Hukuk Muhakemeleri Kanunu nun ( HMK ) ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI

ÖNSÖZ

"Zaman bir yöne, hafıza başka bir yöne ilerler".

William Gibson

Elinizdeki kitap, profesörlük takdim tezi olarak hazırlanmıştır. Profesör­lük, akademik camiada ulaşılması gereken son basamak; bu yola gönül ve­renlerin de hayalidir. Akademik yaşamda basamaklar arasındaki zaman ve bulunulan aşama, seçilen konulan da belirler. Bu anlamda üzerinde çalışıl­ması gereken konular da özel olmalıdır. Bu kitap, öteden beri üzerinde dü­şündüğüm ve çalışmaya başladığım "usul hukukunda kazanılmış haklar"dan ilhamını almıştır. Yürürlüğe girip girmeyeceği belli olmayan Hukuk Muha­kemeleri Kanunu (HMK) Tasarısı'nın, Meclis'te kabul edilip 1 Ekim 2011 tarihinde yürürlüğe girmesi üzerine, çalışmayı, kanunun zaman bakımından uygulanmasına çevirme kararı aldım. Ancak bu çalışma, adına yakışmayacak şekilde gecikti. Bundaki kusur elbette bana aittir. Ne var ki, bu gecikmenin, Kanun'un uygulamaya yansımasını görmek bakımından pratik bir yararı da oldu.

Kitabın ortaya çıkmasında pek çok değerli insanın katkısı ve emeği var; onlara olan gönül borcumu bir teşekkürle ifade etmenin yetersizliğini bil­mekle birlikte, bunu yapmamanın da haksızlık olacağına kuşku yok.

Öncelikle akademik yaşamımda her zaman desteğini görüp, bilgi ve de­neyiminden yararlandığım, konuyla ilgili her fırsatta uzun uzun tartışmalar yaptığımız çok değerli hocam Prof. Dr. Ramazan Arslan'a çok teşekkür ediyorum.

Usul kanunlarının zaman bakımından uygulanmasının üzerinde çalışıl­ması gereken bir konu olduğunu ifade edip, elindeki bütün kaynakları be­nimle paylaşma nezaketi gösteren çok değerli hocam Prof. Dr. Hakan Pekcamtez'c en içten teşekkürlerimi sunuyorum.

Konunun anayasa hukuku açısından tartışılmasında sağladığı destek için sevgili dostum Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Sultan Üzeltiirk'e çok teşekkür ediyorum.

Çok sevgili kürsü arkadaşım Yrd. Doç. Dr. Emel Hanağası, her zamanki gibi hep yanımdaydı, büyük bir dikkatle, özenle tezi okudu ve tezin son hali­ne şekil verdi, teze can verdi. Yine anabilim dalımızın çalışkan araştırma görevlileri Hikmet Bilgin, Hakan Hasırcı ve Melek Savaşçı Işık, çok yoğun ve özverili bir şekilde gerek kaynakların temini, gerekse tezin düzeltmele­rinde büyük emek verdiler; hepsine ayrı ayrı teşekkür ediyorum.

Türkiye'de öteden beri uygulama ile akademik yaşam arasındaki uzak mesafe yakınma konusudur. Son yıllarda bunu ortadan kaldırmaya dönük bir çabanın arttığını kişisel olarak gözlemlemekteyim. Bu kitabı kararlar bakı­mından zenginleştiren, "yargı" bakışım ortaya koymak açısından çok değerli katkılar sağlayan ve kendi çalışmasını benimle paylaşan Yargıtay 2. Hukuk Dairesi üyesi sayın Mustafa Ateş'e çok teşekkür ediyorum. Aynı şekilde kararlar konusunda yardımlarını esirgemeyen Yargıtay 19. Hukuk Dairesi onursal üyesi sayın Prof. Dr. Adnan Deyneklfye de teşekkür ediyorum.

Bu çalışmada doğrudan olmasa da, yaşamımda aldıkları yer bakımından iki kişiyi anmadan geçemeyeceğim. İlk olarak sevgili dostum ve arkadaşım Doç. Dr. Türkân Yalçın Sancar, bu süreçte de dostluğunu, desteğini ve yar­dımını hiç esirgemedi, ona çok teşekkür ediyorum. Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Prof. Dr. Dilek Dursun Altınörs olmasaydı, belki de akade­mik yaşamıma devam etmem söz konusu olmayacaktı. İki yıl önce cesaretle ve büyük risk alarak başarıyla gerçekleştirdiği göz ameliyatıyla bana yeniden güç verdi, yalnızca hekim değil, insani dokunuş ve sıcaklığıyla da yıllardır çok büyük desteğini gördüm, ona da çok teşekkür ediyorum.

Ortaya çıkan bu çalışmanın arkasında evimde bana hayat, destek ve güç veren iki kişi daha var ki, onlar yaşamı anlamlı kılan sevgili eşim ve kızım... Türk toplumunda kadın olmak, hele bir de akademisyen olup evlilik sürdür­mek çok kolay değilken sevgili hayat arkadaşım Abdullah Ayvaz, bir an için bile rehavete kapılmama olanak tanımadı, benden çok sorumluluk duydu, sürekli beni motive etti, benim soluğum tükense bile o bırakmadı. Yaşam kaynağım biricik kızım Eda ise, bu tezle büyüdü. Doçent olduğumda onu kucağıma almıştım, Eda, okuma yazmadan sonra, kitaplar ve konuşmalar arasında HMK'yı öğrendi. Bir gün "anne HMK, hukuk mühendisliği krallığımı?" diye bana soru sorduğunda hem güldüm hem düşündüm, bu kadar önemsediğim, geceli gündüzlü uğraştığım şey herhalde olsa olsa bir çocuk için krallık gibi değerli bir şey olmalıydı. Kızım kitaba verdiğim emeği hiç kıskanmadı, kendisinden beklenmeyecek bir olgunlukla anlayış gösterdi, belki dünyaya geldiğinden beri gördüğü şey onun için çok doğaldı, bana güç verdiği için ona da teşekkür borçluyum.