Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Uluslararası Örgütlerin Sorumluluğu BM Uluslararası Hukuk Komisyonunun 2011 Yılında Yayınladığı Taslak Maddeler Çerçevesinde
.jpg){kind=small}
Uluslararası Örgütlerin Sorumluluğu BM Uluslararası Hukuk Komisyonunun 2011 Yılında Yayınladığı Taslak Maddeler Çerçevesinde
Selman ÖĞÜT
Sayfa Sayısı
:
304
Kitap Ölçüleri
:
16,5*23,5
Basım Yılı
:
2014
ISBN NO
:
9786051521787
1.680,00
TL
Yrd. Doç. Dr. SELMAN ÖĞÜT
İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Öğretim Üyesi
BM Uluslararası Hukuk Komisyonunun 2011 Yılında
Yayınladığı Taslak Maddeler Çerçevesinde
ULUSLARARASI
ÖRGÜTLERİN
SORUMLULUĞU
ÖNSÖZ.....................................................................................................................V
İÇİNDEKİLER....................................................................................................VII
KISALTMALAR.................................................................................................XV
GİRİŞ..........................................................................................................................1
Birinci Bölüm
ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN
ULUSLARARASI HAKSIZ FİİLDEN
KAYNAKLANAN SORUMLULUĞU
ÇALIŞMASININ ORTAYA ÇIKIŞI
I. BİR ULUSLARARASI HUKUK KİŞİSİ OLARAK
ULUSLARARASI ÖRGÜT.........................................................................7
A. Uluslararası Hukukta Kişilik Kavramı................................................7
B. Uluslararası Örgütün Hukuki Kişiliği.................................................8
II. ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN SORUMLULUĞUNUN
KODİFİYE EDİLMESİNDE TAKİP EDİLEN METODOLOJİ.....12
A. Kodifikasyon Açısından İlerlemeci Gelişme (Progressive
Development) Metodunun ya da Örf-Adet Hukukunun
Tercih Edilmesi Meselesi.......................................................................12
B. Sorumluluk Hukuku Açısından Kodifikasyon İhtiyacı.................15
C. Sorumluluk Hukukunun Kodifikasyonunun Doktrinel
Açıdan Değerlendirilmesi.....................................................................18
İÇİNDEKİLER
VIII
D. Mevcut Maddelerin Uygulama Alanı ve Terimlerin Kullanımı.23
1. Mevcut Maddelerin Uygulama Alanı (UÖSTM’in 1.
Maddesi Çerçevesinde)................................................................... 23
2. Terimlerin Kullanımı (UÖSTM’in 2. Maddesi
Çerçevesinde).................................................................................... 26
a. Uluslararası Örgüt Tanımı.......................................................27
b. Örgüt Mevzuatının Sınırlarının Belirlenmesi.....................31
c. Bir Uluslararası Örgütün Organı Terimi..............................35
d. Uluslararası Örgüt Temsilcisi................................................. 36
İkinci Bölüm
ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN
ULUSLARARASI HAKSIZ FİİLİ
I. GİRİŞ................................................................................................................41
II. DAVRANIŞ - HAKSIZ FİİL İLİŞKİSİ...................................................42
A. Davranış ve Haksız Fiil İlişkisinin Kurulması.................................42
B. Genel Olarak Haksız Fiilin Unsurlarının Belirlenmesi.................47
III. DAVRANIŞIN BİR ULUSLARARASI ÖRGÜTE İSNAT
EDİLMESİ..................................................................................................... 50
A. Giriş........................................................................................................... 50
B. Bir Uluslararası Örgütün Organlarının ya da
Temsilcilerinin Davranışı......................................................................52
C. Başka Bir Uluslararası Örgütün Emrine Verilmiş Bir
Devlet Organının ya da Bir Uluslararası Örgütün Organ ya
da Temsilcisinin Davranışı...................................................................55
D. Yetki Aşımı ya da Talimatlara Aykırı Davranış............................... 60
E. Uluslararası Örgüt Tarafından Kendisinin Olarak Tanınan
ve Benimsenen Davranış...................................................................... 66
IV. BİR ULUSLARARASI YÜKÜMLÜLÜĞÜN İHLALİ.................... 69
A. Bir Uluslararası Yükümlülüğün İhlalinin Varlığı........................... 69
B. Uluslararası Örgüt Bakımından Yürürlükte Olan Yükümlülük..75
IX
C. Bir Uluslararası Yükümlülüğün İhlalinin Zamana Yayılması..... 77
D. Bileşik Bir Davranışla Meydana Gelen İhlal.....................................79
V. BAŞKA BİR DEVLETİN YA DA ULUSLARARASI
ÖRGÜTÜN FİİLİNDEN ÖTÜRÜ BİR ULUSLARARASI
ÖRGÜTÜN SORUMLULUĞU...............................................................81
A. Uluslararası Haksız Fiilin İşlenmesine Yardım ya da Destek.......81
B. Uluslararası Haksız Bir Fiilin İşlenmesinde Talimatlar ve
Denetim.....................................................................................................85
C. Bir Devleti ya da Başka Bir Uluslararası Örgütü Zorlama.............89
D. Üyelere Yöneltilen Kararlar ya da Yetki Belgeleri Yoluyla
Uluslararası Yükümlülüklerden Kaçınma.........................................91
E. Başka Bir Uluslararası Örgütün Üyesi Olan Bir
Uluslararası Örgütün Sorumluluğu ve Dördüncü Babın Etkisi.. 97
VI. HUKUKA AYKIRILIĞI ORTADAN KALDIRAN HALLER...... 99
A. Açıklama.................................................................................................. 99
B. Rıza...........................................................................................................101
C. Meşru Müdafaa..................................................................................... 104
D. Karşı-önlemler...................................................................................... 107
E. Mücbir Sebep.........................................................................................111
F. Tehlike.................................................................................................... 115
G. Zaruret Hali............................................................................................119
H. Emredici Hükümlere Riayet.............................................................. 122
I. Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Bir Hali İleri
Sürmenin Neticeleri............................................................................124
Üçüncü Bölüm
ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN
ULUSLARARASI SORUMLULUĞUNUN
İÇERİĞİ
I. GİRİŞ............................................................................................................. 127
II. GENEL İLKELER..................................................................................... 128
X
A. Açıklama................................................................................................ 128
B. Uluslararası Haksız Fiilin Hukuki Neticeleri............................... 128
C. Yükümlülüğü Yerine Getirme Ödevinin Devam Etmesi........... 129
D. Son Verme ve Tekrara Etmeme......................................................... 131
E. Telafi........................................................................................................ 133
F. Örgütün Kuralları ile Uygunluk....................................................... 137
G. Bu Bölümde Belirtilen Uluslararası Yükümlülüklerin
Kapsamı.................................................................................................. 139
III. HASARIN TELAFİSİ.............................................................................. 142
A. Açıklama................................................................................................ 142
B. Telafi Şekilleri....................................................................................... 142
C. Eski Hale İade....................................................................................... 144
D. Tazminat................................................................................................. 146
E. Tarziye.................................................................................................... 149
F. Faizler...................................................................................................... 153
G. Zarara Katkı........................................................................................... 155
H. Telafi Etmek İçin Yükümlülüğün Yerine Getirilmesinin
Temini..................................................................................................... 157
IV. GENEL ULUSLARARASI HUKUKUN EMREDİCİ
KURALLARINDAN KAYNAKLANAN
YÜKÜMLÜLÜKLERİN AĞIR İHLALLERİ................................... 160
A. Babın Uygulanması............................................................................. 160
B. Bu Bap Uyarınca Bir Yükümlülüğün Ağır İhlalinin Özel
Neticeleri................................................................................................ 163
Dördüncü Bölüm
ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN
ULUSLARARASI SORUMLULUĞUNUN
UYGULANMASI
I. GİRİŞ............................................................................................................. 167
XI
II. ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN SORUMLULUĞUNA
BAŞVURULMASI..................................................................................... 168
A. Açıklama................................................................................................ 168
B. Mağdur Devlet ya da Uluslararası Örgüt Tarafından
Sorumluluğa Başvurulması............................................................... 169
C. Mağdur Devlet ya da Uluslararası Örgüt Tarafından Bildirim. 173
D. Talebin Kabul Edilebilirliği................................................................174
E. Sorumluluğa Başvurma Hakkının Kaybı........................................178
F. Mağdur Devletlerin ya da Uluslararası Örgütlerin Çokluğu..... 180
G. Bir Uluslararası Örgütün ve Bir veya Daha Fazla Devlet ya
da Uluslararası Örgütün Sorumluluğu........................................... 182
H. Mağdur Devlet ya da Uluslararası Örgütten Başka Bir
Devlet ya da Uluslararası Örgüt Tarafından Sorumluluğa
Başvurulması......................................................................................... 184
I. Bu Babın Kapsamı................................................................................ 188
III. KARŞI-ÖNLEMLER................................................................................ 189
A. Açıklama................................................................................................ 189
B. Karşı-önlemlerin Konusu ve Sınırları............................................. 190
C. Bir Uluslararası Örgütün Üyeleri Tarafından Karşı-önlem
Alınmasının Şartları............................................................................ 193
D. Karşı-önlemler Tarafından Etkilenmeyecek Yükümlülükler.... 196
E. Karşı-önlemlerin Orantılılığı............................................................ 199
F. Karşı-önlemlere Başvurmanın Şartları........................................... 201
G. Karşı-önlemlerin Sona Erdirilmesi..................................................202
H. Mağdur Devlet ya da Uluslararası Örgütten Başka Devlet
ya da Uluslararası Örgütçe Alınan Önlemler................................203
XII
Beşinci Bölüm
BİR ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN
DAVRANIŞINDAN ÖTÜRÜ BİR DEVLETİN
SORUMLULUĞU
I. GİRİŞ............................................................................................................. 205
II. ULUSLARARASI ÖRGÜT TARAFINDAN İŞLENEN
BİR ULUSLARARASI HAKSIZ FİİLE BİR DEVLET
TARAFINDAN YARDIM YA DA DESTEK......................................207
III. BİR ULUSLARARASI ÖRGÜT TARAFINDAN İŞLENEN
ULUSLARARASI HAKSIZ BİR FİİL ÜZERİNDE BİR
DEVLETİN KONTROLÜ VE TALİMATLARI.............................. 210
IV. BİR DEVLET TARAFINDAN ULUSLARARASI
ÖRGÜTÜN ZORLANMASI................................................................. 212
V. BİR ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN ÜYESİ
OLAN DEVLETİN ULUSLARARASI
YÜKÜMLÜLÜKLERİNDEN KAÇINMASI................................... 213
VI. ÜYE OLDUĞU ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN HAKSIZ
FİİLİNDEN ÖTÜRÜ BİR DEVLETİN SORUMLULUĞU..........216
VII. BU BÖLÜMÜN ETKİSİ..........................................................................220
Altıncı Bölüm
GENEL HÜKÜMLER
I. GİRİŞ............................................................................................................. 221
II. LEX SPECİALİS (ÖZEL HÜKÜMLER)............................................222
III. ULUSLARARASI SORUMLULUĞUN BU TASLAK
MADDELER İLE DÜZENLENMEYEN MESELELERİ..............225
IV. KİŞİSEL SORUMLULUK.......................................................................226
V. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ANTLAŞMASI...................................... 227
SONUÇ................................................................................................................. 229
KAYNAKÇA.......................................................................................................233
XIII
EK I: ULUSLARARASI ÖRGÜTLERİN SORUMLULUĞU
HAKKINDA TASLAK MADDELER................................................... 251
EK II: DRAFT ARTICLES ON THE RESPONSIBILITY
OF INTERNATIONAL ORGANIZATIONS, WITH
COMMENTARIES.................................................................................... 277
İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi
Öğretim Üyesi
BM Uluslararası Hukuk Komisyonunun 2011 Yılında
Yayınladığı Taslak Maddeler Çerçevesinde
ULUSLARARASI
ÖRGÜTLERİN
SORUMLULUĞU
ÖNSÖZ.....................................................................................................................V
İÇİNDEKİLER....................................................................................................VII
KISALTMALAR.................................................................................................XV
GİRİŞ..........................................................................................................................1
Birinci Bölüm
ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN
ULUSLARARASI HAKSIZ FİİLDEN
KAYNAKLANAN SORUMLULUĞU
ÇALIŞMASININ ORTAYA ÇIKIŞI
I. BİR ULUSLARARASI HUKUK KİŞİSİ OLARAK
ULUSLARARASI ÖRGÜT.........................................................................7
A. Uluslararası Hukukta Kişilik Kavramı................................................7
B. Uluslararası Örgütün Hukuki Kişiliği.................................................8
II. ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN SORUMLULUĞUNUN
KODİFİYE EDİLMESİNDE TAKİP EDİLEN METODOLOJİ.....12
A. Kodifikasyon Açısından İlerlemeci Gelişme (Progressive
Development) Metodunun ya da Örf-Adet Hukukunun
Tercih Edilmesi Meselesi.......................................................................12
B. Sorumluluk Hukuku Açısından Kodifikasyon İhtiyacı.................15
C. Sorumluluk Hukukunun Kodifikasyonunun Doktrinel
Açıdan Değerlendirilmesi.....................................................................18
İÇİNDEKİLER
VIII
D. Mevcut Maddelerin Uygulama Alanı ve Terimlerin Kullanımı.23
1. Mevcut Maddelerin Uygulama Alanı (UÖSTM’in 1.
Maddesi Çerçevesinde)................................................................... 23
2. Terimlerin Kullanımı (UÖSTM’in 2. Maddesi
Çerçevesinde).................................................................................... 26
a. Uluslararası Örgüt Tanımı.......................................................27
b. Örgüt Mevzuatının Sınırlarının Belirlenmesi.....................31
c. Bir Uluslararası Örgütün Organı Terimi..............................35
d. Uluslararası Örgüt Temsilcisi................................................. 36
İkinci Bölüm
ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN
ULUSLARARASI HAKSIZ FİİLİ
I. GİRİŞ................................................................................................................41
II. DAVRANIŞ - HAKSIZ FİİL İLİŞKİSİ...................................................42
A. Davranış ve Haksız Fiil İlişkisinin Kurulması.................................42
B. Genel Olarak Haksız Fiilin Unsurlarının Belirlenmesi.................47
III. DAVRANIŞIN BİR ULUSLARARASI ÖRGÜTE İSNAT
EDİLMESİ..................................................................................................... 50
A. Giriş........................................................................................................... 50
B. Bir Uluslararası Örgütün Organlarının ya da
Temsilcilerinin Davranışı......................................................................52
C. Başka Bir Uluslararası Örgütün Emrine Verilmiş Bir
Devlet Organının ya da Bir Uluslararası Örgütün Organ ya
da Temsilcisinin Davranışı...................................................................55
D. Yetki Aşımı ya da Talimatlara Aykırı Davranış............................... 60
E. Uluslararası Örgüt Tarafından Kendisinin Olarak Tanınan
ve Benimsenen Davranış...................................................................... 66
IV. BİR ULUSLARARASI YÜKÜMLÜLÜĞÜN İHLALİ.................... 69
A. Bir Uluslararası Yükümlülüğün İhlalinin Varlığı........................... 69
B. Uluslararası Örgüt Bakımından Yürürlükte Olan Yükümlülük..75
IX
C. Bir Uluslararası Yükümlülüğün İhlalinin Zamana Yayılması..... 77
D. Bileşik Bir Davranışla Meydana Gelen İhlal.....................................79
V. BAŞKA BİR DEVLETİN YA DA ULUSLARARASI
ÖRGÜTÜN FİİLİNDEN ÖTÜRÜ BİR ULUSLARARASI
ÖRGÜTÜN SORUMLULUĞU...............................................................81
A. Uluslararası Haksız Fiilin İşlenmesine Yardım ya da Destek.......81
B. Uluslararası Haksız Bir Fiilin İşlenmesinde Talimatlar ve
Denetim.....................................................................................................85
C. Bir Devleti ya da Başka Bir Uluslararası Örgütü Zorlama.............89
D. Üyelere Yöneltilen Kararlar ya da Yetki Belgeleri Yoluyla
Uluslararası Yükümlülüklerden Kaçınma.........................................91
E. Başka Bir Uluslararası Örgütün Üyesi Olan Bir
Uluslararası Örgütün Sorumluluğu ve Dördüncü Babın Etkisi.. 97
VI. HUKUKA AYKIRILIĞI ORTADAN KALDIRAN HALLER...... 99
A. Açıklama.................................................................................................. 99
B. Rıza...........................................................................................................101
C. Meşru Müdafaa..................................................................................... 104
D. Karşı-önlemler...................................................................................... 107
E. Mücbir Sebep.........................................................................................111
F. Tehlike.................................................................................................... 115
G. Zaruret Hali............................................................................................119
H. Emredici Hükümlere Riayet.............................................................. 122
I. Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Bir Hali İleri
Sürmenin Neticeleri............................................................................124
Üçüncü Bölüm
ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN
ULUSLARARASI SORUMLULUĞUNUN
İÇERİĞİ
I. GİRİŞ............................................................................................................. 127
II. GENEL İLKELER..................................................................................... 128
X
A. Açıklama................................................................................................ 128
B. Uluslararası Haksız Fiilin Hukuki Neticeleri............................... 128
C. Yükümlülüğü Yerine Getirme Ödevinin Devam Etmesi........... 129
D. Son Verme ve Tekrara Etmeme......................................................... 131
E. Telafi........................................................................................................ 133
F. Örgütün Kuralları ile Uygunluk....................................................... 137
G. Bu Bölümde Belirtilen Uluslararası Yükümlülüklerin
Kapsamı.................................................................................................. 139
III. HASARIN TELAFİSİ.............................................................................. 142
A. Açıklama................................................................................................ 142
B. Telafi Şekilleri....................................................................................... 142
C. Eski Hale İade....................................................................................... 144
D. Tazminat................................................................................................. 146
E. Tarziye.................................................................................................... 149
F. Faizler...................................................................................................... 153
G. Zarara Katkı........................................................................................... 155
H. Telafi Etmek İçin Yükümlülüğün Yerine Getirilmesinin
Temini..................................................................................................... 157
IV. GENEL ULUSLARARASI HUKUKUN EMREDİCİ
KURALLARINDAN KAYNAKLANAN
YÜKÜMLÜLÜKLERİN AĞIR İHLALLERİ................................... 160
A. Babın Uygulanması............................................................................. 160
B. Bu Bap Uyarınca Bir Yükümlülüğün Ağır İhlalinin Özel
Neticeleri................................................................................................ 163
Dördüncü Bölüm
ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN
ULUSLARARASI SORUMLULUĞUNUN
UYGULANMASI
I. GİRİŞ............................................................................................................. 167
XI
II. ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN SORUMLULUĞUNA
BAŞVURULMASI..................................................................................... 168
A. Açıklama................................................................................................ 168
B. Mağdur Devlet ya da Uluslararası Örgüt Tarafından
Sorumluluğa Başvurulması............................................................... 169
C. Mağdur Devlet ya da Uluslararası Örgüt Tarafından Bildirim. 173
D. Talebin Kabul Edilebilirliği................................................................174
E. Sorumluluğa Başvurma Hakkının Kaybı........................................178
F. Mağdur Devletlerin ya da Uluslararası Örgütlerin Çokluğu..... 180
G. Bir Uluslararası Örgütün ve Bir veya Daha Fazla Devlet ya
da Uluslararası Örgütün Sorumluluğu........................................... 182
H. Mağdur Devlet ya da Uluslararası Örgütten Başka Bir
Devlet ya da Uluslararası Örgüt Tarafından Sorumluluğa
Başvurulması......................................................................................... 184
I. Bu Babın Kapsamı................................................................................ 188
III. KARŞI-ÖNLEMLER................................................................................ 189
A. Açıklama................................................................................................ 189
B. Karşı-önlemlerin Konusu ve Sınırları............................................. 190
C. Bir Uluslararası Örgütün Üyeleri Tarafından Karşı-önlem
Alınmasının Şartları............................................................................ 193
D. Karşı-önlemler Tarafından Etkilenmeyecek Yükümlülükler.... 196
E. Karşı-önlemlerin Orantılılığı............................................................ 199
F. Karşı-önlemlere Başvurmanın Şartları........................................... 201
G. Karşı-önlemlerin Sona Erdirilmesi..................................................202
H. Mağdur Devlet ya da Uluslararası Örgütten Başka Devlet
ya da Uluslararası Örgütçe Alınan Önlemler................................203
XII
Beşinci Bölüm
BİR ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN
DAVRANIŞINDAN ÖTÜRÜ BİR DEVLETİN
SORUMLULUĞU
I. GİRİŞ............................................................................................................. 205
II. ULUSLARARASI ÖRGÜT TARAFINDAN İŞLENEN
BİR ULUSLARARASI HAKSIZ FİİLE BİR DEVLET
TARAFINDAN YARDIM YA DA DESTEK......................................207
III. BİR ULUSLARARASI ÖRGÜT TARAFINDAN İŞLENEN
ULUSLARARASI HAKSIZ BİR FİİL ÜZERİNDE BİR
DEVLETİN KONTROLÜ VE TALİMATLARI.............................. 210
IV. BİR DEVLET TARAFINDAN ULUSLARARASI
ÖRGÜTÜN ZORLANMASI................................................................. 212
V. BİR ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN ÜYESİ
OLAN DEVLETİN ULUSLARARASI
YÜKÜMLÜLÜKLERİNDEN KAÇINMASI................................... 213
VI. ÜYE OLDUĞU ULUSLARARASI ÖRGÜTÜN HAKSIZ
FİİLİNDEN ÖTÜRÜ BİR DEVLETİN SORUMLULUĞU..........216
VII. BU BÖLÜMÜN ETKİSİ..........................................................................220
Altıncı Bölüm
GENEL HÜKÜMLER
I. GİRİŞ............................................................................................................. 221
II. LEX SPECİALİS (ÖZEL HÜKÜMLER)............................................222
III. ULUSLARARASI SORUMLULUĞUN BU TASLAK
MADDELER İLE DÜZENLENMEYEN MESELELERİ..............225
IV. KİŞİSEL SORUMLULUK.......................................................................226
V. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ANTLAŞMASI...................................... 227
SONUÇ................................................................................................................. 229
KAYNAKÇA.......................................................................................................233
XIII
EK I: ULUSLARARASI ÖRGÜTLERİN SORUMLULUĞU
HAKKINDA TASLAK MADDELER................................................... 251
EK II: DRAFT ARTICLES ON THE RESPONSIBILITY
OF INTERNATIONAL ORGANIZATIONS, WITH
COMMENTARIES.................................................................................... 277
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı