Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Devletler Ve İslam Hukukunda Deniz
Devletler Ve İslam Hukukunda Deniz
Hakkı AYDIN
Sayfa Sayısı
:
272
Kitap Ölçüleri
:
13x19 cm
Basım Yılı
:
2009
ISBN NO
:
9786054074105
13,00
TL 
Bu ürün şu anda stoklarımızda yok!Yazarın diğer ürünlerine gözatmanızı tavsiye ederiz...
ÖNSÖZ Denizin karaya bitişik olan kısmı, coğrafi açıdan o karanın bir parçası sayılır ve kara ile bu deniz parçası, bir bütün teşkil eder. Dolayısıyla bu devletin deniz ülkesini meydana getirir. Bilindiği üzere devletin ülkesi, kara. hava ve deniz olmak üzere üç unsurdan oluşur. Devlet kendi ülkesi üzerinde tüm idarî, hukukî ve siyasî yetkilerini kullanır. Devletin kara ve hava ülkesi üzerindeki hükümranlık haklan tamdır. Buna karşılık deniz ülkesinde özellikle karasularında devletin egemenlik hakları tam değildir. Mesela karasularında yabancı gemilere tanınan zararsız geçiş hakkıyla ve buna bağlı olarak kıyı devleti iken getirilen hâkimiyetin kısıtlan-masıyla ve bazı mükellefiyetlerle devletin yetkisi sınırlandırılmıştır. Milletlerarası hukukun ilgi alanına giren en eski mevzulardan birisi de, şüphesiz deniz hukukudur. Günümüzde deniz, başta iktisâdi, siyasî ve stratejik bakımdan, devletler için büyük önem arz etmektedir. Denize sahildar olsun veya olmasın hemen her devlet her an, az veya en üst düzeyde denizlerden yararlanabilmenin imkânlarını elde etme gayreti içerisindedir. Böyle bir gayret, öncelikle deniz üzerindeki hakların ve bu hakları kullanırken karşılaşılan veya karşılaşma ihtimali olan problemlerin, bu problemleri hukukî yönden halletme ve daha da ehemmiyetlisi problemlere karşı tedbir alma yollarının bilinmesini mecburî hale getirmektedir. Bu da deniz sahalarıyla alakalı hukukî inceleme, araştırma ve değerlendirmelerin zamanımızdaki gitgide artan ehemmiyetini önümüze sermektedir. Doğuda az olmakla birlikte daha çok Batıda yapılan Deniz Hukuku ile ilgili yayınlarda süregelen artış bu hakikatin açık bir göstergesidir. Deniz hukuku, Türkiye açısından da hayatî değere sahip olan ilim dallarından biridir. Çünkü Türkiye′nin üç tarafı denizlerle çevrilidir. Bu denizlerde siyasî, askerî, hukukî ve iktisadî menfaatlerimizi ileri seviyede muhafaza edebilmemiz için deniz hukuku bilgisine de büyük ihtiyacımız vardır. Ne var ki, deniz hukuku ancak son yıllarda Hukuk Fakültelerinde bir anabilim dalı haline getirilerek okutulmaya başlanmıştır. Deniz hukukunun ilgi alanı, içsular. karasuları, bitişik bölge, kıta sağanlığı münhasır ekonomik bölge, derin deniz yatağı ve açık denizler gibi deniz sahalarının hukukî rejimidir. Deniz hukuku, Deniz Ticaret hukukundan farklıdır. Deniz Hukuku, deniz sahalarının hukukî statüsünü inceleyen ve deniz sahalarına kıyıdaş olan devletleri ve bu devletlerin hak ve mükellefiyetlerini araştıran ve ortaya koyan bir ilmî disiplindir. Buna karşılık Deniz Ticaret Hukuku, denizlerdeki ticarî faaliyetleri konu edinen önemli bir ilim dalıdır. Kısaca bu bilim dalının uğraştığı faaliyetler denizciliktir. O halde Deniz Hukuku tamamen kamu hukuku alanına, Deniz Ticaret Hukuku ise Özel hukuk alanına dâhildir. Hemen şunu belirtelim ki, eğer deniz hukuku ile ilgili gelişmeleri zamanında öğrenip takip etmezsek karşılığında, ağır faturalar ödemeye mecbur kalacağımız tarihi hakikatler önümüze çıkar. Nitekim deniz hukuku ile ilgili problemlerin doğmasına, devletlerin karşılıklı menfaatleri sebebiyet vermektedir. Söz konusu karşılıklı menfaatler, siyasî, iktisadî, hukukî veya askerî olabilir. Bunun için devletlerin bu gibi menfaatlerini koruyabilmesi için çok yönlü çalışmalar yapması kaçınılmazdır. Son yıllarda teknolojideki baş döndürücü gelişmelerin de yardımıyla insanlık, denizlerle ilgili araştırma, işletme, koruma, denizden faydalanma ve denizi koruma gibi birçok faaliyete girişti. Bu faaliyetlerle birlikte ve ekonomik düzen adı altında ifade edilen birçok yenilik de deniz hukukuna girdi. Biz, bu çalışmamızda, genişçe ve derinlemesine ilmî tartışmalara girmeden konuları, daha çok 1958 tarihli Cenevre Ka- rasuları ve Bitişik Bölge Sözleşmesi ile 1982 tarihli Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi′ni esas alarak ve bunların yorumlarını yapan uzmanların görüşlerine yer vererek incelemeye çalıştık. Türkiye henüz adı geçen Deniz Hukuku Sözleşmesine taraf ülke konumunda değildir. Bu bakımdan sözleşmelerin Türkiye için bağlayıcı bir tarafı da yoktur. Ancak milli menfaatlerimiz açısından bu sözleşmelerin iyi bir biçimde incelenmesi, örf ve âdet haline gelen hükümlerinin tespit edilmesi ve bilinmesi mecburîdir. Aynı zamanda bu hükümlerle ilgili tedbirlerin araştırılıp bulunması zorunluluğu vardır. Bunun sebeplerini yukarıda belirtmeye çalıştık. Biz öncelikle konuları bu çerçevede ele aldıktan sonra, İslâm hukukunun bu konulara bakışına yer verdik. Esasen Milletlerarası hukukta denizle ilgili meseleler son asırlarda, teknolojik gelişmelere paralel olarak daha fazla araştırılmaya ve incelenmeye başlanmıştır. İslâm hukukunun kaynakları olan Kur′ân, Sünnet, örf, âdet ve devletlerin uygulamalarında denizlerle ilgili genel ve geçerli hükümler bulunmasına rağmen, bu hükümler, bu günkü milletlerarası hukuk tekniğine göre ele alınıp geliştirilememiştir. Kanaatimce bu konular daha çok devletlerarası antlaşmalara bırakılmış ve denizler buna göre idare edilmiştir. Diğer taraftan bilebildiğime göre ülkemizde denizlerle ilgili İslâmî hükümler bugünkü manada ele alıp incelenmemiştir. Biz, bu çalışmamızı iki bölümde ele aldık: Birinci bölümde, denizlerin bir parçası sayılan karasularının ve içsuların sınırlarının tespitini, bunların hukukî statülerini ve Türk Boğazlarını incelemeye çalıştık. İkinci bölümde. Bitişik bölge. Kıta sahanlığı, Münhasır Ekonomik Bölge, Açık Deniz ve Deniz Yatağı gibi deniz sahalarını ve Hukukî statülerini araştırdık. Sonuçta da kısa bir mukayese yapmaya çalıştık. ~ Muvaffakiyet Allah′tandır. Kampus - Sivas Eylül 2008 Doç. Dr. Hakkı AYDIN İÇİNDEKİLER ONSOZ 5 İÇİNDEKİLER 9 BİRİNCİ BÖLÜM MİLLİ DENİZ SAHALARI VE HUKUKİ REJİMLERİ I. KARASULARI İLE İÇSULARIN SINIRLARININ TESPİTİ VE İÇSULARIN HUKUKİ REJİMİ 17 A. GENEL BİLGİLER 17 B. KARASULARININ İÇ SINIRININ TESBİT EDİLMESİ 19 1. Normal Esas Hat Usulü 19 2. Düz Esas Hatlar Usulü a. 1958 ve 1982 Sözleşmelerinde Düz Esas Hatlar ile İlgili Düzenleme 21 b. Hukukî Değeri Bakımından Düz Esas Hatlar 23 c. Takımadavarî (Arşipelik) Esas Hatlar Usulü 24 C. KARASULARININ DIŞ SINIRININ TESPİTİ 26 1. Normal Esas Hat Usulü 26 a. Paralel Hat Usulü 26 b. Daire Kavisleri veya Yay Usulü 27 2. Birbirine Komşu Olan Devletler ve Kıyıları Arasında Karasularının Dış Hududunun Tespit Edilmesi 29 a. Karşılıklı İki Kıyının Aynı Devlete Ait Olması Hali 29 b. Karşı Karşıya Olan Kıyılara Sahip Bulunan Devletler Arasında Karasularının Dış Hududu 30 c. Kıyıları Birbirine Bitişik Olan İki Devlet Arasında Karasuların Yan Sınırının Tespiti 36 d. Deniz Alanlarının Sınırlandırılmasında Adaların Tesiri 39 e. Meseleye Umumî Bir Bakış 40 D. KARASULARININ İÇ SINIRLARININ TESBİTİNDE HUSUSà DURUMLAR..′ 45 1. İçsular 45 a. İçsuların Tarifi ve Mahiyeti 45 b. İçsuların Sınırı 48 2. Adalar ve Cezir Yükseklikleri 49 a. 1958 Cenevre Karasuları ve Bitişik Bölge Sözleşmesindeki Durum 49 b. 1982 Sözleşmesine Göre Adalar 52 3. Nehirler 55 4. Koy ve Körfezler 56 5. Limanlar, Dalgakıranlar ve Demirleme Yerleri 59 6. Takımadalar 61 7. Göller 63 8. Donmuş Denizlerde Karasularının İç Sınırı 64 E. İÇSULARIN HUKUKà STATÜSÜ 64 E TÜRKİYE İÇSULARININ HUDUDU VE HUKUKà REJİMİ ....70 G. İSLÃM HUKUKUNA GÖRE İÇSULARIN HUKUKà REJİMİ 73 H. KARASULARININ İÇ VE DIŞ SINIRLARIYLA ALAKALI GENEL DEĞERLENDİRME ′. 75 İ. KARASULARININ SINIRLARIYLA İLGİLİ ŞEKİLLER VE HARİTALAR 78 II. KARASULARININ GENİŞLİĞİ, SINIRLANDIRILMASI VE HUKUKà STATÜSÜ 99 A. GENEL BİLGİLER 99 B. KARASULARININ AZAMà GENİŞLİĞİ (DEVLETİN KARSULARI ÜZERİNDEKİ YEKİSİNİN AZAMà SINIRI) 102 1. 1982 Birleşmiş Milletler Üçüncü Deniz Hukuku Sözleşmesine Kadar Olan Devre: 102 2. 1982 Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesiyle Getirilmiş Olan Düzenleme: 105 C. KARASULARININ ASGARà GENİŞLİĞİ (DEVLETİN KARASULARI ÜZERİNDEKİ YETKİ SAHASININ ASGARà SINIRI) 108 D. KOMŞU DEVLETLER ARASINDA KARASULARININ SINIRLANDIRILMASI 110 E. KARASULARININ HUKUKİ STATÜSÜ 111 1. Genel Bilgiler 111 2. Zararsız Geçiş Hakkı .-...112 a. Genel Bilgiler 112 b. Zararsız Geçiş Hakkının Varlığı Meselesi 113 c. Geçiş ve Zararsız Geçiş Mefhumları 114 3. Kıyı Devletinin Karasularındaki Salâhiyeti 118 a. Kıyı Devletinin Zararsız Geçişi Düzenleme Yetkisi ...119 b. Kıyı Devletinin Yabancı Gemiler Üzerindeki Yargı Yetkisi 121 ba. Ticaret Gemileri Yönünden 122 bb. Savaş Gemileri Yönünden 124 4. Türk Karasuları Sınırları Açısından Değerlendirme 125 5. Türk Karasularının Hukukî Rejimi 129 E GENEL DEĞERLENDİRME 133 G. İSLÃM HUKUKUNA GÖRE KARASULARI 138 1. Fıkhı Genel Kurallar 138 2. Deliller 141 3. Deniz Hukukunun Ana Konuları 149 a. Genel Bilgiler 149 b. Denizlerde Seyrüsefer ve İletişim 149 c. Denizlerdeki Tabii Kaynaklar ve Bunların İşletilmesi. 152 d. Çevrenin Korunması 154 e. Gemi 155 1) Tarifi ve Hususiyetleri 155 2) Geminin Unsurları 156 3) Gemini Adı 157 4) Bağlama Limanı 157 5) Geminin Tonajı 157 6) Tabiiyet (Uyruk) 157 7) Geminin Sicili 158 8) Gemi Çeşitlen 159 a. Devlet Hizmetinde Çalıştırılan Gemiler 159 b. Devlet Hizmetinde Kullanılmayan (Ticarî) Gemiler 160 c. İslam Hukukuna Göre Gemiler 161 H. KARASULARI BAKIMINDAN GENEL DEĞELENDİRME.167 İ. BOĞAZLAR 169 1. Boğazların Umumi Rejimi 169 a. Boğazın Tarifi 169 2. Boğazların Hukuki Rejimi 171 3. Türk Boğazlan V<= * Jnemi 174 4. Türk Boğazları Rejiminin Tarihî Gelişimi 175 5. Montreux Boğazlar Sözleşmesi 180 a. Boğazlar Rejimi 180 1) Boğazların Yeniden Silahlandırılması ve Boğazlar Komisyonunun Kaldırılması 180 2) Boğazlardan Geçiş Rejimi 181 a. Ticaret Gemileri Yönünden 181 aa) Barış Zamanında 181 ab. Türkiye′nin Tarafsız Olduğu Savaş Zamanı 182 ac. Türkiye′nin Muharip Olduğu Savaş Zamanı 182 ad. Türkiye′nin "Kendisini Pek Yakın Bir Savaş Tehlikesi Tehdidine Maruz" Sayması Durumu: 182 b. Savaş Gemileri Yönünden 183 ba. Barış Zamanında 183 bb. Savaş Zamanında 186 c. Uçaklar (Hava Gemileri)Yönünden 188 6. Montreux Sözleşmesinin Sona Ermesi veya Değiştirilmesine Ait Hükümler 196 7. İslâm Hukukuna Göre Boğazların Umumi Rejimi 198 İKİNCİ BÖLÜM DEVLETİN BELLİ HÃKİMİYET HAKLARINA SAHİP OLDUĞU MİLLETLERARASI DENİZ SAHALARI I. BİTİŞİK BÖLGE (KARASULARINA BİTİŞİK AÇIKDENİZ BÖLGESİ) 201 .A. TARİFİ VE GELİŞİMİ 201 B. HUKUKİ REJİMİ 202 C. İSLAM HUKUKUNUN BİTİŞİK BÖLGEYE BAKIŞI 204 II. BALIKÇILIK BÖLGESİ 205 III. KITA SAHANLIĞI (EŞİĞİ) 207 A. KITA SAHANLIĞI MEFHUMUNUN TARİFİ VE GELİŞİMİ .207 B. DENİZ YATAĞININ JEOLOJİ AÇISINDAN YAPISI 208 C. HUKUKİ MEFHUM OLARAK KITA SAHANLIĞI 208 1. A.B.D. Başkanı Truman Merhalesi 209 2. 1958 Cenevre Deniz Hukuku Konferansı Merhalesi 209 3. M. A. D′nın 20.2.1969 Tarihli Kuzey Denizi Kıta Sahanlığı Davaları Merhalesi 210 4. III. Deniz Hukuku Konferansı Merhalesi 210 D. KITA SAHANLIĞININ HUKUKà REJİMİ 211 E. KITA SAHANLIĞININ SINIRLANDIRILMASI 213 E TÜRK KITA SAHANLIĞI VE EGE KITA SAHANLIĞI UYUŞMAZLIĞI 215 G.İSLÃM HUKUKUNA GÖRE KITA SAHANLIĞI 216 IV. MÜNHASIR EKONOMİK BÖLGE 218 A. MÜNHASIR EKONOMİK BÖLGE MEFHUMU 218 1. Münhasır Ekonomik Bölgenin Tarifi ve Mahiyeti 218 2. Tarihi Gelişlimi 219 B. MÜNHASIR EKONOMİK BÖLGENİN HUKUKà REJİMİ .220 1. Kıyı Devletini Salahiyetli Kılan Haklar 220 a. Kıyı Devletinin Ekonomik Haklan 220 b. Kıyı Devletinin Salahiyetleri 221 c. Üçüncü Devletlere Tanınmış Olan Haklar 221 C. MÜNHASIR EKONOMİK BÖLGENİN SINIRLANDIRILMASI 222 D. MÜNHASIR EKONOMİK BÖLGE VE TÜRKİYE 223 1. Genel Bilgiler 223 2. Karadeniz Münhasır Ekonomik Bölgesi 224 E. İSLÃM HUKUKU VE MÜNHASIR EKONOMİK BÖLGE ...227 V. AÇIK DENİZ VE HUKUKİ REJİMİ 229 A. AÇIK DENİZİN TARİFİ VE MAHİYETİ 229 B. AÇIK DENİZLERİN HUKUKà REJİMİ 233 1. Genel Bilgiler 233 2. Açık Denizlerden Faydalanmanın Serbestliği Prensibi ....234 C. DEVLETLERİN AÇIK DENİZDE HÜKÜMRANLIK HAKLARI 237 1. Genel bilgiler 237 2. Bayrak Kanunu 237 3. Kesintisiz Takip Hakkı 238 D. AÇIK DENİZDE DEVLETLERİN BİRLİKTE KULLANDIĞI YETKİLER 241 1. Devletlerin Milletlerarası Suçların Kontrolü ile İlgili Yetkileri 241 a. Uyuşturucu Madde Kaçakçılığının Kontrolü 241 b. Açık Denizden İzinsiz Yayınların Kontrolü 242 2. Devletlerin Açık Denizden Faydalanmasıyla Alakalı Yetkileri 242 a. Çatışmalara Mani Olan ve Yetkileri Düzenleyen Tedbirler 242 b. Denizde Can Güvenliğini Koruyucu Tedbirler 243 c. Açık Denizde Çevrenin Korunmasına Dair Tedbirler..244 E. İSLAM HUKUKUNDA AÇIK DENİZLERİN HUKUKİ REJİMİ ′. 244 1. Genel Bilgiler 244 2. Açık Denizlerin Hukuki Rejimi 245 E MİLLETLERARASI DENİZ YATAĞI 248 1. Deniz Yatağı Kavramı 248 2. Deniz Yatağının Tarifi Ve Mahiyeti 249 3. Deniz Yatağı Kavramının Gelişimi 249 4. Açık Deniz Yatağının Hukuki Rejiminin Genel Kuralları .251 5. Deniz Yatağının İşletilmesiyle İlgili Kural 252 6. Faaliyetlerin Bütün İnsanlığın Faydasına Olacak Şekilde Yapılması Kuralı 254 7. Adalet Ve Hakkaniyete Göre Paylaşma Kuralı 255 8. Milletlerarası Deniz Yatağı Ve Türkiye 256 G. İSLAM HUKUKUNDA DENİZ YATAĞI 259 SONUÇ VE MUKAYESE 260 BİBLİYOGRAFYA 269
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı