Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Elektronik Ticarette Vergilendirme
Elektronik Ticarette Vergilendirme
Billur YALTI
Sayfa Sayısı
:
318
Kitap Ölçüleri
:
21x18 cm
Basım Yılı
:
2003
ISBN NO
:
9753533055
120,00
TL
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER IX
KISALTMALAR XXI
§1. GİRİŞ
I- ELEKTRONİK TİCARET KAVRAMI 1
1. Tanım 1
a. En Geniş Anlamda E-ticaret: UNCITRAL 3
b. Geniş ve Dar Anlamda E-ticaret: OECD ve UNCTAD 4
aa. Geniş Anlamda E-ticaret 5
bb. Dar Anlamda E-ticaret 7
c. Geleneksel E-ticaret ve internette E-ticaret: AB
2. Türler 9
a. Taraflara Göre 9
aa. Kurumdan Kuruma: B2B 9
bb. Kurumdan Tüketiciye: B2C 9
b. Ürünün Niteliğine Göre 10
aa. Dolaylı E-ticaret 10
bb. Dolaysız E-ticaret 10
II- ELEKTRONİK TİCARETİN YAKIN KAVRAMLARDAN AYIRT EDİLMESİ 11
1. Postayla Siparişten Ayırt Edilmesi 11
2. Telepazarlamadan Ayırt Edilmesi 12
3. Doğrudan Cevaplı Televizyon Pazarlamasından Ayırt Edilmesi 13
III- KONUNUN SINIRLANDIRILMASI VE PLAN 13
BİRİNCİ BOLUM
ELEKTRONİK TİCARETTE TARİHSEL SÜREÇ
§ 2. ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ MODELİNİN OLUŞUMU
ULUSAL YAKLAŞIMLAR 17
1. Amerika Birleşik Devletleri 17
a. Hazine Raporu 17
b. ABD Başkanlık E-ticaret Çerçeve Bildirisi 19
c. Internet Vergi Muafiyeti Yasası 19
d. Danışma Komisyonu Raporu 19
2. Kanada 20
3. Avustralya 20
4. Türkiye 21
a. ETKK Finans Grubu Raporu 21
b. TÜBİTAK-Bilten Raporu 21
c. ETİK Vergi Uygulama Grubu 22
II- ULUSÜSTÜ YAKLAŞIM: AVRUPA BİRLİĞİ 22
III- ULUSLARARASI YAKLAŞIM: OECD 23
1. Konferans Çalışmaları 24
a. Turku Konferansı (1997) 24
aa. Genel Perspektif 24
bb. Vergilendirme 25
b. Ottavva Konferansı (1998) 26
aa. OECD′nin Öncü Kuruluş Statüsü 26
bb. Eylem Planı 27
cc. Vergilendirmede Çerçeve ilkeler 28
aaa. ilkeler 28
aaaa. Tarafsızlık 29
bbbb. Verimlilik 30
cccc. Belirlilik ve Basitlik 30
dddd. Etkinlik ve Doğruluk 30
eeee. Esneklik 30
bbb. Araçlar 30
dd. Konferans Sonrası Ajanda 31
c. Paris Forumu (1999) 32
2. Teknik Danışma Grupları Çalışmaları 33
a. TDG′lerin Oluşumu (1999) 33
aa. Teknoloji Teknik Danışma Grubu 33
bb. Profesyonel Veri Değerlendirme Teknik Danışma Grubu 34
cc. Tüketim Vergileri Teknik Danışma Grubu 34
dd. Ticari Kazançlar Teknik Danışma Grubu 34
ee. Gelir Nitelendirme Teknik Danışma Grubu 35
b. TDG Raporları (2000-2001) 35
3. 2001-2003 Çalışma Programı 36
İKİNCİ BÖLÜM
ELEKTRONİK TİCARETTE SİSTEMSEL VE HUKUKSAL DAYANAKLAR
§ 3. İNTERNET
I- İNTERNET: AĞLARIN AĞI 39
II- İNTERNETİN YAPISI VE İŞLEYİŞİ 42
1. Yapılanma 42
a. Ağın Fiziksel Altyapısı 42
b. Ağın Mantıksal Altyapısı 43
2. işleyiş 45
a. Dil: TCP/İP Protokolleri 45
b. Veri Akışı 46
aa. Uygulama Belirleme 46
bb. Paketleme ve Adresleme 47
cc. Yönlendirme 48
c. İstemci/Sunucu Mimarisi 49
III- İNTERNETİN NİTELİKSEL ÖZELLİKLERİ 50
1. Küresellik 50
2. iletişimde Süreklilik 50
3. Merkezsizlik 51
4. Yerden ve Kimlikten Bağımsızlık 51
a. Veri Akışı 51
b. VVorid Wide Web 52
aa. Web Sitesinin Kaynağının Belirsizliği 52
bb. Web Sitesinin Uzaktan Kontrol Edilebilirliği 52
cc. Web Sitesine Girilen Yerin Belirsizliği 52
c. İP Adresi ve Alan Adları 53
§4. İNTERNET VE HUKUK
I- İNTERNETTE MEKAN VE HUKUK 55
II- İNTERNETTE EGEMENLİK 58
1. Örnek bir: internette Özel Hayatın Gizliliğinin Sınırlanması 59
2. Örnek iki: internette ifade Özgürlüğünün Sınırlanması 61
\\\- İNTERNETTE ÜLKESEL YETKİ .62
1. Ülkesel Yetki: Geleneksel Kurallar 63
a. Örnek bir: Playboy Enterprises Davası 64
b. Örnek iki: Yahoo Davası 65
2. Ülkesel Yetkinin Sonu: Siberalem: Egemensiz Bir Mekan 68
XII
3. Ülkesel Yetki Çatışması: Siberalem: Çokegemenli Bir Mekan 72
§ 5. İNTERNETTE KANUNLAR İHTİLAFI
I- KANUNLAR İHTİLAFI KURALLARININ İŞLEVSELLİĞİ 74
1. Ceza Hukuku 75
2. Devletler Özel Hukuku 77
a. Milletlerarası Yetki 77
b. Kanunlar ihtilafı 80
3. Vergi Hukuku 82
a. Gelir Vergisi: Bağlama Kuralları 83
aa. Ulusal Yasalar 84
aaa. Bağlama Noktalan 84
bbb. Bağlama Konulan 86
bb. Uluslararası Vergi Anlaşmaları 87
aaa. Bağlama Noktaları 87
bbb. Bağlama Konulan 87
b. Katma Değer Vergisi: Bağlama Kuralları 88
II- KANUNLAR İHTİLAFI KURALLARININ İŞLEYİŞİ 89
1. Çatışmayı Çözümleme 90
a. Bağlama Kuralını Değiştirme-Uyarlama 90
b. Yöntem 92
aa. Özdüzenleme 92
bb. Düzenleme 92
cc. Uluslararası işbirliği 93
2. Vergi Hukukunda Çatışmayı Çözümleme 95
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ELEKTRONİK TİCARETTE GELİR VERGİSİ
§ 6. BAĞLAMA NOKTASI: E-TİCARETTE İŞYERİ
I- KAYNAK DEVLETİNE BAĞLANMA 97
1. Ulusal Hukuklar 97
a. Amerikan Hukuku 98
aa. A.B.D. : "Ticaret ve İşle iştigal" 98
bb. Kanada : "iş Yapma" 102
b. Avrupa Hukuku 105
aa. ingiltere : "Ticaret Yapma" 105
bb. Almanya: "İşyeri" 106
c. Asya Hukuku 107
aa. Hindistan: "iş ilişkisi" 107
bb. Japonya : "işyeri" 108
cc. Singapur: "Doğma veya Tahakkuk" 108
2. Uluslararası Hukuk 109
a. işyeri Kavramının Şekli İçeriği 110
aa. ilk Vergi Anlaşması Modeli: Milletler Cemiyeti (1928) 110
bb. Son Vergi Anlaşması Modeli: OECD (2003) 112
b. işyeri Kavramının Maddi içeriği 115
ULUSLARARASI HUKUKTA İŞYERİNİ E-TİCARETE UYARLAMA 117
1. Ana İşyerini Uyarlama 118
a. Nesnel Koşullar: Fiziksel Varlık Gösterme 118
aa. Geleneksel Ticarette 118
aaa. "işe ilişkin bir Yer" Testi 119
bbb. Coğrafi "Mekan" Testi 119
bb. Elektronik Ticarette 120
aaa. Web Sitesi 122
bbb. Sunucu 122
b. Öznel Koşullar 124
aa. "Süreklilik" Testi 124
aaa. Geleneksel Ticarette 124
bbb. Elektronik Ticarette 125
bb. "Tasarrufta Bulundurma" Testi 126
aaa. Geleneksel Ticarette 126
bbb. Elektronik Ticarette 127
cc. Faaliyetin Personel Gerektirmemesi 129
aaa. Geleneksel Ticarette 129
bbb. Elektronik Ticarette 130
c Fonksiyonel Koşullar 132
aa. "Teşebbüs Faaliyeti" Testi 132
aaa. Faaliyetin Modelin 7.maddesinin Kapsamına Girmesi 132
aaaa. Geleneksel Ticarette 132
bbbb. Elektronik Ticarette 132
bbb. Faaliyetin Modelin 5/4.maddesinin Kapsamına
Girmemesi 133
aaaa. Geleneksel Ticarette 133
bbbb. Elektronik Ticarette 133
bb. "Bağlantı" Testi: işin işyeri Aracılığıyla Yürütülmesi 136
aaa. Geleneksel Ticarette 136
bbb. Elektronik Ticarette 136
2. Acente işyerini Uyarlama 137
XIV
a. Acente İşyerinin Nesnel, Öznel ve Fonksiyonel Koşullan 137
b. E-Ticarette İnternet Servis Sağlayıcıları 139
3. Ana İşyeh-Acente işyeri Uyarlama Sonuçları 139
III- TÜRK HUKUKUNDA İŞYERİNİ E-TİCARETE UYARLAMA 142
1. İşyeri 142
a. Ulusal Yasa 142
b. Uluslararası Vergi Anlaşmaları 143
2. Daimi Temsilci 144
a. Ulusal Yasa 144
b. Uluslararası Vergi Anlaşmaları 146
§ 7. BAĞLAMA KONUSU: E-TİCARETTE GELİR UNSURLARI
I- ULUSLARARASI HUKUKTA GELİR UNSURLARINI E-TİCARETE
UYARLAMA 147
1. Sınıflandırma 148
a. iş Kazançları- Gayrimaddi Hak Bedelleri 148
aa. iş Kazançları -Telif Hakkı Gelirleri 152
aaa. Yazılımlar 152
aaaa. Mali Hakların Devir işlemi 153
bbbb. Mali Haklarda Lisans İşlemi 154
bbb. Dijital Ürünler: "Ödemenin Temel Sebebi" Testi 157
bb. iş Kazançları - Know-How Gelirleri 158
cc. İş Kazançları - Sınai, Ticari veya Bilimsel Teçhizat Gelirleri 161
aaa. Dijital Ürünler 161
bbb. Bilgisayar Cihazları 162
b. Serbest Meslek Kazançları 163
aa. Teknik Hizmetler 164
bb. Yönetim Hizmetleri 165
cc. Danışmanlık Hizmetleri 165
dd. Karma Hizmetler 165
2. Nitelendirme 165
a. Yazılımlar ve Dijital Ürünler 166
aa. Elektronik Sipariş (Geleneksel Mallar) 166
bb. Elektronik Sipariş ve indirme (Dijital Ürünler) 166
aaa. Kişisel Kullanım 166
bbb. Ticari Kullanım 166
cc. Güncellemeler 167
dd. Sınırlı Süreli Yazılımlar 167
ee. Tek Kullanımlık Yazılımlar 167
XV
ff. Yazılım Destek Sözleşmeleri 167
b. Uygulama Hizmetleri 168
aa. Uygulama Barındırma - Tek Lisans 168
bb. Uygulama Barındırma - Paket Sözleşme 168
cc. Uygulama Servis Sağlayıcı 169
dd. Uygulama Servis Sağlayıcı Lisans Ücretleri 169
ee. Web Sitesi Yayınlama 170
ff. Veri Saklama 170
c. Diğer Hizmetler 170
aa. Destek ve Danışmanlıklar 170
aaa. Müşteri Destek Hizmetleri 170
bbb. Profesyonel Danışmanlık Hizmetleri 171
bb. Enformasyon Hizmetleri 171
aaa. Veri Erişim Hizmetleri 171
bbb. Özel veya Yüksek Değerli Verinin Teslimi 172
ccc. Teknik Bilgi 172
ddd. Bilgi Tedariki 172
cc. Diğerleri 172
aaa. Reklam Hizmetleri 172
bbb. interaktif VVeb Siteleri 173
ccc. Çevrimiçi Alış Veriş Portalları 173
ddd. Çevrimiçi Açık Arttırmalar 173
eee. Satış Referans Programlan 173
fff. içerik Hizmetleri 174
ggg. Duraksız (Gerçek Zamanlı) VVeb Yayıncılığı 174
hhh. Taşıyıcı Ücretleri 174
iii. VVeb Sitesi Aboneliği 174
II- TÜRK HUKUKUNDA GELİR UNSURLARINI E-TİCARETE UYARLAMA 175
1. Ticari Kazanç-Gayrimenkul Sermaye İradı-Değer Artış Kazancı 177
a. Yazılım-Dijital Ürünler 177
aa. Bireysel Kullanım 177
bb. Ticari Kullanım 178
aaa. Eser Sahibi Sıfatıyla Kiralama Veya Satış 178
bbb. Üçüncü Kişi Sıfatıyla Kiralama Ve Satış 179
b. Uygulama Hizmetleri 181
aa. VVeb Hosting ve ASP Hizmetleri 181
bb. içerik Hizmetleri 182
c. Enformasyon Hizmetleri 182
d. Teknik Bilgi (Know-how) 183
2. Ticari Kazanç - Serbest Meslek Kazancı 184
XVI
a. Kaynak Kuralı Çerçevesinde Sınırın Anlamı 184
b. Gelir Unsuru Tanımları Çerçevesinde Sınırın Anlamı 185
c. E-ticaret Çerçevesinde Sınırın Anlamı 188
§ 8. BAĞLAMA KURALI UYARLAMASININ HUKUKSAL SONUÇLARI
I- BAĞLAMA KURALI UYARLAMASININ SONUÇLARI 190
1. Vergiden Kaçınma Olanaklarının Artması 192
a. Kötüye Kullanma: Bağlama Noktasını Kaydırma 192
aa. Kaynak Devletinin Vergilendirmesinden Kaçınma 192
aaa. işyerini Ülkeden Ülkeye Aktarma 192
bbb. işyerini Vergi Cennetine Yerleştirme 193
ccc. Ana Sunucuları Vergi Cennetine, İkiz Sunucuları Kaynak
Devletine Yerleştirme 194
bb. ikametgah Devletinin Vergilendirmesinden Kaçınma 195
b. Kötüye Kullanmayı Önleme 195
aa. Vergi Cennetlerine Yönelik Önlemler 197
bb. Bilgi Değişim Anlaşmaları 199
2. Vergi idaresi Denetiminin Zorlaşması 200
II- BAĞLAMA KURALI ÖNERİLERİ 201
1. Alternatif Bağlama Kuralı Gereksinimi 201
2. Alternatif Bağlama Kuralı Önerileri 202
a. ikametgah Devletine Bağlanma 202
b. Kaynak Devletine Bağlanma 205
aa. E-ticarete Özgü Varsayımsal Düzenleme Önerisi 205
aaa. OECD Modeli Madde 8 206
bbb. OECD Modeli Madde 17 206
bb. Tüketime Dayalı Vergilendirme Önerisi 207
cc. Tevkifat Sistemine Dayalı Denge Önerisi 208
dd. E-ticarete Özgü Kural Önerisi 210
aaa. Nitelendirme Kuralı: Dijital Gelir 210
bbb. Kaynak Devleti: Ödemeyi Yapanın Bulunduğu Yer 211
ee. E-ticarete Özgü Çok Taraflı Vergi Anlaşması Önerisi 211
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ELEKTRONİK TİCARETTE TÜKETİM VERGİSİ
§ 9. KATMA DEĞER VERGİSİ
I- AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKU
.213
XVII
1. E-Ticarette KDV 213
a. Problem Alanı 213
b. Problem Alanına Temel Çözümler: Rehber ilkeler 215
aa. Yeni Dolaylı Vergi Konulmaması 216
bb. Elektronik Teslimlerin Hizmet Olarak Nitelendirilmesi 216
cc. Vergilendirmenin Tüketim Yerinde Yapılması 216
2. Elektronik Hizmetlerde ifa Yeri 217
a. 6.Yönergenin Eski Sistemi 217
aa. Genel Kural: Satıcının Kayıtlı Merkezi-işyeri 218
bb. Özel Kurallar 218
aaa. Hizmetin Fiziksel Olarak Verildiği Yer 218
bbb. Alıcının Kayıtlı Merkezi-işyeri 218
b. Eski Sistemin Sonuçları 219
c. Elektronik Hizmetlere ilişkin Yeni Sistem 221
aa. AB Alıcısı: Vergi Yükümlüsü- Satıcı: AB Dışı 221
aaa. Kural 221
bbb. Alternatif 222
bb. AB Alıcısı: Bireysel Tüketici- Satıcı: AB Dışı 223
aaa. Elektronik Hizmetler 223
bbb. Telekomünikasyon Hizmetleri 223
cc. Satıcı: AB Dışı- işyeri: AB içi 223
d. ifa Yeri Kriterlerine Toplu Bakış 225
aa. Kriterler 225
aaa. Mukayese 225
bbb. Uygulama 227
bb. Kriterin Doğrulanması 228
3. Elektronik Hizmetlerde Tarh ve Tahsil 229
a. Vergi Yükümlülerine Yönelik Hizmetlerde: Vergi Sorumluluğu 230
b. Bireysel Tüketicilere Yönelik Hizmetlerde 230
aa. Tek Mükellefiyet Kaydı 230
aaa. Kayıt 230
bbb. Vergilendirme Dönemi ve Beyan 231
bb. Ödeme 232
cc. Verginin Tüketim Ülkesine Aktarılması 232
TÜRK HUKUKU 232
1. Mal ve Hizmet Ayrımı 232
2. ifa Yeri 233
a. Kural: Kriterler 233
aa. Türkiye′de Yapılma 234
bb. Türkiye′de Faydalanma 235
.′■,′
\
XVIII
b. Uygulama 235
aa. Yurt içindeki Kurumlar 235
bb. Yurt Dışındaki Kurumlar 236
BEŞİNCİ BÖLÜM ELEKTRONİK TİCARETTE VERGİ İDARESİNİN ETKİNLİĞİ
§ 10. İNTERNET TEKNOLOJİLERİNE DAYALI MEKANİZMALAR
I- E-TİCARETTE İDARÃ ETKİNLİK 239
1. Önerme 239
a. Kimlik Belirleme 240
b. Bilgi Edinme 240
c. Bilgiyi Doğrulama 241
2. Normatif Sonuç 241
a. internet Teknolojilerini Kullanma 241
b. Bir Örnek: ABD Tek Düzen Satış ve Kullanım Vergisi Anlaşması 245
II- E-TİCARETTE İDARİ ETKİNLİK ARAÇLARI 246
1. Kimlik: Dijital Sertifikalar 246
a. Tarafları Belirleme 246
aa. Dijital Sertifikalar 246
aaa. Güvenli Sunucu Sertifikalan 248
bbb. Kişisel Sertifikalar 249
bb. Aian adı 250
b. Tüketim Yeri Belirleme 252
aa. Dijital Sertifikaların Öndeliği 252
bb. Dijital Sertifikalara Alternatifler 252
aaa. İP Numaraları: Traceroute 252
bbb. Ödeme Sistemine Bağlı Bilgiler 253
c. Yeni Aracılar 254
aa. Finans Kurumları 255
bb. Servis Sağlayıcılar 256
2. Tahsil: Çevrim-içi Takas 256
a. Güvenilir Üçüncü Taraf Formülü 257
b. E-kart Planı 259
c. Uluslararası Takas Odası Önerisi 260
3. Delil: Elektronik Kayıtlar 261
a. Elektronik Kayıtlar ve Hukuk Düzeni 261
b. Bir Örnek: Avrupa Birliği E-fatura Sistemi 262
aa. e-Faturanın Doğruluk ve Bütünlüğünü Sağlama 262
XIX
aaa. Elektronik imza 264
aaaa. imza Türleri 265
bbbb. Hukuki Etkileri 265
bbb. Yabancı Kaynaklı E-imzalar 266
bb. E-faturada Kullanımı Bildirme 267
cc. E-faturaları Saklama 267
c. Bir Başka Örnek: VUK, Mük.242(2) 268
aa. VUK-Elektronik imza Yasası 268
bb. VUK-Kişisel Verilerin Korunması Yasası 271
aaa. Kişisel Verileri Koruma 272
bbb. Özel Yaşam Hakkını Kanunla Sınırlama 274
4. Arama: Çevrim-içi Erişim ve Kopyalama 275
a. Arama ve Özel Yaşamın Gizliliğinin Sınırları 275
b. Arama Mekanizmaları 278
aa. Örnek Bir: AB Elektronik İletişim Yönergesi 278
bb. Örnek iki: Siber Suç Sözleşmesi 280
aaa. Erişim ve Kopyalama Mekanizmaları 281
bbb. Sözleşmede Özel Yaşam Hakkı Düzenlemeleri 282
§ 11. İDARELERARASI BİLGİ DEĞİŞİMİ VE YARDIMLAŞMA MEKANİZMALARI
I- BİLGİ DEĞİŞİMİ 284
1. OECD Bilgi Değişim Anlaşma Modeli 286
a. Değişime Konu Olabilecek Bilgiler 286
b. Değişim Talebinin Reddedilebileceği Haller 286
c. Vergi inceleme Taleplerine Yönelik İzinler 287
d. Mahremiyet 287
e. Usuli Hak ve Güvenceler 287
2. Bilgi Değişim Ağı (Secure Extranet) Önerisi 287
II-TAHSİLATTA İDARİ YARDIMLAŞMA 288
§12. SONUÇ
KAYNAKÇA 291
İÇİNDEKİLER IX
KISALTMALAR XXI
§1. GİRİŞ
I- ELEKTRONİK TİCARET KAVRAMI 1
1. Tanım 1
a. En Geniş Anlamda E-ticaret: UNCITRAL 3
b. Geniş ve Dar Anlamda E-ticaret: OECD ve UNCTAD 4
aa. Geniş Anlamda E-ticaret 5
bb. Dar Anlamda E-ticaret 7
c. Geleneksel E-ticaret ve internette E-ticaret: AB
2. Türler 9
a. Taraflara Göre 9
aa. Kurumdan Kuruma: B2B 9
bb. Kurumdan Tüketiciye: B2C 9
b. Ürünün Niteliğine Göre 10
aa. Dolaylı E-ticaret 10
bb. Dolaysız E-ticaret 10
II- ELEKTRONİK TİCARETİN YAKIN KAVRAMLARDAN AYIRT EDİLMESİ 11
1. Postayla Siparişten Ayırt Edilmesi 11
2. Telepazarlamadan Ayırt Edilmesi 12
3. Doğrudan Cevaplı Televizyon Pazarlamasından Ayırt Edilmesi 13
III- KONUNUN SINIRLANDIRILMASI VE PLAN 13
BİRİNCİ BOLUM
ELEKTRONİK TİCARETTE TARİHSEL SÜREÇ
§ 2. ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ MODELİNİN OLUŞUMU
ULUSAL YAKLAŞIMLAR 17
1. Amerika Birleşik Devletleri 17
a. Hazine Raporu 17
b. ABD Başkanlık E-ticaret Çerçeve Bildirisi 19
c. Internet Vergi Muafiyeti Yasası 19
d. Danışma Komisyonu Raporu 19
2. Kanada 20
3. Avustralya 20
4. Türkiye 21
a. ETKK Finans Grubu Raporu 21
b. TÜBİTAK-Bilten Raporu 21
c. ETİK Vergi Uygulama Grubu 22
II- ULUSÜSTÜ YAKLAŞIM: AVRUPA BİRLİĞİ 22
III- ULUSLARARASI YAKLAŞIM: OECD 23
1. Konferans Çalışmaları 24
a. Turku Konferansı (1997) 24
aa. Genel Perspektif 24
bb. Vergilendirme 25
b. Ottavva Konferansı (1998) 26
aa. OECD′nin Öncü Kuruluş Statüsü 26
bb. Eylem Planı 27
cc. Vergilendirmede Çerçeve ilkeler 28
aaa. ilkeler 28
aaaa. Tarafsızlık 29
bbbb. Verimlilik 30
cccc. Belirlilik ve Basitlik 30
dddd. Etkinlik ve Doğruluk 30
eeee. Esneklik 30
bbb. Araçlar 30
dd. Konferans Sonrası Ajanda 31
c. Paris Forumu (1999) 32
2. Teknik Danışma Grupları Çalışmaları 33
a. TDG′lerin Oluşumu (1999) 33
aa. Teknoloji Teknik Danışma Grubu 33
bb. Profesyonel Veri Değerlendirme Teknik Danışma Grubu 34
cc. Tüketim Vergileri Teknik Danışma Grubu 34
dd. Ticari Kazançlar Teknik Danışma Grubu 34
ee. Gelir Nitelendirme Teknik Danışma Grubu 35
b. TDG Raporları (2000-2001) 35
3. 2001-2003 Çalışma Programı 36
İKİNCİ BÖLÜM
ELEKTRONİK TİCARETTE SİSTEMSEL VE HUKUKSAL DAYANAKLAR
§ 3. İNTERNET
I- İNTERNET: AĞLARIN AĞI 39
II- İNTERNETİN YAPISI VE İŞLEYİŞİ 42
1. Yapılanma 42
a. Ağın Fiziksel Altyapısı 42
b. Ağın Mantıksal Altyapısı 43
2. işleyiş 45
a. Dil: TCP/İP Protokolleri 45
b. Veri Akışı 46
aa. Uygulama Belirleme 46
bb. Paketleme ve Adresleme 47
cc. Yönlendirme 48
c. İstemci/Sunucu Mimarisi 49
III- İNTERNETİN NİTELİKSEL ÖZELLİKLERİ 50
1. Küresellik 50
2. iletişimde Süreklilik 50
3. Merkezsizlik 51
4. Yerden ve Kimlikten Bağımsızlık 51
a. Veri Akışı 51
b. VVorid Wide Web 52
aa. Web Sitesinin Kaynağının Belirsizliği 52
bb. Web Sitesinin Uzaktan Kontrol Edilebilirliği 52
cc. Web Sitesine Girilen Yerin Belirsizliği 52
c. İP Adresi ve Alan Adları 53
§4. İNTERNET VE HUKUK
I- İNTERNETTE MEKAN VE HUKUK 55
II- İNTERNETTE EGEMENLİK 58
1. Örnek bir: internette Özel Hayatın Gizliliğinin Sınırlanması 59
2. Örnek iki: internette ifade Özgürlüğünün Sınırlanması 61
\\\- İNTERNETTE ÜLKESEL YETKİ .62
1. Ülkesel Yetki: Geleneksel Kurallar 63
a. Örnek bir: Playboy Enterprises Davası 64
b. Örnek iki: Yahoo Davası 65
2. Ülkesel Yetkinin Sonu: Siberalem: Egemensiz Bir Mekan 68
XII
3. Ülkesel Yetki Çatışması: Siberalem: Çokegemenli Bir Mekan 72
§ 5. İNTERNETTE KANUNLAR İHTİLAFI
I- KANUNLAR İHTİLAFI KURALLARININ İŞLEVSELLİĞİ 74
1. Ceza Hukuku 75
2. Devletler Özel Hukuku 77
a. Milletlerarası Yetki 77
b. Kanunlar ihtilafı 80
3. Vergi Hukuku 82
a. Gelir Vergisi: Bağlama Kuralları 83
aa. Ulusal Yasalar 84
aaa. Bağlama Noktalan 84
bbb. Bağlama Konulan 86
bb. Uluslararası Vergi Anlaşmaları 87
aaa. Bağlama Noktaları 87
bbb. Bağlama Konulan 87
b. Katma Değer Vergisi: Bağlama Kuralları 88
II- KANUNLAR İHTİLAFI KURALLARININ İŞLEYİŞİ 89
1. Çatışmayı Çözümleme 90
a. Bağlama Kuralını Değiştirme-Uyarlama 90
b. Yöntem 92
aa. Özdüzenleme 92
bb. Düzenleme 92
cc. Uluslararası işbirliği 93
2. Vergi Hukukunda Çatışmayı Çözümleme 95
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ELEKTRONİK TİCARETTE GELİR VERGİSİ
§ 6. BAĞLAMA NOKTASI: E-TİCARETTE İŞYERİ
I- KAYNAK DEVLETİNE BAĞLANMA 97
1. Ulusal Hukuklar 97
a. Amerikan Hukuku 98
aa. A.B.D. : "Ticaret ve İşle iştigal" 98
bb. Kanada : "iş Yapma" 102
b. Avrupa Hukuku 105
aa. ingiltere : "Ticaret Yapma" 105
bb. Almanya: "İşyeri" 106
c. Asya Hukuku 107
aa. Hindistan: "iş ilişkisi" 107
bb. Japonya : "işyeri" 108
cc. Singapur: "Doğma veya Tahakkuk" 108
2. Uluslararası Hukuk 109
a. işyeri Kavramının Şekli İçeriği 110
aa. ilk Vergi Anlaşması Modeli: Milletler Cemiyeti (1928) 110
bb. Son Vergi Anlaşması Modeli: OECD (2003) 112
b. işyeri Kavramının Maddi içeriği 115
ULUSLARARASI HUKUKTA İŞYERİNİ E-TİCARETE UYARLAMA 117
1. Ana İşyerini Uyarlama 118
a. Nesnel Koşullar: Fiziksel Varlık Gösterme 118
aa. Geleneksel Ticarette 118
aaa. "işe ilişkin bir Yer" Testi 119
bbb. Coğrafi "Mekan" Testi 119
bb. Elektronik Ticarette 120
aaa. Web Sitesi 122
bbb. Sunucu 122
b. Öznel Koşullar 124
aa. "Süreklilik" Testi 124
aaa. Geleneksel Ticarette 124
bbb. Elektronik Ticarette 125
bb. "Tasarrufta Bulundurma" Testi 126
aaa. Geleneksel Ticarette 126
bbb. Elektronik Ticarette 127
cc. Faaliyetin Personel Gerektirmemesi 129
aaa. Geleneksel Ticarette 129
bbb. Elektronik Ticarette 130
c Fonksiyonel Koşullar 132
aa. "Teşebbüs Faaliyeti" Testi 132
aaa. Faaliyetin Modelin 7.maddesinin Kapsamına Girmesi 132
aaaa. Geleneksel Ticarette 132
bbbb. Elektronik Ticarette 132
bbb. Faaliyetin Modelin 5/4.maddesinin Kapsamına
Girmemesi 133
aaaa. Geleneksel Ticarette 133
bbbb. Elektronik Ticarette 133
bb. "Bağlantı" Testi: işin işyeri Aracılığıyla Yürütülmesi 136
aaa. Geleneksel Ticarette 136
bbb. Elektronik Ticarette 136
2. Acente işyerini Uyarlama 137
XIV
a. Acente İşyerinin Nesnel, Öznel ve Fonksiyonel Koşullan 137
b. E-Ticarette İnternet Servis Sağlayıcıları 139
3. Ana İşyeh-Acente işyeri Uyarlama Sonuçları 139
III- TÜRK HUKUKUNDA İŞYERİNİ E-TİCARETE UYARLAMA 142
1. İşyeri 142
a. Ulusal Yasa 142
b. Uluslararası Vergi Anlaşmaları 143
2. Daimi Temsilci 144
a. Ulusal Yasa 144
b. Uluslararası Vergi Anlaşmaları 146
§ 7. BAĞLAMA KONUSU: E-TİCARETTE GELİR UNSURLARI
I- ULUSLARARASI HUKUKTA GELİR UNSURLARINI E-TİCARETE
UYARLAMA 147
1. Sınıflandırma 148
a. iş Kazançları- Gayrimaddi Hak Bedelleri 148
aa. iş Kazançları -Telif Hakkı Gelirleri 152
aaa. Yazılımlar 152
aaaa. Mali Hakların Devir işlemi 153
bbbb. Mali Haklarda Lisans İşlemi 154
bbb. Dijital Ürünler: "Ödemenin Temel Sebebi" Testi 157
bb. iş Kazançları - Know-How Gelirleri 158
cc. İş Kazançları - Sınai, Ticari veya Bilimsel Teçhizat Gelirleri 161
aaa. Dijital Ürünler 161
bbb. Bilgisayar Cihazları 162
b. Serbest Meslek Kazançları 163
aa. Teknik Hizmetler 164
bb. Yönetim Hizmetleri 165
cc. Danışmanlık Hizmetleri 165
dd. Karma Hizmetler 165
2. Nitelendirme 165
a. Yazılımlar ve Dijital Ürünler 166
aa. Elektronik Sipariş (Geleneksel Mallar) 166
bb. Elektronik Sipariş ve indirme (Dijital Ürünler) 166
aaa. Kişisel Kullanım 166
bbb. Ticari Kullanım 166
cc. Güncellemeler 167
dd. Sınırlı Süreli Yazılımlar 167
ee. Tek Kullanımlık Yazılımlar 167
XV
ff. Yazılım Destek Sözleşmeleri 167
b. Uygulama Hizmetleri 168
aa. Uygulama Barındırma - Tek Lisans 168
bb. Uygulama Barındırma - Paket Sözleşme 168
cc. Uygulama Servis Sağlayıcı 169
dd. Uygulama Servis Sağlayıcı Lisans Ücretleri 169
ee. Web Sitesi Yayınlama 170
ff. Veri Saklama 170
c. Diğer Hizmetler 170
aa. Destek ve Danışmanlıklar 170
aaa. Müşteri Destek Hizmetleri 170
bbb. Profesyonel Danışmanlık Hizmetleri 171
bb. Enformasyon Hizmetleri 171
aaa. Veri Erişim Hizmetleri 171
bbb. Özel veya Yüksek Değerli Verinin Teslimi 172
ccc. Teknik Bilgi 172
ddd. Bilgi Tedariki 172
cc. Diğerleri 172
aaa. Reklam Hizmetleri 172
bbb. interaktif VVeb Siteleri 173
ccc. Çevrimiçi Alış Veriş Portalları 173
ddd. Çevrimiçi Açık Arttırmalar 173
eee. Satış Referans Programlan 173
fff. içerik Hizmetleri 174
ggg. Duraksız (Gerçek Zamanlı) VVeb Yayıncılığı 174
hhh. Taşıyıcı Ücretleri 174
iii. VVeb Sitesi Aboneliği 174
II- TÜRK HUKUKUNDA GELİR UNSURLARINI E-TİCARETE UYARLAMA 175
1. Ticari Kazanç-Gayrimenkul Sermaye İradı-Değer Artış Kazancı 177
a. Yazılım-Dijital Ürünler 177
aa. Bireysel Kullanım 177
bb. Ticari Kullanım 178
aaa. Eser Sahibi Sıfatıyla Kiralama Veya Satış 178
bbb. Üçüncü Kişi Sıfatıyla Kiralama Ve Satış 179
b. Uygulama Hizmetleri 181
aa. VVeb Hosting ve ASP Hizmetleri 181
bb. içerik Hizmetleri 182
c. Enformasyon Hizmetleri 182
d. Teknik Bilgi (Know-how) 183
2. Ticari Kazanç - Serbest Meslek Kazancı 184
XVI
a. Kaynak Kuralı Çerçevesinde Sınırın Anlamı 184
b. Gelir Unsuru Tanımları Çerçevesinde Sınırın Anlamı 185
c. E-ticaret Çerçevesinde Sınırın Anlamı 188
§ 8. BAĞLAMA KURALI UYARLAMASININ HUKUKSAL SONUÇLARI
I- BAĞLAMA KURALI UYARLAMASININ SONUÇLARI 190
1. Vergiden Kaçınma Olanaklarının Artması 192
a. Kötüye Kullanma: Bağlama Noktasını Kaydırma 192
aa. Kaynak Devletinin Vergilendirmesinden Kaçınma 192
aaa. işyerini Ülkeden Ülkeye Aktarma 192
bbb. işyerini Vergi Cennetine Yerleştirme 193
ccc. Ana Sunucuları Vergi Cennetine, İkiz Sunucuları Kaynak
Devletine Yerleştirme 194
bb. ikametgah Devletinin Vergilendirmesinden Kaçınma 195
b. Kötüye Kullanmayı Önleme 195
aa. Vergi Cennetlerine Yönelik Önlemler 197
bb. Bilgi Değişim Anlaşmaları 199
2. Vergi idaresi Denetiminin Zorlaşması 200
II- BAĞLAMA KURALI ÖNERİLERİ 201
1. Alternatif Bağlama Kuralı Gereksinimi 201
2. Alternatif Bağlama Kuralı Önerileri 202
a. ikametgah Devletine Bağlanma 202
b. Kaynak Devletine Bağlanma 205
aa. E-ticarete Özgü Varsayımsal Düzenleme Önerisi 205
aaa. OECD Modeli Madde 8 206
bbb. OECD Modeli Madde 17 206
bb. Tüketime Dayalı Vergilendirme Önerisi 207
cc. Tevkifat Sistemine Dayalı Denge Önerisi 208
dd. E-ticarete Özgü Kural Önerisi 210
aaa. Nitelendirme Kuralı: Dijital Gelir 210
bbb. Kaynak Devleti: Ödemeyi Yapanın Bulunduğu Yer 211
ee. E-ticarete Özgü Çok Taraflı Vergi Anlaşması Önerisi 211
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ELEKTRONİK TİCARETTE TÜKETİM VERGİSİ
§ 9. KATMA DEĞER VERGİSİ
I- AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKU
.213
XVII
1. E-Ticarette KDV 213
a. Problem Alanı 213
b. Problem Alanına Temel Çözümler: Rehber ilkeler 215
aa. Yeni Dolaylı Vergi Konulmaması 216
bb. Elektronik Teslimlerin Hizmet Olarak Nitelendirilmesi 216
cc. Vergilendirmenin Tüketim Yerinde Yapılması 216
2. Elektronik Hizmetlerde ifa Yeri 217
a. 6.Yönergenin Eski Sistemi 217
aa. Genel Kural: Satıcının Kayıtlı Merkezi-işyeri 218
bb. Özel Kurallar 218
aaa. Hizmetin Fiziksel Olarak Verildiği Yer 218
bbb. Alıcının Kayıtlı Merkezi-işyeri 218
b. Eski Sistemin Sonuçları 219
c. Elektronik Hizmetlere ilişkin Yeni Sistem 221
aa. AB Alıcısı: Vergi Yükümlüsü- Satıcı: AB Dışı 221
aaa. Kural 221
bbb. Alternatif 222
bb. AB Alıcısı: Bireysel Tüketici- Satıcı: AB Dışı 223
aaa. Elektronik Hizmetler 223
bbb. Telekomünikasyon Hizmetleri 223
cc. Satıcı: AB Dışı- işyeri: AB içi 223
d. ifa Yeri Kriterlerine Toplu Bakış 225
aa. Kriterler 225
aaa. Mukayese 225
bbb. Uygulama 227
bb. Kriterin Doğrulanması 228
3. Elektronik Hizmetlerde Tarh ve Tahsil 229
a. Vergi Yükümlülerine Yönelik Hizmetlerde: Vergi Sorumluluğu 230
b. Bireysel Tüketicilere Yönelik Hizmetlerde 230
aa. Tek Mükellefiyet Kaydı 230
aaa. Kayıt 230
bbb. Vergilendirme Dönemi ve Beyan 231
bb. Ödeme 232
cc. Verginin Tüketim Ülkesine Aktarılması 232
TÜRK HUKUKU 232
1. Mal ve Hizmet Ayrımı 232
2. ifa Yeri 233
a. Kural: Kriterler 233
aa. Türkiye′de Yapılma 234
bb. Türkiye′de Faydalanma 235
.′■,′
\
XVIII
b. Uygulama 235
aa. Yurt içindeki Kurumlar 235
bb. Yurt Dışındaki Kurumlar 236
BEŞİNCİ BÖLÜM ELEKTRONİK TİCARETTE VERGİ İDARESİNİN ETKİNLİĞİ
§ 10. İNTERNET TEKNOLOJİLERİNE DAYALI MEKANİZMALAR
I- E-TİCARETTE İDARÃ ETKİNLİK 239
1. Önerme 239
a. Kimlik Belirleme 240
b. Bilgi Edinme 240
c. Bilgiyi Doğrulama 241
2. Normatif Sonuç 241
a. internet Teknolojilerini Kullanma 241
b. Bir Örnek: ABD Tek Düzen Satış ve Kullanım Vergisi Anlaşması 245
II- E-TİCARETTE İDARİ ETKİNLİK ARAÇLARI 246
1. Kimlik: Dijital Sertifikalar 246
a. Tarafları Belirleme 246
aa. Dijital Sertifikalar 246
aaa. Güvenli Sunucu Sertifikalan 248
bbb. Kişisel Sertifikalar 249
bb. Aian adı 250
b. Tüketim Yeri Belirleme 252
aa. Dijital Sertifikaların Öndeliği 252
bb. Dijital Sertifikalara Alternatifler 252
aaa. İP Numaraları: Traceroute 252
bbb. Ödeme Sistemine Bağlı Bilgiler 253
c. Yeni Aracılar 254
aa. Finans Kurumları 255
bb. Servis Sağlayıcılar 256
2. Tahsil: Çevrim-içi Takas 256
a. Güvenilir Üçüncü Taraf Formülü 257
b. E-kart Planı 259
c. Uluslararası Takas Odası Önerisi 260
3. Delil: Elektronik Kayıtlar 261
a. Elektronik Kayıtlar ve Hukuk Düzeni 261
b. Bir Örnek: Avrupa Birliği E-fatura Sistemi 262
aa. e-Faturanın Doğruluk ve Bütünlüğünü Sağlama 262
XIX
aaa. Elektronik imza 264
aaaa. imza Türleri 265
bbbb. Hukuki Etkileri 265
bbb. Yabancı Kaynaklı E-imzalar 266
bb. E-faturada Kullanımı Bildirme 267
cc. E-faturaları Saklama 267
c. Bir Başka Örnek: VUK, Mük.242(2) 268
aa. VUK-Elektronik imza Yasası 268
bb. VUK-Kişisel Verilerin Korunması Yasası 271
aaa. Kişisel Verileri Koruma 272
bbb. Özel Yaşam Hakkını Kanunla Sınırlama 274
4. Arama: Çevrim-içi Erişim ve Kopyalama 275
a. Arama ve Özel Yaşamın Gizliliğinin Sınırları 275
b. Arama Mekanizmaları 278
aa. Örnek Bir: AB Elektronik İletişim Yönergesi 278
bb. Örnek iki: Siber Suç Sözleşmesi 280
aaa. Erişim ve Kopyalama Mekanizmaları 281
bbb. Sözleşmede Özel Yaşam Hakkı Düzenlemeleri 282
§ 11. İDARELERARASI BİLGİ DEĞİŞİMİ VE YARDIMLAŞMA MEKANİZMALARI
I- BİLGİ DEĞİŞİMİ 284
1. OECD Bilgi Değişim Anlaşma Modeli 286
a. Değişime Konu Olabilecek Bilgiler 286
b. Değişim Talebinin Reddedilebileceği Haller 286
c. Vergi inceleme Taleplerine Yönelik İzinler 287
d. Mahremiyet 287
e. Usuli Hak ve Güvenceler 287
2. Bilgi Değişim Ağı (Secure Extranet) Önerisi 287
II-TAHSİLATTA İDARİ YARDIMLAŞMA 288
§12. SONUÇ
KAYNAKÇA 291
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı