Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Ãœyelik
Ãœye GiriÅŸi
Elektrik Piyasasının Düzenlenmesi ve Düzenleyici Kurumları ( Türk ve Alman Hukukunda )
Elektrik Piyasasının Düzenlenmesi ve Düzenleyici Kurumları ( Türk ve Alman Hukukunda )
Bülent KENT
Sayfa Sayısı
:
283
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2012
ISBN NO
:
9786055336929
135,04
TL
GÄ°RÄ°Åž
İnsanoğlunun ilk yaratılışından günümüze kadar geçen sürede birçok "vazgeçilmezi" olmuştur. Gerektiğinde bu vazgeçilmezler için savaşmış, günlerce hemcinsinin kanları, bir nehir" misali akıp gitmiş¬tir. Bu vazgeçilmezler bazen bir "toprak parçası", bazen "deniz" ba¬zen "değerli taşlar" olmuştur. Bazen de köle olarak kullandığı insan¬lar, diğer insanlar için vazgeçilmez olmuştur.
İnsan haklarının en hassas konu olduğu günümüzde^ insanoğlu¬nun savaşmaktan, hemcinsini yok etmekten çekinmediği vazgeçil¬mezlerinden birisi de "enerjidir". İlk dönemlerde insanlar kendileri için önemli gördükleri vazgeçilmezlerine ulaşmak, onlara sahip ol¬mak için askerlerini kuşatıp doğrudan hedefe yürüyorlardı. Amaçları her ne kadar insancıl olmasa da, bu tür savaşlara kılıf bulmak gibi kaygıları da yoktu. Bugünün vazgeçilmezi enerjiye ulaşmak, ona sa¬hip olmak için insanlar yine saldırmakta ve savaşmaktadırlar; fakat bunu asıl amaçlarını gizleyerek yapmaktadırlar. Bu anlamda eski zaman insanlarının daha dürüst olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü gü¬nümüz gelişmiş insanları savaşlarını insan haklan, demokrasi adına yaptığını söylemekte, amacının bu tür değerleri getirmek, yerleştir¬mek olduğunu bildirmektedir. Hâlbuki gerçekte asıl amaç; enerji kaynaklarına sahip olmaktır. İnsan haklarının hâkim olduğu, dünya¬nın bilgi çağı teknolojileri sayesinde küçük bir mahalle haline geldiği günümüzde, savaşlar sadece biçim değiştirmiştir.
Yaşadığımız yüzyılda refaha ulaşmanın en kısa yolu, enerji kay¬naklarına sahip olmaktır. Teknolojin gelişmesi genel olarak bilgiye dayansa da, gelişen teknolojinin kullanılması enerji sayesinde olmak¬tadır. Günümüz yaşamında, enerjinin kullanılmadığı hiçbir alan bu¬lunmamaktadır. Alman Federal Anayasa Mahkemesi bir kararında, enerjiyi "ekmek gibi" vazgeçilmez (Energie ist vole ein Brot) olarak görmektedir. Enerjinin kendisi bu kadar önemli olunca, düzenlenme-
si de aynı derece de büyük önem sahip olmaktadır. Bu nedenle hem ülkemizde hem de diğer ülkelerde en hızlı gelişen hukuk dallarından birisi "enerji hukuku" olarak gösterilmektedir.
Enerji hukuku, hem kamu hem de özel hukuk alanlarını ilgilen¬diren oldukça genç bir hukuk dalıdır. Biz çalışmamızda enerji huku¬kunu, kamu hukuku içinde yer alan idare hukuku boyutuyla incele¬dik. Ayrıca enerji kavramı geniş kapsamlı olduğu için, biz bu kapsa¬mı da elektrik enerjisi ile sınırlandırdık.
Bir enerji türü olarak elektrik, üretim, iletim, dağıtım ve peraken¬de faaliyetleri sonucunda son kullanıcıya ulaÅŸmaktadır. Bu tür faali¬yetler 1980′li yıllardan önce genellikle ülkemizde ve Kara Avrupa′sı ülkelerinde kamu kurumları eliyle yürütülmekteydi. Dolayısıyla elektrik piyasası faaliyetlerinin denetimi de kamu kurumlan tarafın¬dan yapılmaktaydı. Özellikle 1980′li yıllardan sonra söz konusu piya¬sanın özelleÅŸtirme ve serbestleÅŸtirmesi sonucunda kamu kurumları yanında ya da bunların yerine özel iÅŸletmeler elektrik faaliyetlerinde bulunmaya baÅŸlamıştır. Piyasadaki bu deÄŸiÅŸiklikten sonra elektrik faaliyetlerinin hem teknik boyutuyla hem de hukuki boyutuyla sürek¬li düzenlenmesi ve denetlenmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır.
Türkiye′de 2001 yılında 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu′nun yürürlüğe girmesiyle, rekabete dayalı bir elektrik piyasasının oluÅŸtu¬rulması ve bu piyasasının sektörel düzenleyici kurumu Enerji Piyasa¬sı Düzenleme Kurumu′nun kurulması öngörülmüştür. Bu Kurum esas itibariyle, serbest rekabete dayanan elektrik piyasasının düzen¬lenmesi ve denetlenmesinden sorumlu tutulmuÅŸtur. Almanya′da da elektrik piyasasının serbestleÅŸmesi, 1998 tarihli Alman Enerji Ekono¬misi Kanunu′nun kabulü ile baÅŸlamıştır. Piyasa düzenleyici kurumu da aynı tarihlerde kurulmuÅŸtur.
Çalışmamızda elektrik piyasası ve hukuku, tüm boyutlarıyla ele alınmamıştır. Zira bu tür bir çalışmanın şerh (kommentar) olarak kabul edilmesi gerekmektedir. Biz çalışmamızda, elektrik piyasasının idare hukuku boyutu bakımından en önemli konularına yer verdik. İdare hukuku bakımından elektrik piyasasının en önemli konusunu şüphe¬siz "lisans" kavramı oluşturmaktadır. Son dönemlerde elektrik piya-
sasının düzenlenmesi bakımından önemli diğer bir konu da "ayrış¬tırma" faaliyetleri olarak görülmektedir. Lisan ve ayrıştırma uygula¬maları genel olarak elektrik piyasasının düzenlenmesi olarak kabul edilmektedir. Bu tür uygulamaları yerine getiren, yani elektrik piya¬sasını düzenleyen, düzenleyici kurumlar kanımızca, elektrik piyasa¬sının bir diğer önemli konusudur. Bundan dolayı çalışmada, bu üç önemli konu Alman hukuku ile karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.
Çalışmamızın birinci bölümünde genel olarak enerji kavramına ve tarihsel gelişimine kısaca yer verildikten sonra, Türk ve Alman elektrik piyasaları ve mevzuatları incelenmiştir. Elektrik enerjisinin her iki ülke kanunları bakımından temel ilkeleri belirtilmiş ve bu ilke¬ler karşılaştırmalı olarak açıklanmıştır. Elektrik piyasasında rekabetin sağlanması bakımından önemli bir uygulama olarak görülen ayrış¬tırma konusu da bu bölümde incelenmiştir. Düzenleyici kurumların idari bir faaliyet olarak, piyasanın düzenlenmesi bakımından karşı¬laştıkları en önemli sorun, ayrıştırma uygulamalarıdır. Ayrıştırma kavramı ve uygulamaları bu bölümde, her iki hukuk sistemi çerçeve¬sinde incelenmiştir.
Çalışmanın ikinci bölümünde elektrik faaliyetlerinin yürütülmesi ve lisans kavramı üzerinde durulmuÅŸtur. Lisansların hukuki nitelik¬leri ve türleri, lisansa tabii faaliyetler irdelenmiÅŸtir. Elektrik faaliyetle¬ri Türk hukukunda Enerji Piyasası Düzenleme Kurum′u tarafından verilen lisanslarla yerine getirilmektedir. Alman hukukunda ise dü¬zenleyici kurum, ÅŸebeke iÅŸletme lisansı vermektedir. DiÄŸer faaliyetler için farklı düzenlemeler öngörülmüştür. Bu tür farklılıklar karşılaş¬tırmalı olarak verildikten sonra lisansların tadili ve sona ermeleri üzerinde durulmuÅŸtur.
Çalışmanın son bölümü olan üçüncü bölümde ise, öncelikle ge¬nel olarak düzenleyici kurumlardan bahsedilmiÅŸtir. Bizim düzenleyi¬ci kurumlarımız Fransa örnek alınarak oluÅŸturulduÄŸu için, Alman-ya′daki sistemden büyük farklılıklara sahiptir. Özellikle idari teÅŸkilât içerisindeki konumları bakımından farklılıklar söz konusudur. Bu farklılıklar ortaya konulduktan sonra, her iki ülkenin düzenleyici kurumlarının yapısal ve iÅŸlevsel özellikleri karşılaÅŸtırmalı olarak açık¬lanmıştır.
Çalışmamız anlaşıldığı üzere Alman hukuku ile karşılaştırmalı bir biçimde yürütülmüştür. Avrupa Birliği elektrik mevzuatı ile hızla gelişen Alman elektrik hukuku birçok ülkenin hukukuna kaynaklık etmektedir. Türk elektrik hukukunun ve düzenleyici kurumlarının gelişiminde farklı bir bakış açısını oluşturabilmek amacıyla, Alman hukuku ile karşılaştırma yapılması tercih edilmiştir.
ONSOZ
İdare, kamu hizmetlerinin yürütülmesinde, bu zamana kadar kullandığı yöntemler dışında yeni bir takım yöntemler kullanmaya başlamıştır. Bir başka ifadeyle, ekonomi ve teknolojideki gelişmeler hukuku ve dolayısıyla kamu hizmeti anlayışını da etkilemiştir. Bu değişimden en fazla etkilenen sektörlerden birisi de elektrik sektörü¬dür. Elektrik piyasasına yönelik faaliyetler bizim hukukumuza göre genel anlamda kamu hizmeti kabul edilmektedir. Fakat bu alanda serbestleşme yaşandıkça elektrik piyasası faaliyetlerinin kamu hizme¬ti niteliği kuşkusuz tartışılmaya başlanacaktır.
Bu çalışmada elektrik piyasası faaliyetleri ve düzenlenmesi, İdare Hukuku ilişkisi çerçevesinde ele alınmıştır. Elektrik Hukuku, günü¬müzde teknolojiye bağlı olarak Telekomünikasyon Hukuku ile en hızlı gelişen alanlardan birisi olan Enerji Hukukunun önemli bir tü¬rünü oluşturmaktadır.
Türk ve Alman Ä°dare Hukukları açısından ela alacağımız elektrik piyasasının düzenlenmesi konusunda, öncelikle elektrik, enerjinin bir türü olduÄŸu için enerji kavramını açıklayamaya çalışacağız. Çalışma¬da elektrik piyasasının düzenlenmesinde kullanılan iki önemli unsur, lisans ve ayrıştırma konuları ele alınacaktır. Türkiye′de düzenleyici ve denetleyici kurumlar daha çok Fransız sistemi örnek alınarak ge¬liÅŸmiÅŸtir. Bu tür kurumların Almanya′daki kuruluÅŸu ve örgütlenmesi ciddi anlamda araÅŸtırılmamıştır. Biz farklı bir bakış açısının oluÅŸması için çalışmamızda bu konuya da yer verdik.
Bu arada, Berlin Özgür Ãœniversitesinde, yanında doktora çalış¬ması yaptığım dönemde bana yardımlarını esirgemeyen, aynı yar¬dımları bu çalışmamda da gösteren, ilgili kaynaklara ulaÅŸmamda yardımcı olan, disiplini ve titizliÄŸi ile kendisini örnek almaya çalıştı¬ğım çok deÄŸerli hocam Prof.Dr. Markus Heintzen′a şükranlarımı su¬narım.
Sabrı ve özverisi ile bu çalışmanın hazırlanmasında katkılarını esirgemeyen eÅŸim Adalet Polat-Kent′e ve varlıklarıyla tarifi imkânsız mutluluk veren oÄŸullarım Enes Emre ve Eymen′e en içten teÅŸekkürle¬rimi sunarım.
Bülent KENT
Ümitköy, Nisan 2012
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
ENERJÄ° KAVRAMI VE ENERJÄ° HUKUKU
I. -ENERJİ KAVRAMININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE TANIMI-5
A. -TARİHSEL GELİŞİM-5
B. -TANIM-7
II. -ENERJÄ° HUKUKU-8
A. -TANIM-8
B. -NİTELİĞİ-10
III. -ELEKTRÄ°K ENERJÄ°SÄ° VE KAYNAKLARI-12
A. -YENÄ°LENEBÄ°LÄ°R KAYNAKLAR-13
B. -FOSÄ°L KAYNAKLAR-15
C. -NÃœKLEER ENERJÄ°-17
IV. -İDARE HUKUKU AÇISINDAN ELEKTRİK ENERJİSİNİN NİTELİĞİ-18
A. -KAMU HÄ°ZMETÄ° KAVRAMI-18
B. -KAMU HÄ°ZMETÄ°NÄ°N UNSURLARI-19
1. -Organik Unsur-19
2. -Maddi Unsur-20
3. -Åžekli Unsur-23
C. -ELEKTRÄ°K HÄ°ZMETLERÄ°NÄ°N KAMU HÄ°ZMETÄ° OLMASI-24
D. -ELEKTRÄ°K PÄ°YASASI MEVZUATI ELEKTRÄ°K PÄ°YASASI FAALÄ°YETLERÄ°NÄ° KAMU HÄ°ZMETLERÄ°NDEN SAYMAKTADIR-27
V. -TÜRKİYE’DE VE ALMANYA’DA ELEKTRİK PİYASASININ GELİŞİMİ-28
A. -TÜRKİYE’DE ELEKTRİK PİYASASININ GELİŞİMİ-28
1. -İmtiyazlı Şirketler Dönemi-29
2. -Elektrik Faaliyetlerinin Kamu Kuruluşları Eliyle Yürütüldüğü Dönem-31
3. -Enterkonnekte Sistem ile Bölgesel Termik ve Hidrolik Santrallerin Kurulduğu Dönem-31
4. -Türkiye Elektrik Kurumu Dönemi-32
5. -4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve Sonraki Dönem-35
B. -ALMANYA’DA ELEKTRİK PİYASASININ GELİŞİMİ-35
1. -1935 Tarihli Alman Enerji Ekonomisi Kanunu-37
2. -1998 Tarihli Alman Enerji Ekonomisi Kanunu-38
C. -TÃœRKÄ°YEÂ’DE VE ALMANYAÂ’DA ELEKTRÄ°K PÄ°YASASINI DÃœZENLEYEN YÃœRÃœRLÃœKTEKÄ° KANUNLAR-41
1. -4628 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu-41
2. -2005 Tarihli Alman Enerji Ekonomisi Kanunu-42
3. -Türk Elektrik Piyasası Kanunu ve 2005 Tarihli Alman Enerji Ekonomisi Kanunun Amaçları-43
VI. -ELEKTRÄ°K ENERJÄ°SÄ°NÄ°N TEMEL Ä°LKELERÄ°-46
A. -GÃœVENLÄ°K Ä°LKESÄ°-46
B. -DÜŞÜK MALİYETLİ FİYAT İLKESİ-50
C. -ÇEVREYLE UYUMLU OLMAK İLKESİ-52
D. -ÅžEFFAFLIK Ä°LKESÄ°-53
E. -VERÄ°MLÄ°LÄ°K Ä°LKESÄ°-56
VII. -SERBEST REKABETE DAYALI BÄ°R ELEKTRÄ°K ENERJÄ°SÄ° PÄ°YASASININ OLUÅžTURULMASI-57
A. -ÖZELLEŞTİRME VE SERBESTLEŞTİRME-57
B. -ELEKTRİK PİYASASININ SERBESTLEŞTİRİLMESİNE NEDEN İHTİYAÇ DUYULMUŞTUR?-60
C. -ELEKTRİK PİYASASININ SERBESTLEŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN ELEKTRİK PİYASASI KANUNU’NUN GETİRDİĞİ YENİLİKLER-61
VIII. -ELEKTRİK PİYASASININ REGÜLÂSYONU-63
A. -REGÜLÂSYON KAVRAMI-63
B. -ÖZELLEŞTİRMENİN SONUCU OLARAK REGÜLÂSYON HUKUKU-67
C. -REGÜLÂSYON TÜRLERİ VE REGÜLÂSYONUN UYGULANDIĞI ALANLAR-70
D. -ELEKTRİK PİYASASI VE REGÜLÂSYON-72
1. -Elektrik Piyasasının Regülâsyonu ile ne Anlaşılmalıdır?-73
2. -Elektrik Piyasası Regülâsyonunun Özellikleri-75
3. -Elektrik Piyasası Regülâsyonunun Esasları-77
IX. -ELEKTRÄ°K PÄ°YASASI FAALÄ°YETLERÄ°NÄ°N AYRIÅžTIRILMASI-79
A. -DİKEY BÜTÜNLEŞİK ŞİRKETLER-80
B. -DİKEY BÜTÜNLEŞİK ŞİRKETLERİN AYRIŞTIRILMASI-81
C. -AYRIŞTIRMANIN AMAÇLARI-82
D. -ALMANYA VE TÃœRKÄ°YEÂ’DE ELETRÄ°K FAALÄ°YETLERÄ°N AYRIÅžTIRILMASI-84
1. -Almanya’da Elektrik Faaliyetlerinin Ayrıştırılması-84
a)-Yasal Ayrıştırma-85
b)-Fonksiyonel Ayrıştırma-87
c)-Bilgi Ayrıştırması-92
d)-Hesap Ayrıştırması-93
2. -Türkiye’de Elektrik Faaliyetlerinin Ayrıştırılması-95
İKİNCİ BÖLÜM
ELEKTRİK FAALİYETLERİNİN YÜRÜTÜLMESİVE LİSANS USULÜ
I. -KAMU HİZMETLERİNİN BİR ÖZEL HUKUK KİŞİSİ TARAFINDAN YERİNE GETİRİLMESİ USULLERİ-103
A. -LÄ°SANS KAVRAMI-104
B. -LİSANS İŞLEMİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ-106
II. -ELEKTRİK HİZMETİNİN BİR ÖZEL HUKUK KİŞİSİ TARAFINDAN YERİNE GETİRİLMESİ USULLERİ-107
A. -GENEL OLARAK-107
B. -ELEKTRÄ°K FAALÄ°YETLERÄ°NDE LÄ°SANS Ä°ÅžLEMÄ°-109
1. -Türkiye’de Elektrik Faaliyetlerinde Lisans İşlemi-109
2. -AlmanyaÂ’da Elektrik Faaliyetlerinde Lisans Ä°ÅŸlemi-110
3. -Elektrik Piyasası Faaliyetlerinde Lisans Almanın Zorunlu Tutulması-113
4. -Lisans Başvurusu ve Şartları-116
a)-Türkiye’de Lisans Başvurusu ve Şartları-116
b)-Almanya’da Lisans Başvurusu ve Şartları-118
III. -ELEKTRİK PİYASASINDA LİSANSA TÂBİ FAALİYETLER-123
A. -TÜRKİYE’DE LİSANSA TÂBİİ ELEKTRİK FAALİYETLERİ-124
1. -Üretim Lisansı-124
2. -İletim Lisansı-126
3. -Dağıtım Lisansı-128
4. -Toptan Satış Lisansı-130
5. -Perakende Satış Lisansı-132
6. -Otoprodüktör ve Otoprodüktör Grubu Lisansları-133
B. -Almanya’da Lisansa Tâbi Elektrik Faaliyetleri-134
1. -Ãœretim-135
2. -Transport-137
3. -Elektriğin Son Kullanıcıya Satılması-138
C. -LÄ°SANALARIN TADÄ°L, YENÄ°LEME VE SONA ERMESÄ°-140
1. -Lisansların Tadili ve Yenilenmesi-140
a)-Türkiye’de Lisansların Tadili ve Yenilenmesi-140
b)-Almanya’da Lisansların Tadili ve Yenilenmesi-141
2. -Lisansların Sona Ermesi-142
a. -Türkiye’de Lisansların Sona Ermesi-142
b)-Almanya’da Lisansların Sona Ermesi-145
D. -LİSANS İŞLEMLERİNDEN KAYNAKLANAN UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜM YOLLARI-145
1. -Türkiye’de Lisans İşlemlerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları-145
2. -Almanya’da Lisans İşlemlerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları-146
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÃœRK VE ALMAN HUKUKUNDAELEKTRÄ°K PÄ°YASASI DÃœZENLEYÄ°CÄ° KURUMLARI
I. -DÜZENLEYİCİ KURUMLARIN ORTAYA ÇIKIŞ SÜRECİ-149
A. -DÃœZENLEYÄ°CÄ° KURUMLARIN MEÅžRUÄ°YET SORUNU-150
1. -Demokratik Meşruiyet Kavramının Tanımı-151
2. -Demokratik Meşruiyetin Kaynağı-153
3. -Demokratik MeÅŸruiyetin Konusu-154
4. -Demokratik Meşruiyetin Çeşitleri-155
a)-Organizasyon-Personel MeÅŸruiyet-155
b)-Konu-İçerik Meşruiyet-156
5. -Düzenleyici Kurumların Meşruiyeti Nasıl Sağlanır?-157
B. -DÃœZENLEYÄ°CÄ° KURUMLARIN BAÄžIMSIZ Ä°DARÄ° OTORÄ°TE OLARAK ADLANDIRILMALARI YERÄ°NDE BÄ°R ADLANDIRMA MIDIR?-160
1. -Türk Hukukunda Bağımsızlık Kavramının Kullanılması-160
2. -Alman Hukukunda Bağımsızlık Kavramının Kullanılması-161
3. -Fransız Hukukunda Bağımsızlık Kavramının Kullanılması-162
C. -DÜZENLEYİCİ KURUMLAR VE İDARİ TEŞKİLÂT İÇERİSİNDEKİ KONUMLARI-165
1. -Türkiye’de Düzenleyici Kurumlar ve İdari Teşkilât İçindeki Konumları-165
a)-İdari Teşkilât İçindeki Konumları-165
b)-Türkiye’de Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar-169
2. -Almanya’da Düzenleyici Kurumlar ve İdarî Teşkilât İçindeki Konumları-170
a)-İdarî Teşkilât İçindeki Konumları-170
b)-Almanya’da Düzenleyici Kurumlar-173
(1)-Federal Rekabet Kurumu-173
(2)-Hava Ulaşımı Denetim Kurumu-174
(3)-Federal Finans Hizmetleri Düzenleme Kurumu-175
(4)-Özel Televizyon ve Radyo Düzenleme Kurumları-175
II. -TÃœRKÄ°YEÂ’DE ENERJÄ° PÄ°YASASI DÃœZENLEME KURUMU-177
A. -YAPISAL ÖZELLİKLERİ-177
1. -Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Kamu Tüzel Kişiliğini Haiz Bir Kurumdur-178
2. -Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu İdarî ve Malî Özerkliğe Sahiptir-180
a)-İdarî Özerklik-182
b)-Mâlî Özerklik-182
3. -Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun İlişkili Olduğu Bakanlık-183
4. -Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun Organları-185
a)-Karar Organı-185
(1)-Kurul Üyelerinin Nitelikleri ve Atanmaları-186
(2)-Kurul Üyelerinin Görevlerinin Sona Ermesi-188
b)-Yürütme Organı-191
c)-Hizmet Birimleri ve Personeli-191
5. -Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun Bütçesi ve Gelirleri-194
6. -Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun Denetimi-195
a)-Ä°dari Denetim-197
(1)-HiyerarÅŸik Denetim-197
(2)-Ä°dari Vesayet Denetimi-198
b)-Mali Denetim-200
c)-Yargısal Denetim-201
III. -FEDERAL ELEKTRİK, GAS TELEKOMÜNİKÂSYON, POSTA VE DEMİRYOLU ŞEBEKE AJANSI-204
A. -YAPISAL ÖZELLİKLERİ-204
1. -Federal Şebeke Ajansının Devlet Yapısı İçindeki Konumu-206
2. -Federal Şebeke Ajansının Ekonomi ve Teknoloji Bakanlığı Teşkilatı İçerisinde Yer Alması-208
3. -Şebeke Ajansının Organları-211
a)-Başkanlık-211
b)-Federal Şebeke Ajansının Karar Organları Olarak Daireler-212
(1)-Daireler Özerk Birer Organdır-213
(2)-Daire Üyelerinin Nitelikleri ve Atanmaları-214
c)-Konsey-215
(1)-Konsey Özerk Bir Organdır-217
(2)-Konsey’in Görevleri-217
d)-Bilim Komisyonları ve Bilimsel Yardım-219
4. -Federal Şebeke Ajansının Bütçesi ve Gelirleri-220
5. -Federal Şebeke Ajansının Denetimi-221
a)-İdarî Denetim-222
b)-Mâlî Denetim-224
c)-Yargısal Denetim-224
IV. -ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMUNUN İŞLEVSEL ÖZELLİKLERİ-226
A. -DÃœZENLEME YETKÄ°SÄ°-227
1. -Genel Olarak-227
2. -Düzenleyici İşlemleri-229
B. -DENETLEME VE YAPTIRIM UYGULAMA YETKÄ°SÄ°-233
1. -Kurumun Denetim Yetkisi-233
2. -Kurumun Yaptırım Uygulama Yetkisi-234
C. -GÖRÜŞ BİLDİRME YETKİSİ-238
D. -UYUŞMAZLIK ÇÖZME YETKİSİ-239
V. -FEDERAL ELEKTRİK, GAS TELEKOMÜNİKASYON, POSTA VE DEMİRYOLU ŞEBEKE AJANSI’NIN İŞLEVSEL ÖZELLİKLERİ-242
A. -DÃœZENLEYÄ°CÄ° Ä°ÅžLEM YAPMA YETKÄ°SÄ°-244
1. -Yönetmelik Yapma Yetkisi-244
2. -Tüzük Yapma Yetkisi-248
3. -İç Düzen İşlemleri Yapma Yetkisi-250
B. -DENETLEME VE YAPTIRIM UYGULAMA YETKÄ°SÄ°-252
1. -Denetim Yetkisi-252
2. -Yaptırım Uygulama Yetkisi-254
3. -İdari Para Cezaları-255
4. -İdari Yaptırımlara Karşı Yargı Yolu-257
C. -GÖRÜŞ BİLDİRME VE RAPOR HAZIRLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ-259
1. -Ajansın Faaliyet Alanına İlişkin Raporu-260
2. -Ajansın Denetim Faaliyetlerine İlişkin Raporu-261
3. -Elektrik Şebeke İşletmelerinin Raporlarının Değerlendirilmesi-261
4. -Rekabet Raporu-262
SONUÇ-263
KAYNAKÇA-271
İnsanoğlunun ilk yaratılışından günümüze kadar geçen sürede birçok "vazgeçilmezi" olmuştur. Gerektiğinde bu vazgeçilmezler için savaşmış, günlerce hemcinsinin kanları, bir nehir" misali akıp gitmiş¬tir. Bu vazgeçilmezler bazen bir "toprak parçası", bazen "deniz" ba¬zen "değerli taşlar" olmuştur. Bazen de köle olarak kullandığı insan¬lar, diğer insanlar için vazgeçilmez olmuştur.
İnsan haklarının en hassas konu olduğu günümüzde^ insanoğlu¬nun savaşmaktan, hemcinsini yok etmekten çekinmediği vazgeçil¬mezlerinden birisi de "enerjidir". İlk dönemlerde insanlar kendileri için önemli gördükleri vazgeçilmezlerine ulaşmak, onlara sahip ol¬mak için askerlerini kuşatıp doğrudan hedefe yürüyorlardı. Amaçları her ne kadar insancıl olmasa da, bu tür savaşlara kılıf bulmak gibi kaygıları da yoktu. Bugünün vazgeçilmezi enerjiye ulaşmak, ona sa¬hip olmak için insanlar yine saldırmakta ve savaşmaktadırlar; fakat bunu asıl amaçlarını gizleyerek yapmaktadırlar. Bu anlamda eski zaman insanlarının daha dürüst olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü gü¬nümüz gelişmiş insanları savaşlarını insan haklan, demokrasi adına yaptığını söylemekte, amacının bu tür değerleri getirmek, yerleştir¬mek olduğunu bildirmektedir. Hâlbuki gerçekte asıl amaç; enerji kaynaklarına sahip olmaktır. İnsan haklarının hâkim olduğu, dünya¬nın bilgi çağı teknolojileri sayesinde küçük bir mahalle haline geldiği günümüzde, savaşlar sadece biçim değiştirmiştir.
Yaşadığımız yüzyılda refaha ulaşmanın en kısa yolu, enerji kay¬naklarına sahip olmaktır. Teknolojin gelişmesi genel olarak bilgiye dayansa da, gelişen teknolojinin kullanılması enerji sayesinde olmak¬tadır. Günümüz yaşamında, enerjinin kullanılmadığı hiçbir alan bu¬lunmamaktadır. Alman Federal Anayasa Mahkemesi bir kararında, enerjiyi "ekmek gibi" vazgeçilmez (Energie ist vole ein Brot) olarak görmektedir. Enerjinin kendisi bu kadar önemli olunca, düzenlenme-
si de aynı derece de büyük önem sahip olmaktadır. Bu nedenle hem ülkemizde hem de diğer ülkelerde en hızlı gelişen hukuk dallarından birisi "enerji hukuku" olarak gösterilmektedir.
Enerji hukuku, hem kamu hem de özel hukuk alanlarını ilgilen¬diren oldukça genç bir hukuk dalıdır. Biz çalışmamızda enerji huku¬kunu, kamu hukuku içinde yer alan idare hukuku boyutuyla incele¬dik. Ayrıca enerji kavramı geniş kapsamlı olduğu için, biz bu kapsa¬mı da elektrik enerjisi ile sınırlandırdık.
Bir enerji türü olarak elektrik, üretim, iletim, dağıtım ve peraken¬de faaliyetleri sonucunda son kullanıcıya ulaÅŸmaktadır. Bu tür faali¬yetler 1980′li yıllardan önce genellikle ülkemizde ve Kara Avrupa′sı ülkelerinde kamu kurumları eliyle yürütülmekteydi. Dolayısıyla elektrik piyasası faaliyetlerinin denetimi de kamu kurumlan tarafın¬dan yapılmaktaydı. Özellikle 1980′li yıllardan sonra söz konusu piya¬sanın özelleÅŸtirme ve serbestleÅŸtirmesi sonucunda kamu kurumları yanında ya da bunların yerine özel iÅŸletmeler elektrik faaliyetlerinde bulunmaya baÅŸlamıştır. Piyasadaki bu deÄŸiÅŸiklikten sonra elektrik faaliyetlerinin hem teknik boyutuyla hem de hukuki boyutuyla sürek¬li düzenlenmesi ve denetlenmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır.
Türkiye′de 2001 yılında 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu′nun yürürlüğe girmesiyle, rekabete dayalı bir elektrik piyasasının oluÅŸtu¬rulması ve bu piyasasının sektörel düzenleyici kurumu Enerji Piyasa¬sı Düzenleme Kurumu′nun kurulması öngörülmüştür. Bu Kurum esas itibariyle, serbest rekabete dayanan elektrik piyasasının düzen¬lenmesi ve denetlenmesinden sorumlu tutulmuÅŸtur. Almanya′da da elektrik piyasasının serbestleÅŸmesi, 1998 tarihli Alman Enerji Ekono¬misi Kanunu′nun kabulü ile baÅŸlamıştır. Piyasa düzenleyici kurumu da aynı tarihlerde kurulmuÅŸtur.
Çalışmamızda elektrik piyasası ve hukuku, tüm boyutlarıyla ele alınmamıştır. Zira bu tür bir çalışmanın şerh (kommentar) olarak kabul edilmesi gerekmektedir. Biz çalışmamızda, elektrik piyasasının idare hukuku boyutu bakımından en önemli konularına yer verdik. İdare hukuku bakımından elektrik piyasasının en önemli konusunu şüphe¬siz "lisans" kavramı oluşturmaktadır. Son dönemlerde elektrik piya-
sasının düzenlenmesi bakımından önemli diğer bir konu da "ayrış¬tırma" faaliyetleri olarak görülmektedir. Lisan ve ayrıştırma uygula¬maları genel olarak elektrik piyasasının düzenlenmesi olarak kabul edilmektedir. Bu tür uygulamaları yerine getiren, yani elektrik piya¬sasını düzenleyen, düzenleyici kurumlar kanımızca, elektrik piyasa¬sının bir diğer önemli konusudur. Bundan dolayı çalışmada, bu üç önemli konu Alman hukuku ile karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.
Çalışmamızın birinci bölümünde genel olarak enerji kavramına ve tarihsel gelişimine kısaca yer verildikten sonra, Türk ve Alman elektrik piyasaları ve mevzuatları incelenmiştir. Elektrik enerjisinin her iki ülke kanunları bakımından temel ilkeleri belirtilmiş ve bu ilke¬ler karşılaştırmalı olarak açıklanmıştır. Elektrik piyasasında rekabetin sağlanması bakımından önemli bir uygulama olarak görülen ayrış¬tırma konusu da bu bölümde incelenmiştir. Düzenleyici kurumların idari bir faaliyet olarak, piyasanın düzenlenmesi bakımından karşı¬laştıkları en önemli sorun, ayrıştırma uygulamalarıdır. Ayrıştırma kavramı ve uygulamaları bu bölümde, her iki hukuk sistemi çerçeve¬sinde incelenmiştir.
Çalışmanın ikinci bölümünde elektrik faaliyetlerinin yürütülmesi ve lisans kavramı üzerinde durulmuÅŸtur. Lisansların hukuki nitelik¬leri ve türleri, lisansa tabii faaliyetler irdelenmiÅŸtir. Elektrik faaliyetle¬ri Türk hukukunda Enerji Piyasası Düzenleme Kurum′u tarafından verilen lisanslarla yerine getirilmektedir. Alman hukukunda ise dü¬zenleyici kurum, ÅŸebeke iÅŸletme lisansı vermektedir. DiÄŸer faaliyetler için farklı düzenlemeler öngörülmüştür. Bu tür farklılıklar karşılaş¬tırmalı olarak verildikten sonra lisansların tadili ve sona ermeleri üzerinde durulmuÅŸtur.
Çalışmanın son bölümü olan üçüncü bölümde ise, öncelikle ge¬nel olarak düzenleyici kurumlardan bahsedilmiÅŸtir. Bizim düzenleyi¬ci kurumlarımız Fransa örnek alınarak oluÅŸturulduÄŸu için, Alman-ya′daki sistemden büyük farklılıklara sahiptir. Özellikle idari teÅŸkilât içerisindeki konumları bakımından farklılıklar söz konusudur. Bu farklılıklar ortaya konulduktan sonra, her iki ülkenin düzenleyici kurumlarının yapısal ve iÅŸlevsel özellikleri karşılaÅŸtırmalı olarak açık¬lanmıştır.
Çalışmamız anlaşıldığı üzere Alman hukuku ile karşılaştırmalı bir biçimde yürütülmüştür. Avrupa Birliği elektrik mevzuatı ile hızla gelişen Alman elektrik hukuku birçok ülkenin hukukuna kaynaklık etmektedir. Türk elektrik hukukunun ve düzenleyici kurumlarının gelişiminde farklı bir bakış açısını oluşturabilmek amacıyla, Alman hukuku ile karşılaştırma yapılması tercih edilmiştir.
ONSOZ
İdare, kamu hizmetlerinin yürütülmesinde, bu zamana kadar kullandığı yöntemler dışında yeni bir takım yöntemler kullanmaya başlamıştır. Bir başka ifadeyle, ekonomi ve teknolojideki gelişmeler hukuku ve dolayısıyla kamu hizmeti anlayışını da etkilemiştir. Bu değişimden en fazla etkilenen sektörlerden birisi de elektrik sektörü¬dür. Elektrik piyasasına yönelik faaliyetler bizim hukukumuza göre genel anlamda kamu hizmeti kabul edilmektedir. Fakat bu alanda serbestleşme yaşandıkça elektrik piyasası faaliyetlerinin kamu hizme¬ti niteliği kuşkusuz tartışılmaya başlanacaktır.
Bu çalışmada elektrik piyasası faaliyetleri ve düzenlenmesi, İdare Hukuku ilişkisi çerçevesinde ele alınmıştır. Elektrik Hukuku, günü¬müzde teknolojiye bağlı olarak Telekomünikasyon Hukuku ile en hızlı gelişen alanlardan birisi olan Enerji Hukukunun önemli bir tü¬rünü oluşturmaktadır.
Türk ve Alman Ä°dare Hukukları açısından ela alacağımız elektrik piyasasının düzenlenmesi konusunda, öncelikle elektrik, enerjinin bir türü olduÄŸu için enerji kavramını açıklayamaya çalışacağız. Çalışma¬da elektrik piyasasının düzenlenmesinde kullanılan iki önemli unsur, lisans ve ayrıştırma konuları ele alınacaktır. Türkiye′de düzenleyici ve denetleyici kurumlar daha çok Fransız sistemi örnek alınarak ge¬liÅŸmiÅŸtir. Bu tür kurumların Almanya′daki kuruluÅŸu ve örgütlenmesi ciddi anlamda araÅŸtırılmamıştır. Biz farklı bir bakış açısının oluÅŸması için çalışmamızda bu konuya da yer verdik.
Bu arada, Berlin Özgür Ãœniversitesinde, yanında doktora çalış¬ması yaptığım dönemde bana yardımlarını esirgemeyen, aynı yar¬dımları bu çalışmamda da gösteren, ilgili kaynaklara ulaÅŸmamda yardımcı olan, disiplini ve titizliÄŸi ile kendisini örnek almaya çalıştı¬ğım çok deÄŸerli hocam Prof.Dr. Markus Heintzen′a şükranlarımı su¬narım.
Sabrı ve özverisi ile bu çalışmanın hazırlanmasında katkılarını esirgemeyen eÅŸim Adalet Polat-Kent′e ve varlıklarıyla tarifi imkânsız mutluluk veren oÄŸullarım Enes Emre ve Eymen′e en içten teÅŸekkürle¬rimi sunarım.
Bülent KENT
Ümitköy, Nisan 2012
İÇİNDEKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
ENERJÄ° KAVRAMI VE ENERJÄ° HUKUKU
I. -ENERJİ KAVRAMININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE TANIMI-5
A. -TARİHSEL GELİŞİM-5
B. -TANIM-7
II. -ENERJÄ° HUKUKU-8
A. -TANIM-8
B. -NİTELİĞİ-10
III. -ELEKTRÄ°K ENERJÄ°SÄ° VE KAYNAKLARI-12
A. -YENÄ°LENEBÄ°LÄ°R KAYNAKLAR-13
B. -FOSÄ°L KAYNAKLAR-15
C. -NÃœKLEER ENERJÄ°-17
IV. -İDARE HUKUKU AÇISINDAN ELEKTRİK ENERJİSİNİN NİTELİĞİ-18
A. -KAMU HÄ°ZMETÄ° KAVRAMI-18
B. -KAMU HÄ°ZMETÄ°NÄ°N UNSURLARI-19
1. -Organik Unsur-19
2. -Maddi Unsur-20
3. -Åžekli Unsur-23
C. -ELEKTRÄ°K HÄ°ZMETLERÄ°NÄ°N KAMU HÄ°ZMETÄ° OLMASI-24
D. -ELEKTRÄ°K PÄ°YASASI MEVZUATI ELEKTRÄ°K PÄ°YASASI FAALÄ°YETLERÄ°NÄ° KAMU HÄ°ZMETLERÄ°NDEN SAYMAKTADIR-27
V. -TÜRKİYE’DE VE ALMANYA’DA ELEKTRİK PİYASASININ GELİŞİMİ-28
A. -TÜRKİYE’DE ELEKTRİK PİYASASININ GELİŞİMİ-28
1. -İmtiyazlı Şirketler Dönemi-29
2. -Elektrik Faaliyetlerinin Kamu Kuruluşları Eliyle Yürütüldüğü Dönem-31
3. -Enterkonnekte Sistem ile Bölgesel Termik ve Hidrolik Santrallerin Kurulduğu Dönem-31
4. -Türkiye Elektrik Kurumu Dönemi-32
5. -4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ve Sonraki Dönem-35
B. -ALMANYA’DA ELEKTRİK PİYASASININ GELİŞİMİ-35
1. -1935 Tarihli Alman Enerji Ekonomisi Kanunu-37
2. -1998 Tarihli Alman Enerji Ekonomisi Kanunu-38
C. -TÃœRKÄ°YEÂ’DE VE ALMANYAÂ’DA ELEKTRÄ°K PÄ°YASASINI DÃœZENLEYEN YÃœRÃœRLÃœKTEKÄ° KANUNLAR-41
1. -4628 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu-41
2. -2005 Tarihli Alman Enerji Ekonomisi Kanunu-42
3. -Türk Elektrik Piyasası Kanunu ve 2005 Tarihli Alman Enerji Ekonomisi Kanunun Amaçları-43
VI. -ELEKTRÄ°K ENERJÄ°SÄ°NÄ°N TEMEL Ä°LKELERÄ°-46
A. -GÃœVENLÄ°K Ä°LKESÄ°-46
B. -DÜŞÜK MALİYETLİ FİYAT İLKESİ-50
C. -ÇEVREYLE UYUMLU OLMAK İLKESİ-52
D. -ÅžEFFAFLIK Ä°LKESÄ°-53
E. -VERÄ°MLÄ°LÄ°K Ä°LKESÄ°-56
VII. -SERBEST REKABETE DAYALI BÄ°R ELEKTRÄ°K ENERJÄ°SÄ° PÄ°YASASININ OLUÅžTURULMASI-57
A. -ÖZELLEŞTİRME VE SERBESTLEŞTİRME-57
B. -ELEKTRİK PİYASASININ SERBESTLEŞTİRİLMESİNE NEDEN İHTİYAÇ DUYULMUŞTUR?-60
C. -ELEKTRİK PİYASASININ SERBESTLEŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN ELEKTRİK PİYASASI KANUNU’NUN GETİRDİĞİ YENİLİKLER-61
VIII. -ELEKTRİK PİYASASININ REGÜLÂSYONU-63
A. -REGÜLÂSYON KAVRAMI-63
B. -ÖZELLEŞTİRMENİN SONUCU OLARAK REGÜLÂSYON HUKUKU-67
C. -REGÜLÂSYON TÜRLERİ VE REGÜLÂSYONUN UYGULANDIĞI ALANLAR-70
D. -ELEKTRİK PİYASASI VE REGÜLÂSYON-72
1. -Elektrik Piyasasının Regülâsyonu ile ne Anlaşılmalıdır?-73
2. -Elektrik Piyasası Regülâsyonunun Özellikleri-75
3. -Elektrik Piyasası Regülâsyonunun Esasları-77
IX. -ELEKTRÄ°K PÄ°YASASI FAALÄ°YETLERÄ°NÄ°N AYRIÅžTIRILMASI-79
A. -DİKEY BÜTÜNLEŞİK ŞİRKETLER-80
B. -DİKEY BÜTÜNLEŞİK ŞİRKETLERİN AYRIŞTIRILMASI-81
C. -AYRIŞTIRMANIN AMAÇLARI-82
D. -ALMANYA VE TÃœRKÄ°YEÂ’DE ELETRÄ°K FAALÄ°YETLERÄ°N AYRIÅžTIRILMASI-84
1. -Almanya’da Elektrik Faaliyetlerinin Ayrıştırılması-84
a)-Yasal Ayrıştırma-85
b)-Fonksiyonel Ayrıştırma-87
c)-Bilgi Ayrıştırması-92
d)-Hesap Ayrıştırması-93
2. -Türkiye’de Elektrik Faaliyetlerinin Ayrıştırılması-95
İKİNCİ BÖLÜM
ELEKTRİK FAALİYETLERİNİN YÜRÜTÜLMESİVE LİSANS USULÜ
I. -KAMU HİZMETLERİNİN BİR ÖZEL HUKUK KİŞİSİ TARAFINDAN YERİNE GETİRİLMESİ USULLERİ-103
A. -LÄ°SANS KAVRAMI-104
B. -LİSANS İŞLEMİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ-106
II. -ELEKTRİK HİZMETİNİN BİR ÖZEL HUKUK KİŞİSİ TARAFINDAN YERİNE GETİRİLMESİ USULLERİ-107
A. -GENEL OLARAK-107
B. -ELEKTRÄ°K FAALÄ°YETLERÄ°NDE LÄ°SANS Ä°ÅžLEMÄ°-109
1. -Türkiye’de Elektrik Faaliyetlerinde Lisans İşlemi-109
2. -AlmanyaÂ’da Elektrik Faaliyetlerinde Lisans Ä°ÅŸlemi-110
3. -Elektrik Piyasası Faaliyetlerinde Lisans Almanın Zorunlu Tutulması-113
4. -Lisans Başvurusu ve Şartları-116
a)-Türkiye’de Lisans Başvurusu ve Şartları-116
b)-Almanya’da Lisans Başvurusu ve Şartları-118
III. -ELEKTRİK PİYASASINDA LİSANSA TÂBİ FAALİYETLER-123
A. -TÜRKİYE’DE LİSANSA TÂBİİ ELEKTRİK FAALİYETLERİ-124
1. -Üretim Lisansı-124
2. -İletim Lisansı-126
3. -Dağıtım Lisansı-128
4. -Toptan Satış Lisansı-130
5. -Perakende Satış Lisansı-132
6. -Otoprodüktör ve Otoprodüktör Grubu Lisansları-133
B. -Almanya’da Lisansa Tâbi Elektrik Faaliyetleri-134
1. -Ãœretim-135
2. -Transport-137
3. -Elektriğin Son Kullanıcıya Satılması-138
C. -LÄ°SANALARIN TADÄ°L, YENÄ°LEME VE SONA ERMESÄ°-140
1. -Lisansların Tadili ve Yenilenmesi-140
a)-Türkiye’de Lisansların Tadili ve Yenilenmesi-140
b)-Almanya’da Lisansların Tadili ve Yenilenmesi-141
2. -Lisansların Sona Ermesi-142
a. -Türkiye’de Lisansların Sona Ermesi-142
b)-Almanya’da Lisansların Sona Ermesi-145
D. -LİSANS İŞLEMLERİNDEN KAYNAKLANAN UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜM YOLLARI-145
1. -Türkiye’de Lisans İşlemlerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları-145
2. -Almanya’da Lisans İşlemlerinden Kaynaklanan Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları-146
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÃœRK VE ALMAN HUKUKUNDAELEKTRÄ°K PÄ°YASASI DÃœZENLEYÄ°CÄ° KURUMLARI
I. -DÜZENLEYİCİ KURUMLARIN ORTAYA ÇIKIŞ SÜRECİ-149
A. -DÃœZENLEYÄ°CÄ° KURUMLARIN MEÅžRUÄ°YET SORUNU-150
1. -Demokratik Meşruiyet Kavramının Tanımı-151
2. -Demokratik Meşruiyetin Kaynağı-153
3. -Demokratik MeÅŸruiyetin Konusu-154
4. -Demokratik Meşruiyetin Çeşitleri-155
a)-Organizasyon-Personel MeÅŸruiyet-155
b)-Konu-İçerik Meşruiyet-156
5. -Düzenleyici Kurumların Meşruiyeti Nasıl Sağlanır?-157
B. -DÃœZENLEYÄ°CÄ° KURUMLARIN BAÄžIMSIZ Ä°DARÄ° OTORÄ°TE OLARAK ADLANDIRILMALARI YERÄ°NDE BÄ°R ADLANDIRMA MIDIR?-160
1. -Türk Hukukunda Bağımsızlık Kavramının Kullanılması-160
2. -Alman Hukukunda Bağımsızlık Kavramının Kullanılması-161
3. -Fransız Hukukunda Bağımsızlık Kavramının Kullanılması-162
C. -DÜZENLEYİCİ KURUMLAR VE İDARİ TEŞKİLÂT İÇERİSİNDEKİ KONUMLARI-165
1. -Türkiye’de Düzenleyici Kurumlar ve İdari Teşkilât İçindeki Konumları-165
a)-İdari Teşkilât İçindeki Konumları-165
b)-Türkiye’de Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar-169
2. -Almanya’da Düzenleyici Kurumlar ve İdarî Teşkilât İçindeki Konumları-170
a)-İdarî Teşkilât İçindeki Konumları-170
b)-Almanya’da Düzenleyici Kurumlar-173
(1)-Federal Rekabet Kurumu-173
(2)-Hava Ulaşımı Denetim Kurumu-174
(3)-Federal Finans Hizmetleri Düzenleme Kurumu-175
(4)-Özel Televizyon ve Radyo Düzenleme Kurumları-175
II. -TÃœRKÄ°YEÂ’DE ENERJÄ° PÄ°YASASI DÃœZENLEME KURUMU-177
A. -YAPISAL ÖZELLİKLERİ-177
1. -Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Kamu Tüzel Kişiliğini Haiz Bir Kurumdur-178
2. -Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu İdarî ve Malî Özerkliğe Sahiptir-180
a)-İdarî Özerklik-182
b)-Mâlî Özerklik-182
3. -Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun İlişkili Olduğu Bakanlık-183
4. -Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun Organları-185
a)-Karar Organı-185
(1)-Kurul Üyelerinin Nitelikleri ve Atanmaları-186
(2)-Kurul Üyelerinin Görevlerinin Sona Ermesi-188
b)-Yürütme Organı-191
c)-Hizmet Birimleri ve Personeli-191
5. -Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun Bütçesi ve Gelirleri-194
6. -Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun Denetimi-195
a)-Ä°dari Denetim-197
(1)-HiyerarÅŸik Denetim-197
(2)-Ä°dari Vesayet Denetimi-198
b)-Mali Denetim-200
c)-Yargısal Denetim-201
III. -FEDERAL ELEKTRİK, GAS TELEKOMÜNİKÂSYON, POSTA VE DEMİRYOLU ŞEBEKE AJANSI-204
A. -YAPISAL ÖZELLİKLERİ-204
1. -Federal Şebeke Ajansının Devlet Yapısı İçindeki Konumu-206
2. -Federal Şebeke Ajansının Ekonomi ve Teknoloji Bakanlığı Teşkilatı İçerisinde Yer Alması-208
3. -Şebeke Ajansının Organları-211
a)-Başkanlık-211
b)-Federal Şebeke Ajansının Karar Organları Olarak Daireler-212
(1)-Daireler Özerk Birer Organdır-213
(2)-Daire Üyelerinin Nitelikleri ve Atanmaları-214
c)-Konsey-215
(1)-Konsey Özerk Bir Organdır-217
(2)-Konsey’in Görevleri-217
d)-Bilim Komisyonları ve Bilimsel Yardım-219
4. -Federal Şebeke Ajansının Bütçesi ve Gelirleri-220
5. -Federal Şebeke Ajansının Denetimi-221
a)-İdarî Denetim-222
b)-Mâlî Denetim-224
c)-Yargısal Denetim-224
IV. -ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMUNUN İŞLEVSEL ÖZELLİKLERİ-226
A. -DÃœZENLEME YETKÄ°SÄ°-227
1. -Genel Olarak-227
2. -Düzenleyici İşlemleri-229
B. -DENETLEME VE YAPTIRIM UYGULAMA YETKÄ°SÄ°-233
1. -Kurumun Denetim Yetkisi-233
2. -Kurumun Yaptırım Uygulama Yetkisi-234
C. -GÖRÜŞ BİLDİRME YETKİSİ-238
D. -UYUŞMAZLIK ÇÖZME YETKİSİ-239
V. -FEDERAL ELEKTRİK, GAS TELEKOMÜNİKASYON, POSTA VE DEMİRYOLU ŞEBEKE AJANSI’NIN İŞLEVSEL ÖZELLİKLERİ-242
A. -DÃœZENLEYÄ°CÄ° Ä°ÅžLEM YAPMA YETKÄ°SÄ°-244
1. -Yönetmelik Yapma Yetkisi-244
2. -Tüzük Yapma Yetkisi-248
3. -İç Düzen İşlemleri Yapma Yetkisi-250
B. -DENETLEME VE YAPTIRIM UYGULAMA YETKÄ°SÄ°-252
1. -Denetim Yetkisi-252
2. -Yaptırım Uygulama Yetkisi-254
3. -İdari Para Cezaları-255
4. -İdari Yaptırımlara Karşı Yargı Yolu-257
C. -GÖRÜŞ BİLDİRME VE RAPOR HAZIRLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ-259
1. -Ajansın Faaliyet Alanına İlişkin Raporu-260
2. -Ajansın Denetim Faaliyetlerine İlişkin Raporu-261
3. -Elektrik Şebeke İşletmelerinin Raporlarının Değerlendirilmesi-261
4. -Rekabet Raporu-262
SONUÇ-263
KAYNAKÇA-271
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı