Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
İnşaat Sektöründe Müşavir Mühendislik Sözleşmesi - KEMAL DAYINLARLI
.jpg){kind=small}
İnşaat Sektöründe Müşavir Mühendislik Sözleşmesi - KEMAL DAYINLARLI
Kemal DAYINLARLI
Sayfa Sayısı
:
318
Kitap Ölçüleri
:
21x18 cm
Basım Yılı
:
1998
ISBN NO
:
2506800004968
400,00
TL GİRİŞ
Günümüzde inşaat sektörü baş döndürücü bir biçimde ve hızla gelişmesini sürdürmektedir. Ülkeler bu konuda bir¬birleri ile kıyasıya yarış halindedir. Gelişmiş ülkeler arasında süregelen bu yarışma, artık sadece ülkelerin kendi sınırları içinde değil, başka ülkelerin sınırları içinde de devam etmek¬tedir. Hatta Avrupa Birliği ülkelerinde olduğu gibi, gümrük duvarlarının kaldırılması, insanların serbest dolaşımı ve mal¬ların serbest mübadelesi, inşaat sektöründeki devleşmeyi daha da kamçılamıştır. İnşaat sektöründe kullanılan malze¬me ve teknolojide üstün kalite, seri imalât ve ucuzluk tercih edildiğinden, bu nitelikler millî sınırların dışında da aranır olmuştur. Artık insanoğlu Manş Denizinin altından tünel aça¬rak İngiltere ve Fransa′yı karadan birbirine bağlamış, Hon-kong ve Singapur′da olduğu gibi inşa ettiği gökdelenlerle gökyüzüne tırmanmış, denizlerin altında şehirler kurma ve gezegenlerde yerleşim yerleri arama safhasına ulaşmıştır. öte yandan, inşaat sektörünü en küçük yapılardan hareket ederek yukarıda sözünü ettiğimiz dev yapılara kadar büyük bir yelpaze içinde düşünmek gerektiği kuşku götür¬mez. Ayrıca, küçük veya büyük yapıların iş sahibi ile müte¬ahhit arasında akdedilecek bir eser sözleşmesine konu teşkil edeceği ve iş sahibinin tasarladığı amacına ulaşmak için yaptıracağı eser için bir bedel ödeyeceği, bu bedelin miktarı¬nı öz kaynaklarından veya yerli ya da yabancı finans kuruluş¬larından temin etmek durumunda olduğu, müteahhidin de taahhüt ettiği eseri sözleşmede belirtilen amaca uygun olarak gerçekleştirerek iş sahibine sunmak zorunda olduğu BK.nun 1 355-371. maddelerinde istisna akdi başlığr altında düzenlenmiştir. Yapılacak inşaatın amaca uygun, kaliteli olması, eksik ve kusurlarının bulunmaması iş sahibi için çok önemlidir. Zi¬ra, o, ifanın eserin tasarlanan ve amaçlanan şekilde olması için harcadığı bedele uygun biçimde gerçekleştirilmesini ister. Onun için yaptığı yatırımın verimli olması, yatırımdan beklediği sonuca ulaşmasında en önemli etkendir. Eserin ya¬pımını yüklenen müteahhit de sözleşme ile tespit edilen işin bedelinin gene sözleşmede belirtilmiş olan koşullar altında kendisine ödenmesini bekler. inşaat sektöründe, iş sahibinin ve müteahhidin karşılıklı olarak borçlarını zamanında ve noksansız yerine getire¬bilmeleri için, sözleşmede yapılması istenen işin tarifinin tam olarak kesin bir biçimde ve yoruma ihtiyaç göstermeyecek şekilde yapılması gerekir. Bu düşünceden hareket ederek, tarifte öngörülen ve belirlenen inşaata uygun bir zeminin seçilmesi, fizibilite raporlarının gerçekçi olarak hazırlanması, avan projelerden hareketle tatbikat projelerinin, kesin proje¬lerin yapılması, işe uygun malzemenin seçilmesi ve temini, iş programının yapılması, buna göre işe zamanında başlanma¬sı, işin programa uygun olarak gerçekleştirilmesi, inşaat işleri devam ederken çıkabilecek teknik ve parasal sorunların giderilmesi, sözleşmenin bu yeni şartlara göre uyarlanması, sözleşmedeki işin tamamlanmasından sonra işin geçici ka¬bulünün yapılması, yapı bir tesis ise, bunun işletmeye alın¬ması, işletme el kitabının veya talimatının hazırlanması, söz¬leşmede öngörülen sürenin geçmesini müteakip kesin kabu¬lünün yapılması, daha sonra «kesin projelerin» (as built), «kesin hesap» (calcul definitif) işlerinin gerçekleştirilmesi, 2 işin ifası esnasında iş sahibi ve müteahhit arasında çıkması muhtemel ihtilâfların sözleşme hükümlerine uygun olarak müzakere yolu ile taraflar arasında, bunda başarı sağlana¬maz ise ya devlet mahkemesinde ya da tahkim mahkeme¬sinde çözüme kavuşturulması hususlarının tespiti, bilinen ve izlenmesi zorunlu olan safhalardır. Bu süreçleri fiilen yaşarken yapılması gerekli teknik, ticarî ve hukukî hizmetlerin ve diğer müdahalelerin zamanın¬da ve şartnamelere uygun biçimde yapılmasını temin edecek uzmanlaşmış kadrolardan yoksun olunabilir(1). Bu nedenle, bu hizmetlerin her safhasında iş sahibinin ve müteahhidin bilgisine müracaat edebileceği, danışabileceği, teknik, ticarî ve hukukî konularda uzmanlaşmış bir kadroya ihtiyaç vardır. İşte böyle bir ihtiyacın karşılanmasının zorunlu hale gelmesi «müşavir mühendislik» (engineering services) müessesesinin doğmasına sebep olmuştur(2). Başlangıçta sadece, proje ve planların yapılması işini kapsayan müşavir mühendislik, gittikçe eser sözleşmesinin her safhasında işin ifasına müdahale eden vazgeçilmez ve çok önemli bir faa¬liyet ve meslek dalı haline gelmiştir. Hatta bugün artık anah¬tar teslimi işler dahi müşavir mühendise tevdi edilebilmekte¬dir. Bu ise, iş sahibi veya genel müteahhit ile müşavir mü¬hendis arasında yapılan sözleşmenin kapsamının ve hacmi¬nin, hak ve sorumluluklarının çeşitlenmesi ve büyümesini artmasını gerektirmektedir. Bunun sonucunda muhtelif iş dallarında faaliyet gösteren müşavir mühendislik büroları bir-araya gelerek, aralarında konsorsiyum veya joint - venture yapmak suretiyle büyük işleri taahhüt etmektedirler. (1) BUNNI, N. G.:sh. 115. (2) KARAYALÇIN, Y.: sh. 293. 3 İşte bu eserin konusunu, inşaat sektöründe iş sahibi veya «genel müteahhit» (ensemblier) ile «müşavir mü¬hendis» (ingenieur conseil)′m mühendislik bürolarının, konsorsiyum veya joint-venture halinde oluşan grupların yaptığı sözleşmeler oluşturmaktadır(3). Bu sözleşmelere da¬nışmanlık sözleşmesi denildiğine de rastlamaktayız. Biz bu eserde, kanaatımıza göre işin tanım ve niteliğine daha uygun düştüğü için «müşavir mühendislik sözleşmesi» (contrat d′ingenierie-conseil) deyimini kullanmayı tercih ediyoruz(4). Bu konu 4 bölüm altında incelenmiştir. Birinci bölümde, «müşavir mühendislik sözleşme¬si» (contrat d′ingenierie-conseil)′r tanımı, kuruluşu, nitelikleri, konusu ve çeşitleri anlatılmıştır. İkinci bölümde, müşavir mühendislik sözleşmesinin ta¬rafları, iş sahibinin ve müşavir mühendisin görev ve sorumlulukları incelenmiştir. Üçüncü bölümde, müşavir mühendislik sözleşmesinin devri, askıya alınması ve sona ermesi incelenmiştir. Dördüncü bölümde, taraflar arasında ortaya çıkabile¬cek ihtilâflar ve halli yolları inceleme konusu yapılmıştır. Sonuç kısmında ise; çalışmalarımızın özeti çıkarılmış ve müşavir mühendislik sözleşmesine ilişkin görüş, düşünce ve önerilerimize yer verilmiştir. (3) VVorld Bank Guidelines, sh. 6. (4) Aynı yönde görüş için bkz. AKYOL, Ş.: sh. 79. 4
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ V İÇİNDEKİLER IX KISALTMALAR XXV KAYNAKÇA XXXI GİRİŞ BİRİNCİ BÖLÜM MÜŞAVİR MÜHENDİSLİK SÖZLEŞMESİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER § 1. MÜŞAVİR MÜHENDİSLİK SÖZLEŞMESİNİN TANIMI KURULUŞU VE NİTELİKLERİ 5 I. Müşavir Mühendislik Sözleşmesinin Tanımı ve Kuruluşu 5 1) Tanımı 5 2) Kuruluşu 8 II. Sözleşmenin Şekli ve Yazılması 10 1) Sözleşmenin şekli 10 2) Sözleşmenin yazılması 12 IX a) Sözleşmenin yazılmasında teknik personel ve hukukçular arasındaki işbirliği 13 b) Sözleşmede teknik terimlerin yazılması 13 c) Sözleşmenin yazımında muhtelif şekiller 14 d) Sözleşmenin dili 16 III. Müşavir Mühendislik Sözleşmesinin Nitelikleri 16 1) Genel nitelikleri 16 2) Müşavir mühendislik sözleşmesinin milletlerarası olarak nitelendirilmesi 21 a) Genel olarak 21 b) Kısmî milletlerarası nitelik 23 c) Taraflar arasındaki akdi ilişkiye milletlerarası nitelik vermenin güçlükleri 25 d) Müşterek müteahhitlik 28 e) Milletlerarası organizasyon 29 f) Müteahhidin şahsına bağlı güçlükler 31 MÜHENDİSLİK SÖZLEŞMELERİNİN ÇEŞİTLERİ ...34 I. Birbirinden Ayrı Sözleşmeler 34 II. Kombine Sözleşmeler 35 III. Anahtar Teslimi Sözleşmeler 36 X 1) Sözleşmelerin karmaşıklığı teorisi 37 2) Sözleşmenin karma oluşu 39 IV. isimsiz Sözleşmeler 40 § 3. MÜŞAVİR MÜHENDİSLİK SÖZLEŞMESİNİN KONUSU 40 İKİNCİ BÖLÜM MÜŞAVİR MÜHENDİSLİK SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI § 4. MÜŞAVİR MÜHENDİSLİK SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI 47 I. İş Sahibi 48 II. Müşavir Mühendis 49 1) Mühendislik kavramı 49 2) Müşavir mühendisliğin tanımı 52 3) Müşavir mühendisliğin çeşitleri 54 a) Şirket müşavir mühendisliği 55 b) Ticaret müşavir mühendisliği 55 c) Bağımsız müşavir mühendislik 56 aa) Ticaret şirketi olarak kurulan proje büroları 57 bb) Sınaî veya finansal bir grup içinde yer alan proje büroları 57 XI cc) Belli bir sınaî alanda uzmanlaşmış proje büroları 58 4) İş sahiplerinin müşavir mühendislik bürosu ile işbirliği yapma gereği 58 § 5. ETÜD BÜROSU 59 I. Genel Olarak Projelendirmeye İlişkin Çalışmalar 59 1) Projenin sosyo - ekonomik görünümü 59 2) Projenin finansmanı 60 3) ön etüdleri yaptırma sözleşmesi 61 4) Esas projenin terkedilmesi durumu karşısında sözleşmenin feshi 64 5) Ayrıntılı tasarım ve ihale dosyasının hazırlanması 65 6) inşaatın tahmini bedelinin tespiti 68 7) Eserin teknik niteliklerini temsil eden dokümanlar 69 II. Etüd Bürosunun Fikrî Haklarının Korunması 71 1) Fikrî mülkiyet ve ihtira beratı 71 2) Yeniden kullanma riskleri 71 3) İş sahibinin taahhüdünü elde etme 72 4) Know-how′ın yasal korumadan mahrum olması 72 5) Mevcut olan hukukî koruma 72 6) Akdî koruma 73 7) İlk müzakerelerde gizlilik sorunu 75 XII 8) Teknikyardım 75 9) Koruma maddelerine ilişkin kapsam 76 III. Müşavir Mühendislerin ve Etüd Bürolarının Meslek Ahlâkı 76 1) İyi niyet ve tarafsızlık 77 2) Reklâm 78 3) Ücret hususunda rekabet 79 IV. Etüd Büroları Derneği 79 1) Birden fazla etüd bürosunun müdahalesi 79 2) Aynı türde görevlerin ifası 79 3) Müşterek vecibeler 80 4) Görevin tamamının gerçekleşmesi için gruplaşma 80 5) Muhtemel dayanışma 81 6) Aynı türden işin ifasında görevlerin düşey dağılımı 81 7) Değişik tipte hizmetler halinde durum 82 8) Karma sınaî tesislerin gerçekleştirilmesi.... 82 9) Etüd bürolarının müdahalesinin farklılığı....84 V. Karma Sözleşmelerde Etüd Bürosunun Rolü 84 1) Etüd bürosunun normal işlerini aşan hizmetleri 84 a) Satın alma ve sipariş hizmetleri 84 b) Malzeme temini ve montajı 85 XIII c) Know-how, lisans ve teknik yardım transferi 85 d) Proses temini 85 e) Alt müteahhit 85 f) İş sahibinin personelinin eğitimi 86 g) Özel teknik yardım 86 h) Finansman temini 86 2) Anahtar teslimi iş taahhüdü 86 3) Montajı taahhüt etme 87 4) Taahhüt edilen işin sınırı 87 5) Yapılacak işlerin sınırlanması ve belirlenmesi 87 6) Garanti edilen hususlara dikkat etmek 88 7) Gecikmenin sonuçlarını veya ifa kusurlarını belirleme 89 8) Cezaları ayırma ve tavan miktarını tayin etme 89 9) Ana müteahhitlik sözleşmesi hükümleri ile alt müteahhitlik sözleşmesi hükümleri arasında koordinasyon oluşturulması 89 VI. Konsorsiyumun Üyesi Olan Etüd Bürosunun Rolü 90 1) Konsorsiyum oluşturarak eser gerçekleştirme 90 2) Konsorsiyum içerisinde etüd bürosunun rolünün özel görünümü 91 3) Kanundan veya sözleşmeden doğan dayanışma 92 XIV 4) Etüd bürosunun dayanışmadan doğan riskleri 92 5) Sorumlulukların konsorsiyum üyeleri arasında dağılımı 93 6) Ortak seçiminin önemi 93 VII. Hukukî Şeklin Seçimi 94 VIII. Belçika Hukukunda Ani Kuruluş 95 1) Belçika ticaret şirketlerine genel bakış 96 2) Şirketlerin birleşmesinde iki istisna 96 3) Ani birleşmenin nitelikleri 97 IX. Eksik, Fiili veya Gerçek Olmayan Birleşme 98 1) Fiili birleşme ve gerçek olmayan birleşme 98 2) Eksik ani birleşmeler 100 3) C.N.B.C. tipi sözleşme 100 4) Şirketin sözkonusu olup olmadığı 100 5) Hukukî güvensizlik riskleri 101 6) Belçika içtihadı 102 7) Üçüncü şahıslarla ilişkiler 102 8) Gerçek olmayan ani birleşmeleri önleme gereği 102 X. Fransa′da Müşterek Şirketler Grubu ..103 XI. Milletlerarası Grup Sözleşmeleri, Model Çalışmaları ve Model Hazırlama Denemeleri ...105 1) Milletlerarası planda Fransız şirketler grubunun değişmesi 105 XV 2) F.I.E.C. Avrupa gruplaşması 105 3) Üçüncü şahısların konsorsiyumla irtibata geçme zorunluluğu 108 4) Bankacıların, sigortacılar ve diğer üçüncü şahısları zorlaması 108 5) Hukukî güvenliği düzeltme zorunluluğu.... 109 XII. Konsorsiyum İçinde Etüd Bürolarının Risklerinin Sınırlanması 109 XIII. Sınaî Tesislerin Gerçekleşmesinde Etüd Bürolarının Müdahalesinin Diğer Şekilleri 110 1) Genel müteahhidin alt müteahhidi olarak etüd bürosu (birleştirici veya genel müteahhit) 110 2) Konsorsiyum alt müteahhidi olan etüd bürosu 112 3) Anahtar teslimi bir sözleşmenin kontrol teşkilâtı olarak etüd bürosu 114 4) işin yönetimiyle yükümlü etüd bürosu 115 5) Tesislerin yönetimi ile yükümlü etüd bürosu 117 § 6. MÜŞAVİR MÜHENDİSLİK SÖZLEŞMESİNDE TARAFLARIN GÖREV VE SORUMLULUKLARI 118 I. iş Sahibinin Görev ve Sorumlulukları 118 1) iş sahibinin sözleşme öncesi hazırlıkları ve müşavir mühendisin seçimi 118 2) Müşavir mühendise bilgi verme ve verilen bilgileri kontrol etme 120 XVI 3) Müşavir mühendisin hizmetlerini kolaylaştırma 125 4) iş sahibinin görevleri ile ilgili olarak Birleşmiş Milletler Rehberinde öngörülen hususlar 126 II. Müşavir Mühendisin Görev ve Sorumlulukları.. 128 1) Müşavir mühendisin görevleri 135 a) ön yatırım etüdleri 135 b) Projelendirme, belgelerin hazırlanması ve nezaret 136 c) İleri safhada projelendirme ve gelişmiş hizmetler 136 d) Projenin idaresi 137 e) Projenin fizibilitesinin belirlenmesi... 138 f) Hazırlık çalışmaları 139 g) ifa etüdleri 140 aa) Avan proje görevi 140 bb) Proje ve kesin keşif görevi 140 cc) Ayrıntılı etüd görevi 141 dd) Edime müdahale görevi 142 h) Yapma ve vasıta, âlet, edevat temin etme 145 ı) Müşavir mühendisin görevleri ile ilgili olarak Birleşmiş Milletler Rehberinde öngörülen hususlar 146 i) İlâve hizmetler 150 j) istisnaî hizmetler 151 XVII Müşavir mühendisin iş sahibine ve müteahhide karşı sorumlulukları 151 a) Müşavir mühendisin iş sahibine karşı sorumlulukları 151 aa) İyi bir teknik tasarımın sorumlulukları ve ayıba karşı tekeffül 159 a- Genel olarak ayıplı eser.. 159 b- Ayıba karşı garantiden doğan haklar 162 bb) Zamana bağlı olarak sorumluluğun sınırlanması 165 cc) Akdî olarak bedelin sınırlanması 165 dd) Sorumluluğa ilişkin anlaşmaların esas ilkeleri 166 ee) Alınan ücrete göre tavan sorumluluk 167 ff) Yapılan işin bedeline göre bir yüzde üzerinden tavan sorumluluk 167 gg) Belli bir miktar üzerinden tavan sorumluluk 167 hh) Müşavir mühendisin malî sorumluluğunun sınırı 168 ıı) Karşılığın hakkaniyete uygun olması 169 ii) 10 yıllık sorumluluk 169 XVIII jj) Haksız fiil sorumlulukları 172 kk) İnsana ve mala zarar verme.... 172 II) Gizli ayıplar dolayısıyla sorumluluk 173 Müşavir mühendisin müteahhide karşı sorumlulukları 173 aa) Meslekî kusur 178 a- Kusurun derecesi ve önemi 179 b- Kusurların karşılıklı kontrolü 182 c- Kusurların yarışması 183 d- Birleşmiş Milletler Rehberine göre müşavir mühendisin akdî sorumluluklarının ifasında kusurun sonuçları 183 bb) Cezalar 185 a- Türk hukukunda cezaî şart 185 b- Yabancı hukukta cezaî şart 189 cc) Tazminat ve rücu davaları 191 a- Tazminat dâvası ve zamanaşımı süresi XIX (BK. m. 363/2) 191 b- Rücu dâvası ve zamanaşımı süresi 194 § 7. MALÃ, İDARà DURUMLAR VE VERGİ MÜKELLEFİYETİ 196 I. Vergi ve resimler 196 II. Senetle ödeme ve İsabel şartı 199 III. Teminatlar ve banka garantileri 200 1) Geçici teminat mektubu 201 2) Endekse bağlı garantiler 201 3) Avans teminat mektubu 202 4) Kesin teminat mektubu 202 IV. Şube açma vecibesi 204 § 8. MÜCBİR SEBEPLER VE SONUÇLARI 205 I. Mücbir Sebep Kavramının Tanımı, Gelişimi ve Türleri 205 II. Mücbir Sebep Maddesinin Sözleşmeye Konulması 209 III. Mücbir Sebebin Doğurabileceği Sonuçlar 210 IV. Birleşmiş Milletler Rehberine Göre Mücbir Sebep Dolayısıyla Sorumluluktan Kurtulma ve Sonuçları 211 § 9. MÜŞAVİR MÜHENDİSLİK ÜCRETİNİN BELİRLENMESİ 213 XX I. Genel Olarak Müşavir Mühendislik Ücreti 213 II. Müşavir Mühendislik Ücretinin Belirlenmesi Yöntemleri 218 1) Tahsis edilen zamana göre ücret 218 a) Saat ücreti 218 b) Aylık istihkaklara göre ödenen ücret 219 2) Maliyet Kâr 220 3) Yapılan işlerin maliyetine bir yüzde eklemek suretiyle tespit edilen ücret 221 4) Ücretin götürü olarak tespiti 222 5) İş birimine göre ücret tespiti 226 6) SIA 103 normunun sistemi 227 III. ilave Ödemeler 230 1) Ek hizmetler için 230 2) Yapılan ek masraflar için 230 3) Know-How temini dolayısıyla ilâve ödeme 232 IV. Fransız Mevzuatında Müşterek Müteahhitlik Ücreti 233 V. Sözleşmedeki Ücret ve Diğer Hususların Değişen Şartlara Göre Gözden Geçirilmesi 234 1) Ücretlerin Belli Bir Endekse Tabi Tutulması 235 2) Hardship maddesi 237 XXI 3) Vecibeler dengesinin gözden geçirilmesi 238 § 10. SİGORTALAR 241 I. Akdî veya Haksız Fiil Sorumluluklarının Sigortası 241 II. İş Sahibi Tarafından Şantiyedeki Her Riske Karşı Yapılan Sigorta 242 III. Malzeme Temin Edenler ve Müteahhitler Tarafından Yapılan Toptan Sigorta 243 IV. Daimi Poliçe ve Tamamlayıcı Sigortalar 243 V. Siyasî ve Ticarî Risklere Karşı Yapılan Sigorta 243 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM MÜŞAVİR MÜHENDİSLİK SÖZLEŞMESİNİN DEVRİ, ASKIYA ALINMASI VE FESHİ §11. SÖZLEŞMENİN DEVRİ VE ALT MÜTEAHHİTLİK..245 § 12. SÖZLEŞMENİN ASKIYA ALINMASI VE SONA ERMESİ 250 I. Etüdlerin ve İşlerin Kesilmesi veya Askıya Alınması 250 II. Müşavir Mühendislik Sözleşmesinin Sona Ermesi 252 XXII 1) Sözleşmenin ifa edilmiş olması ile sona ermesi 253 2) Keşif bedelinin aşırı derecede artması 254 3) Sözleşmenin feshi 254 a) Sözleşmenin iş sahibi tarafından gerekçe göstermeden genel kurallara göre feshi 254 b) Sözleşmenin iş sahibi tarafından bazı gerekçelerle feshi 257 c) Sözleşmenin müşavir mühendis tarafından feshi 262 d) İfa imkânsızlığı nedeniyle fesih 264 aa) Umulmayan hal nedeniyle ifanın imkânsız olması 264 bb) İş sahibinin sebep olduğu ifa imkânsızlığı 265 cc) İfa imkânsızlığının müşavir mühendise atfedilen bir sebepten meydana gelmesi ....266 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM MÜŞAVİR MÜHENDİSLİK SÖZLEŞMESİNDE TARAFLAR ARASINDA ORTAYA ÇIKABİLECEK İHTİLAFLAR VE HALLİ § 13. GENEL OLARAK ORTAYA ÇIKABİLECEK İHTİLAFLAR VE HALLİ 267 XXIII I. İhtilâflar 267 II. İhtilâfların Halli Yolları 267 1) ihtilâfların uzlaşma ile çözüme kavuşturulması 267 2) FIDIC Şartlarının 67. maddesi çerçevesinde mühendise müracaat 269 3) İhtilâfların tahkim yolu ile çözüme kavuşturulması 279 a) Genel olarak tahkim 279 aa) İç tahkim 280 bb) Dış tahkim 282 b) Müşavir mühendislik sözleşmelerinde tahkim 283 c) Milletlerarası organizasyonların tahkime ilişkin anlaşmaları ve tüzükleri 289 4) Uygulanacak hukuk 292 § 14. SONUÇ 295 XXIV
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı