Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Ãœyelik
Ãœye GiriÅŸi
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
.jpg){kind=small}
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Rezan EPÖZDEMİR
110,00
TL
DeÄŸiÅŸen ve geliÅŸen ceza adaleti sisteminin etkisi ile ülkemiz mevzuatında yer edinen erteleme kurumlarından biri, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasıdır. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumu, hukukumuza ilk olarak 2005 yılında Çocuk Koruma Kanunu ile girmiÅŸ ve sadece çocuklar açısından uygulanmaya baÅŸlanmıştır. YetiÅŸkinler yönünden uygulama ise, 2006 yılında 5560 sayılı Kanunla yapılan deÄŸiÅŸiklikle birlikte mümkün olmuÅŸtur. En baÅŸta sınırlı olarak uygulanabilen bu kurum, süregelen deÄŸiÅŸiklikler neticesinde geniÅŸ bir uygulama alanı bulmuÅŸtur. Özellikle kurumun yetiÅŸkinler açısından uygulanabilir hale getirilmesi ve sadece ÅŸikayete tabi suçlarda uygulanacağına iliÅŸkin normun kaldırılması müessesenin uygulama alanının geniÅŸlemesini saÄŸlamıştır.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumunun temelinde, belli ÅŸartları taşıyan sanığı mahkûmiyet hükmünün olumsuz etkilerinden koruma amacı bulunmaktadır. Bu bakımdan kurum, sanık açısından bir ÅŸans olarak görülmüÅŸtür. Bununla birlikte, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasının cezanın bireyselleÅŸtirilmesi aracı olması ve denetim süresinin iyi halli olarak geçirilmemesi halinde hükmün açıklanacağı tehdidiyle cezanın caydırıcılık ve önleyicilik amacına hizmet etmesi, kurumu vazgeçilmez kılmıştır. Aynı zamanda müessesenin sanığa, mahkûmiyet hükmünün olumsuz etkilerinden kurtulma ÅŸansı tanıması ve maÄŸdurun veya kamunun suç nedeniyle uÄŸramış olduÄŸu zararın giderilmesini saÄŸlaması, kurumun sıklıkla uygulanmasına etki eden önemli faktörlerdendir. Ancak kurumun amacına uygun ve layıkıyla uygulanması hayati önem arz etmektedir. Zira aksi durum, sanıkta iÅŸlediÄŸi suçun cezasız kalacağı algısını uyandırabilecektir.
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumu, mevzuatımızda yeni olması, mahkemelerce yaygın bir ÅŸekilde uygulanması, doktrinde ve Yargıtay içtihatlarında kurumun uygulaması ve sonuçlarına iliÅŸkin ciddi tartışmaların bulunması ve kurumun ortaya çıkan ihtiyaçlara cevap verip vermediÄŸinin tespiti konunun tarafımızca seçilmesinde etken olmuÅŸtur. Çalışmamızın amacı, kurumun getiriliÅŸ gayesine uygun sonuç doÄŸurup doÄŸurmadığını tespit etmek ve uygulamada yaÅŸanan tereddüt ve sorunlara cevap aramaktır. Bu kapsamda doktrindeki eser ve görüÅŸlerden faydalanılmış, bu konuda Yargıtay’ın son dönem kararları da dâhil olmak üzere birçok önemli içtihada yer verilmiÅŸtir.
Çalışmamızda kurumun mukayeseli hukukta ortaya çıkışına ve düzenleniÅŸ ÅŸekline fikir oluÅŸturması amacıyla sınırlı olarak yer verilmiÅŸ, konu ile ilgili ülkemizdeki yasal düzenlemeler ile doktrindeki görüÅŸler etraflıca iÅŸlenmiÅŸ ve Yargıtay kararları ışığında kurumun ne ÅŸekilde uygulandığı açıklanmıştır. Kurum açıklanırken yasal düzenlemeler, doktrindeki görüÅŸler ve uygulamadaki kararlar birlikte tahlil edilerek bir sonuca varılmaya çalışılmış, örnekleme ve karşılaÅŸtırma yöntemlerine baÅŸvurulmuÅŸtur. Bununla birlikte, doktrindeki tartışmaların yargı kararlarına nasıl yansıdığı ve uygulamanın hangi doÄŸrultuda ÅŸekillendiÄŸini ortaya koymak adına Yargıtay’ın son dönem içtihatları dâhil birçok karara yer verilmiÅŸ ve bu kararlarla ilgili deÄŸerlendirmeler yapılmıştır.
Çalışma konumuz olan Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması kurumunun getiriliÅŸ amacına uygun bir zeminde doÄŸru anlaşılıp uygulanması ve bu alanda yararlanılan bir kaynak olması için siz deÄŸerli okurların beÄŸenisine sunuyoruz.
ÖNSÖZ-VII
Ä°ÇÄ°NDEKÄ°LER-XI
KISALTMALAR-XIX
GÄ°RÄ°Åž-1
BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM
KAVRAMSAL BAKIÅž VE KURUMLAR
I. GENEL OLARAK-5
II. HÜKÜM-8
A. Hüküm Kavramı-9
B. Hüküm ÇeÅŸitleri-9
1. Beraat Kararı-10
2. Mahkûmiyet Kararı-11
3. Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı-12
4. Güvenlik Tedbirine Hükmedilmesi-13
5. Davanın DüÅŸmesi Kararı-15
6. Davanın Reddi Kararı-17
C. Mahkemelerin Hüküm NiteliÄŸinde Olmayan Kararları-17
1. Durma Kararı-17
2. Adli Yargı Dışındaki Bir Yargılama Makamına Yönelik Görevsizlik Kararı-18
III. HÜKMÜN AÇIKLANMASI-19
A. Hükmün Açıklanması Kavramı-19
B. Hükmün Açıklanma Åžekli-20
C. Hükmün Açıklanmasının Sonuçları-21
Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM
TARİHİ GELİŞİM VE MUKAYESELİ HUKUK
I. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERÄ° BIRAKILMASI KURUMUNUN TARÄ°HÄ°
GELİŞİMİ-27
A. Türk Hukuku-27
B. Mukayeseli Hukuk-36
II. MUKAYESELÄ° HUKUKTA HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERÄ° BIRAKILMASI-41
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HUKUKÄ° NÄ°TELÄ°K VE BENZER KURUMLAR
I. GENEL OLARAK-47
II. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERÄ° BIRAKILMASININ HUKUKÄ° NÄ°TELİĞİ-48
III. BENZER KURUMLAR-56
A. Genel Olarak-56
B. Benzer Kurumlar-57
1. Hapis Cezasının Ertelenmesi-57
2. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi-63
3. Hapis Cezasının İnfazının Ertelenmesi-66
4. Duruşmanın Ertelenmesi-69
5. Şartla Salıverilme-71
6. Af-77
7. UzlaÅŸma-79
8. Ön Ödeme-85
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERÄ° BIRAKILMASININ
ÅžARTLARI
I. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERÄ° BIRAKILMASININ ÖN ÅžARTLARI-89
A. Mahkûmiyet Hükmü Verilmesi-89
B. Uzlaşmanın Sağlanamamış Olması-94
C. Sanığın Kabulü-99
1. 6008 Sayılı Kanun Öncesi Dönem-99
2. 6008 Sayılı Kanun Sonrası Dönem-100
3. Anayasa Mahkemesinin Meseleye Bakışı-106
II. SUÇA VE CEZAYA Ä°LÄ°ÅžKÄ°N ÅžARTLAR-108
A. Suça Ä°liÅŸkin Åžartlar-108
1. Genel Olarak-108
2. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Uygulanamayacağı Suçlar-110
a. Yasal Engel Nedeniyle Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kurumunun
Uygulanamayacağı Suçlar-110
aa. 6222 Sayılı Sporda Åžiddet ve DüzensizliÄŸin Önlenmesine Dair Kanunda Yer Alan Åžike ve
TeÅŸvik Primi Suçları-110
bb. Askeri Ceza Kanununda Yer Alan Suçlar-118
cc. Disiplin Suç ve Cezaları-119
dd. Terörle Mücadele Kanunu Kapsamındaki Suçlar-120
ee. Anayasanın 174. Maddesinde Gösterilen Kanunlar-120
b. Yargı Kararları ile Kabul Edilen Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kurumunun
Uygulanmayacağı Durumlar-124
aa. Disiplin Hapsi ve Tazyik Hapsi Gerektiren Fiiller-124
bb. Disiplin Para Cezası Gerektiren Fiiller-126
cc. Kullanmak Ä°çin UyuÅŸturucu veya Uyarıcı Madde Satın Almak, Kabul Etmek veya
Bulundurmak ya da UyuÅŸturucu veya Uyarıcı Madde Kullanmak Suçu-127
dd. Ä°cra ve Ä°flas Kanunu’nda Yer Alan Suçlar-130
c. Karşılıksız Çek KeÅŸide Etmek Suçu-133
d. Ä°mar KirliliÄŸine Neden Olma Suçu-135
B. Cezaya Ä°liÅŸkin Åžartlar-140
1. Cezanın Türü-140
2. Cezanın Niteliği-141
3. Cezanın Süresi-143
III. SANIÄžA Ä°LÄ°ÅžKÄ°N ÅžARTLAR (OBJEKTÄ°F ÅžAHSA BAÄžLI ÅžARTLAR)-145
A. GeçmiÅŸ Hükümlülük-145
1. Genel Olarak-145
2. Kasıtlı Suçtan Mahkûm Olmamış Bulunmak-146
3. Mahkûmiyet Sayılmayan Haller-147
4. Sanık Hakkında Daha Önceden VerilmiÅŸ Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Kararının Bulunması-150
5. Sanık Hakkında Ceza Kararnamesi ile VerilmiÅŸ Mahkûmiyet Hükmü Bulunması-155
6. Sanık Hakkında Kesin Nitelikte Hüküm Bulunması-156
7. Sanık Hakkında Adli Sicil Kaydından Silinmiş veya Silinme Koşulları Oluşmuş Bir
Mahkûmiyet Hükmü Bulunması-158
8. Çocuklara Ä°liÅŸkin GeçmiÅŸ Mahkûmiyet Hükmü-163
9. Sanık Hakkında ErtelenmiÅŸ Mahkûmiyet Hükmü Bulunması-164
10. Sanık Hakkında Adliye Mahkemeleri Dışında VerilmiÅŸ Bir Mahkûmiyet Hükmü
Bulunması-165
11. Sanık Hakkında Yabancı Ülke Mahkemelerince VerilmiÅŸ Mahkûmiyet Hükmü Bulunması
Hali-166
B. Sanığın KiÅŸilik Özellikleri ve Davranışları (Subjektif Åžart)-167
1. Genel Olarak-167
2. Sanığın KiÅŸilik Özellikleri-171
3. Sanığın Duruşmadaki Tutum ve Davranışları-173
4. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı Verilmesinde Vicdani Kanaat-176
IV. ZARARIN GÄ°DERÄ°LMESÄ° ÅžARTI-177
A. Genel Olarak-177
B. Mağdur ve Hakları-181
C. Zarar Kavramı-187
D. Giderilmesi Gereken Zararlar-188
1. Maddi Zarar-188
2. Manevi Zarar-191
3. Giderilmesi Ä°stenecek Zararın Kapsamı ve Buna Ä°liÅŸkin Örnekler-193
E. Mağdurun veya Kamunun Zararı-196
1. Mağdurun Zararı-196
2. Kamunun Zararı-197
F. Zararın Belirlenmesi-200
G. Ödenmesi Gereken Zarar Tutarının Sanığa Bildirilmesi-203
H. Zararın Giderilme Şekilleri-205
1. Aynen Ä°ade-207
2. Tazmin-208
3. Suçtan Önceki Hale Getirme-208
I. Zararın Kısmen/Tamamen Giderilmesi-209
Ä°. Zararın Bir Defada veya Taksitler Halinde Ödenmesi-210
J. Mağdurun Zararı ve Giderime İlişkin Bildirimi-213
K. Zararın Üçüncü KiÅŸi Tarafından Giderilmesi-213
L. Ä°ÅŸtirak Halinde Ä°ÅŸlenen Suçlarda Zararın Giderilmesi-214
M. Hukuk Davası Yoluyla Zararın Giderilmesi-215
N. Mağdurun Zararın Giderilmesini Kabul Etmemesi-218
O. MaÄŸdura Ulaşılamaması veya Ölümü Halinde Zararın Giderilmesi-218
BEŞİNCÄ° BÖLÜM
HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERÄ° BIRAKILMASI
KARARI VE SONUÇLARI
I. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERÄ° BIRAKILMASI KARARI VE SONUÇLARI-221
A. Genel Olarak-221
B. Mahkûmiyet Hükmü-226
1. Genel Olarak Mahkûmiyet Hükmü-226
2. Mahkûmiyet Hükmü ile BaÄŸlantılı Hususlar-228
a. Güvenlik Tedbirleri-228
b. Hak Yoksunlukları-230
c. Müsadere-232
d. Tekerrür-241
e. Çocuklar ve Akıl Hastaları Ä°çin Güvenlik Tedbirleri-242
f. Sınır Dışı Edilme-245
g. Tüzel KiÅŸiler-245
3. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasında Yargılama Masrafları-246
C. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasında Denetim Dönemi ve Denetimli Serbestlik
Tedbiri-252
1. Genel Olarak-252
2. Denetim Süresi ve Belirlenmesinin ZorunluluÄŸu-253
3. Denetim Süresinin Sonunda Verilebilecek Kararlar-255
a. Denetim Süresinin Ä°yi Halli Olarak Geçirilmesi-255
aa. Denetim Süresi Ä°çerisinde Sanığın Kasıtlı Olarak Suç Ä°ÅŸlememesi-256
bb. Denetimli Serbestlik Tedbirine Uygun Davranması-256
cc. Denetim Süresinin Ä°yi Halli Olarak Geçirilmesi Durumunda Verilecek Karar-257
b. Denetim Süresinin Ä°yi Halli Olarak Geçirilmemesi-259
aa. Denetim Süresi Ä°çinde Sanığın Kasıtlı Olarak Suç Ä°ÅŸlemesi-260
bb. Sanığın Denetimli Serbestlik Tedbirine Aykırı Davranması-263
cc. Sanığın Denetim Süresini Ä°yi Halli Olarak GeçirmemiÅŸ Olmasının Sonuçları-265
aaa. ErtelenmiÅŸ Mahkûmiyet Hükmünün Açıklanma Åžekli-267
bbb. Açıklanacak Hükmün Ertelenen Hüküm Olması GerektiÄŸi-272
ccc. ErtelenmiÅŸ Hüküm Yerine Yeni Bir Hüküm Kurulmasının Åžartları ve Sınırları-275
ddd. Kurulacak Yeni Hükümdeki Cezanın Ertelenmesi, Seçenek Yaptırımlara Çevrilmesi ve
Kısmen İnfazı-276
D. Denetimli Serbestlik-279
1. Hukuki NiteliÄŸi-279
2. Denetimli Serbestlik Tedbirlerinin Türleri-283
a. Eğitim Programlarına Katılma-284
b. Ücret Karşılığı Çalışma-285
c. Belirli Yerlere Gitmekten Yasaklanma veya Belirli Yerlere Devam YükümlülüÄŸü-285
d. Takdir Edilecek BaÅŸka Yükümlülükler, Sınırı ve Tatbikat-286
e. Çocuklar Hakkında Denetimli Serbestlik Tedbirleri-288
f. 6222 Sayılı Kanunda Yer Alan Spor Müsabakalarını Seyirden Men Tedbiri-290
3. Denetimli Serbestlik Tedbirinin Uygulanması ve İzlenmesi-292
4. Nitelikli Kararlar-294
a. Zararın Derhal Giderilememesi veya Takside BaÄŸlanması ile Taksitlerin Ödenmemesi-294
b. Uzlaşmada Edimin Takside Bağlanması-295
II. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERÄ° BIRAKILMASI KARARININ ETKÄ°LERÄ°-296
A. Kararın Zamanaşımına Etkisi-296
B. Kararın Özel Sicile Kaydedilmesi-299
C. Kararın Açıklanmayan Mahkûmiyet Hükmüne Etkisi-300
1. Kavram-300
2. Tekerrür-301
3. Seçenek Yaptırımlar ve Erteleme-303
D. Kararın Özel Hukuka Ä°liÅŸkin Davada Etkisi-304
E. Kararın Kamu GörevliliÄŸine ve Disiplin Hukukuna Etkisi-307
F. Kararın Avukatlık Hukukuna Etkisi-313
III. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERÄ° BIRAKILMASI KARARININ DENETÄ°MÄ°-315
A. Genel Olarak-315
B. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararına Karşı Kanun Yolları-317
1. Ä°tiraz Kanun Yolu-317
a. Genel Olarak-317
b. Kavramsal Bakış ve Yasal Düzenleme-317
c. Ä°tirazın Ä°nceleme Usulü-321
d. İtirazın İnceleme Kapsamı-324
aa. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Åžartlarının Denetimi-324
bb. Mahkûmiyet Hükmünün Esasının Denetlenmesi ve Konu Hakkındaki Yargıtay Ceza
Genel Kurulu Kararı-325
e. Ä°tiraz Üzerine Verilebilecek Kararlar-330
aa. Ä°tirazın Kabulüne Karar Verilmesi-331
bb. İtirazın Reddine Karar Verilmesi-337
2. Kanun Yararına Bozma-337
a. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararının Uygulanma Åžartlarındaki Hukuka
Aykırılıkların Denetimi-338
b. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararının Dayandığı Mahkûmiyet Kararının
Esasına İlişkin Hukuka Aykırılıkların Denetimi-339
3. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtirazı-340
4. Yargılamanın Yenilenmesi-341
5. Temyiz/Ä°stinaf Kanun Yolu-342
IV. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERÄ° BIRAKILMASI KURUMUNA Ä°LÄ°ÅžKÄ°N
NORMLARIN ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI VE UYARLAMA-344
A. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına Ä°liÅŸkin Normların NiteliÄŸi ve Lehe Kanunun
GeçmiÅŸe YürürlüÄŸü Ä°lkesi-345
B. Uyarlama Yargılaması ve Usulü-346
1. Yerel Mahkemede Devam Eden Davalarda Uyarlama-350
2. Temyiz AÅŸamasındaki Hükümlerde Uyarlama-351
3. KesinleÅŸmiÅŸ Hükümlerde Uyarlama-351
4. Ä°nfaz EdilmiÅŸ Hükümlerde Uyarlama-353
SONUÇ-355
KAYNAKÇA-375
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı