Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Haksız Fiilden Doğan Kanunlar İhtilafı Alanında İka Yeri Kuralı
Haksız Fiilden Doğan Kanunlar İhtilafı Alanında İka Yeri Kuralı
Turgut TURHAN
Sayfa Sayısı
:
428
Kitap Ölçüleri
:
21x18 cm
Basım Yılı
:
1989
ISBN NO
:
9757680044
440,00
TL ÖNSÖZ Anabilim Dalımızın değerli mensubu Yard. Doç. Dr. Turgut TURHAN′m nazik bir jestle, Doktora Tezinin kitap olarak basılması sırasında "öJVSöZ"ünü yazmam konusundaki dileğini memnuniyetle kabul ettim. Çünkü, Dr. TURHAN çalışmalarım yakından ve takdirle izlediğim genç bir öğretim üyesidir, gayretleriyle anabilim dalımıza düşen ağır görevlerin altından kalkabilmemizde büyük ve değerli kat¬kıları bulunmaktadır. Dr. Turgut TURHAN, jürisi tarafından oybirliği ile "Pekiyi" dereceye değer görülen Doktora Tezini, bu yayınıyla, Türk Hukuk Literatürüne kazandırmaktadır. Konu, haksız fiiller alanında uygula¬nacak hukuku doğrudan ilgilendirmektedir. Bu alan, İkinci Dünya Savaşı sonrasında Kanunlar İhtilâfı Hukukunda meydana gelen çok önemli gelişmelerin adeta odak konusunu teşkil etmiştir. Özellikle ABD. doktrinindeki teorik tartışmalarda, hemen her yazar öne sür¬düğü tez veya antitezi doğrulama alanı olarak haksız fiilleri seçmiştir. Konu daha sonra, İngiltere′ye ve Kara Avrupası Hukukuna intikal etmiş ve uygulamayı da etkileyici bir mahiyet kazanmıştır. Dr. TURHAN, çok geniş bir kaynakça taramasıyla, konusunun önemli kaynaklarını tespit ederek, bunları bilimsel açıdan değerlen¬dirip özgül bir sistematizasyona tâbi tutmuş ve bulgularını milletler¬arası anlaşmalar rejimi açısından da tahlile tâbi tutarak Türk Huku¬kunun gelişmesine yardımcı olacak sonuçlara ulaşmıştır. Dr. TURHAN′ı bu zor konuyu geniş bir incelemeyle başarılı bir tez haline getirmesi nedeniyle candan kutlarım. Ankara 2 Ağustos 1989 Doç. Dr. Tuğrul ARAT A.Ü. Hukuk Fakültesi Devletler Özel Hukuku Anabilim Dalı Başkam III İÇİNDEKİLER KISALTMALAR .XXV BİBLİYOGRAFYA XXIX GİRİŞ 1 § 1. İKA YERİ KURALININ HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN KANUNLAR İHTİLÃFI ALANINDAKİ YERİ 1 I. HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN KANUNLAR İHTİLÃFI ALANINDA TEKLİF EDİLEN BAĞLAMA KURALLARI HAKKINDA GENEL BİLGİLER 1 1. Akit Kanunu Kuralı 2 2. Şaha Kanun Kuralı. . . 3 3. Hâkimin Kanunu Kuralı. .5 4. İka Yeri Kuralı 10 H. İKA YERİ KURALININ TARİHİ GELİŞİMİ 12 IH. HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN KANUNLAR İHTİLÃFI ALANINDA MEYDANA GELEN ÇAĞDAŞ GELİŞMELER KARŞISINDA İKA YERİ KURALI 17 § 2. "ARAŞTIRMANIN AMACI, PLÃNI ve KAPSAMI 22 BİRİNCİ BÖLÜM İKA YERİ KURALININ KURAMDAKİ YERİ § 1. İKA YERİ KURALININ İHTİLÃFÇIMETOD İÇİNDEKİ YERİ 28 I. GENEL OLARAK İHTİLÃFÇIMETOD 28 II. İHTİLAFÇI METOD İÇİNDE İKA YERİ KURALININ ÖZELLİKLERİ 30 1. İka Yeri Kuralının Yapısı 30 A. İka Yeri Kuralının Bağlama Konusu 31 B. İka Yeri Kuralının Bağlama Noktası 33 2. İka Yeri Kuralının İşleyişi 35 3. İka Yeri Kuralının Kapsamı 38 III. İHTİLAFÇI METODUN YASAMA POLİTİKASI ve İKA YERİ KURALI 39 1. Genel Olarak Kanunlar İhtilâfı Hukukunun Yasama Politikası 39 2. İhtflâfçı Metodun Yasama Politikası İçinde İka Yeri Kuralının Benimsenmesini Haklı Kılan Değerler 41 A. İka Yeri Kuralının Uygulanması Hukukî Kesinlik ve Güvenliği Sağlayacaktır. 41 B. İka Yeri Kuralı, Basit ve Uygulanması Kolay Bir Kuraldır 43 C. İka Yeri Kuralı Objektif Bir Mahallileştirme Ölçütüne Sahiptir 44 D. İka Yeri Kuralının Uygulanması Milletlerarası Karar Uyumunu Sağlayacaktır 45 E. İka Yeri Kuralının Uygulanması Tarafların Haklı Çıkar ve Beklentilerine Uygundur 47 F. İka Yeri Kuralının Uygulanması İka Yerindeki Toplumsal Düzeni Koruyacaktır 49 § 2. İKA YERİ KURALININ GÜNCEL AMERİKAN METODLARI İÇİNDEKİ YERİ 50 I. KAZANILMIŞ HAKLAR KURAMI ve İKA YERİ KURALI 52 1. Genel Olarak Kazanılmış Haklar Kuramı 52 VI 2. Kazanılmış Haklar Kuramı İçindeki İka Yeri Kuralının Benimsenmesini Haklı Kılan Nedenler 54 II. İKA YERİ KURALININ KAZANILMIŞ HAKLAR KURAMI İÇİNDE UYGULANMASINA KARŞI YÖNELTİLEN ELEŞTİRİLER. .". 58 1. Doktrinde 59 2. Mahkeme Kararlarında 63 HI. BABCOCK v. JACKSON DÃVASI . .68 IV. GÜNCEL AMERİKAN METODLARI HAKKINDA GENEL BİLGİLER 72 V. GÜNCEL AMERİKAN METODLARININ İKA YERİ KURALININ YERİNİ ALMAK ÜZERE GELİŞTİRDİKLERİ YENİ ÇÖZÜM ŞEKİLLERİ .80 1. Tercih Prensipleri Metodu ve İka Yeri Kuralı 80 2. Devlet Çıkarının Tahlili Metodu ve İka Yeri Kuralı 84 3. EHRENZYVEIG ve İka Yeri Kuralı 87 A. Takbih Edici Karakteri Ağır Basan Haksız Fuller.... 89 B. Tazmin Edici Karakteri Ağır Basan Haksız Fiiller. ... 89 4. Seçimi Etkileyen Mülâhazalar Metodu ve İka Yeri Kuralı , . 91 5. En Sıkı İlişki Kanunu Metodu ve İka Yeri Kuralı: II. Restatement 93 VI. GÜNCEL AMERİKAN METODLARININ HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN KANUNLAR İHTİLÃFI ALANINA GETİRDİKLERİ YENİ ÇÖZÜM ŞEKİLLERİNİN GENEL BİR ELEŞTİRİSİ ... .99 1. Getirilen Yeni Çözüm Şekillerinin Milletlerarası Alanda İşlemesi Oldukça Güçtür. 99 2. Getirilen Yeni Çözüm Şekilleri Zıt ve Kaypak Kararların Alınmasına Yol Açmaktadır 101 vn 3. Getirilen Yeni Çözüm Şekilleri Hukukî Kesinlik ve : Güvenliğin Gerçekleşmesini Önlemektedir 104 4. Getirilen Yeni Çözüm Şekilleri Hâkimin Kanununa Aşırı Bir Önem Vermektedir 104 5. Getirilen Yeni Çözüm Şekilleri "İç Kanunlar İhtilâfi"nın Şartlan ile Sınırlıdır 105 İKİNCİ BÖLÜM İKA YERİ KURALININ UYGULAMADAKİ YERİ § 1. İHTİLÃFÇI METODA BAĞLI KALAN HUKUK SİSTEMLERİ AÇISINDAN İKA YERİ KURALININ UYGULAMADAKİ YERİ ... 107 I. ALMAN HUKUKU 107 İL AVUSTURYA HUKUKU 111 IH. BENELÜX ÜLKELERİ 114 1. Belçika Hukuku 115 2. Hollanda Hukuku . 118 3. Lüxemburg Hukuku 120 IV. FRANSIZ HUKUKU 120 V. İSVİÇRE HUKUKU .128 VI. İTALYAN HUKUKU 131 § 2. GÜNCEL AMERİKAN HUKUKU AÇKINDAN İKA YERİ KURALININ UYGULAMADAKİ YERİ . 132 I. İKA YERİ KANUNLARININ UYGULANDIĞI HALLER 133 1. Haksız Fiilin Hâkimin Mensup Olduğu Devlet Ülkesinde İşlenmesi 133 2. Haksız Fiilin Hâkimin Mensup Olduğu Devlet Ülkesinde İşlenmesi ve Taraflardan Birinin Bu Ülkede İkamet Etmesi .136 vnı A. Davacının Hakimin Mensup Olduğu Devlet Ülkesiyle Birleşen İka Yerinde İkamet Etmesi 136 B. Dâvâlının Hâkimin Mensup Olduğu Devlet Ülkesiyle Birleşen İka Yerinde İkamet Etmesi 138 3. Haksız Fiilin, Haksız Fiil Öncesi Hukukî İlişkinin Ağırlık Merkezinin Bulunduğu Yerde İşlenmesi 139 H. İKA YERİ KANUNLARININ UYGULANMADIĞI HALLER . . 143 1. Tarafların Müşterek İkametgâhının Hâkimin Mensup Olduğu Devlet Ülkesinde Bulunması 143 2. Davacının Ikametgâhımn Hâkimin Mensup Olduğu Devlet Ülkesinde Bulunması . 144 A. Dâvacımn İkametgâhının Bulunduğu Yer Kanunlarının Davacı Mağdurun Lehine Olması .... 144 B. Dâvacımn İkametgâhının Bulunduğu Yer Kanunlarının Davacı Mağdurun Aleyhine Olması. . . 147 3. Davalının İkametgâhının Hâkimin Mensup Olduğu Devlet Ülkesinde Bulunması 148 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İKA YERİ KURALININ UYGULANMASINDAN KAYNAKLANAN SORUNLAR § 1. İKA YERİNİN SAPTANMASI SORUNU 151 I. GENEL OLARAK İKA YERİNİN SAPTANMASI SORUNU... 151 H. FİİLİN İŞLENDİĞİ YERLE ZARARIN ORTAYA ÇIKTIĞI YERİN FARKLI OLDUĞU HALLERDE İKA YERİNİN SAPTANMASI .153 1. Fiilin İşlendiği Yeri İka Yeri Olarak Kabul Eden Sistem . . 154 A. Sistemin Lehine İleri Sürülen Görüşler 155 IX a. Fiilin İşlendiği yerin ika yeri olarak kabul edilmesi, sorumluluk hukukunun "Cezalandırıcı ve önleyici" fonksiyonunun bir gereğidir .... 155 b. Fiilin işlendiği yerin ika yeri olarak kabulü, failin haklı çıkar ve beklentilerine uygundur. . 156 B. Uygulamada Fiilin İşlendiği Yeri İka Yeri Olarak Kabul Eden Sistem 157 a. Alman Hukuku 157 b. Amerikan Hukuku 157 . c. Fransız Hukuku 160 d. İngiliz Hukuku 162 C. Fiilin İşlendiği Yeri İka Yeri Olarak Kabul Eden Sisteme Karşı Yöneltilen Eleştiriler 165 a. Sorumluluk hukukunun "cezalandırıcı ve önleyici" bir fonksiyona sahip olduğu iddiasından hareketle fiilin işlendiği yeri ika yeri olarak kabul etmek doğru değildir... 165 b. Fiilin işlendiği yerin ika yeri olarak kabul edilmesinin failin haklı çıkar ve beklentilerine uygun düştüğü iddiası tartışmalıdır 167 c. Fiilin işlendiği yeri ika yeri olarak kabul eden sistem haksız yere faili korumaktadır 168 d. Fiilin işlendiği yeri ika yeri olarak kabul eden sistemin işlemesi bazı hallerde oldukça güçtür. 168 Zararın Meydana Geldiği Yeri İka Yeri Olarak Kabul Eden Sistem 170 -A. Sistemin Lehinde İleri Sürülen Görüşler 172 a. Zararın meydana geldiği yerin ika yeri olarak kabulü, sorumluluk hukukunun "koruyucu ve tazmin edici" fonksiyonuna uygundur 172 b. Zarar unsuru, haksız fiil ilişkisinin aslî kurucu unsurudur 173 X c. Zararın meydana geldiği yerin ika yeri olarak kabulü, mağdurun haklı çıkar ve beklentilerine uygun düşecektir 173 d. Zararın meydana geldiği yeri ika yeri olarak kabul eden sistem, uygulanması kolay bir sistemdir ."■ 174 B. Uygulamada Zararın Meydana Geldiği Yeri İka Yeri Olarak Kabul Eden Sistem 175 a. Alman Hukuku 175 b. Amerikan Hukuku 176 c. Fransız Hukuku 178 d. İnguiz Hukuku 180 C. Zararın Meydana Geldiği Yeri İka Yeri Olarak Kabul Eden Sisteme Karşı Yöneltilen Eleştiriler 181 a. Sorumluluk hukukunun temel toplumsal fonksiyonu sadece "koruyucu ve tazmin edici" olmak değildir 181 b. Zararın meydana geldiği yeri ika yeri olarak kabul eden sistem, haksız yere mağduru korumaktadır 182 c. Zararın meydana geldiği yeri ika yeri olarak kabul eden sistemin işlemesi, bazı hallerde oldukça güçtür 183 Alternatif Sistem 184 A. Sistemin Lehinde İleri Sürülen Görüşler 185 a. Alternatif sistem, haksız fiil ilişkisinin fiil ve zarar unsurlarına eşit bir değer vermektedir . . 185 b. Alternatif sistem, sorumluluk hukukunun "mağduru koruyucu" fonksiyonuna uygun düşmektedir 186 B. Uygulamada Alternatif Sistem . 187 XI a. Alman Hukuku 187 b. İsviçre Hukuku 188 c. ′ ′Avrupa Toplulukları Adalet Divanı′ ′nın Alternatif Sisteme İlişkin Karan 189 C. Alternatif Sisteme Karşı Yöneltilen Eleştiriler 191 a. Alternatif Sistem İşlemesi Güç Bir Sistemdir. . 191 b. Alternatif Sistem Haksız Yere Mağduru Korumaktadır. . . .: 192 D. Fail Lehine Yumuşatılmış Alternatif Sistem 192 4. Fiilin İşlendiği Yerle Zarann Meydana Geldiği Yeri Birlikte İka Yeri Olarak Kabul Eden Sistem (Kümülâtif Sistem) . 193 FİİLİN İŞLENDİĞİ YERLE ZARARIN MEYDANA GELDİĞİ YERİN BİRDEN FAZLA OLDUĞU HALLERDE İKA YERİNİN SAPTANMASI. .194 1. Fiilin Birden Fazla Devlet Ülkesinde İşlenmesine Rağmen, Zarann Tek Bir Devlet Ülkesinde Meydana Gelmesi 195 A. Alternatif veya Kümülâtif Sistemin Benimsenmiş Olması Halinde 195 B. Fiilin İşlendiği Yeri İka Yeri Olarak Kabul Eden Sistemin Benimsenmiş Olması Halinde 196 C. Zarann Meydana Geldiği Yeri İka Yeri Olarak Kabul Eden Sistemin Benimsenmiş Olması Halinde 196 2. Fiilin Tek Bir Devlet Ülkesinde İşlenmesine Rağmen, Zarann Birden Fazla Devlet Ülkesinde Meydana Gelmesi. . 198 A. Alternatif veya Kümülâtif Sistemlerden BirisininJSenimsenmîş Olması Halinde 198 B. Fiilin İşlendiği Yeri İka Yeri Olarak Kabul Eden Sistemin Benimsenmiş Olması Halinde 198 XH C. Zararın Meydana Geldiği Yeri İka Yeri Olarak Kabul Eden Sistemin Benimsenmiş Olması Halinde 199 « 3. Fiilin Birden Fazla Devlet Ülkesinde İşlenmesi ve Zararın da Birden Fazla Devlet Ülkesinde Meydana Gelmesi 200 HİÇ BİR DEVLETİN EGEMENLİĞİNE GİRMEYEN MAHALLERDE İŞLENEN HAKSIZ FULLERDE UYGULANACAK KANUNUN TAYİNİ ... 200 1. Açık Denizde Meydana Gelen Çatmalarda Uygulanacak Kanunun Tayini A. Genel Deniz Hukuku Sistemi..... 202 B. Hâkimin Kanunu Sistemi 204 C. Bayrak Kanunu Sistemi .′ 206 Genel Olarak Bayrak Kanunu Sistemi 206 aa. Çatışan gemilerin aynı tâbiiyette olması 207 a. bb. Çatışan gemilerin ayn tâbiiyette olması 207 aaa. Çatılan (kusursuz) geminin bayrağının uygulanması 208 bbb. Çatan (kusurlu) geminin bayrağının uygulanması 208 ccc. Çatan ve Çatılan gemilerin bşyrak kanunlarının birlikte uygulanması 209 ddd. Mağdurun lehine olan bayrak kanununun uygulanması 210 b. Bayrak Kanunu Sistemine Yöneltilen Eleştiriler 210 XIII 2. Serbest Hava Sahasında Meydana Gelen Uçak Kazalarında Uygulanacak Kanunun Tayini 213 3. Açık Denizde veya Serbest Hava Sahasında Bulunan Nakil Vasıtalarında İşlenen Haksız Fiillerde Uygulanacak Kanunun Tayini 213 4. Kutuplarda ve Uzayda İşlenmesi Muhtemel Haksız Fullerde Uygulanacak Kanunun Tayini 215 A. Kutuplarda İşlenmesi Muhtemel Haksız Fiillerde Uygulanacak Kanunun Tayini 215 B. Uzayda İşlenmesi Muhtemel Haksız Fiillerde Uygulanacak Kanunun Tayini 216 V. YAPMAMA FİİLİ İLE İŞLENEN HAKSIZ FİİLLERDE UYGULANACAK KANUNUN TAYİNİ 217 § 2. İKA YERİ KURALININ UYGULANMASININ SINIRLANDIRILMASI SORUNU 219 I. GENEL OLARAK İKA YERİ KURALININ UYGULANMASININ SINIRLANDIRILMASI SORUNU 219 II. İKA YERİ KURALININ UYGULANMASININ TARAFLARIN ORTAK ŞAHSà KANUNU LEHİNE SINIRLANDIRILMASI . . 220 1. Bir Sınırlandırma Nedeni Olarak Tarafların Ortak Şahsî Kanunu Lehine İleri Sürülen Görüşler 221 2. Bir Sınırlandırma Nedeni Olarak Tarafların Ortak Şahsî Kanununa Uygulamada Verilen Değer 222 A. Alman Hukuku 222 B. Benelire ülkeleri 224 a. Belçika Hukuku 224 b. Hollanda Hukuku 224 c. Lüxeniburg Hukuku 225 C. Fransız Hukuku 225 D. Diğer Ülkeler 227 XIV 3. Bir Sınırlandırma Nedeni Olarak Taraflann Ortak Şaha Kanununun Aleyhinde İleri Sürülen Görüşler . 229 III. İKA YERİ KURALININ UYGULANMASININ HÃKİMİN MENSUP OLDUĞU DEVLET KANUNLARI LEHİNE SINIRLANDIRILMASI 231 1. İka Yeri Kuralının Uygulanmasının Açık Bir Kanun Hükmü İle Hâkimin Mensup Olduğu Devlet Kanunları Lehine Sınırlandırılması 231 A. Alman Hukuku 231 B. İsviçre Hukuku 232 2. İka Yeri Kuralının Uygulanmasının Devletler Özel Hukukunun Genel Problemlerine Getirilen Çözüm Şekillerinden Hareketle Hâkimin Mensup Olduğu Devlet Kanunları Lehine Sınırlandırılması 234 3. İka Yeri Kuralının Uygulanmasının Hâkimin Mensup Olduğu Devlet Kanunları Lehine Sınırlandınlmasımn Aleyhinde İleri Sürülen Görüşler. 235 IV. İKA YERİ KURALININ UYGULANMASININ EN SIKI İLİŞKİ KANUNU LEHİNE SINIRLANDIRILMASI 236 1. Genel Olarak 236 2. En Sıkı İlişki Bağının Çeşitli Sınırlandırma Halleri Üzerindeki Etkisi 236 A. Tarafların Ortak Şahsî Kanunu Lehine Yapılan Sınırlandırma Üzerindeki Etkisi , . . 236 a. Alman Hukuku 236 b. Benelibc Ülkeleri 238 aa. Belçika Hukuku 238 bb. Hollanda Hukuku 238 cc. Lüxemburg Hukuku 240 XV c. Fransız Hukuku 240 d. İsviçre Hukuku . 240 B. Hâkimin Mensup Olduğu Devlet Kanunları ■ Lehine Yapılan Sınırlandırma üzerindeki Etkisi. . . . 241 3. İka Yeri Kuralının Uygulanmasının En Sıkı İlişki Kanunu Lehine Sınıflandırılmasının Sonuçları 243 A. İka Yeri Kuralının Sert, Mekanik ve Rastlantıya Bağlı Karakterinden Kaynaklanan Sakıncaların Yok Edilmesi 244 B. HukukîKesinlik ve Güvenliğin Sağlanması....... 245 4. Pozitif Hukukta İka Yeri Kanunlarının Uygulanmasının En Sıkı İlişki Kanunu Lehine Sınırlandırılması 246 § 3. İKA YERİ KURALININ UYGULANMA ALANININ BELİRLENMESİ SORUNU. 248 I. GENEL OLARAK İKA YERİ KURALININ UYGULANMA ALANININ BELİRLENMESİ SORUNU 248 H. SORUMLULUĞUN TEMELİ VE SORUMLULUĞUN ŞARTLARINA İLİŞKİN SORUNLAR 250 1. Sorumluluğun Temeline İlişkin Sorunlar 250 2. Sorumluluğun Şartlarına İlişkin Sorunlar 253 A. Kusursuz Sorumluluk Halinde 254 B. Kusura Dayanan Sorumluluk Halinde 254 a. Fiile ilişkin sorunlar 254 b. Zarara ilişkin sorunlar 256 c. İlliyet bağına ilişkin sorunlar 259 d. Kusura ilişkin sorunlar , 261 m. HAKSIZ FİİL SORUMLULUĞUNA BAĞLANAN TALEP HAKLARINA İLİŞKİN SORUNLAR 264 XVI Tazminat Talebine Hakkı Olanların Tesbıti 265 A. Mağdurun ölümüyle Sonuçlanan Haksız Fiillerde . . 266 a. . Destekten yoksun kalanlar 267 b. Mirasçılar 270 B. Eşler Arasında Meydana Gelen Hakse Fiillerde.... 271 C. Tazminat Talebinin Temliki 274 D. Sigortacının Halefiyeti Halinde 275 Tazminat Borçlularının Tesbiti 276 A. Failin ölümüHalinde 277 B. Başkasının Fiilinden Sorumluluk Halinde. ....... 279 a. Aile ilişkisinin bulunması . . . . f 279 b. tş ilişkisinin bulunması 281 C. Mağdurun Sigortacıya Doğrudan Müracaatı Halinde 283 a. Sigorta akdini idare eden kanunun uygulanmasını savunan sistem 283 b. İka yeri kanunlarının uygulanmasını savunan sistem 285 D. Birden Fazla Kişinin Sorumluluğu Halinde 288 Tazminatın Türü ve Miktarının Belirlenmesi . 290 A. Tazminatın Türü 290 B. Tazminatın Miktarı .291 a. Talep edilecek tazminata esas alınacak olan miktarın belirlenmesi 291 b. Tazminat miktarının hesaplanması ve mağdurun müterafık kusurunun tazminat , miktarına etkisi 293 xvn IV HAKSIZ FİİL SORUMLULUĞUNA BAĞLANAN TALEP HAKLARININ KULLANILMASINA İLİŞKİN SORUNLAR ...295 1. lsbat Yükü , 295 2. Delillerin İkamesi 297 3. Karineler 297 4. Zamanaşımı 298 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM BAĞLAMA KURALLARINI YEKNESAKLAŞTIRMA ÇALIŞMALARI İÇİNDE İKA YERİ KURALININ YERİ § 1. HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN KANUNLAR İHTİLÃFI ALANINI BİR BÜTÜN OLARAK DÜZENLEMEK İSTEYEN YEKNESAKLAŞTIRMA ÇALIŞMALARI . . 303 I. "AKDà VE AKİT DIŞI BORÇLARA UYGULANACAK KANUNA İLİŞKİN AET. SÖZLEŞMESİ TASARISI" 303 1. Genel Olarak 303 2. Tasarının Benimsediği Yeknesak Bağlama Kuralı....... 305 A. İka Yeri Kuralı 305 B. İka Yerinin Saptanması Sorunu 306 3. Tasarının Benimsediği Yeknesak Bağlama Kuralmın Sınırlandırılması ′. 307 A. Olumsuz Şart 308 B. Olumlu Şart. . 309 4. Yetkili Kanunun Uygulanma Alanı ve Kamu Düzeni 311 II. "HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN BORÇLARA UYGULANACAK KANUNA İLİŞKİN MİLLETLERARASI HUKUK ENSTİTÜSÜNÜN TAVSİYE KARARI" 312 XVIII 1. Genel Olarak 312 2. Enstitünün Tavsiye Ettiği Yeknesak Bağlama Kuralı 313 A. İka Yeri Kuralı 313 B. İka Yerinin Saptanması Sorunu 314 3. Enstitünün Tavsiye Ettiği Yeknesak Bağlama Kuralının Sınırlandırılması 315 A. Olumsuz Şart 317 B. Olumlu Şart. .,-..′ 318 4. Yetkili Kanunun Uygulanma Alanı ve Kamu Düzeni. .... 318 HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN KANUNLAR İHTİLÃFI ALANINI BELLİ BAZI HAKSIZ FİİL TİPLERİNDEN HAREKETLE DÜZENLEMEK İSTEYEN YEKNESAKLAŞTIRMA ÇALIŞMALARI. , 319 I. "TRAFİK KAZALARI ALANINDA UYGULANACAK KANUNA İLİŞKİN LA HA YE SÖZLEŞMESİ" 319 1. Genel Olarak 319 2. Sözleşmenin Benimsediği Yeknesak Bağlama Kuralı 321 3. Sözleşmenin Benimsediği Yeknesak Bağlama Kuralının Sınırlandırılması 322 A. Kişilerin ve Taşıtların Uğradıkları Zararlar Açısından 322 a. Kazaya Sadece Bir Tek Taşıtın Karışmış Olması . 322 b. Kazaya Birden Fazla Taşıtın Karışmış Olması. . 323 B. Eşyanın Uğradığı Zararlar Açısından 324 4. Yetkili Kanunun Uygulanma Alanı ve Kamu Düzeni 324 XIX II. "ÜRÜNLERDEN DOLAYI SORUMLULUĞA UYGULANACAK KANUNA İLİŞKİN LA HAYE SÖZLEŞMESİ" 325 1. Genel Olarak 325 2. Sözleşmenin Benimsediği Yeknesak Bağlama Kuralları Zinciri 327 Kuralı ′ ′′, B. Sözleşmenin Benimsediği Tali Yeknesak Bağlama Kuralları .... L. Sözleşmenin Benimsediği Aslı Yeknesak Bağlama .329 3. Yetkili Kanunun Uygulanma Alanı ve Kamu Düzeni 330 BE ŞİNCİ BÖLÜM TÜRK DEVLETLER ÖZEL HUKUKUNDA İKA YERİ KURALININ YERİ § İ. EHVK. DÖNEMİNDE İKA YERİ KURALININ TÜRK HUKUKUNDAKİ YERİ 331 I. GENEL OLARAK EHVK. ve HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN KANUNLAR İHTİLAFI ALANI 331 R. EHVK. DÖNEMİNDE DOKTRİNDE İKA YERİ KURALI 332 1. İka Yeri Kuralının Türk Hukukundaki Varlığını EHVK. Madde 2 Hükmüne Dayandıran Görüş 332 2. İka Yeri Kuralının Türk Hukukundaki Varlığını Haksız Fül Müessesesinin Amacına Dayandıran Görüş 337 III. EHVK. DÖNEMİNDE UYGULAMADA İKA YERİ KURALI 339 § 2. MÖHUK. DÖNEMİNDE İKA YERİ KURALININ TÜRK HUKUKUNDAKİ YERİ 344 XX I. MÖHUK.un KANUNLAŞMA SÜRECİ İÇİNDE HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN KANUNLAR İHTİLAFI ALANI ........ 344 H. MÖHUK.un HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN KANUNLAR İHTİLAFI ALANINA GETİRDİĞİ DÜZENLEME .345 1. Haksız Fiilden Doğan Kanunlar İhtilâfı Alanında Benimsenen Bağlama Kuralı: İka Yeri Kuralı 346 A. Genel Olarak 346 B. İka Yeri Kuralının Benimsenmesine Yol Açan Değerler 348 a. İka Yeri Kuralının Uygulanması Hukuki Kesinlik ve Güvenliği Sağlayacaktır 350 b. İka Yeri Kuralının Uygulanması Milletlerarası Karar Uyumunu Sağlayacakta 351 c. İka Yeri Kuralının Uygulanması Tarafların Haklı Çıkar ve Beklentilerine Uygundur 352 d. İka Yeri Kuralının Uygulanması İka Yerindeki Toplumsal Düzeni Koruyacaktır 354 2. Haksız Fiilden Doğan Kanunlar İhtilâfı Alanında Benimsenen Bağlama Kuralının Uygulanmasından Doğabilecek Sorunlar , 355 A. İka Yerinin Saptanması Sorunu (MÖHUK Madde 25 fıkra 2) 355 a. Genel Olarak 355 b. Doktrinde İka Yerinin Saptanması Sorunu . . . 357 c. Uygulamada İka Yerinin Saptanması Sorunu. . 360 d. MÖHUK. madde 25 fıkra 2 hükmünün uygulanması sırasında karşınıza çıkabilecek sorunlar 363 aa. "Zararın meydana geldiği yer"in saptanması sorunu 364 XXI bb. Fiilin işlendiği yerle zararın meydana geldiği yerin birden fazla olduğu hallerde ika yerinin saptanması sorunu 367 cc. Hiç bir devletin egemenliğine girmeyen mahallerde işlenen haksız fiillerde uygulanacak kanunun tayini. . . 368 dd. Yapmama fiili ile işlenen haksız fiillerde uygulanacak kanunun tayini. . .370 İka Yeri Kuralının Uygulanmasının Sınırlandırılması Sorunu (MÖHUK. madde 25 fıkra 3) 371 a. Genel olarak 371 b. Doktrinde ika yeri kuralının uygulanmasının sınırlandırılması sorunu 371 aa. tka yeri kuralına karşı yöneltilen eleştiriler 371 bb. İka yeri kuralının uygulanmasının sınırlandırılması için ileri sürülen görüşler 374 aaa. İka yeri kuralmın uygulanmasının hâkimin mensup olduğu devlet kanunları lehine sınırlandırılması 374 bbb. İka yeri kuralının uygulanmasının tarafların ortak şahsîkanunları lehine sınırlandırılması 375 ccc. İka yeri kuralının uygulanmasının en sıkı ilişki kanunu lehine sınırlandırılması 378 c. MÖHUK. madde 25 fıkra 3 hükmünün uygulamada karşımea çıkarabileceği sorunlar 380 aa. Daha yakın irtibatlı hukukun uygulanma şartları. 381 XXII aaa. Haksız fiildeffdoğan borç ilişkisinin olay ve taraflar açısından ika yeri ile yakın bir irtibat içinde olmaması 381 bbb. Haksız fiilden doğan borç ilişkisinin ika yeri dışmda bir başka ülke ile daha yakın irtibat içinde olması 382 bb. Daha yakın irtibatlı hukukun saptanması bir örnek 391 İka Yeri Kuralının Uygulanma Alanının Belirlenmesi Sorunu 399 a. Genel olarak. . 399 b. Sorumluluğun temeli ve sorumluluğun şartlarına ilişkin sorunlar . . 400 0 aa. Sorumluluğun temeli 400 bb. Sorumluluğun şartları 401 aaa. Kusursuz sorumluluk halinde. . . . 401 bbb. Kusura dayanan sorumluluk halinde 402 c. Sorumluluğa bağlanan talep haklarına ilişkin sorunlar 403 aa. Tazminat talebine hakkı olanların belirlenmesi 403 aaa. Mağdurun ölümüyle sonuçlanan haksız fiillerde ■′. 404 bbb. Eşler arasında meydana gelen haksız fiillerde 405 ccc. Tazminat talebinin temliki halinde . . . , 406 ddd. Sigortacının halefiyeti halinde . . . 406
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı