Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Mayıs (38)      Nisan (73)      Mart (139)      Şubat (116)

Çalışma Ortamında Psikolojik Taciz ( Mobbıng - Bullyıng )

Çalışma Ortamında Psikolojik Taciz ( Mobbıng - Bullyıng )



Sayfa Sayısı
:  
319
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2009
ISBN NO
:  
9789756221341

66,05 TL











ÖNSÖZ Hayatın olağan akışı içinde farkına varmadığımız ve üzerinde hiç düşünemediğimiz veya hakkında herhangi bir kanaate sahip olmadığımız birçok konu vardır. Bu konulan yeterince bilmediğimizde yanlış ya da doğru olup olmadığı hakkında fikir sahibi de olamayabiliriz. Ancak, o konuyu yeterince öğrendiğimizde yanlış ya da doğruluğu konusunda fikir sahibi oluruz. İşte bu nedenle, yeniyi bilmek için eskiyi bilmek gerek, yanlışı bilmek için doğruyu bilmek gerek diyebiliriz. Bir işyeri kamu ya da özel sektör hiç fark etmez, birçok işyerinde psikolojik taciz yapılmaktadır. İşçi ya da memur, asker ya da polis statüsü ne olursa olsun, onların işyerinde yaşadıklarını yine onların yaşanmış gerçek hikâyelerinden yola çıkarak anlatmak istedik. İşyerlerinde astların birbirleri ile ilişkileri, astların üstlerle veya patronla ilişkileri sırasında meydana gelen psikolojik tacizlerin sonuçlarını anlatmaya çalıştık. İnsana her türlü zulmü reva gören saldırganlara (=mobbingcilere =tacizcilere =zorbalara) yaptıklarının mağdurun hayatında nelere mal olduğunu anlatmak istedik. Aynı işyerinde çalışıp da olaylara seyirci kalan duyarsız insanlara, seyredip sessiz kaldığınız bir film sahnesi değil, bir insan hayatıdır hatırlatmasını yaparak, onların katı ve duyarsız vicdan algılarını hareket geçirmek istedik. Mağdura (kurban) da maruz kaldığın bu psikolojik terörün nedeni senin bir eksikliğinden değil, tam aksine zorbadan daha üstün olduğunuzun kanıtıdır hatırlatmasını yaparak cesaretlendirmek istedik. Ülkemiz insanlarının barış ve huzur dolu iş ortamlarında, ülkemiz yararına verimli ve etkin olarak çalışmalarına katkıda bulunmak istedik. Bir an düşünelim, çamaşır makineniz var ama yıkamıyor, buzdolabınız var ama soğutmuyor, kaleminiz var ama yazmıyor, arabanız var ama yummuyor aslında sizin ne çamaşır makineniz, ne buzdolabınız, ne kaleminiz nede arabanız vardır. Aynen bunun gibi sizin işyerinde personeliniz var ama çalışmıyor veya verimli ve etkinçalışmıyor. Personeliniz, çalışmaya istekli de değil ise sizin gerçekte bir personeliniz yoktur. Mobbing (psikolojik taciz) sayılan davranışlar çalışmak isteyeni çalışamaz hale getiren bir süreçtir. Kitapla ilgili hiçbir iddiamız yoktur, ancak halen çalışan işçi ve memurlara, gelecekte örgütlü işyerlerinde çalışacak olan herkese mobbing konusunda bir farkmdalık kazandımsa bu kitap yazılma amacına hizmet etmiş olacaktır. Bu kitap, mobbingciye, (psikolojik tacizci=zorba, saldırgan) yaptığı psikolojik saldırıların kötü ve aşağılık davranışlar olduğunu hatırlatırsa işlevini yerine getirmiş olacaktır. Bu kitap, Devlete, sendikalara, şirketlere, yöneticilere, psikolojik taciz konusunda, görevlerini bir kez daha gözden geçirmeleri için gerekli uyarıyı yaparsa, tüm mazlum ve acı çeken insanlar adına başarılı olmuş sayılacaktır. Memuriyet hayatımın hemen hemen tamamı, personelcilik, yöneticilik ve eğitimcilik de geçmiştir. Yılların bilgi, birikim ve deneyimleri ile ve tanıklık ettiğim birçok psikolojik taciz olayım bu kitapta okuyucu ile paylaşmak istedim. Bu kitabın yazımı çok uzun bir zaman almıştır. Kitap içinde yer alan örnek olaylar, gerçek olup, isimler değiştirilmiştir. Bu kitap içinde, psikolojik taciz konusu derinlemesine irdelenirken, Türkiye bürokrasisi yönünden ayrıca ele alınmıştır. Kitap içinde psikolojik taciz konusu hem hukuki yönden hem de İslam dini yönünden değerlendirilerek bu yönüyle sahasında ilk kitap olma vasfını kazanmıştır. Kitabın incelemesini yapan ve çok önemli katkılarda bulunan çocukluk arkadaşım KSÜ Tıp Fakültesi Nöroloji Bölüm Başkanı Doç. Dr. Mustafa GÖKÇE′ye sonsuz teşekkürlerimi sunarım. Takdir okuyucunundur Bu kitabı başta babam Durdu Mehmet GÜN ve vefat eden annem Ayşe GÜN′ün aziz hatırasına armağan ediyorum. Hüseyin GÜN İÇİNDEKİLER I.BOLUM 1. MOBBİNG TANIMI VE YERİNE KULLANILAN TERİMLER 13 2. MOBBİNGİN TARİHÇESİ 20 3.MOBBİNGNEDEN7ÖNEMSENMELİDİR 21 4.ÇATIŞMA VE MOBBİNG 27 4.1-Çatışmanın oluşu 28 4.2-Çatışmanın başlamasına neden olacak hususları 28 4.3-Çatışmanm faydalan 28 4.4-Çatışmamn gelişimi 28 4.5-çatışmamn çözümü ve yönetimi 29 4.6- çatışmanın sonuçlan 29 5.MOBBİNG NE AMAÇLA YAPILIR? 30 6.MOBBİNG TAKTİKLERİ 32 A) Heinz leymann′ a göre taktikler 32 A. 1 ."Sağlıklı haberleşme yapması ve kendisim ifade etmesi önlenir 32 A.2."Sosyal ilişki kurması engellenir 34 A.3."itibara saldırı 35 ÖRNEK OLAY-1 37 ÖRNEK OLAY-2 39 ÖRNEK OLAY-3 . 41 A.4."Mesleki durumuna yönelik saldınlar 45 ÖRNEK OLAY-4 46 A.5."Fiziksel sağlığa yönelik saldırılar 47 B) Mobbing enstitüsine göre taktikler 48 7.MOBBİNG TAKTİKLERİ NASIL UYGULANMAKTADIR 50 7.1-Aleni yöntem 51 ÖRNEK OLAY-5 52 7.2-Kapah yöntem 55 ÖRNEK OLAY-6 55 7.3-Gri yöntem 57 8.MOBBİNGİ KİMLER KİMLERE YAPMAKTADIR 58 9.MOBBİNG DE GRUP OLUŞMU VE BİREYSEL TACİZLER 9.1.Grup oluşumu ve psikolojik saldırı taktikleri ÖRNEK OLAY-7 9.2.Tek kişiler tarafından yapılan psikolojik saldırı taktikleri ÖRNEK OLAY-8 10. MOBBİNG NEDİR? NE DEĞİLDİR 11 .MOBBİNGE YOL AÇAN FAKTÖRLER 11.1 -İş organizasyonu 11.2-ikinci neden olarak zayıf çatışma yönetimi 11.3-Kurbanın kişilik özellikleri ÖRNEK OLAY-9 11.4-Ciıısiyet 12-MOBBİNGDE BAZI ÖNEMLİ PARAMETRLER 13.İŞ YAŞAMI VE İLETİŞİM 14.MOBBİNG AŞAMALARI 14.1-Eleştirel olaylar 14.2-Kötüleme(karalama) aşaması 14.3-idarenin müdahalesi 14.4-Yanlış teşhisler 14.5-Kovulma 15.MOBBİNGİN ZARARLARI 15.1- KURBAN ÜZERİNDEKİ OLUMSUZ ETKİLERİ 15.1.1 Mobbing sağlık sorunlarına yol açar 15.1.2-Mobbing motivasyonun en önemli düşmamdır ÖRNEKOLAY-10 15.1.3-Zararlı alışkanlıkların edinilmesine yol açar 15.2.Mobbingin kuruluşa maliyet nedir? 15.2.1 Mobbing, verimliliğin azalmasına neden olur 15.2.2-Mobbing kurumsallaşmanın önündeki en büyük engeldir 15.2.3- Mobbing en büyük israf nedenidir ÖRNEK OLAY-11 15.2.4-Mobbing, işyerinde sinerjiyi (görevdeşlik) yok eder 15.2.5- Personel kaybı 15.2.6-Rekabet yeteneğini engeller 15.2.7-Zaman ve işgücü kaybına neden olur 15.3.mobbingin topluma maliyet nedir? 15.3.1.Aile üyelerinin gördüğü zararlar ÖRNEK OLAY-12 15.3.2-Mobbing sosyal problemlere yol açar 16.M0BBİNGİNCİN MAĞDUR ÜZERİNDE ETKİSİNİ ARTTIRAN FAKTÖRLER NELERDİR? 112 16.1-mobbingi uygulayan grubun büyüklüğü 112 16.2-Tacizcinin otorite gücü 112 16.3-mobbingin süresi 113 ÖRNEK OLAY-l 3 113 16.4.mobbing taktiklerinin uygulanma yoğunluğu 114 16.5-mobbingcilerin amacı 114 16.6- mobbingci′lerin ruh halleri 115 16.7-Çalışma ortamı ve koşulları 115 16.8-mağduran kişilik özellikleri 116 ÖRNEK OLAY-14 118 16.9-mağdurun duygusal zekâsı 118 16.10-mağdurun mobbing konusundaki bilinç düzeyi 119 16.11 -mağdurun politik ve bürokratik gücü 120 ÖRNEK OLA Y-l 5 120 17.İNSANLARI MOBBİNGE SÜRÜKLEYEN NEDENLER 122 17.1.BİREYSEL SEBEPLER 122 17.1.1-Kıskançlık 122 ÖRNEK OLA Y-l 6 124 17.1.2-kötü kişilikli insanlar 129 17.1.3-Kültürel,siyasi ve dini gruplaşmaların yaygınlığı 130 17.1.4-Aşırı dini taassup 130 17.1.5-Aşın Irkçılık 131 17.1.6- Dini karşıtlığı 131 ÖRNEK OLAY-17 132 17.1.7-Cinsiyet ayrımcılığı ve cinsel taciz 138 ÖRNEK OLAY-18 139 17.1.8-Cinsiyet durumuna göre mobbing: 141 17.1.9-Bölgecilik, hemşericilik ve kabilecilik gruplaşmaları 142 ÖRNEK OLA Y-l 9 143 17.1.10-tşine Aşırı bağlılık 145 17.1.11 -Kişi hakkında kötü zan sahibi olmak:(Önyargı) 146 17.1.12-İtaate zorlamak 147 ÖRNEK OLAY-20 147 ÖRNEK OLAY-21 150 17.1.13-Donanımh personele saldırı 151 17.1.14-Göz alıcı bir güzellik veya yakışıklık 152 17.1.15-Kurbanın sevilmeyen bir insana benzetilmesi 152 17.1.16-Kişinin beğenmediği bir huyunu başkasında görmesi 152 17.1.17-Daha önce yaşanılan kötü yaşam deneyimleri 153 17.1.18-Ahlak savunuculuğu 154 ÖRNEK OLAY-22 154 ÖRNEK OLAY-23 159 17.1.19-Psikolojik rahatsızlıklar 161 -Mobbing ile ilgili bazı psikolojik rahatsızlıklar 163 -Narsist kişilik 163 -Antipatik kişilik 163 -Tehdit altında benmerkezci kişilik 163 -Önyargılı ve duygusal kişilik 163 -Kendi normlanru örgüt politikalan haline getirmeye çalışan kişi lik 164 17.1.20.Bilmeden mobbing yapılabilir 164 ÖRNEK OLAY-24 165 17.1.21-Gelenekçi modern çatışması sonucu yapılan mobbing 166 17.1.22.Dİ1 veya aksan farklılığı 167 17.1.23-Yaş Faktörü 168 17.1.24-İntikam ve öç alma 168 ÖRNEK OLAY-25 169 17.1.25-Sonradan bozulan ilişkiler 173 ÖRNEK OLAY-26 174 17.2.ÖRGÜTSEL SEBEPLER 177 17.2.1-Ekonomik kriz kaynaklı sebepler 177 17.2.2-Tekdüze ortamlar 178 ÖRNEK OLAY-27 179 17.2.3-Kurumsallaşmamış kuruluşlar 180 17.2.4-İş ahlakının ve iş kuralları yozlaştığı ortamlar 181 ÖRNEK OLAY-28 181 17.2.5- Örgüt veya yönetimdeki radikal değişiklikler 184 17.2.6-İş yerinde maruz kalınan yüksek derecede stres 184 17.3.YÖNETSEL SEBEPLER 185 17.3.1-Siyasi ve bürokratik nedenler 185 17.3.2-Hahnın altına süpürme 190 17.3.3-Duygusal zekâdan yoksunluk 191 17.3.4- Emekliliğe zorlama veya görevden almak için yapılan taciz 192 ÖRNEK OLAY-29 192 17.3.5.Kötü yönetim 194 18-MAĞDURLARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ VARMIDIR? 194 19-TACİZCİLERİN PSİKOLOJİK YAPILARI 194 20.MOBBİNGİ UYGULAYANLARIN BAŞARI ORANI VE NASIL HAREKET ETTİKLER 195 21- MOBBİNG İLE İLGİLİ İSTATİSTİKİ ARAŞTIRAMALAR II. BÖLÜM 22.YASAL DAYANAKLAR 199 22.1 .İNSAN HAKLARI EVRENSEL BEYANNAMESİ 200 22.2.ULUSLARARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜ (ILO) 203 22.3.TÜRK HUKUKUNDA MOBBİNG 204 22.3.1 .Devlet Memurları Kanununda 204 22.3.2.İş Kanununda 205 22.3.3.Borçlar Kanununda 206 22.3.4.Medeni Kanunda 207 22.3.5.Türk Ceza Kanununda 207 22.3.6.Kamu görevlileri etik mevzuatında 212 III. BÖLÜM 23-TÜRKİYE′DE ÇALIŞANLARIN STATÜSÜ, BÜROKRATİK YÖNETİM ANLAYIŞI VE MOBBİNG İLİŞKİSİ 215 23.1 .Ülkemiz idari yapısına genel bir bakış 215 23.2.Türkiye de çalışanların statüsü 215 2 3.3. Türkiye′de genel çalışma anlayışı ve psikolojik saldırı 216 23.4.Kamuda görevde yükselme anlayışı 219 23.5.Görevden alman kamu personelinin durumu 222 23.6.Kamuda personel tıpolojisi ve mobbing 223 TİP-1: işi bilen personel 223 TİP-2: İşini bilen personel 224 TİP—3:İşi de işini de bilmeyen personel 225 23.7.Kamuda çalışma, denetim anlayışı ve psikolojik saldırı 226 23.8.Kamuda performans ölçümü ve sicil değerlendirmesi 228 23.9.Siyaset ve kamu yönetimi 229 23.10.Sonuç ve değerlendirme IV. BÖLÜM 24.ÖZELLEŞTİRME VE MOBBİNG V. BÖLÜM 25.TÜRKİYE′DE HANGİ KELİMELER KULLANILARAK DAMGALAMA YAPILMAKTADIR —Dini yönden damgalanır 235 —Mağdur siyasi yönden damgalanır 235 —Mağdur cinsel yönüyle damgalanır 235 —Mağdur kötü alışkanlıklara sahip olmakla damgalanır 235 —Mağdur kişilik ve karakter yönüyle damgalanır: 236 —Mağdur saldırgan olmakla damgalanır 236 —Bedeni eksiklileri ile veya giyimi ile alay edilir VI. BÖLÜM 26.ÇÖZÜM ÖNERİLERİ 237 26.1. Psikolojik tacizin önlenmesinde Yöneticinin rolleri 238 A) İyi bir yöneticinin sahip olması gereken vasıflar 238 26.1.1 .Yöneticiler korkak olmamalıdır 238 26.1.2.Yöneticinin ufku geniş olmalıdır 238 26.1.3.Yönetici affedici olmalıdır 239 26.1.4.Yönetici duygusal zekâya sahip olmalıdır 239 26.1.5.yönetici sakin ve sabırlı olmalıdır 239 26.l.ö.yönctici özgüven sahibi olmalıdır 240 26.1.7.Yönetici güzel bir ahlaka sahip olmalıdır 240 26.l.S.Yöneticide insan sevgisi olmalıdır 240 26.1.9.Yöneticinin kendine ve başkalarına saygısı olmalıdır 241 26.1.10.Yönetici kişilikli olmalıdır 241 26.1.11.Yönetici iyi bir aileye sahip olmalıdır 241 B.Yöneticinin yapmaması gerekenler • 241 26.2.1.Hiçbir problem ertelenmemelidir 241 26.2.2.Yönetici kıyaslama ve ayrımcılık yapmamladır 242 26.2.3.Yönetici hiçbir astının özel hayatına karışmamalıdır 243 26.2.4.Yönetici psikolojik tacizi asla yapmamalıdır 243 26.2.5. Başarı için personel ihmal edilmemelidir 244 26.2.6.Yönetici aşırı karamsar veya aşırı iyimser olmamalıdır 244 C. Yöneticilerin Yapması Gerekenler . 245 26.3.İyi bir yöneticinin sahip olması gereken vasıflar. 245 26.3.1 .Psikolojik işkencelerin(mobbing) varlığı kabul edilmelidir 245 26.3.2 Şikâyet ve müracaat kanalları açık tutulmalıdır 246 26.3.3.İlişkiler güven temeline oturtulmalıdır 248 26.3.4.Yönetici adaletli olmalıdır 26.3.5.Yönetici az konuşup çok dinlemelidir 26.3.6.Yönetici kendini sürekli geliştirmelidir 26.3.7.Yönetici ile personelin ilişkisi rasyonel olmalıdır 26.3.8.Yönetici kötü huylardan uzak durmalıdır 26.3.9.İyi bir yönetici yardımcılarını ve yakın çalışma arkadaşlarını çok iyi seçmelidir 26.3.10.İyi bir yönetici gerektiğinde reorganizasyon yapmalıdır 26.3.11.Yönetici enerjisini korumalıdır 26.3.12.Yönetici başarıyı takdir etmelidir 26.3.13.Yönetici,personelin sürekli gelişimini sağlamalıdır 26.1.14. Yönetici planlı ve programlı olmalıdır 26.3.15.Yönetici kararlı olmalı ve risk almalıdır 26.3.16. Yönetici astlarının moralini yakından takip etmelidir 26.4.Mağdurun alması gereken önlemler A.Mağdurun yapması gerekenler 26.4.1 .Pozitif yaklaşım 26.4.2.Problem analiz edilmelidir 26.4.3.Mağdur cesur olmalıdır 26.4.4. İnsanların seviyesine göre davramlmalıdır 26.4.5.Yaşanılan problemler doğru insanla mutlaka paylaşılmalıdır 26.4.6.Mağdur yapılan duygusal saldırıları not etmelidir 26.4.7.Mağdur ortamı daha da gerecek davranışlardan kaçınmalıdır 26.4.8.Mağdur metanetli olmalıdır 26.4.9.Mağdur diğer iş arkadaşları ile birlikte hareket etmelidir 26.4.10.Mağdur gerekiyorsa psikolojik yardım almalıdır 26.4.11 .Mağdur kendine yeni uğraşı edinmelidir 26.4.12.Mağdur stresi sona erdirecek tedbirleri almalıdır 26.4.13.Mağdur şikâyet etmelidir 26.4.14.Mağdur hukuki yollara başvurmalıdır 26.4.15. Mağdur yer veya iş değiştirmelidir B.Mağdurun yapmaması gerekenler 26.5.1 Yaşanılan sorun karşında sessiz kalınmamalıdır 26.5.2.Çaresizlik düşüncesi oluşmamalıdır 26.5.3.Mağdur telaşa kapılmamalıdır 26.5.4.Mağdur kendini suçlamamalı ve özgüvenini yitirmemelıdir 26.5.5.Kurban kendini önceki çevresinden yalıtmamalıdır 26.5.6.Mağdur sigara, alkol ve uyuşturuculara yönelmemelidir C.Mağdurun ailesi arkadaşları neler yapabilirler 26.6.1.Mağdurun ailesi ve arkadaşları sorunu ciddiye almalıdır 26.7.SEYİRCİLER 26.8. Devletin ve sendikaların alması gereken önlemler VII. BÖLÜM 27.İNSAN ve İNSANLAR VIII. BÖLÜM 28.DUYGULAR VE İNSAN 28.1.Zevk 28.2.Sevgi 28.3.Öfke ′ 28.4.Üzüntü 28.5. Korku 28.6.Şaşkmhk 28.7.İğrenme 28.8.Utanç IX. BOLÜM 29. İSLAM DİNİ AÇISINDAN MOBBİNG 289 29.1.İSLAM DİNİNE GÖRE BİR İNSAN, DİĞER İNSANLARA NASIL DAVRANMALIDIR 292 29.2.İSLAM DİNİNİN ZORBALARA YÖNELİK MESAJLARI 299 29.3. İSLAM DİNİNİN MAĞDURA MESAJLARI 31 o 29.4. İSLAM DİNİNİN SEYİRCİLERE MESAJLARI 314 29.5. İSLAM DİNİNİN YÖNETİCİLERE VE PATRONLARA MESAJLARI Yazarın Özgeçmişi