Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Elbirliği Mülkiyeti İle Kollektif Ve Komandit Şirket Hisselerinin Haczi Ve Paraya Çevrilmesi - NİHAT GÜMAN
Elbirliği Mülkiyeti İle Kollektif Ve Komandit Şirket Hisselerinin Haczi Ve Paraya Çevrilmesi - NİHAT GÜMAN
Nihat GÜMAN - Vedat Kitapçılık
Sayfa Sayısı
:
386
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2010
ISBN NO
:
9786054002566
850,00
TL
ÖNSÖZ
Elbirliği mülkiyeti Cermen Hukuku’nda gelişmiş bir kurum olup, Türk Medeni Kanunu’na mehaz İsviçre Medeni Kanunu’ndan iktibas edilmiştir. Elbirliği mülkiyetinde, ortakların arasındaki bağlar çok yoğun olduğundan, bu mülkiyet türünde ortakların kişilikleri çok ciddi önem arz etmektedir. Cebri icra hukukunda da haczedilebilirliğin temel kurallarında bir tanesi de haciz konusu malların alacaklı tarafından devredilebilir, yani, paraya çevrilebilir olmasıdır. Alacaklı haczettiği mal ya da hakları satıp en kısa süre içinde alacağını bu mal ya da haklardan almak isteyecektir. Öte yandan, elbirliği mülkiyetinde ortakların arasındaki kuvvetli bağlar, ortaklıklardan birinin şahsi alacaklısı tarafından elbirliği mülkiyetindeki hissesinin haczedilmesi ve paraya çevrilmesinde, gerek takibin tarafları yönünden, gerekse, ilgili üçüncü şahıslar yönlerinden önemli güçlükleri de beraberinde getirmektedir. Ortaklardan birinin elbirliği mülkiyetindeki mal ya da haklarının haczinde ve paraya çevrilmesinde, İcra ve İflas Kanunu’nun hükümleri kadar maddi hukukun hükümleri de önem taşımaktadır. Türk İcra ve İflas Kanunu ile Türk Medeni Kanunu’nun kaynaklarını, İsviçre Federal Borç için Takip ve İflas Kanunu ile İsviçre Medeni Kanunu oluşturmasına karşılık, elbirliği mülkiyeti konusunda, Türk Medeni Kanunu’nda mehazdan ayrılmak suretiyle bir takım önemli sayılabilecek değişiklikler yapılmıştır. Elbirliği mülkiyetine dâhil malların kısmen ya da tamamen paylı mülkiyete dönüştürülmesine olanak tanıyan TMK’nın 644. maddesi hükmü bu değişikliklerden bir tanesidir. Ayrıca, TMK’nın 677. maddesinde de değişiklik yapılarak, İsviçre Hukuku’ndaki düzenlemeden farklı olarak elbirliği mülkiyetine konu olan malların kısmen ya da tamamen devrine imkân tanınmıştır. İcra ve İflas Kanunu’nun ise, 94. maddesine, TMK’daki değişikliklere paralel şekilde, İsviçre Hukuku’ndan farklı olarak, borçlunun elbirliği mülkiyetindeki bir taşınmazdaki hissesinin haczedilebilmesine ilişkin hüküm eklenmiştir. Buna karşılık, mehaz İsviçre Hukuku’nda elbirliği mülkiyetini de kapsamına alan, topluluk mülkiyeti hissesinin haczi ve paraya çevrilmesine ilişkin İsviçre Federal Mahkemesi tarafından, 17.01.1923 tarihli yönetmelik çıkarılmıştır. Türk Hukuku’nda, İsviçre Hukuku’nda olduğu şekilde elbirliği ortaklığına konu olan hisselerin haczi ve paraya çevrilmesine ilişkin özel bir düzenlemenin bulunmaması sebebiyle, bu konuda genel kurallar uygulama alanı bulmaktadır. Tezin konusunu, elbirliği mülkiyeti ile kollektif ve komandit şirket hisselerindeki borçlu ortağın hissesinin haczi ve paraya çevrilmesi oluşturmaktadır. Bu çalışmayı hazırlamamda beni daima cesaretlendiren ve teşvik eden, zorlandığım her aşamada görüşlerine başvurduğum, değerli Hocam ve Tez danışmanım Sayın Prof. Dr. Nevhis DEREN - YILDIRIM’ın çok değerli bilimsel katkılarıyla bana vermiş olduğu destekten dolayı kendisine teşekkürlerimi belirtmek isterim. Anabilim Dalında beş yılı aşkın bir süre asistanlığını yapmaktan ve öğrencisi olmaktan her zaman kıvanç duyduğum ve doktora öğrenimim boyunca benimle bilimsel görüşlerini paylaşarak çok değerli görüşlerinden yararlanmamı sağlayan değerli Hocam Prof. Dr. Yavuz ALANGOYA’ya ve çalışmayı hazırladığım süreçte değerli görüşlerine başvurduğum ve kıymetli katkılarıyla çalışmama her zaman destek olan değerli Hocam Prof. Dr. Kamil YILDIRIM’a ve Prof. Dr. Cemal ŞANLI’ya teşekkürlerimi ifade etmek isterim. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde doktora tezi olarak hazırlanan bu tez çalışması 12.10.2006 tarihinde Sayın Hocam Nevhis DEREN – YILDIRIM başkanlığında, Tez izleme komitesi üyeleri Sayın Prof. Dr. Cemal ŞANLI, Sayın Prof.Dr. Fusun SOKULLU – AKINCI ve Sayın Yavuz ALANGOYA ve Sayın Prof. Dr. Şener AKYOL’dan oluşan jüri önünde savunularak, oybirliğiyle kabul edilmiştir. Jürimde yer alan bütün hocalarıma yapıcı eleştirileri ve katkılarından dolayı sonsuz teşekkürlerimi sunmak isterim. Doktora tezimi hazırladığım dönem içinde, kürsü içinde çalışma ortamımızda göstermiş oldukları özverili dayanışma ve desteklerinden dolayı başta Yard. Doç. Dr. Seda ÖZMUMCU olmak üzere, kürsü arkadaşlarım Sayın Arş. Gör. M. Onur BAŞAR ve Arş. Gör. Birce ARSLANDOĞAN’a teşekkür etmek isterim. Ayrıca, çalışmam süresince, her yönüyle çok büyük fedakârlık göstererek sabırla bana her zaman destek olan, biricik hayat arkadaşım, eşim Özlem GÜMAN’a da teşekkürlerimi özellikle belirtmek isterim. Bütün bilimsel çalışmalarda olduğu gibi, bu tez çalışmasınında gün ışığına çıkmasında özverili çalışmalarıyla yardımcı olan başta Necmiye ÖZCAN olmak üzere İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinin değerli çalışanlarına teşekkür ederim. Ayrıca titiz çalışması ile kitabın basımını üstlenen değerli dostum Sn. Vedat CARBAŞ’a, dizgi ve kapak tasarımını özenle yaparak yayına hazırlayan Sn. Sami ABBAS’a en içten teşekkürlerimi belirtmek isterim.
İstanbul, Kasım 2009
GİRİŞ
Tezin konusunu elbirliği mülkiyeti ile kollektif ve komandit şirket hisselerinin haczi ve paraya çevrilmesi oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, elbirliği mülkiyeti ile kollektif ve komandit şirket hisselerinin haczi ve paraya çevrilmesinde, Türk Hukuku’ndaki düzenlemeyi özellikle İsviçre Hukuku kısmende Alman Hukuku ile karşılaştırmalı olarak incelemektir. Böylece, elbirliği mülkiyeti ile kollektif ve komandit şirket hisselerinin cebri icrasında, Türk Hukuku’ndaki yasal düzenlemenin, cebri icra takibinin taraflarının hak ve menfaatlerinin en üst düzeyde korunmasını sağlayacak şekilde, elbirliği mülkiyeti hissesinin haczi ve paraya çevirilme işleminin gerçekleşmesini sağlayabilecek değerlendirme ve önerilerin sunulmasıdır. Tez üç bölüm ve toplam sekiz paragraftan oluşmaktadır. Tezin konusuna, esasında, Türk Hukuku’nda elbirliği mülkiyeti rejimine tabi olmayan, kollektif ve komandit şirketlerin de dâhil edilmesinin sebebi, mehaz İsviçre ve Alman Hukukları’nda, kollektif ve komandit şirketlerin tüzel kişiliklerinin olmaması ve bu şirket türlerinin elbirliği mülkiyeti rejimi hükümlerine tabi olmalarıdır. Ayrıca, Türk Hukuku’nda kollektif ve komandit şirketler, gerek işleyişi yönünden ve gerekse, borçlu ortağın ortaklık hissesinin cebri icrası yönünden, elbirliği mülkiyetinin önemli özelliklerini bünyelerinde taşımalarıdır. Gerçekten, Türk Hukuku’nda kollektif ve komandit şirket hisselerinin ortağının şahsi borcu sebebiyle, haczinde ve paraya çevrilmesinde, bu şirket türlerinin tüzel kişilikleri bulunmalarına rağmen, elbirliği mülkiyet ortaklığı hissesinin haczinde uygulanan pek çok prensibin kollektif ve komandit şirketlerin hisselerinin haczinde ve paraya çevrilmesinde de uygulandığı görülmektedir. Bu sebeple, çalışmanın sınırları içinde kollektif ve komandit şirket hisselerinin de yer alması kaçınılmaz olmuştur. Tezde yapılan incelemede, esasen tüzel kişiliğe sahip olan bu şirketlerin işleyişinde elbirliği mülkiyeti rejiminin ne kadar etkisinin altında bulunduğu ve bu şekildeki hukuksal düzenlemenin de konunun niteliği yönünden ne kadar önem arz ettiği açıkça görülmektedir. Tezin genel bölümü olarak da nitelendirilebilecek olan birinci bölümününün konusunu, elbirliği mülkiyeti ve cebri icra hukuku oluşturmaktadır. Böylece; Tezin ilk paragrafında, elbirliği mülkiyeti rejimi incelenerek, bu paragrafta, elbirliği mülkiyetinin tarihsel temelleri ve özellikleri ile bu mülkiyet rejimine ilişkin tartışmalar üzerinde durulacaktır. Tezin ikinci paragrafında, genel olarak, ′haciz′ konusu incelenecek, özellikle, İsviçre, Alman ve Türk Hukukları′nda haczin hukuki niteliği konusundaki düzenlemeler üzerinde durulacaktır. Ayrıca, haczin gerçekleşmesi ve bu konuda yapılan tartışmalar ile haczin etkileri üzerinde, bu paragrafta ayrıntılı açıklamalar yapılacaktır. Tezin üçüncü paragrafında ise, cebri icra hukuku′nda, elbirliği mülkiyetinin en önemli konularından bir tanesi olan taraf ehliyeti konusu, İsviçre, Alman ve Türk Hukukları karşılaştırılmak suretiyle ele alınacaktır. Bu noktada dikkati çeken hususlardan bir tanesi, Türk Hukuku′nda, İsviçre ve Alman Hukuklan′nın aksine, kollektif ve komandit şirketlerin ticaret şirketleri arasında sayılmış olması ve bu şirket türlerine tüzel kişilik tanınmış olmasına rağmen, mehaz İsviçre ve Alman Hukukları′nda kollektif ve komandit şirketlerin tüzel kişiliklerinin bulunmamasıdır. Bununla birlikte, İsviçre ve Alman Hukukları′nda Türk Hukuku′ndan farklı olarak bu şirket türlerinin tüzel kişiliklerinin bulunmamasına karşılık, bu hukuk düzenlerinde kollektif ve komandit şirketler yönünden özel hükümler şevke-dilmek suretiyle bu şirketlere taraf ehliyeti özelliği tanınmıştır. Ayrıca, Alman Hukuku′nda, İsviçre ve Türk Hukuku′nun aksine, elbirliği mülkiyeti rejimine tabi olan adi şirket′e de taraf ehliyetinin tanınması, bu konuda yapılan yoğun tartışmalardan sonra, Alman Federal Mahkemesi′nin 29.01.2001 tarihli kararı ile gerçekleşmiştir. Buna karşılık, İsviçre ve Türk hukukları′nda, adi şirkete taraf ehliyetinin tanınması bir yana, bu konunun tartışılması dahi oldukça sınırlı kalmaktadır. Böylece, tezin üçüncü paragrafında, elbirliği mülkiyeti ile kollektif ve komandit şirketlerin taraf ehliyetleri, Alman ve İsviçre Hukukları ile birlikte Türk Hukuku karşılaştırmalı olarak incelenecektir. Tezin ikinci bölümü ve özel bölümü olarak da nitelendirilebilecek olan bölümün konusunu, elbirliği mülkiyeti ile kollektif ve komandit şirket hisselerinin haczi oluşturacaktır. Böylece, tezin ikinci bölümü iki ana alt bölüm şeklinde incelenmiştir. Bu bölümde, dördüncü paragraf altında, elbirliği mülkiyeti hissesinin haczi konusu elbirliği mülkiyetinin her bir türü ayrı ele alınarak etraflıca incelenecektir. Beşinci paragraf altında ise, İsviçre ve Alman Hukukları′nda elbirliği mülkiyeti rejimine tabi olmakla birlikte, Türk Hukuku′nda tüzel kişiliği haiz olan ancak haciz ve paraya çevirme yönlerinden elbirliği mülkiyet ortaklığının etkilerini taşıyan ve paralel düzenlemelere sahip olan kollek-tif ve komandit şirket hisselerinin haczi konusu incelenmiştir. Tezin özel bölümü olarak nitelendirilebilecek, haczedilen elbirliği ile kollektif ve komandit şirket hisselerinin paraya çevirilmesine ilişkin üçüncü ve son bölümünde, ilk olarak altıncı paragrafta, paraya çevirmeye ilişkin genel esaslar İsviçre Hukuku ile karşılaştırmalı olarak inceleme konusu yapılacaktır. Tezin yedinci paragrafında, elbirliği mülkiyeti hissesinin paraya çevrilmesine ilişkin usul ve esaslar her bir elbirliği mülkiyeti türü yönünden ayrıntılı olarak incelenme konusu yapılacaktır. Ayrıca, bu bölümde, İsviçre Hukuku′nda elbirliği mülkiyeti hissesinin paraya çevrilmesine ilişkin temel kuralları Türk Hukuku ile karşılaştırma konusu yapılacaktır. Nihayet, tezin son paragrafı olan sekizinci paragrafta ise, kollektif ve komandit şirket hisselerinin paraya çevrilmesine ilişkin usul ve esaslar incelenecektir.
İÇİNDEKİLER
Önsöz....................... V İçindekiler IX Kısaltmalar. XVIII GİRİŞ
1 BİRİNCİ BÖLÜM ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİ ve CEBRİ İCRA HUKUKU §
I. ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİNDE YÖNETİM
5 A.Genel Olarak 5 B. Elbirliği Mülkiyetinin Hukuki Niteliği 10 C. Elbirliği Mülkiyetinin Doğumu 19 D. Elbirliği Mülkiyetinde Ortaklararası İlişkiler 21 I. Elbirliği Mülkiyetinde Yönetim 22 II. Elbirliği Mülkiyetinde Hukuki İşlemler 23 III. Elbirliği Mülkiyetinde Taraf Ehliyeti 24 IV. Elbirliği Mülkiyetinde Ortakların Şahsi Alacaklılarının Durumu 26 V. Elbirliği Mülkiyetinin Sona Ermesi 27 E. Elbirliği Mülkiyeti Halleri 28 I. Hukuki Olaydan Doğan Elbirliği Ortaklıkları 28 1. MirasOrtaklığı (miras şirketi) 28 II. Hukuki İşlemden Doğan Elbirliği Ortaklıkları 30 1. Mal Ortaklığı 30 a) Genel Mal Ortaklığı 32 b) Sınırlı Mal Ortaklığı 33 aa) Edinilmiş Mallarda Ortaklık 33 bb) Diğer Mal Ortaklığı 33 2. Aile Malları Ortaklığı 34 3. Adi Şirket 35 § 2. HACİZ............... 38 A. Genel Olarak 38 B. Haciz Talebi 40 C. Haczin Konusu 41 D. Haczin Hukuki Niteliği 43 I. Alman Hukuku’nda 44 II. İsviçre Hukuku’nda 53 III. Türk Hukuku’nda 59 E. Haczin Yapılması 63 F. Haczin Etkisi ve Sonuçları 71 I. Haczin Alacaklı Yönünden Etkisi 72 II. Haczin Borçlu Yönünden Etkisi 73 III. Haczin Üçüncü Şahıslar Yönünden Hükümleri 74 G. Haciz Çeşitleri 74 I. Geçici Haciz 74 II. Kesin Haciz 75 III. Tamamlama Haczi 75 IV. İlave Haciz 75 § 3. ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİ İLE KOLLEKTİF VE KOMANDİT ŞİRKET HİSSELERİNİN CEBRİ İCRASINDA TARAF EHLİYETİ 76 A. Genel Olarak 76 B. Elbirliği Mülkiyeti Hissesinin Cebri İcrasında Taraf Ehliyeti 80 I. Genel Olarak 80 II. Miras Ortaklığı Hissesinin Cebri İcrasında Taraf Ehliyeti 81 1. Velinin Küçüğü Temsil Etmesi 84 2. Vasinin Küçüğü Temsil Etmesi 84 III. Genel Mal Ortaklığı Hissesinin Cebri İcrasında Taraf Ehliyeti 86 IV. Aile Malları Ortaklığı Hissesinin Cebri İcrasında Taraf Ehliyeti 86 V. Adi Şirket Hissesinin Cebri İcrasında Taraf Ehliyeti 88 1. Genel Olarak 88 2. Alman Hukuku’nda 89 3. İsviçre Hukuku’nda 104 4. Türk Hukuku’nda 106 VI. Kollektif ve Komandit Şirket Hissesinin Cebri İcrasında Taraf Ehliyeti................................................................................................... 113 1. Alman Hukuku’nda 113 2. İsviçre Hukuku’nda 116 3. Türk Hukuku’nda 117
İKİNCİ BÖLÜM ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİ İLE KOLLEKTİF ve KOMANDİT ŞİRKET HİSSELERİNİN HACZİ
§ 4. ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİ HİSSESİNİN HACZİ 119 A. Elbirliği Mülkiyeti Ortaklığında Hacze Konu Olabilecek Mal ve Haklar 119 I. Miras Ortaklığı, Genel Mal Ortaklığı ve Aile Malları Ortaklığı Hisselerinin Haczinde Hacze Konu Olabilecek Mal ve Haklar 119 1. Taşınmazlar 119 2. Taşınırlar 120 3. Borçlu Üzerine Sicilde Tescili YapılmamışOlan Mal ve Haklar 121 4. Diğer Mal ve Haklar 121 II. Adi Şirket Hissesinin Haczinde Hacze Konu Olabilecek Mal ve Haklar ..................................................................................................... 122 1. Genel Olarak 122 2. Borçlunun Adi Şirket Nezdindeki Mali Hakları 125 a) Borçlu Ortağın Ücret Alacağı 125 b) Borçlu Ortağın Kâr Payı Alacağı 126 c) Borçlu Ortağın Faiz, Masraf ve Avans Alacakları 127 3. Ortağın Şirketteki Tasfiye Payı 128 a) Ortağın Payı Haciz Olunarak Şirketin Feshi 128 b) Tasfiyesi Yapılmakta Olan Adi Şirkette Borçlu Ortağa Düşecek Pay 129 B. Borçlunun Elbirliği Mülkiyeti Hissesinin Haczinde Yetkili İcra Dairesi 130 C. Haczin Yapılması 142 I. Genel Olarak 142 II. Elbirliği Mülkiyeti Hisselerinin Haczinin Yapılması 146 1. Genel Olarak 146 2. Borçlunun Miras Ortaklığı Hissesinin Haczi 167 3. Borçlunun Mal Ortaklığı Hissesinin Haczi 177 4. Borçlunun Aile Malları Ortaklığı Hissesinin Haczi 180 5. Borçlunun Adi Şirket Hissesinin Haczi 182 a) Genel Olarak 182 b) Adi Şirket Ortağının Adi Şirketteki Mali Haklarının Haczi 184 aa) Ortağın Ücret Alacağının Haczi 184 bb) Ortağın Kâr Payının, Faiz, Masraf ve Avans Alacaklarının Haczi 189 c) Adi Şirket Ortağının Şirketteki Ortaklık PayınınHaczi 193 aa) Tasfiye Payının Haczi ve Adi Şirketin Feshi 193 bb) Tasfiye Halinde Olan Adi Şirkette Ortağın Tasfiye Payının Haczi 198 D. Haciz Tutanağı 201 E. Haczin Etkisi ve Sonuçları 208 § 5. KOLLEKTİF ve KOMANDİT ŞİRKET HİSSELERİNİN HACZİ................................................................................................... 213 A. Genel Olarak Kollektif Şirketler 213 B. Genel Olarak Komandit Şirketler 216 C. Kollektif ve Komandit Şirket Hisselerinin Haczinde Haczin Konusu Olan Mal ve Haklar 218 I. Genel Olarak 218 II. Borçlu Ortağın Haczin Konusu Olabilecek Mali Hakları 218 1. Kâr Payı Alacağı 218 2. Ücret Alacağı 221 3. Faiz, Masraf ve Avans Alacakları 222 III. Borçlu Ortağın Şirket Hissesi ve Tasfiye Bakiyesine Katılma Hakkı 223 1. Ortağın Tasfiye Payı Haczolunarak Şirketin Feshinin İstenmesi 223 2. Tasfiyesi Yapılmakta Olan Kollektif ya da Komandit Şirkette Borçlu Ortağın Tasfiye Payı ve Ayrılma Payı 224 D. Yetkili İcra Dairesi 225 E. Haczin Yapılması 226 I. Genel Olarak 226 II. Ortağın Şirketteki Mali Haklarının Haczi 229 1. Ücret Alacağının Haczi 229 2. Tahakkuk Etmiş Kâr Payı, Faiz, Masraf ve Avans Alacaklarının Haczi 231 3. Haciz Anında Henüz Tahakkuk Etmemiş Kâr Payının Haczi 232 4. Kâr Payı, Tasfiye Payı ve Faiz Alacaklarının Doğrudan İcra ve İflas Kanunu’nun 94. maddesine Göre Haczinin Mümkün Olup Olmadığı 234 III. Kollektif ya da Komandit Şirket Hissesi ve Tasfiye Payının Haczi 236 IV. Şirketin Üçüncü Kişilerden Alacaklarının Haczinin Mümkün Olup Olmadığı 240 F. Haciz Tutanağı 241 G. Haczin Etkisi ve Sonuçları 242
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİ İLE KOLLEKTİF ve KOMANDİT ŞİRKET HİSSELERİNİN PARAYA ÇEVRİLMESİ §
6. GENEL OLARAK PARAYA ÇEVRİLME AŞAMASI 245 A. Paraya Çevirme Talebi ve Süresi 245 I. Genel Olarak 245 II. Paraya Çevirme Talebi 247 III. Genel Olarak Paraya Çevirmeyi Talep Etme Süresi 251 IV. Elbirliği Mülkiyeti Hisselerinin ve Buna Bağlı Mali Hakların Paraya Çevrilmesinde Paraya Çevirme Talebi ve Süreler 253 1. Şirket Hisselerinin Paraya Çevrilmesinde Paraya Çevirme Talebi ve Süreler 253 2. Ortaklığın Giderilmesine İlişkin Davadan Sonra Haczin Durumu 254 3. Mali Hakların Paraya Çevrilmesi Talebi ve Süreler 255 B. Süresinde Paraya Çevirme Talebinin Yapılmaması ve Bunun Sonuçları 257 C. Paraya Çevirme Talebinin Geri Alınması 260 D. Paraya Çevirme İşlemini Gerçekleştirecek Olan Cebri İcra Organı 261 E. Cebri İcra Hukuku’nda Paraya Çevirme Çeşitleri 261 I. Açık Artırma Suretiyle Satış 261 II. Pazarlık Suretiyle Satış 262 III. Ödeme Yerine Alacakların Devri 262 1. Para Alacaklarının İfa Yerine Devri 263 2. İhtilaflı Taleplerin Takibi Hakkının Alacaklıya Devri 264 IV. Paraya Çevirmenin Diğer Usulü 267 § 7. ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİ HİSSESİNİN PARAYA ÇEVRİLMESİ 268 A. Taksim Edilmemiş Miras Hissesinin Paraya Çevrilmesi 268 I. Genel Olarak 268 II. İcra Mahkemesinin Kararı ve Alacaklıya Yetki Belgesinin Verilmesi 270 III. Ortaklığın Giderilmesi Davası 276 1. Görevli Mahkeme 276 2. Yetkili Mahkeme 279 3. Yargılama Usulü ve Harçlar 281 4. Davacı 281 5. Davalı 281 6. Sulh Hukuk Mahkemesi Tarafından Alacağının Tespiti 285 7. Ortaklığın Giderilmesi Davasında Tarafların Hak ve Menfaatlerinin Korunması ve Çıkabilecek Hukuksal Sorunların Değerlendirilmesi 285 IV. Davanın Sonuçları ve Borçlunun Hissesinin Paraya Çevrilmesi 291 1. Ortaklığın Satış Suretiyle Giderilmesi Kararı ve Borçlunun Hissesinin İcra Dairesine Ödenmesi 291 a) Satış Şeklinin Belirlenmesi 292 b) Satışı Yapacak Olan Organ 292 2. Ortaklığın Taksim Suretiyle Giderilmesi Kararı ve Borçlu Ortağa Düşen Mal ve Hakların Paraya Çevrilmesi 294 3. Ortaklığın Giderilmesinden Sonra Borçlu Ortağın Hissesine Düşen Mal ve Hakların Paraya Çevrilmesi 294 4. Dava ve İcra Takibinden Doğan Masraf ve Harçlardan Sorumluluk 295 V. Miras Hissesinin Açık Artırma ile Satışı 296 VI. İsviçre Hukuku’nda Elbirliği Mülkiyeti Hissesinin Paraya Çevrilmesi 298 1. Elbirliği Mülkiyeti Hissesinin Açık Artırma Yoluyla Satışı 301 2. Elbirliği Mülkiyetinin Fesih ve Tasfiyesi 302 B. Mal Ortaklığında Borçlu Eşin Hissesinin Paraya Çevrilmesi 303 C. Aile Malları Ortaklığında Ortağın Hissesinin Paraya Çevrilmesi 306 I. Ortakların Aile Malları Ortaklığının Devamına Karar Vermeleri ve Borçlunun Hissesinin Bedelinin İcra Dairesine Ödenmesi 307 II. Ortaklar Ortaklığın Devamına Karar Vermez veya Anlaşamazlarsa Borçlu Ortağın Hissesinin Paraya Çevrilmesi 309 1. Hissenin Açık Artırma ile Suretiyle Satılması 309 2. Alacaklıya Yetki Belgesi Verilmesi ve Borçlunun Hissesinin Paraya Çevrilmesi 309 D. Adi Şirket Hissesinin Paraya Çevrilmesi 309 I. Borçlu Ortağın Adi Şirketteki Mali Haklarının Paraya Çevrilmesi 309 1. Ortağın Kâr Payının Paraya Çevrilmesi 309 2. Faiz, Masraf ve Avans Alacaklarının Paraya Çevrilmesi 311 3. Ücret Alacağının Paraya Çevrilmesi 311 4. Tasfiye Yapılmakta Olan Adi Şirkette Borçlu Ortağın Tasfiye Payının Paraya Çevrilmesi 311 II. Borçlu Ortağın Hissesinin Şirketin Tasfiyesi Suretiyle Paraya Çevrilmesi 313 1. Adi Şirket İlişkisinin Çözülmesi 314 2. Tasfiyeye Geçiş, Tasfiye ve Tasfiyeye Alacaklının Müdahalesi 315 3. Tasfiye Payının İcra Dairesine Ödenmesi 318 III. Tasfiye Payının Paraya Çevrilmesi 319 1. Tasfiye Payının Alacaklıya Devir Edilmesi 319 2. Tasfiye Payının Belirlenmesinden Önce Açık Arttırma ya da Pazarlık Usulü ile Satılması 319 3. Borcun Ortaklarca ya da Ortaklık Tarafından Ödenmesi 320 4. Şirketten Çıkarılma ve Sermaye Payının İcra Dairesine Ödenmesi 321 5. Payın Doğrudan Satılması 322 § 8. KOLLEKTİF ve KOMANDİT ŞİRKET HİSSELERİNİN PARAYA ÇEVRİLMESİ 323 I. Kâr Payı Alacağının Paraya Çevrilmesi 323 1. Kâr Payının Henüz Hesaplanmamış Olması Halinde 323 2. Kâr Payının Hesaplanmış ve Borçlu Ortak Adına Tahakkuk Etmiş Olması Halinde 325 3. Kâr Payının Açık Artırma Yolu ile Satışı 327 a) Açık Artırmaya Hazırlık Safhası 327 b) Artırma ve İhale Safhası 330 4. Kâr Payının Pazarlıkla Satışı 331 II. Faiz, Masraf ve Avans Alacaklarının Paraya Çevrilmesi 331 1. Sermaye İçin Öngörülen Faiz Alacağının Paraya Çevrilmesi 331 2. Masraf ve Avans Alacaklarının Paraya Çevrilmesi 332 III. Ücret Alacağının Paraya Çevrilmesi 332 IV. Tasfiyesi Yapılmakta Olan Şirkette Tasfiye Payının Paraya Çevrilmesi 332 1. Alacaklıya Devri 333 2. Doğrudan İcra Dairesine Ödenmesi 333 3. Açık Artırma ya da Pazarlık Suretiyle Satışı 334 B. Şirketin Feshinin Dava Edilmesi ve Tasfiye Payının Paraya Çevrilmesi 335 I. Tasfiye Memurlarının Seçimi ve Alacaklının Müdahalesi 341 II. Tasfiye Payının Belirlenmesi ve İcra Dairesine Ödenmesi 342 1. Ortaklarca ya da Ortaklık Tarafından Borcun Ödenmesi 344 2. Şirketten Çıkarılma ve Sermaye Payının İcra Dairesine Ödenmesi 345 III. Payın Doğrudan Satılması 347 SONUÇ.......................................................................................................... 349 BİBLİYOGRAFYA
İÇİNDEKİLER
Önsöz....................... V İçindekiler IX Kısaltmalar. XVIII GİRİŞ
1 BİRİNCİ BÖLÜM ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİ ve CEBRİ İCRA HUKUKU §
I. ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİNDE YÖNETİM
5 A.Genel Olarak 5 B. Elbirliği Mülkiyetinin Hukuki Niteliği 10 C. Elbirliği Mülkiyetinin Doğumu 19 D. Elbirliği Mülkiyetinde Ortaklararası İlişkiler 21 I. Elbirliği Mülkiyetinde Yönetim 22 II. Elbirliği Mülkiyetinde Hukuki İşlemler 23 III. Elbirliği Mülkiyetinde Taraf Ehliyeti 24 IV. Elbirliği Mülkiyetinde Ortakların Şahsi Alacaklılarının Durumu 26 V. Elbirliği Mülkiyetinin Sona Ermesi 27 E. Elbirliği Mülkiyeti Halleri 28 I. Hukuki Olaydan Doğan Elbirliği Ortaklıkları 28 1. MirasOrtaklığı (miras şirketi) 28 II. Hukuki İşlemden Doğan Elbirliği Ortaklıkları 30 1. Mal Ortaklığı 30 a) Genel Mal Ortaklığı 32 b) Sınırlı Mal Ortaklığı 33 aa) Edinilmiş Mallarda Ortaklık 33 bb) Diğer Mal Ortaklığı 33 2. Aile Malları Ortaklığı 34 3. Adi Şirket 35 § 2. HACİZ............... 38 A. Genel Olarak 38 B. Haciz Talebi 40 C. Haczin Konusu 41 D. Haczin Hukuki Niteliği 43 I. Alman Hukuku’nda 44 II. İsviçre Hukuku’nda 53 III. Türk Hukuku’nda 59 E. Haczin Yapılması 63 F. Haczin Etkisi ve Sonuçları 71 I. Haczin Alacaklı Yönünden Etkisi 72 II. Haczin Borçlu Yönünden Etkisi 73 III. Haczin Üçüncü Şahıslar Yönünden Hükümleri 74 G. Haciz Çeşitleri 74 I. Geçici Haciz 74 II. Kesin Haciz 75 III. Tamamlama Haczi 75 IV. İlave Haciz 75 § 3. ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİ İLE KOLLEKTİF VE KOMANDİT ŞİRKET HİSSELERİNİN CEBRİ İCRASINDA TARAF EHLİYETİ 76 A. Genel Olarak 76 B. Elbirliği Mülkiyeti Hissesinin Cebri İcrasında Taraf Ehliyeti 80 I. Genel Olarak 80 II. Miras Ortaklığı Hissesinin Cebri İcrasında Taraf Ehliyeti 81 1. Velinin Küçüğü Temsil Etmesi 84 2. Vasinin Küçüğü Temsil Etmesi 84 III. Genel Mal Ortaklığı Hissesinin Cebri İcrasında Taraf Ehliyeti 86 IV. Aile Malları Ortaklığı Hissesinin Cebri İcrasında Taraf Ehliyeti 86 V. Adi Şirket Hissesinin Cebri İcrasında Taraf Ehliyeti 88 1. Genel Olarak 88 2. Alman Hukuku’nda 89 3. İsviçre Hukuku’nda 104 4. Türk Hukuku’nda 106 VI. Kollektif ve Komandit Şirket Hissesinin Cebri İcrasında Taraf Ehliyeti................................................................................................... 113 1. Alman Hukuku’nda 113 2. İsviçre Hukuku’nda 116 3. Türk Hukuku’nda 117
İKİNCİ BÖLÜM ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİ İLE KOLLEKTİF ve KOMANDİT ŞİRKET HİSSELERİNİN HACZİ
§ 4. ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİ HİSSESİNİN HACZİ 119 A. Elbirliği Mülkiyeti Ortaklığında Hacze Konu Olabilecek Mal ve Haklar 119 I. Miras Ortaklığı, Genel Mal Ortaklığı ve Aile Malları Ortaklığı Hisselerinin Haczinde Hacze Konu Olabilecek Mal ve Haklar 119 1. Taşınmazlar 119 2. Taşınırlar 120 3. Borçlu Üzerine Sicilde Tescili YapılmamışOlan Mal ve Haklar 121 4. Diğer Mal ve Haklar 121 II. Adi Şirket Hissesinin Haczinde Hacze Konu Olabilecek Mal ve Haklar ..................................................................................................... 122 1. Genel Olarak 122 2. Borçlunun Adi Şirket Nezdindeki Mali Hakları 125 a) Borçlu Ortağın Ücret Alacağı 125 b) Borçlu Ortağın Kâr Payı Alacağı 126 c) Borçlu Ortağın Faiz, Masraf ve Avans Alacakları 127 3. Ortağın Şirketteki Tasfiye Payı 128 a) Ortağın Payı Haciz Olunarak Şirketin Feshi 128 b) Tasfiyesi Yapılmakta Olan Adi Şirkette Borçlu Ortağa Düşecek Pay 129 B. Borçlunun Elbirliği Mülkiyeti Hissesinin Haczinde Yetkili İcra Dairesi 130 C. Haczin Yapılması 142 I. Genel Olarak 142 II. Elbirliği Mülkiyeti Hisselerinin Haczinin Yapılması 146 1. Genel Olarak 146 2. Borçlunun Miras Ortaklığı Hissesinin Haczi 167 3. Borçlunun Mal Ortaklığı Hissesinin Haczi 177 4. Borçlunun Aile Malları Ortaklığı Hissesinin Haczi 180 5. Borçlunun Adi Şirket Hissesinin Haczi 182 a) Genel Olarak 182 b) Adi Şirket Ortağının Adi Şirketteki Mali Haklarının Haczi 184 aa) Ortağın Ücret Alacağının Haczi 184 bb) Ortağın Kâr Payının, Faiz, Masraf ve Avans Alacaklarının Haczi 189 c) Adi Şirket Ortağının Şirketteki Ortaklık PayınınHaczi 193 aa) Tasfiye Payının Haczi ve Adi Şirketin Feshi 193 bb) Tasfiye Halinde Olan Adi Şirkette Ortağın Tasfiye Payının Haczi 198 D. Haciz Tutanağı 201 E. Haczin Etkisi ve Sonuçları 208 § 5. KOLLEKTİF ve KOMANDİT ŞİRKET HİSSELERİNİN HACZİ................................................................................................... 213 A. Genel Olarak Kollektif Şirketler 213 B. Genel Olarak Komandit Şirketler 216 C. Kollektif ve Komandit Şirket Hisselerinin Haczinde Haczin Konusu Olan Mal ve Haklar 218 I. Genel Olarak 218 II. Borçlu Ortağın Haczin Konusu Olabilecek Mali Hakları 218 1. Kâr Payı Alacağı 218 2. Ücret Alacağı 221 3. Faiz, Masraf ve Avans Alacakları 222 III. Borçlu Ortağın Şirket Hissesi ve Tasfiye Bakiyesine Katılma Hakkı 223 1. Ortağın Tasfiye Payı Haczolunarak Şirketin Feshinin İstenmesi 223 2. Tasfiyesi Yapılmakta Olan Kollektif ya da Komandit Şirkette Borçlu Ortağın Tasfiye Payı ve Ayrılma Payı 224 D. Yetkili İcra Dairesi 225 E. Haczin Yapılması 226 I. Genel Olarak 226 II. Ortağın Şirketteki Mali Haklarının Haczi 229 1. Ücret Alacağının Haczi 229 2. Tahakkuk Etmiş Kâr Payı, Faiz, Masraf ve Avans Alacaklarının Haczi 231 3. Haciz Anında Henüz Tahakkuk Etmemiş Kâr Payının Haczi 232 4. Kâr Payı, Tasfiye Payı ve Faiz Alacaklarının Doğrudan İcra ve İflas Kanunu’nun 94. maddesine Göre Haczinin Mümkün Olup Olmadığı 234 III. Kollektif ya da Komandit Şirket Hissesi ve Tasfiye Payının Haczi 236 IV. Şirketin Üçüncü Kişilerden Alacaklarının Haczinin Mümkün Olup Olmadığı 240 F. Haciz Tutanağı 241 G. Haczin Etkisi ve Sonuçları 242
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİ İLE KOLLEKTİF ve KOMANDİT ŞİRKET HİSSELERİNİN PARAYA ÇEVRİLMESİ §
6. GENEL OLARAK PARAYA ÇEVRİLME AŞAMASI 245 A. Paraya Çevirme Talebi ve Süresi 245 I. Genel Olarak 245 II. Paraya Çevirme Talebi 247 III. Genel Olarak Paraya Çevirmeyi Talep Etme Süresi 251 IV. Elbirliği Mülkiyeti Hisselerinin ve Buna Bağlı Mali Hakların Paraya Çevrilmesinde Paraya Çevirme Talebi ve Süreler 253 1. Şirket Hisselerinin Paraya Çevrilmesinde Paraya Çevirme Talebi ve Süreler 253 2. Ortaklığın Giderilmesine İlişkin Davadan Sonra Haczin Durumu 254 3. Mali Hakların Paraya Çevrilmesi Talebi ve Süreler 255 B. Süresinde Paraya Çevirme Talebinin Yapılmaması ve Bunun Sonuçları 257 C. Paraya Çevirme Talebinin Geri Alınması 260 D. Paraya Çevirme İşlemini Gerçekleştirecek Olan Cebri İcra Organı 261 E. Cebri İcra Hukuku’nda Paraya Çevirme Çeşitleri 261 I. Açık Artırma Suretiyle Satış 261 II. Pazarlık Suretiyle Satış 262 III. Ödeme Yerine Alacakların Devri 262 1. Para Alacaklarının İfa Yerine Devri 263 2. İhtilaflı Taleplerin Takibi Hakkının Alacaklıya Devri 264 IV. Paraya Çevirmenin Diğer Usulü 267 § 7. ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİ HİSSESİNİN PARAYA ÇEVRİLMESİ 268 A. Taksim Edilmemiş Miras Hissesinin Paraya Çevrilmesi 268 I. Genel Olarak 268 II. İcra Mahkemesinin Kararı ve Alacaklıya Yetki Belgesinin Verilmesi 270 III. Ortaklığın Giderilmesi Davası 276 1. Görevli Mahkeme 276 2. Yetkili Mahkeme 279 3. Yargılama Usulü ve Harçlar 281 4. Davacı 281 5. Davalı 281 6. Sulh Hukuk Mahkemesi Tarafından Alacağının Tespiti 285 7. Ortaklığın Giderilmesi Davasında Tarafların Hak ve Menfaatlerinin Korunması ve Çıkabilecek Hukuksal Sorunların Değerlendirilmesi 285 IV. Davanın Sonuçları ve Borçlunun Hissesinin Paraya Çevrilmesi 291 1. Ortaklığın Satış Suretiyle Giderilmesi Kararı ve Borçlunun Hissesinin İcra Dairesine Ödenmesi 291 a) Satış Şeklinin Belirlenmesi 292 b) Satışı Yapacak Olan Organ 292 2. Ortaklığın Taksim Suretiyle Giderilmesi Kararı ve Borçlu Ortağa Düşen Mal ve Hakların Paraya Çevrilmesi 294 3. Ortaklığın Giderilmesinden Sonra Borçlu Ortağın Hissesine Düşen Mal ve Hakların Paraya Çevrilmesi 294 4. Dava ve İcra Takibinden Doğan Masraf ve Harçlardan Sorumluluk 295 V. Miras Hissesinin Açık Artırma ile Satışı 296 VI. İsviçre Hukuku’nda Elbirliği Mülkiyeti Hissesinin Paraya Çevrilmesi 298 1. Elbirliği Mülkiyeti Hissesinin Açık Artırma Yoluyla Satışı 301 2. Elbirliği Mülkiyetinin Fesih ve Tasfiyesi 302 B. Mal Ortaklığında Borçlu Eşin Hissesinin Paraya Çevrilmesi 303 C. Aile Malları Ortaklığında Ortağın Hissesinin Paraya Çevrilmesi 306 I. Ortakların Aile Malları Ortaklığının Devamına Karar Vermeleri ve Borçlunun Hissesinin Bedelinin İcra Dairesine Ödenmesi 307 II. Ortaklar Ortaklığın Devamına Karar Vermez veya Anlaşamazlarsa Borçlu Ortağın Hissesinin Paraya Çevrilmesi 309 1. Hissenin Açık Artırma ile Suretiyle Satılması 309 2. Alacaklıya Yetki Belgesi Verilmesi ve Borçlunun Hissesinin Paraya Çevrilmesi 309 D. Adi Şirket Hissesinin Paraya Çevrilmesi 309 I. Borçlu Ortağın Adi Şirketteki Mali Haklarının Paraya Çevrilmesi 309 1. Ortağın Kâr Payının Paraya Çevrilmesi 309 2. Faiz, Masraf ve Avans Alacaklarının Paraya Çevrilmesi 311 3. Ücret Alacağının Paraya Çevrilmesi 311 4. Tasfiye Yapılmakta Olan Adi Şirkette Borçlu Ortağın Tasfiye Payının Paraya Çevrilmesi 311 II. Borçlu Ortağın Hissesinin Şirketin Tasfiyesi Suretiyle Paraya Çevrilmesi 313 1. Adi Şirket İlişkisinin Çözülmesi 314 2. Tasfiyeye Geçiş, Tasfiye ve Tasfiyeye Alacaklının Müdahalesi 315 3. Tasfiye Payının İcra Dairesine Ödenmesi 318 III. Tasfiye Payının Paraya Çevrilmesi 319 1. Tasfiye Payının Alacaklıya Devir Edilmesi 319 2. Tasfiye Payının Belirlenmesinden Önce Açık Arttırma ya da Pazarlık Usulü ile Satılması 319 3. Borcun Ortaklarca ya da Ortaklık Tarafından Ödenmesi 320 4. Şirketten Çıkarılma ve Sermaye Payının İcra Dairesine Ödenmesi 321 5. Payın Doğrudan Satılması 322 § 8. KOLLEKTİF ve KOMANDİT ŞİRKET HİSSELERİNİN PARAYA ÇEVRİLMESİ 323 I. Kâr Payı Alacağının Paraya Çevrilmesi 323 1. Kâr Payının Henüz Hesaplanmamış Olması Halinde 323 2. Kâr Payının Hesaplanmış ve Borçlu Ortak Adına Tahakkuk Etmiş Olması Halinde 325 3. Kâr Payının Açık Artırma Yolu ile Satışı 327 a) Açık Artırmaya Hazırlık Safhası 327 b) Artırma ve İhale Safhası 330 4. Kâr Payının Pazarlıkla Satışı 331 II. Faiz, Masraf ve Avans Alacaklarının Paraya Çevrilmesi 331 1. Sermaye İçin Öngörülen Faiz Alacağının Paraya Çevrilmesi 331 2. Masraf ve Avans Alacaklarının Paraya Çevrilmesi 332 III. Ücret Alacağının Paraya Çevrilmesi 332 IV. Tasfiyesi Yapılmakta Olan Şirkette Tasfiye Payının Paraya Çevrilmesi 332 1. Alacaklıya Devri 333 2. Doğrudan İcra Dairesine Ödenmesi 333 3. Açık Artırma ya da Pazarlık Suretiyle Satışı 334 B. Şirketin Feshinin Dava Edilmesi ve Tasfiye Payının Paraya Çevrilmesi 335 I. Tasfiye Memurlarının Seçimi ve Alacaklının Müdahalesi 341 II. Tasfiye Payının Belirlenmesi ve İcra Dairesine Ödenmesi 342 1. Ortaklarca ya da Ortaklık Tarafından Borcun Ödenmesi 344 2. Şirketten Çıkarılma ve Sermaye Payının İcra Dairesine Ödenmesi 345 III. Payın Doğrudan Satılması 347 SONUÇ.......................................................................................................... 349 BİBLİYOGRAFYA
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı