Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Denizyolu İle Yük Taşıma Ücreti ( Navlun )
Denizyolu İle Yük Taşıma Ücreti ( Navlun )
Sevgi Sunal ERGUVAN
Sayfa Sayısı
:
168
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2007
ISBN NO
:
9789944941433
345,00
TL ÖNSÖZ "Denizyolu İle Yük Taşıma Ücreti (Navlun)" isimli bu çalışma, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü′nde yüksek lisans tezi olarak hazırlanmış ve 01.08.2005 tarihinde, Prof. Dr. Huriye KUBİLAY, Doç. Dr. Meltem KUTLU GÜRSEL ve Yrd. Doç. Dr. Ahmet TÜRK′ten oluşan jüri önünde savunularak oybirliği ile başarılı bulunmuştur. Her şeyden önce tez danışmanım olduğu için ve gerek tez ile ilgili çalışmalarım sırasında gerekse çalışma dışında desteğini esirgemeyen kıymetli hocam Prof. Dr. Huriye KUBİLAY′a teşekkür ederim. Tezimin hazırlanması esnasında eleştirileri ile yolgösterici olan ve stajyerliğimden bu yana gösterdiği yakın ilgisi ve sağladığı sıcak çalışma ortamı ile profesyonel iş hayatımda bana destek olarak mesleğimi sevmemi sağlayan, Öğr. Gör. Av. Ahmet ÇALIK′a teşekkür borçluyum. Bana duyduğu güveni boşa çıkarmamak için çok çalışmalıyım. Kendilerinden yardım istediğimde kıymetli zamanlarını ayırarak, görüşleriyle katkıda bulunan sevgili arkadaşlarım Yrd. Doç. Dr. Ecehan Yeşilova′ya ve Arş. Gör. Bilgehan Yeşilova′ya çok teşekkür ederim. Özellikle yabancı kaynaklara ulaşmamdaki katkılarından dolayı sevgili ağabeyim Arş. Gör. Seçkin Sunal′a ve ondan çaldığım zamanlarda yaptığım çalışmalar sırasında desteğini ve özverisini esirgemeyen sevgili eşim Arş. Gör. Derya Deviner ERGUVAN′a en içten teşekkürlerimi sunarım. Onlara sahip olduğum için çok şanslıyım. Eminim bu kitap karşılıksız sevgi ve fedakarlıklarıyla bu günlere gelmemi sağlayan canım annem ve babam için gurur kaynağı olacaktır. Av. Sevgi SUNAL ERGUVAN Alsancak - İzmir 2007 GİRİŞ Dünya ticaretinin gelişmesine paralel olarak, ticaretin gerçekleştirilmesi için malların denizaşırı olarak taşınması gerekliliği, deniz ticaretinin de sürekli olarak değişim ve gelişim içinde olmasını zorunlu kılmaktadır. Bu nedenle bir navlun sözleşmesi çerçevesinde, deniz yolu ile yük taşınması, her geçen gün daha fazla kullanılan bir taşıma şekli halini almaktadır. Navlunun, navlun sözleşmesinin asli unsurlarından birisi olması ve sözleşmenin tarafları olan taşıyan ve taşıtanın, navlun konusunda birbirine zıt menfaatlere sahip olması nedeni ile Türk Ticaret Kanunu′nda, navluna ilişkin düzenlemelere geniş bir şekilde yer verilmiştir. Diğer yandan, deniz yolu ile yapılan yük taşımalarının uluslararası ticaretteki rolünün gün geçtikçe daha önemli hale gelmesi ile birlikte deniz ticaretinin ekonomiyle doğrudan ilişkili olması karşısında, navlun konusu; navluna ilişkin esasların belirlenmesi ve navlun piyasasındaki rekabette dengenin sağlanması amacı ile oluşturulmuş uluslararası birliklerin uğraş alanı olmuştur. Navlunun, navlun sözleşmesinin zorunlu bir unsuru olarak, taşıyanın yükü kararlaştırılan varma limanına kadar taşıması karşılığında, taşıtan tarafından ödenmesi taahhüt edilen bir ücret olması bakımından; navlun sözleşmesi ile birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle çalışmamızın birinci bölümünde; navlun kavramının tanımının yanı sıra, navlun sözleşmesinin diğer zorunlu unsurlannın ve navlun ödeme taahhüdünün bulunmadığı sözleşmelerin tabi olacağı hükümlerin açıklanmasına yer verilecektir. İkinci bölümde, navlunun belirlenmesi, navlunun alacaklısı, borçlusu ve navlunun ödenmesi aşaması ile ilgili olarak, ödeme zamanı ve ödeme şekli konuları incelenecektir. Türk Ticaret Kanunu′nun navlunun belirlenmesine ilişkin hükümleri, emredici nitelikte değildir. Dolayısıyla taraflar arasındaki navlun sözleşmesinde, navluna ilişkin olarak kanuni düzenlemelerden farklı esasların kararlaştırılması veya konişmentoya bu yönde klozların koyulması mümkündür. Bu nedenle navlunun miktarının belirlenmesi bakımından, hem Türk Ticaret Kanunu hükümleri hem de uygulamada navlunun belirlenmesi konusunda yaygın olan düzenlemeler açıklanmaya çalışılacaktır. Taşıtanın, navlun sözleşmesi akdetmekteki amacı; yükün, yükleme limanından boşaltma limanına kadar taşınmasıdır ve taşıtan bu edim karşılığında navlun ödemeyi taahhüt etmektedir. Ayrıca, Türk Ticaret Kanunu′nun 1061. maddesinde düzenlenmiş olan, taşıyanın yüke özen borcunun söz konusu olmadığı istisnai haller saklı kalmak üzere, taşıtan, yükün varma limanına kadar hasarsız ve noksansız olarak taşınmasını amaçlamaktadır. Yükün, varma limanına ulaşmadan önce hasara uğraması halinde bu amaç kısmen, zıyaa uğraması 16 halinde ise tamamen gerçekleşmemiş olur. Bu nedenle yükün hasara veya zıyaa uğraması halinde, navlunun ödenip ödenmeyeceği, ödenecek ise, hangi miktarda ödeneceğini konusu açıklanmaya çalışılacaktır. Üçüncü bölümde ise, taşıyanın Türk Ticaret Kanunu′nun 1069. maddesinde belirtilen navlun ve diğer alacaklarının ödenmemesi halinde, taşımaya konu olan yük üzerinde sahip olduğu teslimden kaçınma hakkına ve rehin hakkına yer verilecek, rehin hakkının gönderilene ve taşıtana karşı ileri sürülmesi halinde geçerli olan esaslar ayrı ayrı incelenecektir. Türk Ticaret Kanunu′nun rehin hakkına ilişkin hükümlerinin emredici olmaması nedeni ile uygulamada, bu hakkın tamamen ortadan kaldırılması ya da aksine rehin hakkının kapsamının genişletilmesi yönünde kullanılan klozlar da açıklanmaya çalışılacaktır. Halen yürürlükte olan 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu′nun değiştirilmesi amacı ile hazırlanmış olan Türk Ticaret Kanunu Tasansı′na çalışmamızın bazı bölümlerinde göndermeler yapılacak, Türk Ticaret Kanunu Tasansı′nın, yalnızca navluna ilişkin düzenlemelerine ve mevcut düzene nazaran değişiklik öngörülen hükümlerine değinilecektir. Son olarak, sonuç kısmında, çalışmanın genel bir değerlendirmesi yapılarak, incelenen konular özleri ve ana hatları ile açıklanacaktır. İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 3 KISALTMALAR 13 GİRİŞ 15 BİRİNCİ BÖLÜM NAVLUN KAVRAMI I. GENEL OLARAK 17 II. NAVLUNUN TANIMI 18 III. NAVLUN SÖZLEŞMESİ 20 A. GENEL OLARAK 20 B. NAVLUN SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI 21 1. Taşıma Taahhüdü 21 2. Denizyolu İle Taşıma 21 3. Eşya Taşınması 22 4. Yükün Taşıyanın Zilyetliğine Girmesi 23 5. Navlunun Ödenmesinin Taahhüt Edilmesi 25 C. NAVLUN SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI ve YÜKLE İLGİLİLER 26 1. Taşıyan (Carrier) 26 2. Taşıtan (Charterer) 28 3. Yükleten (Shipper) 28 4. Gönderilen (Consignee) 29 D. NAVLUN SÖZLEŞMESİNİN TÜRLERİ 30 1. Çarter Sözleşmesi 30 a. Tam - Kısmi Çarter Sözleşmesi 31 b. Yolculuk Çarteri (Voyage Charter) 32 c. Zaman Üzerine Çarter (Time Charter) 32 2. Kırkambar Sözleşmesi 33 E. NAVLUN SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 34 IV. NAVLUNUN NAVLUN SÖZLEŞMESİ İLE İLİŞKİSİ 36 İKİNCİ BÖLÜM NAVLUNUN TESPİTİ, ÖDENMESİ ve NAVLUNUN ALACAKLISI ve BORÇLUSU I. NAVLUNUN TESPİTİ 39 A. GENEL OLARAK 39 B. KANUNİ DÜZENLEME 40 C. AKDİ DÜZENLEME 42 1. Kırkambar Sözleşmelerinde 42 2. Çarter Sözleşmelerinde 43 a. Yükün Özelliklerinin Esas Alınması 44 aa. Yükün Ekonomik Değerine Göre Tespiti 44 bb. Yükün Miktarına Göre Tespiti 45 aaa. Navlunun Tespitinde Esas Alınacak Ölçü Biriminin Belirlenmesi 45 bbb. Yükün Hangi Andaki Miktarının Esas Alınacağı Sorunu 46 /. Konişmentoda Gösterilen ve Navlunun Hesabına Esas Alınan Yük Miktarının, Aynı Ölçü Biriminden Olması Halinde 48 //. Konişmentoda Gösterilen ve Navlunun Hesabına Esas Alınan Yük Miktarının, Farklı Ölçü Biriminden Olması Halinde 48 b. Taşımanın Süreceği Zamanın Esas Alınması 49 c. Geminin Azami Yük Taşıma Kapasitesinin Esas Alınması 51 d. Götürü Navlun (Lump Sum Freight) 52 D. NAVLUNUN BELİRLENMESİNDE ÖZELLİK GÖSTEREN DURUMLAR 53 1. Ölü Navlun (Dead Freight) 53 a. Tanım ve Kavram 53 b. Hukuki Niteliği 55 c. Esasları 57 2. Pişmanlık Navlunu 61 a. Tanım ve Kavram 61 b. Hukuki Niteliği 62 c. Esasları 66 aa. Genel Olarak 66 bb. Çarter Sözleşmelerinde 70 aaa. Tam Çarter Sözleşmelerinde 70 /. Fesih Hakkının Yolculuk Başlamadan Önce Kullanılması 70 ii. Fesih Hakkının Yolculuk Başladıktan Sonra Kullanılması 72 bbb. Kısmi Çarter Sözleşmelerinde 74 i. Fesih Hakkını Bir veya Birkaç Taşıtanın Kullanması.... 74 /′/′. Fesih Hakkını Tüm Taşıtanların Kullanması 75 cc. Kırkambar Sözleşmelerinde 76 aaa. Fesih Hakkının Yolculuk Başlamadan Önce Kullanılması 76 /′. Fesih Hakkının Yüklemeden Önce Kullanılması 76 ii. Fesih Hakkının Yüklemeden Sonra Kullanılması 78 bbb. Fesih Hakkının Yolculuk Başladıktan Sonra Kullanılması 79 3. Mesafe Navlunu (Distance/Pro rata Freight) 80 a. Tanım ve Kavram 80 b. Hukuki Niteliği 81 c. Esasları 82 aa. Genel Olarak 82 bb. Hesaplanması 84 aaa. Kurtarılarak Emniyet Altına Alınmış Yük Miktarı 84 bbb. Yolculuğun Aşılan Kısmı 84 ccc. Yolculuğa İlişkin Diğer Unsurlar 86 ddd. Azami Smır 86 E. NAVLUNA İLAVELER ve NAVLUNDAN İNDİRİMLER 87 1. Navluna İlaveler 87 a. Sürastarya Ücreti (Demurrage) 87 b. Ödenmiş Gümrük Resmi ve Diğer Masraflar 88 c. Yüke İlişkin Diğer Tüm Masraflar 88 2. Navlundan İndirimler 89 F. YÜKÜN HASARI veya ZIYAININ NAVLUNA ETKİSİ 89 1. Hasar Hali 89 2. Zıya Hali 92 10 G. NAVLUNUN YÜKÜN ZIYA veya HASARINDAN DOĞAN SORUMLULUĞA ETKİSİ 97 II. NAVLUNUN ALACAKLISI 99 A. NAVLUN SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN ALACAKLI SIFATI 99 1. Taşıyan 99 2. Alt Taşıyan ve Asıl Taşıyan 99 B. ÖZEL DURUMLARDAN KAYNAKLANAN ALACAKLI SIFATI.. 101 1. Geminin Mülkiyetini Devralan Kişi 101 2. Navlunun Temlik Edildiği Kişi 102 3. Gemi Üzerinde İpotek Hakkı Olan Kişi 103 4. Sigortacı 106 III. NAVLUNUN BORÇLUSU 108 A. NAVLUN SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN BORÇLU SIFATI 108 1. Taşıtan 108 2. Alt Taşıtan ve Asıl Taşıtan 108 3. Gönderilen 109 a. Gönderilenin Navlun Sözleşmesine Göre Tespiti 109 b. Gönderilenin Konişmentoya Göre Tespiti 109 c. Gönderilenin Yükü Teslim Alması 110 d. Gönderilenin Yükü Teslim Almaması 113 B. ULUSLARARASI ALIM SATIM SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN BORÇLU SIFATI 115 1. Genel Olarak 115 2. Incoterms (Uluslararası Ticari Terimler) Uyarınca Borçlu Sıfatı 116 a. "E" Grubu Terimler (EX WORKS/İşyerinde Teslim) 117 b. "F" Grubu Terimleri (Navlun Ödenmemiş Olarak Teslim) 117 aa. FCA (Free Carrier / Bildirilen Yerde Taşıyana Masrafsız Teslim) 118 bb. FAS (Free Alongside Ship / Bildirilen Yükleme Limanında Gemi Yanında Teslim) 118 cc. FOB (Free On Board / Bildirilen Yükleme Limanında Gemi Küpeştesinde Teslim) 118 11 c. "C" Grubu Terimleri 119 aa. CFR (Cost and Freight / Mal Bedeli ve Navlun Ödenmiş Olarak Teslim) 120 bb. CİF (Cost, Insurance and Freight / Mal Bedeli, Sigorta ve Navlun Ödenmiş Olarak Teslim) 120 cc. CPT (Carriage Paid To / Navlun Ödenmiş Olarak Teslim).... 121 dd. CİP (Carriage and Insurance Paid To / Navlun ve Sigorta Ödenmiş Olarak Teslim) 121 d. "D" Grubu Terimleri 121 aa. DAF (Delivered At Frontier / Sınırda Teslim) 122 bb. DES (Delivered Ex Ship / Bildirilen Varma Limanında Gemide Teslim 122 cc. DEQ (Delivered Ex Quay / Bildirilen Varma Limanında Rıhtımda Teslim 122 dd. DDU (Delivered Duty Unpaid / Bildirilen Varış Yerinde Gümrük Resmi Ödenmeksizin Teslim) 123 ee. DDP (Delivered Duty Paid / Bildirilen Varış Yerinde Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim) 123 C. TAŞIYANIN TAŞITANA RÜCU HAKKI 123 1. Taşıyanın Yükü Teslim Etmesi Halinde 124 2. Taşıyanın Yükü Teslim Etmemesi Halinde 125 IV. NAVLUNUN ÖDENMESİ 126 A. ÖDENME ZAMANI 126 1. Genel Olarak Navlunun Ödenme Zamanı 126 2. Ödenme Zamanına Göre Navlun Türleri 128 a. Teslimde Ödenecek Navlun (Freight Collect) 128 b. Peşin Navlun (Advanced Freight / Freight Prepaid) 129 B. ÖDEME ŞEKLİ 131 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM TAŞIYANIN NAVLUN ALACAĞINDAN DOĞAN TESLİMDEN KAÇINMA HAKKI ve REHİN HAKKI I. GENEL OLARAK 133 II. TESLİMDEN KAÇINMA HAKKI 134 12 III. REHİN HAKKI 136 A. GENEL OLARAK 136 B. REHİN HAKKININ KAYNAĞI 137 C. REHİN HAKKININ KONUSU 138 D. REHİN HAKKININ DOĞUMU 139 E. REHİN HAKKININ İLERİ SÜRÜLMESİ 140 1. Rehin Hakkının Muhatabı 140 a. Rehin Hakkının Gönderilene Karşı İleri Sürülmesi 140 b. Rehin Hakkının Taşıtana Karşı İleri Sürülmesi 141 c. Rehin Hakkının Alt Taşıtana Karşı İleri Sürülmesi 144 2. Rehin Hakkının İleri Sürülebileceği Süre 146 F. REHİN HAKKINDA SIRA 148 G. REHİN HAKKINA İLİŞKİN KLOZLAR 149 1. Genel Olarak 149 2. Kanuni Rehin Hakkı İle Akdi Rehin Hakkının Bir Arada Bulunması... 150 3. Rehin Klozu Türleri 151 a. "Anti Lien" Klozu 151 b. "Cesser" Klozu 152 SONUÇ 153 KAYNAKÇA 163
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı