Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Fikri Mülkiyet Hukukunda Esaslı Unsur Doktrini
Fikri Mülkiyet Hukukunda Esaslı Unsur Doktrini
Özge KARAEGE
Sayfa Sayısı
:
207
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2010
ISBN NO
:
9789944941983
435,00
TL ÖNSÖZ Bu çalışma 8.01.2009 tarihinde Doç.Dr. Hanife Öztürk, Doç.Dr. Meltem Kutlu Gürsel, Doç.Dr. Demet Özdamar, Yrd. Doç.Dr. Y. Can Göksoy ve Yrd. Doç.Dr. Esin Çamlıbel′den oluşan jüri önünde savunulmuş ve oybirliği ile kabul edilerek yazarına bilim doktoru unvanını kazandırmıştır. Çalışma, jürinin önerileri doğrultusunda birkaç değişiklik dışında orijinal halini korumuştur. Tez konusunun seçiminde bana yardımcı olan ve her zaman desteğini yanımda hissettiğim değerli hocam Doç. Dr. Sevilay Uzunallı′ya ve akademik yaşantıma başladığım andan itibaren gerek ilmi gerek kişisel ilgisini esirgemeyen sayın hocam Doç. Dr. Meltem Kutlu Gürsel′e teşekkürlerimi sunmak isterim. Ayrıca tezin çeşitli aşamalarında görüşleriyle bana yön gösteren hocam Yrd. Doç.Dr. Y.Can Göksoy′a da minnettar olduğumu belirtmek isterim. Tezin yayınlanmasından evvel tüm çalışmayı okuyup gözden geçiren ve düzeltmelerimde bana yardımcı olan sevgili arkadaşım Arş Grv. Senar Çağırgan′a göstermiş olduğu sabır ve ilgi için teşekkür ederim. Bu çalışmam Münih′teki Max Planck Institut für Geistiges Eigentum, Wettbewerbs- und Steuerrecht tarafından sağlanan burs ve araştırma olanakları ile tamamlanıp kitap haline getirilmiştir. Bu vesile ile Enstitünün Türkiye ile ilgili bölüm sorumlusu Dr. Eva Marina Bastian′a, yine enstitünün akademisyenlerinden Prof. Dr. Stefan Enchelmaier′e göstermiş oldukları ilgi ve yardımları için teşekkür ederim. Son olarak bu çalışmanın yayınlanmasında emeği geçen tüm Legal Ya-yıncıhk çalışanlarına ve beni hiçbir zaman yalnız bırakmayan aileme göstermiş oldukları sabır için ayrıca teşekkür ederim. Özge KARAEGE Karşıyaka, Kasım 2009 VORWORT Die vorliegende Arbeit "Die Essential Facility Doktrin im Immaterial-güterrecht" wurde im Januar 2009 vom Fachbereich Rechtsvvissenschaft der Dokuz Eylül Universitât als Dissertation angenommen. Durch ein Forschungsstipendium des Max-Planck-Instituts für Geistiges Eigentum, Wettbewerbs- und Steuerrecht, München konnte ich diese Arbeit durchführen. leh möchte Frau Bastian und Herrn Enchelmaier für die freundliche Unterstützung bei der Literaturrecherche danken. Özge KARAEGE izmir, im November GİRİŞ Serbest piyasa ekonomisinde iki prensip önem arz etmektedir. Bunlar; sözleşme özgürlüğü prensibi ile bu prensibin uygulanabileceği serbest rekabet düzenidir. Bu çerçevede teşebbüsler, münhasıran kontrol ettikleri varlıkları diledikleri takdirde üçüncü kişilerle paylaşıma tâbi tutacaklar diledikleri takdirde ise buna izin vermeyeceklerdir. Sözleşme özgürlüğü prensibine ve mülkiyet hakkına sınırlama getiren esaslı unsur doktrininin fiziki varlıklar açısından uygulama alanı bulması gerek Amerikan gerek Topluluk hukukunda istisnai koşulların varlığı halinde kabul görmekteyken; fikri mülkiyet hakları açısından ise durum tartışmalıdır. İşte bu noktada, çalışmamızın birinci bölümünde fiziki varlıklar açısından esaslı unsur doktrininin işlevselliğini incelemekte; fikri mülkiyet haklarının konusu olan fikri ürünlere ilişkin olarak esaslı unsur doktrininin işlevselliğinin hangi koşullar altında mümkün olabileceğini ise ikinci bölümde incelemekteyiz. Çalışmamızda, esaslı unsur doktrininin uygulama alanına girebilecek teşebbüs davranışları hâkim durumun kötüye kullanılması çerçevesinde incelenmektedir. Bu bağlamda, esaslı unsur doktrini gerek teorik açıdan gerek uygulama açısından mukayeseli hukuk göz önünde bulundurularak değerlendirilecektir. Dolayısıyla, Türk rekabet hukuku mevzuatının hazırlanmasında etkili olan ve doktrininin ilk kez ortaya çıktığı Amerikan rekabet hukukundaki ilgili düzenlemelere ve mahkeme kararlarına yeri geldikçe değinilecek bununla birlikte esas olarak Topluluk rekabet hukuku ilgili düzenlemeleri ile Komisyon uygulamaları ve mahkeme kararları incelenecektir. Yapılacak değerlendirmeler sonucunda esaslı unsur doktrininin gerekliliği, uygulama koşullan ve uygulanmasının pazarlar açısından ne gibi etkiler doğuracağı ortaya konulacaktır. Amacımız, esaslı unsur doktrininin uygulama koşullarını ortaya koyduktan sonra serbest rekabet düzeninden beklenen yarar ile fikri mülkiyet hakkı sahibinin fikri mülkiyete ilişkin düzenlemeler karşısındaki yetkileri göz önünde bulundurulmak suretiyle rekabet kurallarının hangi hallerde fikri mülkiyet haklarına müdahalede bulunabileceğini saptamaktır. Bu doğrultuda henüz Türk rekabet hukuku uygulamasında karşılaşılmayan bir husus olarak fikri mülkiyet hakları alanında esaslı unsur doktrininin işlevselliği tartışılacaktır. İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 5 VORWORT 6 KISALTMALAR 13 GİRİŞ 15 BİRİNCİ BÖLÜM REKABET DÜZENLEMELERİNDEN BEKLENEN YARAR, ESASLI UNSUR KAVRAMI VE PAZAR GÜCÜ İLE İLİŞKİSİ I. Rekabet Kurallarının Amacı 17 A. Ekonomik Amacı 18 B. Sosyal Amacı 19 C. Siyasi Amacı 19 II. Rekabet Hukukunda Esaslı Unsur Kavramı 20 A. Genel Olarak 20 B. Esaslı Unsur Kavramı 21 C. Sözleşme Özgürlüğü İlkesi ve Esaslı Unsur Doktrini 25 D. Esaslı Unsur Doktrini ve Pazar Gücü 30 1. Tekelleşme Kavramı 32 a. İlgili Pazarda Tekel Gücüne Sahip Olmak 33 b. Tekel Gücünü Haklı Görülmeyecek Yollarla Kasten Elde Etmiş Olmak veya Devam Ettirmek 34 2. Tekelleşmeye Teşebbüs Kavramı 36 3. Hâkim Durum Kavramı 39 a. İlgili Pazarın Tanımlanması 41 aa. İlgili Ürün Pazarı 42 bb. İlgili Coğrafi Pazar 47 b. Pazar Gücünün Tespiti 49 aa. Pazar Payı 49 bb. Pazara Giriş Engelleri 50 aaa. Hukuki Giriş Engelleri 50 bbb. Üstün Teknoloji 51 ccc. Dikey Bütünleşme ve Gelişmiş Bir Dağıtım Ağı 51 ddd. Ölçek Ekonomileri ve Ağ Etkileri 52 eee. Teşebbüsün Finansal ve Ekonomik Gücü 52 fff. Tanınmış Markaların Mevcudiyeti 53 4. Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması 54 E. Esaslı Unsur Doktrini ve İlgili Rekabet Düzenlemeleri ile İlişkisi 57 III. Amerikan ve Topluluk Rekabet Hukukunun Esaslı Unsur Doktrinine Yönelik Yaklaşımları 62 IV. Esaslı Unsur Doktrininin Uygulanmasında Göz Önünde Bulundurulması Gereken Koşullar 63 A. Unsurun Varlığı 64 B. Unsurun Esaslılık Teşkil Etmesi 64 C. Rekabetin Etkilenmesi 67 D. İki Pazarın Gerekliliği 69 E. Objektif Haklı Neden 73 F. Giriş Ücreti 75 V. Esaslı Unsur Doktrininin Farklı Alanlar Açısından Uygulanması 76 A. Esaslı Unsur Olarak Hammadde 77 1. Commercial Solvents Kararı 77 2. Eti Holding Kararı 78 B. Esaslı Unsur Olarak Havalimanı ve Havayolu Alt yapısı 80 1. London European-Sabena Kararı 80 2. Flughafen Frankfurt/Main AG Kararı 81 C. Esaslı Unsur Olarak Limanlar 82 1. B&I Linç v.Sealink Kararı 82 2. Sea Containcrs v. Stcna Sealink Kararı 83 3. Port of R0dby Kararı 84 4. Port of Roscoff Kararı 84 5. Eken - TDİ Kararı 85 D. Esaslı Unsur Olarak Demiryolu Alt yapısı 87 1. United States v. Terminal Railroad Ass′n Kararı 87 2. European Night Services Kararı 88 E. Esaslı Unsur Olarak Enerji Sektörüne İlişkin Alt yapı 90 1. Otter Tail Power Co. v. United States Kararı 90 2. ÇEAŞ Karan 91 F. Esaslı Unsur Olarak Telekomünikasyon Sektörüyle İlgili Alt yapı 92 1. MCI v. AT&T Karan 92 2. İŞ - TİM - Turkcell/Telsim Kararı 93 G. Esaslı Unsur Olarak Dağıtım Ağları 95 1. Oscar Bronner Kararı 95 2. Ulusal Basın Gazetecilik/Medya - BBD/Biryay/Yaysat Kararı 97 H. Diğer Sektörlere İlişkin Olaylar 100 1. Amerikan Hukukunda 100 2. Türk Hukukunda 101 İKİNCİ BÖLÜM ESASLI UNSUR DOKTRİNİNİN FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI ALANINDA UYGULANMASI VE HUKUKİ SONUÇLARI I. Fikri Mülkiyet Kavramı 103 II. Fikri Ürün Kavramı 105 A. Fikir ve Sanat Eserleri 106 1. Bilgisayar Programlarının Eser Olarak Kabul Edilmesi 106 2. Bilgisayar Programlarının Patent Hukukuna Konu Olması 108 B. Buluşlar ve Faydalı Modeller 109 C. Endüstriyel Tasarımlar 110 D. Entegre Devre Topografyaları 111 E. Yeni Bitki Çeşitleri 111 III. Rekabet Hukuku ile Fikri Mülkiyet Hukukunun Amaç Bakımından Karşılaştırılması 112 IV. Esaslı Unsur Doktrininin Fikri Mülkiyet Hakları Açısından Uygulanması 116 A. Fikri Mülkiyet Haklarının Kapsamı 116 1. Amerikan Hukuku Açısından Değerlendirme 116 2. Avrupa Topluluğu Hukuku Açısından Değerlendirme 119 B. Esaslı Unsur Doktrininin Uygulama Alanı Bulması: Tek Taraflı Olarak Lisans Vermeyi Reddetme 122 1. Genel Olarak 122 2. Amerikan Hukukunda Fikri Mülkiyet Haklan ve Esaslı Unsur Doktrini 122 a. Intergraph v. Intel Karan 126 b. Aldridge v. Microsoft Kararı 127 c. United States v. Microsoft Kararı 128 3. Tek Taraflı Lisans Vermeyi Reddetmeye İlişkin Amerikan Mahkemelerinin Uygulamaları 132 a. Nitelik Gereği ( "Per se" ) Yasallık Yaklaşımı 133 b. Kesin Olmayan Yasal Karine Yaklaşımı 134 c. Niyet Yaklaşımı 135 4. Değerlendirme 136 5. Avrupa Topluluğu Hukukunda Fikri Mülkiyet Hakları ve Esaslı Unsur Doktrini 142 a. Yeni Ürün Kavramı 143 b. İstisnai Koşullar Yaklaşımı 145 aa. Volvo ve Renault Kararlan 146 bb. Magill Kararı 148 aaa. Komisyonun Yaklaşımı 148 bbb. İlk Derece Mahkemesi ve ATAD′ın Yaklaşımı 149 cc. Ladbroke Kararı 156 dd. IMS Kararı 157 aaa. Komisyonun Yaklaşımı 159 bbb. İlk Derece Mahkemesi ve ATAD′ın Yaklaşımı 163 c. Komisyonun IMS Kararından Sonra Ortaya Çıkan Meseleler ve Çözüm Yollan 165 d. Microsoft Kararı 169 6. Türk Hukukunda Fikri Mülkiyet Hakları ve Esaslı Unsur Doktrini 172 7. Değerlendirme 173 V. Hâkim Teşebbüsün Lisans Vermeyi Reddetmesinin Hukuki Sonuçları 177 A. Genel Olarak 177 B. Kamu Hukukuna İlişkin Sonuçlar 178 1. Davranışa İlişkin Yaptırımlar 179 2. Yapısal Yaptırımlar 183 3. İdari Para Cezası 184 C. Rekabet Kurulu Kararlarının Yargısal Denetimi 187 D. Özel Hukuka İlişkin Sonuçlar 189 1. Genel Olarak 189 2. Tazminat Hakkı 190 a. Tazminat Davasının Tarafları 191 b.Tazminat Davasının Kapsamı 191 SONUÇ 195 KAYNAKLAR 199
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı