Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar


Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Kasım (49)      Ekim (124)      Eylül (80)      Ağustos (71)

Emeklilik Sözleşmesi

Emeklilik Sözleşmesi



Sayfa Sayısı
:  
266
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2011
ISBN NO
:  
9789753533676

420,00 TL











Giriş Konunun Önemi Bireysel emeklilik sistemi, sosyal güvenlik ihtiyacının giderilmesinde, devlet tarafından yürütülen dağıtım esaslı tek basamaklı sosyal güvenlik sistemlerinde yaşanan sorunlar karşısında, sosyali güvenlik ihtiyacının tüm işlevleriyle (gelirin yeniden dağılımını sağlama işlevi, sigorta işlevi ve tasarruf işlevi) birlikte karşılanabilmesi için önerilen, çok basamaklı sosyal güvenlik sisteminin ayaklarından birini oluşturmaktadır. Bu sistem, devletçe değil; özel şirketlerce yürütülmekte ve dağıtım esası yerine, biriktirme esasına dayanmakta olup, gönüllülük ve belirli katkı esasına göre işlemekte ve kamu tarafından denetlenmektedir. Bireylerin sisteme katılımı da, emeklilik şirketleri ile yapılacak emeklilik sözleşmeleri yoluyla sağlanmaktadır. Koşullan önceden belirlenmiş bir emeklilik sözleşmesi çerçevesinde, katılımcıların ve/veya katılımcı nam ve hesabına şirketle emeklilik sözleşmesi akdeden kişilerin düzenli olarak yaptıkları katkılar, katılımcı adına açılan bir hesapta toplanmakta ve bu fonlar, profesyonel yönetim ilkeleri çerçevesinde yatırıma yönlendirilmektedir. Katılımcı ve/veya katılımcı nam ve hesabına şirketle emeklilik sözleşmesi akdeden kişiler tarafından, bireysel emeklilik hesabına yapılan katkılar ile söz konusu katkıların yatırıma yönlendirilmesi sonucu elde edilen yatırım getirişi toplamı, emeklilik gelirini oluşturmaktadır. Bu sayede, kamu sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olarak, bireylerin emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesiyle, emeklilik döneminde ek bir gelir sağlanarak, refah düzeylerinin yükseltilmesi sağlanmış olacaktır. Bu bakımdan, emeklilik sözleşmesinin; tanımı, türleri, hukuki niteliği, kapsamı, şekli, sözleşme taraflarının kimler olduğu, sözleşmenin kurulması ve yürürlüğe girmesi, tarafların hak ve yükümlülükleri ile emekliliğe hak kazanma koşullarının neler olduğu, emekliliğe hak kazanma koşulları gerçekleştiğinde yapılacak yardımlar ve emeklilik sözleşmesinden kaynaklanacak muhtemel uyuşmazlıkların çözümünde görevli ve yetkili mahkeme gibi hususların açıklanması büyük bir önem taşımaktadır. Konunun Sınırlanması Tezde, Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde oluşturulan bireysel emeklilik sistemine katılım için akdedilmesi gereken emeklilik sözleşmesi inceleme konusu yapılmıştır. Çalışmayla hedeflenen hiç kuşkusuz; Medeni Hukuk, İş Hukuku, Sosyal Güvenlik Hukuku, Ticaret Hukuku, Sermaye Piyasası Hukuku, Vergi Hukuku, Ceza Hukuku, Medeni Usul Hukuku gibi pek çok hukuk dalını yakından ilgilendiren bireysel emeklilik sisteminde karşılaşılabilecek bütün hukuki sorunları belirleyerek, bu sorunlara bir çözüm getirmek değildir. Çalışmada; mevcut hukuki düzenlemeler, bilimsel eserler ve yüksek mahkeme kararlan çerçevesinde, ağırlıklı olarak İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukukunda karşılaşılabilecek sorunlar ile önemli olduğu ölçüde diğer hukuk dallan kapsamına giren sorunlar üzerinde durulmuştur. Ayrıca, çalışma esas itibariyle Türk Hukukundaki durumu incelemeye yönelik olup, karşılaştırmalı bir hukuk araştırması değildir. Bununla birlikte, bireysel emeklilik sisteminin sosyal güvenlik sistemi içindeki yeri ve sistemin işleyişi gibi önemli olduğu değerlendirilen hususlarda Alman Hukukundaki duruma da değinilmiştir. Konunun Sunulması Emeklilik sözleşmesi konulu bu çalışma, giriş dışında altı bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Bireysel Emeklilik Sistemine Genel Bakış başlığı altında; bireysel emeklilik sistemine ilişkin hukuki düzenlemeler, bireysel emeklilik sisteminin sosyal güvenlik sistemi içindeki yeri ve önemi, bireysel emeklilik sistemiyle öngörülen amaçlar, bireysel emeklilik sisteminin dayandığı temel esaslar, bireysel emeklilik sisteminin kurumsal yapısı ve denetim, Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile diğer mevzuat arasındaki ilişki ve bireysel emeklilik sisteminin lehine ve aleyhine yönelik değerlendirmeler incelenmiştir. İkinci bölümde, Emeklilik Sözleşmesinin Tanımı, Türleri, Hukuki Niteliği, Şekli ve Tarafları başlığı altında; emeklilik sözleşmesinin tanımı, emeklilik sözleşmesinin türleri, emeklilik sözleşmelerinin hukuki niteliği, emeklilik sözleşmesinin şekli ve sözleşmenin tarafları konuları üzerinde durulmuştur. Bu bölümde, emeklilik sözleşmesinin türleri, ikili bir ayrım yapılarak değerlendirilmiştir. Birinci alt ayrımda, bireysel emeklilik sözleşmesi incelenmiş, ikinci alt ayrımdaysa, grup emeklilik sözleşmesinin tanımı, gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi, işveren grup emeklilik sözleşmesi ve hak kazanma süresi gibi konular üzerinde ayrıntılı olarak durulmuş; bireysel ve gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesi ve grup emeklilik sözleşmesinin hukuki niteliği ile birikimli hayat sigortalan ve bireysel emeklilik sistemi ürünleri arasındaki farklılıklara da yer verilmiştir. Bu bölümde ayrıca; emeklilik sözleşmesinin şekli ve emeklilik sözleşmesinin taraflan konuları ele alınmıştır. Emeklilik sözleşmesi tarafı ,olarak; emeklilik şirketi, katı-lımcı ve sponsor kuruluş açıklanmış, emeklilik şirketinin tammı ve faaliyet alanı, emeklilik şirketinde aranan koşullar, kuruluş izni alma zorunluluğu ve kuruluş izni almak için gerekli belgeler, faaliyet ruhsatı alma zorunluluğu ve faaliyet ruhsatı için aranan koşullar, faaliyet ruhsatı almak için gerekli belgeler, Hazine Müsteşarlığının faaliyet ruhsatına ilişkin başvuruyu incelemesi, faaliyet ruhsatının iptali ve ilanı, emeklilik şirketinin fon kurmak amacıyla Sermaye Piyasası Kuruluna başvurma zorunluluğu, ruhsatname almaksızın emeklilik faaliyetinde bulunulması, emeklilik şirketinin sorumlulukları, emeklilik şirketinin teşkilat ve organları, ana sözleşme değişiklikleri, hisse ve malvarlıklarının devri ve şirket birleşmeleri ve mali bünyenin güçlendirilmesi konulan ayrıntılı bir biçimde değerlendirilmiştir. Üçüncü bölümde, Emeklilik Sözleşmesinin Kurulması, Yürürlüğe Girmesi ve Emeklilik Sözleşmesinde Tarafların Hak ve Yükümlülükleri başlığı altında; emeklilik sözleşmesinin kurulması ve yürürlüğe girmesi ile emeklilik sözleşmesinde tarafların hak ve yükümlülükleri konuları, iki ayrı alt ayrım halinde ele alınmıştır. Birinci alt ayrımda; emeklilik sözleşmesinin kurulması, emeklilik sözleşmesinin yürürlüğe girmesi ve emeklilik sözleşmesinden cayma hakkı konuları incelenmiştir. İkinci alt ayrımda; emeklilik sözleşmesinde tarafların hak ve yükümlülükleri konusu, katılımcının hak ve yükümlülükleri ve emeklilik şirketinin hak ve yükümlülükleri olarak iki kısım halinde ele alınmıştır. Bu bölümde, katılımcının hak ve yükümlülükleri olarak; katılımcının katkı payı ödeme yükümlülüğü, katılımcının gider kesintilerini karşılama yükümlülüğü, birikimleri aktarma hakkı, hesapların birleştirilmesi hakkı, katılımcının katkı payını değiştirme ve katkı payı ödemeye ara verme hakkı, katılımcının emekliliğe hak kazanma koşullan gerçekleşmeden önce sistemden ayrılma hakkı, fon dağılımı değişikliği hakkı ve emeklilik planı değişikliği hakkı; emeklilik şirketinin hak ve yükümlülükleri olarak da, asgari katkı payı tutarım belirleme hakkı, gider kesintisi talep etme hakkı, emekliliğe hak kazanan ya da emekliliğe hak kazanmadan sistemden ayrılan katılımcının ödeme talebinin yerine getirilmesi yükümlülüğü, emeklilik şirketim değiştiren katılımcının birikimlerinin yeni şirkete aktarılması yükümlülüğü, katkı paylarım yatırıma yönlendirme yükümlülüğü, yatırım tercihinin yönlendirilmesi yükümlülüğü, bilgi, belge ve formların katılımcılara verilmesi yükümlülüğü, kayıtların saklanması yükümlülüğü ve bilgilendirme yükümlülüğüne yer verilmiştir. Ayrıca bu bölümde, bireysel ve gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmeleri ile işveren grup emeklilik sözleşmelerinden doğan hakların kullanımı konusu ele alınmıştır. Dördüncü bölümde, Emekliliğe Hak Kazanma Koşulları ve Sağlanan Yardımlar başlığı altında; emekliliğe hak kazanmak için gereken koşullar ile emeklilik koşullarının gerçekleşmesi halinde sağlanacak yardımlar açıklanmış ve emeklilik şirketi tarafındanödenmesigerekenTutarın hak sahiplerince aranmaması konusu üzerinde durulmuştur. Çalışmanın beşinci bölümü, emeklilik sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda görev ve yetki konusuna ayrılmıştır. Altıncı bölümde, Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununun Emeklilik Sözleşmesine Ait Hükümlerine Aykırılık başlığı altında; 4632 sayılı Kanunda düzenlenen idari para cezası gerektiren eylemler, idari para cezası gerektiren eylemlerde fail, idari para cezalarının maktu veya nispi niteliği, idari para cezası karan vermeye yetkili makam, verilecek idari para cezası kararlannda gerekçe gösterme ve idari para cezasının uygulanmasından önce savunma alma zorunluluğu, idari para cezası verilmesi gerektiren eylemlerin tekran, idari para cezasının tebliği, idari para cezası kararlarına itiraz yeri ve süresi, mahkemeye başvuru ve başvurunun incelenmesi, mahkeme karanna karşı itiraz yolu, idari para cezasının ödenmesi, idari para cezasında zamanaşımı ile ceza sorumluluğu gerektiren eylemler, soruşturma ve kovuşturma usulü ile genel hükümlerin saklıhğı konulan kaleme alınmıştır. Değerlendirme ve sonuç bölümünde ise, konuya ilişkin genel tespitler ve tez konusu çalışma kapsamında ulaşılan önemli hususlara yer verilmiştir. * * * SUNUŞ * * * Bireysel Emeklilik Sistemi, kısaca BES, çağdaş günlük yaşamın bir parçası durumuna gelmiş bulunuyor. Nitekim, zaman içinde gazete haberlerinin ve emeklilik şirketi yetkililerinin yaptıkları açıklamaların, BESin yaygınlığı ve gelişimi üzerinde yoğunlaştığı, hepimiz tarafından ilgiyle izlenmektedir. Söz konusu gelişmelerde, biryandan ilgilinin parasal katkısına dayanan sosyal sigorta sistemlerinin yetersiz kalışının ve diğer yandan da, tasarruf olanağı bulunan kişi sayısının artmasının, önemli bir payı bulunmaktadır. İşte, Dr. Ender Gülverin elinizdeki doktora tez çalışması, ülkemizde BESin işleyişinin araştırılmasını ve irdelenmesini konu edinmiştir. Kendisinin doktora tez danışmanı olarak, bu çalışmanın baştan itibaren içinde olduğumu söyleyebilirim. Bunun da en önemli nedeni, şahsen benim de BESle geçmişte yakından ilgilenmiş ama bir türlü fırsat bulup BES hakkında birşeyler yazama-mış olmamdır. Bu bakımdan, Dr. Gülver, doktora tez konusu olarak BESin işleyişini seçtiğinde, bundan büyük bir memnuniyet ve heyecan duyduğumu belirtmeliyim. İkinci bir heyecanım, Dr. Gülverin, doktora tez konusu olarak BESi seçmekle, Sosyal Güvenlik Hukukuna ilişkin bir tez hazırlığı içine girmiş olmasıdır. Gerçekten, Türkiyedeki hukuk lisans ve lisansüstü programlarının tarihi gelişimine ve günümüzdeki durumuna dikkat edilecek olduğunda, geçmişte ivme kazanmış bulunan sosyal güvenlik alanının bugün artık inişe geçtiği görülmektedir. Nitekim, çok sık yeni bir hukuk kaynağının ortaya çıkmasına karşılık, bu alanda çok fazla eser üretilmediği görülmektedir. Bu bakımdan, Sosyal Güvenlik Hukukuyla uğraşanlara ve söz konusu alana ilgi duyanlara, öteden beri bir yakınlık duymuşumdur. Dr. Gülver, BESin gelişimi ve işleyişiyle ilgili olarak, ulusal kaynaklarla sınırlı kalmamış; araştırma ve incelemelerde bulunmak üzere gittiği Almanyada, yabancı kaynaklan da irdeleme olanağını elde etmiştir. Bu bakımdan, Dr. Gülverin çalışması, salt ulusal kaynaklara dayanan ve karşılaştırmalı hukuku yadsıyan bir eser niteliğini taşımamaktadır. Dr. Gülver tarafından doktora tez çalışması olarak hazırlanmış bulunan elinizdeki eser, mevzuattaki değişiklik nedeniyle, zaman içinde güncelleştirilme gereksinimi içine düşmüştür. Dr. Gülverin eserinde gerekli güncelleştirmeleri, başlangıçtaki tezlerine sadık kalmak suretiyle, başarılı bir biçimde gerçekleştirdiğini görüyoruz. Buna göre, Dr. Gülverin eseri, BESin mevzuatımızdaki son durumunu yansıtır niteliktedir. Geçmişte mezunu ve mensubu bulunmakla her zaman onur duyduğum İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde, Dr. Ender Gülverle aynı anabilim dalında birlikte görev yapmış olduğum yılları da, bu vesileyle yeniden anımsamış bulunuyorum. Kendisini başarılı çalışması nedeniyle kutluyor ve gelecekteki mesleki yaşamında Türk hukuk öğretisine katkıda bulunmaya devam etmesini diliyorum. Prof. Dr. Tankut Centel Koç Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı * * * ÖNSÖZ * * * Ödüllü yönetmen Nuri Bilge CEYLANın tutkuyla sevdiği, yalnız ve güzel ülkesinin mütevekkil insanları, ülkelerinde bireysel emeklilik sisteminin oluşturulduğunu televizyonlarda yayınlanan tanıtım filmlerinden öğrendiler. Bu tanıtım filmlerinde; elinde sihirli değneğini tutan iyilik meleğinin, mutlu yarınların bizleri beklemekte olduğunu müjdelediğini, ev hanımlarını bireysel emeklilik sistemine katmanın onlar için en güzel armağan olduğunu, sevdiğinden evlilik teklifi yerine bireysel emeklilik teklifi almayı ümit eden bayanın heyecanını ve mutluluğunu, işyerinde bir araya gelmiş on çalışanın, pek de alışılmamış bir cesaretle işverenlerinden kendilerine grup emeklilik sözleşmesi yapmasını ilginç bir biçimde istediklerini merakla izledik. Belki biraz da o dönemde yayınlanan bu tanıtım filmlerinin etkisiyle tez danışmanım sayın Prof. Dr. Tankut CENTELe bireysel emeklilikle ilgili bir konu seçmek istediğimi bildirdim. Sonunda, Prof. Dr. Tankut CENTEL (Başkan), Prof. Dr. Fevzi ŞAHLANAN, Prof. Dr. Ali Rıza OKUR, Prof. Dr. Ömer EKMEKÇİ ve Doç. Dr. Aydın GÜLANdan oluşan jüri önünde, 18 Nisan 2008 tarihinde savunularak oybirliğiyle kabul edilen ve İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı Doktora Programı çerçevesinde bir Doktora Tezi olarak hazırlanmış olan bu çalışma ortaya çıkmıştır. Çocukluğunu seksenli yıllarda geçiren hemen herkesin hayatında, ebeveynleri tarafından kendilerine hediye olarak verilen kumbaraların önemli bir yeri vardır. O zamanlar vazgeçilmez bir değer olarak görülen tasarruf bilincinin aşılanmasında araç olarak kullanılan bu kumbaralar; şahsi ihtiyaçlar yerine, ailenin ortak ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılmak üzere kilitlenmiş ve harçlıklardan arta kalanlar hep burada biriktirilmiştir. Geçmişte bu denli önemsenen tasarruf şuuru, bir dönem yerini tüketim anlayışına bıraksa da, günümüzde bireylerin tasarruf edebilmesine olanak sağlayan araçların yeniden etkinlik kazandığı görülmektedir. Bu araçlardan biri olan bireysel emeklilik sistemi, âdeta büyüklere sunulmuş modern bir kumbaradır. Çalışılarak elde edilen gelirden temel ihtiyaçlar için harcananların haricindeki kısmın, bu modern kumbarada biriktirilmesi suretiyle, gelir elde etme olanaklarının tamamen veya kısmen ortadan kalktığı yaşlılık dönemlerinde daha rahat bir yaşam sürdürülebilmesi amaçlanmaktadır. Bireysel emeklilik sisteminin sosyal güvenlik hukukunun ilgi alanına girmediği bazı hukukçular tarafından ileri sürülmüşse de, emeklilik sözleşmesinin konusunu sosyal bir risk olan yaşlılık riskinin oluşturması ve mevzuatta bireysel emeklilik sisteminin, kamu sosyal güvenlik sistemini tamamlayan bir unsur olarak düzenlenmesi, konunun sosyal güvenlik hukukunun kapsamına girdiğini göstermektedir. Nitekim, sosyal güvenlikleuğraşan akademisyenler, bireysel emeklilik sistemine ilişkin yasal düzenlemeleri, hazırlamış oldukları kanun kitaplarına koyarak, sosyal güvenlik ders kitaplannda bireysel emeklilik sistemini, özetle de olsa inceleyerek konuya sahip çıkmıştır. Sosyal güvenlik mevzuatında öteden beri yaşanan hızlı değişim süreci, bu alanda çalışan akademisyenleri hep zorlamıştır. Gerçekten, sosyal güvenlik alanında kitap yazmanın, kum üzerinde yazı yazmaya veya kumdan şato inşa etmeye benzetilmesi boşuna değildir. Zaman içerisinde mevzuatın peş peşe çıkarılan düzenlemelerle değiştirilmesi; çalışmaya başlarken, bireysel emeklilik mevzuatında, sosyal güvenlik mevzuatındaki gibi hızlı bir değişim süreci yaşanmayacağına ilişkin düşüncemde yanıldığımı kanıtlamıştır. Gerek sisteme ilişkin kurumsal yapının oluşturulmasında, gerekse sistemin işleyişinde, uygulamada karşılaşılan sorunlar ile mevzuat hükümleri arasındaki uyumsuzluklar sıkça yapılan değişikliklerle giderilmeye çalışılmıştır. Tezin Sosyal Bilimler Enstitüsüne tesliminden sonra; savunma öncesi ve savunma sonrası mevzuatta meydana gelen konuyla ilgili tüm değişiklikler çalışmaya işlenmiştir. Buna ilave olarak savunma esnasında, jüri üyeleri tarafından eklenmesinin uygun olacağı değerlendirilen konulardan gerekli gördüklerim de çalışmaya eklenmiştir. Öğretide, bireysel emeklilik sistemine katılmak için akdedilmesi gereken emeklilik sözleşmesini hukuki açıdan inceleyen makale, monografi, tez gibi kaynakların azlığı ve yargı organlarınca emeklilik sözleşmesinden doğan hukuki uyuşmazlıkların değerlendirildiği kararların bulunmayışı, tezin yazılması sırasında karşılaştığım en büyük güçlük olmuştur. Bu sebeple, çalışmada; bilgi birikimim çerçevesinde hukuki açıdan incelenmesi gerektiği düşünülen mevzuat hükümleri elimden geldiğince değerlendirilmiş, öğretide ileri sürülmüş olan görüşlere yer verilmiş ve katılmadığım görüşler gerekçeli olarak açıklanmış; üzerinde herhangi bir tartışmanın bulunmadığı konularda ise, sadece mevzuatta yer alan düzenlemelere yer vermekle yetinilmiştir. Yüksek lisans tezimde olduğu gibi, doktora tezimin de danışmanlığını üstlenen, çalışmamı titiz bir şekilde inceleyip, yapıcı ve yol gösterici eleştirilerde bulunarak tezin oluşumunda her türlü desteği sağlayan ve bilimsel araştırmalarda bulunmak üzere yurt dışına gitmemde yardımlarını benden esirgemeyen sayın Prof. Dr. Tankut CENTELe müteşekkir olduğumu belirtmek isterim. Sadece bilimsel açıdan değil, kültürel, sanatsal ve sosyal açıdan da kendimizi geliştirerek çok yönlü bir hukukçu olmamız için verdiği telkinlerle her zaman bizlere yol gösteren sayın Prof. Dr. Berin ERGİNe, bilgiye sahip olmak kadar onu karşı tarafa aktarabilmenin de önemli olduğunu savunan ve bu açıdan gelişmemiz için bizleri derslerine dâhil ederek hem bilgimizi arttırmamızı hem de ders anlatırken yaşadığımız heyecanı yenmemizi hedefleyen tutumu nedeniyle sayın Prof. Dr. Fevzi ŞAHLANANa, kürsüdeki bütün araştırma görevlilerini götürdüğü öğlen yemeklerinde dahi, çetrefil hukuki meseleler üzerinde yarattığı zevkli tartışma ortamı için sayın Prof. Dr. Ömer EKMEKÇİye, akademik hayatta.yabancı dil bilmenin öneminibelirterek, bizleri yabancı dil öğrenmemiz hususunda her zaman teşvik eden sayın Prof. Dr. Gülsevil ALPAGUTa en içten teşekkürlerimi sunanm. Ayrıca, tez jürimde bulunan sayın Prof. Dr. Ali Rıza OKUR ile sayın Prof. Dr. Aydın Gülana da teşekkürü bir borç bilirim. Bireysel emeklilik sisteminin sosyal güvenlik sistemi içindeki yeri ve sistemin işleyişi gibi konularda Alman Hukukundaki durumun açıklandığı kaynaklara, Tinçel Kültür Vakfınca sağlanan bursla gittiğim Freiburg Albert Ludwigs Üniversitesi Hukuk Fakültesinde yürüttüğüm araştırma faaliyetleri sonucunda ulaşılmıştır. Bu vesileyle, yurt dışında bulunduğum ilk günlerde yaşadığım sıkıntıların üstesinden gelmemde kıymetli yardımlarıyla bana destek olan meslektaşım Yrd. Doç. Dr. Zeynel T. KANGAL ile E. Alp DEMİRKAYAya şükranlarımı sunanm. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Anabilim Dalında bulunduğu süre boyunca, bana tam anlamıyla ağabeylik yapan Yrd. Doç. Dr. Sabahattin YÜREKLİye, uzunca bir süre birlikte çalışma şansına eriştiğim, Yrd. Doç. Dr. Ali Cengiz KÖSEOGLU, Yrd. Doç. Dr. K. Ahmet SEVİMLİ ve Yrd. Doç. Dr. Ahmet TERZİOĞLUna, verilen görevleri paylaşarak bana destek oldukları için kürsümüz asistanlan Araş. Gör. Ayşe KÖMEye ve Araş. Gör. Özge YILDIZa, tezin yazılması sırasında tereddüt uyandıran konularda fikirlerini benimle paylaşarak katkıda bulunan sevgili kardeşim ve meslektaşım Zafer GÜLVERe çok teşekkür ederim. Ayrıca, kitabın basımını üstlenen sayın İbrahim DERBEDER ve sayın Elif DERBEDER ile dizgiyi gerçekleştiren Der Yayınevi çalışanlarına titiz ve özverili çalışmaları için içtenlikle teşekkür ederim. Nihayet, çalışmanın yürütülmesi sırasında ulaştığım sonuçları, hukukçu olmamasına rağmen dikkatle dinleyerek, her zaman bulduğum çözümlerin isabetli olduğunu söyleyip beni cesaretlendiren sevgili eşim Özlem CEYLAN GÜLVERe bitmek tükenmek bilmeyen sabn, hoşgörüsü ve desteği nedeniyle bütün kalbimle teşekkür ederim. Dr. Ender GÜLVER Beyazıt, 12 Aralık 2010 İÇİNDEKİLER : SUNUŞ VII ÖNSÖZ IX İÇİNDEKİLER XIII KİSALTMALAR XXI §1. GİRİŞ 1 I. KONUNUN ÖNEMİ 1 II. KONUNUN SINIRLANMASI 1 III. KONUNUN SUNULMASI 2 BİRİNCİ BÖLÜM BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNE GENEL BAKIŞ § 2. BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNE İLİŞKİN HUKUKİ DÜZENLEMELER 5 I. YASAL DÜZENLEMELER 5 A. 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatıran Sistemi Kanunu 5 B. 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununda Değişiklik Yapan Kanunlar 6 1. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu 6 2. 5728 sayılı Temel Ceza Kanunlarına Uyum Amacıyla Çeşitli Kanunlarda ve Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 7 C. 4697 sayılı Bazı Vergi Kanunlarında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 7 II. YÖNETMELİKLER 8 III. DİĞER DÜZENLEMELER 11 A. Tebliğler, Kararlar, Genelgeler, Özelgeler ve Sektör Duyurulan 11 B. Yıllık Gelir Sigortası Genel Şartlan !3 IV. DEĞERLENDİRME 14 § 3. BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNİN SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİ İÇİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ 15 I. TÜRK HUKUKUNDA 15 II. ALMAN HUKUKUNDA 18 § 4. BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİYLE ÖNGÖRÜLEN AMAÇLAR 22 I. SOSYAL GÜVENLİKLE İLGİLİ AMAÇLAR 23 II. EKONOMİK AMAÇLAR 23 III. 4632 SAYILI KANUNUN GENEL GEREKÇESİNDE BELİRTİLEN AMAÇLAR 23 § 5. BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNİN DAYANDIĞI TEMEL ESASLAR 24 (.KATILIMIN İSTEĞE BAĞLI OLMASİ ESASI 25 II. SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİNİN TAMAMLAYICISI OLMA ESASI 26 III. FİNANSMANIN KATILIMCININ ÖDEDİĞİ BELİRLENMİŞ KATKI PAYLARI ARACILIĞIYLA SAĞLANMASI ESASI 27 § 6. BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNİN KURUMSAL YAPISI VE DENETİM 28 I. BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNİN KURUMSAL YAPISI 28 A. Bireysel Emeklilik Danışma Kurulu 29 1. Danışma Kurulunun Yapısı 29 2. Danışma Kurulunun Görevleri 29 3. Danışma Kurulu Başkanının Görevleri 29 4. Danışma Kurulu Toplantıları 30 a. Toplantı Türleri 30 (1) Olağan Toplantı 30 (2) Olağanüstü Toplantı 30 b. Toplantılarda Uygulanacak Esaslar 30 B. Bireysel Emeklilik Aracıları 30 1. Bireysel Emeklilik Aracılarının Taşıması Gereken Nitelikler 32 2. Bireysel Emeklilik Aracılarının Çalışma Esasları 33 3. Bireysel Emeklilik Aracılarının Yapamayacakları İşler 34 C. Emeklilik Yatırım Fonu 34 1. Emeklilik Yatırım Fonunun Tanımı 35 2. Emeklilik Yatırım Fonunun Kuruluşu 35 3. Fonun Faaliyete Geçmesine İlişkin Esaslar 37 4. Fon Portföyünün Yönetimi 40 5. Fonların Birleştirilmesi ve Devri 42 6. Fon Malvarlığı 44 a. Fon Malvarlığının İçeriği 44 b. Fon Malvarlığı Üzerindeki Uygulamalar 46 c. Fon Varlıklarının Saklanması 53 D. Emeklilik Gözetim Merkezi 54 1. Emeklilik Gözetim Merkezinin Yapısı 55 2. Emeklilik Gözetim Merkezinin Görevleri 56 II. BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNİN DENETİMİ 59 A. İç Denetim 59 B. Dış Denetim 59 § 7. BİREYSEL EMEKLİLİK TASARRUF VE YATIRIM SİSTEMİ KANUNU İLE DİĞER MEVZUAT ARASINDAKİ İLİŞKİ 60 I. SERMAYE PİYASASI VE SİGORTACILIK MEVZUATINA YAPILAN YOLLAMA 61 A. Yollamanın Kapsamı 61 B. Boşluğu Doldurmada Kullanılan Hükmün Değiştirilmesi ya da Yerine Yeni Bir Yasal Düzenleme Getirilmesi 63 C. Boşluğu Doldurmada Kullanılacak Hükmün 4632 sayılı Kanunun Genel Amaç ve Özelliklerine Uygunluğu 63 D. Boşluğu Doldurmada Kullanılacak Hükmün Bir Yaptırana Bağlanmış Olması 64 II. GENEL HÜKÜMLERE YAPILAN YOLLAMA 64 § 8. BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNE YÖNELİK DEĞERLENDİRMELER 64 I. GENEL OLARAK 64 II. SİSTEMİN LEHİNE OLAN GÖRÜŞLER 65 III. SİSTEMİN ALEYHİNE OLAN GÖRÜŞLER 65 A. Sisteme Katılmada İsteğe Bağlılık Esasının Benimsenmesi 65 B. Emeklilik Şirketleri İçin Öngörülen Sermaye Miktarının Yüksek Olması 66 C. Sistemin Yüksek Gelir Elde Edenlere Yönelik Olması 66 D. Sisteme Yönelik Güven Ortamının Oluşturulması 66 E. Sistemde Garanti Fonunun Bulunmaması 66 İKİNCİ BÖLÜM EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNİN TANIMI, TÜRLERİ, HUKUKİ NİTELİĞİ, ŞEKLİ VE TARAFLARI §9. EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNİN TANIMI VE TÜRLERİ 69 I. EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNİN TANIMI 69 II. EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNİN TÜRLERİ 69 A. Bireysel Emeklilik Sözleşmesi 70 B. Grup Emeklilik Sözleşmesi 70 1. Grup Emeklilik Sözleşmesinin Tanımı 70 2. Grup Emeklilik Sözleşmesinin Türleri 71 a. Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Sözleşmesi 71 b. İşveren Grup Emeklilik Sözleşmesi 72 (1) Tanım ve Temel Esaslar 72 (2) İşyerinde Çalışan Başka İşveren İşçilerinin İşveren Grup Emeklilik Sözleşmesi Kapsamına Alınamaması 73 (3) İşveren Grup Emeklilik Sözleşmesi Kapsamına Alınacak İşçilerin Belirlenmesinde Eşit Davranma Yükümlülüğü 73 (4) İsteğe Bağlılık Esası 74 (5) Birikimlere Hak Kazanma 74 (i) Hak Kazanma Süresi 74 aa. Hak Kazanma Süresi Uygulamasına İlişkin Hukuki Düzenlemeler 74 bb. Hak Kazanma Süresinin Tanımı ve Uzunluğu 75 aaa. Hak Kazanma Süresinin Tanımı 75 bbb. Hak Kazanma Süresinin Uzunluğu 76 (ii) Hak Kazanılan Birikim 76 aa. Temel Kural 76 bb. İstisna: Hak Kazanma Süresinin Tamamlanması Beklenmeksizin Birikimlerin Tümüne Hak Kazanma 79 (iii) Hak Kazanılan Birikimlerin Aktarılması ve Ödenmesi 81 (iv) Aktarıma İlişkin İşlemler 85 § 10. EMEKLİLİK SÖZLEŞMELERİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ VE ŞEKLİ 86 1. EMEKLİLİK SÖZLEŞMELERİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 86 A. Bireysel ve Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 86 B. Grup Emeklilik Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 89 C. Birikimli Hayat Sigortalan ile Bireysel Emeklilik Sistemi Ürünleri Arasındaki Farklılıklar 91 1. Kapsama Alınan Riskler Bakımından 92 2. Sisteme Katılım Bakımından 92 Emekliliğe Hak Kazanma Koşullan Bakımından 92 4. Birikimler Bakımından 93 5. Sağlanan Gelir Bakımından 93 6. Sistemin Denetimi Bakımından 94 7. Katkı Payı Ödemesi Bakımından 94 8. Vergi Kolaylıkları Bakımından 94 II. EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ 95 § 11. EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI 96 I. GENEL OLARAK 96 II. EMEKLİLİK ŞİRKETİ 98 A. Emeklilik Şirketinin Tanımı ve Faaliyet Alanı 98 1. Emeklilik Şirketinin Tanımı 98 2. Emeklilik Şirketinin Faaliyet Alanı 98 B. Emeklilik Şirketlerinde Aranan Koşullar 99 C. Kuruluş İzni 102 1. Kuruluş İzni Alma Zorunluluğu 102 2. Kuruluş İzni Almak İçin Gerekli Belgeler 104 D. Faaliyet Ruhsatı 105 1. Faaliyet Ruhsatı Alma Zorunluluğu 105 2. Faaliyet Ruhsatı Almak İçin Gerekli Belgeler 106 3. Başvurunun İncelenmesi 107 4. Faaliyet Ruhsatının İptali ve İlanı 107 E. Fon Kurmak Amacıyla Başvuruda Bulunma Zorunluluğu 107 F. Ruhsatname Almaksızın Emeklilik Faaliyetinde Bulunulması 108 G. Emeklilik Şirketinin Sorumlulukları 111 H. Emeklilik Şirketinin Teşkilat ve Organları 113 I. Ana Sözleşme Değişiklikleri, Hisse ve Malvarlıklarının Devri ve Şirket Birleşmeleri 115 1. Ana Sözleşme Değişiklikleri 115 2. Hisse ve Malvarlıklarının Devri, Şirket Birleşmeleri ve Tasfiye 115 İ. Mali Bünyenin Güçlendirilmesi 116 III. KATILIMCI 118 A. Tanım 118 B. Emeklilik Sözleşmesi Akdetmek Suretiyle Bireysel Emeklilik Sistemine Katılım 119 1. Emeklilik Sözleşmesi Akdedebilecek Kişilerin Fiil Ehliyeti Bakımından Değerlendirilmesi 119 2. Katılımcı Sıfatıyla Sisteme Dâhil Olacak Kişilerin Fiil Ehliyeti Sahibi Olup Olmadığının Belirlenmesi 120 a. Tam Ehliyetliler Bakımından 120 b. Sınırlı Ehliyetliler Bakımından 120 c. Sınırlı Ehliyetsizler ve Tam Ehliyetsizler Bakımından 121 (1) Öğretide İleri Sürülen Görüş 121 (2) Öğretide İleri Sürülen Görüşün Eleştirisi 121 C. Birikimli Hayat Sigortalanndaki Birikimlerin Aktarımı Suretiyle Bireysel Emeklilik .122 Sistemine Katılım. D. Emekliliğe Yönelik Taahhütte Bulunan Kuruluşlardaki Birikimlerin Aktanım Suretiyle Bireysel Emeklilik Sistemine Katılım 125 IV. SPONSOR KURULUŞ 131 A. Eski Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Yönetmelik Çerçevesinde 131 B. Yeni Bireysel Emeklilik Sistemi Hakkında Yönetmelik Çerçevesinde 133 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI, YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ VE EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNDE TARAFLARIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ §12. EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI VE YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ 135 I. EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI 135 II. EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNİN YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ 138 III. EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNDEN CAYMA HAKKI 141 §13. EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNDE TARAFLARIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 144 V. KATILIMCININ HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 144 A. Katkı Payı Ödeme Yükümlülüğü 144 1. Katkı Payı Tanımı 144 2. Asgari Katkı Payı Tutan 144 3. İhbar ve Kıdem Tazminatı Hesabında Katkı Payı Ödemeleri 145 4. Prime Esas Kazancın Hesabında Katkı Payı Ödemeleri 147 a. 5510 sayılı Kanunun Yürürlüğe Girdiği Tarihten Önceki Dönemde Prime Esas Kazancın Hesabında Katkı Payı Ödemeleri 147 b. 5510 sayılı Kanunun Yürürlüğe Girdiği Tarihten Sonraki Dönemde Prime Esas Kazancın Hesabında Katkı Payı Ödemeleri 150 5. Birikimlerin Takip Edileceği Hesaplar 151 B. Gider Kesintilerini Karşılama Yükümlülüğü 152 C. Birikimleri Aktarma Hakkı 156 1. Birikimlerin Bir Başka Şirkete Aktanım İçin Gerçekleşmesi Gereken Koşullar 156 a. En Az Bir Yıl Süreyle Sistemde Kalma 157 b. Aktarım Talebinin Birikimlerin Tamamını Kapsaması 159 2. Aktanm Talebinde Bulunabilecek Kişiler 159 3. Birikimlerin Aktanlabileceğı Hesaplar 160 4. Aktanm İşlemleri 161 5. Birikimlerin Aktanlmasımn Sonuçlan 164 6. Aktanm Talebinin Emeklilik Şirketince Yerine Getirilmemesi 164 a. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu′yla Yapılan Değişildikten Önceki Durum 164 (1) Emeklilik Şirketinin Temerrüdü 164 (2) Emeklilik Şirketinin Temerrüdü Halinde Uygulanacak Temerrüt Faizi Miktan 165 ı. Fonun Son Aylık Getirişi Esası 165 ii. Birikimlerin Birden Fazla Fonda Değerlendirilmesi Halinde Uygulanacak Temerrüt Faizi Miktan 166 iii. Fonun Son Aylık Getirişi Esasının Değerlendirilmesi 166 b. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunuyla Yapılan Değişiklikten Sonraki Durura 167 D. Hesaplanıl Birleştirilmesi Hakkı 168 E. Katkı Payı Tutarını Değiştirme ve Katkı Payı Ödemeye Ara Verme Hakkı 173 F. Sistemden Ayrı İma Hakkı 178 G. Fon Dağılımı Değişikliği Hakkı 180 H. Emeklilik Planı Değişikliği Hakkı 182 II. EMEKLİLİK ŞİRKETİNİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 186 A. Gider Kesintisi Talep Etme Hakkı 186 B. Katılımcının Ödeme Talebinin Yerine Getirilmesi Yükümlülüğü 186 C. Birikimlerin Yeni Şirkete Aktarılması Yükümlülüğü 187 D. Katkı Paylarını Yatırıma Yönlendirme Yükümlülüğü 187 E. Yatırım Tercihinin Yönlendirilmesi Yükümlülüğü 189 F. Bilgi, Belge ve Formların Katılımcılara Verilmesi Yükümlülüğü 190 G. Kayıtların Saklanması Yükümlülüğü 191 H. Bilgilendirme Yükümlülüğü 191 III. EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN HAKLARIN KULLANIMI 192 A. Bireysel ve Gruba Bağlı Bireysel Emeklilik Sözleşmelerinde Hakların Kullanımı 192 B. İşveren Grup Emeklilik Sözleşmesinde Hakların Kullanımı 193 1. Hak Kazanma Süresi Öngörülmüş Olan İşveren Grup Emeklilik Sözleşmesinde Hakların Kullanımı 193 2. Hak Kazanma Süresi Öngörülmemiş Olan İşveren Grup Emeklilik Sözleşmesinde Hakların Kullanımı 194 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM EMEKLİLİĞE HAK KAZANMA KOŞULLARI VE SAĞLANAN YARDIMLAR § 14. EMEKLİLİĞE HAK KAZANMA KOŞULLARI 195 I. GENEL OLARAK 195 II. BELLİ BİR YAŞA ULAŞMIŞ OLMA KOŞULU 196 A. Yaşın Mahkeme Kararıyla Düzeltilmesi 197 B. Bireysel Emeklilik Sisteminde Öngörülen Yaş Koşulunun Sosyal Güvenlik Sisteminde Öngörülen Yaş Koşulu Karşısında Önemi 198 III. Sistemde Katkı Payı Ödeyerek Belli Bir Süre Bulunma Koşulu 199 A. Genel Olarak 199 B. Emekliliğe Hak Kazanmak İçin Sistemde Kalınması Gerekli Sürenin Hesabı 199 1. Sürenin Başlangıcı 199 2. Katkı Payı Ödemeye Ara Verilmesi Halinde Sürenin Hesabı 201 3. Birikimlerin Bir Başka Şirkete Aktarımı ve Hesapların Birleştirilmesi Halinde Sürenin Hesabı 201 4. Katılımcının Birden Fazla Emeklilik Sözleşmesi Olması Halinde Sürenin Hesabı 201 § 15. SAĞLANAN YARDIMLAR 202 I. GENEL OLARAK 202 II. EMEKLİ AYLIĞI 203 A. Emekli Aylığının Yıllık Gelir Sigortası Sözleşmesi Çerçevesinde Bağlanması 203 1. Yıllık Gelir Sigortası Sözleşmesinin Tanımı 203 2. Yıllık Gelir Sigortası Sözleşmesinin Düzenlenme Biçimi 203 3. Yıllık Gelir Sigortası Sözleşmesinin Hayat Sigortası Branşı Ruhsatını Haiz Başka Bir Emeklilik Şirketi veya Hayat Sigortası Şirketiyle Yapılması 203 4. Yıllık Gelir Sigortası Tarife ve Teknik Esasları ile Bunlara İlişkin Değişiklikler 204 B. Emekli Aylığı Miktarının Belirlenmesi 204 C. Emekli Aylığının Ödenmesi 205 D. Katılımcının Ölümü Halinde Emekli Aylığı 205 III. BİRİKİMLERİN KISMEN YA DA TAMAMEN ÖDENMESİ 205 A. Genel Olarak 205 B. Katılımcının Ölümü veya Sürekli İş Göremezlik Durumunun Ortaya Çıkması Halinde Birikimlerin Kısmen ya da Tamamen Ödenmesi 211 1. Genel Olarak 211 2. Emeklilik Sözleşmesinde Lehdar Tayini 211 C. Katılımcının Emeklilik Koşullan Gerçekleşmeden Önce Sistemden Ayrılması Halinde Birikimlerin Kısmen ya da Tamamen Ödenmesi 213 D. Grup Emeklilik Sözleşmesinin Sonradan Feshedilmesi Halinde Emeklilik Hesabındaki Birikimlerin Geri Alınamaması 214 IV. ŞİRKET TARAFINDAN ÖDENMESİ GEREKEN TUTARIN HAK SAHİPLERİNCE ARANMAMASI 214 BEŞİNCİ BÖLÜM EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNDEN KAYNAKLANAN UYUŞMAZLIKLARDA GÖREV VE YETKİ § 16. GÖREV 215 I. İŞ MAHKEMELERİNİN GÖREVLİ OLUP OLMADIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ 216 II. ASLİYE TİCARET MAHKEMELERİNİN GÖREVLİ OLUP OLMADIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ 216 A. Mutlak Ticari Dava Kapsamında 217 B. Nisbi Ticari Dava Kapsamında 218 III. SONUÇ 219 §17. YETKİ 220 I. GENEL YETKİ KURALI 220 II. ÖZEL YETKİ KURALLARI 221 A. Malvarlığı Hakkını İlgilendiren Sözleşmelerden Doğan Uyuşmazlıklar Bakımından Getirilen Yetki Kuralı 221 B. Şubenin İşlemlerinden Doğan Uyuşmazlıklar Bakımından Getirilen Yetki Kuralı 222 C. Sigorta Sözleşmelerinden Doğan Tazminat Davaları Bakımından Getirilen Yetki Kuralı 222 D. Yetki Sözleşmesi 222 E. Süresinde Yetki İlk İtirazında Bulunulmaması Halinde Yetkili Mahkeme 223 III. İLAMSIZ TAKİPTE İCRA DAİRESİNİN YETKİSİ 223 ALTINCI BÖLÜM BİREYSEL EMEKLİLİK TASARRUF VE YATIRIM SİSTEMİ KANUNUNUN EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİNE AİT HÜKÜMLERİNE AYKIRILIK § 18. İDARİ YAPTIRIMLAR 225 I. İDARİ PARA CEZASI GEREKTİREN EYLEMLER 225 A. Yasal Koşullara Aykjn Tarzda Emeklilik Sözleşmesi Düzenlenmesi 226 B. Birikimlerin Aktarılması Yükümlülüğüne Aykın Davranılması 226 C. Yatırıma Yönlendirme Yükümlülüğüne Aykın Davranılması 227 D. Ödeme veya Aktarma Yükümlülüğüne Aykın Davranılması 227 E. Tasdik Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi 228 F. Bilgilendirme Yükümlülüğüne Aykın Davranılması 229 G. Yasaklanan Bazı Kavramlann Kullanılması 229 H. Gerçeğe Aykm, Yanıltıcı ve Aldatıcı İfadelerin Kullanılması 230 f. Emeklilik Şirketinin Sorumluluklarını Yerine Getirmemesi 231 1. Mevzuata Aykın Olarak Aracılık Faaliyetinde Bulunulması veya Aracılık Hizmeti Sağlanması 231 J. Belirli Kuruluşlann Kararlanna ve Mevzuat Hükümlerine Uyulmaması 231 II. İDARİ PARA CEZASI GEREKTİREN EYLEMLERDE FAİL 233 III. İDARİ PARA CEZALARININ MAKTU VEYA NlSPİ NİTELİĞİ 234 IV. İDARİ PARA CEZASI KARARI VERMEYE YETKİLİ MAKAM 235 V. GEREKÇE GÖSTERME VE SAVUNMA ALMA ZORUNLULUĞU 235 VI. İDARİ PARA CEZASI VERİLMESİ GEREKTİREN EYLEMLERİN TEKRARİ 236 VII. İDARİ PARA CEZASININ TEBLİĞİ 236 VIII. İDARİ PARA CEZASI KARARLARINA İTİRAZ YERİ VE SÜRESİ 236 IX. MAHKEMEYE BAŞVURU VE BAŞVURUNUN İNCELENMESİ 238 X. MAHKEME KARARINA KARŞI İTİRAZ YOLU 239 XI. İDARİ PARA CEZASININ ÖDENMESİ 239 XII. İDARİ PARA CEZASINDA ZAMANAŞIMI 240 § 19. CEZA SORUMLULUĞU 241 I. CEZA SORUMLULUĞU GEREKTİREN EYLEMLER 242 II. SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA USULÜ 243 III. GENEL HÜKÜMLERİN SAKLILIĞI 244 § 20. DEĞERLENDİRME VE SONUÇ 245 YARARLANILAN KAYNAKLAR 259