Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Ceza Hukukunda Zamanaşımı
.jpg){kind=small}
Ceza Hukukunda Zamanaşımı
Mehmet Emin ALŞAHİN
73,00
TL
“Ceza Hukukunda Zamanaşımı” başlıklı çalışmamızın esasını, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Aralık 2010’da, Prof. Dr. Mehmet Emin ARTUK başkanlığında, Prof. Dr. Fatih Selami MAHMUTOĞLU, Prof. Dr. Mahmut KOCA, Prof. Dr. A. Caner YENİDÜNYA ve Prof. Dr. Faruk ACAR’dan oluşan jüri önünde savunularak oybirliği ile başarılı bulunan doktora tezi oluşturmaktadır.
Çalışmamızda, 5237 sayılı TCK’da yer alan dava ve ceza zamanaşımı konuları ile, zamanaşımına ilişkin hüküm ihtiva eden mevzuat incelenmiştir. Bu kapsamda 765 sayılı TCK’da yer alan zamanaşımı müessesine ve mukayeseli hukukta zamanaşımı düzenlemelerine de yeri geldikçe değinilmiştir.
Zamanaşımı kural olarak bütün suçlar yönünden uygulanabileceğinden, çalışmamızda konu birçok yönden detaylı bir biçimde incelenmiş, doktrinde yer alan tartışmalar irdelenmiş, güncel Yargıtay içtihatlarına da yer verilerek tartışmalı hususlarda kanaatimiz açıklanmaya çalışılmıştır.
İÇİNDEKİLER
SUNUŞ.............................................................................................................. V
ÖNSÖZ............................................................................................................ VII
İÇİNDEKİLER.....................................................................................................IX
KISALTMALAR............................................................................................... XVII
GİRİŞ.............................................................................................................1
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL AÇIKLAMALAR, KAVRAM, TARİHİ GELİŞİM,
LEH VE ALEYHTEKİ GÖRÜŞLER, HUKUKİ NİTELİĞİ,
BENZER KAVRAMLARDAN FARKI
1- GENEL AÇIKLAMALAR.......................................................................5
2- ZAMANAŞIMI KAVRAMI...................................................................7
3- ZAMANAŞIMININ TARİHİ GELİŞİMİ...................................................9
A- Roma Hukukundaki Durum.......................................................9
B- Kilise Hukukundaki Durum......................................................11
C- Ortaçağ Hukukundaki Durum.................................................11
D- İslam Hukukundaki Durum......................................................14
E- Osmanlı Hukukundaki Durum.................................................16
F- Türk Hukukundaki Durum.......................................................16
4- ZAMANAŞIMININ LEH VE ALEYHİNDEKİ GÖRÜŞLER.......................17
A- Zamanaşımı Kurumunun Lehindeki Görüşler..........................17
a- Manevi Ceza.....................................................................18
b- Islah (Uslanma).................................................................19
c- Cezanın Önleme Özelliği...................................................20d- Delillerin Kaybolması........................................................20
e- Psikolojik Değişme............................................................22
f- Unutma-Sosyal Fayda.......................................................23
g- Takibatın Terki..................................................................24
B- Zamanaşımı Kurumunun Aleyhindeki Görüşler.......................25
a- Beccaria’nın Görüşü.........................................................25
b- Bentham’ın Görüşü..........................................................26
c- Pozitivist Okul Taraftarlarının Görüşü...............................27
C- Kanaatimiz..............................................................................28
5- ZAMANAŞIMININ HUKUKİ NİTELİĞİ................................................28
A- Zamanaşımını Ceza Muhakemesi Hukuku Kurumu Kabul Eden
Görüş...................................................................................... 28
B- Zamanaşımını Ceza Hukuku Kurumu Kabul Eden Görüş..........30
C- Zamanaşımını Karma Bir Kurum Olarak Kabul Eden Görüş......31
D- Türk Hukukundaki Durum ve Kanaatimiz................................32
6- ZAMANAŞIMI HÜKÜMLERİ İÇEREN KANUNLARIN ZAMAN
BAKIMINDAN UYGULANMASI........................................................36
7- BENZER KAVRAMLARDAN FARKI....................................................43
A- Şikâyetten Farkı......................................................................43
B- Dava Süresinden Farkı............................................................46
8- ÖZEL HUKUKTA ZAMANAŞIMI VE DAVA ZAMANAŞIMININ ÖZEL
HUKUKA ETKİSİ...............................................................................48
9- VERGİ HUKUKUNDA ZAMANAŞIMI.................................................57
A- Genel Olarak...........................................................................57
B- Tarh Zamanaşımı....................................................................59
C- Tahsil Zamanaşımı..................................................................60
D- Vergi Suçlarında Zamanaşımı..................................................62
E- Ceza Hukukundaki Zamanaşımı ile Vergi Hukukundaki
Zamanaşımı Müessesesinin Karşılaştırılması...........................64
10- SUÇLULARIN GERİ VERİLMESİ AÇISINDAN ZAMANAŞIMININ ÖNEMİ
........................................................................................................66
IIİKİNCİ BÖLÜM
DAVA ZAMANAŞIMI, DAVA ZAMANAŞIMINA İLİŞKİN KURALLAR
İLE DAVA ZAMANAŞIMININ SONUÇLARI
1- KAVRAM.........................................................................................73
2- DAVA ZAMANAŞIMINA UĞRAMAYAN SUÇLAR..............................77
A- 5237 sayılı TCK’da Yer Alan Dava Zamanaşımına Uğramayan
Suçlar...................................................................................... 77
a- TCK’nun 66 ncı Maddesinin 7. Fıkrasında Belirtilen Suçlar77
b- İşkence Suçu.....................................................................82
c- Uluslararası Suçlar............................................................84
B- Özel Ceza Kanunlarında Yer Alan Dava Zamanaşımına
Uğramayan Suçlar...................................................................85
3- DAVA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ.......................................................86
A- Mukayeseli Hukuktaki Durum.................................................86
a- Alman Hukuku..................................................................86
b- Fransız Hukuku.................................................................87
c- İtalyan Hukuku.................................................................88
d- Avusturya Hukuku............................................................88
e- İsviçre Hukuku..................................................................89
f- Rus Hukuku......................................................................90
g- Makedonya Hukuku.........................................................91
B- Türk Hukukundaki Durum.......................................................92
a- Genel Açıklamalar............................................................92
b- TCK’daki Durum................................................................94
aa- Fiili İşlediği Sırada Onsekiz Yaşını Bitirmiş Olanlar.....98
bb- Fiili İşlediği Sırada Onbeş Yaşını Doldurmuş Olup da
Onsekiz Yaşını Doldurmamış Olanlar.........................99
cc- Fiili İşlediği Sırada Oniki Yaşını Doldurmuş Olup da
Onbeş Yaşını Doldurmamış Olanlar.........................101
c- Kabahatlerde Zamanaşımı Süreleri.................................103
d- Disiplin veya Tazyik Hapsini Gerektiren Fiiller Yönünden
Zamanaşımı Süreleri.......................................................105
IIIe- Güvenlik Tedbirleri Açısından Dava Zamanaşımı Süreleri
....................................................................................... 105
4- DAVA ZAMANAŞIMI SÜRELERİNİN TESPİTİ...................................107
A- Genel Olarak.........................................................................107
a- Soyut Ceza Sistemi.........................................................107
b- Somut Ceza Sistemi........................................................108
c- Karma Sistem.................................................................111
d- 765 sayılı TCK’nun Benimsediği Sistem...........................111
e- 5237 sayılı TCK’nun Benimsediği Sistem.........................113
B- İki Çeşit Ceza Gerektiren Suçlarda Dava Zamanaşımı Süresinin
Belirlenmesi..........................................................................119
a- Birden Fazla Ceza Verilmesi Zorunlu Olan Haller............119
b- Seçimlik Ceza Öngörülen Suçlarda..................................122
5- DAVA ZAMANAŞIMI SÜRELERİNİN BAŞLANGICI...........................123
A- Suçun Ortaya Çıktığı Günden Başlaması................................123
B- Soruşturmaya İlişkin İlk İşlemin Yapıldığı Günden Başlaması....124
C- Suçun İşlendiği Günden Başlaması........................................124
D- Suçun İşlendiği Günü Takip Eden Günden Başlaması............125
E- 5237 sayılı TCK’nun Benimsediği Sistem...............................126
a- Tamamlanmış Suçlarda..................................................129
b- Taksirli Suçlarda..............................................................134
c- Objektif Cezalandırılabilme Şartı İhtiva Eden Suçlarda....136
d- İhmali Suçlarda...............................................................138
e- Seçimlik Hareketli Suçlarda............................................140
f- İtiyadi Suçlarda...............................................................142
g- Mütemadi (Kesintisiz) Suçlarda......................................143
h- Teşebbüs Aşamasında Kalan Suçlarda............................146
i- İştirak Halinde İşlenen Suçlarda......................................147
j- Bileşik Suçlarda...............................................................149
k- Zincirleme Suçlarda........................................................149
l- Fikri İçtima Durumunda..................................................153
IVm- Birden Fazla Suçun İşlendiği Durumlarda........................155
n- Ceza Muhakemesi Şartına Bağlı Suçlarda.......................156
o- Kanunda Öngörülen Özel Durumlar................................157
aa- Çocuklara Karşı Üstsoy veya Hüküm ve Nüfuzu Altında
Bulundukları Kişiler Tarafından İşlenen Suçlarda.....158
bb- Birden Çok Evlilik ve Hileli Evlenme Suçlarında........161
cc- İftira Suçunda..........................................................162
dd- Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama
Suçunda..................................................................163
ee- Askeri Ceza Kanunu’nun 49. Maddesi Açısından.....166
F- Aynı Fiilden Dolayı Tekrar Yargılama Yapılması.....................167
a- Genel Açıklamalar..........................................................167
b- Yargılamanın Yenilenmesi Halinde Dava Zamanaşımı.....168
c- Tekrar Yargılamayı Gerektiren Hallerde Dava Zamanaşımı
....................................................................................... 171
6- DAVA ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN BİTİŞİ.........................................174
7- DAVA ZAMANAŞIMININ UZAMASI (DAVA ZAMANAŞIMINI UZATAN
SEBEPLER).....................................................................................174
A- Genel Açıklamalar.................................................................174
B- Dava Zamanaşımının Durması...............................................176
a- Genel Olarak...................................................................176
b- Zamanaşımını Durduran Sebepler..................................179
aa- İzin..........................................................................179
bb- Karar.......................................................................182
cc- Bekletici Mesele......................................................195
dd- Suç Faili Hakkında Kanun Gereğince Hakkında Kaçak
Olduğu Hususunda Karar Verilmiş Olması...............203
ee- Özel Kanunlarda Yer Alan Dava Zamanaşımı Durduran
Nedenler.................................................................205
aaa- Uzlaşma..........................................................205
bbb- Askerlik Hizmeti..............................................210
ccc- Bilirkişi İncelemesi..........................................212
ddd- Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi.......214
eee- Hükmün Açıklanmasının Ertelenmesi..............215
Vfff- Sermaye Piyasası Kanunu’nun 115 inci Maddesi
Açısından Değerlendirme................................219
ggg- Doğal Afetler...................................................220
c- Dava Zamanaşımının Durmasının Sonuçları....................221
C- Dava Zamanaşımının Kesilmesi.............................................223
a- Genel Açıklamalar..........................................................223
b- Zamanaşımının Kesilmesinin Leh ve Aleyhindeki Görüşler
....................................................................................... 229
aa- Dava Zamanaşımının Kesilmesini Kabul Eden Görüş229
bb- Dava Zamanaşımının Kesilmesini Kabul Etmeyen Görüş
................................................................................230
cc- Karma Görüş...........................................................231
c- Zamanaşımını Kesen Sebepler........................................232
aa- 5237 Sayılı TCK.nda Zamanaşımını Kesme Sebepleri
................................................................................232
aaa- Şüpheli veya Sanıklardan Birinin Savcı Huzurunda
İfadesinin Alınması veya Sorguya Çekilmesi....232
bbb- Şüpheli veya Sanıklardan Biri Hakkında
Tutuklama Kararı Verilmesi.............................240
ccc- Suçla İlgili Olarak İddianame Düzenlenmesi....246
ddd- Sanıklardan Bir Kısmı Hakkında Da Olsa,
Mahkûmiyet Kararı Verilmesi.........................251
d- Dava Zamanaşımının Kesilmesinin Sonuçları..................256
8- DAVA ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN DOLMASININ SONUÇLARI.........265
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
CEZA ZAMANAŞIMI, CEZA ZAMANAŞIMINA İLİŞKİN KURALLAR
İLE CEZA ZAMANAŞIMININ SONUÇLARI
1- GENEL OLARAK.............................................................................277
2- KAVRAM.......................................................................................280
3- CEZA ZAMANAŞIMINA UĞRAMAYAN CEZALAR............................281
4- CEZA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ......................................................283
A- Genel Olarak.........................................................................283
B- Ceza Zamanaşımı Sürelerinin Belirlenmesi............................286
5- CEZA ZAMANAŞIMI SÜRELERİNİN BAŞLANGICI............................288
VIA- Genel Olarak.........................................................................288
B- Hükmün Kesinleşmesi...........................................................289
C- İnfazın Kesintiye Uğraması....................................................293
6- CEZA ZAMANAŞIMINI UZATAN NEDENLER...................................295
A- Ceza Zamanaşımının Durması...............................................295
a- Genel Olarak...................................................................295
b- Zamanaşımını Durduran Sebepler..................................296
aa- Milletvekilliği Sıfatının Kazanılması..........................296
bb- Hükümlünün Asker Olması......................................297
cc- Hükümlünün Başka Bir Suçtan Dolayı Ceza İnfaz
Kurumunda Bulunması............................................298
dd- Cezanın İnfazının Ertelenmesi veya Durdurulması...299
c- Ceza Zamanaşımının Durmasının Sonuçları....................301
B- Ceza Zamanaşımının Kesilmesi.............................................302
a- Genel Olarak...................................................................302
b- Ceza Zamanaşımını Kesen Sebepler................................305
aa- Mahkûmiyet Hükmünün İnfazı İçin Yetkili Merci
Tarafından Hükümlüye Tebligat Yapılması..............305
bb- Mahkûmiyet Hükmünün İnfazı İçin Yetkili Merci
Tarafından Hükümlünün Yakalanması.....................308
cc- Hükümlünün Üst Sınırı İki Yıldan Fazla Hapis Cezasını
Gerektiren Kasıtlı Bir Suç İşlemesi...........................310
c- Ceza Zamanaşımının Kesilmesinin Sonuçları...................317
7- CEZA ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN DOLMASININ SONUÇLARI..........319
8- CEZA ZAMANAŞIMININ GÜVENLİK TEDBİRLERİNE ETKİSİ.............321
SONUÇ......................................................................................................325
KAYNAKÇA................................................................................................331
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı