Fazla Günde Kaç Saat Çalıştırılır? 53
54- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerinin Asıl iş Yapılırken
Yapılması Mümkün müdür? 54
55- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerinde Çalıştırılacak
işçilerin Sayısı Çalışan işçi Sayılarına Göre Nasıl Belirlenir? 54
56- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerinin Yapılmasının Özel
Riskler Yaratması ve Özel Bilgi, Beceri ve Deneyim Gerektirmesi
Durumunda Bu işçiler Nasıl Belirlenir? 54
57- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerinin Yürütülmesi
Sırasında Bir işçinin, Ekip Başı Olarak Görevlendirilmesi Gerekir mi? 54
58- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerinin Yürütülmesi
Sırasında iş Sağlığı ve Güvenliğinin Sağlanması için işverenler
Tedbir Almak Zorunda mıdır? 55
59- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerinin, işyerinde Çalışan
işçilere Nöbetleşe Yaptırılması Gerekir mi? 55
60- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerine Başlamadan Önce
Ne Kadar Ara Dinlenmesi Verilmesi Gerekir? 55
61- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işleri de Dahil Olmak Üzere
Çalışma Süresi En Fazla Ne Kadardır? 55
mmM
62- Günde Yedibuçuk Saatlik Sürenin Aşılmaması Gereken işlerde
Hazırlama Tamamlama ve Temizlik işleri Asıl işçilere Yaptırıldığında
Uyulması Gereken Hususlar Nelerdir? 55
63- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerinde Gece Çalışması Nasıl Yapılır? 56
64- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerini Yapmak Üzere Ayrılmış Olan
işçilere Çalışmaları Gereken Saatlerde Başka işler Yaptırılabilir mi? 56
65- Hazırlama, Tamamlama ve Temizleme işlerini Yapmak Üzere Ayrılmış Olan
işçilerin Bu işlerde Geçirmiş Olduğu Sürelerin Ücreti Nasıl Ödenir? 56
SEKİZİNCİ BÖLÜM
ÇALIŞTIRMA YASAKLARI
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 57
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 61
66- Yer ve Su Altında Çalıştırma Yasağı Kimler için Öngörülmüştür? 61
67- Kadın işçiler Doğumdan Önce ve Sonra Kullanmaları Gereken izin
Süreleri Ne Kadardır? 62
68- Kadın işçiler Doğumdan Önce ve Sonra Kullanmaları Gereken izin
Süreleri Artırabilir mi? 62
69- Hamilelik Süresince Kadın işçiye Periyodik Kontroller için Ücretli izin Verilir mi?.... 62
70- Hamilelik süresince kadın işçi daha hafif işlerde çalıştırılmalı mı? 62
71- Kadın işçilere Bir Yaşından Küçük Çocuklarını Emzirmeleri için
Günde Kaç Dar Saat Süt izni Verilir? 62
72- Ağır ve Tehlikeli işlerde Çalıştırılmayacak işçiler? 62
73- Ağır ve Tehlikeli işlerde Çalıştırılacak Genç ve Kadın işçilere işe
Başlamadan Önce Sağlık Raporu Alınır mı? 63
74- Ağır ve Tehlikeli işlerde Çalıştırılan Genç işçiler için Ne Kadar
Sürede Bir Sağlık Raporu Alınır? 63
75- Ağır ve Tehlikeli işlerde Çalıştırılan işçiler için Ne Kadar Sürede Bir
Sağlık Raporu Alınır? 63
76- işyerinden ilişkileri Kesilerek Yeni Bir işe Giren işçilerin Raporları
Yeni işyeri işverenleri Tarafından istenebilir mi? 63
77- Kadın işçiler Özel Günlerinde Çalıştırılabilir mi? 63
DOKUZUNCU BÖLÜM
HAFTALIK İŞ GÜNLERİNE BÖLÜNEMEYEN ÇALIŞMA SÜRELERİ
I. MEVZUATA GEREKÇELİ BAKIŞ 64
II. KONU HAKKINDAKİ TEMEL SORULAR VE CEVAPLARI 64
78- Haftalık iş Günlerine BöTünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği
Hangi işlerde Uygulanır? 64
79- Çalışma Dönemi Nedir? 6\\\′j
80- Çalışma Süresi Nedir? 65
81- Bir Çalışma Dönemindeki Çalışma Süresi En Fazla Ne Kadar Olmalıdır? 65
82- Çalışma Süresinin Haftalara Tam Bölünemediği Hallerde Çalışma
Süresi Nasıl Tespit Edilir? 65
83- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliğine
Göre Haftalık Çalışma Süresi Ne Kadardır? 66
84- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliğine
Göre Ara Dinlenmeleri Şoförlere Nasıl Verilir? 66
85- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği
Kapsamında Çalışanların Günlük Dinlenme Süresi Ne Kadardır? 66
86- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği
Kapsamında Çalışanların Hafta Tatili Süresi Ne Kadardır? 66
87- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği
Kapsamında Postalar Halinde Çalışma Nasıl Yapılır? 66
88- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği
Kapsamında Çalışanlar Fazla Çalışma Yapabilir mi? 67
89- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği
Kapsamında Çalışanlar Zorunlu ve Olağanüstü Durumlarda Fazla
Çalışma Fazla Çalışma Yapabilir mi? 67
90- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği
Kapsamında Çalışanlar Hazırlama, Tamamlama, Temizleme
işlerinde Çalışabilirler mi? 67
91- Hareket Halindeki Taşıtlarda Çalışan işçilerin Günlük Çalışmalarının Oturdukları
Yer Dışında Sona Ermesi Halinde işveren, işçilerin Oturdukları Yere Kadar
Gitmelerini veya Yatacak Yeri Sağlamakla Yükümlü müdür? 68
92- iş Sözleşmesinin Feshinde işçinin ikamet Ettiği Yere Götürülmesi Gerekir mi? 68
93- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliği Kapsamında
işverenlerin Kayıt ve Belge Tutma Yükümlülüğü Neleri Kapsar? 68
94- Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen Çalışma Süreleri Yönetmeliğinin
Trafik Kazalarının Azalmasına Etkisi Var mıdır? 69
ONUNCU BÖLÜM
ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERİN ÇALIŞTIRILMALARI
95- Çocuk işçi Kimdir? 70
96- Genç işçi Kimdir? 70
97-Hafif iş Nedir? 70
98- Çocuk işçilerin Çalıştırılabilecekleri Hafif işler Nelerdir? 70
99- Genç işçilerin Çalıştırılabilecekleri işler Nelerdir? 71
100- Çocuk ve Genç işçilerin Çalıştıramayacakları işler Nelerdir? 72
101- Çocuk ve Genç işçilerin Çalıştırılma Esasları Nelerdir? 73
102- Temel Eğitimini Tamamlamış ve Okula Gitmeyen Çocukların
Çalışma Saatleri Günlük ve Haftalık Ne Kadardır? 73
103- Çocuk ve Genç işçilerin Günlük Çalışma Süreleri Nasıl Belirlenir? 74
104- Okula Devam Eden Çocukların Eğitim Dönemindeki Çalışma
Süreleri Nasıl Belirlenir? 74
105- Çocuk ve Genç işçilerin Ara Dinlenmesi Ne Kadar Olmalıdır? 74
106- Çocuk ve Genç işçiler Yönünden Günlük Çalışma Süresinden
Sayılan Haller Nelerdir? 74
107- Çocuk ve Genç işçilerin Hafta Tatili izinleri Ne Kadardır? 74
108- Çocuk ve Genç işçiler Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde Çalıştırılır mı?... 74
POSTALAR HALİNDE ÇALIŞMA
109- Postalar Halinde Çalışma Nedir? 75
110- Postalar Halinde Çalışma işyerinde ilan Edilmelidir? 75
111- işçi Postaları Sayısının Düzenlenmesinde Nelere Dikkat Edilir? 75
112- Postalar Halinde Çalışma Sisteminde Gece Çalıştırılma Yasağı
Kimler için Vardır? 76
113- işçi Postalarının Sayısının Azalması veya Postalarda Çalışma
Süresinin Azaltılması Ücrette indirim Yapılmasını Gerektirir mi? 76
114- Postalar Halinde Çalışma Sisteminde Gece Çalışma Süresi Ne Kadardır? 76
115- Çalışma Süresinin Yarısından Çoğu Gece Dönemine Rastlayan Bir
Postanın Çalışması, Gece Çalışması Sayılır mı? 76
116- işçi Postalarının Değişme Süresi Nedir? 76
117- Posta Değişiminde Dinlenme Süresi En Az Ne Kadardır? 77
118- Postalar Halinde Çalışmada Ara Dinlenmesi Süresi Ne Kadar Uygulanır? 77
119-Postalar Halinde Çalışmada Hafta Tatilinin En Az Ne Kadar Olması Gerekir? 77
120- Postalar Halinde Çalıştırılan işçiler ile ilgili Hangi Bilgiler Çalışma
ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürlüğüne Bildirilir? 77
ONİKİNCİ BÖLÜM
FAZLA ÇALIŞMA VE FAZLA SÜRELERLE ÇALIŞMA
121- Fazla Çalışma Nedir? 78
122- Fazla Sürelerle Çalışma Nedir? 78
123- Fazla Çalışmanın Ücreti Nasıl Hesap Edilir? 78
124- Fazla Sürelerle Çalışmanın Ücreti Nasıl Hesap Edilir? 78
125- Parça Başına veya Yapılan iş Tutarına Göre Ücret Ödenen işlerde, Fazla
Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Ücreti Nasıl Hesap Edilir? 78
126-Yüzde Usulünün Uygulandığı işyerlerinde Fazla Çalışma Ücreti Nasıl Ödenir?.... 79
127- Fazla Çalışmada Günlük Sınır Ne Kadardır? 79
128-Fazla Çalışmada Yıllık Sınır Ne Kadardır? 79
129- Fazla Çalışma veya Fazla Sürelerle Çalışma Sürelerinin Hesabında
Tam Saatten Az Süreler Nasıl Dikkate Alınır? 79
130- Fazla Çalışma veya Fazla Sürelerle Çalışma Yapan İşçi, Bu Çalışmalar
Karşılığı Zamlı Ücret Yerine Serbest Zaman Talebinde Bulunabilir mi? 79
131- Serbest Zaman Uygulaması Nedir? 79
132-Serbest Zaman Talebi Nasıl Yapılmalıdır? 80
133- Serbest Zaman Tatil ve izin Günlerinde Kullandırılabilir mi? 80
134- Fazla Çalışmada ve Fazla Süreli Çalışmalarda Serbest Zaman Nasıl Hesap Edilir?... 80
135- Fazla Çalışma Yapılamayacak işler Nelerdir? 80
136- Hangi işçilere Fazla Çalışma Yaptırılamaz? 80
137- Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yaptırmak için işçinin
Yazılı Onayının Alınması Gerekir mi? 81
138- Zoruniu Nedenlerle veya Olağanüstü Durumlarda Yapılan Fazla Çalışma ve
Fazla Sürelerle Çalışma için işçinin Yazılı Onayı Alınır mı? 81
139- Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Saatlerinin Belgelenmesi Gerekir mi? 81
130- Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Ücreti Ücret Hesap
Pusulalarında ve Ücret Bordrolarında Gösterilir mi? 81
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİL GÜNLERİNDE ÇALIŞMA
131- Ulusal Bayram Günleri Hangileridir? 82
132- Genel Tatil Günleri Hangileridir? 82
133- Bir Takvim Yılı içerisinde Ne Kadar Ulusal Bayram ve Genel Tatil
Günü Vardır? Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri Cuma Günü
Sona Erdiğinde Müteakip Cumartesi Günü Tatil Yapılır mı? 82
134- Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde işçiler Çalışmak Zorunda mıdır? 83
135- iş Sözleşmesinde Hüküm Yok ise işçinin Kabul Etmemesi Halinde
Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde işçi Çalışmak Zorunda
Bırakılabilir mi? 83
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÇALİŞMA SÜRELERİNE AYKIRILIK HALİNDE UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARİ
136- Çalışma Sürelerine Aykırılık Halinde işveren veya işveren Vekili
Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 84
137- Çalışma Sürelerine (iş Süreleri Yönetmeliği ve Günde 7.5 Saat ve Daha Az
Çalışılması Gereken işlere ilişkin Yönetmelikteki Hükümlere) Aykırılık Halinde
işveren veya işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 84
138- 4857 Sayılı Kanunun 64. Maddesinde Öngörülen Telafi
Çalışmasına ilişkin Hükümlere Aykırı Davranan işveren veya
işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 84
139- 4447 Sayılı Kanunun Ek- 2. Maddesinde Öngörülen Kısa Çalışma
ve Kısa Çalışma Ödeneğine ilişkin Hükümlere Aykırı Davranan
işveren veya işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 84
140- 4857 Sayılı Kanunun 68. Maddesindeki Ara Dinlenmelerine Aykırı Davranan
işveren veya işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 85
141- 4857 Sayılı Kanunun 69. Maddesine Aykırı Olarak işçileri Geceleri Yedibuçuk
Saatten Fazla Çalıştırmak, Gece ve Gündüz Postalarını Değiştirmeyen işveren
veya işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 85
142- 4857 Sayılı Kanunun 71. Maddesi (Çalıştırma Yaşı ve Çocukları
Çalıştırma Yasağı) Hükmüne Aykırı Hareket Eden işveren veya
işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 85
143- 4857 Sayılı Kanunun 72. Maddesi Hükümlerine Aykırı Olarak Bu
Maddede Belirtilen Yerlerde Onsekiz Yaşını Doldurmamış Erkek
Çocukları ve Gençleri ve Her Yaştaki Kadınları Çalıştıran işveren
veya işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 85
144- 4857 Sayılı Kanunun 73. Maddesine Aykırı Olarak Çocuk ve Genç
işçileri Gece Çalıştıran veya Aynı Maddede Anılan Yönetmelik
Hükümlerine Aykırı Hareket Eden işveren veya işveren Vekili
Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 85
145- 4857 Sayılı Kanunun 74. Maddesindeki Hükme Aykırı Olarak
Doğumdan Önceki ve Sonraki Sürelerde Gebe veya Doğum
Yapmış Kadınları Çalıştıran veya Ücretsiz izin Vermeyen işveren
veya işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 86
146- 4857 Sayılı Kanunun 76. Maddesinde Belirtilen Haftalık iş Günlerine
Bölünemeyen işlere ilişkin Yönetmelik Hükümlerine Uymayan işveren veya
işveren Vekili Hakkında Ne Kadar Ceza Uygulanır? 86
İKİNCİ KİTAP
DENİZ İŞ KANUNUNDA ÇALIŞMA SÜRELERİ
BİRİNCİ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRESİ
147- Gemi Adamının Günlük ve Haftalık Çalışma Süresi Ne Kadardır? 87
148- Deniz iş Kanunu Sürelerine Kimler Dâhil Değildir? 87
İKİNCİ BÖLÜM
FAZLA SAATLERDE ÇALIŞMA
149- Gemi Adamı Hangi Hallerde Fazla Saatlerde Çalışmış Sayılır? 88
150- Yapılan Fazla Çalışmanın Saat Başına Düşen Miktarı Ne Kadar
Zamlı Ödenir? 88
151- Gemi Adamı Hangi Hallerde Çalıştığı Zaman Fazla Çalışma Ücreti
Alamaz? 88
UÇUNCU BOLUM
HAFTA TATİLİ
152- Gemi Adamı Haftada Kaç Gün Tatil Yapar? 89
153- Hafta Tatilinde Çalışmayan Gemi Adamına Ücret Ödenir mi? 89
154- Hafta Tatilinde Çalışan Gemi Adamı Ücretini Ne Kadar Fazla Alır? 89
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
FAZLA MESAİ ÜCRETİ, HAFTA TATİLİ VERMEME HALİNDE UYGULANACAK İDARİ PARA
CEZALARI
155- Hafta Tatili Vermemenin Cezası Var mıdır? 90
156- Fazla Çalışma Ücretini Ödememenin Cezası Var mıdır? 90
ÜÇÜNCÜ KİTAP
RADYOLOJİ, RADYOM VE ELEKTRİKLE TEDAVİ MÜESSESELERİ HAKKINDA NİZAMNAME KAPSAMINDA ÇALIŞANLARIN ÇALIŞMA SÜRELERİ
BİRİNCİ BÖLÜM RÖNTGEN MUAYENEHANELERİNDE ÇALIŞMA SÜRELERİ
157- Röntgen Muayenehanelerinde Günlük Çalışma Süresi Kaç Saattir? 91
158- Röntgen Muayenehanelerinde Haftada Kaç Gün Çalışılır? 91
159- Röntgen Muayenehanelerinde Fazla Çalışma Yaptırılır mı? 91
160- Röntgen Muayenehanelerinde Haftada Kaç Saat Çalışılır? 91
161- Röntgen Muayenehanelerinde Gece Çalışması Yapılabilir mi? 91
162- Röntgen Muayenehanelerinde Çalışanlara Hafta Tatili Dışında Tatil
Verilebilir mi? 91
İKİNCİ BÖLÜM
RADYOLOJİ, RADYOM VE ELEKTRİKLE TEDAVİ MÜESSESELERİ HAKKINDA NİZAMNAME KAPSAMI VE PARA CEZALARI
163- Radyoloji, Radyom ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkında
Nizamname (Tüzük\\\′ün) Hükümlerine Aykırı Davranılması Halinde
Hangi Cezalar Uygulanır?
DÖRDÜNCÜ KİTAP
BASIN MESLEĞİNDE ÇALIŞANLARLA ÇALIŞTIRANLAR ARASINDAKİ MÜNASEBETLERİN TANZİMİ HAKKINDA KANUN KAPSAMINDA ÇALIŞANLARIN ÇALIŞMA SÜRELERİ
BİRİNCİ BÖLÜM
HAFTA TATİLİ, ULUSAL BAYRAM VE GENEL TATİL GÜNLERİNDE ÇALIŞMA
164- Gazetecilerin Hafta Tatilleri Kaç Gündür? 93
165- Gazeteci Ulusal Bayram ye Genel Tatil Günlerinde, Hafta Tatilinde
Çalışırsa Ücretleri Nasıl Ödenir? 93
166- Gazeteci Hangi Hallerde Fazla Saatlerde Çalışmış Sayılır? 93
167- Gazetecilere Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde Yaptıkları
Çalışmaların Ücretleri Neye Göre Ödenir? 93
168- Gazeteciye Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günlerinde Yapılan Çalışmalar
Karşılığındaki Ödemeler 4857 Sayılı Yasadan Farklı mıdır? 94
İKİNCİ BÖLÜM
GÜNLÜK ÇALIŞMA SÜRESİ VE FAZLA ÇALIŞMA
169- Gazeteci için Günlük Çalışma Süresi Kaç Saattir? 95
170- Pazar Günü Çalışan Gazeteci Fazla Mesai Yapmış Sayılır mı? 95
171- Fazla Mesai Yapan Gazeteciye Her Bir Saat için Ne Kadar Zamlı
Ücret Ödenir? 95
172- Hangi Hallerde Fazla Mesai Ücretleri Gazeteciye Bir Misli Fazla Ödenir? 95
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİNİ ÖDEMEME HALİNDE UYGULANACAK İDARİ PARA
CEZALARI
173- Gazeteciye Fazla Mesai Ücretini Ödememe veya Eksik Ödemenin
Cezası Nedir?
.96
BEŞİNCİ KİTAP
ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARI KANUNU KAPSAMINDA ÇALIŞANLARIN ÇALIŞMA
SÜRELERİ
174- Öze! Öğretim Kurumlarında Kimler Görevlendirilir? 97
175- Resmi Okullarda Görevli Öğretmenler Haftada Kaç Saat Ders Verebilirler? 97
176- Uzman Öğretici, Usta Öğretici ve Öğretmenlik Yapma Nitelik ve
Şartlarını Taşıyanlar Haftada Kaç Saat Ders Verebilirler? 97
177- Öğretmen ve Usta Öğreticiler Özel Okullarda Kaç Saat Derse Girerler? 97
178- Öğretmen ve Usta Öğreticiler Özel Dershanelerde Kaç Saat Derse Girerler? 97
179- Öğretmen ve Usta Öğreticiler Kurslarda Kaç Saat Derse Girerler? 98
180- Öğretmen, Uzman ve Usta Öğreticiler Kendi Okullarında Dışındaki
Okullarda Kaç Saat Derse Girerler? 98
181- Yöneticiler Kaç Saat Derse Girerler? 98
ALTINCI KİTAP
YARGI KARARLARINDA ÇALIŞMA SÜRESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRESİ GENEL
Yargı Kararlarında Çalışma Süresi 99
İKİNCİ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRESİ HAFTA TATİLİ
Çalışma Süresi Hafta Tatili 126
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRESİ ARA DİNLENMESİ
Çalışma Süresi Ara Dinlenmesi 133
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRELERİ POSTALAR HALİNDE ÇALIŞMA
138
Çalışma Süreleri Postalar Halinde Çalışma.
BEŞİNCİ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRELERİ GECE ÇALIŞMASI
Çalışma Süreleri Gece Çalışması 146
ALTINCI BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRELERİ DÜZENLİ OLMAYAN ÇALIŞMA
Çalışma Süreleri Düzenli Olmayan Çalışma 149
YEDİNCİ BÖLÜM
ÇALIŞMA SÜRELERİ DİĞER
... 151
Çalışma Süreleri Diğer.
SEKİZİNCİ BOLUM
ÇALIŞMA SÜRESİ FAZLA ÇALIŞMA
Çalışma Süresi Fazla Çalışma 156
EKLER
İLGİLİ MEVZUATA GÖRE DÜZENLENMESİ GEREKEN FORM VE YAZI ÖRNEKLERİ
Ek- 1: Kısa Çalışına Talep Formu 174
Ek- 2: işçinin Telafi Çalışması ile Gidermek Koşulu ile işverenden izin Talep Yazısı 176
Ek- 3: işveren Tarafından işçiye izin Verildiğine ve Telafi Çalışması
Yaptırılacağına ilişkin Yazı 177
Ek- 4: işyerinde Faaliyetin Belirli Bir Süre Tamamen Durdurulduğunu Bildiren Yazı Örneği... 178 Ek- 5: Faaliyetin Geçici Olarak Durdurulduğu Konusunda ilgili Sendikaya Yazılacak Yazı. 179
Ek- 8: işyerinde Faaliyetin Durdurulduğuna ilişkin ilan Örneği 180
EK- 7: Denkleştirme Esasına Göre Çalışma (iş) Sözleşmesi 181
EK- 8: Denkleştirme Dönemi Çalışma ve izin Takip Formu 182
Ek- 9: Haftalık iş Günlerine Bölünemeyen işler için Düzenlenecek Çalışma Çizelgesi 183
Ek-10: Çalışma Saatleri ilanı 184
4857 SAYILI İŞ KANUNU 185
5953 SAYILI BASIN MESLEĞİNDE ÇALIŞANLARLA ÇALIŞTIRANLAR
ARASINDAKİ MÜNASEBETLERİN TANZİMİ HAKKINDAKİ KANUN 235
854 SAYILI DENİZ İŞ KANUNU 245
5580 SAYILI ÖZEL ÖĞRETİM KURUMLARI KANUNU 263
4447 SAYILI İŞSİZLİK SİGORTASI KANUNU 273
KISA ÇALIŞMA VE KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ HAKKINDA YÖNETMELİK 286
İŞ KANUNUNA İLİŞKİN ÇALIŞMA SÜRELERİ YÖNETMELİĞİ 290
SAĞLIK KURALLARI BAKIMINDAN GÜNDE ANCAK YEDİBUÇUK SAAT
VEYA DAHA AZ ÇALIŞILMASI GEREKEN İŞLER HAKKINDA YÖNETMELİK 293
İŞ KANUNUNA İLİŞKİN FAZLA ÇALIŞMA VE FAZLA SÜRELERLE ÇALIŞMA YÖNETMELİĞİ.. 301
HAZİRLAMA, TAMAMLAMA VE TEMİZLEME İŞLERİ YÖNETMELİĞİ 305
HAFTALIK İŞ GÜNLERİNE BÖLÜNEMEYEN ÇALIŞMA SÜRELERİ YÖNETMELİĞİ 309
ÇOCUK VE GENÇ İŞÇİLERİN ÇALIŞTIRILMA USUL VE ESASLARI
HAKKINDA YÖNETMELİK 373
POSTALAR HALİNDE İŞÇİ ÇALIŞTIRILARAK YÜRÜTÜLEN İŞLERDE ÇALIŞMALARA
İLİŞKİN ÖZEL USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK 319
KADİN İŞÇİLERİN GECE POSTALARINDA ÇALIŞTIRILMA KOŞULLARI
HAKKINDA YÖNETMELİK \\\′ 322
AĞİR VE TEHLİKELİ İŞLER YÖNETMELİĞİ 325
YARARLANILAN KAYNAKLAR 342
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı