Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Mayıs (31)      Nisan (73)      Mart (139)      Şubat (116)

İdari Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Doğan Uyuşmazlıklar

İdari Yargı Kararlarının Uygulanmamasından Doğan Uyuşmazlıklar



Sayfa Sayısı
:  
532
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2004
ISBN NO
:  
9756486686

260,00 TL











GİRİŞ Kuralların varlığı önemli olmakla birlikte daha önemli olanın, kuralla-£LD uygulanması olduğu kuşkusuzdur. Zira kurallar, uygulanmadıkça önemlerini yitirmekte ve gereklilikleri tartışmalı hale gelmektedir. Kurallara uymanın, yalnızca yöneticilere değil, yönetilenlere de düşen bir yükümlülük olduğu, bu yönüyle de bir kültürü ifade ettiği ve toplumun kültür seviyesi ile doğrudan orantılı olduğu söylenmelidir. Yargı kararlarının uygulanma zorunluluğuna ilişkin Anayasa ve yasa kurallarının ihlali de bu çerçevede değerlendirilmelidir. Hakkındaki yargı kararının uygulanmadığını ileri süren kamu görevlilerinden bir kısmının, geçmiş tarihlerde yargı kararlarını uygulamamış kişiler olması, bu düşünceyi doğrulamaktadır. Aslında sorun, yargı kararlarının uygulanmaması ile sınırlı olmayıp, toplumca kurallara atfedilen değerden kaynaklanmaktadır. Örneğin, 1997 yılında yürürlüğe giren bir yasa ile kapalı yerlerde sigara içilmesinin yasaklanarak içmekte ısrar edenlere cezai yaptırım uygulanmasının öngörüldüğü bilinmektedir. Yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıl içinde, yasada öngörülen para cezasının uygulandığı kişi sayısının yalnızca 125 olarak açıklanması, bu kişilerin "talihsiz" olarak nitelendirilmesine yol açmaktadır.* ki bu yorumun, kurallara uymayan ve kuralları uygulamayanların sayısı hakkında yapılan bir tahminin sonucu olduğu açıktır. Yargı kararlarının uygulanmaması sorununun çözümü için yeni kurallar konulması gerektiği yolundaki düşünceler de bu bağlamda eleştiriye değerdir. Zira yeni kurallar ancak mevcut kuralların yetersizliği halinde söz konusu olmalıdır. Bu nedenle öncelikle, yargı kararını uygulamayan kamu görevlilerinin hukuki ve cezai sorumluluğunu öngören mevcut yasa kurallarının titizlikle uygulanması gerekirken sorunun çözümünün, yeni kurallar konulmasında aranması, uygulanmayan kuralların çoğalmasından başka bir anlam taşımayacaktır. Bu kitap mevcut yasal düzenlemeler kapsamında, idari yargı kararlarının uygulanmamasına ilişkin olarak ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözümüne, ufak da olsa bir katkıda bulunma amacını gütmektedir. İÇİNDEKİLER KISALTMALAR XI GİRİŞ 1 Birinci Bölüm İDARİ YARGI KARARLARI VE KARARLARIN UYGULANMA ZORUNLULUĞU I- İDARİ YARGI KARARLARININ UYGULANMA ZORUNLULUĞU 2 A-ANAYASAL DÜZENLEME 2 . 1- Hukuk Devleti İlkesi ve Yargı Kararlan 2 2- Mahkemelerin Bağımsızlığı İlkesi ve Yargı Kararlan 3 3- Hak Arama Özgürlüğü ve Yargı Kararları 4 B- YASAL DÜZENLEME VE İÇTİHATLAR 4 1- Yargı Kararının Uygulanmaması Nedeniyle Tazminat Ödenmesine Hükmedilmiş Olmasının Uygulama Yükümlülüğüne Etkisi 6 2- Yargı Kararının Uygulanması Konusunda İdarenin Bağlı Yetki İçinde Bulunması 7 3- Yargı Kararının Uygulanmasının Hiçbir Koşula Bağlanamaması 7 4- "İlgili" Yargı Kararlarının İdarelerce Gözetilmesi 8 5- Hatalı Yargı Kararlannm Dahi Uygulanma Zorunluluğu 10 II- İDARİ YARGI KARARLARININ NİTELİK VE SONUÇLARI 11 A-ESASA İLİŞKİN KARARLAR 11 1- İptal Kararlan 11 a) İptal Kararlarının Sonuçlan 12 aa- İşlemi Ortadan Kaldırırlar 12 ab- Geriye Yürürler 12 - Yargı Kararı Uyarınca Görevine İade edilen Kamu Görevlilerine Yapılacak Parasal Hak Ödemeleri 12 ac- Genel ve Mutlak Olarak Hüküm İfade Ederler 15 b) İşlem Türleri Yönünden İptal Kararlan 18 ba- Bireysel (Uygulama) İşlemlerin İptali Kararları 18 baa) Kararların Etki Alanı 18 - Kamu Görevlileri İle İlgili Davalarda Verilen Kararların İncelenmesi 18 - Kadronun Boşaltılması Zorunluluğu 19 - Birebir Atamalarda 19 - Diğer Atamalarda 23 - Kadronun Boşaltılması İşleminin Dava Konusu Edilmesi 26 - Gerekçe Olarak Gösterilen Yargı Kararının Tarihinin Gözetilmesi 30 - Kararların Uygulanması ve İdari İstikrar İlkesi... 32 - Yargı Kararlarının Uygulanması Amacıyla Bulunduğu Görevden Alınanların, Atanacağı Görevler 34 - Yargı Kararının, Eşdeğer Bir Göreve Atama Yapılması Suretiyle Uygulanması 44 bab) Kararların Uygulanma Şekli 48 bb- Düzenleyici İşlemlerin İptali Kararları 54 mmmmmmmmm) Hukuk Aleminde Yenilik Doğuran Düzenleyici İşlemler 55 nnnnnnnnn) Hukuk Aleminde Değişik Yaratan Düzenleyici İşlemler 55 ooooooooo) İptal Kararlarının Uygulanmasının Kazanılmış Haklara Etkisi 58 c) İptal Kararlarının Gerekçeleri „,.„ 63 d) Ortaya Çıkan Belirli Durumların İptal Kararlarının Uygulanma Zorunluluğuna Etkisi 70 da- Yürütmenin Durdurulması Kararının Uygulanmasından Sonra Davacı Hakkında Yeni Bir İşlem Tesis Edilmiş Olması 70 db- Davacının, Yürütmenin Durdurulması Kararının Uygulanmaması Talebinde Bulunması 77 IV 2- Tam Yargı Davalarının Kabulü Kararları 82 3- Vergi Davalarının Kabulü Kararlan 86 B- YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARLARI 100 1- İlk Derece Mahkemesince Verilen Yürütmenin Durdurulması Kararlan 100 a) İptal Kararlarından Farkları 101 b) Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Uygulanması Zorunluluğu 106 c) Yürütmenin Durdurulması Kararlarından Sonra Davanın Reddedilmesinin Sonuçları 112 2- İlk Derece Mahkemesince Yürütmenin Durdurulması İsteminin Reddi Yolunda Verilen Kararlara Karşı Yapılan İtirazın Kabulü Kararlan 116 3- Temyiz ve İtiraz Üzerine Verilen Yürütmenin Durdurulması Kararları 117 - Mevcut Düzenlemenin Eleştirisi 117 III- ESASA İLİŞKİN KARARLARA KARŞI KANUN YOLLARINA BAŞVURULMASI SONUCU VERİLEN KARARLAR 118 . A- OLAĞAN KANUN YOLLARINA BAŞVURULMASI SONUCU VERİLEN KARARLAR 120 1- Temyiz İsteminin Kabulü Kararları 120 a) İptal Davalannda Temyiz İsteminin Kabulü Kararları 120 aa- Davanın Reddi Kararlarının Bozulması 121 ab- Davanın Kabulü Kararlarının Bozulması 121 ac- Bozma Kararlarının, Dava Konusu İşleme Bağlı Diğer İşlemlere Etkisi 123 - Mevcut Düzenlemenin Eleştirisi 138 b) Tam Yargı Davalarında Temyiz İsteminin Kabulü Kararları.... 141 c) Vergi Davalarında Temyiz İsteminin Kabulü Kararları 141 d) Bozma Kararlarının, Davanın Kabulü Nedeniyle Davacılara Yapılan Ödemelere Etkisi 143 da- Vergi Davalannda Verilen Kararlar Uyarınca Yapılan Ödemeler Yönünden 143 db- Tam Yargı Davalannda Verilen Kararlar Uyarınca Yapılan Ödemeler Yönünden 147 de- İptal Davalarında Verilen Kararlar Uyarınca Yapılan Ödemeler Yönünden 147 V 2- İtiraz İsteminin Kabulü Kararlan 160 3- Kararın Düzeltilmesi İsteminin Kabulü Kararları 161 B- OLAĞANÜSTÜ KANUN YOLLARINA BAŞVURULMASI SONUCU VERİLEN KARARLAR 16± 1- Kanun Yararına Bozma Kararlan 161 2- Yargılamanın Yenilenmesi İsteminin Kabulü Kararlan 161 İkinci Bölüm İDARİ YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASI I- UYGULAMAMANIN ORTAYA ÇIKIŞI 163 A- KARARIN HİÇ UYGULANMAMASI 164 B- KARARIN GEREĞİ GİBİ UYGULANMAMASI 164 1- Kararın Geç Uygulanması 165 - Kanuni Gecikme Faizi Uygulaması 170 2- Karann Eksik Uygulanması 179 3- Kararın Biçimsel Uygulanması 186 II- KARARLARIN UYGULANMAMA NEDENLERİ 193 A- İMKANSIZLIK HALİ 193 1- Hukuki İmkansızlık Hali 196 a) Emeklilik 196 b) İstifa- Görevden Çekilmiş Sayılma 207 c) Kurumlararası Nakil 212 d) Kadrosuzluk 215 e) Özelleştirme 218 ea- Özelleştirme Kararlan Hakkında Verilen Yargı Kararlarının Uygulanması 218 eb- Özelleştirilen Kurum Personelinin Dâvalarında Verilen Kararların Uygulanması 222 f) Kurum İçi Yeniden Yapılanma (Reorganizasyon) 224 g) Nitelik Kaybı ya da Değişikliği 227 h) Mevzuat Boşluğu ya da Değişikliği 238 2- Fiili İmkansızlık Hali 253 B- KAMU GÖREVLİSİNİN UYGULAMAMA KASDININ VARLIĞI 254 VI C- DİĞER NEDENLER 254 1- Davacının veya Üçüncü Kişilerin Kusurlu Davranışları 254 2- İdarenin, Yargı Kararını Uygulama İradesinin Yeterli Olmaması.. 261 3- Davacının, Yargı Kararının Uygulanmasından Vazgeçmesi ya da Kararın Uygulanmaması Talebinde Bulunması 263 Üçüncü Bölüm İDARİ YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASININ YOL AÇTIĞI SORUMLULUK HALLERİ I- İDARENİN HUKUKİ SORUMLULUĞU 272 A- GENEL OLARAK İDARENİN SORUMLULUĞU 272 1- Tanımı ve Kapsamı 272 2- İdarenin Sorumluluğuna İlişkin Anayasa Hükümleri 273 a) Anayasanın 125. maddesi , 273 aa- Kusurlu Sorumluluk Esası 273 ab- Kusursuz Sorumluluk Esası 274 ggggg) Nedensellik Bağına Dayanan Kusursuz Sorumluluk Hali 274 hhhhh) Nedensellik Bağına Dayanmayan Kusursuz Sorumluluk Hali 274 iiiii) Görev Kusurundan Doğan Sorumluluk Hali b) Anayasanın 129/5. Maddesi 274 ba- Kamu Görevlilerinin Kusurlanndan Doğan tdare Hukukuna Özgü Kusur Türleri ; 275 baa) Hizmet Kusuru 275 baaa- Özellikleri 277 - Bağımsız ve objektiftir 277 - Asli bir sorumluluk sebebidir 277 - Anonimdir 278 - Geneldir 279 - Esnek niteliktedir 279 baab- Hizmet Kusuru Sayılan Haller 279 ddddddddd) Kişisel Kusur 280 eeeeeeeee) Görev Kusuru 282 VII bb- Kusur Ayrımının Önemi ve Sonuçlan 282 be- İdarenin Sorumluluğunun Anayasanın 129/5. Maddesi Işığında Tahlili 284 c) Anayasanın 40/2. Maddesi (129/5. m. ile Karşılaştırılması Suretiyle) 285 ca- Yer Aldıkları Bölüm Bakımından 285 cb- Düzenledikleri Sorumluluk Alanı Bakımından 286 3- İdarenin Sorumluluğuna İlişkin Yasa Hükümleri 287 a) 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 13. Maddesi 287 aa- Öngörülen Kusurun ve İdarenin Sorumluluğunun Niteliği. 288 ab- İdare ile Personeli Arasındaki Rücu İlişkisi 289 aba) İlişkinin Niteliği 289 - Bağlı Yetki Hali 289 - Takdir Yetkisi 289 rrrrr) Anayasaya Uygun Yorum 289 sssss) Öngörülen Davanın Görüm ve Çözüm Yeri 289 ac- 12. Madde İle Karşılaştırılması 289 b) 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2. ve 28. Maddesi 293 B- İDARİ YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASINDAN DOĞAN SORUMLULUĞU 293 1- Kusurlu Sorumluluğu 295 2- Kusursuz Sorumluluğu 295 a) Yargı Kararının İmkansızlık Nedeniyle Uygulanamamasmdan Doğan Sorumluluğu 295 b) Kamu Görevlisinin Yargı Kararını Uygulamama Kasdmdan Doğan Sorumluluğu 305 ba- Sorumluluğun Niteliği 305 ccccccccc) Yargı İçtihatlarına Bakış 306 ddddddddd) İdarenin Sorumluluğuna Teorik BirJBakış ve Yargı İçtihatlarının Eleştirisi 306 baba- Müteselsil Sorumluluk 306 babb- İYUK 28.Maddenin Anayasaya Aykırılığı 307 babc- Görünürdeki ve Gerçek Davalı 308 bb- Kamu Görevlisi Aleyhine Dava Açılması Halinde İdarenin Sorumluluğu 312 bba) Davanın Kabulü Halinde 312 VIII bbb) Davanın Reddi Halinde 312 be- İdare Aleyhine Açılan Davalarda İdarenin Sorumluluğu.... 312 bca) Davanın, Kamu Görevlisine Etkisi 314 beb) İdare ile Kamu Görevlisi Arasındaki Rücu İlişkisi 319 bd- İdarenin Sorumluluğunun İşverenin Sorumluluğu ile Kıyaslanması 335 3- Birden Fazla Kusurun Varlığı Halinde İdarenin Sorumluluğu 336 C- İDARE ALEYHİNE AÇILAN TAZMİNAT DAVALARI 337 1- Davaların Niteliği ve Türü 337 a) Maddi Tazminat Talebi 339 b) Manevi Tazminat Talebi 343 2- Görevli ve Yetkili Mahkeme 356 a) Görevli Mahkeme 356 b) Yetkili Mahkeme 364 3- Davanın Tarafları 364 a) Davacı (Ehliyet) 364 b) Davalı (Husumet) 365 4- Dava Açma Süresi 370 a) Danıştay İçtihatlarında Dava Açma Süresi 370 b) Danıştay İçtihatlarının Eleştirisi 417 ba- Yargı Kararının Hiç Uygulanmamış Olması Bakımından .417 bb- Yargı Kararının Gereği Gibi Uygulanmamış Olması Bakımından 424 c) Zamanaşımı Süresi 425 II- YARGI KARARINI KASDEN UYGULAMAYAN KAMU GÖREVLİSİNİN SORUMLULUĞU 427 A- YARGI KARARINI KASDEN UYGULAMAYAN KAMU GÖREVLİSİNİN HUKUKİ SORUMLULUĞU 427 1- Aleyhine Açılan Tazminat Davası Dolayısıyla Sorumluluğu 427 a) Sorumluluğun Dayanağı 427 b) Görevli Yargı Kolu ve Görevli Mahkeme 432 - Görevli Yargı Kolu 432 - Görevli Mahkeme 434 c) Sorumluluğun Türü ve Unsurları 434 ca- Haksız Fiil 434 caa) Yargı Kararının Uygulanmadığının Tespiti 450 IX cab) Yargı Kararını Uygulamayan Kamu Görevlisinin Tespiti 456 - Usulde ve Yetkide Paralellik İlkesi 456 - Başvuru şartı 462 - Ceza Mahkemesi Kararları 467 cb- Zarar 468 d) Zamanaşımı Süresi 470 2- Rücu İlişkisi Dolayısıyla Sorumluluğu 472 3- Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun Konuya İlişkin Çeşitli Kararlan 472 B- YARGI KARARINI KASDEN UYGULAMAYAN KAMU GÖREVLİSİNİN CEZAİ SORUMLULUĞU 482 - Yargıtay 4. Ceza Dairesi İle Ceza Genel Kurulunun Konuya İlişkin Çeşitli Kararlan 495 C- YARGI KARARINI KASDEN UYGULAMAYAN KAMU GÖREVLİSİNİN İDARİ SORUMLULUĞU 518 SONUÇ 525 KAYNAKÇA 529