Kargo Gönderim Saatleri;
Kartlarına Taksit
Yeni Üyelik
Üye Girişi
Türk Borçlar Hukukunda Munzam Zarar
.jpg){kind=small}
Türk Borçlar Hukukunda Munzam Zarar
Hasan AYRANCI
Sayfa Sayısı
:
254
Kitap Ölçüleri
:
21x18 cm
Basım Yılı
:
2006
ISBN NO
:
9789754643756
75,00
TL 
Bu ürün şu anda stoklarımızda yok!Yazarın diğer ürünlerine gözatmanızı tavsiye ederiz...
GİRİŞ Modern hukuk bilimi, zarar gören kişiyi daha iyi korumanın yolla¬rını aramaktadır. Bu çaba, gerek ortaya konan yeni kanun düzenleme¬lerinde, gerekse uygulamanın ve öğretinin anlayışında görülmektedir. Munzam zarar konusunda da aynı yaklaşımın var olduğu görül¬mektedir. Nitekim, Türk kanun koyucusu ülkemizin ihtiyaçlarını da dikkate alarak, yakın zamanda 3678 Sayılı Kanun ile zarar görenin korunması bakımından bir takım kolaylıklar getirmiştir. Bu hükümler, Borçlar Kanununun 83′ncü maddesinde ve 3095 Sayılı Kanunun 4/a maddesinde yer almıştır. Para borcu hukuk düzeni bakımından büyük bir önem taşımakta¬dır. Zira, trampa ve bazı isimsiz sözleşmeler dışında diğer sözleşmele¬rin tamamına yakınında karşı edim bir miktar para borcu olarak ifade edilmektedir. Bu haliyle en önemli borç türü olarak para borcunu görmekteyiz. Aynı şekilde sebepsiz zenginleşme taleplerinin ve taz¬minat taleplerinin büyük bir çoğunluğu para olarak ifade edilmektedir. Bu durum para borcunun hukuk yaşamında ne kadar büyük bir ölçekte kullanıldığını göstermektedir. Nafaka ödeme yükümlülüğünden şirket¬lerde sermaye koyma borcuna kadar her hukuki ilişkide para borcu ile karşılaşılmaktadır. Bunların dışında kamu hukukuna ilişkin yükümlü¬lüklerin pek çoğunda para borcu kavramı kullanılmaktadır. Hukuk uygulaması maddi edimlerin dışına çıkıldığında tanımlama ve çözüm zorluğu çekmektedir. Para gibi maddi varlığı olan nominal bir değer konusunda dahi bu zorluğun izleri bulunmaktadır. Ortaya çıkan sorunlar uzun bir süre boyunca varlığını devam ettirmektedir. Hukuk bilimi sorunlarla karşılaştığında bunu uzun süre göz ardı et¬mekte ancak çok aşırı sonuçlar karşısında bu tür bir sorunla nasıl başedileceği konusu değerlendirilmeye başlanmaktadır. Bu esnada çekinken davranış tarzından vazgeçilememektedir. Cesur adımlar at¬manın zorluğu ortadadır. Ancak bu tutumun makul sınırlar içinde kalması da bir ihtiyaçtır. İsviçre/Türk öğretisinde, Weber′in deyimiyle, "üvey evlat" mua¬melesi gören bu konunun tekrar tekrar incelenmesi gerekli olmuş ni¬hayet yakın zamanda munzam zarar konusu hak ettiği ilgiyi görebil¬miştir. Ancak, özellikle ülkemiz bakımından konunun düzenlendiği 19 Borçlar Kanununun 105. maddesinin somut olaylara uygulanmasında¬ki aksaklıklar, belirli bir zaman diliminde büyük hak kayıplarına yol açmıştır. Para borcunun özel niteliği kanun koyucuyu ve uygulamacıyı sü¬rekli zorlamaktadır. Öyle ki hareket çizgisi belli olmayan para değe¬rindeki değer artış ve düşüşlerinden tarafların zarar görmemeleri için kanun değişikliklerine gidilmiştir. Ülkemizde yabancı para borcu bakımından BK m.83′te yapılan değişiklikle yabancı paranın ödenmesinde temerrüde düşülmesi halin¬de alacaklının fiili ödeme günü rayici veya vade günü rayicinden biri¬ni tercih edebilmesi imkanı tanınmıştır. Ödemelerde temerrüdün engellenmesine ilişkin Avrupa Birliği di¬rektifini ulusal hukukuna aktaran Almanya ve Avusturya′da bir takım değişiklikler yapılmıştır. Örneğin Almanya′da Borçlar Hukukunun modernleşmesi çalışmaları sonucunda BGB § 247 ile ekonomik koşul¬lara göre belirlenen değişken faiz uygulamasına başlanmış ve § 288′in faize ilişkin hükümleri değiştirilmiştir. Yıl içinde meydana gelen enf¬lasyon oranından yüksek olan Temel faiz oranına hukuki ilişkinin nite¬liğine göre %5 veya %8 oranında ilaveler yapılarak temerrüt faizi ora¬nı olağanüstü artırılmıştır. Bu şekliyle munzam zarar uygulaması azal¬tılmıştır. Ülkemizde de yabancı para borçları bakımdan alacaklıya vade ve¬ya ödeme günü kur karşılığının esas alınması imkanı verilerek mun¬zam zarar hükmünün uygulanma alanı daraltılmıştır. Esasen kanun koyucuları bu tür sabit ve takdire mahal bırakmayacak şekilde para alacaklısının zararını temin etmeye yönelten durum somut ihtiyaçların karşılanmasında uygulamanın karşılaştığı güçlüklerdir. Ayrıca, para borcunun değer kaybetmesi nedeniyle konunun kanun hükmü ile çözülerek hukuki güvenlik sağlanmaya çalışılmıştır Çalışmamızda bir takım ön bilgileri vermek amacıyla, ilk iki bö¬lümde para borcundan ve temerrütten söz edilmiştir. Munzam zararın tarihin seyri içinde nasıl anlaşıldığı, kanunun dü¬zenleme tekniği ve bu düzenlemenin kapsamı incelendikten sonra, tazmin edilebilme koşulları söz konusu edilmiştir. Daha sonra, munzam zarar olarak ortaya çıkabilecek zarar kalem¬leri, fiili zarar ve yoksun kalman kâr ayrımları içinde incelenmiştir. Bu 20 başlıklar altında enflasyon, devalüasyon ve kur kayıpları özellikle in¬celenmeye çalışılmıştır. Tazminatın hesaplanması başlığı altında yine, munzam zarara özel durumların incelenmesine ağırlık verilmiştir. Zararın ve kusurun ispatı konusunda enflasyon ve devalüasyonun süreklilik arzetmesi halinde, her hangi bir fiili karinenin varlığından söz edilip edilmeyeceği, başlı¬ca inceleme konusunu oluşturmuştur. Bu arada zararın soyut metotla hesaplanmasının mümkün olup ol¬madığı incelenmiştir. Munzam zararın hesaplanma anı Borçlar Kanununun 105/11. mad¬desi ışığı altında incelenerek, konuya özel bir hesaplama anmm sözkonusu edilip edilemeyeceği tartışılmıştır. Son olarak, munzam zarar tazminatının zamanaşımına uğraması incelenmiştir. 21 İÇİNDEKİLER KISALTMALAR 17 GİRİŞ 19 BİRİNCİ BÖLÜM PARA BORCU § 1. PARA BORCU KAVRAMI, ÇEŞİTLERİ VE DOĞUM SEBEPLERİ I. PARA VE PARA BORCU KAVRAMI 23 A. TARİHÇE 23 B. PARA VE PARA BORCU KAVRAMI 24 C. PARA BORCUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ 25 D. PARA BORCUNUN ÇEŞİTLERİ 27 II. PARA ÇEŞİTLERİ 30 A. ÜLKE PARASI 30 B. YABANCI PARA 31 C. ALTIN PARALAR 32 D. KAYDİ PARA 32 III. PARA BORCUNUN İFASI 34 A. ÜLKE PARASININ İFASI 35 B. YABANCI PARA BORCUNUN İFASI 35 1. Borçlunun Seçim Yetkisi ve Zamanında Ödememe 35 2. Alman Hukukunda Borçlunun Seçim Yetkisi Örneği 39 3. Dava Esnasında ve İcra Takibinde Yabancı Para Borcu 41 a. Dava Esnasında Yabancı Para Borcu 41 b. İcra Takibinde Yabancı Para Borcu 43 4. Poliçe, Bono ve Çeklerde Yabancı Para 43 5. Yabancı Para Borcu ile Ülke Parasının Takası 45 a. Geçerliliği 45 b. Takas İşleminde Yabancı Paranın Kur Karşılığının Hesaplanma Anı 47 IV. PARA BORCUNUN DOĞUŞ ŞEKİLLERİ 48 9 İKİNCİ BOLUM BORÇLUNUN TEMERRÜDÜ § 2. BORÇLUNUN TEMERRÜDÜ KAVRAMI VE KOŞULLARI I. GENEL OLARAK 51 II. KAVRAM 51 III. BORÇLU TEMERRÜDÜNÜN KOŞULLARI 53 A. GENEL OLARAK BORÇLU TEMERRÜDÜNÜN KOŞULLARI 53 B. KUSURUN BOLÜ 63 1. Genel Olarak 63 2. Borçlunun Ödeme Güçsüzlüğünün Temerrüde Etkisi 64 § 3. PARA BORÇLARINDA TEMERRÜDÜN SONUÇLARI I. PARA BORCUNUN İFASI 66 II. TEMERRÜT FAİZİ ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 66 A. GENEL OLARAK 66 B. TEMERRÜT FAİZİNİN FONKSİYONU 69 C. KOŞULLARI 71 D. AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKU VE BU MÜKTESABATI ULUSAL HUKUKUNA AKTARAN ALMANYA HUKUKU ÖRNEĞİNİN İNCELENMESİ 76 1. Ticari İşlemlerde Geç Ödemelerle Mücadeleye İlişkin 29 Haziran 2000 Tarih ve 2000/35/AT Sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi 76 2. Ticari İşlemlerde Geç Ödemelerle Mücadeleye İlişkin 29 Haziran 2000 Tarih ve 2000/35/AT Sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifı′ni Ulusal Hukukuna Aktaran Almanya Medeni Kanununda Faiz Uygulaması 78 a. Genel Düzenleme 78 b. Almanya′da Temerrüt Faizi Oranlan 79 III. TÜRK HUKUKUNDA TEMERRÜT FAİZİ ORANI 81 A. GENEL OLARAK 81 B. ANLAŞMAYLA BELİRLEME 82 C. YALIN (ADİ) İŞLERDE 84 1. Türk Parasına Uygulanacak Faiz Oranı 84 2. Yabancı Para Borcuna Uygulanacak Faiz Oranı 87 D. TİCARİ İŞLERDE 90 1. Ticari İş 90 10 2. Ticari Satım 91 3. Ticari İşlerde Faiz Oranı 92 E. TÜKETİCİ İŞLEMLERİNDE 98 F. KREDİ KARTI İŞLEMLERİNDE 98 G. KAMU HUKUKUNDA YER ALAN BORÇ İLİŞKİLERİNDE 100 H. İFLASIN AÇILMASI HALİNDE 101 I. ULUSLARARASI SATIM SÖZLEŞMELERİNE İLİŞKİN BİRLEŞMİŞ MİLLETLER ANTLAŞMASINDA 102 IV. TEMERRÜT FAİZİNİN İŞLEMEYE BAŞLAMASI ve SONA ERMESİ 103 A. TEMERRÜT FAİZİNİN İŞLEMEYE BAŞLADIĞI ZAMAN... 103 1. Temerrüt Faizinin Genel Olarak İşlemeye Başlama Zamanı 103 2. Kapital Faizi, İrad ve Bağışlama Taahhütlerinde Temerrüt Faizinin İşlemeye Başladığı Zaman 105 B. TEMERRÜT FAİZİNİN SONA ERDİĞİ ZAMAN 106 C. TEMERRÜT FAİZİNE TEMERRÜT FAİZİ 109 D. TEMERRÜT FAİZİNİN FERİ NİTELİĞİ 110 E. TEMERRÜT FAİZİNİN ZAMANAŞIMINA UĞRAMASI 110 V. KUSURLU BORÇLUNUN SORUMLULUĞU 111 A. KAZADAN DOLAYI SORUMLULUK 111 B. PARA DEĞERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLERİN KAZA NİTELİĞİ 112 C. SORUMLULUKTAN KURTULMA 112 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM TEMERRÜT FAİZİNİ AŞAN ZARARLAR § 4. MUNZAM ZARAR I. GENEL OLARAK TEMERRÜTTEN DOĞAN ZARAR 115 II. MUNZAM ZARAR KAVRAMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 115 III. TARİHİ GELİŞİM 118 IV. KANUNİ DÜZENLEME 119 V. DÜZENLEMENİN KAPSAM VE AMACI 120 § 5. MUNZAM ZARARIN TAZMİN EDİLMESİNİN KOŞULLARI I. BİR PARA BORCUNUN BULUNMASI 123 11 II. BORÇLUNUN TEMERRÜDÜ 124 III. BORÇLUNUN KUSURU 124 A. GENEL OLARAK 124 B. KUSURUN İSPATI 129 1. Genel Olarak 129 2. Borçlunun Kusursuzluğunu İspatı 130 a. Yabancı Para Borçlarmnda İfa İmkansızlığı 130 b. Borcun Varlığı Hakkında Belirsizlik 132 c. Alacaklı Temerrüdü ve Alacaklıdan Kaynaklanan Diğer Sebepler 134 d. Paranın Piyasada Bulunmaması 136 e. Uluslararası Satım Sözleşmelerine ilişkin Birleşmiş Milletler Antlaşmasına göre Engelleyici Sebep 137 IV. İLLİYET BAĞI 138 V. ZARAR MİKTARININ TEMERRÜT FAİZİNİ AŞMIŞ OLMASI 141 A. BORÇLUNUN BİR ZARARA UĞRAMASI 141 B. ZARARIN TEMERRÜT FAİZİNİ AŞMIŞ OLMASI 142 § 6. ZARARIN VE TAZMİNATIN HESAPLANMASI I. ZARARIN HESAPLANMASI VE İSPATI 144 II. GENEL OLARAK ZARARIN HESAPLANMASI 144 III. GENEL OLARAK ZARARIN İSPATI 147 IV. MUNZAM ZARARIN MİKTARI ÜZERİNDE TARAFLARIN ANLAŞMASI 149 § 7. FİİLİ ZARAR VE İSPATI I. GENEL OLARAK FİİLİ ZARAR 150 II. ALACAKLININ ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE ÖDEMEK ZORUNDA KALDIĞI TAZMİNAT, CEZAİ ŞART VE DİĞER ÖDEMELER 151 III. YÜKSEK KREDİ MALİYETLERİ 152 A. GENEL OLARAK YÜKSEK KREDİ MALİYETLERİNDEN DOĞAN ZARAR 152 B. YÜKSEK KREDİ MALİYETİNİN İSPATI 154 1. Genel Olarak 154 2. Alelade Kişiler 155 3. Tacirler 157 4. Kısmi Ödemeli Ödünçte Munzam Zarar 159 12 IV. SERMAYE KAYBINDAN DOĞAN ZARARLAR/PARANIN DEĞER KAYBETMESİNDEN DOĞAN ZARARLAR 160 A. GENEL OLARAK 160 B. TARİHİ GELİŞİM 161 C. ENFLASYON NEDENİYLE 162 1. Normal Enflasyon Döneminde 165 a. Zarar 165 b. İspat 166 aa. Genel Olarak 166 bb. Alelade Kişiler Bakımından 167 cc. Tacirler ve Bankalar Bakımından İspat Kolaylıkları... 169 2. Yüksek Enflasyon Dönemlerinde 169 a. Paranın Değer Kaybının Zarara Yol Açması Karinesi 169 b. Karşı İspat 172 c. Münferit Durumlar 173 D. DEVALÜASYON NEDENİYLE 173 1. Zarar 173 2. İspat 174 V. KUR KAYBINDAN DOĞAN ZARARLAR 175 A. GENEL OLARAK 175 B. YABANCI HUKUKLAR VE 3878 SAYILI KANUNDAN ÖNCEKİ TÜRK HUKUKU BAKIMINDAN KUR KAYBINDAN DOĞAN ZARARLAR 176 1. Gerçek anlamda yabancı para borcunda 178 2. İspat 179 a. Genel Olarak 179 b. İsviçre gibi Yabancı Paranın Ülke Parasına Çevirileceği Karinesinin Uygulandığı Ülkelerde 181 c. Türkiye gibi Yabancı Paranın Ülke Parasına Çevrileceği Karinesinin Uygulanmadığı Ülkelerde 181 d. Başka bir Para Değerine Çevirme Zamanı 183 3. Gerçek Olmayan Yabancı Para Borcunda Zarar 184 4. Günümüz Türk Hukukundaki Durum 186 5. Takas İşlemi Yapılması Halinde Kur Kayıpları ve Munzam Zarar 187 6. Uluslararası Satım Sözleşmelerine İlişkin Birleşmiş Milletler Antlaşmasına göre Durum 187 VI. MASRAFLAR VE DİĞER ZARAR KALEMLERİ 190 13 A. NORMAL MASRAFLAR 190 B. HUKUKİ TAKİP MASRAFLARI 190 1. Mahkeme Dışı Masraflar 190 a. İhtar Masrafı 190 b. Dava Dışı Avukat Masrafı 192 c. Tahsil Büroları Masrafı 193 2. Yargılama Masrafları 198 3. İcra ve İflas Masrafları 198 C. DİĞER MASRAFLAR 199 § 8. YOKSUN KALINAN KÃR VE İSPATI I. GENEL OLARAK YOKSUN KALINAN KÃR 201 II. GENEL OLARAK YOKSUN KALINAN KÃRIN İSPATI 203 III. KUR ARTIŞINDAN DOĞAN ZARARLAR VE İSPATI 205 IV. KAÇIRILAN FIRSATLAR NEDENİ İLE ORTAYA ÇIKAN ZARARLAR 206 A. KAÇIRILAN FIRSATLAR VE İSPATI 206 B. KAÇIRILAN ANAPARA FAİZİNİN İSPATI 210 1. Genel Olarak 210 2. Somut Olarak İspat 211 3. Soyut Olarak İspat (Karinelerden Yararlanma) 211 a. Alelade Kişiler 212 b. Tacirler ve Bankalar 214 aa. Yabancı Hukuklarda 214 bb. Türk Hukuku Bakımından Soyut Metodun Uygulanması İmkanı 217 C. KAÇIRILAN DİĞER YATIRIM GELİRLERİNİN İSPATI 221 § 9. TAZMİNATIN HESAPLANMASI 1. GENEL OLARAK 225 II. ZARARIN TAZMİNATA EŞİT OLMASI İLKESİ 226 III. TAZMİNATIN İNDİRİLMESİ 227 A. BORÇLUNUN KUSURUNUN DERECESİ 227 B. ALACAKLININ ZARARA RIZA GÖSTERMESİ 228 C. ZARAR GÖRENİN ORTAK KUSURU 228 1. Genel Olarak 228 2. Alacaklının Zararı Azaltma Külfeti 230 3. Tazminatın Borçluyu Müzayakaya Düşürecek Olması 233 14 4. Diğer indirim Sebepleri 234 § 10. MUNZAM ZARARIN HESAPLANMA ANI I. TEMERRÜT ANININ ESAS ALINMASI 236 II. DAVA ANININ ESAS ALINMASI 236 III. HÜKÜM ANININ ESAS ALINMASI 237 IV. FİİLİ ÖDEME ANININ ESAS ALINMASI 237 §11. TAZMİNAT TALEBİNİN ZAMANAŞIMINA UĞRAMASI BİBLİYOGRAFYA 245 15
© Copyright 2024
Sitemizde yayınlanan görsel ve yazılı