Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku
Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku
Ceyda SÜRAL EFEÇINAR / Işıl ÖZKAN / Uğur TÜTÜNCÜBAŞI
Sayfa Sayısı
:
798
Kitap Ölçüleri
:
16*24
Basım Yılı
:
2016
ISBN NO
:
9786053000426
Avrupa Birliği Devletler Özel Hukuku başlıklı bu derleme, pek çok genç Uluslararası Özel Hukuk öğretim üyesinin özverili çalışmaları sonucu ortaya çıkmıştır. Her biri bu alanda çeşitli sınavlardan geçerek ve eserler yazarak belli bir olgunluğa ulaşmış kişilerdir. Türkiye'deki çeşitli üniversitelerin hukuk fakültelerinde 100'den fazla öğretim üyesinin Uluslararası Özel Hukuk alanında çalıştığı göz önüne alınırsa, bu emeğin değeri daha iyi anlaşılabilir.
Kitaba önsöz yazmak lütfunda bulunan Sayın Hocamız Prof. Dr. Tuğrul Arat'ın belirttiği gibi; Uluslararası Özel Hukuk, Türk hukuku için de çok özel bir alandır. Bu alanda çalışanlar, yabancı unsurlu uyuşmazlıklarla ilgili pek çok konuda eserler vermiştir. Alanın genişliği nedeniyle, Avrupa Birliği hukukuyla ilgilenenler de onlar olmuştur. AB Kamu Hukuku yanında, AB Devletler Özel Hukuku gelişmelerini yakından takip etmişlerdir. Esasen Yeni Türk Devletler Özel Hukukunun kaynağını da AB normları teşkil etmektedir. Roma
I, Roma II Tüzüğü'nün ya da Brüksel I ve Brüksel II bis Tüzüğü'ndeki bazı hükümlerin Türk hukukunu etkilemediği söylenemez. Yine de Türkiye'nin aday ülke olduğunu ve müzakerelere devam ettiği AB'ye henüz tam üye bir devlet olmadığı unutulmamalıdır. Örneğin yabancı mahkeme kararlarının AB'ye üye devletler arasında exeguatur kararı olmaksızın serbest dolaşımına henüz Türkiye taraf değildir. Ancak, Atatürk'ün bize gösterdiği Batı medeniyetleri seviyesini aşmak çabamız devam etmektedir. Bizler, Türkiye'nin bir gün Avrupa'nın bir parçası olması gerektiğine inananlardanız.
Avrupa Birliği'ne üye devletlerin de katı prensiplerle üyeliğe engel olmak yerine, bu katılımı desteklemesi gerektiğini, bunun Türkiye'yi kazanmanın bir şartı olduğunu ve bu bütünleşmenin uzun dönemde kendi çıkarlarına uygun olaçağını kavramasını diliyoruz. Ayrıntılı usuller yerine amaçta birleşmemizin önemi unutulmamalıdır. 1981 yılında Yunanistan'ın üyeliğe, diğer başvuranlardan önce kabul edilmesinin koşulları Türkiye için de gerçekleşmiştir. Eğer Avrupa ve ABD Türkiye'nin laik demokratik devlet yapısının devam etmesini istiyorsa, dinci ve ırkçı cuntalara karşı Türkiye'ye sahip çıkmak zorundadır.
GİRİŞ
AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNUN ÜYE DEVLETLERİN DEVLETLER ÖZEL HUKUKUNA ETKİSİ
I. DEVLETLER ÖZEL HUKUKU (ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK)-1
A. KAVRAM-1
B. KAPSAMI-2
C. ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK KURALLARININ ÇEŞİTLİLİĞİ VE ÇÖZÜM YOLLARI-3
II. DEVLETLER ÖZEL HUKUKUNUN AVRUPALILAŞMASI-4
A. TARİHİ GELİŞİM-4
B. LİZBON ANDLAŞMASI-6
C. AİHS'NİN AB ULUSLARARASI ÖZEL HUKUKUNA ETKİSİ. . 7
D. BORÇTAN DOĞAN SORUMLULUKTA AVRUPA BELGELERİ ARASINDA İLİŞKİLER-11
III. ÜYE DEVLETLERİN YETKİLERİ AZALIYOR MU?-13
A. YAKINLAŞTIRMA (APPOXIMATION) ŞARTI-13
B. DESTEKLEYİCİ, KOORDİNE EDİCİ, TAMAMLAYICI YETKİ-14
C. KONSEYE VERİLEN İSTİSNAİ YASAMA YETKİSİ-14
D. ÜYE DEVLETLERİN YETKİSİNE ETKİSİ-15
Birinci Bölüm
AVRUPA BİRLİĞİ USUL HUKUKU
İ. HUKUKİ VE TİCARİ KONULARDA MAHKEMELERİN MİLLETLERARASI YETKİSİ İLE MAHKEME KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİ HAKKINDA BRÜKSEL I BIS RECAST TÜZÜĞÜ (AB 1215/2012)-25
A. UYGULAMA ALANI-25
B. YETKİ KURALLARI-30
C. AKİTTE ZAYIF TARAFIN KORUNMASINA İLİŞKİN
YETKİ KURALLARI-100
D. YABANCI MAHKEME KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİ-205
I. EVLİLİĞE VE EBEVEYN SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN KONULARDA MİLLETLERARASI YETKİ VE MAHKEME KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİ HAKKINDA HAKKINDA BRÜKSEL II-A TÜZÜĞÜ (AT 2201/2003)-234
A. YETKİ KURALLARI-234
B. TANIMA VE TENFİZ-279
II. AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYE DEVLET MAHKEMELERİ ARASINDA HUKUKİ VE TİCARİ MESELELERDE DELİL TOPLANMASINA İLİŞKİN İŞBİRLİĞİ HAKKINDA TÜZÜK (AT 1206/2001)-310
A. GENEL OLARAK -310
B. 1206/2001 SAYILI TÜZÜK KAPSAMINDA ADLİ YARDIM. . . 311
C. 1206/2001 SAYILI TÜZÜK'ÜN AMACI-313
D. TÜZÜK'ÜN KAPSAMI-314
E. 1206/2001 SAYILI TÜZÜK'ÜN İŞLEYİŞİ-317
F. 1206/2001 SAYILI TÜZÜK İLE ULUSLARARASI ANLAŞMALAR ARASINDAKİ İLİŞKİ-329
G. SONUÇ-330
III. HUKUKİ VE TİCARİ KONULARDA ADLİ VE GAYRI ADLİ BELGELERİN TEBLİĞİNE İLİŞKİN TÜZÜK
(AT 1393/2007)-332
A. GENEL OLARAK-332
B. AVRUPA BİRLİĞİ'NİN TEBLİGAT İLE İLGİLİ DÜZENLEMELERİ-335
C. HUKUKİ VE TİCARİ KONULARDA ADLİ VE GAYRİ ADLİ BELGELERİN TEBLİĞİNE İLİŞKİN 13. 11. 2007 TARİH VE -
1348/2000 SAYILI AVRUPA BİRLİĞİ TÜZÜĞÜ'NÜN KALDIRILMASINA DAİR-1393/2007 SAYILI AVRUPA BİRLİĞİ TÜZÜĞÜ'NÜN DEĞERLENDİRİLMESİ-338
D. TÜZÜK'ÜN İŞLEYİŞİ-343
E. TÜZÜK'ÜN YARGILAMAYA ETKİSİ-352
F. SONUÇ-352
IV. MEDENİ KONULARDA KORUYUCU ÖNLEMLERİN KARŞILIKLI TANINMASI HAKKINDA KONSEY TÜZÜĞÜ (AB 606/2013)-354
A. GİRİŞ-354
B. GENEL OLARAK GEÇİCİ VE KORUYUCU ÖNLEMLER-355
C. MEDENİ KONULARDA KORUMA ÖNLEMLERİNİN KARŞILIKLI TANINMASINA İLİŞKİN 606/2013 SAYILI
AP VE KONSEY TÜZÜĞÜ-359
D. SONUÇ-367
İkinci Bölüm
AVRUPA BİRLİĞİ KANUNLAR İHTİLAFI KURALLARI
I. AKDİ BORÇ İLİŞKİLERİNE UYGULANACAK HUKUK HAKKINDA ROMA I TÜZÜĞÜ (AT 593/2008)-371
A. GİRİŞ-371
B. ROMA I TÜZÜĞÜ'NÜN İÇERİĞİ-377
C. SONUÇ-398
II. AKİT DIŞI BORÇ İLİŞKİLERİNE UYGULANACAK HUKUK HAKKINDA ROMA II TÜZÜĞÜ (AT 864/2007)-399
A. GİRİŞ-399
B. TÜZÜĞÜN UYGULAMA ALANI-400
C. HAKSIZ FİİLLERE UYGULANACAK HUKUK-402
D. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME, VEKÂLETSİZ İŞ GÖRME VE CULPA IN CONTRAHENDO (C. I. C. )-418
E. ORTAK HÜKÜMLER-422
F. DİĞER HÜKÜMLER-424
F. SONUÇ-426
III. BOŞANMA VE AYRILIĞA UYGULANACAK HUKUK
HAKKINDA ROMA III TÜZÜĞÜ (AB 1259/2010)-428
A. GİRİŞ-428
B. TÜZÜĞÜN AMACI VE KABUL SÜRECİ-429
C. TÜZÜĞÜN UYGULAMA ALANI-433
D. BOŞANMA VE AYRILIĞA UYGULANACAK HUKUKUN TAYİNİ-441
E. SONUÇ-453
Üçüncü Bölüm
KANUNLAR İHTİLAFI VE USÛL KURALLARINI BİRLİKTE İHTİVA EDEN TÜZÜKLER
I. MİRASA İLİŞKİN MESELELERDE YARGI YETKİSİ, UYGULANACAK HUKUK, MAHKEME KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİ İLE MİRASA İLİŞKİN RESMİ BELGELERİN KABULÜ VE AVRUPA MİRAS BELGESİNİN
OLUŞTURULMASINA DAİR TÜZÜK (AB 650/2012)-455
A. GİRİŞ-455
B. KAPSAM-458
C. YETKİ-461
D. UYGULANACAK HUKUK-474
E. MİRAS DAVALARININ TANINMASI VE TENFİZİ-487
F. RESMİ BELGELERİN ETKİSİ-496
G. AVRUPA MİRASÇILIK BELGESİ-500
II. AVRUPA BİRLİĞİ ACİZ USULÜ TÜZÜĞÜ (AB 2015/848)-512
A. GİRİŞ-512
B. KAPSAM VE UYGULAMA ALANI-519
C. ULUSLARARASI İFLÂSA İLİŞKİN TÜZÜĞÜN KABUL ETTİĞİ SİSTEM-521
D. ULUSLARARASI YETKİ-521
E. ACZE İLİŞKİN BAĞLAMA KURALLARI-542
F. ACİZ USÛLLERİNİN TANINMASI-562
G. YAN VE MAHALLİ ACİZ USÛLLERİ-574
H. ALACAKLILARIN DURUMU VE ONLARA BİLDİRİM YAPILMASI-589
İ. ZAMAN İTİBARI İLE UYGULANMA, DİĞER ANDLAŞMALARLA İLİŞKİ VE TÜZÜĞÜN TADİLİ-591
İ. FİNANSAL KURUMLARIN İFLÂSI VE UYGULANACAK KURALLAR-591
J. SONUÇ-592
III. NAFAKA YÜKÜMLÜLÜKLERİ KONUSUNDA
MİLLETLERARASI YETKİ, UYGULANACAK HUKUK VE SÖZKONUSU KARARLARIN TANINMASI VE TENFİZİNE İLİŞKİN KONSEY TÜZÜĞÜ (AT 4/2009)-595
A. NAFAKA BORÇLARINDA MİLLETLERARASI YETKİ-595
B. NAFAKAYA UYGULANACAK HUKUK-602
C. NAFAKAYA İLİŞKİN KARARLARIN TANINMASI VE TENFİZİ, İDARİ İŞBİRLİĞİ-609
Dördüncü Bölüm
AVRUPA BİRLİĞİ ŞİRKETLER HUKUKU
I. TÂBİİYET, TANINMA VE YERLEŞME HAKKI-619
A. TÂBİİYET-619
B. YABANCI ŞİRKETLERİN TANINMASI-629
C. AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNDA ŞİRKETLERİN SINIR ÖTESİ FAALİYETLERİNDEN DOĞAN KANUNLAR İHTİLÂFI-641
II. ŞİRKETLERİN SINIR ÖTESİ BİRLEŞMELERİ-715
A. GENEL OLARAK-715
B. BİRLEŞME METODLARI-717
C. BİRLEŞME USULÜ-719
D. ŞİRKET BİRLEŞMELERİNDE ALACAKLILARIN KORUNMASI VE İŞÇİLERİN YÖNETİME KATILMASI-720
E. SEVİC KARARI-720
III. ŞİRKETLERİN SORUMLULUĞU-726
A. GENEL OLARAK-726
B. ÇOKULUSLU ŞİRKETLERİN HUKUKİ KİŞİLİĞİ-728
C. HUKUKİ SORUMLULUKLARI-730
KAYNAKÇA-751
İ Ç İNDEKİLER
ÖNSÖZ-V
EDİTÖR’ÜN NOTU-XIII
İÇİNDEKİLER-XXI
KISALTMALAR-XLIV
GİRİŞ
AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNUN ÜYE DEVLETLERİN DEVLETLER ÖZEL HUKUKUNA ETKİSİ
I. DEVLETLER ÖZEL HUKUKU (ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK)-1
A. KAVRAM-1
B. KAPSAMI-2
C. ULUSLARARASI ÖZEL HUKUK KURALLARININ ÇEŞİTLİLİĞİ VE ÇÖZÜM YOLLARI-3
II. DEVLETLER ÖZEL HUKUKUNUN AVRUPALILAŞMASI-4
A. TARİHİ GELİŞİM-4
B. LİZBON ANDLAŞMASI-6
C. AİHS'NİN AB ULUSLARARASI ÖZEL HUKUKUNA ETKİSİ. . 7
1. AİHS'nin Uluslararası Özel Hukuka Etkisi-7
2. AİHS'nin AB Devletler Özel Hukukuna Etkisi-9
D. BORÇTAN DOĞAN SORUMLULUKTA AVRUPA BELGELERİ ARASINDA İLİŞKİLER-11
III. ÜYE DEVLETLERİN YETKİLERİ AZALIYOR MU?-13
A. YAKINLAŞTIRMA (APPOXIMATION) ŞARTI-13
B. DESTEKLEYİCİ, KOORDİNE EDİCİ, TAMAMLAYICI YETKİ-14
C. KONSEYE VERİLEN İSTİSNAİ YASAMA YETKİSİ-14
D. ÜYE DEVLETLERİN YETKİSİNE ETKİSİ-15
1. Tarihi Gelişim-15
2. Amsterdam Andlaşması ve Değişim-16
3. Üye Devletler Aleyhine Yetki Genişliyor mu?-18
4. Lizbon Andlaşması İle Kabul Edilen Geliştirilmiş İşbirliği (Enhanced Cooperation)-20
5. Dışında Kalma (Opt-Out)'lar-21
6. Yeni Gelişmeler- 22
Birinci Bölüm
AVRUPA BİRLİĞİ USUL HUKUKU
I. HUKUKİ VE TİCARİ KONULARDA MAHKEMELERİN MİLLETLERARASI YETKİSİ İLE MAHKEME KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİ HAKKINDA BRÜKSEL I BIS RECAST TÜZÜĞÜ (AB 1215/2012)-25
A. UYGULAMA ALANI-25
B. YETKİ KURALLARI-30
1. Genel Yetki-30
a. Geleneksel Kurallara Göre Milletlerarası Yetki-30
b. Brüksel I. Tüzüğü'ne Göre Yetki-33
aa. İkametgah Esası-34
aaa. Gerçek Kişiler İçin-35
bbb. Tüzel Kişiler İçin-36
bb. Brüksel I Tüzüğü'nün Uluslararası Etkileri-37
cc. Komisyonun Eleştirileri-38
dd. Değerlendirme-41
c. Yenilenen Brüksel I Tüzüğü (Recast) İle Getirilen Değişiklikler-43
aa. Genel Olarak- 43
bb. Yetki Kuralları-44
2. Özel Yetki-47
a. Genel Esaslar-47
b. Akitler-48
aa. İfa Yeri-49
bb. Dava Ne Zaman Akitle İlgilidir?-53
c. Haksız Fiillerde İka Yeri-55
d. Ceza Davasıyla Bağlantılı Davalar (7/3. md. )-58
e. Kültürel Malların Geri Alınması (7(4). md. )-58
f. Şube, Acenta ve Diğer Kuruluşlar İçin Yetki-59
g. Trust'la İlgili Yetki (7/6. md. )-61
h. Denizde Mal Kurtarımında Yetki (7/7. md. )-61
3. Türev Özel Yetki Kuralları-62
a. Birden Çok Davalı (Co-Defendants) Olması Halinde-62
b. 3. Tarafla İlgili Usul (8/2. md. )-65
c. Karşı Dava (Counterclaims)-65
d. Davaya Katılmakla Yetki Oluşumu-66
e. Akitte Zayıf Tarafın Korunması-66
4. Münhasır Yetki (Exclusive Jurisdiction)-67
5. Yetki Anlaşması (Prorogatıon of Jurisdiction)-72
a. Brüksel I Tüzüğünde-72
b. Brüksel I (Recast) Tüzüğündeki Değişiklikler-75
c. Eleştiriler-78
d. La Haye Sözleşmesiyle Uyum-81
6. Kesin Hüküm-83
7. Derdestlik İtirazı-84
a. Üye Devletlerin Mahkemeleri Arasında-84
b. Hakemlik Anlaşması Varsa-90
8. Tüzüğün Uluslararası Uygulanması-95
9. Yeknesak Hukuk-98
C. AKİTTE ZAYIF TARAFIN KORUNMASINA İLİŞKİN
YETKİ KURALLARI-100
1. Sigorta Uyuşmazlıklarında Üye Devlet Mahkemelerinin Yetkisi-100
a. Genel Olarak-100
b. Brüksel I Tüzüğü (Recast) Hükümlerinde Sigorta Uyuşmazlıkları Bakımından Özel Yetki Kuralları Getirilmesinin Gerekçesi-101
c. Sigorta Uyuşmazlıklarına İlişkin Brüksel I Tüzüğü (Recast) Hükümlerine Genel Bakış-105
aa. Genel Olarak-105
bb. Madde 10-16 Hükümlerinde Yer Alan Düzenlemeler-105
cc. Madde 10-16 Hükümlerinin Dışında Yer Alan
Düzenlemeler-106
aaa. Genel Olarak-106
bbb. Madde 6 - 106
ccc. Madde 7(5)-108
d. Sigorta Uyuşmazlıkları İçin Getirilen Yetki Kurallarının Kapsamı-111
aa. Genel Olarak- 111
bb. Uyuşmazlığın Konusu Bakımından-111
cc. Uyuşmazlığın Tarafları Bakımından-114
aaa. Genel Olarak-114
bbb. Sigortacı Bakımından - 114
ccc. Poliçe Hâmili - Sigortalı - Lehtar - Zarar Gören
Bakımından-115
e. Sigorta Uyuşmazlıklarında Yetkili Mahkemeler-117
aa. Genel Olarak-117
bb. Sigortacı Aleyhine Açılacak Davalarda Yetkili
Mahkeme-117
aaa. Poliçe Hâmili veya Sigortalı yahut Lehtar
Tarafından Açılacak Davalar-117
bbb. Müşterek Sigorta (Co-Insurance)-120
ccc. Zarar Gören Tarafından Doğrudan Doğruya
Sigortacı Aleyhine Açılacak Davalar-121
cc. Sigortacı Tarafından Açılacak Davalarda Yetkili
Mahkeme-122
dd. Karşı Davada Yetkili Mahkeme-123
ee. Sigorta Uyuşmazlıklarına İlişkin Yetki Anlaşmaları-124
f. Davanın Tüzük Hükümlerine Göre Yetkili Olmayan Mahkemede Açılması-133
g. Derdestlik-134
2. Tüketici Sözleşmelerinden Doğan Uyuşmazlıklarda Üye Devlet Mahkemelerinin Yetkisi-135
a. Genel Olarak-135
b. Brüksel I Tüzüğü (Recast) Hükümlerinde Tüketicilere Sağlanan Korumanın Gerekçesi-138
c. Brüksel I Tüzüğü (Recast) Hükümlerinde Tüketici Sözleşmelerine İlişkin Kurallara Genel Bakış-139
d. Brüksel I Tüzüğü (Recast) Hükümlerinin Sağladığı
Koruma Kapsamındaki Tüketici Sözleşmeleri-144
aa. Genel Olarak- 144
bb. Sözleşmenin Taraflarına İlişkin Koşullar-146
aaa. Tüketici-146
bbb. Diğer Âkit Taraf- 152
cc. Sözleşmenin Niteliğine İlişkin Koşullar-153
aaa. Sözleşmenin Taksitle Mal Satımına ilişkin
Olması-154
bbb. Sözleşmenin, Mal Satımını Finanse Etmek
Amacıyla Kurulmuş ve Taksitle Geri Ödemeli Bir Ödünç veya Kredi Sözleşmesi Olması-155
ccc. Sözleşmenin, Tüketicinin Yerleşim Yerinin Bulunduğu Üye Devlette Ticarî veya Meslekî Faaliyette Bulunan veya Bu Tür Faaliyetlerini Tüketicinin Yerleşim Yerinin Bulunduğu Üye Devlete Yönelten Bir Kişiyle ve Bu Faaliyetler Kapsamında Kurulmuş Olması-156
dd. Uyuşmazlığın Akdî Nitelik Taşıması-161
e. Brüksel I Tüzüğü Kapsamına Giren Tüketici Sözleşmelerinden Doğan Uyuşmazlıklarda Yetkili Mahkemeler-162
aa. Genel Olarak-162
bb. Tüketici Tarafından Açılacak Davalarda Yetkili
Mahkeme-163
cc. Tüketici Aleyhine Açılacak Davalarda Yetkili
Mahkeme-164
dd. Karşı Davada Yetkili Mahkeme-164
f. Tüketici Sözleşmelerine İlişkin Yetki Anlaşmaları-164
g. Davanın Tüzük Hükümlerine Göre Yetkili Olmayan Mahkemede Açılması-169
h. Derdestlik-171
3. Bireysel İş Sözleşmelerinden Doğan Uyuşmazlıklarda
Üye Devlet Mahkemelerinin Yetkisi-172
a. Genel Olarak- 172
b. Brüksel I Tüzüğü (Recast) Hükümlerinde İşçilere Sağlanan Korumanın Gerekçesi-175
c. Bireysel İş Sözleşmelerine İlişkin Brüksel I Tüzüğü (Recast) Hükümlerine Genel Bakış-177
aa. Genel Olarak- 177
bb. Madde 20-23 Hükümlerinde Yer Alan Kurallar-177
cc. Madde 20-23 Hükümlerinin Dışında Yer Alan
Kurallar-178
aaa. Genel Olarak-178
bbb. Madde 6-178
ccc. Madde 7(5)-181
ddd. Madde 8(1)-182
d. Bireysel İş Sözleşmeleri İçin Getirilen Yetki Kurallarının Kapsamı-183
aa. Genel Olarak- 183 bb. Uyuşmazlığın Konusu Bakımından-183
cc. Uyuşmazlığın Tarafları Bakımından-185
aaa. Genel Olarak-185
bbb. İşçi Bakımından-186
ccc. İşveren Bakımından-188
e. Bireysel İş Sözleşmelerinden Doğan Uyuşmazlıklarda
Yetkili Mahkemeler-189
aa. Genel Olarak-189
bb. İşçi Tarafından Açılacak Davalarda Yetkili Mahkeme-189
aaa. Genel Olarak-189
bbb. İşverenin Yerleşim Yeri-190
ccc. İşçinin İşini Mutaden İfa Ettiği Yer-191
ddd. İşçinin İşini Son Kez İfa Ettiği Yer-196
eee. İşçinin Dâhil Olduğu İşin Yürütüldüğü Yer-197
cc. İşçi Aleyhine Açılacak Davalarda Yetkili Mahkeme-198
dd. Karşı Davada Yetkili Mahkeme-198
f. Bireysel İş Sözleşmelerine İlişkin Yetki Anlaşmaları-199
g. Davanın Tüzük Hükümlerine Göre Yetkili Olmayan Mahkemede Açılması-202
h. Derdestlik-203
D. YABANCI MAHKEME KARARLARININ TANINMASI VE
TENFİZİ-205
1. Tanıma ve Tenfize Konu Olabilecek Kararlar-206
2. Tanıma ve Tenfizde İzlenecek Usul- 208
a. Tanımada İzlenecek Usul-208
aa. Tanımanın Herhangi Özel bir Usule Başvurulmasını
Gerektirmemesi-208
bb. Tanımanın Tespiti-211
cc. Tanımanın Bir Başka Davada Ön Sorun Olarak
İncelenmesi-212
b. Tenfizde İzlenecek Usul-213
3. Tanıma ve Tenfiz Engelleri-218
a. Tanıma ve Tenfiz Engellerinin İleri Sürülmesi-218
b. Tanıma ve Tenfiz Engelleri-220
aa. Kamu Düzeni-220
bb. Savunma Haklarının İhlal Edilmiş Olması-223
cc. Mahkeme Kararları Arasındaki Çelişki-226
dd. Özel Durumlarda Mahkemelerin Yetkisizliği:
Mahkeme Kararının Tüzük II. Kısım 3, 4 ve
6. Bölümleriyle Çelişmesi-228
ee. Ceza Mahkemelerinden Verilen Özel Hukuk
Kararlarına İlişkin Red Sebepleri-230
4. Tanıma ve Tenfizin Engellenmesi Kararlarına Karşı
Kanun Yolları-231
5. Resmi Senetler ve Mahkeme İçi Sulh Sözleşmelerinin Tenfizi-232
a. Resmi Senetlerin Tenfizi-232
b. Mahkeme İçi Sulh Sözleşmelerinin Tenfizi-233
II. EVLİLİĞE VE EBEVEYN SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN KONULARDA MİLLETLERARASI YETKİ VE MAHKEME KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİ HAKKINDA HAKKINDA BRÜKSEL II-A TÜZÜĞÜ (AT 2201/2003)-234
A. YETKİ KURALLARI-234
1. Giriş-234
2. Boşanma, Ayrılık ve Evliliğin Butlanı-236
a. Genel Yetki - 236
b. Karşı Davada Yetki- 240
c. Ayrılığın Boşanmaya Dönüşmesi Halinde Yetkili
Mahkeme-241
d. Tüzüğün 3, 4 ve 5. Maddelerinin Münhasır Niteliği-241
e. Diğer Yetki Kuralları-241
3. Ebeveyn Sorumluluğu-243
a. Genel Yetki-243
b. Çocuğun Eski Mutad Meskeninde Devam Eden Yargılama. . . 246
c. Çocuk Kaçırma Davalarında Yetki-247
aa. Yeni Brüksel II Tüzüğü ile Çocuk Kaçırmanın Hukuki
Veçhelerine Dair 1980 Tarihli Sözleşme Arasındaki İlişki . . . . 247
bb. Hukuka Aykırı Götürülme ve Alıkoyma-250
cc. Çocuk Kaçırma Davalarında Yetki Kuralı-252
d. Çocuğun İadesi- 255
e. Yetki Anlaşması- 262
f. Çocuğun Bulunduğu Yere Bağlı Olarak Tesis Edilen Yetki. . . . 269
g. Ek Yetki Kuralları-269
h. Davaya Bakmak İçin Daha Elverişli Olan Bir Mahkemeye Davanın Nakledilmesi-269
4. Ortak Hükümler-272
a. Davanın Açılması- 272
b. Yetkinin İncelenmesi-272
c. Kabul Edilebilirlik İncelemesi-272
d. Davanın Görülmekte Olması Lis Pendens ve Bağımsız Davalar-273
e. Koruyucu Tedbirler de Dâhil Olmak Üzere Geçici
Tedbirler-275
5. Sonuç-276
B. TANIMA VE TENFİZ-279
1. Giriş-279
2. 2201/2003 sayılı AT Tüzüğünün Getirdiği Yenilikler-282
3. Üye Devletler Arasında Tüzüğün, Uluslararası Sözleşmelere Göre Öncelikli Uygulanırlığı-286
4. 2201/2003 Sayılı Tüzük Kapsamında Mahkeme Kararlarının Tanınması-287
a. Genel Bilgi-287
b. Tüzük Hükümlerine Göre Tanıma Usulü-289
c. Boşanma, Ayrılık veya Evlenmenin Butlanına İlişkin
Verilen Kararların Tanınmasının Reddedileceği Haller-290
d. Ebeveynlerin Çocukları Üzerindeki Sorumluluğuna İlişkin Verilen Kararların Tanınmasının Reddedileceği Haller-292
e. Tanıma Davasında Bekletici Mesele-294
5. 2201/2003 Sayılı Tüzük Kapsamında Mahkeme Kararlarının Tenfizi-295
a. Tenfiz Usulü-296
b. Çocukla Kişisel İlişki veya İadesini Düzenleyen Mahkeme Kararlarının Üye Devletlerde Tenfizi-297
aa. Çocukla Kişisel İlişki Kurma Hakkına Dair Kararın
Tenfizi (md. 41)-298
bb. Çocuğun İadesine İlişkin Kararlarının Tenfizi (md. 42). . . 300
c. Tenfiz Kararlarına Karşı Kanun Yolları - 302
d. Tüzük Hükümlerine Başvurulmaksızın İlgili Kararların Tenfizi-303
6. Brüksel II/A Tüzüğüne İlişkin Adalet Divanının Verdiği İlgili Kararlar-304
7. Brüksel II/A Tüzüğünün Tanıma ve Tenfiz Hükümlerinin Türk Hukukuna Göre Farklılıkları-306
8. Sonuç-308
III. AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYE DEVLET MAHKEMELERİ ARASINDA HUKUKİ VE TİCARİ MESELELERDE DELİL TOPLANMASINA İLİŞKİN İŞBİRLİĞİ HAKKINDA TÜZÜK (AT 1206/2001)-310
A. GENEL OLARAK -310
B. 1206/2001 SAYILI TÜZÜK KAPSAMINDA ADLİ YARDIM. . . 311
C. 1206/2001 SAYILI TÜZÜK'ÜN AMACI-313
D. TÜZÜK'ÜN KAPSAMI-314
1. Konu Açısından-314
2. Üye Devletler Açısından- 316
E. 1206/2001 SAYILI TÜZÜK'ÜN İŞLEYİŞİ-317
1. Merkezi Merci Kurulması-317
2. Taleplerin İletilmesi ve Karşılanması-319
3. Talebin Alınması-320
4. Kendisinden Talepte Bulunulan Mahkemenin Delil Toplaması-321
a. Talebin Yerine Getirilmesine Dair Genel Hükümler-321
b. Tarafların Hazır Bulunması ve Katılımı ile Talebin Yerine Getirilmesi-322
c. Talepte Bulunan Mahkemenin Temsilcilerinin Hazır Bulunması ve Katılımıyla Delil Toplama Faaliyetinin
Yerine Getirilmesi-323
5. Zorlayıcı Önlemler ve Uygulamadan İmtina-324
6. Talepte Bulunan Mahkeme Tarafından Delillerin Doğrudan Toplanması-326
F. 1206/2001 SAYILI TÜZÜK İLE ULUSLARARASI ANLAŞMALAR ARASINDAKİ İLİŞKİ-329
G. SONUÇ-330
IV. HUKUKİ VE TİCARİ KONULARDA ADLİ VE GAYRI ADLİ BELGELERİN TEBLİĞİNE İLİŞKİN TÜZÜK (AT 1393/2007)-332
A. GENEL OLARAK-332
B. AVRUPA BİRLİĞİ'NİN TEBLİGAT İLE İLGİLİ DÜZENLEMELERİ-335
C. HUKUKİ VE TİCARİ KONULARDA ADLİ VE GAYRİ ADLİ BELGELERİN TEBLİĞİNE İLİŞKİN 13. 11. 2007 TARİH VE - 1348/2000 SAYILI AVRUPA BİRLİĞİ TÜZÜĞÜ'NÜN KALDIRILMASINA DAİR-1393/2007 SAYILI AVRUPA BİRLİĞİ TÜZÜĞÜ'NÜN DEĞERLENDİRİLMESİ-338
1. Tüzük'ün Amaç ve Hedefleri-338
2. Tüzük'e Tabi Üye Devletler-341
3. Tüzük'ün Diğer Düzenlemeler Karşısındaki Yeri-341
4. Tüzük'ün Uygulama Alanı-342
D. TÜZÜK'ÜN İŞLEYİŞİ-343
1. Adli ve Gayri Adli Belgelerin Gönderilmesi-344
2. Tercüme Usulü- 345
3. Kabul Makamının Belgeyi Alması-345
4. Belgenin Tebliğ Edilmesi-346
5. Tebellüğden İmtina-346
6. Tebliğ Tarihi-349
7. Masraflar-349
8. Belgenin Diğer Usullerle Gönderilmesi-350
E. TÜZÜK'ÜN YARGILAMAYA ETKİSİ-352
F. SONUÇ-352
V. MEDENİ KONULARDA KORUYUCU ÖNLEMLERİN KARŞILIKLI TANINMASI HAKKINDA KONSEY TÜZÜĞÜ (AB 606/2013)-354
A. GİRİŞ-354
B. GENEL OLARAK GEÇİCİ VE KORUYUCU ÖNLEMLER-355
C. MEDENİ KONULARDA KORUMA ÖNLEMLERİNİN KARŞILIKLI TANINMASINA İLİ