Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Boşanmada Birlikte Velayet ( İsviçre Medeni Kanunu'nda Yapılan Değişiklikler Işığında )
.jpg){kind=small}
Boşanmada Birlikte Velayet ( İsviçre Medeni Kanunu'nda Yapılan Değişiklikler Işığında )
Fulya ERLÜLE
400,00
TL
ÖNSÖZ
Günümüzde boşanma hukukunun nihai amacının boşanmanın neden olduğu zararların sınırlandırılması olduğu ifade edilmekte, bu kapsamda boşanmada birlikte velayet, boşanma hukukunun bu amacını gerçekleştirmeye ve boşanmanın ebeveynler ve çocuklar üzerinde yarattığı etkileri en aza indirgemeye çalışmaktadır.
Birlikte velayete karşı yöneltilen bir dizi eleştiriye rağmen çocukların boşanma ile baş edebilmesini sağlayan en uygun velayet modelinin birlikte velayet modeli olduğu yönündeki görüş, her geçen gün kendisine daha fazla taraftar bulmaktadır.
Nitekim boşanmanın çocuğun gelişimi ve psikolojisi üzerinde yarattığı kısa ve uzun vadeli etkileri değerlendiren araştırmaların, çocuğun sağlıklı şekilde gelişimi için hem ana hem de babaya ihtiyacı olduğunu bilimsel olarak ortaya koyması üzerine, ana babanın velayet hakkı kapsamındaki birlikte sorumluluklarının sadece evlilik birliği devam ettiği sürece değil de, evlilik birliğinin boşanma ile sona ermesi halinde de devam etmesi yönündeki anlayış egemen olmuş ve neredeyse tüm batı ülkelerinde, boşanmadan sonra ve aynı zamanda evlilik dışı beraberlikler bakımından birlikte velayete imkan tanıyan yasal düzenlemeler çocuğun yararı doğrultusunda yürürlüğe girmiştir.
Bilindiği üzere, velayet hakkının kullanılmasında temel amaç çocuğun yararının korunmasıdır. Günümüzde velayet hukukunda çocuğun yararının en iyi şekilde, ana babanın tıpkı evlilik birliği içerisinde olduğu gibi boşanmadan sonra da çocuğun gelişim ve yetiştirilmesinden birlikte sorumlu olmaya devam etmeleri halinde korunacağı kabul edilmektedir. Modern boşanma hukuku ve bu anlamda velayet hukukunun getirdiği yeni bakış açısı çerçevesinde; ana baba hakkına bağlanmış olan bakım ve yetiştirme yükümlülüğü evlilikte olduğu gibi boşanmadan sonra da devam etmekte ve anne ve baba boşanmak suretiyle bu sorumluluklarından kurtulamamaktadır.
Alman ve Avusturya Medeni Kanunlarının evlilik dışı çocuğun velayetinin ana ve baba tarafından birlikte kullanılmasını ananın rızasına bağlamış olan hükümlerinin AİHM’in önüne gelen iki önemli karar ile AİHS m. 8 ve AİHS m. 14’e aykırı bulunması üzerine, Alman Anayasa Mahkemesi’nin ve Avusturya Anayasa Mahkemesi’nin vermiş olduğu kararlar doğrultusunda önce Avusturya Medeni Kanunu’nun velayete ilişkin hükümleri 1 Şubat 2013 tarihinde yürürlüğe giren Çocuk Hukuku Değişikliği Kanunu ile revize edilmiş, hemen ardından Alman Medeni Kanunu’nun velayete ilişkin hükümleri 19 Mayıs 2013’te yürürlüğe giren Velayet Hukuku Reformu Hakkında Kanun ile değiştirilmiştir. AİHM kararlarının ve Anayasa Mahkemesi kararlarının etkisiyle, ana babanın medeni durumundan hareketle çocuğun velayetinin tespit edilmesine ilişkin anlayışın Alman ve Avusturya hukukları ile birlikte pek çok Avrupa ülkesi tarafından terk edilmesi üzerine, İsviçre Medeni Kanunu’nun velayet ve vesayete ilişkin hükümleri 1 Temmuz 2014 yürürlük tarihli revizyon ile değiştirilmiş ve birlikte velayet İsviçre hukuku bakımından kural haline gelmiştir.
Belirtelim ki İsviçre’de velayet hukuku alanında yapılan değişiklikler İsviçre Medeni Kanunu’nun mehaz kanunumuz olması sebebiyle ayrı bir öneme sahiptir ve incelenmeye değer. İsviçre’de en son velayet hukuku revizyonunun devamı niteliğinde olan 1 Ocak 2017 yürürlük tarihli çocuk nafakasına ilişkin bir revizyon daha gerçekleşmiş ve söz konusu revizyon çerçevesinde İsviçre Medeni Kanunu’nun 298. maddesine iki fıkra birden eklenmiştir.
Medeni Kanunumuzda, boşanmadan sonra velayetin ana baba tarafından birlikte kullanılmasına ilişkin açık bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Bununla birlikte, evlilik birliğinin boşanma ile sona ermesi üzerine velayetin ebeveynler tarafından birlikte kullanılmasının karşılaştırmalı hukukta olduğu gibi, Medeni Kanunumuzun mevcut hükümleri bakımından mümkün olup olmadığı, Türk hukuk öğretisi tarafından uzunca bir süredir tartışılmaktadır. Türk Medeni Kanunu’nun yürürlükteki hükümleri çerçevesinde boşanmada birlikte velayete hükmedilip hükmedilemeyeceğine ilişkin tartışma Medeni Kanunumuzun 182/2. maddesi ile 336/3. maddesi üzerinden devam etmektedir.
Uygulamada Yargıtay 2017 yılına kadar vermiş olduğu kararlarda velayetin kamu düzenine ilişkin olduğu ve Türk Medeni Kanunu’nun velayete ilişkin hükümlerinin emredici olduğu gerekçesiyle, boşanmadan sonra birlikte velayete imkân tanıyan yabancı mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizine ilişkin talepleri reddetmekteydi.
Ancak Türkiye’nin 11 No’lu Protokol ile Değişik İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşme’ye Ek 7 No’lu Protokol’ü 6684 sayılı Kanun’la uygun bulması ve Protokol’ün 9. maddesi gereğince 1 Ağustos 2016’da yürürlüğe girmesinin ardından Yargıtay görüş değiştirerek, birlikte velayet uygulamasının Türk kamu düzenine açıkça aykırı olmadığına karar vermiştir.
Yargıtay’ın içtihat değişikliğine gitmesinden bir süre sonra bölge adliye mahkemeleri de Ek 7 No’lu Protokol’ün 6684 sayılı Kanun ile yürürlüğe girmesiyle birlikte, Anayasa m. 90/son gereği birlikte velayeti engelleyen Türk Medeni Kanunu hükümlerinin örtülü olarak yürürlükten kalktığı gerekçesiyle birlikte velayete hükmedilmesi gerektiği yönünde kararlar vermişlerdir.
Görüldüğü üzere hukukumuz bakımından boşanmadan sonra velayetin birlikte kullanılmasının Medeni Kanunumuzun yürürlükteki hükümleri bakımından mümkün olup olmadığının yanı sıra, Ek 7 No’lu Protokol’ün “Eşler, evlilik bakımından, evlilik süresince ve evliliğin bitmesi halinde, kendi aralarındaki ve çocuklarıyla olan ilişkilerinde, özel hukuk niteliği taşıyan hak ve sorumluluklar açısından eşittir. Bu madde, devletlerin çocuklar yararına gereken tedbirleri almalarına engel değildir” şeklindeki 5. maddesinin Anayasa’nın 90. maddesinin 5. fıkrası hükmü karşısında iç hukukumuza etkisinin ne olduğu sorularının cevaplandırılması gerekir.
Bir yandan Türkiye’nin 11 No’lu Protokol ile Değişik İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşme’ye Ek 7 No’lu Protokol’ü onaylamasının 6684 sayılı Kanun’la uygun bulunması üzerine boşanmada birlikte velayete ilişkin olarak süregelmekte olan tartışmanın yeniden alevlenmesi, öte yandan Alman, Avusturya Medeni Kanunlarında ve özellikle mehaz kanunumuz olan İsviçre Medeni Kanunu’nda boşanmadan sonra velayetin birlikte kullanılmasını mümkün kılan revizyonların yapılması “İsviçre Medeni Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler Işığında Boşanmada Birlikte Velayet” başlıklı çalışmanın profesörlük takdim tezi olarak yazılmasının başlıca sebeplerini oluşturmuştur.
“İsviçre Medeni Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler Işığında Boşanmada Birlikte Velayet” başlıklı çalışma Hamburg Max-Planck Mukayeseli ve Milletlerarası Özel Hukuk Enstitüsü’nün tarafıma verdiği araştırma bursu ile desteklenmiştir.
Hamburg Max-Planck Mukayeseli ve Milletlerarası Özel Hukuk Enstitüsü Müdürlüğü’nün sunmuş olduğu geniş araştırma olanakları için başta Enstitü Müdürleri Prof. Dr. Dr. h. c. mult. Jürgen Basedow, Prof. Dr. Dr. h. c. Holger Fleischer LL.M (Michigan) ve Prof. Dr. Dr. h. c. mult. Reinhard Zimmermann olmak üzere, Enstitü’de bulunduğum sürece göstermiş oldukları yakın ilgiden ötürü kütüphane sorumluları Sayın Claudia Holland ve Sayın Elke Halsen-Raffel’e çok teşekkür ederim.
Hamburg Max-Planck Mukayeseli ve Milletlerarası Özel Hukuk Enstitüsü’nde yürüttükleri bilimsel çalışmaları sırasında, değerli dostlukları ve destekleri ile çalışmanın ortaya çıkmasını kolaylaştıran İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı öğretim üyelerinden değerli meslektaşım ve arkadaşım Doç. Dr. Başak Baysal’a; tezle ilgili kaynakların taranmasından, toplanmasına kadar tezin her aşamasında yanımda olan ve sadece Enstitü’de birlikte çalıştığımız sürece değil, sonrasında da hiçbir zaman desteğini ve dostluğunu benden esirgemeyen İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalının değerli öğretim üyelerinden, Dr. Öğretim Üyesi Bahar Öcal Apaydın’a, kıymetli zamanı ve zorlu doktora tez çalışmasından fedakârlık ederek, fotokopi çekme eziyetini keyfe dönüştüren Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku Anabilim Dalı öğretim elemanlarından araştırma görevlisi Dr. Bilge Aytuygar’a; Enstitü’de yürüttüğü kapsamlı doktora tez çalışmasına ve zamanla yarışmasına rağmen kısa süreliğine gittiği İsviçre’den çalışmanın İsviçre hukukuna ilişkin kaynaklarını bana hızla ulaştıran İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalının çalışkan öğretim elemanlarından araştırma görevlisi Efe Can Yıldırır’a gösterdikleri yakın ilgi için teşekkür ederim.
Akademik kariyerin en yoğun süreçlerinden birisi olan doçentlik tez yazma sürecinde olmasına rağmen, anayasa hukukuna ilişkin makale ve eserlerin güncel basılarına ulaşmamı hızla ve büyük bir nezaketle sağlayan Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Anayasa Hukuku Anabilim Dalının değerli öğretim üyelerinden, Dr. Öğretim Üyesi Oya Boyar’a en içten teşekkürlerimi sunarım.
Merkezinde çocuğun yer aldığı çalışmanın, çocuğun ve çocukluğun tarihine ilişkin kaynaklarına ulaşmamı sağlayan sevgili arkadaşım, değerli tarihçi Dr. Sevcan Başboğa’ya dostane sevgisi, uzun sohbetleri ve desteği için müteşekkirim.
Kitabın basısının yayına hazırlanmasında, tashihleri büyük bir özveri ile gerçekleştiren ve ilk okumaları yapan değerli araştırma görevlileri, İsmail Dede ve Egemen Işık’a yardım ve nezaketlerinden ötürü çok teşekkür ederim.
Hiç şüphesiz en büyük teşekkürü her zaman olduğu gibi, uzun ve sistemli bir çalışmanın tüm zorluklarını benimle birlikte yaşamak zorunda olan anneciğim hak ediyor. O hayatımı bu kadar kolaylaştırmasa ve beni cesaretlendirmese, eser bu haline kavuşamazdı, minnettarım.
Son olarak, çalışmanın basımını kısa bir süre içerisinde ve titizlikle gerçekleştiren başta Y. Ziya Gülkök ve Muharrem Başer olmak üzere, Yetkin Yayınevi’nin tüm çalışanlarına emekleri için çok teşekkür ederim.
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ7
İÇİNDEKİLER11
KISALTMALAR21
GİRİŞ25
BİRİNCİ BÖLÜM
ÇOCUKLUK VE ÇOCUK HAKLARI-BOŞANMA-
BOŞANMANIN ÇOCUKLAR ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
§ 1.Tarihsel Gelişim Sürecinde Çocukluk ve Çocuk Hakları -
Çocuk Haklarına İlişkin Uluslararası Düzenlemeler ve
Çocuğun Hak Süjesi Olarak Tanınması33
I.Tarihsel Gelişim Sürecinde Çocukluk33
II.Tarihsel Gelişim Sürecinde Çocuk Hakları38
III.Çocuk Haklarına İlişkin Uluslararası Bildirge ve
Sözleşmeler41
A.Genel Olarak41
B.Çocuk Haklarına İlişkin Uluslararası Bildirge ve
Sözleşmeler43
1.Cenevre Çocuk Hakları Bildirgesi43
2.Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirgesi43
3.Çocuk Haklarına Dair Birleşmiş Milletler Sözleşmesi44
4.Avrupa İnsan Haklarının Korunması Sözleşmesi ve Çocuklarla İlgili Avrupa Konseyi Sözleşmeleri47
C.Çocuğun Hak Süjesi Olarak Tanınması48
§ 2.Dünyada ve Türkiye’de Boşanma-Boşanma Oranları-
Boşanmanın Türk Medeni Kanunu’nda Düzenleniş
Şekli ve Boşanmanın Çocuklar Üzerindeki Etkileri53
I.Dünyada ve Türkiye’de Boşanma ve Boşanma Oranları53
A.Genel Olarak53
B.Türkiye’de Boşanma Oranları ve Boşanmaya
İlişkin Araştırmalar55
1.Türkiye’de Boşanma Oranlarına İlişkin
İstatistiksel Veriler55
2.Türkiye’de Boşanma Nedenlerine ve
Boşanmanın Sonuçlarına İlişkin Yapılan Araştırmalar58
II.Türk Medeni Kanunu’nda Düzenlenmiş Olan
Boşanma Nedenleri ve Türk Medeni Kanunu’nun
Benimsediği Boşanma Prensibi59
III.Boşanmanın Çocuklar Üzerindeki Etkileri67
A.Genel Olarak67
B.Boşanmanın Çocuklar Üzerindeki Kısa Vadeli Etkileri69
1.Okul Öncesi Çocuklar70
2.6-8 Yaş Arası Çocuklar72
3.9-12 Yaş Arası Çocuklar72
4.Ergenlik Döneminde Bulunan Çocuklar73
C.Çocukların Cinsiyetlerine Göre Boşanma
Karşısında Gösterdikleri Tepkiler74
D.Boşanmanın Çocuklar Üzerindeki Uzun Vadeli Etkileri75
E.Ebeveyne Yabancılaşma Sendromu
(The Parental Alienation Syndrome)77
İKİNCİ BÖLÜM
VELAYET HAKKININ TARİHSEL GELİŞİMİ-
BOŞANMADA BİRLİKTE VELAYETİN GÜNDEME
GELMESİNİN NEDENLERİ-AMAÇLARI VE
BOŞANMADA BİRLİKTE VELAYETİN UYGULANMASINA İLİŞKİN ARAŞTIRMALAR
§ 3.Velayet Hakkının Tarihsel Gelişimi ve Bu Gelişimin
Velayet Hakkının Hukuki Niteliği ve Terminoloji
Üzerindeki Etkisi81
I.Genel Olarak81
II.Velayet Hakkının Tarihsel Gelişimi82
A.Roma Hukukunda Velayet82
B.Cermen Hukukunda Velayet (Munt)87
C.Eski Hukukumuzda Velayet89
III.Velayet Hakkının Hukuki Niteliği91
IV.Velayet Hakkının Tarihsel Süreçte Gösterdiği
Gelişimin Terminoloji Üzerindeki Etkisi95
§ 4.Boşanmada Birlikte Velayetin Gündeme Gelmesinin
Nedenleri ve Boşanmada Birlikte Velayetin Başlıca Amaçları98
I.Genel Olarak98
II.Boşanmada Birlikte Velayetin Gündeme Gelmesinin
Sosyolojik Nedenleri101
III.Boşanmada Birlikte Velayetin İleri Sürülmesinin
Temelinde Yatan Psikolojik Nedenler102
IV.Boşanmada Birlikte Velayetin Başlıca Amaçları106
A.Çocukla Birlikte Yaşamayan Ebeveyn İle
Çocuk Arasındaki İlişkinin Sürdürülmesi106
B.Ebeveynler Arası İletişimin Sağlanması ve
İş Birliğinin Geliştirilmesi108
C.Ebeveynlerin Boşanmadan Sonra da
Çocuğun Bakımı ve Yetiştirilmesine İlişkin
Yükümlülüklerini Yerine Getirmelerinin Sağlanması110
D.Çocuğun Yararının Korunması111
§ 5.Boşanmada Birlikte Velayet Lehine ve Aleyhine İleri Sürülen Argümanlar ve Boşanmada Birlikte Velayetin Uygulanmasına
İlişkin Araştırma Sonuçları114
I.Boşanmada Birlikte Velayet Lehine ve
Aleyhine İleri Sürülen Argümanlar114
A.Boşanmada Birlikte Velayet Lehine İleri Sürülen
Argümanlar114
B.Boşanmada Birlikte Velayet Aleyhine İleri Sürülen
Argümanlar115
II.Boşanmada Birlikte Velayet Lehine ve Aleyhine İleri
Sürülen Hukuki Argümanlar116
A.Boşanmada Birlikte Velayet Aleyhine İleri Sürülen
Hukuki Argümanlar116
B.Boşanmada Birlikte Velayet Lehine İleri Sürülen
Hukuki Argümanlar119
III.Boşanmada Birlikte Velayetin Uygulanmasına İlişkin
Araştırmalar ve Araştırmalar Kapsamında Ulaşılan Sonuçlar122
A.Genel Olarak122
B.Boşanmada Birlikte Velayetin Uygulanmasına
İlişkin Araştırmalar123
1.Steinmann Araştırması123
2.Balloff-Walter Araştırması125
3.Maccoby ve Mnookin Araştırması127
4.Proksch Araştırması128
5.Wallerstein-Lewis-Blakeslee Araştıması129
6.Limbach Araştırması130
7.İsviçre Ulusal Araştırma Fonu Tarafından
Desteklenen Araştırma131
C.Boşanmada Birlikte Velayetin Uygulanmasına
İlişkin Araştırmaların Ulaştığı Sonuçlar134
D.Türkiye’de Toplumun Boşanmada Birlikte
Velayete Bakışı135
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRK MEDENİ HUKUKU VE KARŞILAŞTIRMALI
HUKUKTA VELAYET HAKKININ KULLANILMASI- BOŞANMADA BİRLİKTE VELAYETİN UYGULANMASINA İLİŞKİN MODELLER VE BİRLİKTE VELAYET KAPSAMINDAKİ YETKİLERİN KULLANILMASI
§ 6.Türk Medeni Hukukunda Velayet Hakkının Kullanılması141
I.Velayete Tabi Olanlar ve Velayet Hakkına Sahip Olanlar141
II.Velayet Hakkının Kullanılması143
A.Evlilik Birliği Süresince143
1.Ana Babanın Evli Olması Halinde143
2.Ortak Yaşama Ara Verilmesi ve Ayrılık Halinde145
B.Evlilik Birliğinin Sona Ermesi Halinde148
1.Eşlerden Birinin Ölümü Veya Gaipliğine
Karar Verilmesi Halinde148
2.Evlilik Birliğinin Boşanma İle Sona Ermesi Halinde149
C.Ana Babanın Evli Olmaması Halinde151
§ 7.Karşılaştırmalı Hukukta Velayet Hakkının Kullanılması ve
Birlikte Velayetin Kural Haline Gelmesi158
I.Genel Olarak158
II.Karşılaştırmalı Hukukta Velayet Hakkının Kullanılması159
A.Avusturya Hukukunda Velayet Hakkının Kullanılması159
1.Boşanmadan Sonra Velayet Hakkının Kullanılması159
2.Ana Babanın Evli Olmaması Halinde
Velayet Hakkının Kullanılması161
B.Alman Hukukunda Velayet Hakkının Kullanılması163
1.Genel Olarak163
2.Boşanmadan Sonra Velayet Hakkının Kullanılması165
3.Ana Babanın Evli Olmaması Halinde
Velayet Hakkının Kullanılması167
C.İsviçre Hukukunda Velayet Hakkının Kullanılması169
1.Genel Olarak169
2.Ana Babanın Evli Olmaması Halinde
Velayet Hakkının Kullanılması171
3.Boşanmadan Sonra Velayet Hakkının Kullanılması172
D.Diğer Avrupa Ülkelerinde Velayet Hakkının Kullanılması173
III.Karşılaştırmalı Hukukta Birlikte Velayetin Düzenleniş Şekli176
A.Ana Babanın Evli Olmaması Halinde Birlikte
Velayetin Düzenleniş Şekli176
B.Boşanmadan Sonra Birlikte Velayetin Düzenleniş Şekli177
1.Birlikte Velayetin Boşanmadan Sonra
Kanun Gereği Devam Etmesini Kabul Eden Ülkeler179
2.Birlikte Velayetin Boşanmadan Sonra
Ebeveynlerin Ortak Talepleri Üzerine
Devam Etmesini Kabul Eden Ülkeler181
§ 8.Boşanmada Birlikte Velayetin Uygulanmasına İlişkin
Modeller Ve Boşanmadan Sonra Birlikte Velayet Kapsamındaki Yetkilerin Kullanılması183
I.Boşanmada Birlikte Velayetin Uygulanmasına İlişkin
Modeller183
A.Birlikte Velayette Dönüşümlü Model183
B.Birlikte Velayette Rezidans (Merkez) Modeli184
C.Birlikte Velayette Yuva Modeli185
D.Birlikte Velayette Karma Model186
II.Boşanmada Birlikte Velayetin Uygulanmasına İlişkin
Olarak İsviçre’de Benimsenen Model186
§ 9.Boşanmadan Sonra Birlikte Velayet Kapsamındaki
Yetkilerin Kullanılması188
I.Genel Olarak188
A.Çocukla İlgili Olarak Alınacak Kararlarda
Gündelik Yaşama İlişkin Kararlar Ve Çocukla İlgili
Önemli Konulara İlişkin Kararlar Şeklinde
Bir Ayrımı Benimseyen Model188
B.Çocukla İlgili Olarak Alınacak Kararlarda
Çocuğun Yerleşim Yerini Esas Alan Model189
II.Boşanmadan Sonra Birlikte Velayet Kapsamındaki
Yetkilerin Kullanılmasına İlişkin Olarak İsviçre Hukukunda Benimsenen Model192
A.İsviçre Medeni Kanunu’na Göre Boşanmadan Sonra
Birlikte Velayet Kapsamındaki Yetkilerini Kullanılması193
1.Çocuğa Fiilen Bakmakta Olan Ebeveynin
Tek Başına Alabileceği Kararlar194
2.Birlikte Velayet Kapsamındaki Yetkilerini
Kullanılması Sırasında Ortaya Çıkan Uyuşmazlıklar196
B.Birlikte Velayet Kapsamında Çocuğun Yerleşim
Yerinin Belirlenmesi197
C.Birlikte Velayet Kapsamındaki Yetkilerin Kullanılmasında Çocuğun Kişiliğinin Dikkate Alınması ve
Çocuğun Söz Dinleme Yükümlülüğü200
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İSVİÇRE MEDENİ HUKUKUNDA BOŞANMADA
BİRLİKTE VELAYETİN KURAL HALİNE GELMESİ
§ 10.İsviçre Medeni Hukukunda Birlikte Velayetin Kural Haline Gelmesine İlişkin Süreç203
I.1 Ocak 1978 Tarihli Çocuk Hukuku Reformu203
II.1 Ocak 2000 Yürürlük Tarihli Boşanma Hukuku Revizyonu205
A.Genel Olarak205
B.1 Ocak 2000 Yürürlük Tarihli Boşanma Hukuku
Revizyonunun İsviçre Medeni Kanunu’nun
Velayetin Kullanılmasına İlişkin Hükümleri
Üzerindeki Etkisi207
1.Ana Babanın Evli Olmaması Halinde
Velayet Hakkının Kullanılması208
2.Boşanmadan Sonra Velayet Hakkının Kullanılması209
a.Genel Olarak209
b.İsviçre Medeni Kanunu’nda Boşanmada
Birlikte Velayetin İstisna Olarak Düzenlenmesi210
III.1 Temmuz 2014 Yürürlük Tarihli Velayet Hukuku Revizyonu216
A.Genel Olarak216
B.1 Temmuz 2014 Yürürlük Tarihli Velayet Hukuku Revizyonunun Gündeme Gelmesinin Nedenleri218
1.Çocuğun Yararının Yeterince Korunamaması
Düşüncesi220
2.Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarının
İsviçre Hukuku Üzerindeki Etkisi221
C.1 Temmuz 2014 Yürürlük Tarihli Velayet Hukuku Revizyonunun İsviçre Medeni Kanunu’nun Velayetin Kullanılmasına İlişkin Hükümleri Üzerindeki Etkisi227
1.Ana Babanın Evli Olmaması Halinde
Velayet Hakkının Kullanılması227
2. Boşanmadan Sonra Velayet Hakkının Kullanılması229
§ 11.İsviçre Medeni Kanunu’nda Boşanmada Birlikte Velayetin
Kural Olarak Düzenlenmesi232
I.Genel Olarak232
II.Boşanmada Birlikte Velayetin İsviçre Medeni Kanunu’ndaki
Yasal Dayanakları234
A.İsviçre Medeni Kanunu’nun 133. Madde Düzenlemesi234
1.Çocuğun Velayetinin Düzenlenmesi234
2.Çocuğun Himayesinin Bırakılması235
a.Himaye Kavramı235
b.Alternatif Himaye Kavramı236
3.Çocukla Kişisel İlişki Kurulması veya
Ebeveynlerin Çocuğun Bakımına İlişkin Paylaşımlarının Belirlenmesi242
4.Çocuğa Ödenecek Olan Bakım Nafakasının
Belirlenmesi243
5.Çocuğun Yararının Gözetilmesi ve
Çocuğun Görüşünün Alınması243
a.Çocuğun Yararının Gözetilmesi243
b.Çocuğun Görüşünün Alınması246
6.Ebeveynlerin Ortak Taleplerinin Bulunması249
B.İsviçre Medeni Kanunu’nun 298. Madde Düzenlemesi250
1.Genel Olarak250
2.Birlikte Velayetin Kural Olarak Düzenlenmesi251
a.Genel Esaslar251
b.Çocuğun Himayesinin, Çocukla Kişisel İlişkinin
veya Çocuğun Bakımına İlişkin Paylaşımın ve
Nafakanın Düzenlenmesi253
3.Tek Başına Velayetin İstisna Olarak Düzenlenmesi257
a.Genel Olarak257
b.Çocuğun Yararı Denetimi257
c.Velayetin Tek Başına Ebeveynlerden Birisine Bırakılmasına Esas Olabilecek Olgular259
aa.İsviçre Medeni Kanunu’nda Düzenlenmiş
Olan Velayetin Kaldırılması Nedenlerinden
Birinin Varlığı259
bb.İsviçre Medeni Kanunu’nda Düzenlenmiş
Olan Velayetin Kaldırılması Nedenleri
Dışında Kalan Başka Olguların Varlığı260
aaa.Ebeveynler Arasında Birlikte Velayetin
Uygulanmasına İmkân Vermeyecek
Düzeyde Önemli ve Süreklilik
Arz Eden Çatışmanın Bulunması260
bbb.Ebeveynlerin İş Birliği İçerisinde
Hareket Etme Arzu ve Yeteneğine
Sahip Olmaması ve Ebeveynler Arasında
İletişim Kurulamaması262
ccc.Ebeveynlerin Ortak Taleplerinin
Çocuğun Velayetinin Tek Başına
Ana Babadan Birisine Bırakılması
Yönünde Olması264
d.Velayetin Tek Başına Ebeveynlerden Birisine
Bırakılıp Bırakılamayacağı Değerlendirmesinde
Hâkimin Dikkate Alabileceği Kriterler265
e.Çocuğun Velayetinin Tek Başına Ebeveynlerden
Birisine Bırakılması Üzerine Kişisel İlişkinin ve
Nafakanın Düzenlenmesi266
4.Velayetin Kaldırılması267
BEŞİNCİ BÖLÜM
TÜRK MEDENİ HUKUKU BAKIMINDAN
BOŞANMADA BİRLİKTE VELAYETİN UYGULANABİLİRLİĞİ
§ 12.Türk Medeni Kanunu’nun Boşanmada Velayeti Düzenleyen Hükümleri ve Velayete İlişkin Uluslararası Düzenlemeler Çerçevesinde Hukukumuz Bakımından Boşanmada
Birlikte Velayetin Uygulanabilirliği269
I.Genel Olarak269
II.Türk Medeni Kanunu’nun 336. ve 182. Maddeleri
Çerçevesinde Boşanmada Birlikte Velayete İlişkin
Olarak Öğretide İleri Sürülen Görüşler270
A.Türk Medeni Kanunu’nun 182. Maddesine İlişkin
Olarak Öğretide İleri Sürülen Görüşler271
B.Türk Medeni Kanunu’nun 336. Maddesine İlişkin
Olarak Öğretide İleri Sürülen Görüşler275
C.Görüşümüz283
III.Yargıtay Uygulamasında Birlikte Velayet294
IV.11 No’lu Protokol İle Değişik İnsan Haklarını ve
Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşme’ye
Ek 7 No’lu Protokol’ün 5. Maddesinin
Türk Medeni Kanunu’nun Velayete İlişkin Hükümleri
Üzerindeki Etkisi299
A.Genel Olarak299
B.Türk Hukuk Öğretisinde İleri Sürülen Görüşler300
C.Görüşümüz306
§ 13.Olan ve Olması Gereken Hukuk Bakımından
Boşanmada Birlikte Velayet320
I.Olan Hukuk Bakımından Boşanmada Birlikte Velayet320
II.Olması Gereken Hukuk Bakımından Boşanmada
Birlikte Velayet336
SONUÇ345
KAYNAKÇA359
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı