Elektronik Tapu Sicili
Elektronik Tapu Sicili
Gökhan ANTALYA
KİTAP HAKKINDA
Taşınmazlar üzerindeki hak ve yükleri görünür kılan, bunları aleni hale getiren ve böylece hukuk güvenliğine hizmet eden tapu sicili, eski zamanlardan bu yana kendisine ihtiyaç duyulmuş bir müessesedir. Günümüz toplumlarında da aynı ihtiyacın devam etmesi daha da karmaşıklaşan hayat ilişkileri karşısında olağan karşılanmalıdır. Fakat tapu sicili tutulmasını sağlayan araçlar insanlığın bilimsel ve teknik gelişiminden bağımsız olmadığından tarihi sürece bakıldığında tapu sicilinin tutulmasında ve işletiminde defter tapu sicil sisteminden, önce bilgisayar destekli tapu siciline, oradan da elektronik tapu siciline doğru bir dönüşüme tanık olunmaktadır. Esasen bu dönüşüm, teknolojinin gelişimi ile birlikte yaşamımıza hakim olan elektronik iletişimin klasik hukuk kurumlarının uygulanmasının yerini almak için hukuk sistemini ve kurumlarını zorlamasının taşınmaz eşya hukuku özelinde bir görünümü olarak değerlendirilebilir. Bu çalışmada, tapu sicili hukukumuzda yaşanan güncel gelişmeler ve bu çerçevede elektronik tapu sicili, mukayeseli hukuktaki yaklaşım ve uygulamalar ekseninde ele alınmış; elektronik tapu sicil sistemine geçişe ilişkin hukuki sorunlar değerlendirilerek çeşitli öneriler sunulmuştur.
Konu Başlıkları
Elektronik Tapu Sicili
Alman ve Avusturya Hukukun da Elektronik Tapu Sicili
İsviçre Hukukunda Elektronik Tapu Sicil Sisteminin Uygulanması
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar Cetveli 15
§ 1. GİRİŞ
I. GENEL OLARAK 19
II. TAPU SİCİLİNİN TUTULMA FONKSİYONU: ALENİYETİ SAĞLAMA FONKSİYONU (KAMUYA AÇIKLIK ARACI) 21
III. TAPU SİCİLİNİN DÜZENLENMESİ (TUTULMASI) SİSTEMLERİ 22
A. Genel Olarak 22
B. Elektronik Tapu Sicil Kavramı ve Unsurları 23
C. Defter (Klasik) Tapu Sicili ve Bilgisayar Destekli Tapu Sicili 25
1. Defter (Klasik) Tapu Sicil Tutma Sistemi 25
2. Bilgisayar Destekli Defter (Kağıt) Tapu Sicil Sistemi 27
a. Genel Olarak 27
b. Yararları 29
c. Türk Tapu Sicilin Düzenlenmesi Sistemi 29
aa. Genel Olarak 29
bb. Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi: TAKBİS 32
cc. Taşınmaz Verilerinin TAKBİS’e Kayıt Edilmesi 33
d. Tapu Sicili Tüzüğü’ne göre Elektronik Tapu Verilerine Erişim 35
aa. Sınırlı Aleniyet (Açıklık) İlkesine Göre Elektronik Tapu Verilerine Erişim 35
aaa. Sınırlı Aleniyet İlkesi 35
bbb. Tapu Bilgilerine İlişkin Bilgi ve Belge İstemi 40
bb. Elektronik Tapu Verilerine Erişim 43
aaa. Türk Tapu Sicillerinin Elektronik Ortamda Tutulması 43
bbb. Resmi Şekle Tabi Olmayan Belge ve Kayıt Örneği Talepleri 43
ccc. Elektronik Ortamda Verilere Erişim Hakkı 43
aaaa. Adli Makamların ve İdarenin Verilere Erişim Hakkı 43
bbbb. Sorgulama Hakkı 44
aaaaa. Sözleşmeye Taraf Olma Zorunluluğu 44
bbbbb. Taşınmazda Hak Sahibi Olanların Sorgulama Hakkı 44
ccccc. Herkesin Sorgulama Hakkı 45
ddddd. Verilere Erişim Hakkının Kötüye Kullanılması 45
cc. Erişim ve Bilgi Güvenliği 45
e. Veri Paylaşımı Hakkında Yönetmelik Hükümlerine Göre Tapu ve Kadastro (TAKPAS) Verisinin Paylaşımı 45
aa. Genel Olarak 45
bb. Haciz İşlemleri, Şerh ve Beyan İşlemleri 46
cc. Yetki Alanı Dışı Taşınmazla İlgili Tapu İşlemi Yapılması 47
dd. TAKPAS Verisi Paylaşımı 47
aaa. Paylaşım Amacı: Bilgilendirme Amacı 47
bbb. Paylaşımın Konusu 47
aaaa. TAKPAS Verisi Paylaşımı 47
bbbb. TAKPAS’tan Diğer Verilerin Paylaşımı 48
aaaaa. Harita Verilerinin Paylaşımı 48
bbbbb. Kadastral Verilerin Paylaşımı 48
ccccc. Tapu Tahrir Defterlerinin Paylaşımı 48
ee. Paylaşım Şekilleri 48
aaa. Protokol ile TAKPAS Verisi Paylaşımı 48
bbb. Sözleşme ile TAKPAS Verisi Paylaşımı 49
ccc. Elektronik Kabul Beyanıyla TAKPAS Verisi Paylaşımı 49
ff. Protokolle veya Sözleşme ile Paylaşım Usul ve Esasları 49
gg. Paylaşımın Sınırları 51
aaa. Amaç Dışı Kullanım Yasağı 51
bbb. Paylaşımın Elektronik Ortamda Yapılması 51
ccc. Özel Hayatın Gizliliği ve Diğer Sınırlamalar 51
hh. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün TAKPAS Üzerinden Vereceği Hizmet ve Yükümlülüğü 52
aaa. Genel Müdürlüğün TAKPAS Üzerinden Vereceği Hizmet 52
bbb. Genel Müdürlüğün Yükümlülükleri 53
aaaa. Kişisel Verilerin Korunması 53
bbbb. Kurum ve Kişi Kullanıcılarının Kontrol Edilmesi 55
cccc. Kullanıcıları Takip ve Değerlendirme 55
dddd. Yedekleme 55
eeee. Donanım Güvenliğini Sağlama 55
ffff. Verilerin Arşivlemesi (E–Arşiv) 56
ıı. TAKPAS Üzerinden Veriye Erişim (Sorgulama) Yetkisi Olanlar 56
aaa. Protokol ile Yetkisi Olanlar 56
bbb. Sözleşme ile Yetkisi Olanlar 57
aaaa. Ayni Hak Sahipleri 57
bbbb. Herkes 57
ii. TAKPAS Üzerinden Veriye Erişim (Sorgulama) Yöntem ve İlkeleri 57
aaa. Protokol/ Sözleşme Yapma Zorunluluğu 57
bbb. Yetki Kapsamında Sorgulama Yapılması 58
ccc. TAKPAS’tan Ulaşılan Verileri Başkalarına Kullandırmama ve Yayınlamama 58
jj. Verilerin Paylaşımı 58
aaa. Genel Olarak 58
bbb. TAKBİS’te Sorgulama 59
aaaa. Genel Olarak 59
bbbb. Sorgulama Kriterleri 59
aaaaa. Kişi Bilgileri ile Sorgulanması 59
bbbbb. Taşınmaz Bilgileri ile Sorgulanması 60
ccc. TAKBİS’ten Örnek Edinme 60
kk. Kurum ve Kişilerin Yükümlülükleri 61
aaa. Amaç Doğrultusunda Kullanım Yükümlülüğü 61
bbb. Yazılım ve Donanımı Sağlama Yükümlüğü 61
ccc. Güvenli Ağ Üzerinden Kontrol Edilmiş Güvenli Kodla Kullanım Yükümlülüğü 62
ddd. Sorgulama İzleme Bilgilerinin Oluşturulması 62
ll. Veri Paylaşımı İlkelerinin İhlali ve Hukuki Sorumluluk 62
aaa. Veri Paylaşımı İlkelerinin İhlali Halinde İdari Yaptırımlar 62
aaaa. Kısıtlama 62
bbbb. Durdurma 62
cccc. Askıya Alma ve İptal 63
bbb. Veri Paylaşımı İlkelerinin İhlali Halinde Hukuki Sorumluluk 63
§ 2. ELEKTRONİK TAPU SİCİLİ
I. KAVRAM 65
II. ELEKTRONİK TAPU SİCİL SİSTEMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 67
A. Amacı 67
B. Olumlu ve Olumsuz Yönleri 67
1. Olumlu Yönleri 68
2. Olumsuz Yönleri 69
C. Elektronik Tapu Sicil Sisteminin Bütünlüğü 70
D. Elektronik Tapu Siciline Hakim İlkeler 70
E. Elektronik Tapu Sicilinin Etkisi 71
F. Elektronik Tapu Sicil Verilerinin Güvenliği 71
G. Kayıt (Tescil) İşlemlerine Uygunluğun Sağlanması 72
H. Tapu Kütüğündeki Elektronik Kişisel Verilerin Korunması 73
§ 3. ALMAN VE AVUSTURYA HUKUKUNDA
ELEKTRONİK TAPU SİCİLİ
I. ALMAN HUKUKUNDA 75
A. Tapu Sicili Veri Bankasının Oluşturulması 75
B. Sicil Kayıt İşlemlerinin Basitleştirilmesi ve Hızlanması 76
1. Genel Olarak 76
2. Bilgilendirme ve Görünüm Formlarının İyileştirilmesi 79
a. SOLUM–STAR–Netz ve Sistemin Gelişimi 79
aa. SOLUM Sistemi 79
bb. SOLUM–STAR Sistemi 79
cc. SOLUM–STAR–Netz Sistemi 81
b. Elektronik Tapu Sicili Kayıt Sistemleri 82
aa. Kodsuz Formla Kayıt Tutma (NCI–Kayıt) 82
bb. Kodlu Formla Kayıt Tutma (CI–Kayıt) 82
3. Elektronik Tapu Sicilinin Oluşturulması 83
C. Tapu Sicil Tüzüğünün Elektronik Sistemlerle Uyumlaştırılması 83
1. Genel Olarak 83
2. Elektronik Tapu Sicili Kavramı 84
3. Veri Güvenliği 87
a. Genel Olarak 87
b. Veri Güvenliğinin Temel Fonksiyonları 87
c. Veri Güvenliği Kontrolleri: Önlemler Kataloğu 89
d. Veri Güvenliği Önlemeleri 90
e. Elektronik Tapu Sicilinin İçeriği 91
D. Kayıt (Tescil) 91
1. Elektronik Kaydın (Tescilin) Hukuki Olguları 91
2. Elektronik Kaydın (Tescilin) Geçerli Olduğu An 93
a. Genel Olarak 93
b. Kaydın (Tescilin) Elektronik İmza ile İmzalanarak Kayıt Emri ile Saklanması 93
c. Saklanan Verinin Okunabilir Şeklinin Sürekli Olarak Çağrılabilmesi 94
E. Elektronik Tapu Sicilini İnceleme 95
1. Sınırlı Tapuya Açıklık İlkesi 95
2. Haklı Yararı Olan Kişilerin/İlgililerin İnceleme Hakkı 95
a. Görüntüleme 96
b. Çıktısını Alma 97
3. Online–Veri Erişim Yetkisi 97
a. Genel Olarak 97
b. Erişim Yetkisi Olanlar 98
aa. Sınırsız Erişim Hakkı Olanlar 98
bb. Sınırlı Erişim Hakkı Olanlar 98
c. Noterler Aracılığı ile İlgililere Tapu Verilerini İnceletme Yetkisi Verilmesi 99
d. İnceleme Hakkının Bakanlıkça Onaylanması 100
4. İnceleme ve Erişim Hakkının Kullanımında Veri Güvenliğinin Sağlanması 101
II. AVUSTURYA HUKUKUNDA 102
A. Avusturya Tapu Sicili Kanunu (GBG) 102
B. Tapu Kayıtlarının Dönüştürülmesi Kanunu (GUG) 102
1. Genel Olarak 102
2. Elektronik Tapu Sicili 103
3. Elektronik Tapu Verilerini Sorgulama 104
§ 4. İSVİÇRE HUKUKUNDA ELEKTRONİK TAPU SİCİL
SİSTEMİNİN UYGULANMASI
I. GENEL OLARAK 105
A. 1985 Tarihli Ön Tasarı 105
B. 1987 Tarihli Tapu Sicili Tüzüğü Değişikliği 106
C. 1991 Tarihli ZGB Art. 949a Hükmü Eklenmesi 107
D. 1994 Tarihli Tapu Sicil Tüzüğü Değişikliği 107
E. 2005 Tarihli ZGB Art. 949a Hükmü Düzenlemesi 109
F. 2011 Tarihli GBV Değişikliği 111
II. ELEKTRONİK TAPU SİCİLİNİN TUTULMASI 113
A. Yetkilendirme 113
B. Elektronik Tapu Sicilinin Tutulması 114
1. Kayıt (Tescil) Verilerinin İşlenmesi (Tetkik Usulü) 114
2. Tapu Sicil Müdürlüğü ile Yapılan Elektronik Hukuki İşlemler 116
3. Tapu İşlem ve Hizmetlerde Özel Kuruluşun Yetkilendirilmesi 117
C. Veri Güvenliği 118
D. Güvenlik ve Arşivleme (Depolama) 119
E. Tapu Sicil Kayıtlarına Elektronik Erişim 120
1. 2003 Tarihli Değişik ZGB Art. 970 Hükmü 120
2. Tapu Sicil Verilerine Erişim 122
a. Dar Anlamada Giriş Yetkisi Olan Kişiler 122
b. Geniş Anlamda Erişim Yetkisi Olan Kişiler 123
F. Diğer İlgili Mevzuat 124
§ 5. SONUÇ
SONUÇ 127
Kaynakça 133
Kavramlar Dizini 139