GÜMRÜK
GÜMRÜK
Hüseyin ERTUĞRUL
ÖNSÖZ
Dış ticaretin kolaylaştırılması ve ülkeler arası sermaye akımının artırılması için, 1996 tarihinde AB ile Gümrük Birliği anlaşması imzalayan Türkiye, Avrupa Birliği'ne tam üyelik için 1999 yılından itibaren görüşmelere başlamıştır. Bu görüşmelerin somut bir neticesi, 1615 sayılı Gümrük Kanunu'nun yürürlükten kaldırılarak, 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun yürürlüğe girmesi olmuştur.
Aynı şekilde gümrük kaçakçılığı fiillerini düzenleyen 21.3.2007 tarih ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, 31.03.2007 tarih ve 26479 sayılı Resmî Gazete'de yayınlanarak aynı gün yürürlüğe girmiştir. 28.03.2013 tarihli ve 6455 sayılı Kanun'la, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu önemli değişikliklere uğramıştır. Bu değişiklikler sonucu, Kanun metninden kaçakçılık kabahatleri çıkarılmış olup sadece kaçakçılık suçları incelenmiştir ayrıca, bu suçlara konusu akaryakıt olan kaçakçılık fiilleri de eklenmiştir.
4458 sayılı Gümrük Kanunu ile birlikte 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu, gümrük işlemlerinin insan haklan ihlallerine neden olmadan en uygun şekilde sağlanmasını ve ülke güvenliğimize zarar verici ve ekonomimizi bozucu nitelikteki fiilleri yaptırıma bağladıkları için; bu kanunların verimli ve uyumlu olarak uygulanabilmesi haliyle büyük önem taşımaktadır. Çünkü gümrük mevzuatındaki temel amaç, ülke ekonomimizin zarara uğramaması ve ülke güvenliğinin sağlanmasıdır. Bu çalışma, yukarıda ifade ettiğimiz mevzuatın özet ve yüzeysel anlatımına sahip ve konuya ilgi duyacak okuyuculardan başka, daha çok Dış Ticaret Bölümü lisans öğrencilerine ve çalışma alanı gümrük konusu olan uygulayıcılara hitap edecek şekilde hazırlanmıştır. İstifade edecek okuyucularımıza katkı sağlaması dileğiyle...
Hüseyin Ertuğrul Kırşehir -12.08.2013
İÇİNDEKİLER Bölüm 1: GÜMRÜK KAVRAMI, GÜMRÜK REJİMLERİ............................. 1
I. GÜMRÜK KAVRAMIYLA İLGİLİ GENEL
AÇIKLAMALAR....................................................................................... 1
II. İLGİLİ DİĞER KAVRAMLAR................................................................. 3
A. GÜMRÜK VERGİLERİ 3
B. GÜMRÜKLENMİŞ DEĞER.............................................................. 3
C. GÜMRÜK İŞLEMİ............................................................................. 3
D. FOB KIYMET (Free On Board: Gemi Güvertesinde
Teslim)...................................................................................................... 3
E. CİF KIYMET (Cost Insurance Freight: Malın
Bedeli Sigorta Masrafı Navlun)..................................................... 4
F. AKARYAKIT..................................................................................... 4
III. GÜMRÜK REJİMLERİ............................................................................ 4
A. EKONOMİK ETKİLİ GÜMRÜK REJİMLERİ................................ 6
- Antrepo rejimi................................................................................ 6
- Dâhilde İşleme Rejimi................................................................... 7
- Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi.................................... 7
- Geçici İthalat Rejimi...................................................................... 8
- Hariçte İşleme Rejimi.................................................................... 9
B. EKONOMİK ETKİLİ OLMAYAN GÜMRÜKREJİMLERİ9
- Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi...................................................... 9
- Transit Rejimi............................................................................... 10
- İhracat Rejimi............................................................................... 10
I. GENEL AÇIKLAMALAR....................................................................... 13
II. KAÇAKÇILIK SUÇLARI....................................................................... 13
A. GİRİŞ KAÇAKÇILIĞI SUÇLARI.................................................. 14
-
Eşyayı Gümrük İşlemlerine Tabi Tutmaksızın
Türkiye'ye Sokmak Suçu............................................................ 14 -
Sahte Beîge Kullanmak Suretiyle Gümrük Vergilerini
Kısmen veya Tamamen Ödemeksizin Eşyayı
Türkiye'ye Sokmak Suçu............................................................ 20 - Transit Rejimi Çerçevesinde Taşınan Serbest
Dolaşımda Bulunmayan Eşyayı Rejim Hükümlerine
Aykırı Olarak Gümrük Bölgesinde Bırakmak Suçu................. 24
4. Belli Bir Amaç İçin Kullanılmak veya İşlenmek Üzere
Ülkeye Geçici İthalat ve Dâhilde İşleme Rejimi
Çerçevesinde Getirilen Eşyayı Sahte Belge İle Yurt
Dışına Çıkarmış Gibi İşlem Yapmak Suçu................................. 27
-
Birinci İla Dördüncü Fıkralarda Tanımlanan
Fiillerin İşlenmesine İştirak Etmeksizin, Bunların
Konusunu Oluşturan Eşyayı, Bilerek ve Ticari
Amaçla Satın Almak, Satışa Arz Etmek, Satmak,
Taşımak veya Saklamak Suçu.................................................... 30 -
Özel Kanunları Gereğince Gümrük Vergilerinden
Kısmen veya Tamamen Muaf Olarak İthal Edilen
Eşyayı, İthal Amacı Dışında Başka Bir Kullanıma
Tahsis Etmek, Satmak, Devretmek veya Bu
Özelliğini Bilerek Satın Almak, Kabul
Etmek Suçları................................................................................ 33
7. Kanun Gereği İthali Yasak Eşyayı İthal Etmek ya da
Bu Özelliğini Bilerek Eşyayı Satın Almak, Satışa
Arz Etmek, Satmak, Saklamak, Taşımak Suçları....................... 36
B. ÇIKIŞ KAÇAKÇILIĞI SUÇLARI................................................... 38
-
Kanun Gereği İhracı Yasak Eşyayı Ülkeden
(Türkiye'den) Çıkarmak Suçu..................................................... 38 -
İhracat Gerçekleşmediği Hâlde Gerçekleşmiş Gibi
Göstermek ya da Gerçekleştirilen İhracata Konu
Malın Cins, Miktar, Evsaf veya Fiyatını Değişik
Göstererek İlgili Kanun Hükümlerine Göre Teşvik,
Sübvansiyon veya Parasal İadelerden Yararlanmak
Suretiyle Haksız Çıkar Sağlamak Suçu..................................... 40
III. KONUSU AKARYAKIT OLAN KAÇAKÇILIK
SUÇLARI.................................................................................................. 42
IV. KAÇAKÇILIK FİİLLERİNİN ÖZEL GÖRÜNÜŞ
ŞEKİLLERİ................................................................................................ 44
A. TEŞEBBÜS........................................................................................... 44
B. İŞTİRAK............................................................................................ 46
C. İÇTİMA............................................................................................. 48
II. 5607 SAYILI KANUNDA YAPTIRIM REJİMİ................................... 49
A. ARAMA VE EL KOYMA............................................................... 49
B. MÜSADERE..................................................................................... 50
C. ETKİN PİŞMANLIK........................................................................ 52
EK.......................................................................................... 55 KAYNAKÇA....................................................................... 81