Vedat Kitapçılık
Kargo Gönderim Saatleri;
Hafta İçi Saat 16:00 'ya kadar
Cumartesi Saat 11:00 'e kadar


Banka Hesap Bilgilerimiz
Destek
HATTI
0212
240 12 54
240 12 58
Favori
Listenizde
Ürün Yok!
Sepetinizde
Ürün Yok!
Yeni Çıkan Yayınlar:      Kasım (21)      Ekim (125)      Eylül (80)      Ağustos (71)

1989 Londra Konvansiyonu Çerçevesinde Kurtarma

1989 Londra Konvansiyonu Çerçevesinde Kurtarma



Sayfa Sayısı
:  
334
Kitap Ölçüleri
:  
16x23 cm
Basım Yılı
:  
2010
ISBN NO
:  
9786055593186

265,00 TL









GİRİŞ   I. ÇALIŞMANIN ÖNEMİ Deniz hukukunun en eski ve temel kurumlarından biri olan kurtarma, önem ve güncelliğini halen sürdürmektedir. Kurtarma, başlangıçta bir özel hukuk kurumu olarak yaşam bulmasına karşılık, zamanla, özellikle 20. yüzyılın son çeyreğinde, gerek denizcilik ve kurtarma endüstrisindeki gelişmeler, gerek denizlerin kirletilmesinin önlenmesine yönelik çalışmaların yoğunlaşmasından etkilenerek disiplinler arası bir kurum hüviyetini kazanmıştır. Bu gelişmeler, kurtarmaya" ilişkin uluslararası düzenlemelerin yeniden gözden geçirilmesi zorunluluğunu ortaya çıkarmıştır. Belirtilen dönemde sayıca az olmakla birlikte gemiler, hacim itibariyle oldukça büyük ve teknik olarak daha gelişmiş bir şekilde inşa edilmeye başlanmıştır. Bu sayede büyük miktarda eşya bir seferde taşınabilmiş, ancak, söz konusu gelişme kirliliğe neden olabilecek nitelikteki yükün denize dökülmesi ile sonuçlanmış, TORREY CANYON, AMOCO CADIZ ve EXXON VALDEZ gibi önemli ve giderilmesi güç deniz kirliliğine sebep olan kazaların doğmasına neden olmuştur. Deniz taşımacılığı ve teknolojisindeki bu gelişmelere paralel olarak hem kurtarma faaliyetleri, hem de kurtaranların sayısı önemli ölçüde artmıştır. Kurtaranların kurtarma faaliyetlerindeki ödevlerinde de bir hayli çoğalma ve değişiklikler yaşanmış; kurtarma faaliyetleri, gerek fiziksel, gerekse ekonomik olarak zorlaşmıştır. Diğer yandan, "faydalı sonuç yoksa ücret de yok" (no cure, no pay) prensibi nedeniyle birçok olayda, özellikle kirlenme zararlarının önlenmesi veya en aza indirilmesinde büyük çabalar sarfeden kurtaranlar, kurtarma ücretinden yoksun kalmalarının yanı sıra bizatihi kurtarma faaliyetinin kirlenmeye sebep olduğu ya da gemilere zarar verdiği gerekçesiyle muhtelif dava ve hukukî sorumluluklara muhatap olmuşlardır. 23/09/1910 tarihli Denizde Kurtarma ve Yardıma Dair Bazı Kaidelerin Birleştirilmesi Hakkında Konvansiyon "Brüksel Konvansiyonu", zama-nın ihtiyaçlarına cevap verememiştir. Bunun üzerine, uluslararası alanda yürütülen yoğun çabalar sonucu, Londra′da 28/04/1989 tarihinde sonuçlandırılan diplomatik konferans ile aynı tarihli Kurtarmaya Dair Uluslararası Konvansiyon ("Konvansiyon") kabul edilmiştir.1 Uluslararası hukukun genel prensibi2 gereği, bir uluslararası konvansiyon, kendisine taraf olmayan ülkeler bakımından bağlayıcı değildir. Ancak, bir konvansiyon Dünya genelinde çok sayıda devlet tarafından benimsenerek uygulandığında, hükümleri, taraf olmayan devlet tebaası yönünden de fiilen etki kazanabilir. Örneğin; ilgili konvansiyon hükümleri, bir uluslararası örf ve adet kuralı niteliği kazanmış olabilir veya limana kabulde teminat verilmesi gibi konvansiyona taraf devletlerin tebaası için kabul edilen bazı yükümlülüklerin, taraf olmayan devlet tebaası yönünden de uygulanacağına ilişkin ilgili konvansiyonda bir hüküm mevcut olabilir. Yine, bir sözleşmenin tarafları, sözleşme serbestliği prensibi uyarınca akdedecekleri bir sözleşmede, tebaası oldukları devletin tarafı olmadığı bir konvansiyona referansta bulunabilirler. Kurtarma kavramı, doğası gereği ulusal hukukların yanı sıra, uluslararası hukukta da önemli bir etkinliğe sahiptir. Kurtarmaya ilişkin uygulama ve uyuşmazlıkların çözümüne dair kurallar, esas itibariyle bu alanda kabul görmüş uluslararası sözleşmeler, özellikle İngiliz Hukuku esaslarına göre belirlenen tasarlanan tip sözleşmelerden hareketle oluşturulmuştur. Kurtarma hukuku kurallarının yeknesaklığının sağlanmasında Konvansiyon, en son ve güncel bir uluslararası kaynak olarak kendisine taraf olmayan bir çok ülke hukukunu doğrudan veya dolayısıyla etkilemektedir. Konvansiyon, bütünsel bir yaklaşım içinde kurtarma kavramının özünü genel kurallar çerçevesinde oluşturduktan sonra, kurtarma faaliyeti, konusu, kamu makamlarınca yürütülen hizmetler, insan yaşamı kurtarması,coğrafi kapsam, ücretin belirlenmesi ve sorumluluk gibi konularda yenileşti-rici hükümler getirmektedir. Konvansiyonun gerçekleştirmek istediği amaçlardan bir diğeri ise çevrenin korunmasıdır. Bu amaç doğrultusunda getirilen en önemli yenilik, "özel tazminaftır. 14/07/1996 tarihinde yürürlüğe giren Konvansiyona aralarında geleneksel anlamda denizci devletlerin de bulunduğu 57 ülke taraf olmuştur.3 Konvansiyonun uluslararası sahada geniş kabul görmesi, kurtarmaya ilişkin kuralların yeknesaklığının sağlanması ve çevre korumada önemli bir aşama olarak görülmektedir. Konvansiyonun, Türk Hukuku açısından da sahip olduğu önemin ve taraf olunarak iç hukuka aktarılmasının getireceği yararın tartışılması gerekmektedir. Gerçekten, Türkiye sularında meydana gelen INDEPENDENTA (1979), , NASSIA (1994),′ TPAO (1997) ve VOLGONEFT 247 (1999) gibi birçok önemli deniz kazası, etkili ve zamanında yapılacak kurtarma hizmetlerinin önemini ve kurtaranların özellikle çevre zararı tehdidinin ortaya çıktığı olaylarda teşvik edilmeleri gereğini ortaya koymuştur. Esasen, Türkiye tarafında da 25/08/2003 tarihli ve 2003/6084 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla4 taraf olunmasının kararlaştırıldığı 1990 Tarihli Petrol Kirliliğine Karşı Hazırlıklı Olma, Müdahale ve İşbirliği İle İlgili Uluslararası Sözleşmenin5 (OPRC: International Convention on Oil Pollution Preparedness, Response and Co-Operation, 1990) "Kurtarma Hizmetlerinin Islahı" başlıklı 8 numaralı kararının 1. maddesi, Taraf Devletlerin gecikmeksizin Konvansiyona taraf olmaları gereğine işaret ettiğigibi 2 numaralı paragrafı Taraf Ülkelerin mevcut kurtarma kapasitelerini gözden geçirmelerini istemektedir. Bütün bu nedenlerle, Konvansiyonun doktora tez konusu olarak incelenmesinin Türk Deniz Hukukuna katkı sağlayacağı değerlendirilmektedir. II.ÇALIŞMANIN AMACI, KAPSAMI, PLAN VE YÖNTEMİ Bu çalışmanın amacı, öncelikle Brüksel Konvansiyonu hükümleriyle birlikte bütünsel bir yaklaşım içerisinde Konvansiyonun uygulama ve yargı kararlarıyla ele alınarak incelenmesi, özellikle kurtarmaya ve çevrenin korunmasına sağladığı katkının açıklanmasıdır. Keza, Konvansiyonun kurtarma hukuku ve uluslararası hukukun gelişimindeki rolünün yanı sıra ulusal hukuk bakımından öneminin ortaya konulması ile Türk Hukuku bakımından tanıtımının sağlanması da amaçlanmaktadır. Çalışmamızda kurtarma hukukunun, Konvansiyon hükümleri kapsamında ele alınması, Konvansiyonla kurtarma hukukunda gelinen noktanın belirlenmesi, kurtarmanın çevre kirliliğinin önlenmesi ve ilgili diğer hukuk alanlarıyla ilişkileri, ulusal hukuktaki yeri ile uluslararası hukuka etkilerinin üzerinde durulması planlanmaktadır. Çalışmamızda öncelikle tarihî gelişimiyle birlikte genel olarak kurtarma kavramı ele alınmış, bu kavramın benzeri diğer hukukî kavramlarla karşılaştırılması yapılmıştır. Gerçekten, birçok olayda örneğin; müşterek avarya ve kurtarma kavramları birbirleriyle çakışabilmekte, römorkaj ile kurtarmayı birbirinden ayırmak her zaman kolay olmamaktadır. Kitabın İkinci Bölümünde Konvansiyonun uygulanma şartı, coğrafi alan, kurtarmanın aktörleriyle kurtarmaya tâbi eşya bakımından kapsam ve genel çerçevesi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Üçüncü Bölümde Konvansiyonun esas itibariyle özel hukuk yönünün ağır basmasına karşılık getirdiği kamu hukuku nitelikli borçlara değinilmiş, Dördüncü Bölümde sözleşme serbestisi ilkesi çerçevesinde kurtarma sözleşmesinin akdi, kurtarmanın yürütülmesi ile tarafların kurtarmadan kaynaklanan hak ve borçları, sözleşmenin iptali ve uyarlanması, Beşinci Bölümde ise kurtaranın alacakları incelenmiştir. Çalışmanın kapsamı içinde varılan sonuç ve değerlendirmeler sonuç kısmında belirtilmiştir. öNSöZ Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk (Deniz Hukuku) Bilim Dalında doktora tezi olarak hazırlanan bu eser, 18 Kasım 2009 tarihinde Prof. Dr. Samim ÜNAN, Prof. Dr. Hasan İŞGÜZAR, Prof. Dr. Metin FEYZİOĞLU, Prof. Dr. Hüseyin ALTAŞ ve Doç. Dr. Hakan KARAN′dan oluşan jüri önünde savunulmuş ve oybirliği ile kabul edilmiştir. Eser, esaslı ölçüde aslına bağlı kalınarak yayıma hazırlanmış olmakla birlikte değerli jüri üyelerinin eleştiri ve önerileri çerçevesinde eserde bazı küçük değişiklikler yapılmıştır. Bu eserin yazılmasındaki temel amaç, genel olarak uluslararası konvansiyonların daha iyi anlaşılması ve .takibi ile uluslararası hukukla entegre olunması anlayışı içinde 1989 Kurtarmaya Dair Londra Konvansiyonunun uygulama ve yargı kararlarıyla birlikte ele alınarak incelenmesi, özellikle kurtarma ve çevrenin korunmasına sağladığı katkının açıklanması; Konvansiyonun kurtarma hukuku ve uluslararası hukukun gelişimindeki rolü ile Türk Hukuku bakımından tanıtımının yapılmasıdır. Doktora tez danışmanı olarak eserin tamamlanması ve yayımlanmasında yardım ve desteklerini esirgemeyen hocam Doç. Dr. Hakan KARAN′a bu vesileyle şükran duygularımı ve teşekkürlerimi sunmayı bir borç bilirim. Yine, eserin hazırlanmasında hiçbir zaman yardım ve imkânlarını esirgemeyen, görüş ve önerilerini sürekli paylaşan değerli deniz hukukçusu Doç. Dr. Kerim ATAMER′e içtenlikle teşekkür ederim. Eserin tamamlanmasında büyük bir sabır ve feragatle maddi ve manevi bana destek olan eşim ve çocuklarıma teşekkür ederim. Son olarak eserin basım ve yayımını gerçekleştiren Turhan Kitabevi ile emeği geçen tüm çalışanlarına teşekkürlerimi sunuyorum. Ankara, Mayıs 2010 Dr. İsmail DEMİR
1989 LONDRA KONVANSİYONU ÇERÇEVESİNDE KURTARMA



İsmail DEMİR



- Kurtarma Kavramı

- Konvansiyonun Uygulama Sahası

- Kamu Hukuku Nitelikli Borçlar

- Kurtarma Sözleşmesi

- Kurtaranın Alacakları

İÇİNDEKİLER

Önsöz    İÜ

Kısaltmalar          ix

GİRİŞ

I. ÇALIŞMANIN ÖNEMİ 1

n. ÇALIŞMANIN AMACI, KAPSAMI, PLAN VE YÖNTEMİ                4

BİRİNCİ BÖLÜM KURTARMA KAVRAMI

I. GENEL OLARAK                          5

n. ULUSLARARASI HUKUKTA KURTARMA         8

    Brüksel Konvansiyonu      8
    Londra Konvansiyonu      10

m. TÜRK HUKUKUNDA KURTARMA       26

    KURTARMANIN UNSURLARI     28
    Gemi Veya Diğer Eşyanın Tehlikeye Maruz Kalması               28
    Kaptan Veya Malikin Açık ve Makul Karşı Koymaması        33
    Kurtarma Faaliyeti             35
    Faydalı Sonuç     38
    Gönüllülük           42
    KURTARMA VE MÜŞTEREK AVARYA    48
    KURTARMA VE RÖMORKAJ       50

Vü. KURTARMANIN HUKUKÎ MAHİYETİ             54

İKİNCİ BÖLÜM KONVANSİYONUN UYGULAMA SAHASI

L ULUSLARARASI BİR KONVANSİYONDAN DOĞAN

UYGULAMA TAAHHÜDÜ             59

 

n. COĞRAFÎ BAKIMDAN     63

M. KİŞİ BAKIMINDAN         67

    Kurtaran          67
    Gemi ve Diğer Eşyanın Maliki            77

IV. KONU BAKIMINDAN    78

    Eşya    78
    Genel Olarak   78
    Gemi   81
    Yük                             .85
    Navlun                        89
    Sahil Ötesi Platformlar ve Sondaj Üniteleri                92
    Enkaz  96
    İnsan Yaşamı  106
    Sorumluluk     113

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM KAMU HUKUKU NİTELİKLİ BORÇLAR

L GENEL OLARAK   :           119

II. KONVANSİYON KAYNAKLI KAMU HUKUKU NİTELİKLİ

BORÇLAR                                                     120

    Çevrenin Korunması Borcu    120
    Kıyı Devletinin Haklarına Riayet Borcu         122
    Taraf Devletlerin İşbirliği Borcu         126
    Hakem Kararlarının Yayımlanması Borcu      127

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM KURTARMA SÖZLEŞMESİ

    SÖZLEŞME SERBESTİSİ VE SÖZLEŞMENİN YAPILMASI                       129
    Genel Olarak                                                  129
    Sözleşme Serbestisi ve Kamu Makamlarının Müdahalesi       132
    Kurtarma Sözleşmesini Temsilen Yapmaya Yetkili Kişiler    133
    TİP SÖZLEŞMELER (LOF) VE KONVANSİYONUN

UYGULANMASI       139

A) Genel Olarak Tip Sözleşmeler (LOF)                                139

 

B) LOF ve Konvansiyonun Uygulanması    141

    KURTARMA FAALİYETİNİN YÜRÜTÜLMESİ      144
    Genel Olarak        144
    Tarafların Yükümlülükleri               146
    Kurtaranın Yükümlülükleri              146
    Gerekli Özeni pösterme Borcu         146
    Çevreye ZararrÖnleme Ya da Azaltma Borcu            149
    Diğer Kurtaranların Yardımını İsteme ve Müdahaleyi Kabul Borcu                                    155
    Diğer Tarafın Yükümlülükleri         159
    İşbirliği Yapma Borcu       161
    Çevreye Zararı Önleme ya da Azaltma Borcu            162
    İadeyi Kabul Borcu           164
    Konvansiyonun 8. Maddesine Aykırılığın Yaptırımı                166
    Kurtarma Hizmetlerinin Sona Ermesi            168
    SÖZLEŞMENİN UYARLANMASI VE İPTALİ          170

BEŞİNCİ BÖLÜM KURTARANIN ALACAKLARI

I. GENEL OLARAK           177

n. KURTARMA ÜCRETİ                                178

    Genel Kural: No Cure - No Pay                                       178
    Kurtarma Ücretinin Belirlenmesi     180

1 - Genel Olarak  180

2- Ücretin Belirlenmesine Esas Ölçütler         184

    Artırılmış Ücret   190
    Kurtarma Ücretinden Sorumluluk  193
    Kurtarma Ücretinin Paylaştırılması               198

III. ÖZEL TAZMİNAT     203

    Genel Olarak        203
    Şartları  207

1 - Kurtarma Faaliyeti       208

    Çevre Zararı Tehdidi         211
    Kurtarma Ücretine Hak Kazanılamaması veya Ücretin Yetersizliği      213

 

    Özel Tazminattan Sorumluluk            217
    Özel Tazminat Miktarı            221
    Kurtaranın Giderlerinin Hesaplanması           229
    Scopic (Special Compensation Protection and Indemnity Clause). 235
    ÖDEMEDEN MAHRUMİYET YA DA İNDİRİM                 240
    FAİZ                                                   248
    SORUMLULUĞUN SINIRLANDIRILMASI 250
    KURTARANIN ALACAKLARININ TEMİNATI      254
    Rehin Hakkı                           254
    Teminat Talep Hakkı              258
    Avans Ödemesi                                  268
    ZAMANAŞIMI                                   269

SONUÇ           275

EKLER            281

Ek 1                            281

Ek 2     295

KAYNAKÇA                                     309

ÖZET  331

ABSTRACT                                                               333