Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Grup Davaları İbrahim ÖZBAY
Grup Davaları İbrahim ÖZBAY
İbrahim ÖZBAY
Sayfa Sayısı
:
300
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2009
ISBN NO
:
9789754645149
550,00
TL ÖNSÖZ "Grup Davaları" isimli bu çalışma, ülkemizde doçentlik başvurusunda aranan özgün bilimsel çalışma olarak hazırlanmıştır. Doçentlik başvurusu ile ilgili yeni uygulama, doçentlik çalışmalarının yayınlandıktan sonra jüriye sunulması olduğu için, jüri üyelerinin değerli öneri ve eleştirilerini teze yansıtmak maalesef mümkün olamamıştır. Ancak, çalışmamızın mümkün olduğunca doçentlik tez çalışması özellikleri taşımasına azami çaba gösterilmiştir. Zira birçok hocamın ve meslektaşımın görüşlerini benimle paylaşması ile söz konusu bu sakınca en aza indirilmeye çalışılmıştır. Hukukun diğer alanlarında olduğu gibi, medeni usul ve icra- iflas hukuku alanında da tez konusu belirlemek güçtür. Özellikte medeni usul ve icra-iflas hukukunda İngilizce kaynakların bulunduğu bir konu belirlemek ondan daha zordur. Bu vesileyle, öncelikle doktora döneminden beri benden destek ve yardımlarını esirgemeyen ve tez konusu belirlemede zorlandığım bir anda, bana bu konuda çalışmamı öneren, çok yoğun olmasına rağmen tezle ilgili görüşlerini benimle paylaşan saygıdeğer hocam Prof. Dr. Ömer Ulukapı′ya teşekkür ediyorum. Ayrıca doktora döneminden itibaren her zaman desteklerini gördüğüm saygıdeğer hocalarım Prof. Dr. Ejder Yılmaz"a, Prof. Dr. Ramazan Arslan"a, Prof. Dr. Süha Tanrıver′e, Prof. Dr. Erdal Tercan′a ve Doç. Dr. Muhammet Özekes′e minnet duygularımı ifade etmek istiyorum. Tezi okuyarak görüşlerini benimle paylaşan değerli hocalarım ve ağabeylerim Doç. Dr. Recep Akçan ile Doç. Dr. İbrahim Ercan′a ne kadar teşekkür etsem azdır. Bu arada, uzakta olmamıza rağmen, belki yılda bir kez de olsa Medeni Usul Hukukçuları toplantılarında görüşme imkânı bulduğumuz saygıdeğer hocalarıma ve meslekdaşlarıma teşekkür etmek istiyorum. Çalışma, hukukun birçok alanını ilgilendirmektedir. Bu nedenle farklı alanlarda olmakla birlikte, çalışmaya destek veren hocalarım ve dostlarımın çalışmaya katkıları büyük olmuştur. Bu çerçevede, özellikle her konuda bana destek veren, yüksek lisans döneminden beri bizlere hocalık ve ağabeylik yapan saygıdeğer hocam Prof. Dr. Şükrü Yıldız′a; yetişmemde emeği bulunan yüksek lisans döneminden danışmanım olan saygıdeğer hocam Prof. Dr. Cevdet Yavuz′a: tezi okuma nezaketi gösteren değerli dostlarım ve hocalarım Prof. Dr. Nihat Bulut ve Doç. Dr. Yusuf Büyükay′a; tezin değişik aşamalarında katkılarını gördüğüm ve görüş alışverişinde bulunduğum değerli hocalarım ve dostlarım Doç. Dr. Cem Baygın, Yrd. Doç. Dr. Zekeriyya Arı, Yrd. Doç. Dr. Şafak Narbay, Yrd. Doç. Dr. Veli Karagöz, Yrd. Doç. Dr. Tahir Saraç ve Yrd. Doç. Dr. Mustafa Serdar Özbek′e teşekkür ediyorum. Bu arada, tezi bölüm bölüm, cümle cümle okuyup düzelten ve her konuda sıkıntımı paylaşan, tezin yazımı aşamasında yükümü hafifleten değerli kardeşim Arş. Gör. Fatih Aydemir′e ne kadar teşekkür etsem azdır. Ayrıca tezin sayfa düzenlemesini yapan değerli kardeşim Arş. Gör. Ahmet Nar′a; tezi basımdan önce gözden geçiren Arş. Gör. Nagehan Okumıış′a; kaynak temininde katkılarını gördüğüm değerli dostlarım Av. Ali Yüksel, Doç. Dr. İlhan Üzülmez, Doç. Dr. Murat Doğan ve Doç. Dr. Cemil Kaya′ya teşekkür ediyorum. Bu arada fakültemizde huzurlu bir çalışma ortamının sağlanmasında emeği geçen başta fakülte yönetimi olmak üzere, tüm meslektaş ve dostlarıma, fakülte kütüphanemizin nazik ve gülen yüzleri Semra İneç ve Şafak Tuyan Hanımefendilere teşekkür etmeden geçemeyeceğim. Çalışmayı tamamlarken, elbette insanın ailesi ve sevdiklerinin yeri ayrıdır. Bu nedenle kendilerini yer yer ihmal ettiğim, evimizin yükünü çeken, streslerime tahammül eden ve adeta tezi benimle birlikte yazan sevgili eşim Ayşe′ye teşekkür ediyorum. Eşimin yanı sıra, bu çalışmadan en fazla etkilenen belki de çocuklarım oldu. Zira havanın güzel olduğu günlerde "haydi bugün sizi gezdirmeye götürüyorum" dediğimde, "babacığım, yoksa kitabını mı bitirdin?" diyerek, beni hem güldüren hem de düşündüren oğullarıma, anlayışlarından dolayı teşekkürler. "Oğlum senin bu çalışmaların ne zaman bitecek?" diye soran ve manevi desteğini sürekli olarak hissettiğim babama; bizlere her zaman iyi ablalık yapan ablam Leyla Keskin′e, ders çalışma arkadaşım yeğenim Merve′ye de teşekkürlerimi ifade etmek istiyorum. Ayrıca, yaklaşık iki yıl önce kaybettiğim sevgili annemi, rahmetle anıyorum. Tezin yayınlanmasında emeği geçen ve yayını titizlikle gerçekleştiren başta Sayın Muharrem Başer olmak üzere Yetkin Yanınevi"nin değerli yönetici ve çalışanlarına da teşekkürlerimi belirtmek istiyorum. Dr. İbrahim ÖZBAY ozbayibrahim@hotmail.com GİRİŞ Son yıllarda medeni usul hukuku sistemlerinde ortaya çıkan gelişmeler, bu hukuk dalının yeniden değerlendirilmesi sonucunu doğurmuştur. Bu çerçevede ortaya çıkan gelişmelerden birisi, adalete ulaşma hareketidir Adalete ulaşma hareketinin etkisiyle ortaya çıkan adalet reformu hareketlerinin sonuçlarından birisi ise grup davalarıdır (class actions). Mukayeseli hukukta, medeni usul hukukunun bireysel menfaatlerin yanı sıra kollektif menfaatleri de koruması gerektiği üzerinde durulmaya başlanmıştır. Bu çerçevede, özel hukuktaki sübjektif hakların korunmasına hizmet eden medeni usul hukukunun, kollektif hukuki menfaatlerin korunmasına da hizmet etmesi gerektiği belirtilmiştir. Bu nedenle grup davaları, kollektif hukuki himayeyi sağlamaya yönelik olarak lisuli araçlardan birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışma, özellikle şu anda ülkemizde gündemde olan Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı bakımından da önemlidir. Zira Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı′nın 1 18. maddesinde, demekler ve diğer tüzel kişilerin, statüleri çerçevesinde, üyelerinin veya mensuplarının yahut temsil ettikleri kesimin menfaatlerini korumak için, hukuka aykırı durumun giderilmesi yahut ilgililerin gelecekteki haklarının ihlâl edilmesinin önüne geçilmesi için dava açabileceği hükme bağlanmıştır. Çalışmanın ağırlık merkezini, esas itibariyle Anglo-Amerikan Hukukunda ve bu sistemi benimseyen ülkelerde görülen grup davaları oluşturmaktadır. Bu davaların temel özelliği, belirsiz bir kişi grubuna ilişkin menfaatin korunmasına ilişkin olmasıdır. Bir başka deyişle, bu tür davalar, ortak bir nitelik taşıyan kişi topluluğu ile ilgilidir. Çalışma, dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm, grup davaları hakkında genel bilgiler başlığını taşımaktadır. Bu bölümde, usul hukuku sistemleri ve kollektif hukuki himaye ile grup davası arasındaki ilişki, grup davalarının tanımı, grup davalarının yarar ve sakıncaları incelenecektir. Ayrıca bu bölümde, mukayeseli hukukta grup davalarına ilişkin düzenlemeler çerçevesinde gerek Ortak Hukuk gerekse Medeni Hukuk sistemlerinde grup davaları veya buna benzer kurumların bu ülkelerdeki durumu üzerinde durulacaktır. Bu bölümde ayrıca, grup davalarının amaçlan ile bu davaların medeni usul hukukundaki benzer kurumlardan farkı ele alınacaktır. İkinci bölüm, grup davası türleri, grup davasının başlaması ve onaylanmasının şartlarıyla ilgilidir. Bu nedenle ikinci bölümün büyük bir kısmı, grup davasının mahkemece onaylanmasının şartlarına ayrılmıştır. Bu çerçevede, ikinci bölümde grup davasının ön şartları olarak; grup davasına elve- rişlilik, bir başka deyişle grup üye sayısının, üyelerden her birinin davaya katılımına imkân vermeyecek büyüklükte olması; hukuki uyuşmazlığın grup üyeleri için ortak olması; grubu temsil eden kişi veya kişilerin iddia ve savunmalarının, grup üyeleri bakımından da tipik olması olarak ayrı başlıklar altında incelenecektir. Bunun yanı sıra, "grup davası usulünün uyuşmazlığın çözümüne ilişkin diğer yöntemlere nazaran üstün olması gerekliliği" konusuna da yine bu bölümde yer verilecektir. Üçüncü bölüm, grup davasının yürütülmesi ile ilgilidir. Bu bölümde, öncelikle grup üyeliğinin şekillenmesi başlığında, grubun tanımlanması, grubun bilgilendirilmesi konularına girilecek; daha sonra grup davasında teminat hususu mukayeseli hukuk çerçevesinde ele alınacaktır. Bu bölümde, ayrıca, çözüm aYılaşmaları ile tazminat davası biçimindeki grup davalarında tazminat tutarının hesaplanması ve dağıtılmasına yer verilecektir. Daha sonra ayrı bir başlık altında, grup davasında finansman ve yargılama giderleri, grup davası sonucunda verilen kararlarda kesin hüküm ve derdestlik konularının yanı sıra, grup davalarında yetki ve kanun yolları üzerinde durulacaktır. Dördüncü ve son bölüm, Türk Hukukunda grup davasına örnek olabilecek düzenlemeler ve bu düzenlemelerin mukayeseli hukuk çerçevesinde incelenmesiyle ilgilidir. Bu başlık altında Türk Hukukunun çeşitli alanlarında yer alan grup davasına benzer düzenlemeler mukayeseli hukuk açısından ele alınacak ve Türk Hukuku bakımından bir sonuca ulaşılmaya çalışılacaktır. Bu doğrultuda, tüketici hukukunda, ticaret hukukunda, sendikalar hukukunda ve çevre hukukunda grup davaları ve bu davalara benzeyen düzenlemelere yer verilecektir. Çalışma, çeşitli öneri ve değerlendirmelerin yer alacağı sonuç kısmıyla sona erecektir. İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ. .7 KİSALTMALAR 19 GİRİŞ 23 BIRINCI BOLUM GRUP DAVALARI HAKKINDA GENEL BİLGİLER §1- §2- İNCELEMENİN AMACI VE SINIRLANDIRILMASI 25 USUL HUKUKU SİSTEMLERİ İLE GRUP DAVALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ 27 A-GENEL OLARAK USUL HUKUKU SİSTEMLERİ 27 B- USUL HUKUKU SİSTEMLERİ İLE GRUP DAVALARİ ARASINDAKİ İLİŞKİ 29 §3- KOLLEKTİF HUKUKİ HİMAYE KAVRAMI VE MEDENİ USUL HUKUKUNUN AMACI İLE GRUP DAVASİ ARASINDAKİ İLİŞKİ 30 A-KOLLEKTİF HUKUKİ HİMAYE KAVRAMI 30 B-MEDENİ USUL HUKUKUNUN AMACI İLE GRUP DAVALARİ ARASINDAKİ İLİŞKİ 31 § 4- GRUP DAVASININ TANIMI, GRUP DAVASI HAKKINDA YAPILAN NİTELENDİRMELER VE TERMİNOLOJİ 34 A-TANIMI 34 B-GRUP DAVASI HAKKİNDA YAPİLAN NİTELENDİRMELER VE TERMİNOLOJİ 35 §5- GRUP DAVALARININ YARARLARI VE SAKINCALARI 40 A-YARARLARI 40 B-SAKINCALARI 41 C-GÖRÜŞÜMÜZ 43 §6- MUKAYESELİ HUKUKTA GRUP DAVALARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER 44 A-ORTAK HUKUK SİSTEMLERİNDE 44 I-Genel Olarak 44 II- ABD Hukukunda 44 111- İngiliz Hukukunda 48 >■>.;-■..-^7^-V--: J IV- Kanada Hukukunda 51 V- Avustralya Hukukunda 53 B- MEDENİ HUKUK SİSTEMLERİNDE 56 I-Genel Olarak 56 II- Alınan Hukukunda 57 III- İsviçre Hukukunda 59 IV- Fransız Hukukunda 60 V- İtalyan Hukukunda 61 VI- İsveç Hukukunda 62 VII- Brezilya Hukukunda 63 VIII- Japon Hukukunda 65 IX- Çin Hukukunda 66 X- Avusturya Hukukunda 67 §7- GRUP DAVASININ AMAÇLARI 69 A-ADALETE ULAŞMA 69 B-ÖNGÖRÜLEBİLİRLİK 72 C-ÖLÇÜLÜLÜK 72 D-USUL EKONOMİSİ 73 E- BİREYSEL ZARARLARIN TAZMİNİ 76 F- TOPLUMSAL DAYANIŞMAYI SAĞLAMA 77 G-CAYDIRICILIK 77 § 8- GRUP DAVALARININ MEDENİ USUL HUKUKUNDAKİ BENZER KURUMLARDAN FARKLARI 78 A-DAVA ARKADAŞLIĞINDAN FARKI 78 B- MUKAYESELİ HUKUKTAKİ DİĞER DAVA TÜRLERİNDEN FARKI 79 I- Deneme Davaları 79 II- Muhbir Davalar 80 III- Halk Davaları 80 İKİNCİ BOLUM GRUP DAVASI TÜRLERİ, GRUP DAVASININ BAŞLAMASI VE ONAYLANMASININ ŞARTLARI § 9- GRUP DAVASI TÜRLERİ 83 A-GENEL OLARAK 83 B-GRUP DAVASINA İLİŞKİN ÇEŞİTLİ AYIRIMLAR 83 10 I- Grubun Yer Aldığı Tarafa Göre 83 1- Davacı Grup Davaları 83 2- Davalı Grup Davaları 84 II- Davada İstenen Hukuki Himayeye Göre 85 1- Kaçınma Biçimindeki Grup Davaları 85 2- Tespit Davası Biçimindeki Grup Davaları 87 3- Tazminat Davası Biçimindeki Grup Davaları 87 III- Grup Davasına İlişkin Diğer Ayırımlar 88 § 10- GRUP DAVASININ BAŞLAMASI VE ONAYLANMASININ ŞARTLARI 91 A-GRUP DAVASINA ELVERİŞLİLİK ′. 91 1-Genel Olarak 91 II- Grubu Oluşturacak En Az Sayı 91 III- Grup Davasının Esasına Girilmesi 94 B-HUKUKİ UYUŞMAZLIĞIN GRUP ÜYELERİ İÇİN ORTAK OLMASI 95 I- Ortak Sorun Kavramı 95 II- Hukuki Uyuşmazlığın Grup Üyeleri İçin Ortak Olmasına İlişkin Bazı Sorunlar 96 III- Hukuki Uyuşmazlığın Ortak Olmasının Anlamı 98 C-GRUP DAVASI USULÜNÜN UYUŞMAZLIĞIN ÇÖZÜMÜNE İLİŞKİN DİĞER YÖNTEMLERE NAZARAN ÜSTÜN OLMASI 101 I-Genel Olarak 101 II- Mukayeseli Hukukta Durum 101 1- ABD Hukukunda 101 2- Avustralya Hukukunda 102 3- Kanada Hukukunda 103 III- Uyuşmazlığın Çözümüne İlişkin Diğer Yöntemlerin Neler Olabileceği 103 IV- Üstünlüğün Belirlenmesinde Etkili Olan Unsurlar 104 1- Grup Üyelerinin Grup Davasından Ziyade Bireysel Dava Açmayı İsteyip İstemedikleri Sorunu 104 a) Birçok Bireysel Davanın Hâlihazırda Karara Bağlanmaması 104 b) Zengin ve Tecrübeli Grup Üyelerinin Bulunması 105 c) Oldukça Büyük Bireysel İddiaların Bulunması 106 12 2- Bireysel Olarak Açılan Davalarla Grup Davalarının Maliyetinin Karşılaştırılması 107 3- Grup Üyelerinin Özelliklerinin Grup Davasına Uygun Olup Olmadığı Sorunu 107 4- Grup Davası Açılmasına Gerek Olmayan Haller 108 a) Daha İyi ve Daha Ucuz Bir Uyuşmazlık Çözüm Yolu Mevcut İse 108 b) Tek Tek Dava Açılması Muhtemel Grup Üyelerinin Yararına İse 110 c) Küçük Boyutlu Bir Grubun Üyelerinin .* Bireysel Dava Açması Onu Haklı Çıkarıyorsa 1 11 5- Grup Davasının Davranış Değişikliğine Yol Açıp Açmadığı 11 1 6- Davalının Grup Davasından Olumsuz Bir Şekilde Etkilenip Etkilenmediği Sorunu 114 7- Grup Davasının Yönetilebilir Olup Olmadığı Sorunu 115 D-TEMSİLCİNİN, ÜYELERİNİN MENFAATLERİNİ YETERLİ BİR ŞEKİLDE TEMSİL ETMESİ 119 I- Genel Olarak Temsilci 119 II- Temsilcinin Nitelikleri 119 1- Temsilci ile Grup Üyeleri Arasında Çıkar Çatışmasının Bulunmaması 1 19 2- Temsilcinin Yeterli Olması 122 a) Genel Olarak 122 b) Temsilcinin Yeterli Olup Olmadığını Belirleyen Faktörler 123 aa) Temsilcinin Etkin Hukuki Himayeyi (vigoruos prosecution) Sağlaması 123 bb) Temsilcinin Geçmişteki Hatalı Davranışları 125 cc) Temsilciyi Motive Eden Nedenler 125 dd) Temsilcinin Kişisel ve Psikolojik Durumu 126 ee) Temsilcinin Dava Konusu Üzerinde Sahip Olduğu Ekonomik Payların Durumu 126 ff) Temsilcinin Ekonomik Durumu 127 gg) Temsilcinin Delilleri ve Savunmaları İleri Sürmesi 127 hh) Temsilcinin Davalıyla Olan Husumeti 127 ıı) Grup Avukatının Yetkisi 128 3- Temsilcinin Yeterli Olmadığı Durumlar 129 4- Temsilcinin Grup Bir Üyesi Olması Gerekip Gerekmediği Sorunu 130 a) Bir Üye Olarak Temsilci Davacı 130 b) Temsilcinin Grup Üyesi Olmak Zorunda Olmadığı Durumlar 131 5- Temsilcinin Tipikliği 131 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM GRUP DAVASININ YÜRÜTÜLMESİ §11-GENEL OLARAK *. 135 § 12- GRUP ÜYELİĞİNİN ŞEKİLLENDİRİLMESİ 137 A-GRUBUN TANIMLANMASI....1. 137 I- Grubun Geniş Kapsamlı ve Objektif Kriterle Tanımlanması 138 II- Grubun Sübjektif Kriterle Tanımlanması 139 B-GRUBUN BİLGİLENDİRİLMESİ 141 I- Bildirim 141 II- Bildirimin Zorunlu Olup Olmadığı 143 III- Bildirim Türleri 144 1- Bireysel Bildirim 144 2- Bireysel Olmayan Bildirim 146 IV- Bildirimin İçeriği 147 V- Bildirim Giderlerinin Ödenmesi 148 § 13- GRUP DAVALARINDA TEMİNAT SORUNU 150 A-GENEL OLARAK 150 B-TEMİN AT 150 § 14- GRUP ÇÖZÜM ANLAŞMALARI 152 A-GENEL OLARAK 152 B-GRUP ÇÖZÜM ANLAŞMALARININ MAHKEME TARAFINDAN ONAYLANMASI 153 I- Mahkemenin Onayı 153 II- Mahkemenin Onay Konusunda Karar Verirken Dikkate Alması Gereken Hususlar 156 C-GRUP DAVALARINDA ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YÖNTEMLERİNİN UYGULANMASI 159 13 § 15- TAZMİNAT DAVASI BİÇİMİNDEKİ GRUP DAVALARINDA TAZMİNAT TUTARININ HESAPLANMASI (BELİRLENMESİ) VE DAĞITILMASI 161 A-TAZMİNAT DAVASI BİÇİMİNDEKİ GRUP DAVALARINDA TAZMİNAT TUTARININ HESAPLANMASI (BELİRLENMESİ) 161 I- Grubun Her Bir Üyesinin Bireysel Olarak Uğramış Olduğu Zararların Hesaplanması 162 II- Tazminat Tutarının Grup Bazında ve Toplam Olarak Hesaplanması 163 III- Tazminat Tutarının Toplam Olarak Hesaplanmasına İlişkin İlkeler 164 IV- Grup Davalarında Davalı Aleyhine Cezai Tazminata Hüküm Verilip Verilmeyeceği 167 B-TAZMİNAT DAVASI BİÇİMİNDEKİ GRUP DAVALARINDA TAZMİNAT TUTARININ DAĞITILMASI 168 I-Genel Olarak 168 II- Tazminat Tutarının Dağıtılmasına İlişkin Olarak Uygulanan Çeşitli Yöntemler 168 1- Grup Üyelerine Yapılan Doğrudan Dağıtım 168 2- Grup Üyelerine Yapılan Yaklaşık (Taklibi) Dağıtım 170 3- Toplam Tazminatının Bir Kısmının Dağıtılmamış Olması Durumu 172 § 16- GRUP DAVASININ FİNANSMANI VE YARGILAMA GİDERLERİ 174 A-GENEL OLARAK 174 B-YARGILAMA GİDERLERİNE İLİŞKİN ÇEŞİTLİ KURALLARIN UYGULANMASI 174 I-Genel Olarak 174 II-Yargılama Giderlerine İlişkin Belli Başlı Kurallar 175 1- Taraflardan Her Birinin Kendi Masraflarını Kendisinin Ödeyeceğine İlişkin Kural 175 2- Başarısız Tarafın Başarılı Tarafın Yargılama Giderlerini Ödeyeceğine İlişkin Kural 176 C-HUKUK SİSTEMLERİNDEKİ FARKLI UYGULAMALAR 176 I- ABD Hukuku 176 14 :9B II- Kanada Hukuku 179 III- Avustralya Hukuku 1 80 D-GRUP DAVALARINDA YARGILAMA GİDERLERİ VE AVUKATLİK ÜCRETİ İLE İLGİLİ DÜZENLEMELER 181 I- Mali Yükün Davalıya Bırakılması 181 II- Mali Yükün Üçüncü Kişiye Bırakılması 183 III- Mali Yükün Grup Üyelerine Bırakılması 184 IV- Mali Yükün Grup Avukatlarına Bırakılması 186 § 17- GRUP DAVASI SONUCUNDA VERİLEN KARARLARDA KESİN HÜKÜM 188 A-KESİN HÜKÜM KAVRAMI ■′. 188 B- MUKAYESELİ HUKUKTA KESİN HÜKÜM 189 C-GRUP DAVALARINDA KESİN HÜKÜM 191 I-Genel Olarak 191 II- Grup Davalarında Kesin Hükme İlişkin Olarak Mukayeseli Hukuktaki Durum ve Kesin Hükmün Sirayeti 192 III- Grup Davası Türleri Bakımından Kesin Hükmün Sirayeti 193 1- Tespit ve Kaçınma Biçimindeki Grup Davalarında 193 2- Tazminat Davası Biçimindeki Grup Davalarında 194 IV- Birlik (Dernek) Davalarında Kesin Hüküm ve Kesin Hükmün Sirayeti 194 § 18- GRUP DAVALARINDA DERDESTLİK 196 A-AYNI GRUP DAVALARI ARASINDAKİ DERDESTLİK 196 B- BİR GRUP DAVASI İLE AYNI KONUYA İLİŞKİN DİĞER BİREYSEL DAVA ARASINDAKİ DURUM 198 C- BİRLİK (DERNEK) DAVALARINDA DERDESTLİK 199 § 19- GRUP DAVALARINDA YETKİ VE KANUN YOLLARI 200 A-GENEL OLARAK ABD YARGI SİSTEMİ VE MAHKEME TEŞKİLATI 200 B-YETKİ 202 1- Konu İtibariyle Yetki 202 II- Kişisel Yargılama Yetkisi 204 C-KANUN YOLLARI 205 I-ABD Hukukunda 205 İL Diğer Hukuk Sistemlerinde 207 15 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM TÜRK HUKUKUNDA GRUP DAVASINA ÖRNEK OLABİLECEK DÜZENLEMELER VE BU DÜZENLEMELERİN MUKAYESELİ HUKUK ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ § 20- TÜKETİCİ HUKUKUNDA GRUP DAVALARI 209 A-GENEL OLARAK 209 B-TÜKETİCİ GRUP DAVALARI BAKIMINDAN SİSTEMLER VE MUKAYESELİ HUKUKTA DURUM 211 I- Tüketici Grup Davaları Bakımından Sistemler 21 1 II- Mukayeseli Hukukta Durum 212 C-TÜRK HUKUKUNDA TÜKETİCİ ÖRGÜTLERİNCE AÇILABİLECEK DAVALAR 215 I- Yasal Çerçeve 215 II- Tüketici Örgütlerince Açılacak Davalara İlişkin Özellikler 216 1- Görevli ve Yetkili Mahkeme 216 a) Görevli Mahkeme 216 b) Yetkili Mahkeme 217 2- Davanın Tarafları 218 a) Davacı 218 b) Davalı 221 3- Yargılama Giderleri 221 4- Yargılama Usulü 222 III- Tüketici Örgütlerince Açılabilecek Davalarda Tüketici Mahkemeleri Tarafından Verilecek Kararlar 223 1- Tüketici Örgütlerince Açılabilecek Davalar 223 2- Tüketici Örgütlerince Açılabilecek Davalarda Tüketici Mahkemeleri Tarafından Verilecek Kararlar 223 IV- Türk Hukuku Bakımından Değerlendirme 225 D-GENEL İŞLEM ŞARTLARINA KARŞI TÜKETİCİNİN KORUNMASIYLA İLGİLİ GRUP DAVALARI 227 §21-TİCARET HUKUKUNDA GRUP DAVALARI 231 A-GENEL OLARAK 231 B- HAKSIZ REKABET HUKUKUNDA GRUP DAVALARI 23 1 I-Genel Olarak 231 II- Haksız Rekabet Hukukunda Grup Davaları 233 16 ■ III- Türk Ticaret Kanunu m. 58, IlLe Göre Açılan Davaların Gösterdiği Özellikler 234 1- Belirli Meslek Kuruluşlarınca Açılması Zorunluluğu 234 2- Ancak Kanıın′da Belirtilen Davaların Açılabilmesi 237 a) Tespit Davası 237 b) Men Davası 239 c) Kaldırma ve Düzeltme Davaları 240 3- Kanundaki Meslek Kuruluşlarının Dava Açma Haklarının Üyelerinin Dava Hakkına Bağlı Kılınmış Olması 241 4- Davalılar 242 5- Zamanaşımı 243 6- Hükmün Üçüncü Kişilere Etkisi 243 C-REKABET HUKUKUNDA GRUP DAVALARI 244 I-Genel Olarak 244 II- Mukayeseli Hukukta Durum 245 1- ABD Rekabet Hukukunda 245 2- Alman ve İsviçre Rekabet Hukuklarında 248 3- Diğer Hukuk Sistemlerinde 248 III- Türk Rekabet Hukuku Bakımından Değerlendirme 249 D-TİCARET HUKUKUNUN DİĞER ALANLARINDA GRUP DAVALARINA ÖRNEK OLABİLECEK DÜZENLEMELER 251 § 22- SENDİKALAR HUKUKUNDA GRUP DAVALARI 255 A-GENEL OLARAK 255 I- Sendikaların Üyelerinin Kollektif Menfaatini Korumak Amacıyla Açtığı Davalar 256 II- Sendikaların Üyelerinin Kişisel Menfaatlerini Korumak Amacıyla Açtığı Davalar 257 B- YARGITAY′IN KONUYA İLİŞKİN YAKLAŞIMI 261 C-TÜRK HUKUKU BAKIMINDAN DEĞERLENDİRME 263 § 23- ÇEVRE HUKUKUNDA GRUP DAVALARI 265 A-YASAL ÇERÇEVE 265 I- Aliağa Termik Santrali İle İlgili Dava 267 II-Zafer Park Davası 268 B- MUKAYESELİ HUKUKTA DURUM 269 C-TÜRK HUKUKU BAKIMINDAN DEĞERLENDİRME 271 SONUÇ 275 KAYNAKÇA 283
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı