Kargo Gönderim Saatleri;
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Ahlaka Aykırı Bir Fiille Kasten Verilen Zararın Tazmini (TBK 49 II) - KADİR BERK KAPANCI
.jpg){kind=small}
Ahlaka Aykırı Bir Fiille Kasten Verilen Zararın Tazmini (TBK 49 II) - KADİR BERK KAPANCI
Kadir Berk KAPANCI - Vedat Kitapçılık
660,00
TL
ÖNSÖZ
Bu çalışma, Üniversitelerarası Kurul’a doçentlik tezi olarak sunulmak üzere hazırlanmıştır. “Ahlaka aykırı bir fiille kasten verilen zararın tazmini” konusu ve dolayısıyla TBK m. 49 f.2 hükmü ile ilk tanışmam, herhalde Galatasaray Üniversitesi’nin Hukuk Fakültesi’ndeki lisans öğrenimim sırasında, ilk defa Medeni Hukuk dersini takip ettiğim güne rastlar. O günden bu güne de, konu çeşitli vesilelerle karşıma çıkmış ve yoğun ilgimi celbetmiştir. Lisans günlerinden beri üzerinde çalışmayı arzu ettiğim bu konuya yoğunlaşma ve konuyla alakalı olarak zaman içinde geliştirdiğim fikirleri kapsamlı bir araştırma içinde ele alma imkânını ise, ilk defa İstanbul’da geçirdiğim yedek subaylık döneminde buldum. Aradan geçen zamanda, çalışma gittikçe daha da gelişti. Bu konunun doçentlik tez konusu olarak seçilmesinde ise, Türk Hukukunda sadece bu konuyu tüm boyutlarıyla ele alan çok fazla akademik çalışma olmaması da teşvik edici olmuştur.
Çalışmanın hazırlanmasında birçok kişinin maddi ve manevi anlamda desteği oldu. Bu vesileyle kendilerine teşekkür etmeyi bir borç bilirim:
Öncelikle bu tez çalışmasının gerektirdiği vakti bana cömertçe sağlayan ve beni her fırsatta teşvik eden Fakültemizin dekanı, sayın hocam, Prof. Dr. Havva Karagöz’e ne kadar teşekkür etsem azdır. Akademik hayatımın her bir aşamasında samimi desteğini ve değerli fikirlerini benden esirgemeyen ve çalışmalarımı her zaman büyük bir ciddiyetle takip eden kıymetli hocam Prof. Dr. Rona Serozan’a da özel olarak teşekkürlerimi sunarım. Değerli hocalarım, Prof. Dr. Burak Özen ve Doç. Dr. İpek Sağlam, çalışmalarıma gösterdikleri yakın ilgi ve çetrefilli hukuki problemler karşısında her başım sıkıştığında sundukları fikir alışverişi imkânı bakımından benim için her zaman özel bir yere sahip olacaklar.
Yedek subaylık dönemimde görevli olduğum mesai saatlerinin dışında sık sık ziyaret edebilme fırsatını bulduğum Galatasaray Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi Kütüphaneleri bana o dönemde ihtiyacım olan çalışma ortamını en iyi şekilde sundular. Bu bağlamda her iki kütüphanenin çok değerli çalışanlarına, özellikle Galatasaray Üniversitesi’nden sayın İsmail Hakkı Bayraktar’a ve İstanbul Üniversitesi’nden sayın Necmiye Özcan’a en içten teşekkürlerimi sunarım.
Bu çalışmanın araştırma kısmının yapılmasında yoğun tempoları arasında bana vakit ayıran iki özel kişiye de ayrıca teşekkür etmek isterim: Bunlardan ilki çalışmayı da kendisine ithaf ettiğim sevgili kardeşim Av. Merve Bülvin Kapancı’dır. Kendisi İsviçre’de yürüttüğü yüksek lisans çalışmaları esnasında deyim yerindeyse elim kolum olmuş, birçok esere kolaylıkla ulaşabilmemi sağlamıştır. Diğer taraftan, Cenevre Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde araştırma görevlisi olarak bulunan değerli arkadaşım Ece Velioğlu Yıldızcı’nın kendi yürüttüğü doktora çalışmaları arasında bir yandan da her ihtiyaç duyduğumda bana sağladığı kaynak desteği yadsınabilir değildir.
Hiç şüphesiz, çalışmalarımın her aşamasında gösterdikleri samimi destek, sevgi ve sabırları için ise başta annem Handan Lamia Kapancı, babam Ferruh Kapancı ve anneannem Semia Kiraz olmak üzere tüm aileme ve sevgili arkadaşım Yrd. Doç. Dr. Başak Başoğlu’na da özellikle minnettarım.
Son olarak çalışmamı yayımlama inceliğini gösteren Vedat Kitapçılık’a ve sayın Vedat Carbaş’a özel olarak teşekkürlerimi sunarım. Sayfa düzeni ve kapak tasarımındaki özenli çalışmaları için de sayın Berrin Doğrul’a ve sayın Fatih Kuzubaş’a ayrıca teşekkür ederim.
Kadir Berk Kapancı
İstanbul, 15 Haziran 2016
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ VII
KISALTMALAR CETVELİ XV
GİRİŞ 1
§1 – AHLAKA AYKIRI FİİLLERDEN SORUMLULUĞUN
AMACI, ŞARTLARI VE SONUÇLARI
I. TBK m. 49 f.2 Hükmünün Amacı ve Kökeni 7
II. TBK m. 49 f.2’nin Uygulama Şartları 12
1. Ahlaka Aykırı Fiil 12
2. Kast 22
3. Zarar 34
4. Nedensellik Bağı 40
III. TBK m. 49 f.2’nin Şartları Oluştuğunda Zarar Görenin
Başvurabileceği İmkânlar 43
IV. Ahlaka Aykırı Fiillerden Dolayı Tazminat Sorumluluğunda
Zamanaşımı 51
§2 – AHLAKA AYKIRI FİİLLERDEN DOLAYI TAZMİNAT
SORUMLULUĞU BAĞLAMINDA ÖZELLİK
ARZ EDENBAZI DURUMLAR
V. Ahlaka Aykırı Fiillerden Dolayı Tazminat Sorumluluğu
Önceden Yapılan Bir Anlaşma veya Zarar Görenin Rıza
Göstermesi ile Bertaraf Edilebilir mi? 57
VI. Ahlaka Aykırı Fiillerden Dolayı Verilen Zarardan Birden
Fazla Tazminat Sorumlusunun Bulunması 63
VII. Ahlaka Aykırı Fiillerden Dolayı Tazminat Yaptırımıyla
Gerçek Olmayan Vekâletsiz İş Görmeden Doğan Menfaat
Devri Yaptırımının İlişkisi 73
§3 – AHLAKA AYKIRI FİİLLERDEN SORUMLULUĞUN
UYGULAMA ALANI VE SOMUT UYGULAMA
ÖRNEKLERİ
VIII. TBK m. 49 f.2 Hükmünün Uygulama Alanı 83
1. Genel Olarak 83
2. Özel Olarak 86
a. Bir Başkasının Sözleşmesel İlişkisine Müdahaleden
Dolayı Oluşan Zararın Tazmininde 86
b. Bir Alacak Hakkının (Dolaylı Olarak) Konusunu
Oluşturan Değerlere Doğrudan Halel Getirilmesinden
Doğan Zararın Tazmininde 110
c. Bir Yenilik Doğuran Hakkın (Dolaylı Olarak) Konusunu
Oluşturan Değerin Bir Başkasına Devredilmesi Nedeniyle
Uğranılan Zararın Tazmininde 112
d. Sözleşmenin Geçersiz Olmasına Yol Açılmasından veya
Geçersizlik Bir Tarafça Bilindiği Halde Diğer Tarafın
Uyarılmamasından Doğan Zararın Tazmininde 120
e. Sözleşme Yapma Zorunluluğunda Kendisiyle Sözleşme
İlişkisi Kurulmayan Kişinin Zararının Tazmininde 121
f. Yansıma Zararın Tazmininde 128
g. Sözleşme Dışı Yanlış Tavsiye, Öğüt veya Bilgi Verilmesine
Bağlı Olarak Doğan Zararın Tazmininde 132
h. Yardıma İhtiyacı Olan Kişiye Yardım Edilmemesine veya
Bir Başkasını Bekleyen Tehlikenin Bildirilmemesine
Bağlı Olarak Doğan Zararların Tazmininde 134
i. Açık Artırma (veya Eksiltme) Yoluyla Yapılan Satışlarda
İhalenin İptali Nedeniyle Uğranılan Zararın Tazmininde 137
j. Teminat Amaçlı Garanti Sözleşmelerinde Garanti Verenin
Esas Borçluya Rücu Etmesinde 142
k. Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan İade Alacağının
Konusunu Devralan veya İade Alacağına Halel Getiren
Kişiden Tazminat Talep Edilmesinde 143
l. Muvazaalı Bir Alacağın Temlikinde Borçlunun Uğradığı
Zararı İlk (Sözde) Alacaklıdan Tazmininde 147
m. İnançlı İşlemlerde İnananın Uğradığı Zararın
Tazmininde 151
n. Zilyetliğin Havalesinde Zilyetliği Havale Yoluyla
Kazanan Yeni Dolaylı Zilyedin Uğradığı Zararın
Tazmininde 158
o. Tenkis Davasının Konusunu Oluşturan Değerin
(Sağlar Arası) Kazandırma Lehdarı Tenkis Yükümlüsü
Tarafından Bir Başka (Üçüncü) Kişiye Devredilmesi
Halinde, Saklı Paylı Mirasçının Uğradığı Zararın
Tazmininde 159
p. Know-How’ın (Yararlı Teknik/Ticari Bilgi ve/veya
Becerilerin) Hukuken Korunmasında 164
q. “Sanal Para” (Virtual Money) Değerlerinin Hukuken
Korunmasında 168
r. İşyerinde Psikolojik Tacize (Mobbing) Bağlı Olarak
Doğan Zararın Tazmininde 174
s. Hak Arama Özgürlüğü Bağlamında Dava ve Şikayet
Haklarının Kötüye Kullanılmasından Doğan Zararın
Tazmininde 177
3. TBK m. 49 f.2’nin Uygulama Alanına Gireceği
Şüpheli Durumlar 181
a. Kişilik Hakkı İhlalinin Gerçekleşmediği Durumlarda -Salt-
Manevi Zararın Tazmini Bakımından TBK m. 49 f.2’ye
Başvurulabilir mi? 181
b. Dolaylı Temsile Başvurulmak Suretiyle Tapu Sicilindeki
Yolsuz Tescile Dayalı Olarak Gerçekleşen İyiniyetle Ayni
Hak Kazanımlarında Eski (Gerçek) Hak Sahibinin Bu
Duruma Bağlı Zararının Tazmininde TBK m. 49 f.2’ye
Başvurulabilir mi? 185
c. Eksik Borçların İfa Edilmemesi Nedeniyle Oluşan
Zararın Tazmini İçin TBK m. 49 f.2’ye
Başvurulabilir mi? 189
IX. Yargıtay Kararlarından TBK m. 49 f.2 ile İlgili Bazı
Somut Uygulama Örneklerinin Değerlendirilmesi 190
1. Genel Olarak 190
2. Özel Olarak 191
a. Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 29.09.1962 tarihli ve
E. 4629 – K. 7109 sayılı Kararı (“Sözleşmenin Geçersiz
Olduğunun Sonradan İleri Sürülmesi”) 191
b. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 07.12.1981 tarihli ve
E. 7372 – K. 7937 sayılı Kararı (“Kiraya Verilmiş Olan
Eşyanın Geri Elde Edilerek Bir Başkasına Kiraya
Verilmesi”) 193
c. Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin 02.06.1984 tarihli ve
E. 22 – K. 623 sayılı Kararı (“Orman Sahasında Yetkisiz
Ağaç Kesilmesine Ses Çıkarılmaması”) 194
d. Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin 16.06.1986 tarihli ve
E. 3849 – K. 4732 sayılı Kararı (“Başkasına Ait Eşyanın
Kendisine Aitmiş Gibi Gösterilmesi ve Üzerine Haciz
Koyulmasına Kayıtsız Kalınması”) 197
e. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 15.04.1993 tarihli ve
E. 1993 – K. 3207 sayılı Kararı (“Kira Konusu Eşyanın
İlk Kiracıya Zarar Verilmesi Amacıyla Bir Başkasına
Kiraya Verilmesi”) 199
f. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 23.02.1995 Tarihli ve
E.7138 – K. 1522 Sayılı Kararı (“Önalım Hakkının
Dolaylı Olarak Konusunu Oluşturan Anonim Ortaklık
Paylarının Üçüncü Bir Kişiye Devredilmesi”) 200
g. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 01.10.1997 tarihli ve
E. 4-327 – K. 765 sayılı Kararı (“Dava Sürecinin Haksız
Şekilde Uzatılması”) 203
h. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 17.03.1999 tarihli ve
E. 14–155 – K. 150 sayılı Kararı (“Bir Kişiye Haricen
Satıldığı Bilinen Taşınmazın Bir Başkasına
Devredilmesi”) 205
i. Yargıtay 14. Hukuk Dairesi’nin 15.05.2001 Tarihli ve
E.3041 – K. 3638 Sayılı Kararı (“Şerh Edilmemiş Satış
Vaadi Sözleşmesi Konusu Taşınmaz Malın Mülkiyetinin
Üçüncü Kişiye Devredilmesi”) 209
j. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 03.10.2001 tarihli
ve E. 6-653 – K. 672 sayılı Kararı (“Kiracının Kira
Sözleşmesini Sona Erdirerek Alt Kiracıyı Zarara
Sokması”) 212
k. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 13.11.2003 tarihli ve
E. 8070 – K. 13649 sayılı Kararı (“Kiracıya Zarar
Verilmesi Amacıyla Kira Konusu Taşınmazın
Devralınması”) 214
l. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 06.11.2013 tarihli
ve E. 4-364 – K. 1543 sayılı Kararı (“Bir Hukuka
Uygunluk Sebebinin Varlığında TBK m. 49 f.2 Devreye
Girebilir Mi?”) 218
SONUÇ 221
KAYNAKÇA 227
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı