Elektrik, Su ve Doğalgazdan Karşılıksız Yararlanma Suçu
Elektrik, Su ve Doğalgazdan Karşılıksız Yararlanma Suçu
Soner Hamza ÇETİN





ONSOZ Bu çalışmanın aslım, Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi'nde yer alan (Yıl 2013, C.l, Sy.l, s.139-198) hakem incelemesinden geçirilmiş, aynı isimli makale oluşturmaktadır. Kitapta, makalenin yayınlanmasından sonra baskısı yenilenmiş olan bir kısım kitaplara yapılan atıflar güncellenmiş ve yeni tarihli Yargıtay kararlarına yer verilmeye çalışılmıştır. 5237 sayılı TCK m.l42/l(f)'de düzenlenmiş bulanan hırsızlık suçunun elektrik enerjisi hakkındaki işlenmesine ilişkin düzenleme, 02.07.2012 tarihinde kabul ve 05.07.2012 günü 28344 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan, 6352 sayılı Ka-nun'un 82.maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır. Aynı Ka-nun'un 83. Maddesi ile TCK m. 163'e, (3 üncü) fıkra eklenmiş, "elektrik hırsızlığı suçu", "karşılıksızyararlanma suçuna" dönüştürülmüştür. Böylece, uygulamada "kaçak elektrik kullanma" veya "elektrik hırsızlığı" olarak isimlendirilen eylem, hırsızlık olmaktan çıkartılmış, daha hafif sayılabilecek olan bir başka suça dönüştürülmüştür. Buna karşın, yeni yaratılan karşılıksız yararlanma suçunun kapsamına, sadece elektrik enerjisi değil, bunun yanı sıra, abonelik esasına göre yararlamlabilen "su ve doğalgaz " da dahil edilmiştir.
Ülke gerçekleri ile işlenen bu suçlardaki artış dikkate alınarak, bu suçu işleyenlerin daha az bir ceza ile cezalandırılmasının istenilmesi durumunda, bu hususta bir ceza indirimine gidilmesi yeterli olabilecek iken, elektrik, su ve doğalgaz için böylesine farklı bir düzenlemenin getirilmesi sonucu, TCK 142/3 maddesindeki, "Suçun, sıvı veya gaz hâlindeki enerji hakkında ve bunların nakline, işlenmesine veya depolanmasına ait tesislerde işlenmesi hâlinde" failin cezalandırılmasına ilişkin düzenleme, ancak, elektrik, su ve doğalgaz dışında kalan enerji veya değerler için söz konusu olabilecektir. Bunun yanı sıra, sözü edilen Kanun ile TCK 141/2 maddesinde bulunan "Ekonomik bir değer taşıyan her türlü enerji de, taşınır mal sayılır" düzenlemesi yürürlükten kaldırıldığı için, enerjinin mal sayılıp, hırsızlık suçunun maddi konusunu oluşturup oluşturmayacağı hususu da böylece yeniden tartışılır hâle gelmiştir.
Ülkemizde en çok işlenilen suçlardan biri olan "elektrik hırsızlığı" veya yeni düzenleme ile "elektrik, su ve doğalgazdan karşılıksız yararlanma suçunun" müstakil bir çalışma içerisinde ele alınmasında kuşkusuz büyük bir fayda bulunmakta olup, çalışmanın makale halinin elektronik ortamda yayınlanmasına karşın, özellikle uygulamacıların daha kolay ulaşabilmeleri bakımından ayrıca basılı bir eser haline getirilmesinin de uygun olacağı düşünülmüş ve bu nedenle, çalışma kitap haline getirilmiştir.
Kitabın Türk Hukuk Dünyasına katkıda bulunması dilek ve temennisiyle, eserin kısa bir süre içerisinde basımını gerçekleştiren Bilge Yayınevi sahibi Sayın Menderes YAVUZ ile Yayınevinin çalışanlarına bu vesile ile sonsuz teşekkürlerimi sunarım.
İzmir/Karşıyaka, 07 Ocak 2014
Yrd. Doç. Dr. Soner Hamza ÇETİN
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ............................................................................... 5 İÇİNDEKİLER.................................................................. 7
KISALTMALAR............................................................. 11
GİRİŞ............................................................................... 13
§1. GENEL OLARAK KARŞILIKSIZ YARAR
LANMA SUÇU VE ELEKTRİK HIRSIZLIĞI
İLE GETİRİLEN YENİ DÜZENLEMENİN
KARŞILAŞTIRILMASI.......................................... 14
-
GENEL OLARAK KARŞILIKSIZ YA
RARLANMA SUÇU.......................................... 14 -
ELEKTRİK HIRSIZLIĞI İLE GETİRİLEN
YENİ DÜZENLEMENİN KARŞILAŞTI
RILMASI........................................................... 17
§2. ELEKTRİK, SU VE DOĞALGAZDAN KAR
ŞILIKSIZ YARARLANMA SUÇUNDA HU
KUKSAL YARAR, SUÇUN MADDİ KONU
SU İLE SUÇUN UNSURLARI................................ 19
- KORUNAN HUKUKSAL YARAR................... 19
- SUÇUN MADDİ KONUSU............................... 21
A. Abonelik Esasına Göre Yararlanma............... 21
B. Elektrik Enerjisi, Su ve Doğalgaz Kav
ramları........................................................ 21
III. ELEKTRİK, SU VE DOĞALGAZDAN
KARŞILIKSIZ YARARLANMA SUÇU
NUN UNSURLARI........................................... 24
A. SUÇUN MANEVİ UNSURU...................... 24
B. HUKUKA AYKIRILIK UNSURU............. 27
C. SUÇUN MADDİ UNSURU....................... 32
1. Tüketim Miktarının Belirlenmesi
nin Engellenmesi.................................... 33
2. Tüketim................................................. 39
3. Tüketimin, Tüketim Miktarının Be
lirlenmesinin Engellenmesi Sonucu
Ortaya Çıkması...................................... 40
§3. ELEKTRİK, SU VE DOĞALGAZDAN KAR
ŞILIKSIZ YARARLANMA SUÇUNUN FAİ
Lİ.............................................................................. 41
§4. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ............... 44
- TEŞEBBÜS......................................................... 44
- İŞTİRAK............................................................. 46
- İÇTİMA.............................................................. 49
- TEMADİ............................................................ 52
- TESELSÜL........................................................ 53
9
§5. ELEKTRİK SU VE DOĞALGAZDAN KAR-
ŞfLIKSIZ YARARLANMA SUÇUNDA ET
KİN PİŞMANLIK.................................................... 59
- GENEL OLARAK ETKİN PİŞMANLIK............ 59
-
KARŞILIKSIZ YARARLANMA SUÇLA
RI BAKIMINDAN ETKİN PİŞMANLIK........... 64
A. ETKİN PİŞMANLIK BAKIMINDAN
GEÇİCİ UYGULAMA................................ 71
B. ETKİN PİŞMANLIK HÜKMÜNÜN
TAKİBİ...................................................... 72
§6. ELEKTRİK SU VE DOĞALGAZDAN KAR
ŞILIKSIZ YARARLANMA SUÇUNUN MU
HAKEMESİ VE CEZASI........................................ 73
- SUÇUN MUHAKEMESİ................................... 73
- SUÇUN CEZASI................................................ 74
SONUÇ............................................................................ 77 KAYNAKÇA................................................................... 85
KAVRAMLARA GÖRE ARAMA CETVELİ................ 89