Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
1958 Fransız Anayasasında Kanun Anlayışı Kanunun Genelliğinden
.jpg){kind=small}
1958 Fransız Anayasasında Kanun Anlayışı Kanunun Genelliğinden
Ömer ANAYURT
170,00
TL KİTAP HAKKINDA
Fransa'da geleneksel kanun anlayışı felsefi köklerini Rousseau'nun genel irade öğretisinde bulmaktadır. 1789 Bildirisinde genel iradenin ifadesi olarak tanımlanmış ve ardından gelen anayasalarda da kanun ile genel irade arasındaki bu ilişki devam ettirilmiştir. "Kâdir-i mutlak" bir yetki olarak, uzunca bir süre, ne konu ne de içerik yönünden sınırlamaya tabi tutulmuştur.
Literatüre "kanunun genelliği" olarak yerleşen bu ilke, 1958 Anayasası ile radikal bir değişime tabi tutulmuştur. İçerik yönünden sınırsız kanundan âdeta "paylaşımlı kanun" anlayışına geçilmiştir. Öğretide "yürütmenin özerk kararnameleri" olarak nitelendirilen, Fabre'nin betimlemesiyle "kanuna paralel" ya da "kanuna ortak" yeni bir düzenleyici işlem türü ihdas edilmiştir.
Pozitif pencereden bakıldığında bir "hukuksal devrim" olarak görülen bu yeni "normatif iktidar dağılımı" uygulamada metamorfoz geçirmiştir. İşte bu çalışma, "yarım kalan bir anayasal devrimin hazin öyküsü"nü ele almaktadır. Çalışma, içerik itibarıyla Fransız anayasa düzenine ilişkindir. Ancak yapılan açıklamalar, 2017 Anayasa Değişiklikleriyle hukuk sistemimize giren Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin statüsüne dair tartışma ve yorumlara da karşılaştırmalı hukuk perspektifinden katkı sunacak niteliktedir.
Konu Başlıkları
Kanunun Genelliği İlkesi
Sınırlı ve Tahsisli Yasama
Yürütmenin Özerk Düzenleme Yetkisi
Kanun–Özerk Kararname İlişkisi
Özerk Kararnamelerin Statüsü ve Denetimi
Özerk Kararnamelere Yargı Yerlerinin BakışıİÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 9
GİRİŞ 11
I. 1958 ANAYASASI VE KANUN ANLAYIŞINDA NORMATİF ÇERÇEVEDE PARADİGMA DEĞİŞİMİ 19
A. Kanunun Genelliğinden “Sınırlı–Tahsisli” Kanun Anlayışına: Normatif Çerçeve 19
B. Kanuna Tahsis Edilmiş Düzenleme Alanı 21
1. Kanunun Yatay Sınırları 23
a. Kural İçerikli Kanunlar (fixe les règles) 23
b. Temel İlke Belirleyici Kanunlar (La loi détermine les principes fondamentaux) 25
2. Kanunun Dikey Sınırları 29
C. Kanun Alanının Genişletilme İmkânı 30
II. 1958 ANAYASASININ KANUN ANLAYIŞI VE DOĞURDUĞU SONUÇLAR: 34 VE 37’İNCİ MADDELERE DAYALI YAPILANMAYA İLK YAKLAŞIMLAR 34
A. Kanunun Genelliğinin Sonu: Genel İrade Anlayışında Anlam Kayması 34
1. Geleneksel Kanun Anlayışı Olarak Kanunun Genelliği İlkesi 34
2. Geleneksel Kanun Anlayışının Sonu: “Sınırlı Kanun” Anlayışı Ya da Genel İradenin Yeniden Tanımlanması 43
B. Yürütmenin Düzenleme Alanının Nitelik ve Statüsünde Radikal Değişim 50
1. Türev Düzenleyici Kararname Yetkisi (décret réglementaire dérivé/pouvoir réglementaire dérive) 51
2. Özerk Kararnameler Ya da Özerk Düzenleme Yetkisi (pouvoir réglementaire autonome) 53
C. Kanunun Tanımında Şekli (Organik) Ölçütün Yetersiz Hale Gelişi 61
III. KANUN İLE ÖZERK KARARNAMELERİN DÜZENLEME ALANLARINA İLİŞKİN YETKİ UYUŞMAZLIKLARI VE ANAYASAL ÇÖZÜM YOLLARI 69
A. Kanunun Yürütme Alanına Müdahalede Bulunmasına Karşı 69
1. Kanunun Parlamentoda Görüşülmesi (Oylama Öncesi) ve Kabul Edilemezlik İtirazı (AY, m. 41) 72
2. Kanuna Karşı Önleyici Denetim Yolunun İşletilmesi (AY, m. 61) 73
3. Kanunun Yayımından Sonraki Süreç: “Délegalisation”/Declassement Yolu (AY, m. 37/2) 74
B. Yürütmenin Kanun Alanına Müdahalesi 79
IV. 1958 ANAYASASININ KURDUĞU KANUN–ÖZERK KARARNAME SİSTEMİNİN UYGULAMADAKİ GÖRÜNÜMÜ 82
A. İki Yasama Alanı Arasında Gerçek Bir Yatay Yetki Ayırımının Yokluğu 83
B. Dikey Yetki Ayrılığının Bulunmayışı: Yasamaya Yasak Alanın Yokluğu 86
C. Uygulamayı Yönlendiren Etkenler 93
1. Hükümetin Tutumu 94
2. Anayasa Konseyi’nin Yaklaşımı 98
a. Kanun Alanının Sadece 34’üncü Madde ile Sınırlı Görülmemesi 98
b. Kanunun Özerk Kararname Alanını Düzenlemesinin Anayasaya Aykırı Görülmemesi 101
aa. Anayasa Konseyi’nin Blocage des prix Kararı ve Sonrası 101
c. Özerk Kararnamelerin Hiyerarşik Durumu 113
d. Anayasal Metinlerdeki Karmaşıklık ve Belirsizlikler 121
Değerlendirme ve Sonuç 125
Kaynakça 133
Kavram Dizini 139
0
İlgili Kategoriler
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı