Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Haksız Rekabet Kavramı Açısından Dürüstlük Kuralına Aykırı Reklamlar
Haksız Rekabet Kavramı Açısından Dürüstlük Kuralına Aykırı Reklamlar
Semih Sırrı ÖZDEMİR
Sayfa Sayısı
:
134
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2013
ISBN NO
:
9786051520117
560,00
TL Semih Sırrı Özdemir 2005 yılında Ankara Atatürk Anadolu Lisesi′nden mezun olan Semih Sırrı Özdemir, aynı yıl Bilkent Üniversitesi Hukuk Fakültesine (burslu olarak) kabul edilmiş ve lisans programını 2009 yılında yüksek şeref derecesiyle tamamlamıştır. 2011 yılında London School of Economics and Political Science (LSE)′in "Şirketler Hukuku" yüksek lisans programından mezun olan Özdemir, "Ticaret Hukuku" alanındaki ikinci yüksek lisans derece¬sini ise 2012 yılında Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü′nden elde etmiştir. 2010 yılından itibaren Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalında araştırma görevlisi olarak çalışmakta olan ya¬zar, aynı zamanda Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü′nde Özel Hukuk (Ticaret Hukuku) alanındaki doktora öğrenimine devam etmekte¬dir. İlgili yüksek lisans çalışmaları için sırasıyla Jean Monnet Programı ve Tübitak Bideb Programı çerçevesinde burs desteği kazanan Özdemir, al¬ternatif uyuşmazlık çözümü konusunda faaliyet gösteren Londra merkezli bir kuruluş olan Chartered Institute of Arbitrators (CIArb)′ın da üyeleri arasında bulunmaktadır. GİRİŞ Sermaye birikimi, teknolojik ilerlemeler ve sanayideki gelişim piya¬saya sunulan mal ve hizmet çeşitliliğini arttırmaktadır. Bu piyasa yapısı karşısında, üretici ve pazarlayıcıların daha çok müşteriye ulaşarak ürün ve hizmetlerini detaylı bir biçimde anlatma, tüketicilerin ise pazarda mev¬cut farklı seçenekler arasından kendi ihtiyaçlarına en uygun olanı tercih etme ihtiyacı doğmaktadır. Etkileşim içerisinde bulunan bu iki farklı grup arasında reklamlar, reklama konu ürün ve hizmetlere dair reklam veren tarafından belirlenen içeriğin tüketici hedef kitlesine iletilmesi işlevini taşımaktadır. Reklamın tüketicinin zihnine ulaşmada ve onu tercihleri için yön¬lendirmede taşıdığı önem, reklamı sadece basit bir pazarlama ve iletişim aracı olmanın ötesine taşımaktadır. Bu kapsamda, reklamın etkinliğinin arttırılması için gelişmiş teknikler kullanılmakta ve hedef kitlenin ilgisini çekebilmek amacıyla gelenekselin yanı sıra yeni mecralar da reklamcılı¬ğın hizmetine sunulmaktadır. Reklamcılık tekniğine ilişkin bu olumlu gelişmelere rağmen, reklam ile tüketicilerin zihninde güçlü bir yer kazan¬ma ve rakiplerin önüne geçme arzusunun bazı durumlarda reklamcılık alanında olumsuz bazı etkilere de neden olduğu gözlemlenmektedir. Anılan olumsuz etkiler değerlendirildiğinde, ilgili kimselerin beyan¬larının gerekli hallerde diğer aktörlerin de katılımı ve çeşitli tekniklerin kullanımı ile hedef kitleye aktarılması olarak tanımlanabilecek reklam faaliyetinin, gerek içeriği gerekse de kullanılan yöntem nedeni ile çeşitli yaptırımlara konu olabileceği görülmektedir. Bu kapsamda akla gelebile¬cek ilk sonuç, bu çalışmanın da temelini oluşturan haksız rekabete ilişkin bir ihlalin oluşmasıdır. Bir reklamın yanıltıcı veya kötüleyici beyanlar içer¬mesi veya istismar edici nitelik taşıması bu kapsamda değerlendirilebilir. Bununla birlikte, ihlal edici nitelik taşıyan reklamlar nedeniyle, Reklam Kurulu ve/veya Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından bu alandaki ilgili mevzuat çerçevesinde idari yaptırım uygulanması veya reklam özde¬netim sürecinin başlatılması da ihtimal dahilinde bulunmaktadır. Çalışma, temel olarak dürüstlük kuralına aykırı reklamların haksız rekabet hukuku açısından değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Bu kap¬samda, ilk bölümde, haksız rekabet hukukuna ilişkin genel bir bilgi su¬nulması hedefiyle haksız rekabet kavramının hukuki niteliği, unsurları ve Türk Ticaret Kanunu′na göre dürüstlük kuralına aykırılık taşıyan başlıca davranışlar üzerinde durulmaktadır. İkinci kısımda, reklamın hukuki niteliği, unsurları, dürüstlük kuralıy¬la arasındaki ilişki ile Türk hukukundaki ve mukayeseli hukuktaki temel düzenlemeler incelenmektedir. Bunlara ek olarak, bu bölümde güncel reklam mecra ve yöntemleri de değerlendirilmekte ve uygulamadaki bazı temel reklam türlerine yer verilmektedir. Son bölümde ise, ihlal oluşturan reklamlara ilişkin hukuki denetim sürecinin ve haksız rekabet hukukunun bu çerçevedeki etki ve sınırlarının tespit edilmesi hedeflenmektedir. Bunun yanı sıra, daha geniş bir bakış açısı sunulabilmesi amacıyla, reklamlara yönelik olarak Reklam Kurulu ve RTÜK tarafından yürütülen idari denetim süreci ile Reklam Özdene¬tim Kurulu ve mesleki birliklerin bu alandaki faaliyetleri de değerlendi¬rilmektedir. ÖNSÖZ Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk (Ticaret Hukuku) Yüksek Lisans Programı kapsamında hazırlanan "Haksız Re¬kabet Kavramı Açısından Dürüstlük Kuralına Aykırı Reklamlar" başlıklı yüksek lisans tezi, 11.06.2012 tarihinde Doç.Dr. Mehmet Emin Bilge, Doç.Dr. Mehmet Özdamar ve Doç.Dr. Hayrettin Çağlar′dan oluşan jüri önünde savunularak oybirliği ile kabul edilmiştir. Çalışma konusunun tercih edilmesinde, haksız rekabet kavramının 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile getirilen değişiklikler açısından ince¬lenmesi ve bu düzenleme kapsamda yer verilen dürüstlük kuralına aykırı reklam ifadesinin reklam kavramı, belirli reklam türleri ve olası ihlaller açısından değerlendirilmesi istekliliği etkin olmuştur. Bununla birlikte, reklamın denetiminde başvurabilecek yollar açısından yapılan araştırma sadece çalışmanın temel hareket noktası olan haksız rekabet kavramı ile sınırlı tutulmamış, ilgili idari denetim ve özdenetim mekanizmaları da ça¬lışmaya dahil edilerek daha geniş bir bakış açısı sunulması hedeflenmiştir. Yüksek lisans tezlerinin aynen basımı ilkesine paralel olarak, çalış¬manın kaynakçasında herhangi bir değişikliğe gidilmemiştir. Metin içe¬risinde ise, dar kapsamlı bazı güncelleme ve eklemeler yapılmış, bunun dışındaki değişiklikler ise anlam bütünlüğüne katkı yapma amacı çerçe¬vesinde yürütülmüştür. Buna ek olarak, yapısı gereği akademik hayatın henüz başlangıç aşamasında yer alan ve bu nedenle daha da geliştirilmeye her zaman için ihtiyaç duyan bu çalışma konusunda getirilecek değerli eleştiri ve öneriler, ileriki baskılar açısından memnuniyetle değerlendi¬rilecektir. Çalışma başlangıcından itibaren çok sayıda kimsenin katkı ve des¬teği sayesinde şekillendi ve sonuçlanma imkânı buldu. Bu kapsamda, öncelikle tez danışmanlığımda bulunmayı kabul eden Doç.Dr. Mehmet Özdamar′a teşekkürlerimi sunarım. Kendisi, yüksek lisans programının başlangıcından itibaren akademik çalışma sürecinin içeriğini kavramama ve daha sonra da bu alanda araştırma görevliliği düşüncesinin zihnimde olgunlaşmasına imkân tanıyan çok değerli katkılarda bulundu. Danışman olarak da, her zaman büyük bir anlayışla sunduğu öneriler ve yol gösteri¬ciliği ile tez konusunun belirlenmesini ve çalışmanın bu hale gelebilme¬sini mümkün kıldı. Tez jürisinde yer alan Doç.Dr. Mehmet Emin Bilge ve Doç.Dr. Hay¬rettin Çağlar′a, çalışmanın içeriğine ilişkin çok değerli görüş ve önerile¬rini benimle paylaştıkları için ayrıca teşekkür ederim. Bununla birlikte, BİDEB programı çerçevesinde çalışmaya katkı sunan TÜBiTAK′a, sağla¬dığı burs nedeniyle teşekkür etmeyi bir borç sayıyorum. Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi′nde, aynı kürsüde araş¬tırma görevlisi olarak çalışmakta olduğum hocam, Doç.Dr. Sibel Hacımahmutoğlu′na da bu süreçte sağladığı akademik destek ve değerli katkıları nedeniyle teşekkürlerimi sunarım. Son olarak ise, çalışmanın kitap olarak basım ve yayımını mümkün kılan On İki Levha Yayınevi sahibi Sayın Erol Öz′e, dizgi sürecini büyük bir titizlikle tamamlayan Sayın Tansel Özgülgün′e ve kapak tasarımını gerçekleştiren Sayın Hevdan Sönmez′e teşekkür ederim. İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ V İÇİNDEKİLER VII KISALTMALAR CETVELİ XIII GİRİŞ 1 Birinci Bölüm TÜRK TİCARET KANUNU′NDA HAKSIZ REKABET I. HAKSIZ REKABET KAVRAMINA İLİŞKİN DEĞERLENDİRME 3 A. Rekabet Kavramı ile İlişkisi 3 B. Benzer Kavramlar ile Karşılaştırılması 6 1. Rekabet Yasağı 6 2. Rekabet Hukuku 7 II. TÜRK HUKUKUNDA HAKSIZ REKABETE İLİŞKİN DÜZENLEME 8 A. Türk Ticaret Kanunu Kapsamında Haksız Rekabet 8 B. Borçlar Kanunu Kapsamında Haksız Rekabet 10 C. Her İki Düzenlemenin Birlikte Değerlendirilmesi 12 III. HAKSIZ REKABET HÜKÜMLERİ İLE KORUNAN TARAFLAR 14 A. Rakipler 14 B. Müşteriler 15 C. Mesleki Menfaatler 16 D. Ekonomik Sistem 16 IV. HAKSIZ REKABET HUKUKUNA HAKİM OLAN İLKELER... 17 A. Tarafların Rakip Olmalarının Zorunlu Olmaması 17 B. Aldatıcı Hareket veya Dürüstlük Kuralına Aykırı Davranışların Varlığı 18 C. Failin Kusurlu Olmasının Aranmaması 20 D. Failin Yarar Sağlamasının Zorunlu Olmaması 21 E. Zarar veya Zarar Görme Tehlikesinin Bulunması 22 V. TÜRK TİCARET KANUNU′NA GÖRE DÜRÜSTLÜK KURALINA AYKIRI SAYILAN BAŞLICA HALLER 23 A. Genel Açıklama 23 B. Kanun İle Düzenlenen Başlıca Haller 24 1. Kötüleme 24 2. Kendisi veya Ticari İşletmesi Hakkında Gerçek Dışı veya Yanıltıcı Beyanlarda Bulunma 27 3. Aldatıcı Unvan veya Mesleki Adlar Kullanma 29 4. İltibas (Karıştırılmaya Neden Olma) 30 5. Müşterilerin Yanıltılmasma Yönelik Eylemlerde Bulunma ...32 İkinci Bölüm DÜRÜSTLÜK KURALINA AYKIRI REKLAMLAR I. REKLAM KAVRAMINA İLİŞKİN GENEL DEĞERLENDİRME 37 A. Tanım 37 B. Reklamın İşlev ve Amacı 40 C. Reklam ile İlan Kavramlarının Karşılaştırılması 41 D. Reklamın Hukuki Niteliği 43 E. Reklamın Unsurları 44 1. Tamtıcılık 44 2. Tanıtımın Ticari Amaç Taşıması 46 3. Reklam Verenin Kimliğinin Belirtilmesi 47 4. Reklam Mecrası 49 5. Ücret 50 II. REKLAM HUKUKUNA İLİŞKİN TEMEL YASAL DÜZENLEMELER 51 A. Türk Hukukundaki Düzenlemeler 51 1. Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun 51 2. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 54 3. Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu 55 4. Yayın Hizmetleri Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 56 B. Mukayeseli Hukuktaki Düzenlemeler 58 1. 2006/114/EC Sayılı Yanıltıcı ve Karşılaştırmalı Reklamlara İlişkin Yönerge 58 2. ICC Birleştirilmiş Reklamcılık ve Pazarlama İletişim Uygulaması Kuralları 59 III. HAKSIZ REKABET HUKUKU AÇISINDAN REKLAMLARDA DÜRÜSTLÜK KURALINA AYKIRILIK KAVRAMINA İLİŞKİN İLKELER 61 A. Reklam Niteliği Taşıyan Açıklamanın Bulunması 61 B. Reklamın İçeriği veya Yöntemi Nedeni ile Dürüstlük Kuralına Aykırılık Taşıması 62 1. Dürüstlük Kuralı 62 2. Dürüstlük Kuralına Aykırı Reklamlar 64 C. Reklam Verenin Kusurunun ve Yarar Sağlama Amacının Aranmaması 66 D. Taraflar Arasında Rekabet İlişkisinin ve Zarar Doğmasının Aranmaması 66 IV. HAKSIZ REKABETE KONU OLABİLECEK BAZI REKLAM TÜRLERİ 67 A. İçeriği Yönünden Reklamlar 67 1. Başkalarına Ait Fikri Mülkiyet Eserlerinin İzinsiz Kullanımı 68 2. Hukuken Reklamına İzin Verilmeyen Ürün ve Hizmetlere Yer Verilmesi 70 B. Kullanılan Yöntem Bakımından Reklamlar 73 1. Abartılı Reklam 73 2. Kötülemeye Yönelik Reklam 74 3. Karşılaştırmalı Reklamlar 77 a. Genel Olarak 77 b. Reklam Hukuku Açısından 78 c. Haksız Rekabet Hukuku Açısından 81 4. Bilimsel Araştırma Sonuçlarına ve Tanık Beyanlarına Dayandırılan Reklamlar 83 5. İstismar Edici Reklamlar 87 Üçüncü Bölüm İLGİLİ HÜKÜMLERİN İHLALİ HALİNDE ORTAYA ÇIKABİLECEK HUKUKİ SONUÇLAR I. HAKSIZ REKABETE İLİŞKİN HÜKÜMLER 91 A. Hukuki Sorumluluk 91 B. Dava Tarafları 93 1. Davacılar 93 a. Haksız Rekabet Eyleminden Etkilenenler 93 b. Müşteriler 94 c. Mesleki ve Ekonomik Birlikler ile Tüketici Kuruluşları .95 2. Davalılar 95 a. Haksız Rekabet Eylemini Gerçekleştiren Kimse 95 b. Adam Çalıştıran 96 c. Yayıncı 97 d. Reklamveren ve Reklam Ajansı 98 C. Haksız Rekabet Halinde Yargı Yolu 99 1. İhtiyati Tedbir 99 2. Tespit Davası 10ü 3. Men Davası 101 4. Maddi Durumun Ortadan Kaldırılması Davası 102 5. Tazminat Davası 103 D. Cezai Sorumluluk 106 II. REKLAMA İLİŞKİN İDARİ DENETİM 107 A. Reklam Kurulu 107 1. Kuruluş ve Yapısı 107 2. Karar Alma Süreci 109 3. Reklam Kurulu Kararları 109 4. Kararlara Yönelik Genel Değerlendirme 111 B. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu 114 1. Kuruluş ve Yapısı 114 2. Reklama İlişkin Denetim 114 III. REKLAM ÖZDENETİMİ 117 A. Reklam Özdenetim Kurulu 117 B. Mesleki Birliklerin Özdenetimi 1.20 SONUÇ 123 KAYNAKÇA 127
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı