İdam Mahkumlarının Son Söz ve Mektupları
İdam Mahkumlarının Son Söz ve Mektupları
İlker Hasan DUMAN
KİTAP HAKKINDA
İnfazlar 1965 yılına kadar gündüzleri ve halkın izleyebilmesi için alenen ve belirli noktalarda istanbul'da Sultanahmet Meydanı'nda, Ankara'da Samanpazarı'nda gerçekleştiriliyordu. 1965 yılında infaz Kanunu'nda yapılan düzenlemeden sonraki infazlar cezaevi avlularında, güneş doğmadan önce, gizli olarak yapılmıştır. Askeriyeye bağlı bir kişinin askeri suçtan dolayı aldığı idam cezası kurşuna dizilerek infaz edilirdi. Ekim 1984'ten itibaren mahkemeler tarafından verilen idam cezaları Meclis'te onaylanmadığı için infaz edilmemiş, 1991 yılında çıkarılan bir afla 500 civarında idam cezası dosyası, 10 yıl ağır hapse dönüştürülmüş ve 2002'deki yasayla da fiilen uygulanmamış olan tüm idam kararları, ömür boyu hapse dönüştürülmüştür. Türkiye'de idam cezası, ilk önce 2001'de savaş tehdidi ve terör suçları halleri dışındaki suçlar için kaldırıldı. 3 Ağustos 2002 de "Savaş ve çok yakın savaş tehdidi hallerinde işlenmiş suçlar hariç" şartı ile kaldırıldı.. 2004'te ise tüm suçlar için kaldırılmıştır.
Konu Başlıkları
İdam Cezası İdam Edilenlerin Sayısı
Son Mektuplar – Son Sözler
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Sunuş 5
Birinci Bölüm
İDAM CEZASI İDAM EDİLENLERİN SAYISI
ÖLÜM CEZASININ GEREKÇELERİ 13
ÖLÜM CEZASI RAKAMLARI 18
İSTİKLAL MAHKEMELERİ'NDE İDAMLAR 20
12 EYLÜL ASKERİ DARBE DÖNEMİNDE İDAM EDİLENLER 23
İDAM CEZASININ KALDIRILMASI 26
ÖLÜM CEZASIYLA İLGİLİ BAZI MİLLETLERARASI ANTLAŞMALAR 28
HALİT ÇELENK: İDAM GECESİ ANILARI 29
VİCTOR HUGO: BİR İDAM MAHKUMUNUN SON GÜNÜ 44
JULİUS FUCIK: DARAĞACINDAN NOTLAR 51
LEONİD ANDREYEV: YEDİ ASILMIŞLARIN HİKÂYESİ 61
ALBERT CAMUS: YABANCI 74
SONUNDA İDAM CEZASININ VERİLDİĞİ YARGILAMADAN BİR ÖRNEK: HAMDİ HAMDULLAH ÇELEBİ’NİN SAVUNMASI 93
İkinci Bölüm
SON MEKTUPLAR – SON SÖZLER
OSMANLI DEVLETİNDE İDAM 119
Şeyh Bedreddin'in İdamı 121
Mithat Paşa’nın Son Mektubu 128
Mithat Paşa’nın Vasiyeti 131
Urfa Mutasarrıfı Nusret Beyin Son Mektubu 132
Nusret Beyin Eşine Yazdığı Veda Yazısı 133
Nusret Beyin Vasiyeti 133
Boğazlıyan Kaymakamı Kemal Beyin Son Sözleri 135
Boğazlayan Kaymakamı Kemal Beyin Vasiyeti 136
1961 YILINDAN SONRA İDAMLAR 137
(1950–1960 Yılları Arasında Başbakanlık Yapan) Adnan Menderes’in Son Mektubu 139
Adnan Menderes’in Son Sözleri (17.9.1961) 139
Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu’nun Son Mektubu 142
Maliye Bakanı Hasan Polatkan’ın Mektubu 143
Fethi Gürcan’nın Son Mektubu 144
Deniz Gezmiş’in Mektubu 145
Yusuf Aslan’ın Mektubu 148
Hüseyin İnan’ın Mektubu 150
Necdet Adalı’nın Son Mektubu 151
Mustafa Pehlivanoğlu’nun Son Mektubu 152
Serdar Soyergin’in Mektubu 153
Erdal Eren’in Mektubu 154
Erdal Eren’in Bir Başka Mektubu 155
Veysel Güney’in Son Mektubu 156
Ahmet Saner’in Son Mektubu 157
Kadir Tandoğan'ın Son Mektubu 158
Mustafa Özenç’in Mektubu 159
Mustafa Özenç’in Bir Başka Mektubu 159
Sayit Konuk’un Son Mektubu 163
İbrahim Ethem Coşkun’un Son Mektubu 164
Necati Vardar’ın Son Mektubu 165
Ali Aktaş’ın Son Mektubu 166
Ramazan Yukarıgöz’ün Mektubu 168
Ömer Yazgan’ın Son Mektubu 169
Erdoğan Yazgan’ın Son Mektubu 170
Mehmet Kambur’un Son Mektubu 171
Mehmet Kambur’un Bir Başka Mektubu 171
Ahmet Kerse'nin Ülküdaşlarına Mektubu 173
Halil Esendağ’ın Son Mektubu 176
Selçuk Duracık’ın Son Mektubu 177
İlyas Has’ın Son Mektubu 181
Hıdır Aslan’ın Mektupları 182
YABANCI ÜLKELERDE İDAM 185
Sokrates’in Savunması 187
Gracchus BABEUF’un Son Mektubu 190
Ethel ve Julius ROSENBERG Çiftinin Mektupları 193
Eğer Ölürsek 198
İran’da 25–10–2014 Tarihinde İdam Edilen Reyhaneh Jabbari’nin Ölmeden Hemen Önce Annesine Yazdığı Mektup 199
İdam Edilen Reyhane Cabbari’nin Annesi Şule Pakrevan’a Yazdığı Son Mektubu 202
Bangaldeş’te İdam Edilen Cemaat–i İslami Partisinin Lideri Motiur Rahman Nizami’nin Mektubu 203
Saddam Hüseyin’in Irak Halkına Son Mektubu 206
İhsan Fettahian'ın İdam Öncesi Yazdığı Mektup 209
Hüseyin Xizri’nin İdamından Önceki Son Mektubu 210
Sonuç: İDAM CEZASI CAYDIRICI BİR CEZA MI? 213
Yazarın Yayımlanmış Çalışmaları 217