6413 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu

SUNUŞ

Meslek yaşamımız boyunca Askeri Ceza Yargısı uygulamasına ışık tuta­cak çok az kaynak olduğunu saptadık.İlk aşamada Askeri Ceza Yargısının "şerhi" niteliğindeki yapıtımızı "Askeri Ceza ve Ceza Yargısı" adı altında 2001 yılında hukukçuların ve uygulayıcıların kullanımına sunduk.Geçen süreç içeri­sinde mevzuatta gerçekleştirilen büyük değişiklikleri göz önünde bulundurarak bu eserimizi "Askeri Ceza Kanunu Şerhi" adı altında güncelledik ve 2014 tarihi itibarıyla yaymladık.Bu eserimizle birlikte "Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu" isimli eserimizi de 2014 tarihi itibarıyla kullanıma sunduk.Böylece yine uygulamada büyük bir boşluğu oluşturan askeri yargılama usulü konusunda kaynak oluşturmaya çalıştık.Hizmetinize sunulan ve 2014yılmda ilk baskısı yapılan bu yapıt söz konusu çalışmalarımızın tamamla­yıcısı niteliğindedir.

Askeri Ceza Yargılamasında ilk basamak disiplin ceza yargısıdır.Asker-liğin temelini oluşturan disiplinin sağlanması disiplin amirleri için birincil önemdedir. Disiplin amirleri "Disiplinsizlik" yapıldığında yetkileri dahilinde ya kendileri ceza vermeyi tercih edecek ya da faili disiplin kuruluna sevk edecek­tir. Bu takdir yetkisini kullanırken,eylemin disiplinsizlik olup olmadığım,di-siplinsizlik ise disiplin kuruluna sevk etmesi gerekip gerekmediğini belirlemek durumundadır.Bunun için objektif kriterlere ihtiyaç vardır.Bu yapıt söz konusu ihtiyacı karşılamak için oluşturulmuştur.

6413 sayılı TSK.Disiplin Kanunu ile 477 sayılı Yasa ile kurulmuş bulu­nan disiplin mahkemelerinin sadece savaş zamanında görev yapacakları öngö-rülmüştür.Böylece Anayasa'nın 145.maddesinde kaynağmı bulan ve bir yargı organı olan disiplin mahkemeleri barış zamanında yerlerini idari bir organ nite­liğinde olan disiplin kurullarına bırakacaklardır.Disiplin kurulları idari bir or-gan(askeri kurul) olma nitelikleri gereği herhangi bir yargılama usul yasası hü­kümlerine tabi değildir.Alacağı kararlar yargısal değil idari niteliktedir.

Hürriyeti bağlayıcı ceza niteliğinde olan oda hapsi cezası sadece sefer­berlik ve savaş zamanında verilebilecektir.Böylece disiplin amirlerine ve di­siplin kurullarına yargısal yetkiler verilmesinden kaçınılmaya çalışılmıştır.

Yapıtta,madde metinlerinin altında ilk önce açıklayıcı notlara,daha sonra madde açıklamalarına ve benzerlikleri nedeniyle disiplin mahkemeleri ile ilgili Askeri Yargıtay içtihatlarına yer verilmiştir. Önerimiz bu yapıttan "Askeri Ceza Kanunu Şerhi" ve "Askeri Mahke­meler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu", "Disiplin Mahkemeleri Kuruluşu,Yargılama Usulü ve Disiplin Suç ve Cezaları Hakkında Kanun" adlı ya­pıtlarla birlikte yararlanılmasıdır.Söz konusu yapıtın tüm hukukçularımı-za,uygulayıcılarımıza ve kahraman TSK mensuplarına yarar sağlamasını te­menni ediyoruz.  

Dr. H. Ümit KARDAŞ / Mehmet ÇINGI

İÇİNDEKİLER

SUNUŞ................................................................................................. III

KISALTMALAR..................................................................................... V

İÇİNDEKİLER................................................................................... VII

TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ DİSİPLİN KANUNU

BİRİNCİ BÖLÜM AMAÇ, KAPSAM VE TANIMLAR Amaç

MADDE 1................................................................................................ 1

Kapsam

MADDE 2............................................................................................... 1

Tanımlar
MADDE 3............................................................................................... 1

İKİNCİ BÖLÜM GENEL HÜKÜMLER Disiplinsizliğin Oluşması ve Disiplin Cezalarının Niteliği

MADDE 4............................................................................................... 2

Disiplin Soruşturması veya Tahkikatın Adli Soruşturma Veya Kovuşturmadan Bağımsızlığı

MADDE 5............................................................................................... 2

Takdir Hakkının Kullanımı

MADDE 6............................................................................................... 2

AÇIKLAMA......................................................................................... 3

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

DİSİPLİN AMİRLERİNİN GÖREV VE YETKİLERİ
Disiplin Soruşturması ve Yetkiler
MADDE 7.................................................................................................. 3

AÇIKLAMA......................................................................................... 4 Disiplin Amirinin Disiplin Cezası Verme Yetkisi

MADDE 8................................................................................................ 5

AÇIKLAMA......................................................................................... 5

Üst Disiplin Amirlerinin Disiplin Cezası Verebileceği Hâller
MADDE 9................................................................................................ 6

AÇIKLAMA......................................................................................... 6

Disiplin Amirlerinin İkaz ve Disiplin Eğitimine Alma Yetkisi
MADDE 10............................................................................................... 7

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM SUBAY, ASTSUBAY, UZMAN JANDARMA VE UZMAN ERBAŞLAR

İLE SÖZLEŞMELİ ERBAŞ VE ERLER HAKKINDA UYGULANACAK CEZALAR VE CEZALANDIRMAYI GEREKTİREN DİSİPLİNSİZLİKLER Disiplin Cezaları

MADDE 11............................................................................................... 7 Disiplin Cezalarının Yerine Getirilme Şekilleri

MADDE 12............................................................................................... 8

Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezası

MADDE 13............................................................................................... 9

Cezanın Ağırlaştırılması ve Disiplin Amirlerinin Takdir Hakkı

MADDE 14............................................................................................. 11 Uyarma Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler

MADDE 15............................................................................................. 11

AÇIKLAMA....................................................................................... 12 Kınama Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler

MADDE 16............................................................................................. 13 Hizmete Kısmi Süreli Devam Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler

MADDE 17............................................................................................. 14

İLGİLİ MEVZUAT............................................................................... 14

AÇIKLAMA....................................................................................... 15

İÇTİHATLAR...................................................................................... 16

AÇIKLAMA....................................................................................... 96

C) TEMARUZ....................................................................................... 97

AÇIKLAMA....................................................................................... 97

Ç) UYGUNSUZ DAVRANIŞLARDA BULUNMAK.................................. 97

AÇIKLAMA....................................................................................... 98

D) KETUM DAVRANMAMAK.............................................................. 98

AÇIKLAMA....................................................................................... 98

Aylıktan Kesme Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler.................................. 98

MADDE 18............................................................................................. 98

AÇIKLAMA....................................................................................... 98

B) YALAN SÖYLEMEK......................................................................... 98

İLGİLİ MEVZUAT............................................................................... 98

AÇIKLAMA........................................................................................ 99

İÇTİHATLAR...................................................................................... 99

C) HİZMETLE İLGİSİ OLMAYAN EMİR VERMEK...................................... 105

AÇIKLAMA...................................................................................... 105

İÇTİHATLAR.................................................................................... 107

Ç) MAİYETİNİN GÖZETİMİNDE İHMAL GÖSTERMEK............................... 108

AÇIKLAMA...................................................................................... 108

İÇTİHATLAR.................................................................................... 108

D) AYRIMCILIK YAPMAK....................................................................... 108

E) YASAK EDİLEN YERLERE GİRMEK..................................................... 109

İLGİLİ MEVZUAT............................................................................. 109

İÇTİHATLAR.................................................................................... 109

F) KAYIRMA TALEP ETMEK.................................................................. 112

G)  MAİYETİNDEN HEDİYE KABUL ETMEK............................................. 113

Ğ) HİZMETTEYKEN SİYASİ İÇERİKLİ KONUŞMAK.................................. 113

H) YASAKLANMIŞ FAALİYETLERE KATILMAK........................................ 113

I) İZİNSİZ OLARAK GARNİZONU TERK ETMEK....................................... 113

İ) ULAŞIM GÜVENLİĞİNİ İHLAL ETMEK................................................. 113

Hizmet Yerini Terk Etmeme Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler
MADDE 19............................................................................................ 113

A)  EMRE İTAATSİZLİK......................................................................... 113

İLGİLİ MEVZUAT............................................................................. 113

AÇIKLAMA...................................................................................... 113

İÇTİHATLAR.................................................................................... 114

B)  KISA SÜRELİ KAÇMAK..................................................................... 186

İLGİLİ MEVZUAT............................................................................. 186

AÇIKLAMA...................................................................................... 187

KISA SÜRELİ KAÇMAKLA İLGİLİ İÇTİHATLAR.................................... 190

C)  İZİN SÜRESİNİ GEÇİRMEK................................................................ 219

Kısa Süreli İzin Süresini Geçirmekle ilgili İçtihatlar........................................ 223

Ç) HİZMETE MAHSUS EŞYAYA ZARAR VERMEK...................................... 268

İLGİLİ MEVZUAT.............................................................................. 268

AÇIKLAMA....................................................................................... 268

İÇTİHATLAR.................................................................................... 269

AS.Y.3.D.T.11.12.2007 E.2635 K.2633........................................................... 269

D)  HEDİYE İSTEMEK VEYA BORÇ ALMAK............................................... 271

İLGİLİ MEVZUAT.............................................................................. 272

AÇIKLAMA....................................................................................... 272

İÇTİHATLAR..................................................................................... 272

E) MAİYETİNİN DİSİPLİNSİZLİĞİ HAKKINDA SORUŞTURMA
YAPMAMAK................................................................................. 27'

İLGİLİ MEVZUAT.......................................................................... 27,

İLGİLİ MEVZUAT.......................................................................... 27^

AÇIKLAMA.................................................................................... 211

İÇTİHATLAR.................................................................................. 27£ AS.Y.4.D.T.25.10.2000 E.687 K.707................................................. 279 F)  ASTA KÖTÜ MUAMELE YAPMAK      283

İLGİLİ MEVZUAT.......................................................................... 283

İÇTİHATLAR.................................................................................. 284

G)  NÖBET TALİMATINA AYKIRI HAREKET ETMEK............. 307

İLGİLİ MEVZUAT.......................................................................... 307

İÇTİHATLAR.................................................................................. 307

Ğ) HOŞNUTSUZLUK YARATMAK................................................ 331

İLGİLİ MEVZUAT.......................................................................... 331

İÇTİHATLAR.................................................................................. 331

H) TAHRİK....................................................................................... 349

İLGİLİ MEVZUAT.......................................................................... 349

AÇIKLAMA.................................................................................... 349 I) SARHOŞLUK................................................................................. 350

AÇIKLAMA.................................................................................... 351

İLGİLİ MEVZUAT.......................................................................... 351

İÇTİHATLAR.................................................................................. 351 İ) KUMAR OYNAMAK.................................................................... 383

AÇIKLAMA.................................................................................... 383

İLGİLİ MEVZUAT.......................................................................... 384

İÇTİHATLAR.................................................................................. 384 J) YASAK EDİLEN MALZEMEYİ BULUNDURMAK.................. 387

İLGİLİ MEVZUAT.......................................................................... 387

AÇIKLAMA.................................................................................... 387

İÇTİHATLAR................................................................................. 388

K) İZİNSİZ ÜYELİK......................................................................... 391

İLGİLİ MEVZUAT.......................................................................... 391

L) DİSİPLİN CEZASININ YERİNE GETİRİLMESİNE KARŞI

GELMEK....................................................................................... 391

M) KAVGA ETMEK......................................................................... 391

İLGİLİ MEVZUAT.......................................................................... 391

AÇIKLAMA.................................................................................... 392

Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler
MADDE 20............................................................................................. 392

1. AŞIRI BORÇLANMAK VE BORÇLARINI ÖDEYEMEMEK........................ 392
2. AHLAKİ ZAYIFLIK.......................................................................... 392
3. HİZMETE ENGEL DAVRANIŞLARDA BULUNMAK................................. 393

Ç) GİZLİ BİLGİLERİ AÇIKLAMAK......................................................... 393

İLGİLİ MEVZUAT............................................................................. 393

AÇIKLAMA...................................................................................... 393

D) İDEOLOJİK VEYA SİYASİ AMAÇLI FAALİYETLERE

KARIŞMAK...................................................................................... 394

İLGİLİ MEVZUAT............................................................................. 394

AÇIKLAMA...................................................................................... 394

İÇTİHATLAR.................................................................................... 395

E) UZUN SÜRELİ FİRAR ETMEK............................................................. 403

AÇIKLAMA...................................................................................... 403

F) DİSİPLİNSİZLİĞİ ALIŞKANLIK HÂLİNE GETİRMEK............................. 403

G)  İFFETSİZ BİR KİMSE İLE EVLENMEK VEYA BÖYLE BİR

KİMSE İLE YAŞAMAK....................................................................... 404

İLGİLİ MEVZUAT............................................................................. 404

AÇIKLAMA...................................................................................... 404

İÇTİHATLAR.................................................................................... 405

Ğ) GAYRİ TABİİ MUKARENETTE BULUNMAK.......................................... 412

AÇIKLAMA...................................................................................... 412

İÇTİHATLAR.................................................................................... 412

Disiplin Ceza Puanına Bağlı Olarak Ayırma Cezası Verilmesi
MADDE 21.............................................................................................. 426

BEŞİNCİ BÖLÜM ASKERİ ÖĞRENCİLER HAKKINDA UYGULANACAK CEZALAR

VE CEZALANDIRMAYIGEREKTİREN DİSİPLİNSİZLİKLER Askeri Öğrenciler Hakkında Verilebilecek Cezalar

MADDE 22............................................................................................ 426

Askeri Öğrencilere Ceza Verilmesini Gerektiren Disiplinsizlik Hâlleri

MADDE 23............................................................................................ 427

Askeri Öğrenciler Hakkındaki Özel Kanun Hükümleri
MADDE 24............................................................................................ 427

ALTINCI BÖLÜM

ERBAŞ VE ERLER HAKKINDA UYGULANACAK CEZALAR VE

CEZALANDIRMAYIGEREKTİREN DİSİPLİNSİZLİKLER Erbaş ve Erler Hakkında Verilebilecek Cezalar

MADDE 25........................................................................................... 427

AÇIKLAMA..................................................................................... 427

Disiplin Amirlerince Verilen Disiplin Cezalarının Yerine Getirilme Şekilleri

MADDE 26........................................................................................... 428

AÇIKLAMA..................................................................................... 428 Disiplin Amirlerince Cezalandırılabilecek Disiplinsizlikler ve Disiplin Amirlerinin Takdir Hakkı

MADDE 27........................................................................................... 429

AÇIKLAMA..................................................................................... 430

YEDİNCİ BÖLÜM

DİSİPLİN CEZALARI DIŞINDAKİ İDARİ YAPTIRIMLAR VE DİSİPLİN CEZALARININ ETKİLERİ Geçici Olarak Kontrol Altına Alma Tedbiri

MADDE 28........................................................................................... 430

AÇIKLAMA..................................................................................... 431 Geçici Olarak Görevden Uzaklaştırma ve Görev Yerini Değiştirme Tedbiri

MADDE 29........................................................................................... 432 Disiplin Cezalarının İdari İşlemlere Etkisi

MADDE 30........................................................................................... 432

Disiplin Kurulları Tarafından Verilen Cezaların İdari Etkileri
MADDE 31........................................................................................... 433

SEKİZİNCİ BÖLÜM                                          j

DİSİPLİN KURULLARI VE DİSİPLİN SUBAYI                    

Kuruluş                                                                                                         1

MADDE 32........................................................................................... 433 Disiplin Kurullarının Oluşumu

MADDE 33........................................................................................... 433

Disiplin Kurullarının Rütbe Yönünden Yetkisi
MADDE 34........................................................................................... 434

Disiplin Subayı, Niteliği ve Görevleri

MADDE 35.......................................................................................... 434

Disiplin Kurulunun Görev ve Yetkileri

MADDE 36.......................................................................................... 435

AÇIKLAMA.................................................................................... 436

Yapılacak Tahkikat Usulü

MADDE 37........................................................................................ 436

AÇIKLAMA..................................................................................... 437

Tahkikat Sonucu Verilecek Karar

MADDE 38.......................................................................................... 438

AÇIKLAMA..................................................................................... 438

DOKUZUNCU BÖLÜM

ZAMANAŞIMI, SAVUNMA HAKKI, DİSİPLİN CEZALARINA İTİRAZ, İDARİ VEYARGISAL DENETİM İLE CEZANIN YERİNE

GETİRİLMESİ Zamanaşımı

MADDE 39.......................................................................................... 438

AÇIKLAMA..................................................................................... 439

Savunma Hakkı

MADDE 40.......................................................................................... 440

AÇIKLAMA..................................................................................... 440

Disiplin Amirleri Tarafından Verilen Cezalara İtiraz ve Cezanın Kesinleşmesi

MADDE 41.......................................................................................... 441

Disiplin Kurulu Kararlarına Karşı İtiraz ve Cezanın Kesinleşmesi

MADDE 42.......................................................................................... 441

Yargı Denetimi

MADDE 43.......................................................................................... 442

Cezanın Yerine Getirilme Zamanı
MADDE 44.......................................................................................... 442 ONUNCU BÖLÜM ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER Değiştirilen ve Yürürlükten Kaldırılan Hükümler

MADDE 45.......................................................................................... 442

MADDE 46......................................................................................... 446

MADDE 47......................................................................................... 446

MADDE 48......................................................................................... 446 Yönetmelik

MADDE 49......................................................................................... 446

Geçiş dönemi

GEÇİCİ MADDE 1............................................................................ 447 Subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşlar ile sözleşmeli erbaş ve erler hakkında daha önceden verilmiş cezaların değişmesi ve yerine getirilmesi

GEÇİCİ MADDE 2............................................................................ 447 Askeri öğrenciler hakkında daha önceden verilmiş cezaların değişmesi ve yerine getirilmesi

GEÇİCİ MADDE 3............................................................................ 447

Erbaş ve erler hakkında daha önceden verilmiş cezaların değişmesi, yerine getirilmesi ve yükümlülük süresine etkileri

GEÇİCİ MADDE 4............................................................................ 448 Disiplin Cezalarının Etkisi

GEÇİCİ MADDE 5............................................................................ 448

Yürürlük

MADDE 50........................................................................................ 448 Yürütme

MADDE 51........................................................................................ 448

1. sayılı Disiplin Amirlerinin Ceza Yetkilerini Gösteren Çizelge........... 449
2. sayılı Disiplin Ceza Puanlarını Gösteren Çizelge............................. 449

İLGİLİ MEVZUAT

DİSİPLİN AMİRLERİNİN VE DİSİPLİN MAHKEMELERİNİN UYMASI GEREKEN İLKELER A. Askeri Suç ve Suç Failleri :........................................................... 451 B.  Suç Dosyalarında Bulunması Gereken Belgeler:............................. 452

1. Genel Olarak................................................................................ 452
2. Emre İtaatsizlik Suçuyla İlgili Dosyalarda Bulunması Gereken

Belgeler...................................................................................... 452

3.  Firar, İzin Tecavüzü Ve Hava Değişimi Tecavüzü Suçlarıyla İlgili

Dosyalarda Bulunması Gereken Belgeler...................................... 453

4.  Zimmet Açığına Dayalı Suç Dosyalarında Bulunması Gereken

Belgeler...................................................................................... 453