Fikir Ve Sanat Eserleri Kanunu′nda Düzenlenen Suçlar - TEKNAİL ÖZDERYOL
Fikir Ve Sanat Eserleri Kanunu′nda Düzenlenen Suçlar - TEKNAİL ÖZDERYOL
Teknail ÖZDERYOL - Vedat Kitapçılık
Sayfa Sayısı
:
282
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2006
ISBN NO
:
9758875701
GİRİŞ Bilindiği üzere, ülkemizde fikir ve sanat eserlerinin korunmasına yönelik modern anlamda ilk kanunlaştırma 1951 yılında 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eser¬leri Kanunu ile gerçekleştirilmiştir. Bu kanun, kendi alanında döneminin kanun¬larına göre çağdaş bir düzenleme niteliği taşımaktadır. Fakat, söz konusu ka¬nunun eser sahiplerini koruyucu son derece önemli hükümler içermesine rağmen bu düzenlemelerin yeterince uygulamaya yansımış olmasını söylemek zordur. Bu durumun çok çeşitli sebepleri bulunmaktadır. Ancak bu sebeplerden en önemlisi, ülkemizde telif hakkı bilincinin yeteri kadar yerleşmemiş olmasıdır. Bununla birlikte, son zamanlarda bu alanda telif hakkı sahiplerinin korun¬ması ve mevcut yasal düzenlemelerin hayata geçirilmesi yönünde ciddi adımlar atılmaktadır. Bu bağlamda, gerek 5846 sayılı yasada, gerekse ilgili yönetmelik¬lerde zaman zaman gerekli değişikliklere gidilmekte, günümüzün teknolojik ge¬lişmelerine paralel olarak ilgili mevzuatta bir dizi düzenlemeler yapılmaktadır. Özellikle 1995 yılından bu yana 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu′nda eser sahipleri ve bağlantılı hak sahiplerinin haklarının etkin biçimde korunması bakımından Avrupa Birliği müktesebatı ve diğer uluslararası düzenlemeler ışı¬ğında önemli değişiklikler yapılmıştır. Günümüz teknolojisinin akıl almaz biçimde gelişmesi, olumlu sonuçlarının yanında -her teknolojik gelişmede olduğu gibi- birtakım olumsuz sonuçlara da sebep olabilmektedir. Bu noktada, özellikle bilgisayar ve internetin günümüzün vazgeçilmez araçları olması karşısında, bu araçların kötüye kullanılması suretiy¬le eser sahipleri ve bağlantılı hak sahiplerinin haklarının ihlali daha kolay ve da¬ha pratik şekilde gerçekleştirilebilmektedir. Üstelik bu yöntemlerin kullanılma¬sı, diğer yöntemlere nazaran daha ucuz ve hedef kitlesi de daha büyüktür. Örne¬ğin, internette bir vveb sayfasında yer alan bir eserin bu sayfadan indirilerek ço¬ğaltılması ya da hak sahiplerinin rızası olmaksızın yüzlerce ve hatta binlerce ki¬şiye bir anda gönderilmesi mümkündür. Bunun gibi, internette yer alan bilimsel bir makalenin üzerinde değişiklikler yapılması veya bu makalenin sahibinin adı¬nın değiştirilmesi suretiyle bir başka ad altında başka bir sitede yayınlanması ga¬yet kolaydır. Şüphesiz günümüzde bu yöntemlerin yanı sıra klasik usullerle gerçekleşti¬rilen ve eser sahiplerinin haklarının ihlali sonucunu doğuran bir çok eylem bu¬lunmaktadır. Özellikle korsan üretim yoluyla gerçekleştirilen bu hak ihlalleri adeta eser sahiplerinin korkulu rüyası haline gelmiştir. Bu durumda, bu eylemle- ı GİRİŞ Özderyol ri gerçekleştiren kişilerin gerek hukuki gerekse cezai sorumlulukları gündeme gelmektedir. Doktrinde bu alanda yapılan çalışmalara baktığımızda, her ne kadar hukuk¬sal sorumluluk alanında yapılan çalışmalar bulunmakta ise de, özellikle cezai so¬rumluluk bakımından kapsamlı bir çalışma bulunmamaktadır. Dolayısıyla, bu tez çalışmamızda doktrinde yeteri kadar incelenmemiş olan bu konuyu incele¬meye çalıştık. Şüphesiz konunun yeni incelenmeye başlanması ve bu konudaki yargısal içtihatların henüz yerleşmemiş olması, çalışmamızda yeterli kaynak bu¬lamama gibi sıkıntıları da beraberinde getirdi. Bu sebeple, bu çalışmada da birta¬kım yetersizlikler ya da eksiklikler bulunabilecektir. Ancak bu eksikliklerin de henüz yeni yürümeye başlayan bir çocuğun düşüp - kalkmaları gibi hoş karşıla¬nacağını ümit ediyorum. Çalışma planımıza gelince; tezimiz başlıca dört bölüm haline ayrılmıştır. Birinci bölümde, tarihi gelişimin yanı sıra, eser kavramı ve eser türleri incelen¬meye çalışılmış, ikinci bölümde, eser sahipliği ve eser sahiplerinin haklan ile bağlantılı haklar incelenmiştir. Çalışmamız her ne kadar ceza hukuku alanında yapılan bir çalışma ise de, bir ayağı ile de özel hukuk alanını ilgilendirmektedir. Zira, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu esas itibariyle özel hukuk alanını ilgilendi¬ren bir kanundur. Bu nedenle incelemeye çalıştığımız suçların ve dolayısıyla ce¬za hükümlerinin daha iyi anlaşılması için özel hukuku ilgilendiren açıklamaların da ilk iki bölümde yer alması kaçınılmaz bir hal almıştır. Çalışmamızın üçüncü bölümünü ise, asıl konumuz olan "Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu′nda Düzenlenen Suçlar" oluşturmaktadır. Bu bölümde özellik¬le, FSEK m. 71 ′de düzenlenen "eser sahibinin manevi haklanna tecavüz suçla¬rı", m. 72′de düzenlenen "eser sahibinin mali haklanna tecavüz suçları" ile m. 73′de düzenlenen "diğer suçlar", m. 80′de düzenlenen "bağlantılı hak sahipleri¬nin haklarına tecavüz suçları" ile m. 81′de düzenlenen ve uygulamada sıklıkla karşılaşılan "bandrol yükümlülüğüne aykırılık suçları" incelenmiştir. Bunun ya¬nında, FSEK m. 74′de düzenlenen özel iştirak hükümleri de bu bölümde "suçla¬rın özel görünüş biçimleri" başlığı altında incelenmiştir. Bilindiği üzere, FSEK′te yer verilen suçların bir çoğu (71, 72, 73 ve 80. maddelerde olduğu gi¬bi) takibi şikayete bağlı suç kapsamında iken, m. 81′de yer verilen ve "bandrol yükümlülüğüne aykırılık" olarak ifade edilen suçların takibi şikayete tabi değil¬dir. Ancak, m. 81′de yer verilen suçla, takibi şikayete tabi suçların aynı eylemle işlenmesi mümkündür. Bunun gibi, fail, aynı eylemi ile, m. 71, 72, 73 ve 80. maddelerde düzenlenen suçları da ihlal edebilecektir. Bu durumda da, "içtima" sorunu gündeme gelecektir. Dolayısıyla, her suç tipinin incelenmesinden sonra, suçların "özel görünüş biçimleri" bahsinde "içtima" başlığı altında bu husustaki görüşlere de yer vermiş bulunuyoruz. Ayrıca yine üçüncü bölümde, FSEK Ek 2 GİRİŞ madde 4′de yer alan ve "eserler üzerindeki hak yönetim bilgileri aleyhine işle¬nen suçlar" ile "internet bilgi içerik sağlayıcıları tarafından işlenen suçlar" ve Ek madde 8′de yer alan "veri tabanlan aleyhine işlenen suçlar" da incelenmiştir. Şu hususu da belirtelim ki, çalışmamızın kapsamının genişlememesi için, incelediğimiz suçlar temel olarak, FSEK′te yer alan ve eser niteliği taşıyan ürün¬ler aleyhine işlenen ya da adli suç niteliği taşıyan suçlara hasredilmiştir. Bu ne¬denle, bu bölümde eser niteliği taşımayan mektuplar, resim ve portreler ve ben¬zeri ürünlere ilişkin suçlara ya da salt idari para cezasını gerektiren suçlara yer verilmemiştir. Dördüncü ve son bölümde ise, FSEK′te düzenlenen suçlara ilişkin yargıla¬ma usulüne yer verilmiş, bu kapsamda soruşturma ve kovuşturma aşamalarında yapılan işlemler kısaca izah edilmeye çalışılmıştır. 3 ÖNSÖZ Bu kitabın temelini, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hukuk Ana Bilim Dalı Kamu Hukuku Bilim Dalı′nda yürütülen yüksek lisans çalışma¬sı sonucunda hazırladığımız "Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu′nda Düzenlenen Suçlar" isimli tez oluşturmaktadır. Bu tez, 06.07.2006 tarihinde değerli jüri üye¬leri, Doç Dr. Ayşe Nuhoğlu, Doç.Dr. Sultan Uzeltürk ve Yard. Doç. Dr. Tamer Pekdinçer′den oluşan jüri önünde savunularak oy birliğiyle kabul edilmiştir. Üzülerek ifade etmeliyiz ki, ülkemiz, telif hakkı ihlalleri bakımından diğer ülkelere nazaran ilk sıralarda yer almaktadır. Uluslararası kuruluşlar tarafından her yıl yayımlanan telif hakkı ihlallerine ilişkin raporlarda da bu husus teyit edil¬mektedir. Dolayısıyla, bu konu ülkemiz gündemini sık sık meşgul etmektedir. Konunun ülkemiz bakımından bu denli önemi haiz bulunmasına rağmen, te¬lif hakkı ihlallerine karşı öngörülen cezai yaptırımlar bakımından bugüne kadar yapılmış olan kapsamlı bir çalışma bulunmamaktadır. Bu alanda yapılan çalış¬maların büyük kısmı, hak ihlallerine karşı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu′nda öngörülen hukuksal sorumluluğa ilişkindir. Oysa aynı kanunda bu konuda ciddi cezai yaptırımlar da öngörülmektedir, işte, biz de bu çalışma ile, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu′nda düzenlenen suçlan teorik ve pratik bakımdan incelemeye çalıştık. Bununla birlikte, konu hakkında doktrinde yeterli kaynak bulunmaması, Yargıtay′ımızın bu konudaki içtihatlarının da henüz istikrar kazanmamış olması sebebiyle çalışma esnasında kaynak eksikliği bakımından birtakım sıkıntılar ya¬şanmasına rağmen, elden geldiği ölçüde, konu ile ilgili doğrudan ya da dolaylı kaynaklardan yararlanılmaya çalışılmıştır. Çalışmamızda, FSEK′in ilgili maddelerinde öngörülen suçlar unsurları ile birlikte ayrı ayrı incelenmiştir. Ayrıca, her suçla ilgili olarak dipnotlarda mahke¬me kararlarına yer verilmiştir. Bazı suçlar bakımından henüz verilmiş Yargıtay kararı bulunmaması sebebiyle bu konuda ulaşabildiğimiz Yerel Mahkeme karar¬larına ve yabancı mahkemelerce verilmiş benzer kararlara örnek kabilinden yer vermeye gayret ettik. Yukarıda da ifade ettiğimiz üzere, kitabımızın bu alanda yapılan ilk akade¬mik çalışmalardan biri olması sebebiyle birtakım eksiklikler ve yetersizliklerin bulunması kaçınılmazdır. Ancak söz konusu eksikliklerin de zaman içerisinde yapılan eleştiri ve katkılarla giderileceğine inanıyorum. V Şüphesiz bu çalışmanın oluşmasında da bir çok kişinin emeği ve katkısı bu¬lunmaktadır. Öncelikle, bu çalışma esnasında, değerli zamanını benimle cömert¬çe paylaşan ve yapmış olduğu eleştiri ve katkıları ile daima bana yol gösteren, değerli tez danışmanım Doç Dr. Ayşe Nuhoğlu′na sonsuz teşekkürü borç bili¬rim.. Bunun yanında, olumlu eleştirileri ile, tez çalışmasının kendi yapısından bu hale gelmesinde katkıda bulunan değerli jüri üyeleri Doç. Dr. Sultan Uzeltürk ve Yard. Doç. Dr. Tamer Pekdinçer′e şükranlarımı sunuyorum. Ayrıca, tez çalışması boyunca konu hakkındaki görüş ve önerilerini benim¬le paylaşan Av. Ömer Çınar′a, özellikle konu hakkındaki bazı kaynaklara ulaş¬mamda yardımcı olan can kardeşim Av. Candaş Gürol′a, ayrı şehirlerde olmamı¬za ve tüm yoğunluğuna rağmen kıymetli zamanını bana ayırarak, her zaman ol¬duğu gibi bu çalışmada da moral desteğini esirgemeyen kardeşim, dostum Av. Ömer Elmas′a ayrı ayrı teşekkür ederim. Ayrıca, konu hakkında emsal kararlara ulaşmamda yardımcı olan değerli hukukçu Yargıtay 11. Hukuk Dairesi Başkanı Sayın Yurdaer Özdilek′e ve İstan¬bul 3. Fikri ve Sınai Haklar Ceza Mahkemesi hakimi Sayın Uğur Çolak′a teşek¬kürü borç bilirim. .. .Ve nihayet, bugüne kadar yetişmemde hiçbir fedakarlık ve zorluktan ka¬çınmayan, disiplini ve çalışma azmini kendilerinden öğrendiğim çok değerli an¬ne ve babam′a da kucak dolusu sevgi ve teşekkürler.. Bu kitabı size ithaf etmek, size olan borcumun küçücük bir noktasına bile kafi gelmez.. Son olarak bu kitabın yayımı konusunda emeği geçen Vedat Kitapçılık çalı¬şanlarına ve özellikle Sayın Vedat Carbaş′a da şükranlarımı sunuyorum. Çalışmamızın bu alanla ilgilenenlere faydalı olması dileğiyle.. Teknail Özderyol Eylül 2006, Taksim - İst. Görüş ve önerileriniz için: e-mail: teknail@yaho.com VI İÇİNDEKİLER Sayfa Önsöz V içindekiler VII Kısaltmalar , XV BİRİNCİ BÖLÜM FİKİR VE SANAT ESERLERİ HUKUKUNUN TARİHİ GELİŞİMİ, ESER KAVRAMI VE ESER TÜRLERİ I. TARİHİ GELİŞİM 5 ı. MİLLİ SİNİRLAR İÇERİSİNDEKİ GELİŞIM 5 1.1. ilk ve Ortaçağ 5 1.2. İmtiyazlar Dönemi 6 1.3. Kanunlar Yolu ile Koruma 7 2. MİLLETLERARASI ALANDAKİ GELlŞlM 8 2.1. Bern Sözleşmesi 9 2.2. Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı Fikri Haklar Sözleşmesi (WIPO - OMPI Kuruluş Sözleşmesi) 10 2.3. Telif Haklan Evrensel Sözleşmesi (UCC) 10 2.4. Dünya Ticaret Örgütü (WTO) - Sahte Mal Ticareti Dahil Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Anlaşması (TRIPS) 11 2.5. Diğer Sözleşmeler 11 2.6. Amerika Kıtasındaki Sözleşmeler 12 3. ÜLKEMİZDEKİ GELİŞİM 13 II. FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU′NA GÖRE ESER KAVRAMI VE ESER TÜRLERİ 14 1. ESER KAVRAMI 14 1.1. Sübjektif Unsur (Esasa ilişkin Şart) 15 1.2. Objektif Unsur (Şekle ilişkin Şart) 16 VII İÇİNDEKİLER 2. ESER TÜRLERİ , 17 2.1. Genel Açıklama 17 2.2. ilim ve Edebiyat Eserleri 17 2.2.1 Dil ve Yazı ile İfade Olunan Eserler 18 2.2.2. Bilgisayar Programları 19 2.2.3. Sözsüz Sahne Eserleri 21 2.2.4. Bedii Niteliği Bulunmayan Teknik ve Bilimsel Fotoğraflar, Haritalar, Çizimler, Maketler 23 2.3. Musiki Eserleri 24 2.4. Güzel Sanat Eserleri 26 2.5. Sinema Eserleri 27 2.6. İşlenme Eserler 29 2.6.1. Genel Olarak 29 2.6.2. İşlenme Eserin Unsurları 31 2.6.2.1 Asıl Eserden Bağımsız Olmama 31 2.6.2.2. İşleyenin Hususiyetini Taşıma 32 2.6.2.3. Asıl Eser Sahibinin Haklarına Zarar Getirmeme 33 2.6.2.4. Asıl Eserle Aynı Kategoride Yer Alma 34 2.6.2.5. Asıl Eserle Olan İlişkinin Belirtilmesi 35 2.6.3. İşlenme Eser Türleri 36 2.6.3.1. Tercümeler , 36 2.6.3.2. Dil ile İfade Olunan Eserlerin Başka İşlenmeleri 36 2.6.3.3. Musiki, Güzel Sanatlar ve İlim ve Edebiyat Eserlerinin Film Haline Getirilmesi 36 2.6.3.4. Musiki Aranjman ve Tertipleri 37 2.6.3.5. Güzel Sanat Eserinin Başka Bir Türe Sokulması 37 2.6.3.6. Külliyatlar 37 2.6.3.7. Seçme ve Toplama Eserler 38 2.6.3.8. Henüz Yayımlanmamış Bir Eserin İlmi VIII -• İÇİNDEKİLER Araştırma ve Çalışma Sonucu Yayımlanmaya Elverişli Hale Getirilmesi 38 2.6.3.9. Başkasına Ait Bir Eserin Açıklanması, Şerhi veya Kısaltılması 38 2.6.3.10. Bir Bilgisayar Programının Uyarlanması, Düzenlenmesi veya Programda Herhangi Bir Değişiklik Yapılması 39 2.6.3.11. Veri Tabanları 40 İKÃ�NCÃ� BÖLÜM FÃ�KÃ�R VE SANAT ESERLERİ KANUNU′NA GÖRE ESER SAHÃ�BÃ� VE HAKLARI I- ESER SAHÃ�BÃ� 43 1. GENEL OLARAK 43 2. ESERİ BİZZAT MEYDANA GETİRENLERİN ESER SAHİPLİĞİ 44 2.1. Tek Kişinin Eser Sahipliği 44 2.2. Birden Fazla Kişinin Eser Sahipliği 45 2.2.1. Müşterek Eser Sahipliği 45 2.2.2. iştirak Halinde Eser Sahipliği 46 2.2.3. Sinema Eseri Sahipliği 48 3. BAŞKASININ MEYDANA GETlRDÃ�Ğİ ESER ÜZERİNDEKİ HAK SAHİPLİĞİ 49 3.1. işverenin Eser Sahipliği 49 3.2. Tüzel Kişilerin Eser Sahipliği 50 4. ESER SAHİPLİĞİ KARİNESİ 50 4.1. Sahibinin Adı Belirtilen Eserlerde 51 4.2. Sahibinin Adı Belirtilmeyen Eserlerde 51 5. ALENİYET VE YAYIM 52 II- ESER SAHÃ�BÃ�NÃ�N HAKLARI 54 1. Genel Olarak 54 IX İÇİNDEKİLER 2. MANEVÃ� HAKLAR 56 2.1. Eseri Umuma Arz Yetkisi (Kamuya Sunma Hakkı) 56 2.2. Adın Belirtilmesi Yetkisi (Eser Sahibi Olarak Tanıtılma Hakkı) 58 2.3. Eserde Değişiklik Yapılmasını Önleme Yetkisi 60 2.4. Eser Sahibinin Malik ve Zilyede Karşı Hakları 62 3. MALÃ� HAKLAR 64 3.1. îşleme Hakkı 65 3.2. Çoğaltma Hakkı 66 3.3. Yayma Hakkı 69 3.4. Temsil Hakkı 73 3.5. îşaret, Ses ve/veya Görüntü Nakline Yarayan Araçlarla Umuma îletim Hakkı 74 3.6. Pay ve Takip Hakkı 76 III- ESER SAHİBİNİN HAKLARI İLE BAĞLANTILI HAKLAR .... 77 1. Genel Olarak 77 2. Komşu Haklar 78 2.1 İcracı Sanatçıların Hakları 78 2.2. Fonogram Yapımcılarının Hakları 82 2.3. Radyo ve Televizyon Kuruluşlarının Hakları 84 3. Film Yapımcılarının Hakları 85 4. Bağlantılı Hak Sahiplerinin Birbirleri ve Eser Sahibi ile Aralarındaki İlişki 87 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU′NDA DÜZENLENEN SUÇLAR I- GENEL OLARAK 89 II- UNSURLARI İTİBARİYLE SUÇLARIN İNCELENMESİ 91 III- ESER SAHİBİNİN MANEVİ HAKLARINA TECAVÜZ SUÇLARI (FSEK m. 71) 92 x İÇİNDEKİLER 1. Genel Olarak 92 2. Eser Sahibinin Manevi Haklarına Tecavüz Suçlarında Korunan Hukuksal Değer 92 3. Eser Sahibinin Manevi Haklarına Tecavüz Suçlarında Fail 93 4. Bir Eseri İzinsiz Olarak Umuma Arz Etme veya Yayımlama Suçu (FSEK m. 71/b.l) 93 4.1. Genel Olarak 93 4.2. Kanuni Unsur 94 4.3. Maddi Unsur 95 4.4. Hukuka Aykırılık 99 4.5. Manevi Unsur 101 5. Eser Sahibinin veya Halefinin Rızası Olmaksızın Bir Esere Ad Koyma Suçu (FSEK m. 71/b.2) 103 5.1. Genel Olarak 103 5.2. Kanuni Unsur 103 5.3. Maddi Unsur 104 5.4. Hukuka Aykırılık 105 5.5. Manevi Unsur 105 6. Başkasının Eserini Kendi Eseri veya Kendisinin Eserini Başkasının Eseri Olarak Göstermek Suçu (FSEK m. 71/b.3) 106 6.1. Genel Olarak 106 6.2. Kanuni Unsur 107 6.3. Maddi Unsur 107 6.4. Hukuka Aykırılık 110 6.5. Manevi Unsur 111 7. FSEK m. 32, 33, 34, 35, 36, 37, 39 ve 40′da Belirtilen Hallerde Kaynak Göstermemek veya Yetersiz ya da Aldatıcı Kaynak Göstermek Suçu (FSEK m. 71/b.4) 111 7.1. Genel Olarak 111 7.2. Kanuni Unsur 111 7.3. Maddi Unsur 112 7.4. Hukuka Aykırılık 115 XI İÇİNDEKİLER 7.5. Manevi Unsur 116 8. İzinsiz Olarak Bir Eseri Değiştirmek Suçu (FSEK m. 7l/b.5) 116 8.1. Genel Olarak 116 8.2. Kanuni Unsur 117 8.3. Maddi Unsur 117 8.4. Hukuka Aykırılık 119 8.5. Manevi Unsur 120 9. Yaptırım 121 10. Eser Sahibinin Manevi Haklarına Tecavüz Suçlarının Özel Görünüş Biçimleri 121 10.1. Teşebbüs 121 10.2. iştirak 123 10.3. İçtima 125 IV- ESER SAHİBİNİN MALİ HAKLARINA TECAVÜZ SUÇLARI (FSEK m. 72) 127 1. Genel Olarak 127 2. Eser Sahibinin Mali Haklanna Tecavüz Suçlarında Korunan Hukuksal Değer 128 3. Eser Sahibinin Mali Haklarına Tecavüz Suçlarında Fail 128 4. Sözleşmeye Aykırı Olarak Çoğaltılmış Eser Nüshalarının Satılması veya Dağıtılması Suçu (FSEK m. 72/b.l) 129 4.1. Kanuni Unsur 130 4.2. Maddi Unsur 130 4.3. Hukuka Aykırılık 132 4.4. Manevi Unsur 133 4.5. Yaptırım 133 5. Eser veya Çoğaltılmış Nüshalarının FSEK m. 81/b.7′de Öngörülen Yasak Yerlerde Satışı Suçu (FSEK m. 72/b.2) 133 5.1. Kanuni Unsur 134 5.2. Maddi Unsur 134 5.3. Hukuka Aykırılık 135 5.4. Manevi Unsur 135 XII İÇİNDEKİLER 5.5. Yaptırım 136 6. izinsiz Olarak Bir Eserin işlenmesi Suçu (FSEK m. 72/b.3-a) 136 6.1. Genel Olarak 136 6.2. Kanuni Unsur 137 6.3. Maddi Unsur 137 6.4. Hukuka Aykırılık 140 6.5. Manevi Unsur 141 7. izinsiz Olarak Bir Eseri Çoğaltma Suçu (FSEK m. 72/b.3-b) 142 7.1. Genel Olarak 142 7.2. Kanuni Unsur 142 7.3. Maddi unsur 143 7.4. Hukuka Aykırılık 149 7.5. Manevi Unsur 155 8. izinsiz Olarak Bir Eseri Yayma Suçu (FSEK m. 72/b.3-c) 156 8.1. Genel Olarak 156 8.2. Kanuni Unsur 156 8.3. Maddi Unsur 157 8.4. Hukuka Aykırılık 160 8.5. Manevi Unsur 161 9. izinsiz Olarak Bir Eserin Nüshalarını ithal Etme ve Ticaret Konusu Yapma Suçu (FSEK m72/b.3-d) 161 9.1. Genel Olarak 161 9.2. Kanuni Unsur 162 9.3. Maddi Unsur 162 9.4. Hukuka Aykırılık 163 9.5. Manevi Unsur 164 10. izinsiz Olarak Bir Eserin Temsili veya Umuma iletimi Suçu (FSEK m. 72/ b. 3-e) 164 10.1. Genel Olarak 164 10.2. Kanuni Unsur 165 10.3. Maddi Unsur 165 10.4. Hukuka Aykırılık 171 XIII İÇİNDEKİLER 10.5. Manevi Unsur 172 11. FSEK m. 72/3′de Düzenlenen Eser Sahibinin Mali Haklanna Tecavüz Suçlarında Yaptırım 173 12. Eser Sahibinin Mali Haklarına Tecavüz Suçlarının Özel Görünüş Biçimleri 173 12.1. Teşebbüs 174 12.2. iştirak 174 12.3. içtima 178 V- ESER SAHÃ�BÃ�NÃ�N MALÃ� HAKLARINA TECAVÜZ OLUŞTURAN DÃ�ĞER SUÇLAR (FSEK m. 73) 179 1. Genel Olarak 179 2. Suçla Korunan Hukuksal Değer 180 3. Fail 180 4. izinsiz Olarak Çoğaltılan Eser Nüshalarını Ticari Amaçla Bulundurma Suçu (FSEK m. 73/1-a) 181 4.1. Genel Olarak 181 4.2. Kanuni Unsur 181 4.3. Maddi Unsur 181 4.4. Hukuka Aykırılık 183 4.5. Manevi Unsur 183 5. Üzerinde Tasarruf Yetkisi Bulunmayan Bir Hakkı veya Ruhsatı Tasarruf Konusu Yapma Suçu (FSEK m. 73/1-b) 184 5.1. Genel Olarak 184 5.2. Kanuni Unsur 185 5.3. Maddi Unsur 185 5.4. Hukuka Aykırılık 197 5.5. Manevi Unsur 197 6. Bir Bilgisayar Programını Koruyan Teknik Aygıtı Etkisiz Kılan Bir Aracı Elde Bulundurma Suçu (FSEK m. 73/1-c) 187 6.1. Genel Olarak 187 6.2. Kanuni Unsur 188 6.3. Maddi Unsur 188 XIV İÇİNDEKİLER 6.4. Hukuka Aykırılık 189 6.5. Manevi Unsur 190 7. FSEK m. 73/1′de Düzenlenen Suçlar Bakımından Öngörülen Yaptırım 190 8. Kanuna Uygun Olarak Çoğaltılmış Nüshaları Tıpkı Basım Yoluyla izinsiz Çoğaltma ve Yayma Suçu (FSEK m. 73/2) 191 8.1. Genel Olarak 191 8.2. Kanuni Unsur 191 8.3. Maddi Unsur 191 8.4. Hukuka Aykırılık 193 8.5. Manevi Unsur 193 8.6. Yaptırım 194 9. FSEK m. 73′de Düzenlenen Suçların Özel Görünüş Biçimleri 194 9.1. Teşebbüs 194 9.2. İştirak 195 9.3. İçtima 195 VI- BAĞLANTILI HAK SAHİPLERİNİN HAKLARINA TECAVÜZ SUÇLARI (FSEK m. 80/son) 197 1. Genel Olarak 197 2. Suçla Korunan Hukuksal Değer 198 3. Bağlantılı Haklara Tecavüz Suçlarında Fail 199 4. Bir İcra, Fonogram veya Yapımın İzinsiz Çoğaltılmış Nüshalarının Yasak Yerlerde Satışı Suçu (FSEK m. 80/son-a) 199 4.1. Genel Olarak 199 4.2. Kanuni Unsur 199 4.3. Maddi Unsur 200 4.4. Hukuka Aykırılık 200 4.5. Manevi Unsur 201 4.6. Yaptırım 201 5. Bağlantılı Hakların İhlali Suçu (FSEK m. 80/son-b) 202 5.1. Genel Olarak 202 5.2. Kanuni Unsur 202 XV İÇİNDEKİLER 5.3. Maddi Unsur 202 5.4. Hukuka Aykırılık 205 5.5. Manevi Unsur 206 5.6. Yaptırım 207 6. Bağlantılı Haklara Tecavüz Suçlannın Özel Görünüş Biçimleri.... 207 6.1. Teşebbüs 207 6.2. İştirak 207 6.3. İçtima 208 VII-BANDROL UYGULAMASINA AYKIRILIK SUÇLARI (FSEK m. 81) 210 1. Genel Olarak 210 2. Suçla Korunan Hukuksal Değer 212 3. Bandrol Uygulamasına Aykınlık Suçlannda Fail 212 4. Bandrolsüz Eser Nüshalannın FSEK m. 81/7′de Sayılan Yerlerde Satışı Suçu (FSEK m. 81/9/l.a) 213 4.1. Genel Olarak 213 4.2. Kanuni Unsur 213 4.3. Maddi Unsur 214 4.4. Hukuka Aykınlık 215 4.5. Manevi Unsur 216 4.6. Yaptırım 216 5. Bandrol Alınması Zorunlu Eserleri Bandrol Almaksızın Çoğaltma ve Yayma Suçlan (FSEK m. 81/9/1-b) 216 5.1. Genel Olarak 216 5.2. Kanuni Unsur 217 5.3. Maddi Unsur 217 5.4. Hukuka Aykınlık 220 5.5. Manevi Unsur 220 5.6. Yaptınm 220 6. Yetkisiz Olarak Bandrol Alma veya Usulüne Uygun Alınan Bandrolü Amacı Dışında Kullanma Suçu (FSEK m. 81/9-2) 221 6.1. Genel Olarak 221 XVI İÇİNDEKİLER 6.2. Kanuni Unsur 221 6.3. Maddi Unsur 221 6.4. Hukuka Aykırılık 222 6.5. Manevi Unsur 223 6.6. Yaptırım 223 7. Sahte Bandrol imal Etme Veya Kullanma Suçlan (FSEK m. 81/9-3) 223 7.1. Genel Olarak 223 7.2. Kanuni Unsur 223 7.3. Maddi Unsur 223 7.4. Hukuka Aykırılık 224 7.5. Manevi Unsur 225 7.6. Yaptırım 225 8. Bandrol Uygulamasına Aykırılık Suçlarının Özel Görünüş Biçimleri 225 8.1. Teşebbüs 226 8.2. iştirak 226 8.3. içtima 226 VIII- ESERLER ÜZERİNDEKİ ELEKTRONİK HAK YÖNETİM BİLGİLERİNİN YOK EDİLMESİ SUÇLARI VE İNTERNET BlLGl İÇERİK SAĞLAYICILARI TARAFINDAN İŞLENEN SUÇLAR (FSEK Ek Madde-4) 230 1. Genel Olarak 230 2. Suçla Korunan Hukuksal Değer 230 3. Fail 231 4. Eserler Üzerindeki Elektronik Hak Yönetim Bilgilerinin Yok Edilmesi Suçlan (Ek Madde 4/f.l) 231 4.1. Genel Olarak 231 4.2. Kanuni Unsur 232 4.3. Maddi Unsur 233 4.4. Hukuka Aykırılık 234 4.5. Manevi Unsur 234 XVII İÇİNDEKİLER 4.6. Yaptırım 234 5. Internet Bilgi içerik Sağlayıcılar Tarafından Eser ve Bağlantılı Hak Sahipleri Aleyhine işlenen Suçlar (FSEK Ek m. 4/f.3) 234 5.1. Genel Olarak 234 5.2. Kanuni Unsur 237 5.3. Maddi Unsur 237 5.4. Hukuka Aykırılık 238 5.5. Manevi Unsur 239 5.6. Yaptırım 239 6. Ek madde 4′de Düzenlenen Suçların Özel Görünüş Biçimleri 239 6.1. Teşebbüs 239 6.2. iştirak 240 6.3. içtima 240 IX- VERİ TABANLARI ALEYHİNE İŞLENEN SUÇLAR (FSEK Ek Madde-8) 241 1. Genel Olarak 241 2. Suçla Korunan Hukuksal Değer 242 3. Fail 242 4. Veri Tabanlan Aleyhine işlenen Suçların Unsurları Bakımından incelenmesi 243 4.1. Kanuni Unsur 243 4.2. Maddi Unsur 243 4.3. Hukuka Aykırılık 245 4.4. Manevi Unsur 246 4.5. Yaptırım 246 5. Suçun Özel Görünüş Biçimleri 246 5.1. Teşebbüs 246 5.2. iştirak 246 5.3. içtima 247 XVIII DÖRDÜNCÜ BÖLÜM FÃ�KİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU′NDA DÜZENLENEN SUÇLARDA YARGILAMA USULÜ VE EMNİYET TEDBİRLERİ I- YARGILAMA ÖNCESİ SORUŞTURMA AŞAMASI İŞLEMLERİ VE ALINACAK TEDBİRLER 249 1. Şikayet 249 2. Soruşturma Aşamasında Alınacak Tedbirler 254 3. FSEK m. 81 Hükmünde Öngörülen Düzenleme Gereğince Soruşturma Aşamasında Alınacak Tedbirler 256 II- KOVUŞTURMA AŞAMASI : 257 1. Görevli Mahkeme 257 2. İspat 258 3. Uzlaşma 260 4. Şikayetten Vazgeçme 261 5. İhtiyati Tedbirler ve Gümrüklerde Geçici El Koyma 263 6. Hükmün İlanı 265 7. Eşyanın Müsadere ve İmhası 265 8. Tekerrür 268 SONUÇ 270 KAYNAKÇA 274 XIX