Basın Hukuku
Basın Hukuku
Köksal BAYRAKTAR / Sulhi DÖNMEZER
Sayfa Sayısı
:
509
Kitap Ölçüleri
:
16*24
Basım Yılı
:
2016
ISBN NO
:
9786053335832
ALTINCI BASIYA ÖNSÖZ
Ceza Hukuku, Basın Hukuku, Kriminoloji, Sosyoloji gibi bilim dallarında unutulmaz eserlerin yazarı
Ord. Prof. Dr. Sulhi Dönmezer’in imzasını taşıyan bu kitabı devam ettirme onuruna eriştiğimden bugüne iki yıl geçti.
Bu süre içerisinde kitabın beşinci basısının bitmesi ve yenisine gereksinim duyulması çok sevindirici...Öğretim üyeleri ve öğrencilerin, kitaba duydukları ilgi gerçekten onurlandırıcı...
Her geçen gün gelişen ve hayatımızın içine giren televizyon, internet ve sosyal medya karşısında yazılı basın gittikçe geride kalıyor gibi görünse de basının güncel yaşantımızdaki önemli yeri bunun pek de doğru olmadığını gösteriyor. Her gün, ülkenin siyasal, ekonomik, kültürel ve toplumsal hayatını izlediğimiz yayınlar bizi toplumun bir parçası haline getirdiği gibi
duygu ve düşüncelerimizi de oluşturuyor. Bu nedenle basın, hayatımızdaki yerini korumaya devam ediyor.Bugün altıncı basısı yapılan Basın Hukuku kitabı aslında 60 yıllık bir birikimin sonucudur. Dönmezer’in yıllarca önce 1946’da “Matbuat Suçları” başlığıyla yayınladığı kitap sonraki yıllarda önce teksir halinde “Basın Hukuku” başlığıyla yayınlanmış ve hemen sonra kitap haline getirilmişti. Bu kitapta, Dönmezer’in basın hukuku üzerindeki yoğun çalışmalarını, bu hukuk dalının temellerini oluşturmuş ilke ve kurallarına ilişkin saptamalarını açıkça görebilmek mümkündür. Örneğin, “düşünce özgürlüğünün sınırlı olup olmadığı yönündeki tartışmalar”, “yakın ve açık tehlike kavramı”, “Amerikan Federal Yüksek Mahkemesi’nin önemli kararları” hep bu kitabın tarihçeye ilişkin bölümlerinde ayrıntılı olarak yer almaktadır.Dolayısıyla bu kitapta biz Basın Hukukunun güncel konularını görebildiğimiz gibi aynı zamanda bu hukuk dalının tarihçesini, yabancı ülkelerdeki durumunu da izleyebilmekteyiz. Bu çerçevede kitabı yeniden bu basıya hazırlarken unutulmaz Hocam, İstanbul Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku ve Kriminoloji Enstitüsü’nde pek çok öğretim üyesinin yetişmesine emek vermiş Ord. Prof. Dr. Sulhi Dönmezer ile bir çeşit “söyleşide bulunduğumu”, “onun bilimsel hayatının bir bölümünü izlediğimi” söylemek isterim.Basın HukukuÖğrencisi olmaktan daima onur duyduğum Sn. Dönmezer’in eseri üzerinde çalışmak ve bugünlere getirmek benim için bir görevdi. Bugün bu görevi, Sn. Merih Dönmezer Hanımefendi ve değerli evlatlarının oluru ve desteği ile yerine getirmekteyim. Teşekkürlerimi belirtmek bir gönül borcudur.Bu kitabın yayım hayatına yeniden girmesi Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. yöneticisi Seyhan Satar’ın; dizgi ve kapak tasarımını gerçekleştiren Veysel Coşkun’un ve yazımda büyük emeği geçen Mine Vatan’ın özverili
çalışmaları ile mümkün olmuştur.Bu yayının da Türk basınına, üniversitelere, hukukçulara ve öğrencilerime yararlı olması en büyük dileğimdir.
Prof. Dr. Köksal Bayraktar
27.03.2016
Göztepe
İçindekiler
XXV
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE’DE BASIN VE ÖZGÜRLÜĞÜ
A-
TÜRKİYE’DE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN TARİHÇESİ
...................
167
I.
CUMHURİYETTEN ÖNCEKİ DÖNEM
.....................................
167
1.
Matbuat Nizamnamesi
........................................................
169
2.
Birinci Meşrutiyet
..............................................................
170
3.
İkinci Meşrutiyet
................................................................
172
4.
Matbuat Nizamnamesi
.......................................................
173
5.
1909 Matbuat Kanunu
........................................................
173
II.
CUMHURİYET DÖNEMİ
...........................................................
174
1.
Basın Kanunu’na kadar
.......................................................
174
2.
1931 Matbuat Kanunu
.........................................................
175
III. BASIN KANUNU
.........................................................................
177
1.
İlk şekil
...........
.
....................................................................
177
2.
Basın Kanunu’nun ilk şekline ait genel esaslar
.................
180
a.
İdareye tanınan yetkiler
...............................................
181
b.
Basın suçlarından dolayı sorumluluk
.........................
181
aa)
Süreli olmayan yayınlar aracılığı ile
işlenen suçlardan dolayı sorumluluk
.................
181
bb)
Süreli yayınlarla işlenen suçlardan
dolayı sorumluluk
...............................................
182
c.
Anonimlik hakkı
..........................................................
183
d.
Ceza hükümleri
............................................................
183
e.
Yargılama usulü
...........................................................
185
f.
Cevap ve düzeltme hakkı
............................................
186
3.
Basın Kanunundan sonra getirilen mevzuat
ve değişiklikler
....................................................................
187
a.
6732 Sayılı Kanunda yer alan suçlar
...........................
188
b.
6733 Sayılı Kanunla yapılan değişiklikler
...................
189
aa)
Sorumlu Müdür
...................................................
189
bb)
Muhabir olma şartı
..............................................
190
cc)
Ceza hükümleri
....................................................
190
c.
Basın suçlarından dolayı sorumluluk
.........................
190
d.
Cevap ve düzeltme hakkı
............................................
191
XXVI
Basın Hukuku
IV.
27 MAYIS 1960 TARİHİNDEN SONRAKİ DÖNEM
.................
191
1.
Basın Kanununda yapılan değişiklikler
.............................
192
a.
Süreli yayınların yayımlanması
..................................
192
b.
Mali denetim
................................................................
192
c.
Basın suçlarından dolayı sorumluluk
..........................
193
d.
Ceza hükümleri
............................................................
193
e.
Yargılama usulü
............................................................
194
f.
Cevap ve düzeltme hakkı
............................................
194
V.
YENİ BASIN KANUNU’NUN YÜRÜRLÜĞE
GİRİŞİNE KADAR UZANAN DÖNEM
.....................................
194
VI.
5187 SAYILI BASIN KANUNU
..................................................
196
B-
TÜRKİYE’DE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN
BUGÜNKÜ DURUMU
.......................................................................
206
I.
TÜRKİYE’DE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN ANAYASA
HUKUKU BAKIMINDAN GÖRÜNÜŞÜ
....................................
206
1.
Tarihçe
............
.
...................................................................
206
2.
1961 Anayasasında basın özgürlüğü
..................................
207
3.
1961 Anayasası değişiklikleri
.............................................
210
4.
1982 Anayasasında basın özgürlüğü
..................................
211
II.
ANAYASALARDA DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ
...........................
213
1.
1961 Anayasasında düşünce özgürlüğü
.............................
213
2.
1982 Anayasasında düşünce özgürlüğü
.............................
222
III.
TÜRKİYE’DE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN
HUKUKİ İÇERİĞİ
.......................................................................
225
1.
Giriş
............
.
.......................................................................
225
2.
Türkiye’de basın özgürlüğünde özneler
.............................
225
3.
Basın özgürlüğü ve üç önemli hak
.....................................
225
a.
Haber, olay, düşünce ve görüşleri bilmek,
bunlara ulaşmak ve bunları toplamak hakkı
...............
225
b.
Haber, olay, düşünce ve görüşleri araştırmak,
incelemek, yorumlamak ve eleştirebilmek hakkı
........
231
c.
Haber, düşünce ve görüşleri yayınlayabilmek ve
yayınları dağıtabilmek hakkı
........................................
244
aa)
Haberin gerçek oluşu
............................................
245
bb)
Kamu yararı ve toplumsal ilgi
..............................
246
İçindekiler
XXVII
cc)
Güncellik
...............................................................
246
dd)
Ölçülülük
..............................................................
246
ee)
Olay ve haber ile yayın arasında
nedensellik bağının bulunması
............................
248
4.
Basın özgürlüğünü ve haklarını düzenleyen ve
sınırlayan önemli kanunlarla ilgili kısa açıklama
............
249
a.
Matbaalar Kanunu
.......................................................
249
b.
Türk Ceza Kanunu
.......................................................
249
c.
Ceza Muhakemesi Kanunu
...........................................
250
aa)
Kapalı duruşmaların yayını
..................................
250
bb)
Küçüklerin yargılamasında
zorunlu kapalılık
...................................................
251
cc)
Duruşmalarda ses ve
görüntü alınamaması
............................................
251
dd)
Yayınların toplatılması
.........................................
252
d.
Basın Kanunu
...............................................................
254
e.
Seçimlerin Temel Hükümleri ve
Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun
............................
256
f.
Küçükleri Muzır Neşriyattan
Koruma Kanunu
...........................................................
257
g.
Sıkıyönetim Kanunu
....................................................
257
h.
Terörle Mücadele Kanunu
............................................
258
ı.
Olağanüstü Hal Kanunu
...............................................
259
i.
Basın Mesleğinde Çalışanlarla
Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin
Tanzimi Hakkında Kanun
............................................
260
j.
Türk Harflerinin Kabul ve
Tatbiki Hakkında Kanun
..............................................
261
5.
Basının gereksinimlerinin sağlanması
...............................
261
6.
Basına eşit işlem
.................................................................
262
IV.
TÜRKİYE’DE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN
EKONOMİK GÖRÜNÜŞÜ
....................................................
262
1.
Türk basınının yapısı
..........................................................
262
2.
Türkiye’de ekonomik görünüş
............................................
264
3.
İşverenlerle düşünce işçileri arasındaki ilişkiler
...............
264
4.
İlân konusu ve Türk basını
................................................
266
V.
TÜRKİYE’DE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN SOSYAL YÖNÜ
........
272
XXVIII
Basın Hukuku
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İDARÎ REJİM
A-
BASILMIŞ ESERLER
.........................................................................
277
I.
BASILMIŞ ESER
.........................................................................
277
1. Kavram
............
.
..................................................................
277
2.
Basın Kanununa göre basılmış eser
....................................
278
a.
Yazı, resim veya benzerleri ile
haber ajansı yayınlarının varlığı
..................................
279
b.
Yayının basılmış, çoğaltılmış olması
............................
281
aa)
Yazı ya da resmin basılması, çoğaltılması
..........
281
bb)
Yazı ya da resmin yayımlanması
.........................
283
3.
Afişler
............
.
....................................................................
283
a.
Fransa’da afiş yayımı ile ilgili durum
.........................
285
b.
Mevzuatımızda afiş yayımı ile ilgili durum
................
286
4.
Yazı, resim veya benzerlerinin basılması ve çoğaltılması
....
290
5.
Basımevi sahibinin teslim yükümlülüğü
...........................
291
II.
YAYIM
............
.
...........................................................................
296
1.
Kavram, Tanım
....................................................................
296
a.
Yayım ile kamu arasındaki bağ
....................................
297
aa)
Nitelikleri gereği genel olan yerler
......................
297
bb)
Tahsisleri itibariyle genel olan yerler
..................
297
cc)
Tesadüfen, geçici olarak genel olan yerler
..........
297
b.
Yayının sunulması
........................................................
298
aa)
Gösterilme
............................................................
298
bb)
Asılma
.................................................................
298
cc)
Dağıtılma
..............................................................
298
dd)
Satılma
.................................................................
299
ee)
Satışa sunulma
.....................................................
300
ff)
Dinletilme
............................................................
300
gg)
Basılmış eserlerin dağıtımı yönünden sorunlar
....
300
B-
SÜRELİ YAYINLAR
..........................................................................
309
I.
SÜRELİ YAYIN
.........................................................................
309
1.
Süreli yayın kavramı
...........................................................
309
2.
Süreli yayın, tanımı ve nitelikleri
......................................
309
İçindekiler
XXIX
3.
Basın Kanununa göre süreli yayın çeşitleri
.......................
311
4.
Süreli yayın serbestliği
.......................................................
312
a.
İzin (ruhsat) sistemi
......................................................
313
b.
Mali güvence (Kefalet akçası) sistemi
..........................
313
c.
Bildirim sistemi
............................................................
314
II.
TÜRK MEVZUATINA GÖRE SÜRELİ
YAYIN
ÇIKARMA SERBESTLİĞİ
............................................
315
1.
Anayasamızda süreli yayın çıkarma serbestliği
.................
315
2.
Yürürlükteki mevzuata göre süreli yayın
çıkarmak hakkı
....................................................................
316
a.
Bildirim (Beyanname)
..................................................
316
aa)
Süreli yayının adı, mahiyeti, hangi
aralıklarla yayımlanacağı, yönetim yeri
..............
317
bb)
Sahibinin ve varsa kanunî
temsilcisinin, sorumlu müdürün ad
ve soyadları, uyruk ve ikametgâhları
...................
317
cc)
Yayın türü
............................................................
318
b.
Bildirim ile ilgili suçlar
................................................
320
3.
Süreli yayının idaresi; süreli yayın sahibi
.........................
321
4.
Mevzuatımıza göre süreli yayın mülkiyeti
.........................
322
5.
Gazete sahibinin gazete yönetimi ile ilgisi
.........................
325
6.
Sorumlu müdür
...................................................................
327
7.
Tarihçe
............
.
...................................................................
330
8.
Kamu Kurum ve Kuruluşları tarafından
çıkartılan süreli yayınlar
...................................................
331
III.
YABANCI BASIN REJİMİ
..........................................................
332
1.
Yabancıların Türkiye’de süreli yayın çıkarması
................
333
2.
Yabancı yayınların Türkiye’ye getirilmesi,
dağıtılması ve satılması
......................................................
334
C-
ÇAĞDAŞ YAYINCILIKTA GÖREV
...................................................
337
I.
HABER AKTARILMASI VE TOPLUM
.......................................
337
II.
GÖREVLER
............
.
...................................................................
338
III.
YALAN HABER YAYINLAMAMA
.............................................
342
1.
Kavram
............
.
..................................................................
342
2.
Türk Hukukunda durum
....................................................
344
XXX
Basın Hukuku
IV.
ÖZEL HAYATI AÇIKLAMAMA
................................................
347
1.
Kavram
............
.
..................................................................
347
a.
Kişinin gizli – özel hayatı
............................................
348
b.
Kişinin özel hayatı
.......................................................
349
c.
Kişinin kamusal hayatı
................................................
349
2.
Türk hukukunda durum
....................................................
354
V.
YARGILAMA VE BASIN
............................................................
355
VI.
CEVAP VE DÜZELTME HAKKI
.................................................
365
1.
Kavram
............
.
..................................................................
365
2.
Karşılaştırmalı hukukta cevap hakkı
..................................
368
VII.
TÜRK HUKUKUNDA CEVAP HAKKI
........................................
370
1.
Tarihçe
............
.
...................................................................
370
2.
1961 ve 1982 Anayasalarında
Cevap ve Düzeltme Hakkı
...................................................
372
3.
Basın Kanununa göre Cevap ve Düzeltme Hakkı
...............
374
a.
Kimler cevap hakkına sahiptir?
....................................
376
b.
Cevap hakkı kimlere karşı kullanılır?
..........................
379
c.
Cevap hakkının kullanılma koşulları
...........................
380
d.
Cevabın içermesi gereken koşullar
..............................
384
e.
Cevabın biçim bakımından
içermesi gereken koşullar
.............................................
385
aa)
Cevabın genişliği
..................................................
385
bb)
Yayımdan itibaren iki ayın geçmemesi
................
386
cc)
Cevap ilgilinin imzasını taşımalıdır
....................
386
f.
Sorumlu müdürün yükümlülükleri
.............................
390
aa)
Tam olarak yayımlama yükümlülüğü
................
390
bb)
Cevabın üç gün içinde yayımlanması
..................
391
cc)
Cevabın aynı punto, aynı sahife ve
sütunda yayımlanması
........................................
391
4.
Düzeltme Hakkı
.................................................................
392
5.
Basın Kanununa göre Cevap Hakkının Yaptırımı
..............
393
6.
Milletlerarası alanda Cevap Hakkı
.....................................
400
VIII.SÜRELİ YAYINLARDA BASIN İŞÇİLERİ
.................................
400
1.
Basın Örgütlenmeleri, Basın Kuruluşları
..........................
402
2.
Basında oto-kontrol (Özdenetim-İçdenetim)
.....................
406
İçindekiler
XXXI
a.
Gönüllü, rızaya dayanan kuruluşlar
............................
407
b.
Kanuna dayanan ve kanunî yetkileri
kullanan, kanunun gösterdiği yaptırımları
uygulayan kuruluşlar
..................................................
409
3.
Basın İşçilerinin Sosyal Hakları
........................................
416
4.
Gazetecinin meslek sırrı saklama hakkı
............................
421
IX.
BASINDA İLÂN REJİMİ
.............................................................
428
BEŞİNCİ BÖLÜM
CEZA REJİMİ
A-
CEZA REJİMİ KAVRAMI
..................................................................
437
I.
BASIN SUÇU
..............................................................................
439
1.
Kavram
............
.
..................................................................
439
2.
Basın suçu, basın yolu ile işlenen suç unsurları
...............
442
3.
Basın suçlarının unsurları
..................................................
443
II.
BASIN SUÇUNDA SORUMLULUK
...........................................
446
1.
Kavram
............
.
...................................................................
446
2.
Basın suçlarından dolayı sorumlulukta
uygulanan sistemler
............................................................
447
a.
Birlikte sorumluluk sistemi
.........................................
447
b.
Basamaklı (sıralı) sorumluluk sistemi
........................
447
c.
İhmal nedeniyle sorumluluk sistemi
..........................
448
III.
MEVZUATIMIZDA BASIN SUÇLARINDAN
DOLAYI SORUMLULUK
...........................................................
448
1.
Süresiz yayınlarla işlenen
suçlardan dolayı sorumluluk
..............................................
448
2.
Süreli yayınlarla işlenen
suçlardan dolayı sorumluluk
..............................................
453
B-
BASIN SUÇLARINDAN DOLAYI HUKUKİ SORUMLULUK
.........
461
C-
BASIN KANUNUNDA YAYIN SINIRLAMALARI
............................
468
D-
BASIN SUÇLARINDA YARGILAMA USULÜ
..................................
473
I.
GENEL BİLGİLER
......................................................................
473
II.
YARGILAMA USULÜ
................................................................
474
XXXII
Basın Hukuku
1.
Yargılama Mercileri
.............................................................
474
a.
Görevli Mahkeme
..........................................................
474
b.
Yetkili Mahkeme
...........................................................
475
c.
Yargılama usulü yönünden istisnaî esaslar
.................
476
aa)
Basın yoluyla işlenen suçlarda
davanın açılma süresi
...........................................
476
bb)
Şikayete bağlı suçlarda dava açma süresi
............
478
cc)
İzin veya karar alınması gereken
suçlarda dava açma süresi
...................................
478
dd)
Koğuşturma
...........................................................
479
ee)
Tebligat
.................................................................
480
III. YAPTIRIM
.....
.............................................................................
480
YARARLANILAN KAYNAKLAR
..............................................................
481
KAVRAM DİZİNİ
........
..............................................................................
495
YAZAR DİZİNİ
............
.............................................................................
503
MADDE DİZİNİ
...........
.............................................................................
505
Ceza Hukuku, Basın Hukuku, Kriminoloji, Sosyoloji gibi bilim dallarında unutulmaz eserlerin yazarı
Ord. Prof. Dr. Sulhi Dönmezer’in imzasını taşıyan bu kitabı devam ettirme onuruna eriştiğimden bugüne iki yıl geçti.
Bu süre içerisinde kitabın beşinci basısının bitmesi ve yenisine gereksinim duyulması çok sevindirici...Öğretim üyeleri ve öğrencilerin, kitaba duydukları ilgi gerçekten onurlandırıcı...
Her geçen gün gelişen ve hayatımızın içine giren televizyon, internet ve sosyal medya karşısında yazılı basın gittikçe geride kalıyor gibi görünse de basının güncel yaşantımızdaki önemli yeri bunun pek de doğru olmadığını gösteriyor. Her gün, ülkenin siyasal, ekonomik, kültürel ve toplumsal hayatını izlediğimiz yayınlar bizi toplumun bir parçası haline getirdiği gibi
duygu ve düşüncelerimizi de oluşturuyor. Bu nedenle basın, hayatımızdaki yerini korumaya devam ediyor.Bugün altıncı basısı yapılan Basın Hukuku kitabı aslında 60 yıllık bir birikimin sonucudur. Dönmezer’in yıllarca önce 1946’da “Matbuat Suçları” başlığıyla yayınladığı kitap sonraki yıllarda önce teksir halinde “Basın Hukuku” başlığıyla yayınlanmış ve hemen sonra kitap haline getirilmişti. Bu kitapta, Dönmezer’in basın hukuku üzerindeki yoğun çalışmalarını, bu hukuk dalının temellerini oluşturmuş ilke ve kurallarına ilişkin saptamalarını açıkça görebilmek mümkündür. Örneğin, “düşünce özgürlüğünün sınırlı olup olmadığı yönündeki tartışmalar”, “yakın ve açık tehlike kavramı”, “Amerikan Federal Yüksek Mahkemesi’nin önemli kararları” hep bu kitabın tarihçeye ilişkin bölümlerinde ayrıntılı olarak yer almaktadır.Dolayısıyla bu kitapta biz Basın Hukukunun güncel konularını görebildiğimiz gibi aynı zamanda bu hukuk dalının tarihçesini, yabancı ülkelerdeki durumunu da izleyebilmekteyiz. Bu çerçevede kitabı yeniden bu basıya hazırlarken unutulmaz Hocam, İstanbul Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku ve Kriminoloji Enstitüsü’nde pek çok öğretim üyesinin yetişmesine emek vermiş Ord. Prof. Dr. Sulhi Dönmezer ile bir çeşit “söyleşide bulunduğumu”, “onun bilimsel hayatının bir bölümünü izlediğimi” söylemek isterim.Basın HukukuÖğrencisi olmaktan daima onur duyduğum Sn. Dönmezer’in eseri üzerinde çalışmak ve bugünlere getirmek benim için bir görevdi. Bugün bu görevi, Sn. Merih Dönmezer Hanımefendi ve değerli evlatlarının oluru ve desteği ile yerine getirmekteyim. Teşekkürlerimi belirtmek bir gönül borcudur.Bu kitabın yayım hayatına yeniden girmesi Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. yöneticisi Seyhan Satar’ın; dizgi ve kapak tasarımını gerçekleştiren Veysel Coşkun’un ve yazımda büyük emeği geçen Mine Vatan’ın özverili
çalışmaları ile mümkün olmuştur.Bu yayının da Türk basınına, üniversitelere, hukukçulara ve öğrencilerime yararlı olması en büyük dileğimdir.
Prof. Dr. Köksal Bayraktar
27.03.2016
Göztepe
İçindekiler
XXV
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE’DE BASIN VE ÖZGÜRLÜĞÜ
A-
TÜRKİYE’DE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN TARİHÇESİ
...................
167
I.
CUMHURİYETTEN ÖNCEKİ DÖNEM
.....................................
167
1.
Matbuat Nizamnamesi
........................................................
169
2.
Birinci Meşrutiyet
..............................................................
170
3.
İkinci Meşrutiyet
................................................................
172
4.
Matbuat Nizamnamesi
.......................................................
173
5.
1909 Matbuat Kanunu
........................................................
173
II.
CUMHURİYET DÖNEMİ
...........................................................
174
1.
Basın Kanunu’na kadar
.......................................................
174
2.
1931 Matbuat Kanunu
.........................................................
175
III. BASIN KANUNU
.........................................................................
177
1.
İlk şekil
...........
.
....................................................................
177
2.
Basın Kanunu’nun ilk şekline ait genel esaslar
.................
180
a.
İdareye tanınan yetkiler
...............................................
181
b.
Basın suçlarından dolayı sorumluluk
.........................
181
aa)
Süreli olmayan yayınlar aracılığı ile
işlenen suçlardan dolayı sorumluluk
.................
181
bb)
Süreli yayınlarla işlenen suçlardan
dolayı sorumluluk
...............................................
182
c.
Anonimlik hakkı
..........................................................
183
d.
Ceza hükümleri
............................................................
183
e.
Yargılama usulü
...........................................................
185
f.
Cevap ve düzeltme hakkı
............................................
186
3.
Basın Kanunundan sonra getirilen mevzuat
ve değişiklikler
....................................................................
187
a.
6732 Sayılı Kanunda yer alan suçlar
...........................
188
b.
6733 Sayılı Kanunla yapılan değişiklikler
...................
189
aa)
Sorumlu Müdür
...................................................
189
bb)
Muhabir olma şartı
..............................................
190
cc)
Ceza hükümleri
....................................................
190
c.
Basın suçlarından dolayı sorumluluk
.........................
190
d.
Cevap ve düzeltme hakkı
............................................
191
XXVI
Basın Hukuku
IV.
27 MAYIS 1960 TARİHİNDEN SONRAKİ DÖNEM
.................
191
1.
Basın Kanununda yapılan değişiklikler
.............................
192
a.
Süreli yayınların yayımlanması
..................................
192
b.
Mali denetim
................................................................
192
c.
Basın suçlarından dolayı sorumluluk
..........................
193
d.
Ceza hükümleri
............................................................
193
e.
Yargılama usulü
............................................................
194
f.
Cevap ve düzeltme hakkı
............................................
194
V.
YENİ BASIN KANUNU’NUN YÜRÜRLÜĞE
GİRİŞİNE KADAR UZANAN DÖNEM
.....................................
194
VI.
5187 SAYILI BASIN KANUNU
..................................................
196
B-
TÜRKİYE’DE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN
BUGÜNKÜ DURUMU
.......................................................................
206
I.
TÜRKİYE’DE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN ANAYASA
HUKUKU BAKIMINDAN GÖRÜNÜŞÜ
....................................
206
1.
Tarihçe
............
.
...................................................................
206
2.
1961 Anayasasında basın özgürlüğü
..................................
207
3.
1961 Anayasası değişiklikleri
.............................................
210
4.
1982 Anayasasında basın özgürlüğü
..................................
211
II.
ANAYASALARDA DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ
...........................
213
1.
1961 Anayasasında düşünce özgürlüğü
.............................
213
2.
1982 Anayasasında düşünce özgürlüğü
.............................
222
III.
TÜRKİYE’DE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN
HUKUKİ İÇERİĞİ
.......................................................................
225
1.
Giriş
............
.
.......................................................................
225
2.
Türkiye’de basın özgürlüğünde özneler
.............................
225
3.
Basın özgürlüğü ve üç önemli hak
.....................................
225
a.
Haber, olay, düşünce ve görüşleri bilmek,
bunlara ulaşmak ve bunları toplamak hakkı
...............
225
b.
Haber, olay, düşünce ve görüşleri araştırmak,
incelemek, yorumlamak ve eleştirebilmek hakkı
........
231
c.
Haber, düşünce ve görüşleri yayınlayabilmek ve
yayınları dağıtabilmek hakkı
........................................
244
aa)
Haberin gerçek oluşu
............................................
245
bb)
Kamu yararı ve toplumsal ilgi
..............................
246
İçindekiler
XXVII
cc)
Güncellik
...............................................................
246
dd)
Ölçülülük
..............................................................
246
ee)
Olay ve haber ile yayın arasında
nedensellik bağının bulunması
............................
248
4.
Basın özgürlüğünü ve haklarını düzenleyen ve
sınırlayan önemli kanunlarla ilgili kısa açıklama
............
249
a.
Matbaalar Kanunu
.......................................................
249
b.
Türk Ceza Kanunu
.......................................................
249
c.
Ceza Muhakemesi Kanunu
...........................................
250
aa)
Kapalı duruşmaların yayını
..................................
250
bb)
Küçüklerin yargılamasında
zorunlu kapalılık
...................................................
251
cc)
Duruşmalarda ses ve
görüntü alınamaması
............................................
251
dd)
Yayınların toplatılması
.........................................
252
d.
Basın Kanunu
...............................................................
254
e.
Seçimlerin Temel Hükümleri ve
Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun
............................
256
f.
Küçükleri Muzır Neşriyattan
Koruma Kanunu
...........................................................
257
g.
Sıkıyönetim Kanunu
....................................................
257
h.
Terörle Mücadele Kanunu
............................................
258
ı.
Olağanüstü Hal Kanunu
...............................................
259
i.
Basın Mesleğinde Çalışanlarla
Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin
Tanzimi Hakkında Kanun
............................................
260
j.
Türk Harflerinin Kabul ve
Tatbiki Hakkında Kanun
..............................................
261
5.
Basının gereksinimlerinin sağlanması
...............................
261
6.
Basına eşit işlem
.................................................................
262
IV.
TÜRKİYE’DE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN
EKONOMİK GÖRÜNÜŞÜ
....................................................
262
1.
Türk basınının yapısı
..........................................................
262
2.
Türkiye’de ekonomik görünüş
............................................
264
3.
İşverenlerle düşünce işçileri arasındaki ilişkiler
...............
264
4.
İlân konusu ve Türk basını
................................................
266
V.
TÜRKİYE’DE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN SOSYAL YÖNÜ
........
272
XXVIII
Basın Hukuku
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İDARÎ REJİM
A-
BASILMIŞ ESERLER
.........................................................................
277
I.
BASILMIŞ ESER
.........................................................................
277
1. Kavram
............
.
..................................................................
277
2.
Basın Kanununa göre basılmış eser
....................................
278
a.
Yazı, resim veya benzerleri ile
haber ajansı yayınlarının varlığı
..................................
279
b.
Yayının basılmış, çoğaltılmış olması
............................
281
aa)
Yazı ya da resmin basılması, çoğaltılması
..........
281
bb)
Yazı ya da resmin yayımlanması
.........................
283
3.
Afişler
............
.
....................................................................
283
a.
Fransa’da afiş yayımı ile ilgili durum
.........................
285
b.
Mevzuatımızda afiş yayımı ile ilgili durum
................
286
4.
Yazı, resim veya benzerlerinin basılması ve çoğaltılması
....
290
5.
Basımevi sahibinin teslim yükümlülüğü
...........................
291
II.
YAYIM
............
.
...........................................................................
296
1.
Kavram, Tanım
....................................................................
296
a.
Yayım ile kamu arasındaki bağ
....................................
297
aa)
Nitelikleri gereği genel olan yerler
......................
297
bb)
Tahsisleri itibariyle genel olan yerler
..................
297
cc)
Tesadüfen, geçici olarak genel olan yerler
..........
297
b.
Yayının sunulması
........................................................
298
aa)
Gösterilme
............................................................
298
bb)
Asılma
.................................................................
298
cc)
Dağıtılma
..............................................................
298
dd)
Satılma
.................................................................
299
ee)
Satışa sunulma
.....................................................
300
ff)
Dinletilme
............................................................
300
gg)
Basılmış eserlerin dağıtımı yönünden sorunlar
....
300
B-
SÜRELİ YAYINLAR
..........................................................................
309
I.
SÜRELİ YAYIN
.........................................................................
309
1.
Süreli yayın kavramı
...........................................................
309
2.
Süreli yayın, tanımı ve nitelikleri
......................................
309
İçindekiler
XXIX
3.
Basın Kanununa göre süreli yayın çeşitleri
.......................
311
4.
Süreli yayın serbestliği
.......................................................
312
a.
İzin (ruhsat) sistemi
......................................................
313
b.
Mali güvence (Kefalet akçası) sistemi
..........................
313
c.
Bildirim sistemi
............................................................
314
II.
TÜRK MEVZUATINA GÖRE SÜRELİ
YAYIN
ÇIKARMA SERBESTLİĞİ
............................................
315
1.
Anayasamızda süreli yayın çıkarma serbestliği
.................
315
2.
Yürürlükteki mevzuata göre süreli yayın
çıkarmak hakkı
....................................................................
316
a.
Bildirim (Beyanname)
..................................................
316
aa)
Süreli yayının adı, mahiyeti, hangi
aralıklarla yayımlanacağı, yönetim yeri
..............
317
bb)
Sahibinin ve varsa kanunî
temsilcisinin, sorumlu müdürün ad
ve soyadları, uyruk ve ikametgâhları
...................
317
cc)
Yayın türü
............................................................
318
b.
Bildirim ile ilgili suçlar
................................................
320
3.
Süreli yayının idaresi; süreli yayın sahibi
.........................
321
4.
Mevzuatımıza göre süreli yayın mülkiyeti
.........................
322
5.
Gazete sahibinin gazete yönetimi ile ilgisi
.........................
325
6.
Sorumlu müdür
...................................................................
327
7.
Tarihçe
............
.
...................................................................
330
8.
Kamu Kurum ve Kuruluşları tarafından
çıkartılan süreli yayınlar
...................................................
331
III.
YABANCI BASIN REJİMİ
..........................................................
332
1.
Yabancıların Türkiye’de süreli yayın çıkarması
................
333
2.
Yabancı yayınların Türkiye’ye getirilmesi,
dağıtılması ve satılması
......................................................
334
C-
ÇAĞDAŞ YAYINCILIKTA GÖREV
...................................................
337
I.
HABER AKTARILMASI VE TOPLUM
.......................................
337
II.
GÖREVLER
............
.
...................................................................
338
III.
YALAN HABER YAYINLAMAMA
.............................................
342
1.
Kavram
............
.
..................................................................
342
2.
Türk Hukukunda durum
....................................................
344
XXX
Basın Hukuku
IV.
ÖZEL HAYATI AÇIKLAMAMA
................................................
347
1.
Kavram
............
.
..................................................................
347
a.
Kişinin gizli – özel hayatı
............................................
348
b.
Kişinin özel hayatı
.......................................................
349
c.
Kişinin kamusal hayatı
................................................
349
2.
Türk hukukunda durum
....................................................
354
V.
YARGILAMA VE BASIN
............................................................
355
VI.
CEVAP VE DÜZELTME HAKKI
.................................................
365
1.
Kavram
............
.
..................................................................
365
2.
Karşılaştırmalı hukukta cevap hakkı
..................................
368
VII.
TÜRK HUKUKUNDA CEVAP HAKKI
........................................
370
1.
Tarihçe
............
.
...................................................................
370
2.
1961 ve 1982 Anayasalarında
Cevap ve Düzeltme Hakkı
...................................................
372
3.
Basın Kanununa göre Cevap ve Düzeltme Hakkı
...............
374
a.
Kimler cevap hakkına sahiptir?
....................................
376
b.
Cevap hakkı kimlere karşı kullanılır?
..........................
379
c.
Cevap hakkının kullanılma koşulları
...........................
380
d.
Cevabın içermesi gereken koşullar
..............................
384
e.
Cevabın biçim bakımından
içermesi gereken koşullar
.............................................
385
aa)
Cevabın genişliği
..................................................
385
bb)
Yayımdan itibaren iki ayın geçmemesi
................
386
cc)
Cevap ilgilinin imzasını taşımalıdır
....................
386
f.
Sorumlu müdürün yükümlülükleri
.............................
390
aa)
Tam olarak yayımlama yükümlülüğü
................
390
bb)
Cevabın üç gün içinde yayımlanması
..................
391
cc)
Cevabın aynı punto, aynı sahife ve
sütunda yayımlanması
........................................
391
4.
Düzeltme Hakkı
.................................................................
392
5.
Basın Kanununa göre Cevap Hakkının Yaptırımı
..............
393
6.
Milletlerarası alanda Cevap Hakkı
.....................................
400
VIII.SÜRELİ YAYINLARDA BASIN İŞÇİLERİ
.................................
400
1.
Basın Örgütlenmeleri, Basın Kuruluşları
..........................
402
2.
Basında oto-kontrol (Özdenetim-İçdenetim)
.....................
406
İçindekiler
XXXI
a.
Gönüllü, rızaya dayanan kuruluşlar
............................
407
b.
Kanuna dayanan ve kanunî yetkileri
kullanan, kanunun gösterdiği yaptırımları
uygulayan kuruluşlar
..................................................
409
3.
Basın İşçilerinin Sosyal Hakları
........................................
416
4.
Gazetecinin meslek sırrı saklama hakkı
............................
421
IX.
BASINDA İLÂN REJİMİ
.............................................................
428
BEŞİNCİ BÖLÜM
CEZA REJİMİ
A-
CEZA REJİMİ KAVRAMI
..................................................................
437
I.
BASIN SUÇU
..............................................................................
439
1.
Kavram
............
.
..................................................................
439
2.
Basın suçu, basın yolu ile işlenen suç unsurları
...............
442
3.
Basın suçlarının unsurları
..................................................
443
II.
BASIN SUÇUNDA SORUMLULUK
...........................................
446
1.
Kavram
............
.
...................................................................
446
2.
Basın suçlarından dolayı sorumlulukta
uygulanan sistemler
............................................................
447
a.
Birlikte sorumluluk sistemi
.........................................
447
b.
Basamaklı (sıralı) sorumluluk sistemi
........................
447
c.
İhmal nedeniyle sorumluluk sistemi
..........................
448
III.
MEVZUATIMIZDA BASIN SUÇLARINDAN
DOLAYI SORUMLULUK
...........................................................
448
1.
Süresiz yayınlarla işlenen
suçlardan dolayı sorumluluk
..............................................
448
2.
Süreli yayınlarla işlenen
suçlardan dolayı sorumluluk
..............................................
453
B-
BASIN SUÇLARINDAN DOLAYI HUKUKİ SORUMLULUK
.........
461
C-
BASIN KANUNUNDA YAYIN SINIRLAMALARI
............................
468
D-
BASIN SUÇLARINDA YARGILAMA USULÜ
..................................
473
I.
GENEL BİLGİLER
......................................................................
473
II.
YARGILAMA USULÜ
................................................................
474
XXXII
Basın Hukuku
1.
Yargılama Mercileri
.............................................................
474
a.
Görevli Mahkeme
..........................................................
474
b.
Yetkili Mahkeme
...........................................................
475
c.
Yargılama usulü yönünden istisnaî esaslar
.................
476
aa)
Basın yoluyla işlenen suçlarda
davanın açılma süresi
...........................................
476
bb)
Şikayete bağlı suçlarda dava açma süresi
............
478
cc)
İzin veya karar alınması gereken
suçlarda dava açma süresi
...................................
478
dd)
Koğuşturma
...........................................................
479
ee)
Tebligat
.................................................................
480
III. YAPTIRIM
.....
.............................................................................
480
YARARLANILAN KAYNAKLAR
..............................................................
481
KAVRAM DİZİNİ
........
..............................................................................
495
YAZAR DİZİNİ
............
.............................................................................
503
MADDE DİZİNİ
...........
.............................................................................
505