Arızi Ticari ile Arızi Serbest Meslek Kazançlarının Nitelendirilmesi Bakımından VERGİLENDİRMEDE DEVAMLILIK KRİTERİ

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ...................................................................................................... 5

İÇİNDEKİLER............................................................................................... 7

SİMGELER VE KISALTMALAR............................................................................ 11

GİRİŞ....................................................................................................... 13

BİRİNCİ BÖLÜM

GELİRİN TANIMLANMASINDA KULLANILAN TEORİLER VE BAZI YABANCI ÜLKELERDEKİ UYGULAMALAR

1.  VERGİLENDİRİLEBİLİR GELİR KAVRAMI VE GELİRİ TANIMLAMAKTA KUL-

LANILAN TEORİLER........................................................................................................... 17

1. Vergilendirilebilir Gelir............................................................................................. 17
2. Geliri Tanımlayan Teoriler ve Devamlılık Kriterinin Bu Teoriler İçerisin­
   deki Yeri .................................................................................................................... 20

1.2.1.  Kaynak Teorisi................................................................................................ 21

1. Tanımı ve Özellikleri............................................................................. 21
2. Eleştirisi................................................................................................... 26

1.2.2.  Safi Artış Teorisi............................................................................................. 30

1. Tanımı ve Özellikleri............................................................................. 30
2. Eleştirisi................................................................................................... 33

1.2.3.  Devamlılık Kriterinin Gelir Teorileri İçerisindeki Yeri............................... 36

2.  BAZI YABANCI ÜLKELERDEKİ GELİR TANIMLAMALARI.......................................... 38

2.1. Almanya...................................................................................................................... 38

1. Gelirin Tanımı ve Kapsamı.......................................................................... 38
2. Ticari Faaliyet ile Serbest Meslek Faaliyetinin Belirlenmesinde De­
   vamlılık Ölçütü..................................................................................................... 40

2.2. Amerika Birleşik Devletleri..................................................................................... 43

2.2.1. Gelirin Tanımı ve Kapsamı.......................................................................... 43  

2.2.2. Ticari Faaliyet ile Serbest Meslek Faaliyetinin Belirlenmesinde De­
vamlılık Ölçütü.................................................................................................... 47

2.3.  İngiltere..................................................................................................................... 49

1. Gelirin Tanımı ve Kapsamı.......................................................................... 49
2. Ticari Faaliyet ile Serbest Meslek Faaliyetinin Belirlenmesinde De­
   vamlılık Ölçütü.................................................................................................... 50

2.4.  Kanada...................................................................................................................... 53

1. Gelirin Tanımı ve Kapsamı.......................................................................... 53
2. Ticari Faaliyet ile Serbest Meslek Faaliyetinin Belirlenmesinde De­
   vamlılık Ölçütü.................................................................................................... 55

2.5.  Avusturya.................................................................................................................. 57

1. Gelirin Tanımı ve Kapsamı.......................................................................... 57
2. Ticari Faaliyet ile Serbest Meslek Faaliyetinin Belirlenmesinde De­
   vamlılık Ölçütü.................................................................................................... 58
3.  

İKİNCİ BÖLÜM

TÜRK GELİR VERGİSİNDE GELİR TEORİSİ VE ARIZİ TİCARİ İLE ARIZİ SERBEST MESLEK FAALİYETİNDE DEVAMLILIK KRİTERİ

1. TÜRK GELİR VERGİSİ SİSTEMİNDE BENİMSENEN GELİR TEORİSİ..................................... 61
2. TÜRK GELİR VERGİSİ SİSTEMİNDE DEVAMLILIK KRİTERİNİN GELİR UN-

SURLARININ TANIMLANMASINDAN YERİ........................................................................... 67 3. DEVAMLILIK KRİTERİNİN ARIZİ TİCARİ İLE ARIZİ SERBEST MESLEK FAALİ-

YETLERİNİN NİTELENDİRİLMESİNDEN YERİ.................................................................... 68

3.1. Ticari Faaliyet - Arızi Ticari Faaliyet Ayrımı Açısından Devamlılık Kriteri....... 69

3.1.1. Arızi Ticari Faaliyetin Özellikleri.................................................................. 69

1. Emek ve Sermaye Unsurlarının Birlikte Kullanımı........................ 69
2. Gelir Elde Etme Amacı........................................................................ 70
3. Faaliyetin Devamlılık Arzetmemesi................................................. 71

3.1.1.3.1. Faaliyetin Devamlı Olduğu Yönünde Karine Sayılan Hal­
ler............................................................................................................. 72

1. Gelir Vergisi Kanunu'nda Sayılan Bazı Faaliyetle­
   rin Yapılması................................................................................... 72
2. Vergi Usul Kanunu'nda Sayılan İşe Başlama Belir­
   tilerinin Bulunması......................................................................... 74

3.1.1.3.1.3.    Türk Ticaret Kanunu'na Göre Ticari İşletme Vasfı­
nın Bulunması.................................................................................. 75

3.1.1.3.1.3.1.    Belli Bir Düzeyde Gelir Sağlamayı Hedef

Tutma........................................................................................... 80

1. Devamlılık................................................................. 83
2. Bağımsızlık............................................................... 84

3.1.1.3.1.4.    Türk Ticaret Kanunu'na Göre Esnaf Vasfının Bu­
lunması............................................................................................. 85

1. Ekonomik Faaliyetin Sermayeden Fazla Be­
   denî Çalışmaya Dayanması.................................................. 86
2. Gelirin Belli Bir Sınırı Aşmaması........................... 88

3.1.1.3.2.   Faaliyetin Devamlılığı Kriterine İlişkin İdare ve Yargının
Yaklaşımları........................................................................................... 93

1. Objektif Ölçü: işlem Sayısının Birden Fazla Olma­
   ması    93
2. Sübjektif Ölçü: Kazanç Sağlama Amacı....................... 97

3.1.1.3.3.   Faaliyetin Devamlılığı Kriteri Açısından Uygulamada
Karşılaşılan Problemli Alanlar.......................................................... 101

1. Gayrimenkul Alım-Satım İşleri...................................... 101
2. Taşıt Alım-Satım İşleri.................................................... 104
3. Apart (Dayalı Döşeli Daire) İşletmeciliğinden Elde
   Edilen Kazançlar.......................................................................... 106

3.2. Serbest Meslek Faaliyeti - Arızi Serbest Meslek Faaliyeti Ayrımı Açısın­
dan Devamlılık Kriteri............................................................................................ 108

3.2.1. Arızi Serbest Meslek Faaliyetinin Özellikleri........................................... 108

1. Sermayeden Ziyade Mesleki Bilgi ve Uzmanlığa Dayalı Olma 108
2. Faaliyetin Şahsi Sorumluluk Altında Yürütülmesi....................... 108
3. Faaliyetin Ticari Nitelik Taşımaması.............................................. 109
4. Faaliyetin Devamlı Bir Surette (Mutat Meslek Halinde) Yapıl­
   maması....................................................................................................... 109

3.2.1.4.1. Devamlı Bir Faaliyetin Olduğu Yönünde Karine Sayılan

Haller..................................................................................................... 110

3.2.1.4.1.1. Gelir Vergisi Kanunu'nda Sayılan Bazı Faaliyetle­
rin Yapılması.................................................................................. 110