Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Nisan (50)      Mart (140)      Şubat (116)      Ocak (138)

Hukuki Mütalaalar Cilt 4 ( Mahkeme Kararları İle Birlikte )

Hukuki Mütalaalar Cilt 4 ( Mahkeme Kararları İle Birlikte )



Sayfa Sayısı
:  
447
Kitap Ölçüleri
:  
21x18 cm
Basım Yılı
:  
2006
ISBN NO
:  
9944322253

520,00 TL











ÖNSÖZ Tamamlanmış mahkeme kararları ile birlikte yeniden basılan 1986-2001 yılları arasında kaleme aldığım bilirkişi raporları ile hukukî mütalâaları taki¬ben, 2001 yılından sonra hazırlanan mütalâaların da okuyucuların bilgisine sunulması kararını alır almaz, yine hummalı bir çalışmaya koyuldum. Bu amaçla öncelikle mütalâaları yıllara ve konulara göre tasnif edip, tekrar nite¬liği taşıyanları mümkün olduğunca ayıkladım. Ardından avukat arkadaş ve dostlarımdan mütalâalara ilişkin kararların toplanması konusunda yardım istedim. Böylece kaleme alınan mütalâaların somut uyuşmazlık bazında akı¬betleri konusunda hem bizzat bilgi sahibi olmak, hem de bunları paylaşmak imkânına kavuştum. Daha önceki kitaplarda olduğu gibi içerik olarak mütalâalara müdahale e-dilmemiş, sadece bu mütalâalarda ve ardından okuyucuya sunulan kararlar¬daki bazı tashih hatalarının düzeltilmesinde ise bir sakınca görülmemiştir. Bu arada mütalâalar yıllar itibariyle olmakla birlikte belirli bir sistematik içinde tasnif edilmiş ve ilgili kanun maddeleri de mütalâa özetinin altında topluca verilmiştir. Tüm çabalarıma rağmen, henüz derdest olması ya da İstanbul dışındaki bir mahkemede görülen bir uyuşmazlığa ilişkin bulunması nedeniyle kararlarını esere ekleyemediğim dosyaların son safahatını da, mü¬talâayı takip eden küçük notlarla yansıtmaya çalıştım. Böylelikle 2002 yılına hasredilmiş bu esere toplam yirmibeş adet mütalâa konulmuş; ancak 2001 yılının son dönemine rastladığından daha önceki kitaplarda yer alamayan bir hukukî mütalâa ile üç bilirkişi raporu da bu esere eklenmiş ve sonuç olarak mütalâa sayısı toplamda yirmidokuza çıkmıştır. Yetiştirdiği bir insanın zaman içerisinde verdiği meyvelerin bir örneği olarak da nitelendirilebilecek bu eseri, hukuk fakültesinin üçüncü sınıfında bize anlattığı kıymetli evrak hukuku dersleri hâlen hafızamda yer alan, Ticaret Hukuku Anabilim Dalına asistan olmayı arzu ettiğim ilk günden itibaren teşvik, yardım ve desteğini hiç esirgemeyen, her sohbeti benim için bir bilgi pınarı olan ve bu pınardan doya doya içmemiz konusunda hep cömert davra¬nan, hakkında yayınlanan Armağan′da da belirttiğim üzere benim gibi çırak¬lar için gerçek bir "usta" olduğu tartışmasız bulunan, bu nedenle birlikte çalışmaktan hep onur duyduğum ve nihayet kendisinin deyimiyle "hayr-ül halefi" olmaya gayret ettiğim değerli "ustam", kıymetli Hocam Prof. Dr. Erdoğan Moroğlu′m ithaf ediyorum. VIII ÖNSÖZ Yeni serinin ilki olarak yayınlanan bu kitabın baskı öncesi son tashihini ya¬pan, kürsümüzün genç elemanları sevgili İlhan Yiğit ve Ramazan Durgut′a, kararların toplanmasında emeği geçen herkese, özellikle kardeşlerim Av. M. Nail Kocakaya, Av. Cemil Karahasan, Av. Bayram Saral ile dostum Av. Ahmet Ahioğlu′na, kararlan bilgisayar ortamına aktaran sekreterimiz Züleyha Karakurt ile stajyer avukat Tuğba Keçeci′ye yardımlarından dolayı teşekkürü bir borç biliyorum. Ayrıca bu eserde yayınlanan birçok mütalâanın kaleme alınması aşamasında somut olaya ilişkin sorunları ve çözüm önerilerini benimle tartışan sevgili Alihan′a da, gösterdiği yakınlık ve gayret için özel olarak teşekkür ediyo¬rum. Öte yandan hayatımıza her yönü ile bereket getiren cimcimelerimiz Zeynep Su, Beyza Nur ve Elifnaz ile sevgili anneleri İlknur′u da unutmuyor, her zaman olduğu gibi kendilerinden çaldığım zaman için özür diliyorum. Nihayet mütalâalarımın topluca ve birbirini izleyen eserler halinde, Arıkan Yayım ve Dağıtım Ltd. Şti. yayınları arasında çıkartılarak ilgililerin değer¬lendirmesine sunma imkânını sağlayan Sn. Hamiyet Arıkan ile Sn. Rahmi Arıkan′a da teşekkür ediyorum. Her zaman olduğu gibi, eserin Türk hukukuna katkıda bulunması ümidiyle... Kızıltoprak, 10 Haziran 2006 PROF. DR. ABUZER KENDÎGELEN İÇİNDEKİLER > Önsöz VII > İçindekiler IX > Kısaltmalar XXI [i] FAİZ ALACAĞI - FAİZE FAİZ İŞLETİLMESİ YASAĞI Ana para faizine faiz (mürekkep faiz) işletilmesi yasağı ve bu yasağın istisnaları - Borçlunun tacir sıfatına sahip olmadığı hallerde karz akdine bileşik faiz uygulanamayacağı - Banka kredi sözleşmelerinin gerçek anlamda bir cari hesap ilişkisine yol açıp açmayacağı sorunu - Kısmî ödemelerin öncelikle faiz borcuna mahsup edilmesi gerektiği - Kapital faizi için uygulanan temerrüt faizinin hâkim tarafından re′sen tenkise tâbi tutulamayacağı 1 [1.1] Ek Bilirkişi Raporu 1 [1.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin not 3 [2] TİCARÎ İŞLETMENİN DEVRİ Ticarî işletmenin devrinde borçlandıncı işlem ve tasarruf işlemi - Devrin konusunu işletmenin aktif ve pasiflerinin oluşturması gereği - Devir sözleşmesinde şekil - Devir için bir bilançonun düzenlenmesinin zorunlu olup olmadığı -Devrin geçerliliği açısından olmasa dahi işin mahiyeti gereği bir devir bilançosuna ihtiyaç duyulacağı 4 [2.1] Bilirkişi Raporu 4 [2.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme kararı 14 [3] HAKSİZ REKABET - TİCARÎ SİRLARİN ELE GEÇİRÎLMESİ Genel olarak haksız rekabete ilişkin düzenleme - Ticarî sır kavramının kapsamı - Çalışanların yüksek transfer ücreti ile ayartılması ve böylece ticarî sırların haksız olarak ele geçi¬rilmesi - Bu ticarî sırların kullanılmasının haksız rekabet oluşturacağı 17 ■ X İÇİNDEKİLER [3.1] Bilirkişi Raporu 17 [3.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme kararı 24 [3.3] Somut uyuşmazlığa ilişkin Yargıtay kararı 26 [3.4] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme kararı 28 [4] MARKA HAKKİNA TECAVÜZ - CEZAÎ SORUMLULUK 30 Koruyucu markanın anlamı ve geçerliliği sorunu - Markanın hükümsüzlüğüne veya marka hakkına tecavüze ilişkin dava¬ların cezaî sorumluluk açısından bekletici mesele yapılması gerektiği - Marka hakkına tecavüz suçunun oluşabilmesi için failin kasdının aranacağı - Kasdın varlığını veya yokluğunu tespitte kullanılabilecek kriterler - Endüstriyel tasarımlara ilişkin ihlâl iddiasının marka hakkının ihlâli nedeniyle açılan davada dikkate alınamayacağı [4.1] Bilirkişi Raporu 30 [4.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin not 37 [5] MARKA HAKKİNA TECAVÜZ - CEZAÎ SORUMLULUK 38 Marka hakkının ihlâlinden dolayı bir ceza verilebilmesi için, özel hukuk anlamında marka hakkına tecavüzün gerçekleş¬miş olması şartı - Farklı iş kolunda faaliyet gösteren sanığın ancak MarkKHK 61 (e) hükmü kapsamında bir başkasının fiiline iştirak etmesinin söz konusu olabileceği - Markaya ayırt edicilik vasfını kazandıran esas unsur olduğundan, ta¬mamlayıcı unsurların başkaları tarafından kullanılmasının tek başına bir tecavüz oluşturmayacağı - Ambalajlara benzer ambalajların üretilmesinin ancak haksız rekabet veya tescilli ise EndTasKHK hükümleri kapsamında korunacağı [5.1] Hukukî mütalâa 38 [5.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin Yargıtay kararı 55 [5.3] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme kararı 56 [6] TİCARÎ DEFTERLERİN İNCELENMESİ 57 Ticarî defterlerin incelenmesinin özel bir uzmanlığı gerektir¬diği - Defterlerin bir kısmının kapanış tasdikinin yapılmamış olmasının ceza yargılaması bakımından tek başına herhangi İÇİNDEKİLER XI bir önem taşımadığı - Üstelik aynı zamanda yönetim kurulu üyesi olan sanığın defter tasdikinin bulunmadığı yönündeki bir gerekçeye dayanamayacağı - Satım konusu ürünler için fatura düzenleme süresi [6.1] Bilirkişi Raporu 57 [6.2J Somut uyuşmazlığa ilişkin not 62 [7] ANONİM ORTAKLIK - SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞININ FESİH DAVASI AÇMA YETKİSİ 63 Özel kanunlara tâbi tutulan anonim şirketler hakkında da Sanayi ve Ticaret Bakanlığının fesih davası açma yetkisinin bulunup bulunmadığı - Fesih davasının hangi hallerde açıla¬bileceği [7.1] Bilirkişi Raporu-Muhalefet Şerhi 63 [7.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme kararı 69 [8] ANONİM ORTAKLIK - YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN SORUMLULUĞU - ÖZEN BORCUNUN KAPSAMİ 72 Akdedilmiş bir sözleşmenin sonradan ancak tarafların muta¬bakatı ile değiştirilebileceği ilkesi ve eser sözleşmesi bakı¬mından bu ilkenin istisnası - Bir kamu iktisadi teşebbüsü olan Botaş yönetim kurulu üyelerinin hukukî sorumluluk bakımından özel hukuk rejimine tâbi olmaları - Yönetim kurulu üyeleri ile anonim ortaklık arasındaki hukukî ilişki -Mevcut sözleşmenin değişen şartlara uyarlanmasında göste¬rilmesi gereken özen borcunun kapsamı ve somut uyuşmazlık bakımından yönetim kurulu üyelerinin herhangi bir kusuru¬nun bulunup bulunmadığı - Sözleşme ile bir tarafa tanınan hakların ancak MK 2 kapsamında kullanılabileceği > Hukukî Mütalâa 72 [9] ANONİM ORTAKLIK - ANA SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİĞİ 111 Pay devrini bazı ortakların onayı şartına bağlayan ana söz¬leşme hükmünün bir imtiyaz olarak nitelendirilemeyeceği gibi, ilgili pay sahipleri yararına müktesep hak da oluşturma¬yacağı - Böyle bir hükmün içerik itibariyle bir bağlam hük¬mü olarak da kabul edilemeyeceği - Ana sözleşmede yer alan XII İÇİNDEKİLER bu tür kayıtların olsa olsa saf bir borçlar hukuk sözleşmesi olarak nitelendirilebileceği - Bağlam hükümlerinin ana söz¬leşme değişikliğine ilişkin yetersayılara uyulmak kaydı ile her zaman kaldırılması mümkün olduğu gibi, ana sözleşme¬nin borçlar hukuku temelli taahhütlerden arındırılmasının da genel kurulun yetkisinde bulunduğu - Buna rağmen geçerli¬liğini koruyan sözleşme hükmüne dayalı olarak sadece bu sözleşmenin taraflarından tazminat talep edilebileceği [9.1] Hukukî Mütalâa 111 [9.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme kararı 129 [10] ANONİM ORTAKLİK-GENEL KURUL KARARİNİN YOKLUĞU 132 TK 370 kapsamında çağrısız genel kurul toplantısı yapıla¬bilmesinin şartları - Bir ortağın dahi bu toplantıya katılma¬masının alınan kararları yoklukla malûl kılacağı - Bakanlık Komiserince toplantı tutanağının imzalanmış olmasının genel kurulda alınan kararlara sağlık kazandırmayacağı - Belirli bir sürenin geçmiş olmasının genel kurul kararının yokluğunu ileri sürmek açısından herhangi bir öneme sahip bulunmama¬sı [10.1] Bilirkişi Raporu 132 [10.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin not 137 [11] ANONİM ORTAKLIK - GENEL KURUL KARARININ BUTLANI 138 Anonim ortaklıkta genel kurul kararının hükümsüzlük hâlleri - İptal davası için öngörülen sınırlamanın aksine butlanın menfaati bulunan herkes tarafından ve herhangi bir süre ile sınırlı olmaksızın ileri sürülebileceği - Amacı bakımından ahlâk ve adaba aykırı olan genel kurul kararlarının da batıl olduğu - Somut uyuşmazlıkta taraflar arasındaki ilişkinin seyri ve sermaye artırımı kararının alınış tarihi ile içeriği dikkate alındığında amacın ahlâk ve adaba aykırılıktan başka bir şekilde izah edilemeyeceği - Bu açıdan butlanı ileri süren kişinin ortaklardan birinin veya birkaçının alacaklısı olması¬nın varılan sonuca herhangi bir etkisinin olmadığı - Aksine paylar üzerinde haciz tatbik eden alacaklının bu davayı aç¬makta hukukî menfaatinin bulunduğu - Butlan ile sakat bir genel kurul kararına dayanılarak yapılan sermaye artırımı İÇİNDEKİLER XIII işlemlerinin de batıl olduğu [11.1] Hukukî Mütalâa 138 [ 11.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin not 157 [12] ANONİM ORTAKLIK - GENEL KURUL KARARININ İPTALİ 158 İptal davası açmak için karara muhalif kalındığının toplantı tutanağından anlaşılmasının yeterli olması, ayrıca zaptın altına ayrı bir muhalefet şerhi yazılıp imzalanmasının gerek¬memesi - Yönetim kurulu üyelerinin çağrı prosedürüne u-yulmadığı iddiasını ileri sürmesinin MK 2′ye aykırılık oluş¬turabileceği, ancak benzer bir sonuca aynı vekil ile temsil olunan yönetim kurulu üyesinin annesi için ulaşılamayacağı - Yönetim kurulunun bazı üyelerinin azli ve gündeme bağlı¬lık ilkesinin kapsamı - Bilanço görüşmelerinin ertelenmesi hâlinde, bilanço ile bağlantılı konularda, özellikle kâr payı ile ilgili olarak artık genel kurulda bir karar alınamayacağı [12.1] Bilirkişi Raporu 158 [12.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin not 168 [13] ANONİM ORTAKLIK - PAY SAHİPLİĞİ SIFATININ TESPİTİ 169 Pay sahipliği sıfatının tespiti talebiyle açılacak davada husu¬metin kime yöneltilmesi gerektiği - Mülkiyet hakkına ilişkin anayasal düzenleme kapsamında bir kimsenin pay sahipliği sıfatının kendi rızası olmaksızın ve/veya karşılığı ödenmeksi¬zin elinden alınamayacağı - Doğrudan pay sahipliği sıfatını ilgilendiren taleplerin zamanaşımına uğramayacağı - Yeni¬den yapılandırma nedeniyle aynen iadenin mümkün olmadığı durumlarda tazminat talebinin muhatabı [13.1] Bilirkişi Raporu 169 [13.2] Ek Bilirkişi Raporu 179 [13.3] Somut uyuşmazlığa ilişkin not 185 [14] ANONİM ORTAKLIK - PAY SAHİPLİĞİ SIFATININ TESPİTİ 186 Hamiline yazılı hisse senetlerinin nama yazılı hâle dönüştü¬rülmesi - Nama yazılı hisse senetlerinin ve hisse senedine bağlanmamış (çıplak) payların devri - Pay sahipliği sıfatını XIV İÇİNDEKİLER ispatlamada hazirun cetvelinin rolü - Bir anonim ortaklıkta hisse senedi ihraç olunmuşsa pay sahipliği sıfatının ispatı için senedin ibrazının zorunlu olması [14.1] Ek Bilirkişi Raporu 186 [14.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme kararı 190 [14.3] Somut uyuşmazlığa ilişkin Yargıtay karan 192 [15] ANONİM ORTAKLIK - ANA SÖZLEŞMEDE ÖNGÖRÜLEN ÖN ALİM HAKKİ VE BAĞLAM HÜKÜMLERİ 195 Nama yazılı ilmühaberlerin mülkiyetinin devri ile devrin şirkete karşı hüküm ifade etmesinin, yani pay sahipliği sıfatı¬nın iktisabının birbirinden farkı - Yönetim kurulunca devre önceden izin verilebilmesi - Mülkiyeti dava konusu olan ilmühaberlerin dava sırasında devredilmesinin mevcut dava¬ya etkisi - Ana sözleşme ile öngörülen devir hâlinde ön alım hakkı ve öneride bulunma yükümlülüğü - Bu tür hakların ana sözleşmede yer almasının onlara müktesep hak karakteri kazandırmayacağı - Anılan hakkın kullanılması için öngörü¬len sürenin hukukî niteliği ve geçirilmesinin hukukî sonucu -Ön alım hakkının kullanılmasının tek başına ilmühaberlere bağlı payların iktisabı (mülkiyetinin geçişi) açısından yeterli olmayacağı - Bağlam hükümlerinin ana sözleşmede herhangi bir şüpheye yer vermeyecek biçimde açıkça öngörülmesi zorunluluğu - Bağlama rağmen ilmühaberlerin mülkiyetinin taraflar arasında hukuken geçerli bir şekilde devredilebileceği - Ana sözleşmede öngörülen bu tür özel düzenlemelere aykı¬rılığın hukukî sonucu [15.1] Hukukî Mütalâa 195 [15.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme kararı 221 [16] ANONİM ORTAKLIK - ÇAĞRIDA BULUNMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 226 Anonim ortaklıkta çoğunluk ilkesi ve bu ilkeye rağmen yöne¬timde etkinlik sağlanmasının yolları: Oy hakkında imtiyaz ve şirket organlarına aday önerme hakkı - Aday önerme hakkı¬nın genel kurulun seçim konusundaki münhasır yetkisini kaldırmadığı - Bu nedenle genel kurulda çoğunluk başka bir grubun elinde bulunduğu sürece, sadece aday önerme hakkı sağlayan payların yarısını iktisap etmenin müktesibe şirket İÇİNDEKİLER XV yönetiminde hâkimiyet sağlamayacağı - Çağrı yükümlülüğü¬ne ilişkin hükmün uygulanabilmesi için hâkimiyetin payla¬şılması değil, ele geçirilmesinin şart olduğu - Bu açıdan oy sözleşmelerinin dahi öngörülen düzenlemenin kapsamı dışın¬da tutulduğu - Nihayet çağrıda bulunma yükümlülüğünün doğabilmesi için yönetim hâkimiyetinin süreklilik arz etme¬sinin de şart olduğu [16.1] Hukukî Mütalâa 226 [16.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin Danıştay kararı 247 [17] LİMİTED ORTAKLIK - ORTAKLAR KURULU KARARININ HÜKÜMSÜZLÜĞÜ - HAKLİ NEDENLE FESİH VE ÇİKARİLMA 252 Limited şirket ortaklar kurulu kararının yokluk, butlan ve iptal edilebilirliği - Yokluk ve butlan hâllerinin sınırlı biçim¬de benimsendiği - Toplantıya çağrı mektubunun beş gün öncesinden postaya verilmesinin yeterli olması, ayrıca mek¬tubun ortağa ulaşması şartının aranmadığı - Çağrı prosedü¬rüne aykırılığın yokluk veya butlana yol açmayacağı, alınan kararın iptal edilebilmesi için ayrıca kanun, ana sözleşme veya afaki iyiniyet kurallarına aykırı olduğunun ispatı gerek¬tiği - İptal davasında üç aylık hak düşürücü süre - Çelişkili davranış yasağı ve iptal davası açma hakkının kötüye kulla¬nılması - Limited şirkette fesih için haklı neden kavramı ve fesih yoluna en son çare olarak başvurulabilmesi - Haklı nedenin varlığının her bir somut olayda ayrıca araştırılması zorunluluğu - Fesih davası açılmasının tek başına şirketten ihraç için haklı neden oluşturmaması - Fesih davası açan ortak dışındaki diğer ortakların çıkarma davasına katılmaları¬nın şirketten çıkarma yönünde oybirliği ile alınmış bir ortak¬lar kurulu kararı olarak da nitelendirilebileceği - Sermaye artırımı ile ortakların taahhütlerinin artırılması arasındaki fark - Ortaklar kurulunda karar alınmasında ilke olarak ser¬maye nisabının önemi taşıması ve bu nedenle yeterli sermaye payına sahip tek bir ortağın dahi karar alabileceği [17.1] Hukukî Mütalâa 252 [17.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme kararı 280 [17.3] Somut uyuşmazlığa ilişkin Yargıtay kararı 286 XVI İÇİNDEKİLER [18] LİMİTED ORTAKLIK - HAKLI NEDENLE FESİH 288 Haklı nedenle fesih davasında husumetin kime yöneltileceği - İki ortağın da ayrı ayrı fesih davası açmasının esasen ortak¬lığın müştereken alınmış bir karar ile feshedildiği anlamını taşıyacağı - Bu olasılıkta mahkemenin bir fesih kararı ver¬mekle yetineceği, ayrıca haklı sebebe yönelik bir araştırma yapmasına kesinlikle gerek olmadığı - Şirket malvarlığının tespiti ve değerlendirilmesi görevi tasfiye memurlarına ait olduğundan mahkemece bu yönde bir araştırma yapılmasının hukuken doğru olmadığı - Bir ticaret şirketinin başka bir şirkete iştirak ettiğinin ne şekilde ispatlanacağı [18.1] Hukukî Mütalâa 288 [ 18.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme karan 305 [19] ÇEK - ÖDEME İÇİN İBRAZ VE ÖDEMEME 306 Emre yazılı çekte meşru hamilin belirlenmesi - Çekin bir temsilci tarafından da ödenmek üzere ibrazının mümkün olması - Hamili bir banka olan çekin Takas Odasına ibrazı zorunluluğunun bulunmaması - Muhatap lehine yapılan ciro¬nun tek başına çekin ödendiği anlamını taşımayabileceği -Kontrol pulunun iade alınmamış olmasının çek bedelinin ödenmediği konusunda bir delil oluşturabileceği - Ödenme¬yen çeke uygulanacak temerrüt faizi oranı [19.1] Bilirkişi Raporu 306 [19.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme kararı 318 [20] YABANCILIK UNSURU TAŞIYAN ÇEK 321 Çeki tahsil cirosu ile iktisap eden kişinin de çekin zayi olması hâlinde iptal davası açabileceği - Yabancılık unsuru taşıyan bir çekte uygulanacak hukukun belirlenmesi - Hasımsız ola¬rak açılan iptal davasında çeki ciro eden hamilin iptal talebi¬ne karşı çıkması [20.1] Bilirkişi Raporu 321 [20.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin not 325 İÇİNDEKİLER XVII [21] DEMİRYOLU İLE TAŞIMA - TAŞIMA ÜCRETİ VE BORÇLUSU 326 Demiryolu ile eşya taşınması - Taşıma ücretinin borçlusunun kim olduğu - Yurt içi ve uluslararası taşıma sözleşmesi - Bu bağlamda CİM hükümlerinin uygulama alanının belirlenmesi - Yurt içi taşımalarda uygulanacak tarife [21.1] Bilirkişi Raporu 326 [21.2] Ek Bilirkişi Raporu 333 [21.3] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme kararı 339 [22] GABİN - FAİZ ALACAĞI 342 Tasarruf hesabı açılması işleminin hukukî niteliği - Reponun işleyişi ve hukukî niteliği - Gabinin şartları - Bir bankanın gabin iddiasına dayalı olarak ödediği faizi geri talep edeme¬yeceği veya ödemeyi taahhüt ettiği faizde kesinti yapamaya¬cağı - Gabin iddiası ile hâkimin sözleşmeye müdahale tale¬binin aynı anda ileri sürülemeyeceği - İradeyi sakatlayan diğer hâller - Uygulanan faiz oranının ahlâka aykırı olup olmadığı [22.1] Bilirkişi Raporu 342 [22.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin not 354 [22.3] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme kararı 354 [23] SÖZLEŞMENİN YORUMLANMASI VE NİTELENDİRİLMESİ 358 Kontenjan sözleşmesi ve garanti sözleşmesi - Sözleşmenin nitelendirilmesinde tarafların kullandıkları kelimelerden zi¬yade ortak arzunun araştırılması zorunluluğu - Bu bağlamda sözleşmede kullanılan garanti kelimesine verilecek anlam -Bir kimsenin kendi edimini garanti etmesinin mümkün ol¬maması - Sözleşmeye aykırılık halinde talep edilebilecek zarar kalemleri - Zararın miktarının ispat edilememesi hâlin¬de hâkime tanınan takdir yetkisi [23.1] Bilirkişi Raporu 358 [23.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme kararı 367 [23.3] Somut uyuşmazlığa ilişkin Yargıtay kararı 369 XVIII İÇİNDEKİLER [24] BAYİLİK SÖZLEŞMESİ - GABİN, UYARLAMA VE İNTİFA 371 HAKKİ Bir sözleşmenin gabin gerekçesiyle iptal edilebilmesinin şartları ve süresi - Tacir sıfatını haiz sözleşme tarafının gabin gerekçesine dayanmasındaki sınırlar - Sözleşmenin akdi sırasında bilinen olaylara dayanılarak uyarlanma talebinde bulunulamayacağı - İntifa hakkının kurulma amacı - İntifa hakkının devredilemeyeceği, ancak bu hakkın kullanılması¬nın bir üçüncü kişiye bırakılabilmesinin mümkün olması -Sözleşmenin feshinin haklı olabilmesi için öne sürülen ge¬rekçelerden sadece birinin varlığının yeterli olması - İbra sözleşmesinin geciktirici şarta bağlanabileceği ve şartın ger¬çekleşmemesi hâlinde sözleşmenin baştan itibaren hükümsüz hâle gelmesi [24.1] Hukukî Mütalâa 371 [24.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin not 390 [25] HAKSİZ FÜL SORUMLULUĞU 391 İkinci ihalenin İİK 133 kapsamında yapılmaması hâlinde ihale bedelleri arasındaki farktan sorumluluğa ilişkin özel hükmün uygulanmasının mümkün olmaması - Bununla bir¬likte anılan olasılıkta da haksız fiile ilişkin hükümlerin uygu¬lama alanı bulabileceği ve bu bağlamda satış bedelini öde¬meyerek ilk ihaleyi akamete uğratan alıcının uğranılan zarar¬dan sorumlu tutulabileceği [25.1] Bilirkişi Raporu 391 [25.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme kararı 398 [26] HÂKİMİN SÖZLEŞMEYE MÜDAHALESİ 400 Ahde vefa ilkesi ve sözleşmenin değişen koşullara uyarlan¬ması - Hâkimin sözleşmeye müdahale etmesinin koşulları -Basiretli bir iş adamı gibi hareket etmekle yükümlü bulunan tacirin uyarlama talep etme hakkının bulunup bulunmadığı -İltihakî sözleşmelerde yer alan hükümlerin uyarlama talebini ortadan kaldırmaya yeterli olup olmadığı - Uyarlamanın ne şeKİlde yapılacağı [26.1] Bilirkişi Raporu 400 İÇİNDEKİLER XIX [26.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin not 411 [27] HAVALE İLİŞKİSİ 412 Kendisine gönderilen havaleyi süresinde ödemeyerek destek¬leme fiyat istikrar fonu (DFİF) kesintisine sebebiyet veren bankanın uğranılan zarardan sorumlu tutulması gerektiği -Müterafık kusur hâlinde zararın paylaştırılması [27.1] Bilirkişi Raporu 412 [27.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin mahkeme kararı 420 [28] AKREDİTİF KREDİSİ - KREDİNİN TEMİNATI OLARAK MEVUATIN REHİN GÖSTERİLMESİ 422 Akreditif ilişkisinin kuruluşu - Akreditif bedelinin geriye ödenmesini temin amacıyla mevduatın rehin edilmesi - Bu olasılıkta akreditif bankasının alacağını öncelikle rehinden karşılama yoluna gitme mecburiyeti - Müteselsil kefilin ken¬di borcu için teminat vermesi hâlinde de önce rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapma zorunluluğunun bulunması [28.1] Bilirkişi Raporu 422 [28.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin not 436 [29] FİNANSAL KİRALAMA SÖZLEŞMESİ 437 Finansal kiralama sözleşmesinin kiracının temerrüdü nede¬niyle feshi için gönderilen ihtarnamede borç miktarının kesin ve doğru olarak gösterilmesi gerektiği - İhtarnameden sonra kira bedeli ve gecikme faizi adı altında tahsilat yapmaya devam eden kiraya verenin fesih hakkını kullanmasının hak¬kın kötüye kullanması oluşturabileceği [29.1] Bilirkişi Raporu 437 [29.2] Somut uyuşmazlığa ilişkin not 442 >" Prof. Dr. Abuzer Kendigelen′in Bilimsel Yayınlarının Listesi 443