Avukatlık Sözleşmesi - ÖZCAN GÜNERGÖK
Avukatlık Sözleşmesi - ÖZCAN GÜNERGÖK
Özcan GÜNERGÖK
Sayfa Sayısı
:
428
Kitap Ölçüleri
:
16x23 cm
Basım Yılı
:
2013
ISBN NO
:
9789754647280
Üçüncü Basıya Önsöz "Avukatlık Sözleşmesi" konulu doktora tezimin kabul edilmesinin üze¬rinden on yılı aşkın bir süre geçti. Bu süre zarfında avukatlık mesleği ile ilgili bir çok kitap yayımlanmasına rağmen, hala sözleşme ilişkisini bütün olarak ele alan ve borçlar hukuku çerçevesinde inceleyen bir başka eser ka¬leme alınmamıştır. Bu açıdan bakıldığında eserin güncelliğini koruması ge¬rektiği düşüncesiyle ve değerli hocam Sn. Prof.Dr. Nami Barlas′m bu eser hakkındaki olumlu yorumlarının da etkisiyle üçüncü basıyı hazırlamış ol¬dum. İkinci basıdan sonra 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu yürürlüğe girmiş¬tir. Eserde vekalet sözleşmesine ilişkin bilgilerin bu çerçevede yeniden ele alınması gerekmiş ve çalışmamız yürürlüğe giren Türk Borçlar Kanunu ile uyumlu hale getirilmiştir. Gene ikinci basıdan sonraki Yargıtay kararlan taranmış ve önemli görülenler kararlar kısmına eklenmiştir. Daha önceki basılarda da belirttiğim gibi uygulamada yaşanan sorunların incelenmesi bilimsel çalışmaları zenginleştireceğinden bu eserin okurlarının karşılaştıkları problemleri ya da bu eserde belirtilen görüşler hakkında fikir¬lerini paylaşmaları halinde müteakip basılara katkıda bulunacaklarını düşü¬nüyorum. Bu bakımdan bu eserin okurlarının gunergok@gmail.com e-posta adresi üzerinden görüşlerini ya da uygulamada karşılaştıkları problemleri paylaşma imkanı olduğunu bilmelerini isterim. Bu eserin üçüncü basıya hazırlanması için teşvik eden hocalarıma ve dostlarıma, eseri yayınlayan Yetkin Yayınevi yöneticisi Sn. Muharrem Başer ve tüm yayınevi çalışanlarına teşekkürü bir borç bilirim. Dr.Özcan Günergök 07.03.2013-Levent İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm AVUKATLIK SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ UNSURLARI-KURULMASI DİĞER İŞ GÖRME SÖZLEŞMELERİYLE KARŞILAŞTIRILMASI §1. AVUKATLIK SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 23 I. Genel Olarak 23 II. Vekalet Sözleşmesi 24 III. Eser Sözleşmesi 25 1. Genel Olarak 25 2. Mütalaa ve Sözleşme Hazırlanması Hususlarının Farklılık Arz Edip Etmediği 27 IV. Avukatlık Kanunundaki Son Değişiklik Işığında Görüşlerin Değerlendirilmesi ve Kanaatimiz 29 1. 02.05.2001 Tarih ve 4667 Sayılı Yasadan Önceki Durum 29 2. 02.05.2001 Tarih ve 4667 Sayılı Yasa ile Getirilen Düzenleme ....30 §2. AVUKATLIK SÖZLEŞMESİNİN TANIMI VE UNSURLARI 36 I. Genel Olarak 36 II. Tanım 36 III. Unsurları 36 1. Belli Bir Hukuki Yardım 36 2. Ücret 37 3. Tarafların Anlaşması 39 §3. AVUKATLIK SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI 40 I. Avukatlık Sözleşmenin Rızai Akit Oluşu Çerçevesinde Kurulması 40 1. Avukatlık Sözleşmesinin Rızai Akit Oluşu 40 2. Uygulamada Avukatlık Sözleşmesinin Kurulması 40 3. Temsil Belgesinin Verilmesi ile Avukatlık Sözleşmesi Kurulması Arasındaki Ayırım 41 4. Avukatlık Sözleşmesinde Şekil 43 II. Sözleşme Yapma Zorunluluğu 43 1. Genel Prensip: Sözleşme Özgürlüğü 43 2. Sözleşme Özgürlüğü Prensibi Işığında Avukatın Konumu 44 a. Genel Olarak 44 b. Kural: İşin Kabulü Zorunluluğu Olmaması 44 c. Avukat Yönünden Avukatlık Sözleşmesi Kurma Zorunluluğu 46 aa. İşi İki Avukat Tarafından Reddedilen İş Sahibi İçin Baro Başkanı Tarafından Avukat Tayini 46 bb. Adli Yardım 48 cc. Mesleki Dayanışma Amaçlı Olarak Baro Başkanı Tarafından Geçici Görevlendirme 48 §4. AVUKATLIK SÖZLEŞMESİNİN DİĞER İŞ GÖRME SÖZLEŞMELERİYLE KARŞILAŞTIRILMASI 49 I. Genel Olarak 49 II. Vekalet Sözleşmesi 49 III. Eser Sözleşmesi 49 IV. Hizmet Sözleşmesi 50 İkinci Bölüm AVUKATLIK SÖZLEŞMESİNDE TARAFLARIN HAKLARI VE BORÇLARI §5. AVUKATIN BORÇLARI 53 I. Genel Olarak 53 II. Avukatın İşi Özenle Görme Borcu 53 1. Genel Olarak 53 2. Özen Borcunun Kapsamı ve Görünüm Şekilleri 54 a. Vekaletin Kapsamının Belirlenmesi 54 b. Hukuki Olgunun Araştırılması 57 aa. Genel Olarak 57 bb. Eksiklik ve Belirsizlik Durumunda Avukatın Tutumu 59 c. Avukatın Talimatla Bağlı Olması 61 d. Davanın Görünümü Hakkında Aydınlatma 65 aa. Genel Olarak 65 bb. Bilgilendirme Zamanı 65 cc. Aydınlatmanın Yeterli Olup Olmadığı ve Bunun Sonradan Değerlendirilmesi 67 dd. En Emin Yol 68 ee. Avukatın Aydınlatma Yükümü ile Müvekkilin Bilgi Düzeyi Arasındaki İlişki 71 e. Büro Düzeni-Sürelere Riayet 73 aa. Genel Olarak Büro Düzeni ve Önemi 73 bb. Büro Personeli 74 cc. Sürelere Riayet Edilmesi 76 aaa.Genel Olarak Süreler 76 bbb.Eski Hale Getirme 76 f. Mesleki Bilgi 77 aa. Genel Olarak 77 bb. Yürürlükteki Hukukun Bilinmesi 79 cc. Yüksek Mahkeme Kararlarının Bilinmesi 80 dd. Hatalı Mahkeme Kararlan Karşısında Avukatın Tutumu 85 ee. Öğreti Bilgisi 85 ff. Avukatın Öğretideki Hakim Görüş ve Yüksek Mahkeme Görüşünden Ayrılması- Avukatın Kendi Kanaati 87 g. Masraflar ve Masraf Rizikosu Hakkında Aydınlatma 89 aa. Genel Olarak 89 bb. Olağanüstü Aydınlatma Yükümleri 92 cc. Adli Yardım İmkanı Konusunda Aydınlatma 92 h. Kanun Yolları Hakkında Aydınlatma Yükümlülüğü 93 i. Avukatın Kendi Hatası Konusunda Aydınlatma Yükümlülüğü 95 j. Sulh Sözleşmesi Kurulması Halinde Avukatın Özen Borcu 97 aa. Genel Olarak 97 bb. Yetki Sorunu 98 cc. Sulh Anlaşmasında Avukatın Özen Borcu 98 İşin Sadakatle Yürütülmesi 99 1. Genel Olarak 99 2. Müvekkilin Menfaatlerinin Korunması 100 a. Genel Olarak 100 b. Çifte Temsil Yasağı 101 aa. Genel Olarak 101 bb. Danışma Faaliyetinde Çifte Temsil 103 cc. Davada Çifte Temsil 104 c. Taraf Değiştirme Yasağı 105 3. Sır Saklama Borcu 108 a. Genel Olarak 108 b. Sır Saklama Borcunun Konu Bakımından Kapsamı 110 c. Sır Saklama Borcunun Kişiler Bakımından Kapsamı 111 d. Meslek Sırrı ile Bağlılıktan Kurtulma 112 aa. Genel Olarak 112 bb. Müvekkilin Rızası 112 cc. Avukatın Kendisini Sorumluluktan Kurtarma veya Hakkını İspat Amacıyla Müvekkilin Sırrını İfşa Etmesi Hali 113 dd. Iztırar Hali-Üstün Menfaatlerin Çatışması Halinde Avukatın Durumu 114 4. Avukatlık Sözleşmesi Çerçevesinde Alınan Belgelerin Saklanması ve İadesi Borcu 115 a. Genel Olarak 115 b. Evrak Kavramı 116 c. Saklama Süresi ve İade Zamanı 117 d. Avukatın İade ile Yükümlü Olduğu Evrakı İade Etmekten Kaçınma Hakkı (Alıkoyma Hakkı) 118 5. Vekaletten Uygun Olmayan Zamanda İstifa Etmeme Borcu 119 6. Müvekkilin Ölümü, İflası ve Ehliyetini Yitirmesi Halinde İşe Geçici Olarak Devam Borcu 122 7. İşi Bizzat Görme Yükümlülüğü-İşin Görülmesinde Birden fazla Avukatın Varlığı 122 a. Genel Olarak 122 b İşin Bizzat Görülmesi-Avukatın Bir Başka Avukatı Yetkilendirmesi 123 c. Aynı Büroda Birlikte Çalışan Avukatlar ve Avukatlık Ortaklığı 127 aa. Aynı Büroda Birlikte Çalışma 127 bb. Avukatlık Ortaklığı 128 8. Avukatın Hesap Verme ve Avukatlık Sözleşmenin İfası veya İfa Dolayısıyla Aldıklarını Müvekkile Verme Yükümü 131 a. Genel Olarak 131 b. Avukatın Hesap Verme Borcu 133 c. Avukatın Avukatlık Sözleşmenin İfası Çerçevesinde Aldıklarını Müvekkile Verme Borcu 136 §6. MÜVEKKİLİN BORÇLARI 138 1. Genel Olarak 138 II. Ücret Ödeme Borcu 138 Genel Olarak 138 Avukatlık Ücretinin Belirlenmesi 140 Genel Olarak 140 b. Ücretin Miktarı 142 aa. Ücretin Sözleşmede Belirlenmemiş Olması 142 aaa.Değeri Para İle Ölçülebilen İşlerde 143 bbb.Değeri Para İle Ölçülemeyen İşlerde 144 bb. Ücretin Sözleşmede Belirlenmemiş Olması 145 aaa.Değeri Para İle Ölçülemeyen İşlerde 145 bbb.Değeri Para İle Ölçülebilen İşlerde 145 c. Ücret Anlaşmalarına İlişkin Bazı Yasaklar 149 aa. Başarı Ücreti Kararlaştırılıp Kararlaştırılamayacağı 149 bb. Dava Sonucuna Katılma Yasağı (Hasılı Davaya İştirak Yasağı) 153 cc. İhtilaflı Şeyin Avukata Ücret Olarak Devri Yasağı 155 d. Avukatlık Ücreti Borcunun İfası 156 aa. Avukatlık Ücretinin İstenebilir Hale Gelmesi 156 bb. Avukatlık Ücretine İlişkin Ödeme Koşullarına Uyulmaması 158 cc. Avukatlık Ücret Alacağında Zamanaşımı 159 dd. Ücret Alacağına İlişkin DavadaYetkili ve Görevli Mahkeme 159 e. Avukatlık Ücretine İlişkin Çeşitli Sorunlar 161 aa. Avukatlık Ücretinin Devrinin Mümkün Olup Olmadığı.... 161 bb. Avukatlık Ücretinin Takası Sorunu 164 cc. Ücret Alacağından Dolayı Avukatın Hapis Hakkı 164 dd. Avukatlık Ücretinin Rüçhanlı Alacak Olması 168 ee. Ücret Dolayısıyla Müteselsil Sorumluluk 169 aaa.Birden Fazla Müvekkil Bulunması 169 bbb.Sulh veya Anlaşma Suretiyle Takipsiz Bırakılma Halinde Ücret 169 ff. Azil ve İstifanın Avukatlık Ücreti Üzerindeki Etkisi 173 gg. Caiz Olan Tevkil Çerçevesinde Avukatlık Ücreti 180 hh. İş Sahibinin Bir Başka Avukata Vekalet Vermesinin Avukatlık Ücreti Üzerindeki Etkisi 181 III. Avans ve Masrafı Ödeme Borcu 182 1. Avans Verme Borcu 182 2. Masrafı Ödeme Borcu 184 3. Avans veya Masrafın Ödenmemesi 186 4. Avans ve Masraflar Konusunda İspat Yükü 186 IV. Avukatın Zararını Tazmin Borcu 188 Üçüncü Bölüm AVUKATIN SORUMLULUĞU §7. AVUKATIN SÖZLEŞMEDEN DOĞAN SORUMLULUĞU 191 I. Avukatın Sözleşmeden Doğan Sorumluluğun Şartlan 191 1. Sözleşme İhlali 191 2. Zarar 191 a. Genel Olarak 191 b. Maddi Zarar 193 aa. Genel Olarak 193 bb. Zararın Doğumu Anı 194 cc. Zararın İspatı 195 dd. Zararın Hesaplanması ve Ölçülmesi 196 ee. Tazminat Davası Karşısında Avukatlık Ücretinin Durumu 200 c. Manevi Zarar 201 3. İlliyet Bağı 201 a. Genel Olarak 201 b. İlliyet Bağını İspat Yükü 202 c. İlliyet Bağına İlişkin Sorunlar 203 aa. İlliyet Bağının Kesilmesi 203 bb. Mahkemenin Hatalı Karar Vermesi 205 cc. Birden Fazla Avukatın Fiili 206 4. Kusur 206 a. Genel Olarak 206 b. Kusur Çeşitleri 207 aa. Kasıt 208 bb. İhmal 208 c. Kusuru Ortadan Kaldıran Bazı Özel Durumlar 210 §8. KUSUR SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN OLARAK AVUKATIN MÜVEKKİLİNE KARŞI SAHİP OLDUĞU İTİRAZ VE DEFİLER (SORUMLULUĞU ETKİLEYEN HUSUSLAR) 212 I. Birlikte Kusur 212 1. Müvekkilin Birlikte Kuşum 212 a. Genel Olarak 212 b. Avukatın Tazminat Borcunun İndirilmesinin Şartı 214 2. Üçüncü Kişinin Birlikte Kusuru 215 II. Sorumsuzluk Anlaşması 217 1. Genel Olarak 217 2. Avukatlık Sözleşmesinde Sorumsuzluk Anlaşmalarının Uygulanabilirliği 218 III. Avukatın Sorumluluğunda Zamanaşımı 219 Dördüncü Bölüm AVUKATLIK SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ §9. AVUKATLIK SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 221 I. Genel Olarak 221 II. Avukatlık Sözleşmesi ile Yüklenilen İşin GörülmüşOlması veya Sürenin Dolması 221 III. İstifa ve Azil 224 IV. Avukatın veya Müvekkilin Ölümü 226 1. Avukatın Ölümü 226 2. Müvekkilin Ölümü 228 3. Ölüme Benzeyen Haller 229 V. Vekil Veya Müvekkilin Tüzel Kişiliğin Sona Ermesi 229 VI. Tarafların Ehliyetini Yitirmesi 230 VII. Müvekkilin İflası 231 VIII. Avukatın Şahsında Ortaya Çıkan Diğer Sebepler 231 Sonuç 233 Kaynakça 419 Ekler EK-1 : Avukatlık Sözleşmesi 241 EK-2 : Hukuki Danışmanlık Sözleşmesi 243 EK-3 : Avukatlık Ortaklığı Tip Sözleşmeleri 245 EK-4: Yetki Belgesi Örneği 257 EK-5 : Asgari Ücret Tarifesi 258 EK-6 : TBB Meslek Kuralları 267 EK-7 : Disiplin Kararlan 272 EK-8 : Yargıtay Kararları 277