Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Borca Aykırılık Hallerinden KUSURLU İFA İMKANSIZLIĞI ve Hukuki Sonuçları
Borca Aykırılık Hallerinden KUSURLU İFA İMKANSIZLIĞI ve Hukuki Sonuçları
Fatih GÜNDOĞDU
60,00
TL 
Bu ürün şu anda stoklarımızda yok!Yazarın diğer ürünlerine gözatmanızı tavsiye ederiz...
TAKDİM
İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Ana-bilim Dalında birlikte çalıştığımız Yrd. Doç. Dr. Fatih Gündoğdu'nun doktora tez çalışması olan "Borca Aykırılık Hallerinden Kusurlu İfa İmkânsızlığı ve Hukuki Sonuçları" başlığını taşıyan araştırmanın yayınlanmasından duyduğum mutluluğu dile getirmek istiyorum.
Bilindiği gibi, kusurlu ifa imkânsızlığı borca aykırılık hallerinden biri olup, borca aykırılığın diğer iki çeşidi gibi Borçlar Hukukunun canlı ve önemli konularını içermektedir. Belirtmek gerekir ki, kusurlu ifa imkânsızlığı ele alınıp değerlendirilirken asıl kavramın tanıtılmasının yanı sıra, diğer borca aykırılık halleri bakımından da önem taşıyan diğer bazı hukuki kavramların da açıklanması ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu bakımdan kusurlu ifa imkânsızlığı alanında yapılan çalışmalar, diğer iki borca aykırılık hali olan borçlu temerrüdü ve kötü ifanın anlaşılıp değerlendirilmesinde hazırlayıcı ve kolaylaştırıcı bir işlev görmektedir.
İşte Yrd. Doç. Dr. Fatih Gündoğdu'nun yaptığı çalışma yukarıda açıklanan doğrultuda amaca uygun olarak yürütülmüş, konu ile ilgili kavramlar titizlikle ve özenle incelenerek birçok soruna ışık tutacak sonuçlara ulaşmıştır. Kitapta yer alan ayrıntılı açıklamalardan da anlaşılacağı gibi, yapılan çalışma doğru ve yerinde olarak özellikle Alman ve Avusturya Hukuklarında oluşan gelişmelere de yer vermektedir. Yerinde yapılan çalışmaların ürünü olan bu bölüm de çalışmanın değerini arttırmaktadır.
Genç ve değerli meslektaşım, bilim insanı Yardımcı Doçent Dr. Fatih Gündoğdu'yu emek dolu, değerli çalışması nedeniyle kutluyorum ve Türk Hukuk öğretisine nice değerli ve başarılı eserler kazandırmasını yürekten diliyorum.
Prof. Dr. M. İlhan Ulusan
Suadiye/03.01.2014
ÖNSÖZ
Roma Hukuku'ndan bu yana varlığını sürdüren imkânsızlık kurumu öğretiyi sürekli olarak meşgul etmiştir. Buna rağmen bugün dahi bu kavrama verilecek anlam üzerinde görüş ayrılıkları yaşanmaktadır. Bunun da ötesinde, özellikle son dönemlerde, kurumun ifa engelleri arasında merkezi bir yere sahip olmasının yerinde olmadığı ve mevcut düzenlemelerin birtakım zorluklara neden olduğu düşüncesiyle, imkânsızlığa ilişkin hükümlerin kanun dışı bırakılması eğilimi dahi gündeme gelmiştir. Ancak tüm bu gayretlere rağmen imkânsızlık kavramı kanunlarda ifa engelleri arasındaki yerini koruyabilmiştir. Türk-İsviçre Hukuk sisteminde kabul edilen üç ifa engeli türünden biri olan kusurlu ifa imkânsızlığı; konuya ilişkin eserlerde Kanun'daki konumu gereği diğer ifa engellerinden önce ele alınmakta ve diğer ifa engellerinden bahsedebilmek için olumsuz nitelikte bir ön şart niteliği taşımaktadır. İmkânsızlığın var olduğu bir durumda, artık diğer ifa engellerinden bahsedilememektedir. İmkânsızlığın borçlunun sorumluluk alanından kaynaklanan bir sebepten dolayı doğmuş olması halinde ise, borçlu alacaklının zararını tazmin etmek zorunda kalmaktadır. Borçlunun borca aykırı davranışından sorumlu tutulabilmesi için her zaman kusurunun bulunması gerekmemesine, borçlunun kanun gereği kusuru bulunmadığı bazı hallerde de sorumlu tutulabilmesine rağmen, konuya ilişkin temel eserlerde bu ifa engeli "kusurlu ifa imkânsızlığı" kavramı ile ifade edilmektedir. Bu nedenle çalışmanın başlığında bu kavram tercih edilmiştir.
Almanya'da gerçekleştirilen Borçlar Kanunu Modernizasyonu çalışmalarında kanundan çıkarılması yönünde çabaların bulunmasına ve bu konuda yoğun tartışmaların yaşanmasına rağmen imkânsızlığın halen ifa engelleri sistemindeki yerini koruyor olması ve imkânsızlık kavramının Türk Hukukundan oldukça farklı algılanması nedeniyle, Alman ve Avusturya hukuk sistemlerinin de ele alınması zorunluluğu doğmuştur.
Bu çalışmanın esasını, İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Doktora Programı çerçevesinde hazırlanmış ve tarihinde Prof. Dr. M. İlhan Ulusan, Prof. Dr. Atilla Altop,Prof. Dr. M. Turgut Öz, Prof. Dr. Hakan Pekcanıtez ve Prof. Dr. Baki İlkay Engin'den oluşan heyet önünde savunularak, oybirliği ile kabul edilmiş olan doktora tezi oluşturmaktadır. Tez kitap haline getirilmeden evvel tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümlerine göre güncellenmiştir.
Bu çalışmanın ortaya çıkmasında doğrudan veya dolaylı olarak katkıda bulunmaları sebebiyle adını anmam ve kendilerine teşekkür etmem gereken değerli kişiler bulunmaktadır. Öncelikle saygıdeğer hocam Prof. Dr. M. İlhan Ulusan'a, kendisiyle birlikte çalışma imkânını bana verdiği, çalışmaya olan katkıları ve bugüne dek desteğini hiçbir zaman eksik etmemesi sebebiyle sonsuz şükranlarımı sunuyorum. Yine değerli hocalarım Prof. Dr. Atilla Altop ve Prof. Dr. M. Turgut Öz'e destekleri ve yapıcı yönlendirmeleri için çok teşekkür ediyorum.
DAAD bursu sayesinde oldukça verimli bir çalışma ortamı elde ettiğim Trier Üniversitesi'nde bulunduğum süre zarfında danışmanlığımı yürüten Prof. Dr. Diederich Eckardt'a ve destekleri için Prof. Dr. Hans-Heiner Kühne'ye teşekkür ediyorum.
Viyana Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde sağladığı rahat çalışma imkânı için Avrupa Hukuk Gelişimi ve Özel Hukuk Reformu Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Dr. hc. Rudolf Welser e, Viyana'da kaldığım süre zarfında gösterdikleri misafirperverlik için Prof. Dr. Walter Schram-mel ve sevgili eşi Renate'ye teşekkürlerimi sunuyorum.
İÇİNDEKİLER
§ 1. Giriş
§ 2. İmkânsızlık Kavramının Roma Hukuku ve Müşterek Hukuktaki Kökleri
I. Giriş
II. İmkânsızlık Kavramı
A. İmkânsızlık Kavramının Ortaya Çıkış Sebebi
B. İmkânsızlık Türleri
1. Objektif/Sübjektif İmkânsızlık
2. Baştaki/Sonraki İmkânsızlık
3. Hukuki İmkânsızlık
4. Teknik Terim Olarak "Impossibilis"
III. Sonraki İmkânsızlığa Bağlanan Hukuki Sonuçlar
A. Roma Hukuku'nda Durum
1. Formula certa
2. Formula incerta
B. Müşterek Hukukta Durum
IV. Doğal Hukuk Düşüncesi ve Bu Düşüncenin Etkisiyle Hazırlanmış Kanunlar
A. Konumuz Açısından Doğal Hukuk Düşüncesi
B. Doğal Hukuka Dayandırılan Kanunlarda Sonraki İmkânsızlık
1. Prusya Devletleri Genel Eyalet Kanunnamesi'nde (ALR) Sonraki İmkânsızlık
2. Code Civil
V. 19.YY'da İmkânsızlık Öğretisindeki Değişiklikler
A. Genel Olarak
B. İmkânsızlığın Unsurları
1. İmkânsızlığın objektif unsurları
2. İmkânsızlığın sübjektif unsurları
C. İmkânsızlık Kavramının Gelişiminde Etkili Olan Görüşler
1. Savigny'e Göre İmkânsızlık
2. Mommsen'in İmkânsızlık Öğretisi
a. Genel Olarak
b. Mommsen'in İmkânsızlık Tarifi
aa. Borcu Sona Erdiren Sübjektif İmkânsızlık
bb. Kusurun İmkânsızlıktaki Rolü
cc. Çeşit ve Para Borçlarında Sübjektif İmkânsızlık
dd. İmkânsızlığın Sonuçları
İkinci Kısım:İmkânsızlığın İfa Engelleri Arasındaki Yeri, İmkânsızlık Kavramı ve Türleri
-
§ 1. Türk Borçlar Hukukunda İfa Etmeme Kavramı ve Borcun İfa Edilmemesi Kavramına Giren Davranışlar
I. Genel Olarak
II. Borca Aykırılık ve İfa Etmeme
III. Borcun İfa Edilmemesi Kavramına Giren Haller ve İfa Engelleri Arasında İmkânsızlığın Yeri
A. Kusurlu İfa İmkânsızlığı
B. Borçlu Temerrüdü
C. Gereği Gibi İfa Etmeme
1. Kötü İfa
2. Yan Edim Yükümlülüklerin İhlali
3. Akdin Müsbet İhlali Kavramı
D- Yapmama Borcuna Aykırı Davranış
E. Sözleşme Öncesi Kusur Sorumluluğu
F. Borca Aykırı Davranışın Gerçekleşeceğinin Önceden Belli Olması
§ 2. İmkânsızlık
I. İfa ve Edim Kavramları ile İmkânsızlık İlişkisi
II. İmkânsızlık Kavramı
III. İmkânsızlık Türleri
A. Baştaki/Sonraki İmkânsızlık
B. Sürekli/Geçici İmkânsızlık
1. Genel Olarak
2. Geçici İmkânsızlık/ İmkânsızlık/Temerrüt İlişkisi
3. "Geçicilik" / "Süreklilik"
4. Sürekli İmkânsızlıkla Aynı Sonuca Bağlanan Geçici İmkânsızlık Halleri
5. Geçici İmkânsızlığa Uygulanacak Hükümler
6. İmkânsızlığın Sonradan Ortadan Kalkması Hali
C. Kısmî İmkânsızlık / Tam İmkânsızlık
1. Kısmî İmkânsızlık/Kısmî İfa İlişkisi
2. Kısmî İmkânsızlığın Sonuçları
D. Hukuki İmkânsızlık
E. Objektif / Sübjektif İmkânsızlık
1. Ayrımda Kullanılan Kriterler
2. Söz Konusu Ayrım Bakımından Özel Olarak İncelenmesi Gereken Bazı Haller
a. Sözleşme Konusu Malın Sözleşmenin Kurulmasından Sonra Borçlunun Elinden Çıkması
b. Para Borcu
c. Sözleşmeyle Hedeflenen Amacın Kendiliğinden veya Başka Yoldan Gerçekleşmesi ve Amacın Ortadan Kalkması
3. Sonraki İmkânsızlık Bakımından Ayrımın Önemi
F. Borçlunun Sorumlu Olduğu / Borçlunun Sorumlu Olmadığı İmkânsızlık
G. Ekonomik İmkânsızlık
§ 3. İfa İmkânsızlığında Bazı Özel Durumlar
I. Çeşit Borcu/ Sınırlı Çeşit Borcu/Gerçek Olmayan Parça Borcu
A. Çeşit Borcu
B. Sınırlı Çeşit Borcu
C. Gerçek Olmayan Parça Borcu
II. Seçimlik Borç ve Seçimlik Yetki
A. Seçimlik Borç
1. Seçimlik Borç ile Çeşit Borcu Arasındaki İlişki
2. Seçimlik Borçta Edimin İmkânsızlaşmasının Sonuçları
a. Seçim Hakkının Kullanılmasından Önce Edimin İmkânsızlaşması
aa. Edimlerin Tamamının İmkânsızlaşması
bb. Edimlerden Birinin veya Bir Kısmının İmkânsızlaşması
b. Seçim Hakkının Kullanılmasından Sonra Edimin İmkânsızlaşması
B. Seçimlik Yetki
III. Para Borcu
IV. Sürekli Borç İlişkileri
V. Mutlak Kesin Vadeli İşlemler
Üçüncü Kısım:Kusurlu İfa İmkânsızlığının Sonuçları
-
Birinci Bölüm:İmkânsızlığın Borç İlişkisine Etkisi ve Borçlunun Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığında Alacaklının Sahip Olduğu Haklar
-
§ 1. İfa İmkânsızlığının Borç İlişkisine Etkisi
§ 2. Alacaklının Sahip Olduğu Haklar
I. Tazminat Talebi
A. Genel Olarak
B. Sorumluluğun Şartları
1. Sözleşmeye Aykırı Davranış
a. Akdi İlişkinin Varlığı
aa. Edim Yükümü
bb. İfa
b. Borca Aykırı Davranış
aa. Giriş
bb. Borca Aykırılık Kavramı
2. Sorumluluk Sebebi
a. Kusur Sorumluluğu
aa. Genel Olarak
bb. Kusur Kavramı
cc. Akdi Kusurun Unsurları
aaa. Sübjektif Unsur
bbb. Objektif Unsur
dd. Kusurun Türleri
aaa. Kast
bbb. İhmal
aaaa. Tanım
bbbb. İhmalin Türleri
b. Borçlunun Kusurunun Aranmadığı Haller
aa. Yardımcı Şahısların Fiilinden Sorumluluk
aaa. Yardımcı Şahıs Kullanılması Mümkün Olmalıdır
bbb. Borcun İfasında Yardımcı Şahıs Kullanılmalıdır
ccc. Yardımcı Şahsın İşin İcrası Sırasında Borca Aykırı Nitelikteki Davranışı Neticesinde Alacaklı Zarar Görmüş Olmalıdır
ddd. Taraflar Arasında Sorumluluğu Daraltan veya Kaldıran Bir Anlaşma Yapılmamış Olmalıdır
bb. TBK m.65'e Göre (eBK m.54 f.1) Sorumluluk
cc. Borçlu Temerrüt Halindeyken Meydana Gelen Kazalardan Sorumluluk
dd. Kanunda Belirtilmiş Özel Durumlar
aaa. Kullanım Ödüncü Alanın Kusursuz Sorumluluğu
bbb. Saklama Sözleşmesinde Saklayanın Kusursuz Sorumluluğu
ccc. Vekaletsiz İş Görenin Kusursuz Sorumluluğu
ddd. Konaklama Yeri İşletenlerin Sorumluluğu
eee. Garaj, Otopark ve Benzeri Yerleri İşletenlerin Sorumluluğu
ee. Garanti Sorumluluğu
aaa. Üçüncü Kişinin Fiilini Üstlenme
bbb. Alacağı Temlik Edenin Garanti Yükümü
c. Sorumluluğun Sınırlandırılması ve Bunun Sınırları
aa. Borçlunun Kendi Fiilinden Doğacak Sorumluluklarda
bb. İfa Yardımcısının Fiilinden Doğacak Sorumluklarda
3. Zarar
a. Zarar Kavramıyla İlgili Görüş Ayrılıkları
b. Zarar Türleri
aa. Şahsa Verilen Zararlar / Mala Verilen Zararlar
bb. Olumlu Zarar/Olumsuz Zarar
cc. Fiili Zarar/Yoksun Kalınan Kâr
dd. Maddi Zarar/ Manevi Zarar
4. Nedensellik Bağı
a. Doğal Nedensellik Bağı
b. Uygun Nedensellik Bağı
c. Sebeplerin Çokluğu
d. Alternatif İlliyet
e. İlliyet Bağının Kesilmesi
f. Uygun İlliyet Bağının İspatı
C. Zararın Hesaplanması
1. Zararın İspatlanması
2. Hesaplama Yöntemleri ve Hesabın Yapılacağı An
a. Somut ve Soyut Zarar Hesabı Yöntemleri
b. Zararın Hesaplanacağı An
3. Denkleştirme
D. Maddi Tazminatın Tayini
1. Tazminatın Türü
2. Tazminatın Miktarının Tayini
a. Genel Bakış
b. Tazminatın Azaltılmasına Yol Açan Etkenler
aa. Borçlunun Kusur Derecesi
bb. Hal ve Mevkiin İcabı
cc. Birlikte Kusur
dd. Mağdurun Rızası
ee. Failin Müzayakaya Düşecek Olması
E. Manevi Tazminat Talebi
1. Manevi Zararın Talep Edilebilmesi İçin Gerekli Olan Genel Şartlar
a. Borca Aykırı Davranış
b. Kusur
c. Zarar
d. Uygun Nedensellik Bağı
2. Manevi Tazminata İlişkin Özel Şartlar
II. Tazminat Dışında Alacaklının Başvurabileceği Diğer Yollar
A. Kaim Değer (Stellvertretendes Commodum) Talebi
1. Genel Olarak
2. Alacaklının Kaim Değeri Tercih Etmesinin Nedenleri
3. Kaim Değer Talep Edilebilmesinin Şartları
a. Alacaklının İrade Beyanı
b. Edimin İfasının İmkânsızlaşması
c. Kaim Değer Edimi İmkânsızlaştıran Olay Sonucunda Elde Edilmiş Olmalıdır
d. İmkânsızlaşan Edim ile Kaim Değer Benzer Olmalıdır
4. Kaim Değerin Kapsamı
5. Kaim Değer / Tazminat İlişkisi
6. Kaim Değerin İspatı
7. Zamanaşımı
B. TBK m. 113'den Doğan Haklar
1. Alacaklının Borcun Kendisi Tarafından İfasına İzin Verilmesini Talep Hakkı
2. Yapmama Borcuna Aykırı Davranılması Halinde Alacaklının Yapılan Ref'i Talep Etme Hakkı
C. Ceza Koşulu
D. Sözleşmeden Dönme ve Menfi Zararın Tazmini
§ 3. İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmelerde Karşı Edimin Akıbeti
İkinci Bölüm:Sonraki İmkânsızlıktan Alacaklının ve Her İki Tarafın Sorumlu Olduğu Haller-
§ 4. Alacaklının Etki Alanında Gerçekleşen İfa İmkânsızlığı
I. Alacaklının Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığı
A. Alacaklı Temerrüdü ile Alacaklının İmkânsızlıktan Sorumlu Olması Hali Arasındaki Fark
B. Alacaklının İmkânsızlığa Yol Açabileceği Haller
II. Alacaklının Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığının Sonuçları
A. Alacaklının Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığında Göz Önününde Bulundurulması Gereken Hükümler
1. TBK m.208 (eBK m.183)
2. TBK m.408 (eBK m.325)
3. TBK m.485 (eBK m.370)
4. TBK m.512 (eBK m.396)
B. Konuyla İlgili Olarak İleri Sürülen Görüşler
C. Kaim Değer Talebi
§ 5. Her İki Tarafın Sorumlu Olduğu İmkânsızlık
Üçüncü Bölüm:Alman ve Avusturya Hukuklarında Sonraki İmkânsızlığın Sonuçları-
§ 6. Alman Hukukunda İmkânsızlık
I. Giriş
II. Borçlunun Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığı ile İlgili BGB'de Yer Alan Düzenleme
A. § 275 I BGB / İmkânsızlık
B. § 275 II BGB / Beklenilmezlik Hali
C. § 275 III BGB / Kişisel İmkânsızlık
III. Borçlunun § 275 I/III BGB'ye Göre Borcundan Kurtulması Halinde Alacaklının Başvurabileceği Hukuki Yollar
A. İfa Yerine Tazminat
B. Yaptığı Masrafları Talep Etme Hakkı
C. Kaim Değeri Talep Etme Hakkı
D. Sözleşmeden Dönme
IV. Karşı Edimin Akıbeti
V. Alacaklının Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığı
VI. Her İki Tarafın da Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığı
§ 7. Avusturya Hukukunda Sonraki İmkânsızlık
I. Genel Olarak İmkânsızlık
II. Borçlunun Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığı ile İlgili ABGB'de Yer Alan Düzenleme
A. § 920 ABGB Hükmünün Uygulanabilmesi İçin Gereken Şartlar
B. İmkânsızlığın Sonuçları
1. İfanın Tamamen Boşa Çıkması
a. İfa Etmeme Sebebiyle Tazminat
b. Sözleşmeden Dönme
2. İfanın Kısmen Boşa Çıkması
III. Alacaklının ve Her İki Tarafın Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığı
-
§ 1. İfa İmkânsızlığının Borç İlişkisine Etkisi
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı