Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Ãœyelik
Ãœye GiriÅŸi
İfade Özgürlüğü Hakkı Örneği Çerçevesinde Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Kötüye Kullanma Yasağı
İfade Özgürlüğü Hakkı Örneği Çerçevesinde Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Kötüye Kullanma Yasağı
O. Serkan GÃœLFÄ°DAN
Sayfa Sayısı
:
139
Kitap Ölçüleri
:
13x19 cm
Basım Yılı
:
2013
ISBN NO
:
9786054687718
600,00
TL
Osman Serkan Gülfidan
1981 yılında Ä°stanbul\\\\\\\′da doÄŸan Osman Serkan Gülfidan, 2000 senesinde Galatasaray Lisesi\\\\\\\′nden ve 2006 yılında da Galatasaray Ãœniversitesi Hukuk Fakültesi\\\\\\\′nden mezun ol¬muÅŸtur. Yüksek Lisans tahsilini 2010 yılında Galatasaray Ãœniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Ana-bilim Dalı\\\\\\\′nda, \\\\\\\"CumhurbaÅŸkanının Cezai SorumluluÄŸu\\\\\\\" baÅŸlıklı tezi ile tamamlamış bulunan Osman Serkan Gülfi¬dan, halen, 2009 senesinde atanmış olduÄŸu DoÄŸuÅŸ Ãœniver¬sitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı\\\\\\\′nda araÅŸtırma görevliliÄŸi vazifesini sürdürmektedir.
ÖNSÖZ
Okuyucunun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi sistemati¬ğine ve bu Sözleşme dahilinde içtihatla şekillenen ifade özgür¬lüğü hakkına ilişkin genel malumata sahip olduğu ön kabulüyle kaleme alınmış olan bu çalışma, hak ve özgürlüklere dair bir sınırlama rejimine ve geniş bir içtihat birikimine sahip olan bir sistemde hak ve özgürlüklerin kötüye kullanılması yasağının nasıl konumlandırılabileceğine yönelik sürgit bir merakın neti¬cesidir. Bu nedenle konu, -mesela- hak ve özgürlüklerin kötüye kullanılmalarının mümkün olup olmadığı yönündeki temel nazari tartışmalara değinilmeksizin, doğrudan doğruya Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi organlarının içtihatları vasıtasıyla ele alınmaktadır.
Belirtmek gerekir ki, incelenmeye gayret edilen içtihadi yaklaşımın değişkenliğinin ve insicamsızlığının (tereddütlere ve gelgitlere dayaklığının) yol açması muhtemel sistemsizlik tehli¬kesinin bir ölçüde de olsa giderilmesi gayesi, tetkikin belli bir hak çerçevesinde yürütülmesini gerekli kılmıştır. İşbu sebeple, çalış¬mada kronolojik bir takibe tabi tutulmaya çalışılan, esas olarak ifade özgürlüğü hakkı-kötüye kullanma yasağı ilişkisi etrafında biçimlenen içtihattır. Ne var ki, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi organlarının kötüye kullanma yasağı pratiğinde ifade özgürlüğü hakkı ağırlıklı bir yer işgal etmekte olduğundan, çalışmanın genel olarak Sözleşme sisteminde kötüye kullanma yasağı tatbikatına değgin fikir verebilecek mahiyette olduğu da söylenmelidir.
Bu noktada ifade etmek iktiza eder ki, Avrupa Ä°nsan Haklan SözleÅŸmesi sistematiÄŸinde hak ve özgürlüklerin kötüye kullanıl¬ması yasağı münhasır tatbiki bir deÄŸer taşımaktadır. BaÅŸka bir ifadeyle, SözleÅŸme sistematiÄŸi içerisinde kötüye kullanma yasağı tek başına kullanılmakla hak ve özgürlükler bakımından sonuç doÄŸuran (yoksun bırakma) ve ilgili sonucun vuku bulması ancak kendisinin kullanılmasına baÄŸlanmış hukuki bir araçtır. Kötüye kullanma yasağının hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması reji¬minden ayrı bir mekanizmaya sebebiyet vermeksizin genel bir yasaklama hükmü olarak tanzim edildiÄŸi Türkiye Cumhuriyeti Devleti\\\\\\\′nin anayasal nizamı ise bu hususta bir diÄŸer örneÄŸi oluş¬turur. Öte yandan, bahsi geçen modeller hak ve özgürlüklere dair bir sınırlama rejimine ve içtihat birikimine sahip olma noktasın¬da özdeÅŸtir ve bu özdeÅŸlik, modellerden birinin incelenmesiyle varılacak (ve özellikle hükmün mevcudiyetinin sorgulanmasına yönelik) bazı sonuçların diÄŸer model açısından da geçerlilik arzetmesine neden olabilir. Dahası, Türkiye Cumhuriyeti Devleti\\\\\\\′nin anayasal düzeninde bireysel baÅŸvuru hakkının tanın¬mış olmasının sonrasında, bu usulün kabul edilirlik aÅŸamasında, Anayasa Mahkemesi\\\\\\\′nin kötüye kullanma yasağını özgü pratik kıymet taşıyan hukuki bir enstrüman olarak deÄŸerlendirmesi de ihtimal dahilindedir.
Hülasa, umudumuz odur ki, Avrupa Ä°nsan Haklan Sözleş¬mesi sistematiÄŸinde kötüye kullanma yasağının konumlandırıl¬ması ve kullanımı ile ortaya çıkan sonuçların tespitine hasrolun¬muÅŸ bulunan bu çalışma, literatüre naçiz bir katkı saÄŸlama asli hedefine ulaÅŸmaktan baÅŸka, yasağın münhasır tatbiki bir deÄŸeri haiz olduÄŸu ahvalde yol açmakta olduÄŸu neticelerin ortaya konulmalarının üzerinden, Türkiye Cumhuriyeti Devleti\\\\\\\′nin anayasal nizamı özelinde dikkate alınmaya deÄŸer belirlemelerde de bulunabilir.
Son olarak, çalışmadaki olası bütün eksikliklerin ve yanlış¬lıkların elbette yalnızca yazar ile ilgili olabileceklerini vurgula¬dıktan sonra, birtakım teÅŸekkür borçlarının ifa edilmeleri lazım gelir. Burada evvela, akademik açıdan sadece var olmakla dahi örnek teÅŸkil etmeleri ve benim bu örnekleri yakından gözlem¬lememe fırsat tanımaları dolayısıyla -haddim olmayarak- iki ismi hassaten zikretmem elzemdir: sonradan bu çalışmaya temel oluÅŸturacak olan vazifenin bünyesinde hazırlanmış olduÄŸu dok¬tora dersinin yürütücüsü sayın hocam Prof. Dr. Mehmet Semih Gemalmaz ve kıymetli hocam, Anabilim Dalı baÅŸkanım Prof. Dr. M. Zafer Ãœskül. Ãœstelik, kendisiyle görece geç tanışmış olmak¬tan dolayı derin bir üzüntü duyduÄŸum aziz hocam Prof. Dr. M. Zafer Ãœskül\\\\\\\′e, daha kiÅŸisel olanlar bir yana, içinde bulunduÄŸum ve bu metni sonuçlayan çalışma ortamının yaratılmasındaki baÅŸat rolünden ötürü baÅŸka bir teÅŸekkür borcum daha vardır. Belirtelim ki, iÅŸbu teÅŸekkür faslında, bütün yoÄŸunluÄŸuna raÄŸmen çalışmayı okuyarak kıymetli fikirlerini benimle paylaÅŸmış olan deÄŸerli hocam Yard. Doç. Dr. Selman Karakul için de ayrıcalıklı bir yer tahsis edilmesi gerekir.
Galatasaray, Ekim 2012
İÇİNDEKİLER
I. AİHS Organlarının İlk Kararları Işığında 17. Maddenin Kapsamı, Fonksiyonu ve 10. Madde ile İlişkisi
A. 17. Maddenin Kapsamı
1. İlk Karar/\"Alman Komünist Partisi v.Almanya\" Vakası Kararı
2. Etki Alanının Daralması ve Kapsamın Tayini/\"Lawless v. İrlanda\" Vakası Kararı
B. 17. Maddenin Fonksiyonu ve Fonksiyonda DeÄŸiÅŸim
1. 17. Maddeye Atfedilen İlk Fonksiyon Olarak Yoksun Bırakma ve Giyotin Etkisi
2. Fonksiyonda Değişim ve Yeni Bir Kategorik Kabul/\"Kühnen v. Almanya\" Vakası Kararı
a. Fonksiyonun Giyotin Etkisinden Yorum Aracına Tahvili
b. Yeni Bir Kategorik Kabul
II. AİHM Kararları Işı ğında 17.Maddenin 10. Madde ile İlişkisi
A. 17. Maddenin Mahkemece Konumlandırılması
1. 17. Maddeye İlk Gönderme ve Mahkeme Nezdinde İlk Konumlama Tereddütü/\"Jersild v. Danimarka\" Vakası Kararı
2. \"Tarihi Gerçek\" Kabulünün Mahkemece Devralınması ve 17. Maddenin Konumlanması/\"Lehideux ve Isorni v. Fransa\" Vakası Kararı
a. AÄ°HM\′nin Genel Olarak 17. Maddeye Ä°liÅŸkin Tespitleri
b. \"Açıkça Sabit Tarihi Gerçek\" Çerçevesinde 17. Maddenin Konumlanması
(1) Holokost Gibi Açıkça Sabit Tarihi Bir Olayın İnkarı/Revizyonu Koşulu
(2) SözleÅŸme\′nin Temelini OluÅŸturan DeÄŸerlere Karşı Gelme KoÅŸulu
B. Giyotin Etkisinin Geri Dönüşü ve Yönelim Alanının Katileşmesi/\"Garaudy v. Fransa\" Vakası Kararı
1. AÄ°HM\′nin Ä°nsanlığa Karşı Suçların Ä°nkarı Dolayısıyla Mahkumiyeti Sonuçlayan Ä°fadeler Hakkındaki Kararı/Giyotin Etkisinin Dönüşü
2. AÄ°HM\′nin Irka Dayalı Ayrımcılık Yapma Ve Irka Dayalı Nefreti Tahrik Etme Suçlarından Kurulan Mahkumiyetler Hakkındaki Kararı/Giyotin Etkisinin Yönelim Alanının KatileÅŸmesi
III. 17. Maddenin Giyotin Etkisiyle Kullanımında Çifte Standart
A. Genel Olarak Nefret Söylemi Bağlamında Çifte Standart
1. 17. Maddenin Giyotin Etkisine Muhatap Olan Nefret Söylemleri
a. Holokost’un İnkarı/Revizyonu ve Anti- Semitizm
(1) \"Witzsch v. Almanya\" Vakası Kararı
(2) \"Pavel İvanov v. Rusya\" Vakası Kararı
b. Bir İstisna Olarak \"Norwood v. Birleşik Krallık\" Vakası Kararı
2. 10. Madde Kapsamında Değerlendirilen Nefret Söylemleri
a. \"Seurot v. Fransa\" Vakası Kararı
b. \"Soulas ve Diğerleri v. Fransa\" Vakası Kararı
c. Homofobik Bir Nefret Söylemi Örneği/\"Vejdeland ve Diğerleri v. İsveç\" Vakası Kararı
B. Açıkça Sabit Tarihi Gerçek Bağlamında Çifte Standart
1. \"Orban ve Diğerleri v. Fransa\" Vakası Kararı\"
2. \"Fatullayev v. Azerbaycan\" Vakası Kararı\"
IV. 17. Madde ye Dair Son Kararlar: Bazı Sağlamalar
A. \"Gollnisch v. Fransa\" Vakası Kararı
B. \"Hizb Ut-Tahrir ve Diğerleri v. Almanya\" Vakası Kararı
SONUÇ
KAYNAKÇA
1981 yılında Ä°stanbul\\\\\\\′da doÄŸan Osman Serkan Gülfidan, 2000 senesinde Galatasaray Lisesi\\\\\\\′nden ve 2006 yılında da Galatasaray Ãœniversitesi Hukuk Fakültesi\\\\\\\′nden mezun ol¬muÅŸtur. Yüksek Lisans tahsilini 2010 yılında Galatasaray Ãœniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Ana-bilim Dalı\\\\\\\′nda, \\\\\\\"CumhurbaÅŸkanının Cezai SorumluluÄŸu\\\\\\\" baÅŸlıklı tezi ile tamamlamış bulunan Osman Serkan Gülfi¬dan, halen, 2009 senesinde atanmış olduÄŸu DoÄŸuÅŸ Ãœniver¬sitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalı\\\\\\\′nda araÅŸtırma görevliliÄŸi vazifesini sürdürmektedir.
ÖNSÖZ
Okuyucunun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi sistemati¬ğine ve bu Sözleşme dahilinde içtihatla şekillenen ifade özgür¬lüğü hakkına ilişkin genel malumata sahip olduğu ön kabulüyle kaleme alınmış olan bu çalışma, hak ve özgürlüklere dair bir sınırlama rejimine ve geniş bir içtihat birikimine sahip olan bir sistemde hak ve özgürlüklerin kötüye kullanılması yasağının nasıl konumlandırılabileceğine yönelik sürgit bir merakın neti¬cesidir. Bu nedenle konu, -mesela- hak ve özgürlüklerin kötüye kullanılmalarının mümkün olup olmadığı yönündeki temel nazari tartışmalara değinilmeksizin, doğrudan doğruya Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi organlarının içtihatları vasıtasıyla ele alınmaktadır.
Belirtmek gerekir ki, incelenmeye gayret edilen içtihadi yaklaşımın değişkenliğinin ve insicamsızlığının (tereddütlere ve gelgitlere dayaklığının) yol açması muhtemel sistemsizlik tehli¬kesinin bir ölçüde de olsa giderilmesi gayesi, tetkikin belli bir hak çerçevesinde yürütülmesini gerekli kılmıştır. İşbu sebeple, çalış¬mada kronolojik bir takibe tabi tutulmaya çalışılan, esas olarak ifade özgürlüğü hakkı-kötüye kullanma yasağı ilişkisi etrafında biçimlenen içtihattır. Ne var ki, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi organlarının kötüye kullanma yasağı pratiğinde ifade özgürlüğü hakkı ağırlıklı bir yer işgal etmekte olduğundan, çalışmanın genel olarak Sözleşme sisteminde kötüye kullanma yasağı tatbikatına değgin fikir verebilecek mahiyette olduğu da söylenmelidir.
Bu noktada ifade etmek iktiza eder ki, Avrupa Ä°nsan Haklan SözleÅŸmesi sistematiÄŸinde hak ve özgürlüklerin kötüye kullanıl¬ması yasağı münhasır tatbiki bir deÄŸer taşımaktadır. BaÅŸka bir ifadeyle, SözleÅŸme sistematiÄŸi içerisinde kötüye kullanma yasağı tek başına kullanılmakla hak ve özgürlükler bakımından sonuç doÄŸuran (yoksun bırakma) ve ilgili sonucun vuku bulması ancak kendisinin kullanılmasına baÄŸlanmış hukuki bir araçtır. Kötüye kullanma yasağının hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması reji¬minden ayrı bir mekanizmaya sebebiyet vermeksizin genel bir yasaklama hükmü olarak tanzim edildiÄŸi Türkiye Cumhuriyeti Devleti\\\\\\\′nin anayasal nizamı ise bu hususta bir diÄŸer örneÄŸi oluş¬turur. Öte yandan, bahsi geçen modeller hak ve özgürlüklere dair bir sınırlama rejimine ve içtihat birikimine sahip olma noktasın¬da özdeÅŸtir ve bu özdeÅŸlik, modellerden birinin incelenmesiyle varılacak (ve özellikle hükmün mevcudiyetinin sorgulanmasına yönelik) bazı sonuçların diÄŸer model açısından da geçerlilik arzetmesine neden olabilir. Dahası, Türkiye Cumhuriyeti Devleti\\\\\\\′nin anayasal düzeninde bireysel baÅŸvuru hakkının tanın¬mış olmasının sonrasında, bu usulün kabul edilirlik aÅŸamasında, Anayasa Mahkemesi\\\\\\\′nin kötüye kullanma yasağını özgü pratik kıymet taşıyan hukuki bir enstrüman olarak deÄŸerlendirmesi de ihtimal dahilindedir.
Hülasa, umudumuz odur ki, Avrupa Ä°nsan Haklan Sözleş¬mesi sistematiÄŸinde kötüye kullanma yasağının konumlandırıl¬ması ve kullanımı ile ortaya çıkan sonuçların tespitine hasrolun¬muÅŸ bulunan bu çalışma, literatüre naçiz bir katkı saÄŸlama asli hedefine ulaÅŸmaktan baÅŸka, yasağın münhasır tatbiki bir deÄŸeri haiz olduÄŸu ahvalde yol açmakta olduÄŸu neticelerin ortaya konulmalarının üzerinden, Türkiye Cumhuriyeti Devleti\\\\\\\′nin anayasal nizamı özelinde dikkate alınmaya deÄŸer belirlemelerde de bulunabilir.
Son olarak, çalışmadaki olası bütün eksikliklerin ve yanlış¬lıkların elbette yalnızca yazar ile ilgili olabileceklerini vurgula¬dıktan sonra, birtakım teÅŸekkür borçlarının ifa edilmeleri lazım gelir. Burada evvela, akademik açıdan sadece var olmakla dahi örnek teÅŸkil etmeleri ve benim bu örnekleri yakından gözlem¬lememe fırsat tanımaları dolayısıyla -haddim olmayarak- iki ismi hassaten zikretmem elzemdir: sonradan bu çalışmaya temel oluÅŸturacak olan vazifenin bünyesinde hazırlanmış olduÄŸu dok¬tora dersinin yürütücüsü sayın hocam Prof. Dr. Mehmet Semih Gemalmaz ve kıymetli hocam, Anabilim Dalı baÅŸkanım Prof. Dr. M. Zafer Ãœskül. Ãœstelik, kendisiyle görece geç tanışmış olmak¬tan dolayı derin bir üzüntü duyduÄŸum aziz hocam Prof. Dr. M. Zafer Ãœskül\\\\\\\′e, daha kiÅŸisel olanlar bir yana, içinde bulunduÄŸum ve bu metni sonuçlayan çalışma ortamının yaratılmasındaki baÅŸat rolünden ötürü baÅŸka bir teÅŸekkür borcum daha vardır. Belirtelim ki, iÅŸbu teÅŸekkür faslında, bütün yoÄŸunluÄŸuna raÄŸmen çalışmayı okuyarak kıymetli fikirlerini benimle paylaÅŸmış olan deÄŸerli hocam Yard. Doç. Dr. Selman Karakul için de ayrıcalıklı bir yer tahsis edilmesi gerekir.
Galatasaray, Ekim 2012
İÇİNDEKİLER
I. AİHS Organlarının İlk Kararları Işığında 17. Maddenin Kapsamı, Fonksiyonu ve 10. Madde ile İlişkisi
A. 17. Maddenin Kapsamı
1. İlk Karar/\"Alman Komünist Partisi v.Almanya\" Vakası Kararı
2. Etki Alanının Daralması ve Kapsamın Tayini/\"Lawless v. İrlanda\" Vakası Kararı
B. 17. Maddenin Fonksiyonu ve Fonksiyonda DeÄŸiÅŸim
1. 17. Maddeye Atfedilen İlk Fonksiyon Olarak Yoksun Bırakma ve Giyotin Etkisi
2. Fonksiyonda Değişim ve Yeni Bir Kategorik Kabul/\"Kühnen v. Almanya\" Vakası Kararı
a. Fonksiyonun Giyotin Etkisinden Yorum Aracına Tahvili
b. Yeni Bir Kategorik Kabul
II. AİHM Kararları Işı ğında 17.Maddenin 10. Madde ile İlişkisi
A. 17. Maddenin Mahkemece Konumlandırılması
1. 17. Maddeye İlk Gönderme ve Mahkeme Nezdinde İlk Konumlama Tereddütü/\"Jersild v. Danimarka\" Vakası Kararı
2. \"Tarihi Gerçek\" Kabulünün Mahkemece Devralınması ve 17. Maddenin Konumlanması/\"Lehideux ve Isorni v. Fransa\" Vakası Kararı
a. AÄ°HM\′nin Genel Olarak 17. Maddeye Ä°liÅŸkin Tespitleri
b. \"Açıkça Sabit Tarihi Gerçek\" Çerçevesinde 17. Maddenin Konumlanması
(1) Holokost Gibi Açıkça Sabit Tarihi Bir Olayın İnkarı/Revizyonu Koşulu
(2) SözleÅŸme\′nin Temelini OluÅŸturan DeÄŸerlere Karşı Gelme KoÅŸulu
B. Giyotin Etkisinin Geri Dönüşü ve Yönelim Alanının Katileşmesi/\"Garaudy v. Fransa\" Vakası Kararı
1. AÄ°HM\′nin Ä°nsanlığa Karşı Suçların Ä°nkarı Dolayısıyla Mahkumiyeti Sonuçlayan Ä°fadeler Hakkındaki Kararı/Giyotin Etkisinin Dönüşü
2. AÄ°HM\′nin Irka Dayalı Ayrımcılık Yapma Ve Irka Dayalı Nefreti Tahrik Etme Suçlarından Kurulan Mahkumiyetler Hakkındaki Kararı/Giyotin Etkisinin Yönelim Alanının KatileÅŸmesi
III. 17. Maddenin Giyotin Etkisiyle Kullanımında Çifte Standart
A. Genel Olarak Nefret Söylemi Bağlamında Çifte Standart
1. 17. Maddenin Giyotin Etkisine Muhatap Olan Nefret Söylemleri
a. Holokost’un İnkarı/Revizyonu ve Anti- Semitizm
(1) \"Witzsch v. Almanya\" Vakası Kararı
(2) \"Pavel İvanov v. Rusya\" Vakası Kararı
b. Bir İstisna Olarak \"Norwood v. Birleşik Krallık\" Vakası Kararı
2. 10. Madde Kapsamında Değerlendirilen Nefret Söylemleri
a. \"Seurot v. Fransa\" Vakası Kararı
b. \"Soulas ve Diğerleri v. Fransa\" Vakası Kararı
c. Homofobik Bir Nefret Söylemi Örneği/\"Vejdeland ve Diğerleri v. İsveç\" Vakası Kararı
B. Açıkça Sabit Tarihi Gerçek Bağlamında Çifte Standart
1. \"Orban ve Diğerleri v. Fransa\" Vakası Kararı\"
2. \"Fatullayev v. Azerbaycan\" Vakası Kararı\"
IV. 17. Madde ye Dair Son Kararlar: Bazı Sağlamalar
A. \"Gollnisch v. Fransa\" Vakası Kararı
B. \"Hizb Ut-Tahrir ve Diğerleri v. Almanya\" Vakası Kararı
SONUÇ
KAYNAKÇA
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı