Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Nisan (50)      Mart (140)      Åžubat (116)      Ocak (138)

Avrupa Birliği Uyum Sürecinde Türk İhale Rejiminin Şeffaflık Açısından Değerlendirilmesi

Avrupa Birliği Uyum Sürecinde Türk İhale Rejiminin Şeffaflık Açısından Değerlendirilmesi



Sayfa Sayısı
:  
211
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2010
ISBN NO
:  
9786054396153

880,00 TL











GÄ°RÄ°Åž Kamu alımlarında ÅŸeffaflığın ilkesel önemi, kamu yönetiminin modernleÅŸme süreciyle birlikte daha fazla öne çıkmaya baÅŸlamıştır. Artan bu önem ÅŸeffaflığı, kamu otoritelerinin iÅŸlem ve eylemlerinde, açıklığı ve hesap verilebilirliÄŸi gerekli kılan bir unsur haline getirmiÅŸtir. Åžeffaf yönetime dönüÅŸümün yaÅŸandığı bu süreçte, kamu alımlarının kamu kaynağı kullanılarak gerçekleÅŸtiÄŸini dikkate aldığımızda, gizlilik ve kapalılık anlayışından uzaklaşılmasının gerekliliÄŸiyle birlikte, vatandaşın kendini ilgilendiren idarî faaliyetlerden haberdar edilmesi saÄŸlanarak, bilgi ve belge eriÅŸimi kısıtlanmadan gerçekleÅŸme zorunluluÄŸu doÄŸmuÅŸtur. Gizlilik ve kapalılık üzerine kurulan geleneksel yönetim anlayışı, ÅŸeffaflığın saÄŸlanmasında, kamu yönetimlerinin önünde, ciddiye alınması gereken, önemli bir engeldir. Türk kamu yönetiminin klasik anlamda devletçi geleneÄŸinin de, gizlilik ve kapalılık üzerine temellendiÄŸi bilinen bir gerçektir. ModernleÅŸme ve küreselleÅŸme sürecinde, dünyada yaÅŸanan siyasal ve yönetsel deÄŸiÅŸim, Türk kamu yönetiminde egemen olan gizli ve dışa kapalı yapıyı sorgulayarak; ÅŸeffaflaÅŸmanın, katılımcılığın, hesap veri-lebilirliÄŸin, denetlenebilirliÄŸin artması gerekliliÄŸini gündeme getirmiÅŸtir. Ancak gizlilik ve kapalılık geleneÄŸinden gelen Türkiye için, ÅŸeffaf ve katılımcı yönetim anlayışının uygulamaya geçirilmesi kolay olmamıştır. Yönetimin her kademesinde önem ve zorunluluk gerektiren bir kavram olarak ÅŸeffaflığın zaman içinde geliÅŸeceÄŸi anlaşılmaktadır. Dolayısıyla gizlilik esası üzerine kurulu yönetimden, ÅŸeffaf yönetime dönüÅŸümün kısa sürede gerçekleÅŸeceÄŸini düÅŸünmemek gerekir. Yönetimde ÅŸeffaflık ilkesi ile ortaya konulan amaç; bilgi edinme hak ve özgürlüÄŸü kapsamında yönetimin muhatabı olan yönetilenlere, idare tarafından yürütülen iÅŸlem ve eylemler konusunda daha çok bilgi verilmesi ve yönetime aktif katılımlarının saÄŸlanmasıdır. Fakat kamu yönetiminde gerçekleÅŸtirilmek istenen ÅŸeffaflığın, her alanda ve aynı oranda uygulanmasını beklemek gerçekçi bir yaklaşım deÄŸildir. Zira ÅŸeffaflığın tam anlamıyla iÅŸleyiÅŸinin olabilmesi için, devletin bürokratik düzeninde deÄŸiÅŸikliÄŸe gidilmesi gerekmektedir. Bu bakımdan yönetim anlayışının ÅŸeffaflık yönünde deÄŸiÅŸime uÄŸraması, sürecin en önemli aktörleri olan kamu görevlilerinin tutumuyla yakından ilgilidir. Liberal ekonominin küreselleÅŸme süreci içinde son yıllarda ortaya çıkan; devletin küçülerek etkinleÅŸmesi, harcama politikasında kamunun güçlenmesi, ÅŸeffaflık, hesap verebilirlik nevinden kavramların sıklıkla gündeme gelmesiyle, özellikle de kamu mali yapısını ilgilendiren kanuni düzenlemelerin kapsayıcılığını artırmak için, "devlet"ten "kamu"ya doÄŸru bir kavram kayması ve geniÅŸlemesi görülmektedir. DiÄŸer yandan sosyal devlet olmanın getirdiÄŸi hizmet sunma ödevi, devletlerin kamu harcamalarını sürekli artırmasını ve geniÅŸletmesini gerektirmektedir. Devlet anlayışında meydana gelen bu deÄŸiÅŸim ve/veya dönüÅŸüm sonucunda, devlet artık etkin bir harcama birimi olarak karşımıza çıkmaktadır. Kamu alımları genel olarak ülke ekonomilerinde önemli bir yer teÅŸkil ettiklerinden, üzerinde daha bir özenle durulmalıdır. Åžeffaflığın kamu ihalelerine uygulanması, ekonomi ile yönetim arasındaki yakın iliÅŸkinin de bir sonucudur. Ekonomik hayattaki deÄŸiÅŸimin büyük bir kısmının kamu ihaleleri aracılığı ile gerçekleÅŸtirildiÄŸini söyleyebiliriz. Bu durum dikkate alınırsa, bu kadar önemli büyüklükteki iktisadi deÄŸiÅŸime aracılık eden kamu ihalelerinde etkinliÄŸi artırmak, kamu tasarrufuna önemli katkılar saÄŸlayacaktır. Etkin bir kamu alımı, talep edilen mal, hizmet ve yapım iÅŸini en uygun fiyattan temin edebilecek tedarikçiyi, hizmet sunucuyu ve yapım müteahhidini seçebilmeyi gerektirmektedir. Ä°stekliler karşısında Ä°dare′nin; yolsuzluk, siyasi himayecilik ve rekabeti bozucu davranış ve kararlar ile eylemde bulunması, kamu alımlarında etkinlik arayışını olumsuz etkilediÄŸinden, ihalelerde etkinliÄŸi bozan bu karar vedavranışları izale etmek için öncelikle ÅŸeffaf, istekliler arasında ayrımcılık yapmayan ve rekabete açık ihalelerin yapılması saÄŸlanmalıdır. Åžeffaflık, aynı zamanda kamu kaynaklarının verimli kullanılmasının saÄŸlanmasında etkili bir rol üstleneceÄŸi gibi idaredeki etik erozyonun da önüne geçebilir. Bu yüzden, kamu ihalelerinde yolsuzluk denilen olgunun, daha çok gizli ve takdire açık noktalarda ortaya çıktığı görülmektedir. Ayrıca, kamu alımlarında görülen yozlaÅŸmanın önlenmesinde ÅŸeffaflık, önemli bir çözüm niteliÄŸindedir. Sekizinci BeÅŸ Yıllık Kalkınma Planı′nda da ifade edildiÄŸi üzere, kamu alımlarında saÄŸlanacak ÅŸeffaflık ile bir çok ülkede görülen rüÅŸvet ve irtikap önlenebilecek; kamu alımları için yapılan harcamalardan maksimum faydanın elde edilmesi ve mali kaynakların rasyonel olarak kullanılması saÄŸlanabilecektir. Bu itibarla kamu alımlarının ÅŸeffaflık ilkesi çerçevesinde gerçekleÅŸtirilmesi, kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanımı açısından son derece önemlidir. Avrupa BirliÄŸi üyelik süreci müzakere aÅŸamasına ulaÅŸmış olan Türkiye, AB katılım müzakerelerinde 35 fasıl arasında yer alan ve ilerleme raporlarında müstakil bir baÅŸlık altında deÄŸerlendirilen kamu alımları konusunda, mevzuatını hızla uyumlaÅŸtırma çabası içersindedir. Türk kamu alımları mevzuatının, AB kamu alımları mevzuatına uyumu açısından deÄŸerlendirildiÄŸi ilerleme raporlarında, ÅŸeffaflığın da arasında bulunduÄŸu genel ilkeler alanında eksikliklerin olduÄŸu vurgulansa da, ayrıca ilerlemelerin görüldüÄŸü kaydedilmiÅŸtir. Bu çalışmada kamu alımlarının temel ilkelerinden ÅŸeffaflık üzerinde durulacak ve Türk ihale rejimi, özellikle de AB ihale mevzuatına uyumu bakımından, bu ilke etrafında deÄŸerlendirilecektir. Bir baÅŸka deyiÅŸle, kamu alımlarında uyulması gereken ve temel ilkeler arasında sayılan ÅŸeffaflık, kitabın ana omurgasını oluÅŸturacaktır. Türk ihale mevzuatına ve AB kamu alımları düzenlemelerine, "ÅŸeffaflık merceÄŸi" kullanılarak bakılacaktır. AraÅŸtırma beÅŸ bölümden oluÅŸmakta olup, ilk bölümde bir ilke olarak ÅŸeffaflığın kavramsal ve kuramsal çerçevesi, önemi, gerekliliÄŸi ve Türk kamu yönetimindeki yeri açıklanacaktır. Bölüm içinde, ÅŸeffaflığın kelime açılımı kısaca yapılarak, eÅŸ anlamlı kelimelere deÄŸinilecek, kamuyönetiminde ne anlama geldiÄŸi, idarelerce nasıl algılandığı ve uygulandığı aktarılacaktır. Ä°kinci bölümde, kamu alımlarında ÅŸeffaflık ilkesinin açılımı yapılarak, ilkesel önemi belirtilmeye çalışılacaktır. Ayrıca, kamu alımı ve ihale kavramı bölüm içerisinde açıklanırken, ÅŸeffaflık ilkesi ve diÄŸer ilkelerle olan iliÅŸkisi ortaya konulacaktır. Üçüncü bölüm, Türk ihale rejimini hukuki çerçevede ele alarak, Türkiye′nin bu alandaki mevzuatına ÅŸeffaflığın nasıl yansıdığını tartışmak adına bir içerik sunacaktır. Ayrıca bu bölümde; Türkiye′de gerçekleÅŸtirilen ihalelerde ÅŸeffaflık ilkesinin ne düzeyde uygulanabildiÄŸini görebilmek için, 2003-2008 veri aralığında Kamu Ä°hale Kurulu′nun itirazen ÅŸikayetleri incelediÄŸi uyuÅŸmazlık kararları baz alınarak hazırlanan istatistiksel grafikler yardımıyla, Türk ihale rejimi ÅŸeffaflık bakımından analiz edilecektir. Avrupa BirliÄŸi kamu alımları ile uluslararası ihale düzenlemelerine ÅŸeffaflık ekseninde dördüncü bölümde yer verilecektir. Bu bölümde özellikle, AB kamu alımları direktifleri ÅŸeffaflık yönüyle incelenecektir. Son bölümde, Türkiye′deki kamu ihale rejiminin, ÅŸeffaflık açısından AB kamu alımları mevzuatına ne derece uyumlu olduÄŸu irdelenecek; ilerleme raporları ve Türk ihale rejimi ile AB kamu alımı mevzuatının ÅŸeffaflık hükümleri itibariyle mukayesesi, Türkiye′nin kamu alımlarındaki ÅŸeffaflık durumunu göstermesi noktasında iki önemli parametre olarak deÄŸerlendirilecektir. Sonuç olarak, kamu alımları temel ilkeleri arasında sayılan "ÅŸeffaflığın saÄŸlanması", bir yandan kamu alımlarında etkinliÄŸi artırırken diÄŸer taraftan olası yolsuzlukları önleyeceÄŸi kanısı bu çalışmada doÄŸrulanmaya çalışılacaktır. Çalışmada, özellikle, Türkiye ve AB kamu alımlarında ÅŸeffaflık ilkesini incelemek ve deÄŸerlendirmesini yapmak amaçlanmış olup, kamu alımlarında yolsuzluk eyleminin ÅŸeffaflıkla izale edilebileceÄŸi hakikatine ulaşılmak istenmiÅŸtir. Özetle çalışmanın iddiası, kamu alımlarında ÅŸeffaflığın; yolsuzluk ve rüÅŸvetin reçetesi olduÄŸu saptamasıyla sınırlandırılmıştır. ESERÄ° TAKDÄ°M Muzaffer AkdoÄŸan, emsallerinin çoÄŸalmasını dilediÄŸim gayretli insanlardan biri olarak, emeÄŸini bu kitapta deÄŸerlendirmelerinize sunuyor. Bu kitabın, yazarının niteliÄŸinden kaynaklanan özelliklerinin bulunduÄŸuna dikkatinizi çekmek isterim: Ä°stanbul Üniversitesi Yapı Ä°ÅŸleri ve Teknik Daire BaÅŸkanlığındaki görevi dolayısıyla uygulamanın içinde olan bir kiÅŸinin; hukuk mezunu olmamasına raÄŸmen, gerekliliÄŸini hissettiÄŸi için hukuk alanında yüksek lisans yapmak kararlılığı, gayreti, iradesi ve baÅŸarısının ürünü olan bu kitapta, bir insanın karar verir ve azmederse ÅŸahsında mültidisipliner bir formasyonu birleÅŸtirmiÅŸ, uyuÅŸturmuÅŸ, barıştırmış ve üretime dönüÅŸtürmüÅŸ olabileceÄŸinin örneÄŸini göreceksiniz. Belirtmek zorundayım ki, danışmanın payı bu tezde fazla deÄŸildir. Muzaffer Bey′in gayreti ve çalışkanlığı, danışmana herhangi bir yük getirmemiÅŸtir. Kitabın teorik ve pratik boyutunun olması, Avrupa BirliÄŸi ekseninden ele alınmış bulunması, yazarının gayreti ve titizliÄŸi sebebiyle konu ile ilgili herkesin faydalanacağı bir eserin ortaya çıktığı samimi düÅŸüncesindeyim. Muzaffer Bey′in de bu alandaki çalışmalarına devam etmesini, doktorasını yapmasını ve artık akademik kariyerde, uygulama tecrübesi ile yer almasını dilerim. Prof. Dr. Aydın GÜLAN Ä°stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi îdare Hukuku Anabilim Dalı ÖÄŸretim Üyesi ÖNSÖZ Türkiye′de yıllardır mali hukuk alanında yapılan çalışmaların çok büyük bir kısmı, vergi hukuku alanına inhisar etmiÅŸ, konunun harcama boyutu ihmal edilmiÅŸtir. Verginin varlık sebebi kamu hizmetleri, dolayısıyla kamu harcamaları olduÄŸuna göre, kamu harcama hukukunun yeterince incelenmemesi vergi hukuku ile tartışmaların da eksik kalmasına sebep olacaktır. Vergiye olan ihtiyacın ölçüsünü kamu harcamalarının hacmi belirlediÄŸine göre, vergilemenin ekstra-fiskal amaçları çerçevesinde kamu harcamalarının vergilere kıyasla çok daha etkin bir maliye politikası aracı olarak kullanılabileceÄŸi de dikkate alındığında, kamu harcamalarının ve dolayısıyla kamu harcama ve bütçe hukukunun önemi daha belirgin hale gelmektedir. Yazar Muzaffer AkdoÄŸan "Avrupa BirliÄŸi Uyum Sürecinde Türk Ä°hale Rejiminin Åžeffaflık Açısından DeÄŸerlendirilmesi" baÅŸlıklı çalışmasında, Türk kamu ihale sistemini, kamu mali yönetimi reformunun temelini oluÅŸturan ÅŸeffaflık ilkesi ekseninde incelemektedir. Konunun hukuki ve iktisadi yönleriyle tartışılarak bir sentez olarak ele alındığı ve yazarının konuya iliÅŸkin birikim ve hakimiyetini yansıtan bu eserin, ihale hukuku ve iktisadı ile ilgilenenlere faydalı olacağı inancındayım. Sayın Muzaffer AkdoÄŸan′ı, literatüre kazandırdığı bu deÄŸerli çalışmasından dolayı kutluyor, baÅŸarılarının devamını diliyorum. Prof. Dr. Salim AteÅŸ Oktar Ä°stanbul Üniversitesi Ä°ktisat Fakültesi Maliye Bölümü, Mali Hukuk An ab ilim Dalı ÖÄŸretim Üyesi SUNUÅž Kamu alımı, devletlerin en önemli ekonomik faaliyetlerinden biridir. DiÄŸer bir ifadeyle, kamu alımı sistemlerinde, kamu harcamaları için genellikle halkın vergilerinden gelen para kullanılmaktadır. Dolayısıyla, kamu kaynağı kullanan kamu kurumları, ihale piyasalarında belirleyici güce sahip birer aktör konumundadır. Aynı zamanda kamunun bu gücü, sürekli ve güvenilir bir iÅŸveren olması nedeniyle, ihale piyasasında yoÄŸun olarak tercih edilmesinden de ileri gelmektedir. Kamu gücünü kullanan devletlerin, bu yönüyle ele alındığında, ihale iÅŸlemlerinde ÅŸeffaf ve hesap verebilir olma zorunluluÄŸu ortaya çıkmaktadır. Kamu alımlarının taşıdığı bu önemden dolayı Avrupa BirliÄŸi, kamu ihalelerini, hususi direktiflerle düzenleme yoluna gitmiÅŸtir. Direktifler, uygun ilan yöntemi ve ÅŸeffaflığı öngörerek, ihalelerin yapılma yöntemleri arasında tercih sıralaması oluÅŸturarak, teknik ÅŸartnameler hakkında ortak kurallar koyarak ve adayların seçimi ve ihalelerin yapılması ile ilgili kriterleri belirleyerek, ihalelerin yapılmasında uygulanacak kuralları birbiriyle uyumlu hale getirmektedir. Bu itibarla ÅŸeffaflık, direktiflerin ortaya koyduÄŸu amaçların gerçekleÅŸtirilmesinde temel referanstır. Ayrıca, AB kamu alımı direktifleri, kamu ihalelerinde, ÅŸeffaflığın etkili bir ÅŸekilde artmasında önemli bir rol oynamaktadır. Türk kamu ihale hukukunda bu alan, AB ihale kuralları da dikkate alınarak, 4734 sayılı Kamu Ä°hale Kanunu ve 4735 sayılı Kamu Ä°hale SözleÅŸmeleri Kanunu ile düzenlenmiÅŸtir. Bu kanunlar, AB uyum sürecinin bir sonucu olarak ortaya çıkmış yasal düzenlemelerdir. Bu nedenle, Türkihale mevzuatının büyük oranda AB ihale mevzuatına uygunluk gösterdiÄŸini söylemek mümkündür. Bu çalışmada, Türk ihale rejimi, AB uyum sürecinde ÅŸeffaflık ilkesi üzerinden incelenmiÅŸtir. Söz konusu çalışmada, genel olarak ÅŸeffaflık kavramı kamu yönetimi ekseninde ele alınmış ve kamu alımlarında ÅŸeffaflık ilkesine açıklık getirmek amaçlanmıştır. Bununla birlikte, Türk ihale rejimi ve uygulamadaki ÅŸeffaflık durumu deÄŸerlendirilmiÅŸ ve sonrasında AB ihale mevzuatı ve uluslararası ihale düzenlemeleri ÅŸeffaflık bakımından irdelenmiÅŸtir. Son olarak da, AB ihale mevzuatı ile Türk ihale mevzuatının, ÅŸeffaflık ilkesi etrafında, karşılaÅŸtırılması yapılarak, AB perspektifinden Türk ihale hukuku görülmeye çalışılmıştır. Bu konuya ilgimin, Ä°stanbul Üniversitesi, Yapı Ä°ÅŸleri ve Teknik Daire BaÅŸkanlığı bünyesinde yürüttüÄŸüm ihale iÅŸlerinin takip ve koordinasyonu görevinden ileri geldiÄŸini öncelikle belirtmeliyim. Pratikte içerisinde bulunduÄŸum kamu alımı görevi, AB uygulamalarında nasıl olduÄŸu merakıyla birleÅŸerek bu kitapta çalışma alam bulmuÅŸtur. Çalışmada, özellikle, Türkiye ve AB kamu alımlarında ÅŸeffaflık ilkesini incelemek ve deÄŸerlendirmesini yapmak amaçlanmış olup, güneÅŸin varlığında mikropların barmamayacağı gerçeÄŸinden yola çıkılarak, kamu alımlarında yolsuzluk eyleminin ÅŸeffaflıkla izale edilebileceÄŸi hakikatine ulaşılmak istenmiÅŸtir. Bu kitap, Ä°stanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsüne baÄŸlı olarak yürütülen Avrupa BirliÄŸi Anabilim Dalı programı kapsamında sunulan yüksek lisans tezinin gözden geçirilerek basıma hazırlanmış formudur. Bu konu üzerinde çalışma yapmaya yönelik tereddütlerimi gideren, çalışma süresince yönlendirici ve yüreklendirici katkılarıyla motive edici yaklaşımlar sergileyen deÄŸerli hocam Sayın Prof. Dr. Aydın GÜLAN′a teÅŸekkürü bir borç bilirim. Ayrıca, güler yüz ve konuk severliÄŸiyle bir öÄŸrencinin tez çalışması sürecinde yaÅŸadığı yoÄŸunluÄŸu ve yorgunluÄŸu hafifletmede göstermiÅŸ olduÄŸu müstesna tavrı ile, hususi ÅŸükranlarımı burada ifade etmemin gerekli olduÄŸu kanaatindeyim. Kamu ihalelerinde uzunca bir süre Ä°hale Komisyon BaÅŸkanlığı görevi üstlenmiÅŸ biri olarak bilgi ve birikimleriyle tez jürimde özellikle görmek istediÄŸim Sayın Prof. Dr. Salim AteÅŸ OKTAR′a da çalışmaya yapmış oldu-ÄŸu deÄŸerli katkılarından dolayı hususi teÅŸekkürlerimi sunmak boynumun borcu. Bir akademisyen hassasiyetiyle, kütüphanesindeki binlerce kitap arasından ihtiyacım olan kaynak kitapları arama zahmetine girmesi ve söz konusu kitapları bulup istifademe sunması ile göstermiÅŸ olduÄŸu alakadar tutum, ayrıca burada not edilmeli diye düÅŸünüyorum. Tez jürisinde bulunan ve çalışmanın kitaplaÅŸması fikrini aşılayarak beni cesaretlendiren Sayın Prof. Dr. Yasemin IÅžIKTAÇ′a, çalışmanın olgunlaÅŸmasında gerekli düzeltmeleri iÅŸaret eden Sayın Doç. Dr. Emine YAZICIOGLU′na da saygılarım eÅŸliÄŸinde ÅŸükranlarımı sunmak isterim. Epeyce zaman ayırmam gereken bu çalışmada, maddi ve manevi desteklerini esirgemeyen sevgili eÅŸime ve tezin yazım tetkiklerini yaparak imla hatalarını tespit eden aziz dostum Avukat Hasan GENÄ°Åž′e de teÅŸekkür ederim. Son olarak çalışmayı yayınlamayı kabul ederek, kısa sürede bu kitaba vücut veren On Ä°ki Levha Yayıncılık ve deÄŸerli çalışanlarına da müteÅŸekkirim. Gümşığmda steril edilmiÅŸ aydınlık bir Türk kamu bürokrasisi temennisi ile bu kitabı, etik çalışma ilkelerini ve dürüstlüÄŸü ÅŸiar edinmiÅŸ tüm kamu çalışanlarına ithaf ediyorum. Muzaffer AKDOÄžAN 2010-îstanbul Ä°ÇÄ°NDEKÄ°LER ESERÄ° TAKDÄ°M v ÖNSÖZ vii SUNUÅž ix Ä°ÇÄ°NDEKÄ°LER xiii KISALTMALAR xix GÄ°RÄ°Åž 1 1. KAMU YÖNETÄ°MÄ°NDE ÅžEFFAFLIK 5 1.1. Kavramsal Boyut 5 1.2. Bir Ä°lke Olarak Åžeffaflık 7 1.3. Yönetimde Åžeffaflık Kavramı 9 1.3.1.Yönetimde Åžeffaflık Gereksinimi 11 1.3.2 Yönetimde Åžeffaflığın Unsurları 12 1.3.2.1.Genel Ä°dari Usul 13 1.3.2.2.Bilgi Edinme ÖzgürlüÄŸü 14 1.3.2.3.Ä°dari Karar Almaya Ä°ÅŸtirak 15 1.3.3.Yönetimde Åžeffaflığın Yararları 16 1.3.4.Åžeffaf Yönetimin Olası Sorunları 18 1.4. YönetiÅŸim Ä°le Åžeffaflık Arasındaki Ä°liÅŸki 19 1.5. Åžeffaflığın Evrensel Kabulü 21 1.5.1.Uluslararası Düzeydeki Düzenlemeler 22 1.5.l.l.Avrupa Konseyi Åžeffaflık Düzenlemeleri 23 1.5.1.2.Avrupa BirliÄŸi Åžeffaflık Düzenlemeleri 23 1.5.2.Devletler Düzeyindeki Düzenlemeler 26 1.6. Türk Kamu Yönetiminde Åžeffaflık 29 l.ö.l.Türk Kamu Yönetiminde Gizlilik Uygulamaları 29 1.6.1.l.Türk Ceza Kanunundaki Düzenlemeler 31 1.6.1.2.Devlet Memurları Kanunundaki Düzenlemeler 32 1.6.1.3.Vergi Usul Kanununun GetirdiÄŸi Düzenlemeler 32 1.6.1.4.Ceza Muhakemesi Kanunu′nun GetirdiÄŸi Düzenlemeler 33 1.6.1.5.DiÄŸer Yasal Düzenlemeler 33 1.6.2.Türk Kamu Yönetiminde Åžeffaflık Uygulamaları 33 1.6.2.1.Genel Kanuni Düzenlemeler 34 1.6.2.1.1.Dilekçe Hakkı 34 1.6.2.1.2.Avukathk Kanunu 35 1.6.2.1.3.Kamu Ä°hale Kanununda Åžeffaflık ile Ä°lgili Hükümler 36 1.6.2.1.4.DiÄŸer Kanun Hükümleri 38 1.6.2.2.Özel Bir Düzenleme: Bilgi Edinme Hakkı Kanunu.. 40 1.6.2.2.1.Kanunun Kapsamı 43 1.6.2.2.2.Bilgi ve Belgenin NiteliÄŸi 44 1.6.2.2.3.Kanunun Sınırları 44 2. KAMU ALIMLARINDA ÅžEFFAFLIK 47 2.1. Kamu Alımı 47 2.1.1.Ä°hale Nedirve Neyi Amaçlar 54 2.1.2.Ä°halenin Temel Ä°lkeleri ve Åžeffaflıkla Ä°liÅŸkisi 55 2.1.2.1.Åžeffaflık Ä°lkesi 58 2.1.2.2.Rekabet Ä°lkesi 61 2.1.2.3.EÅŸit Muamele Ä°lkesi 63 2.1.3.Kamu Alımlarında Åžeffaflığın Önemi ve Ä°ÅŸlevi 66 2.2. Åžeffaflık ve Hesap Verilebilirlik Ä°liÅŸkisi 67 2.3. Kamu Alımlarında Åžeffaflık ve Yolsuzluk Ä°liÅŸkisi 68 2.4. Kamu Alımlarında Åžeffaflık Uygulaması 73 2.4.1.Ä°hale Öncesi Åžeffaflık 74 2.4.2.Ä°hale Esnasında Åžeffaflık 76 2.4.3.Ä°hale Sonrası Åžeffaflık 77 3. TÜRK Ä°HALE REJÄ°MÄ° VE ÅžEFFAFLIK 79 3.1. Ülkemiz Kamu Alımları Üzerine GeçmiÅŸ Hukuki Düzenlemeler 79 3.2. 2886 Sayılı Devlet Ä°hale Kanunu 81 3.2.1.Devlet Ä°hale Kanununun GetirdiÄŸi Yenilikler 84 3.2.2.2886 Sayılı Devlet Ä°hale Kanununun Temel Özelliklen 85 3.2.3.Devlet Ä°hale Kanunu′nun Åžeffaflık Görünümü 87 3.3. 2000 Yılı Sonrası Kamu Alımlarındaki Yeni Düzenlemeler 88 3.4. 4734 Sayılı Kamu Ä°hale Kanunu ve GetirdiÄŸi Yenilikler 91 3.4.1.EÅŸik DeÄŸer Ä°lkesinin Benimsenmesi 92 3.4.2.Kamu Ä°hale Kurumunun Kurulması 94 3.4.3.DiÄŸer Yenilikler 95 3.5. 4734 Sayılı Kanunda Yapılan DeÄŸiÅŸiklikler 98 3.6. 5812 Sayılı Kanunun GetirdiÄŸi Åžeffaflık Düzenlemeleri 102 3.7. 4734 Sayılı Kanun Kapsamındaki Kamu Alım Kapasitesi 103 3.8. Ülkemiz Ä°hale Mevzuatının Kanuni Temeli ve Teorik Yapısı Açısından Åžeffaflık 104 3.9. Türkiye′de GerçekleÅŸtirilen Ä°halelerin Åžeffaflık Analizi 106 3.9.1.Åžeffaflıkla Ä°lgili Åžikayetlerin Ä°hale Süreçlerine Göre Ä°ncelenmesi 106 3.9.2.Kurula Gelen Åžikayetlerin Genel Durumu ve Åžeffaflık Yönünden Ä°ncelenmesi 112 4. AVRUPA BÄ°RLİĞİ KAMU ALIMLARI Ä°LE ULUSLARARASI Ä°HALE DÜZENLEMELERÄ°NDE ÅžEFFAFLIK 117 4.1. AB Kamu Alımları Rejimi ve Åžeffaflık Düzenlemeleri 117 4.2. AB Kurucu AntlaÅŸmalarında Kamu Alımları 119 4.3. AB Kamu Alımları Direktifleri ve Åžeffaflık Uygulamaları 121 4.3.1.AB Kamu Alımları Direktiflerinin Tarihi GeliÅŸimi 125 4.3.2.AB Kamu Alımları Direktiflerinin Modernizasyonu 128 4.3.3.Åžeffaflık Ä°lkesinin AB Kamu Alımları Direktiflerine Yansıması 131 4.3.4.2004 Direktiflerinde Yer Alan Temel Kavramlar 133 4.3.4.1.Tanımlar 133 4.3.4.2.EÅŸik DeÄŸer 134 4.3.4.3.Direktif Kapsamında Olmayan Alımlar 135 4.3.4.4.Ä°lanlar 135 4.3.4.4.1.Ön Bilgilendirme Ä°lanı 135 4.3.4.4.2.Ä°hale Ä°lanı 136 4.3.4.4.3.Ä°hale Sonuç Ä°lanı 137 4.3.4.5.Ä°hale Usulleri 138 4.3.4.6.Ä°steklilerin Seçimi ve Ä°halenin DeÄŸerlendirme Yöntemleri 139 4.3.4.7.Teknik Åžartnameler ve Standartlar 141 4.3.4.8.Ä°hale Kayıtları 142 4.3.5.ATAD Kararlarında Åžeffaflık 142 4.4. Uluslararası Ä°hale Düzenlemelerinde Åžeffaflık 146 4.4.1.Dünya Ticaret Örgütü Kamu Alımları 147 4.4.2.Dünya Ticaret Örgütü Kamu Alımlarında Åžeffaflık Çalışma Grubu 149 4.4.3.UNCITRAL Kamu Alımları Model Kanunu 151 5. AVRUPA BÄ°RLİĞİ PERSPEKTÄ°FÄ°NDEN TÜRK Ä°HALE REJÄ°MÄ°NÄ°N ÅžEFFAFLIK AÇISINDAN DEÄžERLENDÄ°RÄ°LMESÄ° 153 5.1. Genel DeÄŸerlendirme 153 5.2. AB Kamu Ä°hale Direktiflerinin Åžeffaflık Bakımından Türkiye′de Uygulanma Kapasitesi 154 5.2.1.Ä°lerleme Raporları Işığında Türk Ä°hale Rejiminin Åžeffaflık Ä°lkesi Bakımından DeÄŸerlendirilmesi 155 5.2.2.Avrupa BirliÄŸi Kamu Alımı Mevzuatının Åžeffaflık Hükümleri Ä°tibariyle Uyarlanması Bakımından Türk Ä°hale Rejiminin Mukayesesi 159 5.2.2.l.EÅŸik DeÄŸerler 161 5.2.2.2.Ä°lanlar 164 5.2.2.3.Ä°haleUsulleri 166 5.2.2.4.Ä°hale DeÄŸerlendirme Kriterleri ve Aşırı DüÅŸük Teklif. 170 5.2.2.5.Kamu Ä°hale Kurumu 175 5.3. Türk Ä°hale Rejiminin Åžeffaflık Açısından AB′ye Uyumu Ä°çin Yapılması Gerekenler 178 5.4. Bölümün DeÄŸerlendirilmesi ve Öneriler 180 SONUÇ 183 KAYNAKÇA 193 KAVRAM DÄ°ZÄ°NÄ° 207