Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Hukukun Temel İlkeleri El Kitabı
Hukukun Temel İlkeleri El Kitabı
Erhan ADAL
Sayfa Sayısı
:
844
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2012
ISBN NO
:
9786054354436
380,00
TL 
Bu ürün şu anda stoklarımızda yok!Yazarın diğer ürünlerine gözatmanızı tavsiye ederiz...
Prof. Dr. Erhan Adal′ın Özgeçmişi 1934 doğumlu Erhan ADAL, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini 1956 Haziran döneminde, Fakülte Lisans Eğitimini dört yılda bitiren beş kişi arasında yer almış, avukatlık stajını yaparak, 1957 tarihinde İstanbul Barosu′na kaydolmuştur. Erhan ADAL, Fakültenin Doktora İhtisas ve Lisans Eğitimlerini ta¬mamladıktan sonra, 1957-1958 yılında I. No.lu Medenî Hukuk ve Mukayeseli Medenî Hukuk kürsüsü′ne Asistan olarak girmiş ve 1963 yılında "Trafik kazalarında akit dışı hukukî sorumluluk" adlı teziyle "Hukuk Doktoru" unvanını almıştır. 1961′de misafir olarak gittiği New York, Columbia Universitesi′nde (Master of Comparative Law) ve 1964′de Strasbourg Mukayeseli Hukuk Enstitüsünden ′de (Mukayeseli Hukuk Doktoru, Kısım -I) derecelerini kazanmıştır. Columbia Üniversitesi Parker School of Foreign Law Enstitüsünde, Amerikalı öğrencilere, "Türk Hukukunda Haksız Fiiller" konulu dersi vermiş, Columbia üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı da başarılı çalışması nedeniyle Erhan Adal′a 15.01.1962 tarihinde "Başarı ve Takdir Belgesi"xü vermiştir. Kendisi 1968-1978 yılları arasında Türk Sevk ve İdare Derneği′nde Personel Yönetimi ve Beşerî ilişkiler Müşavir Uzmanı olarak çalışmış olup, 1969′da İngiltere′de Unvick Orr Management Center ve 1972′de Amerika′nın Harvard Universitesi′nde 4′er aylık (Yönetici Geliştirme Eğitimlerine)-(PMD) katılmış ve bu programdan mezun olmuştur. 1974′de Fransa′da, Fontainebleau, (İNSEAD) Enstitüsü′nün çalışmalarına katılarak "Uluslararası Yönetici Öğretim Üyeliği"(ITP) diplomasını almıştır. Ülkemizde ilk defa organize edilen Duyarlık Eğitimi Laboratuvar çalış¬malarını (T- Grubu), öğretim görevlisi merhum Sadi Gencer′le birlikte ve tek başına yönetmiştir. 1978-1980 yılında İstanbul, Sheraton Oteli′nde "Eğitim ve Geliştirme Müdürü" olarak çalışmıştır. 1980 yılında "Sözleşme öncesi Sorumluluk (Culpa in Contrahendo)" adlı teziyle "Hukuk Doçenti" unvanını kazanmıştır. 1986-1988 yılları arasında Pullman Etap Otellerinin "Eğitim Müşavir¬liği" görevini de üstlenmiştir. Ocak 2001 tarihine kadar, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilim¬ler Fakültesi, İngilizce İşletme Bölümü, İşletme Hukuku Ana Bilim Dalı Başkanlığı görevini yürütmüş, Medenî Hukuk ve Borçlar Hukuku derslerini (Ingizce ve Türkçe) vermiş ve Human Resources Management Ana Bilim Da¬lında Lisans ve Doktora çalışmalarını üstlenmiştir. 1988 yılından beri Avrupa Topluluğu Enstitüsünde, İngilizce (Comparative Law) ve 1998′den başlayarak Marmara Üniversitesi Almanca İşletme Hukuku Bölümünde (Borçlar Hukuku) derslerini vermiştir. 1995 ve 1996 yıllarında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Girne kentin¬deki International American University, İşletme ve Hukuk Fakültelerinin Dekanı olarak görevlendirilmiştir. 1988 yılında Profesörlüğe yükseltilmiş olup ilmî yayınları arasında sekiz kitap ve otuz üç monografi eseri bulunmaktadır. 29 Ocak 2001 tarihinde yaş haddini doldurup Marmara Üniversitesinden emekli olmuş ve 1 Nisan 2001 den itibaren Yeditepe Üniversitesi, İktisadi İdari Bilimler Fakültesi, İngilizce İşletme bölümünde İşletme Hukuku, Ana Bilim Dalı Başkanı olarak göreve başlamıştır. 2 Ocak 2004 tarihiyle 31 Ağustos 2012 tarihleri arasında aynı Üniversitenin Hukuk Fakültesinde Dekan Yardımcısı olarak görev yapmıuştır. Erhan Adal 4 Şubat 2004 tarihinde Üniversite Senatosuna üye seçilmiş ve 9 Ocak 2012 tarihine kadar Senatoda senatör olarak çalışmıştır. Evli, iki çocuk babası ve iki kız torunu olan Erhan ADAL, İngilizce ve Fransızca bilmektedir. ONBİRİNCİ VE ONİKİNCİ BASIYA ÖNSÖZ Bu basılarda 2009 yılından 2012 yılına kadar mevzuat, yargı kararlan, öğretideki gelişmeler ve kaynakçaya eklenen, 1.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren, Yeni Türk Borçlar Yasası ile Yeni Türk Ticaret Yasası ile ilgili konudaki yeniliklere temas edilmiştir. Çizimlerde büyük yardımı dokunan Yeditepe Üniversitesi, iktisadi ve idari Bilimler Fakültesi, ingilizce işletme Bölümü Araştınna Görevlisi Sayın Ahmet ÖZCAN Bey′e teşekkür ederim. Bu basıları büyük düşünür, Konfuçiyus (M.Ö.551-479)′un öğütleriyle noktalamak isterim: İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm HUKUK (TÜZE) KAVRAMI § 1. Toplum Düzeni ve Hukukun Rolü 1 I. Hukuk Kavramı: 1 II. Hukukun Rolü: 20 § 2. Toplumsal Davranış Kuralları 27 I. Genel Olarak: 27 II. Ahlâk ve Görgü Kuralları: 27 III. Din Kuralları: 29 §.3. Yaptırım (Müeyyide) Kavramı 34 I. Genel Olarak: 34 II. Yaptırım Türleri: 34 § 4. Hukukun Çeşitli Manâları 3| I. Müsbet (Pozitif) j.ı II. Mevzu Hukuk: ) III. Tabii veya İdeal Hukuk: IV. Maddi Hukuk ve Yargılama Hukuku İkinci Bölüm HUKUKUN SİSTEMİ § 5. Özel Hukuk - Kamu Hukuku Ayrımı 31 I. Genel Olarak: 3İ II. Kamu Hukukunun Çeşitli Dallan: 31 1) Anayasa Hukuku: 2) İdare Hukuku: 3) Ceza Hukuku: 4) Yargılama Hukuku: (aa) Anayasa Yargısı (bb) İdari Yargı: (cc) Askeri Yargı: (dd) Adlî Yargı: 5) Devletler Genel Hukuku /Uluslararası Hukuk 114 6) Mali Hukuk: 111 III. Özel Hukukun Çeşitli Dalları: İli 1) Medeni Hukuk: İli 2) Ticaret Hukuku: 11 j 3) Devletler Özel Hukuku: İli IV. Kanna Nitelikli (sui generis/Kendine Özgü) Hukuk Dalları: 13| 1) İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku: 2) Fikri Hukuk : 13 3) Hava Hukuku: 13| 4) Bankacılık Hukuku: 13| 5) Uzay Hukuku: 13İ 6) Toprak Hukuku: 131 7) Basın Hukuku: V. Gelişmekte Olan Hukuk Dalları 14İ 1) Maden Hukuku 146 2) Petrol Hukuku 147 3) İnsan Haklan Hukuku 147 4) Çevrebilim (Ekoloji) Hukuku 194 5) Avrupa Topluluğu / Birliği (AB) Hukuku 218 Üçüncü Bölüm HUKUK KAYNAKLARI § 6. Hukukta Kaynak Kavramı 233 I. Genel Olarak Kaynak Kavramı: 233 II. Hukukun Yürürlük Kaynaklan: 233 1) Yazılı Kaynaklar: 233 A) Yasalar: 233 B) Yasa Niteliğinde Kararnameler 240 C) Tüzükler: 241 D) Yönetmelikler: 241 E) Uluslararası Andlaşmalar: 241 F) İçtihadı (İnançları) Birleştirme Kararları: 242 2) Yazılı Olmayan (Yazısız) Kaynaklar: Töre (Örf ve Ãdet) Hukuku: 270 3) Yardımcı Kaynaklar: 273 III. Hukuki Malzeme ve Aletleri Araştırma Karşılığı Olarak Kaynak 274 Dördüncü Bölüm YASALAŞTIRMA § 7. Avrupa′da Özel Hukukun Gelişmesi 279 § 8. Önemli Yasalaştırmalar 282 I) 1794 Tarihli Prusya Genel Yasası: 282 II) 1804 Tarihli Fransız Medenî Yasası: 283 III) 1811 Tarihli Avusturya Genel Yasası: 285 IV) 1896 Tarihli Alman Medenî Yasası: 286 V) 1907 Tarihli İsviçre Medeni Yasası: 288 § 9. Deniz Avrupa Hukuk Sistemine Örnek Olarak İngiliz Hukuku 289| I) İngiliz Sistemi ile Kara Avrupası Özel Hukuk Sistemleri Arasındaki Esaslı Farkın Nedenleri: II) İngiliz Hukukunun Öğelerine Bir Bakış: 29 1) Common Law: 2) Equity: 29l| 3) Statute Law: 4) Case Law (Örnek Olay Hukuku): § 10. Türkiye′de Medeni Hukuk Alanında Yasalaştırma Hareketi 2ÜS I. Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Yasalaştırma: 2Sj 1) İslâm Hukukunun Hukukî Yapısı: 21 2) İslâm Hukuku ve Kaynakları: 11 3) Yasalaştırma Hareketleri: 30 II. Türkiye′de İsviçre Medenî Yasasının Aynen Kabulü/İktibası 3i III. Medenî Yasanın Sistemi ve İçeriği: 31 Beşinci Bölüm KAYNAKLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ § 11. Hukuk Kurallarının Uygulanması 3; I. Genel Olarak: 3i II. Hukuk Kurallarının Türleri: 1 § 12. Yasanın Anlam Yönünden Uygulanması ve Yorumu J I. Genel Olarak: 3 II. Yorum Yöntemleri: î III. Medenî Yasanın Benimsediği Esas: 3 IV. Yorum Türleri 3 V. Yasa Hükümlerinin Uygulanması 3 § 13. Hukukta Boşluk Kavramı ve Yargıcın Hukuku Bulması ve ^ Yaratması I. Hukukta Boşluk: 1) Yasadaki Tam Boşluklar (praeter legem boşluklar) - Yasa Kuralı İçindeki Boşluklar (intra legem boşluklar): 2) Gerçek Boşluklar - Gerçek Olmayan, Boşluklar: II. Yargıcın Hukuku Bulması ve Yaratması: 369 1) Genel Olarak: 369 2) İsviçre - Türk Hukukunda Durum: 371 3) Yargıcın Değerleme Yetkisi: 371 4) Değerleme Yetkisinin Ölçüsü: 389 Altıncı Bölüm HAKLAR §14. Hakkın Anlamı ve Türleri 391 I. Hak Kavramı: 391 II. Hakkın Türleri: 391 A) Niteliklerine Göre: 391 (a) Mutlak Haklar - Nısbî Haklar: 391 B) Konularına Göre: 394 (b) Malvarlığı Haklan- Şahısvarlığı Haklan: 394 C) Kullanacak Kişiye Göre: 394 (c) Kişiye Bağlı Olan ve Olmayan Haklar: 394 D) Amaçlarına Göre: 395 (d) Yalın Haklar - Yenilik Doğuran Haklar (İnşai Haklar): 395 III. Mutlak ve Nisbi Haklar Arasındaki Farklar: 397 A) - Satış Sözleşmesinde: 398 B) - Kira Sözleşmesinde 399 §15. Aynî (Nesnel) Haklardan Mülkiyet / İyelik Hakkı 402 I. Genel Olarak 402 II. Mülkiyet / İyelik Hakkının Kapsamı 403 III. Mülkiyet / İyelik Hakkının Türleri 405 A) Paylı Mülkiyet / İyelik 405 B) Elbirliği (Ortak) Mülkiyeti / İyeliği 444 IV. Taşınmaz Mülkiyeti / İyeliği: 446 1. Aslen Kazanma - Devren Kazanma: 446 2. Tescille Kazanma - Tescilden Önce Kazanma: 44 A) İşgal: 448 B) Miras: 449 C) Kamulaştırma: 449 D) Yargı Organı Kararı ve Zorlu Yürütüm: 4621 E) Kazandırıcı Zamanaşımı: 462İ V. Taşınmaz Mülkiyetinin / İyeliğinin Kapsamı: 478) VI. Taşınmaz Mülkiyetinin/İyeliğinin Sınırlamaları: VII. Taşınır Mülkiyeti /İyeliği: 1. Benimseme / Sahiplenme: 2. Bulunmuş eşya (Lukata): 3. Gömü (Define): 4. Düşen veya sürüklenen şeyler: 52fl 5. İşleme Sonucu Kazanma: 52J 6. İki Şeyin Karışması ya da Birleşmesi Sonucu Kazanma: 52 7. Zamanaşımıyla Kazanma: 52j §. 16. Mülkiyetten Başka (Sınırlı) Nesnel Haklardan Yükümlenim (İrtifak) Hakları ve Taşınmaz Yükümü 531 I. Taşınmaz Yararına Yükümlenim (İrtifak) Hakkı: 53f II. Kişi Yararına Yükümlenim (İrtifak) Hakkı: 53,′ 1. Yararlanıra Hakkı: 53; 2. Oturma Hakkı: 53 III. Düzensiz (Karma) Yükümlenim (İrtifak) Hakları: 53: IV. Taşınmaz Yükü: 51 §17. Mülkiyetten Başka (Sınırlı) Nesnel Haklardan Taşınmaz ve j Taşınır Rehni (Sağlanca) Hakkı 53 I. Genel Olarak: 53 II. Taşınmaz Rehnine İlişkin İlkeler ve Kapsamı: 51 III. ipotek 54 IV. Taşınır Rehni Hakkı: 5İ § 18. Nesnel (Aynî) Hakların Tesisinde Elmenlik ve Tapu Kütüğünün Rolü I. Elmenlik (Zilyetlik): 1. Genel olarak: 2. Elmenliğin Türleri: 5| A) Bağımsız Elmenlik - Bağımlı Elmenlik: B) Tek Başına Elmenlik - Birlikte Elmenlik: C) Doğrudan(Dolaysız) Elmenlik - Dolayısıyla (Dolaylı) Elmenlik: D) Hakka Dayanan Elmenlik - Haksız Elmenlik: 51 E) Hizmet Elmenliği: 565 3. Elmenliğin Kazanılması ve Sona Ermesi: 566 A) Elmenliğin Aslen Kazanılması: 566 B) Elmenliğin Devren Kazanılması: 566 C) Elmenliğin Sona Ermesi: 570 4. Elmenliğin Korunması: 570 II. Tapu Kütüğü: 573 1. Genel olarak: 573 A) Ana Siciller 573 B) Kamusal Yardımcı Siciller 574 2. Tapu Kütüğüne Yapılan Kayıtlar: 598 B) Silim (Terkin): 611 C) Belirtimler (Şerhler): 611 D) Beyanlar: 612 3. Tapu Kütüğüne Yapılan Kayıtların Hukukî Sonuçları: 613 4. Tapu Kütüğüne Yapılan Kayıtların Hükümsüzlüğü: 614 5. Çifte Tapu Meselesi ve İyiniyetin Korunması 615 § 19. Hak Süjesinin Haklar Karşısındaki Durumu Açısından Yetenek (Ehliyet) Kavramı 617 I. Haklardan Yararlanma Yeteneği (Hak Yeteneği): 617 II. Haklan Kullanma Yeteneği (Eylem Yeteneği): 620 1. Sezginlik / Ayırt etme gücü: 620 2. Erginlik: 621 A) Erginliğin Evlenme Yolu ile Kazanılması: 622 B) Erginliğin Yargı Organı Kararı ile Kazanılması: 622 3. Kısıtlı Olmama (Korumanlık /Vesayet Altında Olmamak) 622 III. Haklan Kullanma Yeteneği Bakımından Kişilerin Sınıflandırılması: 624 1. Yetenekliler 624 A) Tam Yetenekliler 624 B) Sınırlı Yetenekliler 624 2. Yeteneksizler 625 A) Tam Yeteneksizler: 625 B) Sınırlı Yeteneksizler: 627 § 20. Hakkın Kazanılması ve Yitirilmesinde İyi İnancın {Sübjektif İyiniyetin) Rolü 628i I. Kavram 6lİ II. Medenî Yasadaki İyiniyet Kuralı: 61 III. Örnekler 62! IV. İyiniyet Belirgesi: § 21. Hakkın Kullanılmasında ve Borcun Yerine Getirilmesinde "Dürüstlük Kuralına" Uyma Zorunluluğu (Objektif İyiniyet) I. Kavram: Ii. Doğruluk ve Dürüstlük Kuralının Rolü: 1. İrade Beyanlarının Yorumunda: 2. İrade Beyanlarının Tamamlanmasında: 3. Yasaların Yorumlanmasında ve Tamamlanmasında: 4. Doğruluk ve Dürüstlük Kuralının, Değişen Koşullan Yürürlükte Olan Sözleşmeleri Etkilemesi Durumu." 64 5. Sözleşme Öncesi İlişkilerde Doğruluk İlkesi 65 III. Hakkın Kötüye Kullanılması: 6j 1. Genel olarak: 6İ 2. Unsurlar: 6İ 3. Uygulamadan örnekler 6| 5. Yaptırımı: Yedinci Bölüm BORCUN DOĞMASI VE BORÇ İLİŞKİSİNİN KAYNAKLARI § 22. Borç İlişkisi ve Borç Doğuran Olaylar, I. Borç Kavramı: II. Borç İlişkisi Kavramı: 1. Alacaklı: 2. Borçlu: 3. Edim/Eda: III. Hukukî (Tüzel) Olay: 1. Kavram: 2. Kategorileri: § 23. Hukukî Eylem, Hukukî İşlem ve İrade Bildirimi 703 I. Hukukî Eylem: 703 1. İrade Açıklamaları (bildirimi): 704 2. Görüş Tarzı, Fikir veya Tasarım Açıklamaları: 704 3. Duyguların, Hislerin Açıklanması: 704 II. Hukukî İşlem: 704 1. Tek Taraflı Hukukî İşlemler: 705 2. Çok Taraflı Hukukî İşlemler: 705 (A) Sözleşmeler: 705 B) Kararlar: 709 III. Çeşitli Yönleriyle "İrade Bildirimi": 711 1. Açık ve Üstü Kapalı İrade Bildirimleri: 711 2. Karşı Tarafa Yöneltilmesi Gerekli Olan ve Olmayan İrade Bildirimleri: 712 3. Sözleşmenin Tamamlandığı ve Hüküm İfade Ettiği An 713 4. Biçime Bağlı Olan ve Olmayan İrade Bildirimleri: (B.Y. madde 12) 714 § 24. Hukuka Aykırı Eylemden Doğan Borçlar 717 (a) Hukuka Aykırılık: 722 (b) Zarar: 722 (c) Kusur (culpa): 722 (d) Nedensellik İlişkisi: 723 § 25. Haklı Bir Nedene Dayanmayan Zenginleşmeden Doğan Borçlar 724 1. Zenginleşme: 725 2. Fakirleşme: 725 3. Zenginleşmenin Haklı Bir Nedene Dayanmaması: 725 (a) Geçerli Bir Hukukî Nedenin Bulunmaması ve Borç Olmayan Şeyin Ödenmesi: 725 (b) Hukukî Nedenin Gerçekleşmemiş Olması: 726 (c) Hukukî Nedenin Ortadan Kalkması: 726 4. Nedensellik İlişkisi: 726 A) Zamanaşımına Uğramış Olan Bir Borcun Ödenmesi 726 B) Ahlaksal Görevlerden Doğan Borçlar 726 C) Hukuka veya Ahlâka Aykırı Bir Amaç İçin Ödemede Bulunulması 726 § 26. Borçlanma ve Eğenim İşlemleri, Kazandırma İşlemleri 7Jİ I. Borçlanma (Taahhüt, İltizami) İşlemleri: 731 II. Eğenim (Tasarrufî, Harcama) İşlemleri: 7.1 1. Mülkiyetin Geçirilmesi: 71 2. Mülkiyetten Başka Nesnel Hak Kurulması: 731 3. Hakkın Niteliğinin Değiştirilmesi: 73| 4. Haktan Vazgeçilmesi: III. Kazandırma İşlemleri: 7.1 1. Borcu Yerine Getirme Nedeni (causa solvendi): 73İ 2. Alacak Nedeni (causa credendi): 73| 3. Bağışlama Nedeni (causa donandı): IV. Hukuki Nedene Bağlılık Ve Nedene Bağlı Olmama: 1. Taşınır Mülkiyetinin Geçirilmesinde: 2. Taşınmaz Mülkiyetinin Geçirilmesinde: 3. Bu Ayırım Uygulamadaki Rolü: § 27. Hukukî İşlemin Geçerliliği ve Hükümsüzlüğü I. Yokluk: II. Bozukluk: III. Askıda Kalan Bozukluk: f Sekizinci Bölüm HUKUKDA ZAMAN § 28. Hakkın Edinilmesinde ve Yitirilmesinde Zamanın Rolü ] I. Genel Olarak: II. Zamanaşımı 1. Kazandırıcı (Edinme) Zamanaşımı: 2. İstem/Talep ve Dava Zamanaşımı: III. Zamanaşımının Durması ve Kesilmesi: 1. Zamanaşımının Durması: 2. Zamanaşımının Kesilmesi: IV. Hakkı Düşüren Süreler 1. Kavram 2. Zamanaşımından Farkı: V. Eksik (Tabiî) Borçlar: 1. Genel Olarak: 777 2. Eksik Borçlara Örnek Olarak Gösterilen Bazı Durumlar: 777 A) Sürekli Eksik Olan Borçlar: 777 B) Geçici Eksik Olan Borçlar: 785 Dokuzuncu Bölüm HUKUKİ GÜCÜN SONUCU § 29. Hakların Korunması ve Elde Edilmesi 787 I. Genel Olarak: 787 II. Hakkın Hak Sahibi Eliyle Korunması: 787 1. Eylemsel (Bizzat) Karışmak Suretiyle: 787 A) Haklı Savunma: 787 B) Zorda Kalma: 788 C) Hakkını Korumak İçin Zora Başvurma: 788 2. Talep/İstem Hakkının Kullanılması Suretiyle: 788 III. Hakkın Devlet Eliyle Korunması ve Dava Hakkı: 789 1. Kavram: 789 2. Davanın Türleri: 789 A) Çekişmeli Dava: 789 aa- Eda Davaları: 789 bb- Saptama/Tespit Davası: 789 cc- Yenilik Doğuran Dava/İnşai Dava: 790 dd-Belirsiz alacak davası: 790 ee- Kısmi dava: 790 ff-Seçimlik dava: 790 gg- Terditli dava: 790 hh-Topluluk davası: 791 B) Çekişmesiz Dava: 791 § 30. Talep ve Dava Karşısında Savunma 794 I. Genel Olarak: 794 II. Davanın Dayandığı Olay ve Davanın Konusu: 794 III. Savunmanın Dayandığı Olay: 795 1. İnkâr (Bilmezlikten gelme): 795 2. Davanın Savunulması 795 (a) İtiraz: 79 (b) Savunu: 79.1 aa- Ödemezlik Savunusu: 79.1 bb- Güçsüzlük Savunusu: 79 cc- Peşin Dava Savunusu: 79j dd- Zamanaşımı Savunusu: 791 § 31. Kanıt / İspat Külfeti Ek 1 LATİNCE - TÜRKÇE KARŞILIKLAR Ek 2 INCOTERMS 2010 Ek 3 HUKUKà DEYİMLER
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı