Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Hukuka Giriş
Hukuka Giriş
Selahattin KEYMAN / Haluk TOROSLU
Sayfa Sayısı
:
277
Kitap Ölçüleri
:
13x19 cm
Basım Yılı
:
2012
ISBN NO
:
9789754641660
120,00
TL ONSOZ Elinizdeki kitap, 1997 yılının Mart ayında yapılan üç gün¬lük bir toplantı sonucu, yirmiyi aşan hukuk hocasının onayı ile alınan, Yakın Doğu Üniversitesi Hukuk Fakültesi\′nin kurulması kararının bir ürünü sayılabilir. Bir başka faktör de, bundan yak¬laşık altı hafta sonra, fakülte dekanı Prof. Dr. Levent Köker\′den, içten içe beklediğim daveti almış olmamdır: yâni, fakültenin ku¬ruluş yılında, birinci sınıf öğrencilerine hukuk başlangıcı dersini vermek. Bu çalışma aynı zamanda, hocalık mesleğine kendi özgür ira¬demle son vermeme neden olan sevimsiz ama o günün şartları¬na göre sıradan sayılacak olaylardan iki yıl önce basılan Huku¬ka Giriş ve Metodoloji isimli kitabımın; aynı tarihlerde, belli belirsiz tasavvur ettiğim son şeklini temsil etmekte. Eğer Yakın Doğu Üniversitesi Hukuk Fakültesi olmasa idi, anlattıklarım bir kurgu olarak kalırdı. Önceliği kuruma vermem gerektiğini bilmeme rağmen, altmış yıllık deneyimim, kurum¬larla insanlar arasında vazgeçilmez bir içiçelik olduğunu göster¬di. Dolayısıyla burada, Yakın Doğu Üniversitesi\′ni kuran, yir¬miden fazla hocadan oluşan bir heyetin kararını fiiliyata geçire¬rek Yakın Doğu Üniversitesi Hukuk Fakültesi\′ni hukuk fakülte¬leri camiasına katan, bu iki kurumu, doğal zorluklar dışında, hak¬sızlıklara karşı da direnerek ayakta tutan Rektör ve iyi dost Dr. Suat İrfan Günsel\′e içten teşekkür ediyor; ayrıca, meslekdaş-lanmın da hiç kuşku duymadığım akademik nitelikleri gereği, bu yeni fakülteye önyargısız olarak kulak vereceklerine olan inancımı ifade etmek istiyorum. Bundan evvelki isteksizliğimi yenerek yeniden mesleğe dönmemde büyük katkıları olan Prof. Dr. Ümit Hassan ve Prof. Dr. Levent Köker\′e de yürekten teşekkürler. Nihayet, bu sunuşun, son öndört yılımın psikolojik bakım¬dan en zor günlerini manevî bütünlüğümü bozmadan geçirebil¬memde yardımcı olan ve yeniden birşeyler yazmamı mümkün kılan zihnî araçları korumamı sağlayan Prof. Dr. Nevzat Toroslu ve Prof. Dr. Yüksel Ersoy\′un isimleri anılmadan bitirilmesi dü¬şünülemezdi. 2 Aralık 1997 Lefkoşa S. Keyman İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM HUKUK - HUKUK DÜZENİ - HUKUK KURALI HUKUK KURALININ ANLAM VE ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI Hukukun Nitelikleri: İnsanilik Toplumsallık- Normatiflik (Kuralsallık) 21 A. İnsanilik 21 B. Toplumsallık 22 C. Normatiflik (Kuralsallık) 25 1. Anlamı 25 2. Hukukun normatif niteliğini reddedenler 25 3. Normun amacı 26 4. Norm ve değerlendirme 26 a) Doğal hukuk ve adalet 27 b) Biçimsel değerler 29 c) Gerçek ve sosyolojik değerler 29 Hukuk Düzeninin Unsurları Hukuk Normları 29 A. Hukuk düzeni ve hukuk normlarının sosyolojik oluşumu 29 B. Resmî hukuk düzeninin kuruluşu 31 C. Norm-bilimsel kanun karşılaştırması 32 D. Normun yapısı 33 D bis.Norm Emir - önermedir (hüküm) 3 E. Normun genelliği-soyutluğu 35 F. Formun bağlayıcılığı-zorlayıcıhğı 36 1. Genel olarak 36 2. Özellikleri 38 3. Dereceleri 40 II. Normların Anlam ve Zaman Bakımından Uygulanmaları 44 A. Normların anlam bakımından uygulanmaları 44 1. Genel bilgiler 44 2. Yorum yöntemleri ve yorum araçları 47 a) Yorum yöntemleri 47 aa) Gramatik ve mantıkî yorum 47 bb) Amaçcı yorum 50 b) Yorum araçları 52 aa) Sistematik araç 52 bb) İlerletici ve tarihî araç 53 B. Normların Zaman Bakımından Uygulanması 55 1. Normların yürürlüğü girişi-yürürlükten kalkışı 55 2. Normların zaman içinde uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar 57 a) Genel kural 57 b) Birinci ilke: kanun geriye yürümez 58 aa) Anlamı 58 bb) İlkenin haklılığı 58 cc) İlkenin muhatabı 59 c) İkinci ilke: Kanun geleceğe tasarruf eder 61 aa) Anlamı 61 bb) Tamamlanmış hukukî durumlar 62 cc) Kuruluş ve sonuçlan zaman içine yayılan hukukî durumlar 63 3. Usûl Kanunları 64 IV. Hukukun Kaynaklan 66 1. Ön bilgiler 66 2. Hukuk düzeni toplumsal bir gerçektir 67 3. Devletin müdahalesi 67 4. Bireyin özerk alanı ve düzenleme 68 5. Devlet-toplum ilişkisi 69 5. bis. Devrimci kanunlaştırmalar 70 B. Hukukun Kaynağı Kavramının Farklı Anlaşılış Biçimleri 72 1. Normlan etkileyen faktörler ve kaynak 72 2. Biçimsel kaynak - organik kaynak 72 3. Kaynaklar çatışması 73 3. bis. Kanun-örf/adet diyalektiği 73 C. Hukukun Müsbetliğinin (pozitifliği) İki Anlamı: Biçimsel Müsbetlik-Sosyolojik Müsbetlik 75 1. Açıklama 75 2. Hukukî işlemlerden doğan-hukukî olgudan doğan kaynak ayırımı 78 D. Hukukî İşlemlerden Doğan Kaynaklar 79 1. Anayasa 79 2. Kanun 81 3. Kanun hükmünde kararname 81 4. Tüzük ve yönetmelik 82 5. Yargıcın hukuk yaratması 82 E. Hukukî olay ve hukukî olgulardan doğan kaynaklar 86 I. Örf/adet ..86 a) Genel olarak 86 b) Unsurları 87 aa) Objektif unsur 87 bb) Sübjektif unsur 88 c) Devletin tanıması sorunu 88 d) Kanun örf/adet ilişkisi 90 2. İçtihatlar 90 3. Hukukun genel ilkeleri 96 İKİNCİ BÖLÜM HAKLAR I. Hakların Doğması-Değişikliğe Uğraması- Son Bulması 103 A. Genel olarak 103 B. Hukuki olay 104 C. Hukukî fiil 106 1. Kavram 106 2. İrade 106 3. Hukuki işlemden farkı 107 4. Bazı örnekler 108 a) Vekaletsiz iş görme 108 b) Sebepsiz zenginleşme 109 c) Zilyetlik 110 d) Hukuka aykırı fiiller 110 d) bis.Hukuka aykırılık 111 aa) Özel hukukta 111 bb) Ceza Hukukunda 112 cc) Karşılaştırma 114 D. Hukukî İşlemler 116 1. Ön bilgiler 116 2. Hukukî işlemin sosyoekonomik işlevi 117 3. Hukuki işlemin tanımı ve tanımın tahlili 118 4. Hukuki işlemin unsurları 121 a) İrade 122 aa) Anlamı 122 bb) İrade açıklaması 123 cc) İrade ehliyeti 124 b) Hukukî işlemin konusu 125 aa) Anlam ve içeriği 125 bb) BK\′nun: sistemi 126 5. Hukukî işlemin sebebi (neden) 127 a) Sebep ve hukuki işlemin nitelenmesi 128 b) Sebep ve hukukî işlemin meşruiyeti 128 c) Sebep ve hukukî işlemin geçerliliği 129 6. Hukuki işlemin başlıca çeşitleri 130 a) Tek taraflı-çok taraflı işlemler 130 b) Nedene bağlı olan-olmayan (mücerret) işlemler 131 c) Sağlar arasındaki işlemler- ölüme bağlı işlemler 131 d) Şekle bağlı olan ve olmayan işlemler 131 e) Şarta bağlı olan ve olmayan işlemler 132 7. Hukuki işlemin geçersizliği etkisizliği 132 a) Ön bilgiler 132 b) Tam ve tam olmayan geçersizlik nedenleri 133 aa) İradenin yokluğu (tam geçersizlik) 133 bb) İradenin sakatlanması 134 c) İrade sakatlığının müeyyidesi 138 II. HAKLAR 139 A. Hak-Hukuk Düzeni İlişkisi 139 B. Hakkın niteliğini açıklayan teoriler 140 1. Hak kavramını hukuktan (hukuk düzeni) çıkaran teoriler 141 a) Hakkı doğal hukuktan çıkartan teori (Grotius) 141 b) Hakkı hukuken tanınan irade ile açıklayan teori (Windscheid) 141 c) Hakkı korunan menfaatle açıklayan anlayış (Jhering) 142 d) Karma teori (Jellinek) 143 2. Hak kavramını reddeden düşünce (Kelsen) 144 3. Hakkı, hukukun oluşum süreci (sosyolojik) içinde açıklayan teori 145 C. Başlıca Haklar 148 1. Mutlak haklar-Nisbî haklar 148 a) Mutlak haklar 148 aa) Aynî haklar (eşya üzerinde haklar) 148 bb) Gayri maddi şeyler üzerindeki mutlak haklar 150 cc) Kişiliğe ait haklar 150 b) Nisbî haklar 151 2. Mal varlığı haklan 151 a) Mal varlığı kavramı 152 b) Mal varlığına dahil olan ve olmayan haklar 153 D. Hak Süjeleri: Gerçek ve Tüzel Kişiler 154 1. Gerçek kişiler 154 a) Genel olarak 154 b) Hukuki anlamda kişiliğin unsurlan 156 aa) Beden 156 bb) Canlı olarak doğma 157 c) Kişiliğin başlangıcı 158 d) Kişiliğin son bulması 159 aa) Gerçek (fizyolojik) ölüm 159 bb) Ölmüş sayılma ve gaiplik 161 e) Hak ve fiil ehliyeti 161 aa) Fiil (hukukî işlem) ehliyeti kavramı 162 bb)Yaş 163 cc) Temyiz kudreti 164 dd) Kısıtlı olmamak 164 f) Gerçek kişilerin teşhisi 165 2. Tüzel kişi 165 a) Kavram 165 b) Esası 166 c) Tüzel kişi kavramının tartışılması 166 aa) Topluluklara kişilik tanınabilir mi? 167 bb) Gerçek kişilik-farazî (varsayılan) kişilik 167 d) Unsurlan 169 aa) Örgütlü kişiler topluluğu 169 bb) Örgütlenmiş ortak araçlar 169 cc) Ortak amaç 170 dd) Devletin tanıması 170 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM MUHAKEME VE HÜKÜM I. Muhakeme 173 A. Ön bilgiler ve tanım 173 B. Muhakemenin bir güvence oluşu 174 C. Yargı organı 175 D. Muhakemenin niteliği 177 II. Hüküm 178 A. Hükmün işlevi 178 B. Hükmün psikolojik içeriği ve birleştirici niteliği 179 1. Hükmün psikolojik içeriği 179 2. Hükmün birleştirici niteliği 179 C. Kollektif (ortaklaşa) hükmün verilme yöntemi 180 1. Hüküm kollektiftir (ortaklaşadır) 180 2. Hükmün verilmesinde yöntem (çelişki ilkesi) 181 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM METODOLOJİK BİLGİLER I. Genel Olarak: Sorunun Tanıtılması 183 A. İdeal Bir Değer Olarak Hukuk (doğal hukuk teorisi) 186 1. Klâsik (eski yunan) doğal hukuk anlayışı 186 2. Roma 187 3. Orta çağ 188 4. Modern çağ 188 B. Biçimsel Bir Değer Olarak Hukuk 190 1. Biçimci hukuk anlayışının tanıtılması 190 a) Hukuk biçimdir 190 b) Gerçek anlamda biçimcilik 191 aa) Kant 191 bb) Kelsen 192 C. Biçimcilik-hukuki pozitivizm ilişkisi 194 Hukuki Pozitivizm 194 A. Hukuki Pozitivizmin Felsefi ve Siyasal Temelleri 194 1. Felsefî temel 194 a) Modern düşüncenin özellikleri 194 b) Felsefî pozitivizmin hukuki pozitivizm üzerindeki etkisi 196 B. Siyasal (İdeolojik) Temeller 199 C. Hukuki Pozitivizmin Temel Özellikleri 200 1. Yaklaşım 200 2. Hukukun kaynağı 201 a) Hukukun kaynağı devlettir 201 b) Devletin toplumsal yaşamın önüne geçmesi 202 3. Hukuki pozitivizmin ideolojisi 202 a) Hukuki pozitivizmin adalet anlayışı 203 b) Kanunların tam, eksiksiz, herkese eşit uygulanması ilkesi 204 c) Pozitivist adalet anlayışının değerlendirilmesi 205 d) Hukuki pozitivizmin, hukukun kesinliği ilkesi 206 e) Pozitivist ideolojide yumuşama 207 D. Hukuki Pozitivizmin İki Temel İddiası: Tamlık-Tutarlılık 208 l.Tamhk 208 2. Tutarlılık 209 E. Hukuki Pozitivizmin \"Olan\" ile \"Olması Gereken\" ayırımı 209 III. Objektif (Nesnel) ve Gerçek Bir Değer Olarak Hukuk 210 A. Tarihçilik 211 1. Hukukun kaynağı olarak, tarihi boyutu içinde toplum 21 i 2. Sistemleştirme 213 B. Sosyolojik Gerçeklik Olarak Hukuk 214 1. Anlamı 214 2. Çeşitli sosyolojik akımların ortak esasları 215 a) Toplum kavramının yeniden yorumu: bireycilik ve devletçiliğin zayıflaması 215 b) Biçimciliğin reddi 216 c) Sosyolojik hukuk anlayışı (yöntemi) 216 d) Sosyolojik hukuk anlayışının (yönteminin) günümüzde vardığı nokta 218 C. Sosyolojik Hukuk Anlayışının Hukuk Genel Teorisi 218 1. Temel ilkeler 218 2. Hukukun sosyolojik yöntemle incelenmesi 219 a) Hukukun sosyolojik yöntemle incelenmesi 219 b) Hukuk sosyolojisinin ve sosyolojik hukuk anlayışının hukuk genel teorisi 221 aa) Toplumun hukuku, devletin resmi hukukundan ibaret değildir 221 bb) Hukukun asıl kaynağı: toplumsal düzen 225 cc) Hukuk kuralının ölçütü müeyyide değildir 228 c) Toplumsal olgu-norm ilişkisi (yasa koymada sosyolojinin katkıları) 229 D. Sosyolojik Hukuk Anlayışının Bilgi Teorisi Açısından Nitelenmesi 231 1. Genel olarak 231 2. Hukuk bir tekniktir 232 3. Hukuk bir araçtır 233 E. Sosyolojik Hukuk Anlayışında Hukukun Amacı: Menfaat 234 1. Giriş 234 2. Menfaat teorilerinin tarihi kökleri 235 F. Hukuku Amaç ve Menfaatle Açıklayan Başlıca Düşünceler 237 1. Giriş 237 2. Jhering 238 a. Jhering ve hukukî menfaatler 238 b. Jhering ve hukukun amacı 240 aa) Yöntem sorunu 240 bb) Mekanik nedensellik-psikolojik nedensellik (amaç kanunu) 241 cc) Hukukun amacı 245 3. Norm-menfaat ilişkisi (Alman Menfaatler İçtihadı Okulu) 247 a) Genel bilgiler 247 b) Normun illi faktörü: menfaat 249 c) Yorum 251 4. Pragmatizm ve menfaatler: Pound\′un sosyolojik hukuk bilimi 254 a) Yöntem; Pound\′u etkileyen felsefi akımlar....254 aa) Pragmatizm 254 bb) Pozitivizmin etkisi 256 b) Pound\′un programı 257 aa) Hukukun nazara aldığı menfaatler: Menfaat nazariyesinin felsefi temelleri ...258 bb) Menfaat kavramı 259 cc) Menfaatlerin sınıflandırılması: bireysel menfaatler 261 dd) Menfaatlerin güvence altına alınması ve değerlendirilmesi 265 G. Sosyolojik hukuk anlayışının genel değerlendirilmesi 268 KAYNAKÇA 273
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı