İntikal (Geçiş) Dönemi Hukuku Kanunların Yürürlüğü
İntikal (Geçiş) Dönemi Hukuku Kanunların Yürürlüğü
Hüseyin HATEMİ - Vedat Kitapçılık
Sayfa Sayısı
:
50
Kitap Ölçüleri
:
13x19 cm
Basım Yılı
:
2004
SUNUŞ Elinizdeki kitapçık; istanbul Üniversitesi Ders Yılı Programına 2003 kış yarıyılında dahil edilen "İntikal Hukuku" (Geçiş Hukuku) Ders notla¬rını içermektedir. Bu ders; seçimlik bir ders olarak (3). yanyıl programına konmuştur. Dersin adı "Geçiş Hukuku", "Çağlararası Hukuk" veya "Yürürlük ve Uygulama Hukuku" olabilirdi. 2003 kış yarıyılında ilk kez bu ders progra¬mında yer alıp da ilk derse başladığımda, bu dersi seçmiş olan toplam (28) öğrenciye bu dersin konusunun ne olduğu hakkındaki düşüncelerini sor¬dum. Yanlış hatırlamıyorsam, öğrencilerin tümünün "İntikal Hukuku"ndan Miras Hukuku′nun bir bölümünü anladıklarına şahit oldum. Şaşırmadım, çünkü oybirliği ile olmasa bile çoğunlukla, bu cevabın verileceğini tahmin ediyordum. Tek yarıyılda okutulan bir seçimlik dersde, öğrencilere - henüz oku¬madıkları Hukuk alanlarında ortaya çıkan "zaman yönünden yürürlük so-runları"nın ayrıntılarına girmenin zorluğu ve dersi belki de "çekilmez" kı¬labileceği takdir edilecektir. Geçen yıl "teksir" ettirdiğim bu notlan bu yıl bastırmayı ve nasip olursa, son ders yılım olan 2005′de biraz daha geniş¬letmeyi düşündüm. 2006′dan itibaren "haleflerim" inşaallah çok daha yük¬sek seviyede bir kitap yayımlarlar. Benden sonra bu konuda yazacaklar için; Berner Kommentar, Schlusstitel zum ZGB de Prof. Dr. P. Mutzner′in şerhi ile; Prof. Dr. Burk-hard Hess′in geniş kapsamlı ve değerli incelemesini: Intertemporales Recht, lus Privatum 26, Mohr Siebeck-Tübingen 1998′i özellikle anmak istiyorum. Bu ders notlarını bastırma kararımın temel saiki; "Hukuk Devleti" açısından konunun önemini sevgili öğrencilere anlatabilme ümididir. III Bu itapçığı; iki öğrencimin anısına ithaf ediyorum: 2000 yılında, ba şanlı bir öğrenim dönemi ve mezuniyetinden sonra, ancak Yaratıcı′nın bil diği bir hikmet dolayısı ile aramızdan ayrılan Fehmiye Eskiçınar ile, 200′ yılında, ikinci sınıf öğrencisi iken aramızdan ayrılan Ayşe Saroğlu′nu bu rada acı duyarak rahmet dileği ile anıyorum. Kitab′ın basımını titizlik ve özenle gerçekleştiren Vedat Kitapçılık′ıı Sahibi Sayın Vedat Carbaş′a, Yardımcıları Esma Halaç ve Celal Korkmaz′; ve Dizgi ve Mizampajını yapan Sayın Sami Abbas′a, bu basımın düzeltmele rinde yardımcım olan değerli asistanım Burcu Kalkan′a teşekkür ederim. Teşvikiye 11 Kasım 2004 Prof.Dr.Hüseyin Hatemi IV İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM: GlRlŞ VE AÇIKLAMALAR - GENEL KAVRAM VE İLKELER § 1. Giriş 1 I- Geçiş Hukuku (Çağlararası Hukuk) Terimi ve Kavram 1 II- Kullanacağımız Terim § 2. Geçiş Hukuku ve Pozitif Hukuk′un Dalları 5 I- Genel Açıklama 5 II- Bağıl (İzafî) Olmayan, Hukuk Devleti′nin Temel Kavram ve tikesini Oluşturan "Adalet"in Anlam ve Önemi 6 III- Kamu Hukuku Alanına Genel Bir Bakış 10 2) Ceza Hukuku Alanında 10 3) idare Hukuku Alanında 13 4) Vergi Hukuku Alanında 16 § 3. Giriş 18 II- Gnel Kurallar 18 III-Sonuç 24 İKİNCİ BÖLÜM: ÖZEL HUKUK ALANINDA İNTİKAL (GEÇİŞ) DÖNEMİ KURALLARI § 4. Anayasa Hukuku Alanında intikal (Geçiş Hukuku) Kurallarının Özel Hukuk Alanına Etkisi 27 § 5. Özel Hukuk Alanında Usûl Kuralları ve intikal Hukuku 29 § 6. Gerçek Kişiler Hukuku Alanında Yürürlük Kuralları 30 I- Ehliyet Açısından 30 II- Gaiplik (Yürürlük ve Uygulama Kanunu m. 6) 32 § 7. Tüzel Kişiler Alanında Geçiş Hukuku Kuralları 33 I- Eski Kanun Döneminde Kurulan ve Tüzel Kişiliği Tanınan Kuruluşların Yeni Kanun Döneminde de Tüzel Kişiliklerini Korumaları ve Ehliyetleri 33 II- Tüzel Kişinin Amacının Yeni Kanun Döneminde "Kanuna Aykırı" Hale Gelmesi 38 § 8. Aile Hukuku Alanında Geçiş Hukuku Kuralları 39 I- Evliliğin Kurulması ve Sona Ermesi 39 II- Evliliğin Genel Hükümleri 40 III- Mal Rejimleri 40 IV- Mehir Taahhütleri 41 V- Nesep (Soybağı) Açısından Geçiş ve Yürürlük Kuralları 42 § 9. Miras Hukuku Alanında Geçiş ve Yürürlük Kuralları 45 I- Mirasçılar ve intikal (=mirasın geçişi) 45 II- "Ölüme Bağlı Tasarruflar" 46 § 10. Aynî Haklar Alanında Geçiş Hukuku Sorunları 47 § 11. Hak Düşürücü Süreler ve Zamanaşımı Süreleri 49 I- Eski Medenî Kanun Dönemindeki Tatbikat Kanunu Kuralları 49 VI