Ceza Mahkemelerinde En Sık Karşılaşılan 444 Uygulama Hatası ve Bozma Nedeni
Ceza Mahkemelerinde En Sık Karşılaşılan 444 Uygulama Hatası ve Bozma Nedeni
Gülay UÇAR KILINÇ
Yargı alanında yapılan tüm reform çalışmalarına, kanun değişikliklerine ve eğitim faaliyetlerine rağmen Yargıtay'ca onanan dosya oranı @'ın altında olup bu oran oldukça düşüktür. Bozma nedenleri incelendiğinde, birçok kararın basit ve benzer hatalar nedeniyle bozulduğu görülmektedir. Bir tespit kitabı niteliğinde bulunan bu çalışmamızda ceza mahkemelerinin Türk Ceza Kanunu'nun genel hükümleri kapsamında sıkça yanıldığı ve bu nedenle Yargıtay'ın bozma kararlarına konu olan hususları inceleyerek hukuk uygulayıcılarının daha az hata yapmalarını sağlamayı amaçladık.
Çalışmamızda klasik uygulama kitaplarına göre farklı bir format uygulanmıştır. Uygulamada ceza mahkemelerinin hangi hususlarda yanıldığı, madde uygulamalarında nerelerde hata yapıldığı, hangi hususların gözden kaçırıldığı gösterilmeye çalışılmıştır. Çalışmamız ile, hakimlerin olaya tatbik edilecek madde yönünden yapılan hataları bir arada görmeleri ve bu hatalardan sakınmaları, Cumhuriyet savcısı ve avukatların ise kararlarda yapılan hataları daha kolay bir şekilde tespit etmeleri ve kanun yoluna gitmeleri durumunda gerek hazırlanan bozma nedenlerinden gerekse de Yargıtay, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi kararlarından istifade etmeleri amaçlanmıştır.
Bilindiği üzere Türk Ceza Kanunu'nun genel hükümleri, özel ceza kanunları ve ceza içeren kanunlardaki suçlar hakkında da uygulanır. Ceza mahkemelerince verilen her kararda uygulama alanı bulan Türk Ceza Kanunu'nun genel hükümlerinin incelendiği bu çalışmamız;
- Ceza mahkemelerince en sık yapılan ve bu nedenle üst yargı mercileri tarafından bozmaya en fazla konu edilen, hem yapılan hataların görülmesini, hem de ilgililer tarafından kanun yoluna gidilmesi halinde kolaylık sağlayacak şekilde tanzim edilmiş açıklayıcı nitelikteki "BOZMA NEDENLERİ"nden,
- Madde ile ilgili özet açıklamalar, HSK Teftiş Kurulu Tavsiye Kararları, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ile Anayasa Mahkemesi kararları ve genel itibariyle Yargıtay kararlarında dikkat çekilen veya eleştiri konusu yapılan "DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR / PRATİK BİLGİLER"den,
- Her madde ile bağlantısı bulunan "İLGİLİ MEVZUAT" madde numaralarından,
- Konularla ilgili en güncel ve özet "YARGITAY KARARLARI"ndan oluşmaktadır.
Yargıtay kararları konu sonunda topluca verilmek yerine, okuyucuya kolaylık olması açısından her başlığın altında sunulmuştur. Ayrıca kararlar en özet şekilde aktarılarak çalışmada daha fazla kararın sunulması sağlanmıştır.
Uygulamaya yönelik olması nedeniyle çalışmada doktrin tartışmalarına girilmemiş, uygulandığı dosya sayısı artık çok sınırlı olduğundan 765 sayılı TCK ile ilgili madde ve uygulamalara değinilmemiş, en üst dereceli adli yargı mercii olması ve kararlarının tüm adli yargı organlarını bağlaması nedeniyle yalnızca Yargıtay kararlarına yer verilmiş, istisnalar haricinde İstinaf Mahkemesi kararları eklenmemiştir.
Her madde ile ilgili yapılan hatalar yekdiğerinden bağımsız olarak incelenmiştir.