Dış Ticaret Rehberi
Dış Ticaret Rehberi
Tunay KÖKSAL / Özcan BORA
Sayfa Sayısı
:
1232
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2009
ISBN NO
:
9786055633189
ÖNSÖZ
Dünya Ekonomik Krizinin tüm şiddetiyle hüküm sürdüğü günümüzde ülkemizin karşı karşıya olduğu ödemeler dengesi cari açığının kapatılmasına, en fazla döviz kazandırıcı sektör niteliğiyle en büyük katkıyı sağlaması beklenen dış ticaretin ana kavramları, temel pratik bilgileri, örnek belgeleri, mevzuatı ve uyuşmazlıkların çözüm yolları, -Ders Notu- formatındaki bu kitabın konusunu oluşturmaktadır. Bu kitaptan sonra yayınlamayı planladığımız -Dış Ticarette Standardizasyon-, -İhracat Teşvikleri- ve -Dış Ticarette Anti-Damping ve Anti-Subvansiyon Uygulamaları- başlıklı kitaplarla birlikte oluşacak bir -Dış Ticaret Seti-, kısa süre içerisinde okuyucularımızın istifadesine sunulacaktır.
Bu kitabın, akademik çevrelerden daha ziyade, dış ticaret sektörünün uygulamacı aktörlerine; ön lisans-lisans-lisans üstü düzeylerinde -Dış Ticaret Eğitimi- almakta olan öğrencilere ve özel -Dış Ticaret Uzmanlığı- sertifika programlarının kursiyerlerine hitap etmek amacıyla hazırlanmış olması nedeniyle, yalın bir üslupla kaleme alınmasına mümkün olduğunca özen gösterilmiştir. Bu amaçla, hem zaten hiçbir monografik eserden ve ders kitabından alıntı yapılmadığı için hem de metinde akıcılığı sağlamak bakımından dipnotlu atıf sistemi tercih edilmemiş olup; alıntı yapılmak suretiyle faydalanılan anonim nitelikli mevzuata ve ilgili internet sitelerine, kaynakçada yer verilmekle yetinilmiştir. Ancak, kendilerinden alıntı yapılmamakla beraber, konu ile ilgili monografik eserlere ve ders kitaplarına da kaynakçada değinilmiştir.
-------------------- İÇİNDEKİLER -----------------
BİRİNCİ BÖLÜM
DIŞ TİCARETTE TEMEL KAVRAMLARVE PRATİK BİLGİLER
1---ULUSLARARASI TİCARET- NEDİR-3
1-2--Nasıl İthalatçı Olunur?-3
1-3--İthalat Denetimleri-4
1-4--İşlenmiş İthalat Yönetmeliği-4
1-5--İhracat Nedir?-8
1-6--Nasıl İhracatçı Olunur?-9
1-7--Fiili İhracat-9
1-8--İhracat Çeşitleri: -10
1-8-1--Serbest İhracat-10
1-8-2--Kayda Bağlı İhracat-10
1-8-3--Konsinye İhracat-11
1-8-4--Kredili İhracat-11
1-8-5--Transit Ticaret-12
1-8-6--Serbest Bölgelere Yapılacak İhracat-12
1-8-7--İthal Edilmiş Malların İhracı-12
1-8-8--Bağlı Muamele Yoluyla Yapılacak İhracat-12
1-8-9--Ticari Kiralama Yoluyla Yapılacak İhracat-13
1-8-10--Bedelsiz İhracat-13
1-9--İhracatta KDV İstisnası-15
1-10--İhracat Rejimi Kararı-15
1-11--İhracat İşlemlerinin Çeşitli Aşamalarında Başvurulacak Kuruluşlar-18
2--DIŞ TİCARETTE TESLİM ŞEKİLLERİ-INCOTERMS-19
2-1--Ticari İşletmede Teslim / Ex Works -EXW--19
2-2--Taşıyıcıya Teslim / Free Carrıer -FCA--19
2-3--Gemi Doğrultusunda Teslim / Free Alongside Ship -FAS--20
2-4--Gemi Bordasında Teslim / Free On Board -FOB--21
2-5--Mal Bedeli veya Navlun / Cost And Freight -CFR--21
2-6--Mal Bedeli, Sigorta ve Navlun / Cost, Insurance and Freight -CIF--22
2-7--Taşıma Ücreti Ödenmiş Olarak Teslim / Carriage Paid To -CPT--23
2-8--Taşıma Ücreti ve Sigorta Ödenmiş Olarak Teslim / Carriage And Insurance Paid To -CIP--23
2-9--Sınırda Teslim / Delivered At Frontier -DAF--24
2-10--Gemide Teslim / Delivered Ex Ship -DES--24
2-11--Rıhtımda Teslim -Gümrük Vergi ve Harçları Ödenmiş Olarak- / Delivered Ex Quay -Duty Paid- -DEQ--25
2-12--Gümrük Resmi Ödenmemiş Olarak Teslim / Delivered Duty Unpaid -DDU--26
2-13--Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim / Delivered Duty Paid -DDP--26
3--DIŞ TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ-27
3-1--Vesaik Mukabili Ödeme/Cash Against Documents-28
3-2--Mal Mukabili Ödeme/Cash Against Goods-28
3-3--Peşin Ödeme / Cash Payment-29
3-4--Akreditifli Ödeme -Letter of Credit--29
3-4-1--Tanımı ve Özellikleri-29
3-4-2--Akreditifin Tabi Olduğu Uluslararası Kurallar-31
3-4-3--Akreditifin Ödeme Metoduna Göre Türleri-31
3-4-3-1--İbrazda Ödemeli Akreditif -Sight Credit--31
3-4-3-2--Vadeli Poliçe İle Kullanılan Akreditif -Acceptance Credit--32
3-4-3-3--Vadeli Akreditif -Deferred Payment Credit--32
3-4-4--Akreditif Açma Şekilleri-32
3-4-4-1--Dönülebilir Akreditif -Revocable Credit--32
3-4-4-2--Dönülemez Teyitsiz Akreditif -Irrevocable, Unconfirmed Credit--33
3-4-4-3--Dönülemez Teyitli Akreditif -Irrevocable Confirmed Credit--33
3-4-5--Özellikleri Olan Akreditifler-33
3-4-5-1--Devredilebilir Akreditif -Transferable Credit--33
3-4-5-2--Kırmızı Şartlı Akreditif -Red Clause Credit--34
3-4-5-3--Rotatif-Devreden Akreditif -Revolving Credit--35
3-4-5-4--Karşılıklı Akreditif -Back to-Back Credit--35
3-4-5-5--İhtiyat Akreditifi -Stand-By L/C--36
3-5--Finansman Belgeleri-36
4--ULUSLARARASI TİCARETTE KULLANILAN TİCARİ VE RESMİ BELGELER-39
4-1--Ticari Belgeler-39
4-1-1--Proforma Fatura -Proforma Invoice--39
4-1-2--Ticari Fatura -Commercial Invoice--39
4-1-3--Çeki Listesi -Weight List--40
4-1-4--Koli/Ambalaj Listesi-Packing List--40
4-1-5--Spesifikasyon Belgesi -Specification--40
4-1-6--İmalatçının Veya Satıcının Kalite Veya Kontrol Belgesi -Manufacturers Or Suppliers Quality Or Inspection Certificate--40
4-1-7--Üçüncü Tarafın Düzenlediği Kalite Kontrol Belgesi -Third Party Certificate Of Inspection--41
4-1-8--İmalatçının Analiz Belgesi -Manufacturers Analysis Certificate--41
4-1-9--Gemi Ölçümü Raporu -Ullage Report--41
4-2--Resmi Belgeler-42
4-2-1--Dolaşım Belgesi-Movement Certificate--42
4-2-1-1--ATR Dolaşım Belgesi-42
4-2-1-2--EUR. 1 Dolaşım Sertifikası-43
4-2-1-3--Konsolosluk Faturası -Consular Invoice--43
4-2-1-4--Tasdikli Fatura-Legalized Invoice--43
4-2-1-5--Menşe Şahadetnamesi -Certificate Of Origin--44
4-2-1-6--Form A-44
4-2-1-7--A. T. A Karneleri -Admission Temporary Agreement--44
4-2-1-8--Sağlık ve Veteriner Sertifikaları -Health/Sanitary Certificate, Veterinary Certificate--44
4-2-1-9--Helal Belgesi -Halal Certificate--45
4-2-1-10--Koşer Belgesi -Kosers certificate--45
4-2-1-11--Boykot, Kara Liste Sertifikası --Boycot, Black List Certificate--45
4-2-1-12--Radyasyon Belgesi -Radiation Certificate--45
4-2-1-13--Sigorta Poliçesi -Insurance Policy--46
4-2-1-14--TIR Karnesi -TIR Carnet--46
4-2-1-15--Karma Taşıma Belgesi -Combined Bill of Lading--46
4-3--Taşıma Belgeleri-46
4-3-1--Deniz Konşimentosu -Marine/Ocean Bill of Lading--46
4-3-1-1--Temiz Konşimento -Clean Bill of Lading- İbaresi-47
4-3-1-2--Bayat Konşimento-48
4-3-1-3--İhbar Adresi -Notify Address--48
4-3-1-4--Navlun -Freight--48
4-3-2--Konşimento Nüshaları / Tam Takım İbaresi -Full Set Of B/L--48
4-3-3--Ciro -Endorsement--49
4-3-3-1--Nama Yazılı Konşimento -To The Name Of--49
4-3-3-2--Emre Yazılı Konşimento -To The Order Of--49
4-3-3-3--Hamiline Yazılı Konşimentolar -To Order Of--49
4-3-4--Konşimento Türleri-50
4-3-4-1--Short Form Bills Of Lading-50
4-3-4-2--Container Bills Of Lading-50
4-3-4-3--Liner Bill of Lading-50
4-3-4-4--Tek Konşimento -Through Bill of Lading--50
4-3-4-5--Charter Party Bill of Lading-50
4-3-4-6--Non-Negotiable Bill Of Lading -Ciro Edilemez Konşimento--51
4-3-4-7--Combined-Transport Bill of Lading -Birleşik Taşıma Konşimentosu--51
4-3-4-8--Tanker Bill of Lading-52
4-3-4-9--İkinci Kaptan Makbuzu -Mates Receipt--52
4-3-5--Taşıma Senetleri -Way Bills/Consignment Notes--52
4-3-5-1--Havayolu Taşıma Senedi / Hava Konşimentosu -Airwaybill/AWB--52
4-3-5-2--Fiata Belgeleri -Fiata FCR, FCT--53
4-3-5-3--CMR Karayolu Taşıma Belgesi -CMR International Consignment Note / CMR Roar Waybill--54
4-3-5-4--House Bill of Lading-55
4-3-5-5--Hamule Senedi -CIM Rail Consignment Note--55
4-3-5-5--Paket Postası Makbuzu -Parcel Post Receipt--55
5--GÜMRÜK BEYANNAMESİ VE KULLANIM ŞEKLİ-57
5-1--Gümrük Beyannamesi Kullanma Talimatı-57
5-1-1--Beyanname Nüshalarının Kullanılması-57
5-1-2--Rejimlere Göre Kullanılacak Beyanname Nüshaları-58
5-1-3--Beyannamenin Doldurulması-58
5-1-4--Beyanname Formunun Basım Şartları-60
5-2--Beyanname Kutularına İlişkin Açıklamalar-60
5-2-1--İhracat-60
5-2-2--İthalat-68
5-2-3--Transit-76
5-2-4--Gümrük İdareleri Tarafından Doldurulacak Kutulara İlişkin Açıklamalar-77
5-2-5--Ortak Transit Rejimine İlişkin Sözleşmeye Taraf Ülkeler ve Kodları-81
5-2-6--Ülke Kodları-82
5-2-7--Teslim Şekline İlişkin Kodlar-88
5-2-8--Döviz Kodları-88
5-2-9--İşlemin Niteliğine İlişkin Kodlar-93
5-2-10--Taşıma Şekline İlişkin Kodlar-95
5-2-11--Rejim Kodu-95
5-2-12--Vergi ve Ödeme Şekillerine İlişkin Kod Numaraları-99
5-2-13--Ödeme Şekillerine İlişkin Kodlar-100
5-2-14--Uluslararası Anlaşmalar İçin Kodlar-100
5-2-15--Muafiyetler-101
6--DAHİLDE İŞLEME REJİMİ - HARİÇTE İŞLEME REJİMİ-105
6-1--Dahilde İşleme Rejimi / Hariçte İşleme Rejimi-105
6-1-1--Amacı-105
6-1-2--Tanımlar-105
6-1-3--Dahilde İşleme Tedbirleri-107
6-1-3-1--Şartlı Muafiyet Sistemi-107
6-1-3-1-1--Eşdeğer Eşya Kullanımı-108
6-1-3-1-2--Yurt İçi Alımlar-108
6-1-3-1-3--Teminat ve İndirimli Teminat Uygulaması-109
6-1-3-2--Geri Ödeme Sistemi-110
6-1-3-2-1--Geri Ödeme Sistemi Uygulanmayacak Haller-111
6-1-3-2-2--Ödenen Verginin Geri Verilmesi-111
6-1-4--Belge Düzenlenmesi ve Müracaatların Değerlendirilmesi-112
6-1-5--Belgenin Revizesi-113
6-1-6--DİİB Süresi ve Ek Süreleri-113
6-1-7--Haklı ve Mücbir Sebep İle Fevkalade Haller-113
6-1-8--İhracatın Gerçekleştirilmesi-114
6-1-9--Aracı İhracatçı İle İhracat-115
6-1-10--Temsilci Aracılığı İle İthalat-115
6-1-11--Gümrük İdarelerince Yapılacak İşlemler-116
6-1-12--Gözetim ve Korunma Önlemlerine Tabi Eşyanın İthali-117
6-1-13-Telafi Edici Verginin Ödenmesi-118
6-1-14--Verginin Geri Verilmesi-119
6-1-15--Kısmi Teminat İadesi-120
6-1-16--İhracat Taahhüdünün Kapatılması-120
6-1-17--Belgenin Kaybedilmesi-122
6-1-18--İhraç Edilen Mamullerin Geri Getirilmesi-122
6-1-19--Belgenin İptali-123
6-1-20--İhracatın Gerçekleştirilmemesi-123
6-1-21--Dahilde İşleme Tedbirlerine Uyulmaması-124
6-1-22--Müeyyide-125
6-1-23--Denetim-125
6-2--Hariçte İşleme Faaliyeti-125
6-2-1--Hariçte İşleme Rejimi Uygulanmayacak Haller-125
6-2-2--Müracaatların Değerlendirilmesi-126
7--ULUSLARARASI TİCARETİN TEMEL KAVRAMLARI ve PRATİK BİLGİLER-127
7-1--İthalatta Gözetim ve Gözetim Belgesi-127
7-2--Gümrükçe Onaylanmış Kişi-127
7-3--CE İşareti-129
7-4--ISPM 15 Standardı-129
7-4-1--ISPM 15 Standardının Kapsamı-129
7-4-2--ISPM 15 Standardının Uygulanmasında Sorumluluk-129
7-5--Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi-130
7-6--Eşya-130
7-7--İthalat Vergileri-130
7-8--Tarife Kotası-130
7-9--Tercihli Tarife-130
7-10--Üçüncü Ülke-131
7-11--Geri Verme-131
7-12--Kaldırma-131
7-13--BİLGE-131
7-14--Antrepo-131
7-14-1--Antrepo Çeşitleri-131
7-14-1-1--Özel Antrepo-132
7-14-1-2--Genel Antrepo-132
7-14-1-3--Fiktif Antrepo-132
7-15--GTİP-133
7-15-1--Bölümler-133
7-16--Gümrük Ve Dış Ticaret Mevzuatını Oluşturan Temel Hukuki Metinler-140
7-17--Serbest dolaşımda bulunan eşya-141
7-18--Nihai Kullanım-141
7-19-Transit Rejimi-141
7-20--Gümrük Beyannamesi Yerine Geçen Belgeler-141
7-21--Faturada Yer Alması Gereken Bilgiler-141
7-22--Dahilde İşleme Rejimi-142
7-23--Geçici İthalat ve İzin Alınması-143
7-24--Geçici İthalat Türleri-143
7-25--Geçici İthal Edilen Eşyanın Yurtta Kalma Süresi-144
7-26--İhracat Rejimi ve Fiili İhracat-144
7-27--Eşyaların İhraç Serbestliği-144
7-28--Hariçte İşleme Rejimi ve Bu Rejim Çerçevesinde Sağlanan Kolaylıklar-144
7-29--Tamir Amacıyla Yurtdışına Gönderilen Eşyanın Geri İthali-145
7-30--Mahrecine İade-145
7-31--Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi-146
7-32--Basitleştirilmiş Usul Uygulaması ve Türleri-146
7-33--Bağlayıcı Tarife Bilgisi -BTB--147
7-34--Eşyaya Genel Olarak Uygulanan Tasfiye Hükümleri-147
7-35--Gümrük İdarelerinde İş Takibi Yapabilecek Kişiler-147
7-36--Tedarikçi Beyanı-147
7-37--AKÇT Kapsamındaki Eşya İçin Düzenlenecek Menşe Belgesi-148
7-38--Serbest Dolaşımdaki Eşya-148
7-39--Serbest Bölgelerdeki Eşya İçin Düzenlenecek Belge-148
7-40--Eşyanın -Gümrük Kıymeti--148
7-41--Türkiyede Serbest Bölgelerde Faaliyette Bulunabilmek İçin Yapılması Gereken İşlemler-149
7-42--KKDF-150
7-43--Özet Beyan-150
7-44--Bekleme Süreleri-151
7-45--Damping-151
7-46--Uzunluk Ölçülerinin Değişimi-153
7-47--Hacim Ölçülerinin Değişimi-153
7-48--TIR Dorse Ölçüleri-154
7-49--Uluslararası Nakliyedeki KG/Hacim Standartları-154
7-50--Konteynır Ölçüleri-154
8--BELGE ÖRNEKLERİ-155
İKİNCİ BÖLÜM
DIŞ TİCARET SÖZLEŞMELERİNDEN DOĞABİLECEKULUSLARARASI TİCARİ UYUŞMAZLIKLARINHUKUKİ ÇÖZÜM YOLLARI
A. -ULUSLARARASI TİCARİ UYUŞMAZLIKLARIN ULUSAL MAHKEMELERDE ÇÖZÜMLENMESİ-207
B. -ULUSLARARASI TİCARİ UYUŞMAZLIKLARIN TAHKİM DIŞINDA ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZME TEKNİKLERİ İLE ÇÖZÜMÜ-211
1. -Müzakere Yöntemi -212
2. -Teknik -Hakem- Bilirkişilik Yöntemi -212
3. -Üçüncü Kişilerin Sözleşmeye Müdahalesi Yöntemi -214
4. -Ön Hakemlik Yöntemi-216
5. -Alternatif Uyuşmazlık Çözme Yöntemleri -217
6. -Uzlaştırma Yöntemi -220
a. -ICC Uzlaştırma Kuralları-221
b. -UNCITRAL Uzlaştırma Kuralları-221
c. -ICSID Uzlaştırma Kuralları-222
d. -FIDIC Uzlaştırma Kuralları-223
C. -ULUSLARARASI TİCARET SÖZLEŞMELERİNDEN DOĞANUYUŞMAZLIKLARIN TAHKİM YOLU İLE ÇÖZÜMLENMESİ-225
1. -Uluslararası Ticari Tahkim ve Türkiye Uygulaması-225
2. -Uluslararası Kurumsal Tahkim-229
a. -ICSID Merkezi-229
b. -Uluslararası Ticaret Odası Tahkim Mahkemesi-230
c. -Diğer Kurumsal Tahkim Merkezleri-232
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DIŞ TİCARET MEVZUATI
A. -İHRACAT REJİMİ-235
1. -İhracat Rejimi Kararı-235
2. -İhracat Yönetmeliği-238
3. -Diğer Mevzuat-245
B. -HARİÇTE İŞLEME REJİMİ-249
1. -Hariçte İşleme Rejimi Kararı-249
2. -Hariçte İşleme Rejimi Tebliği-258
C. -DAHİLDE İŞLEME REJİMİ-285
1. -Dahilde İşleme Rejimi Kararı-285
2. -Dahilde İşleme Rejimi Tebliği-318
3. -Diğer Mevzuat-380
D. -İTHALAT REJİMİ-383
1. -İthalat Rejimi Kararı-383
2. -İthalat Yönetmeliği-387
3. -İthalatçı Birliklerinin Kuruluşu, İşleyişi, Çalışma Sahaları, Organları, Üyelerinin Hak ve Görevlerine Dair Kararın Yürürlükten Kaldırılmasına İlişkin Karar-391
4. -İthalatçı Birliklerinin Kuruluşu, İşleyişi, Çalışma Sahaları, Organları, Üyelerinin Hak ve Görevlerine Dair Karar-392
5. -İthalatçı Birlikleri Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik-400
6. -İthalatçı Birlikleri Yönetmeliği-400
7. -İthalatçı Birliklerinin Kurulmasına İlişkin Tebliğin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Tebliğ-419
8. -İthalatçı Birliklerine Üyelik Başvuru Usul ve Esaslarına İlişkin Tebliğ-419
9. -Türkiye İle Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Karar-425
E. -GEÇİCİ İTHALAT REJİMİ-467
1. -Geçici İthalat Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun-467
2. -Milletlerarası Geçici İthalat Sözleşmesi-467
3. -1972 Konteynerlerle İlgili Gümrük Sözleşmesinin ve Geçici İthalat Sözleşmesinin Konteynerlerle İlgili Hükümlerinin Uygulanmasına Dair Yönetmelik-524
F. -KAMBİYO REJİMİ-543
1. -Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun-543
2. -4961 Sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun-547
3. -Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar-548
4. -Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ-564
5. -Diğer Kambiyo Mevzuatı-575
G. -SERBEST BÖLGELER-577
1. -Serbest Bölgeler Kanunu-577
2. -Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliği-583
3. -Serbest Bölge Müdürlüklerinin Kuruluş, Görev, Yetki ve Çalışma Esasları-618
4. -Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü Genelgeleri-619
5. -Serbest Bölgelerde Türk Lirasıyla Yapılabilecek Ödemelere Dair Karar-620
H. -GÜMRÜK REJİMİ-621
1. -4458 Sayılı Gümrük Kanunu-621
2. -Gümrük Yönetmeliği-719
3. -Gümrük Giriş Tarife Cetveli Hakkında Kanun-1065
4. -14. 5. 1964 Tarihli ve 474 Sayılı Kanun Hükümlerinin Uygulanması İle İlgili Usul ve Esasları Gösterir Yeni Yönetmelik-1066
5. -İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetveli-1075
6. -Gümrük Genel Tebliği-1169
I. -KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE-1173
1. -Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu-1173
--Genel Gerekçe-1186
--Madde Gerekçeleri-1187
--Kaçakçılık Mevzuatı-1191
TERİMLER SÖZLÜĞÜ-1193
KAYNAKÇA-1205
Dünya Ekonomik Krizinin tüm şiddetiyle hüküm sürdüğü günümüzde ülkemizin karşı karşıya olduğu ödemeler dengesi cari açığının kapatılmasına, en fazla döviz kazandırıcı sektör niteliğiyle en büyük katkıyı sağlaması beklenen dış ticaretin ana kavramları, temel pratik bilgileri, örnek belgeleri, mevzuatı ve uyuşmazlıkların çözüm yolları, -Ders Notu- formatındaki bu kitabın konusunu oluşturmaktadır. Bu kitaptan sonra yayınlamayı planladığımız -Dış Ticarette Standardizasyon-, -İhracat Teşvikleri- ve -Dış Ticarette Anti-Damping ve Anti-Subvansiyon Uygulamaları- başlıklı kitaplarla birlikte oluşacak bir -Dış Ticaret Seti-, kısa süre içerisinde okuyucularımızın istifadesine sunulacaktır.
Bu kitabın, akademik çevrelerden daha ziyade, dış ticaret sektörünün uygulamacı aktörlerine; ön lisans-lisans-lisans üstü düzeylerinde -Dış Ticaret Eğitimi- almakta olan öğrencilere ve özel -Dış Ticaret Uzmanlığı- sertifika programlarının kursiyerlerine hitap etmek amacıyla hazırlanmış olması nedeniyle, yalın bir üslupla kaleme alınmasına mümkün olduğunca özen gösterilmiştir. Bu amaçla, hem zaten hiçbir monografik eserden ve ders kitabından alıntı yapılmadığı için hem de metinde akıcılığı sağlamak bakımından dipnotlu atıf sistemi tercih edilmemiş olup; alıntı yapılmak suretiyle faydalanılan anonim nitelikli mevzuata ve ilgili internet sitelerine, kaynakçada yer verilmekle yetinilmiştir. Ancak, kendilerinden alıntı yapılmamakla beraber, konu ile ilgili monografik eserlere ve ders kitaplarına da kaynakçada değinilmiştir.
-------------------- İÇİNDEKİLER -----------------
BİRİNCİ BÖLÜM
DIŞ TİCARETTE TEMEL KAVRAMLARVE PRATİK BİLGİLER
1---ULUSLARARASI TİCARET- NEDİR-3
1-2--Nasıl İthalatçı Olunur?-3
1-3--İthalat Denetimleri-4
1-4--İşlenmiş İthalat Yönetmeliği-4
1-5--İhracat Nedir?-8
1-6--Nasıl İhracatçı Olunur?-9
1-7--Fiili İhracat-9
1-8--İhracat Çeşitleri: -10
1-8-1--Serbest İhracat-10
1-8-2--Kayda Bağlı İhracat-10
1-8-3--Konsinye İhracat-11
1-8-4--Kredili İhracat-11
1-8-5--Transit Ticaret-12
1-8-6--Serbest Bölgelere Yapılacak İhracat-12
1-8-7--İthal Edilmiş Malların İhracı-12
1-8-8--Bağlı Muamele Yoluyla Yapılacak İhracat-12
1-8-9--Ticari Kiralama Yoluyla Yapılacak İhracat-13
1-8-10--Bedelsiz İhracat-13
1-9--İhracatta KDV İstisnası-15
1-10--İhracat Rejimi Kararı-15
1-11--İhracat İşlemlerinin Çeşitli Aşamalarında Başvurulacak Kuruluşlar-18
2--DIŞ TİCARETTE TESLİM ŞEKİLLERİ-INCOTERMS-19
2-1--Ticari İşletmede Teslim / Ex Works -EXW--19
2-2--Taşıyıcıya Teslim / Free Carrıer -FCA--19
2-3--Gemi Doğrultusunda Teslim / Free Alongside Ship -FAS--20
2-4--Gemi Bordasında Teslim / Free On Board -FOB--21
2-5--Mal Bedeli veya Navlun / Cost And Freight -CFR--21
2-6--Mal Bedeli, Sigorta ve Navlun / Cost, Insurance and Freight -CIF--22
2-7--Taşıma Ücreti Ödenmiş Olarak Teslim / Carriage Paid To -CPT--23
2-8--Taşıma Ücreti ve Sigorta Ödenmiş Olarak Teslim / Carriage And Insurance Paid To -CIP--23
2-9--Sınırda Teslim / Delivered At Frontier -DAF--24
2-10--Gemide Teslim / Delivered Ex Ship -DES--24
2-11--Rıhtımda Teslim -Gümrük Vergi ve Harçları Ödenmiş Olarak- / Delivered Ex Quay -Duty Paid- -DEQ--25
2-12--Gümrük Resmi Ödenmemiş Olarak Teslim / Delivered Duty Unpaid -DDU--26
2-13--Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim / Delivered Duty Paid -DDP--26
3--DIŞ TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ-27
3-1--Vesaik Mukabili Ödeme/Cash Against Documents-28
3-2--Mal Mukabili Ödeme/Cash Against Goods-28
3-3--Peşin Ödeme / Cash Payment-29
3-4--Akreditifli Ödeme -Letter of Credit--29
3-4-1--Tanımı ve Özellikleri-29
3-4-2--Akreditifin Tabi Olduğu Uluslararası Kurallar-31
3-4-3--Akreditifin Ödeme Metoduna Göre Türleri-31
3-4-3-1--İbrazda Ödemeli Akreditif -Sight Credit--31
3-4-3-2--Vadeli Poliçe İle Kullanılan Akreditif -Acceptance Credit--32
3-4-3-3--Vadeli Akreditif -Deferred Payment Credit--32
3-4-4--Akreditif Açma Şekilleri-32
3-4-4-1--Dönülebilir Akreditif -Revocable Credit--32
3-4-4-2--Dönülemez Teyitsiz Akreditif -Irrevocable, Unconfirmed Credit--33
3-4-4-3--Dönülemez Teyitli Akreditif -Irrevocable Confirmed Credit--33
3-4-5--Özellikleri Olan Akreditifler-33
3-4-5-1--Devredilebilir Akreditif -Transferable Credit--33
3-4-5-2--Kırmızı Şartlı Akreditif -Red Clause Credit--34
3-4-5-3--Rotatif-Devreden Akreditif -Revolving Credit--35
3-4-5-4--Karşılıklı Akreditif -Back to-Back Credit--35
3-4-5-5--İhtiyat Akreditifi -Stand-By L/C--36
3-5--Finansman Belgeleri-36
4--ULUSLARARASI TİCARETTE KULLANILAN TİCARİ VE RESMİ BELGELER-39
4-1--Ticari Belgeler-39
4-1-1--Proforma Fatura -Proforma Invoice--39
4-1-2--Ticari Fatura -Commercial Invoice--39
4-1-3--Çeki Listesi -Weight List--40
4-1-4--Koli/Ambalaj Listesi-Packing List--40
4-1-5--Spesifikasyon Belgesi -Specification--40
4-1-6--İmalatçının Veya Satıcının Kalite Veya Kontrol Belgesi -Manufacturers Or Suppliers Quality Or Inspection Certificate--40
4-1-7--Üçüncü Tarafın Düzenlediği Kalite Kontrol Belgesi -Third Party Certificate Of Inspection--41
4-1-8--İmalatçının Analiz Belgesi -Manufacturers Analysis Certificate--41
4-1-9--Gemi Ölçümü Raporu -Ullage Report--41
4-2--Resmi Belgeler-42
4-2-1--Dolaşım Belgesi-Movement Certificate--42
4-2-1-1--ATR Dolaşım Belgesi-42
4-2-1-2--EUR. 1 Dolaşım Sertifikası-43
4-2-1-3--Konsolosluk Faturası -Consular Invoice--43
4-2-1-4--Tasdikli Fatura-Legalized Invoice--43
4-2-1-5--Menşe Şahadetnamesi -Certificate Of Origin--44
4-2-1-6--Form A-44
4-2-1-7--A. T. A Karneleri -Admission Temporary Agreement--44
4-2-1-8--Sağlık ve Veteriner Sertifikaları -Health/Sanitary Certificate, Veterinary Certificate--44
4-2-1-9--Helal Belgesi -Halal Certificate--45
4-2-1-10--Koşer Belgesi -Kosers certificate--45
4-2-1-11--Boykot, Kara Liste Sertifikası --Boycot, Black List Certificate--45
4-2-1-12--Radyasyon Belgesi -Radiation Certificate--45
4-2-1-13--Sigorta Poliçesi -Insurance Policy--46
4-2-1-14--TIR Karnesi -TIR Carnet--46
4-2-1-15--Karma Taşıma Belgesi -Combined Bill of Lading--46
4-3--Taşıma Belgeleri-46
4-3-1--Deniz Konşimentosu -Marine/Ocean Bill of Lading--46
4-3-1-1--Temiz Konşimento -Clean Bill of Lading- İbaresi-47
4-3-1-2--Bayat Konşimento-48
4-3-1-3--İhbar Adresi -Notify Address--48
4-3-1-4--Navlun -Freight--48
4-3-2--Konşimento Nüshaları / Tam Takım İbaresi -Full Set Of B/L--48
4-3-3--Ciro -Endorsement--49
4-3-3-1--Nama Yazılı Konşimento -To The Name Of--49
4-3-3-2--Emre Yazılı Konşimento -To The Order Of--49
4-3-3-3--Hamiline Yazılı Konşimentolar -To Order Of--49
4-3-4--Konşimento Türleri-50
4-3-4-1--Short Form Bills Of Lading-50
4-3-4-2--Container Bills Of Lading-50
4-3-4-3--Liner Bill of Lading-50
4-3-4-4--Tek Konşimento -Through Bill of Lading--50
4-3-4-5--Charter Party Bill of Lading-50
4-3-4-6--Non-Negotiable Bill Of Lading -Ciro Edilemez Konşimento--51
4-3-4-7--Combined-Transport Bill of Lading -Birleşik Taşıma Konşimentosu--51
4-3-4-8--Tanker Bill of Lading-52
4-3-4-9--İkinci Kaptan Makbuzu -Mates Receipt--52
4-3-5--Taşıma Senetleri -Way Bills/Consignment Notes--52
4-3-5-1--Havayolu Taşıma Senedi / Hava Konşimentosu -Airwaybill/AWB--52
4-3-5-2--Fiata Belgeleri -Fiata FCR, FCT--53
4-3-5-3--CMR Karayolu Taşıma Belgesi -CMR International Consignment Note / CMR Roar Waybill--54
4-3-5-4--House Bill of Lading-55
4-3-5-5--Hamule Senedi -CIM Rail Consignment Note--55
4-3-5-5--Paket Postası Makbuzu -Parcel Post Receipt--55
5--GÜMRÜK BEYANNAMESİ VE KULLANIM ŞEKLİ-57
5-1--Gümrük Beyannamesi Kullanma Talimatı-57
5-1-1--Beyanname Nüshalarının Kullanılması-57
5-1-2--Rejimlere Göre Kullanılacak Beyanname Nüshaları-58
5-1-3--Beyannamenin Doldurulması-58
5-1-4--Beyanname Formunun Basım Şartları-60
5-2--Beyanname Kutularına İlişkin Açıklamalar-60
5-2-1--İhracat-60
5-2-2--İthalat-68
5-2-3--Transit-76
5-2-4--Gümrük İdareleri Tarafından Doldurulacak Kutulara İlişkin Açıklamalar-77
5-2-5--Ortak Transit Rejimine İlişkin Sözleşmeye Taraf Ülkeler ve Kodları-81
5-2-6--Ülke Kodları-82
5-2-7--Teslim Şekline İlişkin Kodlar-88
5-2-8--Döviz Kodları-88
5-2-9--İşlemin Niteliğine İlişkin Kodlar-93
5-2-10--Taşıma Şekline İlişkin Kodlar-95
5-2-11--Rejim Kodu-95
5-2-12--Vergi ve Ödeme Şekillerine İlişkin Kod Numaraları-99
5-2-13--Ödeme Şekillerine İlişkin Kodlar-100
5-2-14--Uluslararası Anlaşmalar İçin Kodlar-100
5-2-15--Muafiyetler-101
6--DAHİLDE İŞLEME REJİMİ - HARİÇTE İŞLEME REJİMİ-105
6-1--Dahilde İşleme Rejimi / Hariçte İşleme Rejimi-105
6-1-1--Amacı-105
6-1-2--Tanımlar-105
6-1-3--Dahilde İşleme Tedbirleri-107
6-1-3-1--Şartlı Muafiyet Sistemi-107
6-1-3-1-1--Eşdeğer Eşya Kullanımı-108
6-1-3-1-2--Yurt İçi Alımlar-108
6-1-3-1-3--Teminat ve İndirimli Teminat Uygulaması-109
6-1-3-2--Geri Ödeme Sistemi-110
6-1-3-2-1--Geri Ödeme Sistemi Uygulanmayacak Haller-111
6-1-3-2-2--Ödenen Verginin Geri Verilmesi-111
6-1-4--Belge Düzenlenmesi ve Müracaatların Değerlendirilmesi-112
6-1-5--Belgenin Revizesi-113
6-1-6--DİİB Süresi ve Ek Süreleri-113
6-1-7--Haklı ve Mücbir Sebep İle Fevkalade Haller-113
6-1-8--İhracatın Gerçekleştirilmesi-114
6-1-9--Aracı İhracatçı İle İhracat-115
6-1-10--Temsilci Aracılığı İle İthalat-115
6-1-11--Gümrük İdarelerince Yapılacak İşlemler-116
6-1-12--Gözetim ve Korunma Önlemlerine Tabi Eşyanın İthali-117
6-1-13-Telafi Edici Verginin Ödenmesi-118
6-1-14--Verginin Geri Verilmesi-119
6-1-15--Kısmi Teminat İadesi-120
6-1-16--İhracat Taahhüdünün Kapatılması-120
6-1-17--Belgenin Kaybedilmesi-122
6-1-18--İhraç Edilen Mamullerin Geri Getirilmesi-122
6-1-19--Belgenin İptali-123
6-1-20--İhracatın Gerçekleştirilmemesi-123
6-1-21--Dahilde İşleme Tedbirlerine Uyulmaması-124
6-1-22--Müeyyide-125
6-1-23--Denetim-125
6-2--Hariçte İşleme Faaliyeti-125
6-2-1--Hariçte İşleme Rejimi Uygulanmayacak Haller-125
6-2-2--Müracaatların Değerlendirilmesi-126
7--ULUSLARARASI TİCARETİN TEMEL KAVRAMLARI ve PRATİK BİLGİLER-127
7-1--İthalatta Gözetim ve Gözetim Belgesi-127
7-2--Gümrükçe Onaylanmış Kişi-127
7-3--CE İşareti-129
7-4--ISPM 15 Standardı-129
7-4-1--ISPM 15 Standardının Kapsamı-129
7-4-2--ISPM 15 Standardının Uygulanmasında Sorumluluk-129
7-5--Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesi-130
7-6--Eşya-130
7-7--İthalat Vergileri-130
7-8--Tarife Kotası-130
7-9--Tercihli Tarife-130
7-10--Üçüncü Ülke-131
7-11--Geri Verme-131
7-12--Kaldırma-131
7-13--BİLGE-131
7-14--Antrepo-131
7-14-1--Antrepo Çeşitleri-131
7-14-1-1--Özel Antrepo-132
7-14-1-2--Genel Antrepo-132
7-14-1-3--Fiktif Antrepo-132
7-15--GTİP-133
7-15-1--Bölümler-133
7-16--Gümrük Ve Dış Ticaret Mevzuatını Oluşturan Temel Hukuki Metinler-140
7-17--Serbest dolaşımda bulunan eşya-141
7-18--Nihai Kullanım-141
7-19-Transit Rejimi-141
7-20--Gümrük Beyannamesi Yerine Geçen Belgeler-141
7-21--Faturada Yer Alması Gereken Bilgiler-141
7-22--Dahilde İşleme Rejimi-142
7-23--Geçici İthalat ve İzin Alınması-143
7-24--Geçici İthalat Türleri-143
7-25--Geçici İthal Edilen Eşyanın Yurtta Kalma Süresi-144
7-26--İhracat Rejimi ve Fiili İhracat-144
7-27--Eşyaların İhraç Serbestliği-144
7-28--Hariçte İşleme Rejimi ve Bu Rejim Çerçevesinde Sağlanan Kolaylıklar-144
7-29--Tamir Amacıyla Yurtdışına Gönderilen Eşyanın Geri İthali-145
7-30--Mahrecine İade-145
7-31--Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi-146
7-32--Basitleştirilmiş Usul Uygulaması ve Türleri-146
7-33--Bağlayıcı Tarife Bilgisi -BTB--147
7-34--Eşyaya Genel Olarak Uygulanan Tasfiye Hükümleri-147
7-35--Gümrük İdarelerinde İş Takibi Yapabilecek Kişiler-147
7-36--Tedarikçi Beyanı-147
7-37--AKÇT Kapsamındaki Eşya İçin Düzenlenecek Menşe Belgesi-148
7-38--Serbest Dolaşımdaki Eşya-148
7-39--Serbest Bölgelerdeki Eşya İçin Düzenlenecek Belge-148
7-40--Eşyanın -Gümrük Kıymeti--148
7-41--Türkiyede Serbest Bölgelerde Faaliyette Bulunabilmek İçin Yapılması Gereken İşlemler-149
7-42--KKDF-150
7-43--Özet Beyan-150
7-44--Bekleme Süreleri-151
7-45--Damping-151
7-46--Uzunluk Ölçülerinin Değişimi-153
7-47--Hacim Ölçülerinin Değişimi-153
7-48--TIR Dorse Ölçüleri-154
7-49--Uluslararası Nakliyedeki KG/Hacim Standartları-154
7-50--Konteynır Ölçüleri-154
8--BELGE ÖRNEKLERİ-155
İKİNCİ BÖLÜM
DIŞ TİCARET SÖZLEŞMELERİNDEN DOĞABİLECEKULUSLARARASI TİCARİ UYUŞMAZLIKLARINHUKUKİ ÇÖZÜM YOLLARI
A. -ULUSLARARASI TİCARİ UYUŞMAZLIKLARIN ULUSAL MAHKEMELERDE ÇÖZÜMLENMESİ-207
B. -ULUSLARARASI TİCARİ UYUŞMAZLIKLARIN TAHKİM DIŞINDA ALTERNATİF UYUŞMAZLIK ÇÖZME TEKNİKLERİ İLE ÇÖZÜMÜ-211
1. -Müzakere Yöntemi -212
2. -Teknik -Hakem- Bilirkişilik Yöntemi -212
3. -Üçüncü Kişilerin Sözleşmeye Müdahalesi Yöntemi -214
4. -Ön Hakemlik Yöntemi-216
5. -Alternatif Uyuşmazlık Çözme Yöntemleri -217
6. -Uzlaştırma Yöntemi -220
a. -ICC Uzlaştırma Kuralları-221
b. -UNCITRAL Uzlaştırma Kuralları-221
c. -ICSID Uzlaştırma Kuralları-222
d. -FIDIC Uzlaştırma Kuralları-223
C. -ULUSLARARASI TİCARET SÖZLEŞMELERİNDEN DOĞANUYUŞMAZLIKLARIN TAHKİM YOLU İLE ÇÖZÜMLENMESİ-225
1. -Uluslararası Ticari Tahkim ve Türkiye Uygulaması-225
2. -Uluslararası Kurumsal Tahkim-229
a. -ICSID Merkezi-229
b. -Uluslararası Ticaret Odası Tahkim Mahkemesi-230
c. -Diğer Kurumsal Tahkim Merkezleri-232
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DIŞ TİCARET MEVZUATI
A. -İHRACAT REJİMİ-235
1. -İhracat Rejimi Kararı-235
2. -İhracat Yönetmeliği-238
3. -Diğer Mevzuat-245
B. -HARİÇTE İŞLEME REJİMİ-249
1. -Hariçte İşleme Rejimi Kararı-249
2. -Hariçte İşleme Rejimi Tebliği-258
C. -DAHİLDE İŞLEME REJİMİ-285
1. -Dahilde İşleme Rejimi Kararı-285
2. -Dahilde İşleme Rejimi Tebliği-318
3. -Diğer Mevzuat-380
D. -İTHALAT REJİMİ-383
1. -İthalat Rejimi Kararı-383
2. -İthalat Yönetmeliği-387
3. -İthalatçı Birliklerinin Kuruluşu, İşleyişi, Çalışma Sahaları, Organları, Üyelerinin Hak ve Görevlerine Dair Kararın Yürürlükten Kaldırılmasına İlişkin Karar-391
4. -İthalatçı Birliklerinin Kuruluşu, İşleyişi, Çalışma Sahaları, Organları, Üyelerinin Hak ve Görevlerine Dair Karar-392
5. -İthalatçı Birlikleri Yönetmeliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Yönetmelik-400
6. -İthalatçı Birlikleri Yönetmeliği-400
7. -İthalatçı Birliklerinin Kurulmasına İlişkin Tebliğin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Tebliğ-419
8. -İthalatçı Birliklerine Üyelik Başvuru Usul ve Esaslarına İlişkin Tebliğ-419
9. -Türkiye İle Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Karar-425
E. -GEÇİCİ İTHALAT REJİMİ-467
1. -Geçici İthalat Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun-467
2. -Milletlerarası Geçici İthalat Sözleşmesi-467
3. -1972 Konteynerlerle İlgili Gümrük Sözleşmesinin ve Geçici İthalat Sözleşmesinin Konteynerlerle İlgili Hükümlerinin Uygulanmasına Dair Yönetmelik-524
F. -KAMBİYO REJİMİ-543
1. -Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun-543
2. -4961 Sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun-547
3. -Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar-548
4. -Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ-564
5. -Diğer Kambiyo Mevzuatı-575
G. -SERBEST BÖLGELER-577
1. -Serbest Bölgeler Kanunu-577
2. -Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliği-583
3. -Serbest Bölge Müdürlüklerinin Kuruluş, Görev, Yetki ve Çalışma Esasları-618
4. -Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü Genelgeleri-619
5. -Serbest Bölgelerde Türk Lirasıyla Yapılabilecek Ödemelere Dair Karar-620
H. -GÜMRÜK REJİMİ-621
1. -4458 Sayılı Gümrük Kanunu-621
2. -Gümrük Yönetmeliği-719
3. -Gümrük Giriş Tarife Cetveli Hakkında Kanun-1065
4. -14. 5. 1964 Tarihli ve 474 Sayılı Kanun Hükümlerinin Uygulanması İle İlgili Usul ve Esasları Gösterir Yeni Yönetmelik-1066
5. -İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetveli-1075
6. -Gümrük Genel Tebliği-1169
I. -KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE-1173
1. -Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu-1173
--Genel Gerekçe-1186
--Madde Gerekçeleri-1187
--Kaçakçılık Mevzuatı-1191
TERİMLER SÖZLÜĞÜ-1193
KAYNAKÇA-1205