Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar
Kartlarına Taksit
Seçeneklerimiz Vardır!
Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Nisan (68)      Mart (140)      Şubat (116)      Ocak (138)

Anayasayı Değiştirme Yetkisi Sınırları Ve Denetimi

Anayasayı Değiştirme Yetkisi Sınırları Ve Denetimi



Sayfa Sayısı
:  
375
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2011
ISBN NO
:  
9786055412227

140,00 TL











GİRİŞ Halkın kendi kendisini yönetmesinin en somut göstergesi top¬lumun temel siyasi örgütlenmesini düzenleyen anayasayı yapma ve gerektiğinde değiştirme yetkisinin halk tarafından kullanılmasıdır. Ancak bu yetkinin halk tarafından kullanılması ne demektir? Anaya¬sayı değiştirme yetkisi nasıl düzenlenirse gerçekten halk kendi ken¬dini yönetmiş olur? Bu çalışmanın cevap aradığı temel soru budur. Bu soruya cevap verebilmek için anayasanın nasıl yapılacağı, mevcut anayasanın nasıl değiştirileceği, değişiklik yapma yetkisinin sınırları ve değişikliliklerin denetlenmesi hususlarının açıklığa kavuşturulma¬sı gerekmektedir. Dolayısıyla çalışmanın kapsamına anayasayı değiş¬tirme yetkisi, sınırları ve denetimi girmektedir. Bu kavramların her birisi ayrı bir bölümün konusunu oluşturacaktır. Birinci bölüm ana¬yasayı değiştirme yetkisine, ikinci bölüm anayasayı değiştirme yetki¬sinin sınırlarına üçüncü bölüm ise anayasa değişikliklerinin deneti¬mine ayrılmıştır. Çalışmada teorik ve karşılaştırmalı bir yaklaşım benimsenmiştir. Bunun temel nedeni ülkemizde 1982 Anayasası′nda yer alan pozitif düzenlemeleri inceleyen çalışmalar olmakla birlikte1 karşılaştırmalı bir perspektifle ve teorik arka planı da içeren çalışmaların oldukça sınırlı olmasıdır. 1970′li yıllarda Cem Eroğul2 ve Coşkun San3 gibi yazarlar tarafından yapılan çalışmalar bugün büyük ölçüde güncelli¬ğini kaybetmiş durumdadır. Dünyada son otuz yılda onlarca yeni anayasa yapılmış ve yüzlerce anayasa değişikliği gerçekleştirilmiştir. Anayasa yapımı konusunda yeni teoriler ve yeni yöntemler geliştiril¬diği görülmektedir. Yeni bir anayasa yapma arayışı içinde olan ülkemizde hem yeni anayasanın yapılışı hem de yapılacak anayasada anayasayı değiştirme konusunda yer alacak düzenlemeler belirlenir¬ken dünya tecrübelerinden yaralanılması önemli bir katkı sağlayabi¬lir. Diğer taraftan anayasa biliminin gelişimi açısından karşılaştırmalı çalışmaların faydalı olacağı söylenebilir. Karşılaştırma için inceleme kapsamına alınan anayasalar, dün¬yanın bütün coğrafyalarını ve bütün hukuk sistemlerini temsil edecek şekilde belirlenmiştir. Avrupa Konseyine üye tüm ülkelerin anayasa¬larının yanı sıra, Orta ve Güney Amerika ülkelerinin önemli bir kıs¬mının anayasaları ile Afrika ve Asya ülkelerinden konumuz açısın¬dan özellik taşıyan anayasalar inceleme kapsamına alınmıştır. Ana¬yasa değişikliklerinin denetimi bakımından ise denetim deneyimine sahip olan bütün ülkelerin uygulamalarına değinilmeye çalışılmıştır. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm anayasayı de¬ğiştirme yetkisine ayrılmıştır. Bu bölümde öncelikle kurucu iktidar kavramına ilişkin teorik tartışmalara değinilmektedir. Anayasa yap¬ma ve değiştirme yetkilerinin niteliği konusundaki tartışmalara deği¬nilerek günümüzde klasikleşmiş olan asli ve tali kurucu iktidar ayrı¬mı ele alınmaktadır. Bu ayırım teorik bir temele dayanmakla birlikte, uygulamada giderek eski önemini kaybettiği söylenebilir. Zira yeni bir anayasa yapımıyla, anayasa değişikliği arasındaki fark zaman zaman bulanıklaşmakta, hatta giderek ortadan kalkmaktadır. Bunun çeşitli nedenleri olduğu söylenebilir. Öncelikle günümüzde giderek daha fazla anayasa, yeni bir anayasanın nasıl yapılacağını ya da ana¬yasanın tümden nasıl değiştirileceğini de düzenlemektedir. Diğer taraftan büyük rejim değişiklikleri devrimler (hukuk dışı güç kulla¬nımı) yoluyla değil, demokratikleşme hareketleri yoluyla gerçekleş¬mekte ve demokratikleşme anayasaları genellikle hukuki devamlılığı sağlayacak şekilde eski anayasaların anayasayı değiştirme usulüne uyularak yapılmaktadır. Elbette bu yaklaşıma uymadan yapılan ana¬yasalar da söz konusudur. Ancak genel uygulamanın belirtilen akım çerçevesinde olduğunu söylemek gerekir. Bu nedenle çalışmada kla¬sik ayırıma uyularak bir inceleme yapılmış olmakla birlikte yeni or¬taya çıkan gelişmelere de değinilmektedir. Bu çerçevede kurucu ikti¬darın devamlılığı ve demokratik anayasa yapımı konularında ortaya çıkan yeni teorilere de kısaca değinilmiştir. Ayrıca birinci bölümde anayasayı değiştirme yetkisi düzenlenir¬ken dikkate alınması gereken katılık ve esneklik arasında makul bir denge kurma ihtiyacı ele alınarak farklı ülke anayasaları incelenmiş¬tir. Bu çerçevede anayasa değişikliği teklifi, tekliflerin görüşülmesi, değişikliklerin kabul edilmesi ve değişikliklerin onaylanmasına iliş¬kin farklı ülke anayasalarındaki düzenlemeler analiz edilmiştir. Bu yönüyle karşılaştırmalı hukukun çok zengin bir uygulama çeşitliliği içerdiği görülmektedir. Karşılaştırmalı hukuk incelemesini takiben geçmişten günümüze Türk Anayasalarında yer alan anayasayı değiş¬tirme usulüne ilişkin düzenlemelerin yanı sıra sivil toplum örgütleri tarafından hazırlanan çeşitli anayasa taslaklarında yer alan anayasa değişikliklerine ilişkin hükümler de incelenmiştir. İkinci bölüm anayasayı değiştirme yetkisinin sınırlarına ayrılmış¬tır. Bu bölümde öncelikle anayasayı değiştirme yetkisinin sınırlandı¬rılması gerektiğini savunan teorilere değinilmiştir. Bu çerçevede ana¬yasaların belli bir maddi içeriğe sahip olması gerektiğini savunan anayasacılık düşüncesi ele alınarak farklı yazarlar tarafından ileri sürülen anayasacılığm gerekleri irdelenmiştir. Bilindiği gibi anayasa¬cılık düşüncesi, sadece sınırlı devleti gerçekleştiren anayasaların ger¬çek birer anayasa olduğunu ileri sürmektedir. Buna göre temel hakla¬rı güvence altına almayan ve kuvvetler ayrılığını kurumsallaştırma-yan bir anayasa gerçek anlamda bir anayasal devlet ortaya çıkara¬maz. Elbette bu düşünce, toplumun nasıl yöneteceği konusunda son sözü her zaman halkın söylemesi gerektiğini savunan demokratik teori ile belli oranda çatışmaktadır. Bu nedenle çalışmada, anayasacı¬lık ve demokrasi arasındaki gerilimin nasıl çözüleceğine ilişkin çeşitli teorilere de yer verilmiştir. Anayasayı değiştirme yetkisinin sınırlı olduğunu savunan tezler yalnızca anayasacılık düşüncesine dayan¬mamakta, uluslararası insan hakları hukukundan ya da değiştirme yetkisinin doğasından kaynaklanan sınırların bulunduğunu savunan görüşler de bulunmaktadır. Çalışmada kısaca bu tezlere de yer ve¬rilmiştir. Diğer taraftan pek çok ülke anayasasında anayasayı değiştirme yetkisine çeşitli sınırlamalar getirildiği de görülmektedir. Bu sınırla¬malardan bir kısmı maddi sınırlamalar olup değiştirme yasakları içermektedir. Bazı pozitif sınırlamalar ise şeklî nitelikte olup belli hükümlerin daha zor koşullarda değiştirilmesini öngörmektedir. Bazı anayasalar ise belli zamanlarda ya da belli süreler boyunca anayasa¬nın değiştirilmesini yasaklamışlardır. Bu şekildeki değiştirme yasak¬larının nitelikleri ve içerikleri de ikinci bölümün inceleme konuları arasında yer almıştır. Bölüm sonunda anayasa değişikliklerine ilişkin demokratik bir model önerisi içeren bir değerlendirme kısmına yer verilmiştir. Üçüncü bölüm anayasa değişikliklerinin denetimine ayrılmıştır. Burada öncelikle karşılaştırmalı hukuktaki durum incelenmiş daha sonra ise ülkemizde anayasa değişikliklerinin denetimi ele alınmıştır. Anayasa değişikliklerine ilişkin olarak şekil ve esas denetimi olmak üzere iki farklı denetimden söz edilebilir. Şekil denetimi anayasa de¬ğişikliğinin anayasada öngörülen değiştirme usulüne uyularak yapı¬lıp yapılmadığının yargısal kontrolü anlamına gelmektedir. Bu yö¬nüyle şekil denetimi teorik açıdan büyük bir sorun yaratmamaktadır. Esas denetimi ise anayasa değişikliklerinin içerik bakımından anaya¬saya uygunluğunun yargı organları tarafından denetimi anlamına gelmektedir. Ancak böyle bir denetim pek çok kuramsal sorunu be¬raberinde getirmektedir. Öncelikle anayasa değişikliği ile ortaya çı¬kan kuralın da bir anayasa normu olduğu dikkate alındığında eşit değerdeki iki normun bir birine uyumluluğunun denetiminde ölçü¬nün ne olacağı sorunu ortaya çıkmaktadır. Buna bağlı olarak, anayasa normları arasında hiyerarşi olup olmadığı ya da anayasa üstü norm¬ların bulunup bulunmadığı gibi teorik sorunlara kapı aralanmakta¬dır. Diğer taraftan anayasa değişikliği bir kurucu iktidar iradesi ol¬duğuna göre esas denetimi kurulu iktidarın bir parçası olan yargının kurucu iktidarın üstüne çıkması sonucunu doğuracaktır. Bunun aynı zamanda bir demokratik meşruiyet sorunu doğurduğu açıktır. Ancak bütün bu sorunlarına rağmen bazı yazarlar anayasa değişikliklerinin esastan denetlenmesi gerektiğini savunmuşlardır. Bu tezlerin ince¬lenmesinden sonra çeşitli ülkelerdeki uygulamalar ele alınmıştır. Anayasalarda anayasa değişikliklerinin denetimine ilişkin dü¬zenlemeler yer alması oldukça istisnaidir. Bazı eski Doğu Bloğu ülke¬lerinde anayasa değişiklik tekliflerinin parlamentoya sunulmadan önce anayasa mahkemelerine sunulmasını ve mahkemenin görüşü¬nün alınmasını öngören anayasal düzenlemelere rastlanmaktadır. Bir tür ön denetim olarak nitelendirilebilecek bu yöntem istisna tutulur¬sa, 1961 ve 1982 Türk Anayasalarının dışında doğrudan anayasa de¬ğişikliklerinin denetimine ilişkin hüküm içeren anayasaya rastlan¬mamaktadır. Somut düzenlemenin yokluğunda bu mesele genellikle yargı organlarının içtihatları ile çözülmeye çalışılmıştır. Bu çerçevede bazı ülkelerde yüksek mahkemeler anayasa değişikliklerini denetle¬mekten kaçınırken, bazılarında yalnızca şekil bakımından denetim yetkilerinin bulunduğuna karar vermişler, bazı ülkelerde ise esas bakımından denetim yoluna da gitmişlerdir. Bu içtihatlara kısaca değinildikten sonra Venedik Komisyonu′nun konuya ilişkin görüşü¬ne yer verilmiştir. Bu bölümde ayrıca ülkemizde anayasa değişikliklerinin deneti¬mine ilişkin teori ve uygulama ele alınmıştır. Türk Anayasa Mahke¬mesi anayasa değişikliklerinin denetimi konusunda Hindistan Yük¬sek Mahkemesi ile birlikte dünyanın en aktivist mahkemelerinden birisi olarak görünmektedir. Hem 1961 Anayasası, hem de 1982 Ana¬yasası döneminde Anayasa, Anayasa Mahkemesinin yetkisini açıkça şekil denetimi ile sınırlandırmış olmasına rağmen, Mahkeme değişti¬rilemez hükümlere dayanarak şekil denetimi adı altında esas deneti¬mi yapma yoluna gitmiştir. Mahkemenin bu içtihadı ve doğurduğu tepkiler bağlamında anayasa koyucunun tavrı inceleme konusu ya¬pılmıştır. Bu bölümde son olarak halkoyuna sunulan anayasa deği¬şikliklerinin denetim zamanı tartışılmıştır. Nihayet sonuç bölümünde incelemeler sonucu ulaşılan sonuçlar özetlenmeye çalışılmıştır. ÖNSÖZ 2007-2010 yılları arasında Türkiye’de yaşanan siyasal krizlerin aşılmasında anayasa değişiklikleri hayati bir rol oynamıştır. Bu değişikliklerin neredeyse tamamı Anayasa Mahkemesinin önüne getirilmiş ve anayasa değişikliklerinin denetiminde Anayasa Mahkemesinin rolü geniş çaplı tartışmalara neden olmuştur. 2010 yılında 5982 sayılı Anayasa Değişikliği Kanunu aleyhine açılan iptal davasının raportörlüğünü yapma görevinin tarafımıza verilmiş olması, anayasayı değiştirme yetkisi üzerine bir çalışma yapmayı zorunlu kılmıştır. Rapor yazım sürecinde karşılaşılan teorik zorluklar konunun daha detaylı olarak incelenmesi ihtiyacını hissettirmiş ve daha detaylı bir çalışma yapma fikrinin doğmasında önemli bir rol oynamıştır. Aynı zaman diliminde yayınlanan bazı araştırmalar bu konunun uluslararası camiada da büyük merak konusu olduğunu göstermiştir. Venedik Komisyonu 2010 yılı başında anayasa değişikliklerine ilişkin [CDL-AD(2010)001] geniş kapsamlı bir rapor yayınlamıştır. Aynı yılın Nisan ayında Uluslararası Anayasa Hukuku Derneği (International Association of Constitutional Law-IACL) Kudüs’te düzenlediği yuvarlak masa toplantısının konusunu -Anayasaya Aykırı Anayasa Değişiklikleri- (Unconstitutional Constitutional Amendments) olarak belirlemiş ve çeşitli ülkelerden gelen anayasa hukukçuları iki gün boyunca bu konuyu etraflı bir şekilde tartışmıştır. Ayrıca son yıllarda uluslararası arenada konuya ilişkin giderek artan yayınlar, demokratik anayasa yapım yöntemleri ve anayasa değişikliklerinin sınırları konusundaki teorik sorunların doğurduğu entelektüel ilginin işareti olarak görülmelidir. Ancak konunun önemi yalnızca entelektüel bir ilgi alanı olmanın ötesinde, halkın kendi kendini yönetimi ile temel hak ve özgürlüklerin korunması arasındaki dengenin en üst hukuk normlarının yapılmasında nasıl sağlanacağına ilişkin gündelik siyasal bir sorunla ilgili olmasından kaynaklanmaktadır. Bu çalışmanın konuya mütevazı bir katkıda bulunması umulmaktadır. İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM 1. ANAYASAYI DEĞİŞTİRME YETKİSİ-7 1. 1. -KURUCU İKTİDAR-7 1. 1. 1. -Anayasa Kavramı ve Anayasa Yapımı-7 1. 1. 2. -Asli Kurucu İktidar-12 1. 1. 2. 1. -Asli Kurucu İktidarın Niteliği-13 1. 1. 2. 2. -Asli Kurucu İktidar Ne Zaman Ortaya Çıkar?-18 1. 1. 2. 3. -Kurucu İktidarın Sahibi Kimdir? (Anayasanın Süjesi)-21 1. 1. 2. 4. -Yapılış Usullerine Göre Anayasalar-25 1. 1. 3. -Tali Kurucu İktidar (Anayasayı Değiştirme Yetkisi)-28 1. 1. 3. 1. -Anayasalar Niçin Değiştirilmelidir?-29 1. 1. 3. 2. -Anayasalar Nasıl Değiştirilmelidir?-31 1. 1. 3. 3. -Asli Kurucu İktidarın Devamlılığı Sorunu-34 1. 1. 3. 3. 1. -Demokratik Anayasa Yapımı-40 1. 1. 3. 3. 2. -Pozitif Anayasal Düzenlemelerde Yeni Anayasa Yapımı (Asli Kurucu İktidarın Düzenlenmesi)-49 1. 1. 3. 3. 3. -Türkiye’de Sivil Toplumun Yeni Anayasa Yapımına Yaklaşımı-60 1. 1. 3. 3. 4. -Anayasanın Yapım Şekli ile Kalitesi Arasında İlişki Var Mıdır?-63 1. 2. -MUKAYESELİ HUKUKTA TALİ KURUCU İKTİDAR-64 1. 2. 1. -Anayasa Değişikliği Önerme Yetkisi-76 1. 2. 1. 1. -Halk Girişimi İle Anayasa Değişikliği: İsviçre Örneği-82 1. 2. 2. -Değişikliği Kabul Yetkisi-89 1. 2. 2. 1. -Teklifin Görüşülmesi İçin Belli Bir Süre Geçmesi Zorunluluğu-90 1. 2. 2. 2. -Değişiklik Teklifinin Parlamentoda Birden Fazla Görüşülme Zorunluluğu-91 1. 2. 2. 3. -Nitelikli Çoğunlukla Kabul Zorunluluğu-94 1. 2. 2. 4. -İki Farklı Parlamento Tarafından Kabul Zorunluluğu-103 1. 2. 3. -Anayasa Değişikliklerini Onaylama Yetkisi-105 1. 2. 3. 1. -Devlet Başkanının Anayasa Değişikliklerini Onaylama Yetkisi-106 1. 2. 3. 2. -Halkın Anayasa Değişikliklerini Onaylama Yetkisi-108 1. 2. 3. 2. 1. -Halkoylaması İçin Öngörülen Süre Sınırları ve Kabul Yeter Sayıları. -115 1. 2. 3. 3. -Federe Yasama Organlarının Anayasa DeğişiklikleriniOnaylama Yetkisi-117 1. 3. -TÜRK ANAYASALARINDA ANAYASAYI DEĞİŞTİRME YETKİSİ-124 1. 3. 1. -1982 Öncesi Dönemde Anayasayı Değiştirme Yetkisi-124 1. 3. 1. 1. -1876 Kanun-u Esasî’sinde Anayasayı Değiştirme Yetkisi-125 1. 3. 1. 2. -1924 Anayasasında Anayasayı Değiştirme Yetkisi-128 1. 3. 1. 3. -1961 Anayasasında Anayasayı Değiştirme Yetkisi-130 1. 3. 2. -1982 Anayasasında Anayasayı Değiştirme Yetkisi-132 1. 3. 2. 1. -Değişiklik Teklifinin Verilmesi-133 1. 3. 2. 2. -Teklifin Görüşülmesi-135 1. 3. 2. 3. -Karar-138 1. 3. 2. 4. -Onay-145 1. 3. 3. - Anayasa Taslaklarında Anayasayı Değiştirme Yetkisi-149 1. 3. 3. 1. -Bilim Kurulu Taslağı-150 1. 3. 3. 2. -Türkiye Barolar Birliği Taslağı-152 1. 3. 3. 3. -TOBB Taslağı-154 1. 3. 3. 4. -TUSKON Taslağı-155 İKİNCİ BÖLÜM 2. -ANAYASAYI DEĞİŞTİRME YETKİSİNİN SINIRLARI (KURUCU İKTİDARIN SINIRLARI)-159 2. 1. -TEORİK SINIRLAR-161 2. 1. 1. -Maddi Sınırlar (Anayasacılık)-161 2. 1. 1. 1. -Kurucu İktidar ve Demokrasi: Anayasacılığın Temel Paradoksu-173 2. 1. 2. -Uluslararası Hukuktan Kaynaklanan Sınırlar-188 2. 1. 3. -Değiştirme Kavramının Anlamından KaynaklananSınırlar-194 2. 2. -POZİTİF ANAYASALARDA YER ALAN (NORMATİF) SINIRLAMALAR-199 2. 2. 1. -Normatif Maddi Sınırlamalar (Değiştirilemez Hükümler)-200 2. 2. 1. 1. -Türk Anayasalarında Değiştirilemez Hükümler-208 2. 2. 1. 2. -Değiştirilemez Hükümlerin Değeri-211 2. 2. 1. 3. -Değiştirilemezliği Öngören Hükümler Değiştirilebilir Mi?-215 2. 2. 2. -Şeklî Sınırlar-218 2. 2. 3. -Süre Sınırları-222 2. 3. -DEĞERLENDİRME-224 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 3. -ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİNİN DENETİMİ-229 3. 1. -KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİNİN DENETİMİ-233 3. 1. 1. -Esas Denetimini Savunan Görüşler-238 3. 1. 2. -Ön (A Priori) Denetim-251 3. 1. 3. - Sonradan (A Posteriori) Denetim-258 3. 1. 3. 1. -Anayasa Değişikliklerini Yalnızca Şekil Bakımından Denetleyen Mahkemeler-258 3. 1. 3. 1. 1. -ABD Yüksek Mahkemesi-259 3. 1. 3. 1. 2. -Avusturya Anayasa Mahkemesi-260 3. 1. 3. 1. 3. -İrlanda Yüksek Mahkemesi-261 3. 1. 3. 2. -Anayasa Değişikliklerini Hiç Denetlemeyen Mahkemeler-262 3. 1. 3. 3. -Anayasa Değişikliklerini Esas Yönünden DenetleyenMahkemeler-263 3. 1. 3. 3. 1. -Almanya Federal Anayasa Mahkemesi-263 3. 1. 3. 3. 2. -Hindistan Yüksek Mahkemesi-266 3. 1. 3. 3. 3. -Güney Afrika Anayasa Mahkemesi-272 3. 1. 3. 3. 4. -Brezilya Yüksek Mahkemesi-274 3. 1. 4. -Venedik Komisyonunun Görüşü-275 3. 2. -TÜRKİYE’DE ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİNİN DENETİMİ-276 3. 2. 1-1961 Anayasası Döneminde Anayasa Değişikliklerinin Yargısal Denetimi-276 3. 2. 2-1982 Anayasasında Anayasa Değişikliklerinin Denetimi-287 3. 2. 2. 1. -1982 Anayasasında Anayasa Değişikliklerinin Yargısal Denetiminin Kapsamı-290 3. 2. 2. 1. 1. -Teklif Çoğunluğu-290 3. 2. 2. 1. 2. -Oylama Çoğunluğu-293 3. 2. 2. 1. 3. -İvedilikle Görüşme Yasağı-296 3. 2. 2. 1. 4. -Diğer Hususlar Denetim Konusu Yapılabilir mi?-299 3. 2. 2. 2. -Anayasanın Değiştirilemez Hükümleri ve Yargısal Denetim Sorunu-302 3. 2. 2. 2. 1. -Anayasa Mahkemesinin Yaklaşımı-307 3. 2. 2. 3. -Şekil Denetiminin Zamanı: Halkoyuna Sunulan Anayasa Değişiklikleri Hakkında Dava Açma Süresinin Başlangıcı Sorunu-319 3. 2. 2. 3. 1. -Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulmak Üzere Resmi Gazete’de Yayımlanması İle Dava Açma Süresinin Başlayacağını Savunan Görüşler-321 3. 2. 2. 3. 2. -Halkoyuna Sunulmak Üzere Resmi Gazete’de Yayımlamanın Dava Açma Süresini Başlatmayacağını Savunan Görüşler-326 3. 2. 2. 3. 3. -Halkoyuna Sunulan Anayasa Değişikliği Kanunlarının Hiçbir Şekilde DenetlenemeyeceğiniSavunan Görüşler-329 3. 2. 2. 3. 4. - Görüşlerin Değerlendirmesi-331 3. 2. 2. 3. 5. -Halkoyuna Sunulan Anayasa Değişikliği Kanununun Hukuki Durumu ve Halkoylamasının Hukuki Niteliği-332 3. 2. 2. 3. 6. -Halkoylaması Sonuçlarının Yayımı Sorunu-339 SONUÇ--349 KAYNAKÇA-359