Vergi Mükelleflerinin Defter Tutma Yükümlülüğü
Vergi Mükelleflerinin Defter Tutma Yükümlülüğü
Mahcemal SEYHAN
Vergi mükellefinin ya da sorumlusunun vergi ödevinin yerine getirilmesinde maddi yükümlülüğünün yanı sıra şekli yükümlülükleri bulunmaktadır. Şekli yükümlülüklerden biri olan defter tutma yükümlülüğü, Türk Vergi Sistemi'nin dayandığı belge ve kayıt düzeninin sağlanması amacına hizmet etmektedir. Belge ve kayıt düzeni ile vergi mükelleflerini ve mükellef ile ilişkide bulunan üçüncü kişileri ilgilendiren vergiyi doğuran olayların, vergisel işlemlerin, mükelleflerin vergi ödeme gücünü gösteren gelir, servet ve harcama durumlarının, bunların yanı sıra hesap ve faaliyet sonuç ve tablolarının tespit edilmesi, incelenmesi ve denetlenmesi sağlanmaktadır. Defter tutma yükümlülüğü gerek 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nda gerek 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda düzenlenmiştir. Çalışmamızın disiplinlerarası bir konuya ilişkin olmasından ötürü başta Vergi Usul Kanunu olmak üzere gerek ilgili vergi kanunları gerek Türk Ticaret Kanunu hükümleri dikkate alınmıştır. Ancak esas olarak Vergi Hukuku baz alınmış ve vergi mükelleflerinin defter tutma ödevi ve bu ödeve ilişkin uygulamada ortaya çıkan durumlar ortaya konulmuştur. Bunun yanı sıra çalışmanın tamamında, incelenen konulara ilişkin olmak üzere, Danıştay ve Yargıtay kararlarına yer verilerek, uygulamada ortaya çıkan durumların ortaya konulması amaçlanmıştır.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
Birinci Bölüm
Defter Tutma Yükümlülüğüne İlişkin Genel Esaslar
I. GENEL ÇERÇEVE
II. DEFTER TUTMA KAVRAMI
A. Muhasebe Hukuku'na Göre Defter Tutma Kavramı
B. Vergi Hukuku'nda Defter Tutma Kavramı
C. Ticaret Hukukunda Defter Tutma Kavramı
III. DEFTER TUTMANIN AMACI
A. Genel Açıklama
B. Muhasebe Hukuku Açısından Defter Tutmanın Amacı
C. Vergi Hukuku Açısından Defter Tutmanın Amacı
D. Ticaret Hukuku Açısından Defter Tutmanın Amacı
IV. DEFTER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN BAŞLAMASI VE SONA ERMESİ
A. Defter Tutma Yükümlülüğünün Başlaması
B. Defter Tutma Yükümlülüğünün Sona Ermesi
V. DEFTER TUTMADA KAYIT VE TASDİK DÜZENİ
A. Defter Tutmada Kayıt Düzeni
1. Muhasebe Usulünü Seçmede Serbestlik
2. Defterlere Kayıt Düzenine Egemen Olan İlkeler
B. Defter Tutmada Tasdik Düzeni
1. Tasdik Zorunluluğu
2. Tasdik Makamı ve Usulü
3. Tasdik Zamanı
VI. DEFTER TUTMADA HESAP DÖNEMİ
A. Genel Açıklama
B. Hesap Dönemi Türleri
1. Normal Hesap Dönemi
2. Özel Hesap Dönemi
3. Kıst Hesap Dönemi
C. Hesap Dönemine İlişkin Bazı Özel Durumlar
1. Adi Şirkette Ortak Değişikliğinin Hesap Dönemine Etkisi
2. İşletmelerde Faaliyetin Durdurulmasının Hesap Dönemine Etkisi
3. Şahıs Şirketlerinde Ortak Değişikliğinin Hesap Dönemine Etkisi
4. Sermaye Şirketlerinde Ortak Değişikliğinin Hesap Dönemine Etkisi
VII. DEFTER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN KİŞİ BAKIMINDAN KAPSAMI
A. Defter Tutmakla Yükümlü Olanlar
1. Vergi Usul Kanunu'nda Defter Tutma Yükümlülüğünün Kişi Bakımından Kapsamı
2. Türk Ticaret Kanunu Bakımından
B. Defter Tutmaktan Muaf Olanlar
VIII. DEFTER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN KONU BAKIMINDAN KAPSAMI
A. Ticari Kazanç ve Kurum Kazancı Sahiplerinin Tutacakları Defterler
1. Birinci Sınıf Tacirlerin Tutacakları Defterler
2. İkinci Sınıf Tacirlerin Tutacakları Defterler
B. Sınai Müesseselerin Tutacakları Defterler
1. İmalat Defteri
2. Bitirim İşleri Defteri
C. Diğer Müesseselerin Tutacakları Özel Kayıtlar
1. Banka, Banker ve Sigorta Şirketlerinin Gider Vergisine Ait Kayıtları
2. Damga Vergisi Kayıt Defteri
3. Yabancı Nakliyat Kurumlarının Hasılat Defteri
4. Menkul ve Gayrimenkul Sermaye İratlarına İlişkin Kayıtlar
5. Ambar Defteri
D. Serbest Meslekte Defter Tutma
E. Zirai Kazançta Defter Tutma
İkinci Bölüm
Defter Tutma Yükümlülüğünün Sonuçları
I. DEFTER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNE UYGUN DAVRANMANIN SONUÇLARI
A. Defterlerin Teslimi ve İbrazı
1. Defterlerin Teslimi
2. Defterlerin İbrazı
B. Defterlerle İspat ve Defterlerin Delil Niteliği(ne Sahip Olması)
1. Defterlerin İspat Aracı Olması
2. Defterlerin Delil Niteliğine Sahip Olması
II. DEFTER TUTMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNE UYGUN DAVRANMAMANIN SONUÇLARI
A. Ticaret Hukuku Açısından Defter Tutma Yükümlülüğüne Uygun Davranmamanın Sonuçları
B. Vergi Ceza Hukuku Açısından Defter Tutma Yükümlülüğüne Uygun Davranmamanın Sonuçları
1. Genel Olarak
2. Usulsüzlük Kabahati
3. Vergi Ziyaı Kabahati
4. Kaçakçılık Suçu
SONUÇ
KAYNAKLAR